Het Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard. M 2088. FEUILLETON. Uitgever: L, J. VEERMAN, Heusden. ZATERDAG 22 FEBR. 1902. lanb Van alten^ Onze Oezondhiid» De Slaapwandelaarster. VOOB Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden l.OO. Franco p«r post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Adyertentiën yan 16 regels 50 et. Elke regel meer 77* ot. Groote letters naar plaatsruimte. Adyertentiën worden tot Dinsdag- en Vrjjdagavond ingewacht. ■as* Uit eene rede, hierover door Prof. Dr. Pel te Amsterdam gehouden, ont- leenen we het volgende: Na gewezen te hebben op de groote beteekenis van het voorkomen van ziek ten, noemden de spreker een doelmatige levenswijze, ingericht naar individueele verhoudingen, de eerste voorwaarde om gezond te blijven. Het betrachten van matigheid is hier van veel gewicht. Met name moet gewaarschuwd worden tegen het afschuwelijk misbruik van alcoholische dranken. Ook achtte spr., op grond zijner ervaring, onbetwistbaar, dat het onmatig gebruik van tabak en sigaren voor velen schadelijke gevolgen na zich sleept. Spreker waarschuwt daarna tegen te krachtige voeding en vooral tegen een zijdig dieet, met name te overvloedig vleeschgebruik bij te weinig lichaams beweging, en vestigt er de aandacht op, dat het beginsel van maat en har monie ten slotte de geheele organische en anorganische wereld beheerscht, en onmisbaar is voor de wereldorde. Te weinig wordt in onze dagen bedacht, dat overdaad en weelde der kinderen niet tot zegen verstrekken, doch veeleer het humeur bederven, het karakter ver slappen, het zenuwleven aantasten en een zekere lusteloosheid kweeken, die de arbeidskracht ondermijntdat menig kinderlijk gemoed door een verwijfde opvoeding en door onvoldoende zorg voor oefening der wilskracht en der zelfbeheersching bedorven, en de kiem gelegd wordt voor zenuwlijden en een ongelukkig leven. En naast gebrek aan maatzin, zegt spr., is er nog een andere kwaal in den tegenwoordigen tijd: „gebrek aan een voud." „Wij leven in een tijd, waarin het z.g. vereenigingsleven welig tiert," zegt spreker, „doch tot op heden heb ik van een bond, die bevordering van den eenvoud des levens beoogt, nog niets vernomen, en toch zou een der gelijke vereeniging, die zich voor over drijving weet te behoeden, nuttiger werken dan eenige andere." Een derde factor, die onze gezond heid behoedt en ons levensgeluk be heerscht, tevens een kostelijk voorbe- i.) Het was op een avond yin Juli 1885. Ik zat te Amsterdam op rnjjn kamer te werken, toen Leo bg me kwam. Zeg eens, geloof jg aan het tweede ge zicht, aan voorspellingen, aan 't zesde zin tuig, of hoe je 't noemen wil? Zoolang ik 't niet ondervonden heb, neen. Nou, ik schjjn het gauw te zullen onder vinden. Hg liet zich op een stoel neervallen, en ik merkte, dat hg er geagiteerd uitzag. Je kent Annie Albertsma, vervolgde hg, een Bigaar opstekend, en je weet, dat ze in stilte verloofd is met onzen vriend Jan in Delft. Nu, ik zit vanmiddag bg de Alberts- ma's heel kalm met Annie te praten, die een groote vriendin van me is. Opeens wordt ze doodsbleek, zinkt achterover in haar stoel, en zit voor zich nit te staren, alsof ze heel in de verte keek. Het gezicht was pijnljjk vertrokken, ze merkte blgkbaar heelemaal niets meer van ons en van de kamer waar ze zat, enfin, net iemand die flauw valt, behalve dat de oogen zoo scherp naar één punt tuurden. Dat duurde zoo'n minuut of vgf, toen scheen ze te ontwaken, maar ze was schrik kelijk zenuwachtig en zat te beven als een riet. Wg waren een oogenblik stom van verbazing, toen brachten de meisjes baar water en eau de cologne, en raakte ze weer wat op streek. Ze maakte haar excuus en zeide dat ze heusch niet wist wat ze man keerde, ze had nooit zooiets gehad. Maar toen kwam het vreemdste: is de invloed onzer gemoedsstemming op onze physieke functies en onzen lichamelijk§n toestand. Een opgewekt gemoed, een goed humeur, een blij moedige levensopvatting, die niet vervalt in oppervlakkigheid, zijn de beste voor waarden om gezond en gelukkig te zijn en de vreugd des levens te genieten. Liefde voor gepaste ontspanningsbezig heid dient daarom bij de jeugd evengoed aangekweekt als liefde voor den arbeid. En al heeft de natuur, trots alle voor zorgsmaatregelen voor de gezondheid, aan 's menschen levensduur grenzen gesteld, toch heeft de geschiedenis be waard de geschiedenis van velen, die een buitengewoon hoogen ouderdom bereik ten en daarbij toch frisch, krachtig en levenslustig bleven: spreker wijst op Chevreuil, een Ranke, een Yirchow, een Gladstone, en zoovele anderen, en vraagt men wat zij hebben gedaan om zoo oud te worden en daarbij toch krach tig te blijven naar lichaam en geest, dan antwoordt hijzij hebben niets bij zonders gedaan, doch veel nagelaten. Naast arbeidzaamheid hebben zij matig heid en eenvoud betracht en zijn ze in den regel vroeg naar bed gegaan en tijdig opgestaan. Buitenland. hoed- en geneesmiddel tegen vele stoor nissen in het zenuwleven, is de arbeid, de geregelde, liefst zonder overhaasting verrichte dagelijksche arbeid. Arbeid op ieder gebied, doch bij voorkeur die, welke rekening houdt met individueelen aanleg, neiging en lust. Ook voor de minder bevoorrechten zij de geregelde daagsche arbeid het fundament voor hunne gezondheid en voor hun levensgeluk. Sommige idea listisch getinte volksvrienden hebben het volk vele schoone dingen voorgespiegeld, hun minder werkuren en meer ontspan ning bezorgd. En over veel wat hun reeds gewerd, zal ieder weldenkende zich verheugen, doch de vraag schijnt spre ker geoorloofd, of zij bij het volk ook hebben gekweekt de liefde tot werken, hun het bevredigende van den geregel- den dagelij kschen arbeid onder het oog hebben gebracht en langs dezen weg hun natuurlijk levensgeluk hebben ver hoogd. Uit een sociaal oogpunt schijnt hem dan ook het verschaffen van doel- matigen arbeid aan ongelukkigen en minvermogenden, een der edelste en beste uitingen van pkilantropie en men- schenmin. Daarnaast echter moet gezorgd wor den voor gepaste rust en doelmatige ontspanning. Reeds uit een hygiënisch en pbyeiologisch oogpunt acht hij één rustdag op de zeven voor den werk- zamen mensch van weldadige beteekenis en daarom juicht hij vereenigingen, die voor Zondagsrust ijveren, toe. Heerlijk acht spreker de taak, de doelmatige sport toebedeeld, en op dat doelmatige legt hij den nadruk, want de verheer lijking der physieke kracht, zooals die zich bij vele wedstrijden en races, waar bij niet zelden de maat der spierin spanning schromelijk wordt overdreven, openbaart, acht hij in strijd met de eischen van den goeden smaak en de wetten der gezondheidsleer. Iedere tak van sport, mits niet overdreven, herbergt een opvoedend beginsel, die den geheelen, dus ook de ziel van den mensch ten goede komtdie bovendien afhoudt van slechte wegen; het alcoholgebruik be perkt; de liefde ontwikkelt voor de schoone natuur; de gemoedsstemming verheft en blij moedigen zin kweekt; dit zou spreker willen noemen de hygiëne van het gemoed en onbegrijpelijk groot We konden het haar niet nit het hoofd praten. Ze wist niet te zeggen wat voor gevaar het was. Alleen dit wist ze, dat het vos niet direct dreigde, binnen een maand of zoo pas, en ze had duidelgk een witte ge daante gezien met losbangend haar, en een vreemde combinatie zal je zeggen een naald. Wg lachten er om, maar zg zeide heel kalm Ik begrgp best, dat jelui lachen, maar ik voel het voor me zelf zeker, ee je weet toch dat ik normaal gezond ben en volkomen bg mgn verstand. Enfin, ik nam afscheid, ze liet me nit, en daar verzoekt ze me, in de ^ang, of ik wat bg Jan zou willen gaan logeeren, en, als ik kon, over hem waken. Ze vroeg het zoo dringend, dat ik het niet kon weigeren. Den tgd heb ik aan me zelf. En 't is gek, maar die Annie sprak zoo overtuigend, dat ik haast geloof, dat ik goed doe met te gaan, en dat er werkelgk gevaar is. Ik moet bekennen, dat ik Leo begon uit te lachen. Hg lachte zelf mee, maar ver klaarde, dat zgn plan vast stond. Toen kreeg ik 't idéé ook mee te gaan. Ik was toch al van plan, Jan eens op te zoeken, en de ge dachte, hoe Leo nn zorgvuldig al zgn gan gen zon nagaan en hoe Jan dat zou opne men, vermaakte me buitengemeen. Ik zei dus, dat ik ook meeging. Leo dacht, dat ik bekeerd was en drnkte me krachtig de hand. Zoo kwam het, dat we nog denzelfden avond in Delft arriveerden. De Vol ;era- gracht, waar Jan zgn kamers had, lag stil te sluimeren in het maanlicht, de kantige geveltjes der kleine huizen bogen naar el kaar toe over het zwarte water, 't Was er heel eenzaam en stil, een goed begin voor onze onderneming. Te Lodelinsart bg Charleroi woont een zekere vrouw Van Camberghe, die sedert verscheidene jaren door haar echtgenoot verlaten is. Op den 8en Februari thuiskomend, nam ze een geur van geroosterd vleesch waar, ze lette hier eerst niet op, maar na eenigen tgd, toen zg naar haar kindje ging kgken, dat zich in de wieg bevond, bleek tot haar ontzetting dat de linkerzijde van de arme kleine geheel verbrand, bjjna verkoold was. Gedurende de afwezigheid van de moeder is men de woning binnengedrongen, heeft men het kind uitgekleed en het op de gloei ende kachel gelegd. Vervolgens is het weer aangeklped en in de wieg gelegd. De geroepen geneesheer constateerde dat er geen hoop was dat het kindje in leven zou bljjven hg ging de politie waarschuwen, die een onderzoek instelde en de justitie van het voorgevallene verwittigde. De voornaamste huurder van het huis Toen we ons oude olubfluitje deden klin ken, verscheen dadelgk het verbaasde ge zicht van Jan voor het raam. Hg haalde ons met groote vreugde in maar was eenigszins ongerust toen we zeiden, dat we een poosje kwamen logeeren. Dat is nu heel goed, maar waar moet ik jelui bergen? O, dat is geen bezwaar, we slapen hier op den grond, zei Leo. Maar hoe heb je 't hier. Heb je veel vrienden? Niet zoo veel, ik kan niet veel uit. Ook vjjanden Weineen, hoe wou ik die hebben? Ja, toch een. Wie dan? vroeg Leo met gespannen aan dacht. O, niets bgzonders. Geldgebrek nu en dan. Ik vermaakte met kostelgk met het teleur gestelde gezicht van Leo, die natuurlijk een of anderen geheimzinnigen vijand verwacht had. Jan was den eersten morgen al naar het kantoor vóór wg op waren. We ontbeten dus samen, moederlgk bediend door Jan's hospita, juffrouw Knoop. Het was een flinke, knappe vrouw van een jaar of 30, en zeer spraakzaam. Leo begon haar natuarljjk uit te hoor en over Jan. 't Was een stille, nette meneer, zei ze, en sinds hg die juffrouw daar had en ze wees op een groot portret van Annie, dat op de schrijftafel stond werkte hg heel hard, en hg ging weinig uit. Daarna kwam de kroniek van de bnren. De vorige week was de oude heer van hier twee huizen vandaan gestorven, heel onverwacht; ze vonden hem dood in bed. De bnren beweerden, dat hg vermoord moest zgnhg was heelemaal niet ziek geweest, 't ïs waar, ze hadden geen geld gevonden, en ze dachten toch, dat bg geld had, maar niemand wist er iets van, hg leefde daar waar vrouw van Camberghe woont, een zekere Rosalio Dope is gevangen genomen. Haar minnaar Jules Louderville is even eens gearresteerd. Beiden worden verdaeht het kind verbrand te hebben om zich op vrouw van Camberghe te wreken, tegen wie zg verschillende veeten hadden. In een Belgisch badplaatsje, waarvan de naam niet genoemd wordt, vindt men een roulette, veel Engelschen, Amerikanen en dus ook een Engelsche kerk, waar eenmaal per week een preek wordt gehouden, beslo ten met het zingen van een psalm. Onlangs had een der getrouwe kerkbe zoekers een prachtigen inval. Hg koos zgn plaats bg de dear en dadelgk, toen de voor ganger het psalmnummer genoemd had, sloop hg de deur uit en zette zgn geldstuk op hetzelfde nummer aan de roulettetafel. Hg speelde en won Den volgenden Zondag was de kerk voller dan ooit. De geestelijke verheugde er zich innig over en sprak woorden van dankbaar heid over dezen vroomheidszin zgner ge meenteleden. Aan het eind gekomen van zgn preek, liet hg ziDgen psalm 27. Maar nog had hg het getal niet uitge sproken of de heele kerk was lee". Als een bom hadden allen zich naar buiten gestort en waren naar de speeltafel gehold. Een zeldzaam ongeluk is door acatyleen- gas veroorzaakt. De stoomboot >Pionier« van Marseille liep Zondagnacht op een rots bg Kaap Taillat met het ongelukkig gevolg, dat een gat in het ruim werd ge slagen, waar 8 tonnen met calciumcarbid geborgen waren, de stof waaruit acetyleen- gas bereid wordt. Het indringende water gaf aanleiding tot vorming van het gas, dat ontplofte, waardoor een deel van het schip vernield werd, maar ook de kapitein en een passagier gedood werden. De overige opvarenden heeft men kunnen redden. Als gevolg van de ongereldheden bg de werkstaking te Triest zijn daar drie oorlogs schepen aangekomen, welke in 't bizonder belast zgn met de bewaking van het arsenaal van de Lloid. De bemanning bedraagt te samen 1500 man. Een gedeelte daarvan is geland om de politie en de militairen te helpen bg den bewakingsdienst aan de open- heel eenvoudig en sliep op een zolderkamertje. Maar de dokter zei, dat het een natuurlijke dood moest zgn. Leo trok een inquisiteursgezicht en begon allerlei intriges af te spinnen, maar ik lachte hem uit. Hg had veel te veel secsatiero- rnans gelezen, en avonturen van Sherlock Holmes. Dienzelfden dag kwam Annie eens over. Dat bezoek hadden we wel verwacht. We hadden een prettig diner met ons vieren, en prezen zeer de kookkunst van juffrouw Knoop, die niet weinig in haar nopjes was, tot we een soort van verloopen individu zagen aanbellen. De hospita bracht ons het dessert met een onthutst gezicht en vertelde, dat haar man onverwachts was thuisgeko men. O, hemel, de arme ziel, zei Jan, toen ze weg was. De man heeft nu en dan de loffeljjke gewoonte, haar af te ranselen; ik heb hem al eens de trappen af willen gooien. Maar zg is doodsbenauwd voor hem. We gingen nit, en 't viel mjj op, hoe zonderling de houding der echtgenooten was, zooals ik ze even met een oogopslag in de keuken zag staan, den man scheen den pols van zgn vrouw stevig te omknellen, en staarde haar onafgebroken aan, onze goede juffrouw stond als verlamd, buigende onder ëen wil die veel krachtiger was dan de hare. 't Kan zgn dat ik door den goeden wil van Jan de zaken dramatischer zag dan ze waren. Hg lachte er ten minste om, toen ik hem er iets van zeide. Hg komt heel ongeregeld thuis, die Knoop, zei hg, en zgn affecties schgnen buitenhuis geplaatst; in zoo'n innige honding zullen ze wel niet gestaan hebben. We gingen in de sociëteit koffie drinken en brachten later alle drie in een vroolgke stemming Annie naar den trein. Jan, zei ze, zul je op je zelf passan, en voorzichtig zgnBeloof je me dat? bare gebouwen en om een voor da Onsten- rgksche marine in aanbouw zijaden kruiser voor een aanval te behoeden. Het garnizoen bestaat nn tgdeljjk nit 8 bataljons van 250 man, dus te zamen 2000. De vier door de politie gevangen genomen anarchisten zgn haar goed bekende figuren. Zg zgn de ingenieur Pittoni, de papierhan delaar Rovigo, de fabrikant Gerson en de smid Cech. Een broeder van Pittoni zit reeds eenigen tgd wegens anarchistische stokergen gevangen, Cech is secretaris van het sociaal-democratisch part jj bestuur te Triest. Gerson heeft al driemaal wegens anarchistische vergrijpen gevangen gezeten en mag niet in Italië en Frankrjjk komen. Rovigo ia een anarchistische geweldenaar. Hg maakte er Vrjjdag bizonderlgk zgn werk van zooveel mogeljjk schade aan te richten en in het Café Sociale sloeg hij een man, dien hg voor een politiespion aanza/, half dood. Twee der aangehouden anarchisten, de boekdrukker Barba en zgn broeder, zgn op vrjje voeten gesteld, omdat men hen niets positiefs ten laste kon leggen, maar met de anderen hoopt de justitie eens goed af te rekenen. Van de talrjjke gewonden bevinden zich nog vier in levensgevaar. De postbeambte Fitzko, die een schot door de heupen heeft gekregen, is een been afgezet. Alweer iemand, die buiten zgn schuld levenslang de her innering aan deze onlusten moet bewaren. De militairen zjjn geleidelgk terugge trokken van de verschillende wachtposten, maar alles wordt gereed gehouden om op het eerste teeken van herleving van het verzet weder uit te rukken. Nog steeds hebben er aanhoudingen plaats, meest van socialistische en anarchistische volksmenners. Aan de kerk San Antonio heeft de politie biljetten verwijderd, waarop de mededeeling voorkwam: »Hier is het bloed van onze broeders vergoten.* Algemeen gelooft men intusschen, dat er geen herhaling van de ongeregeldheden meer te duchten is. In de laatste dagen heeft het in de Zwit- sersche Alpen sterk gesneeuwd, wat met een voortdurend dalen der temperatuur gepaard ging. Ook in de lagere streken ligt de sneeuw 2 tot 3 voet hoog. Verscheidene bergpaden, Maar wat heb jelui toch, L90 en jjj, vroeg Jan. Leo zit ook den geheelen dag allerlei nuttige wenken te geven. Beloof het nu maar. Jan beloofde het met een glimlach en op de manier zooals tusschen geliefden gebrui kelijk is. We gingen vroolgk naar huis, bleven lang zitten praten en gingen toen naar bed. Den volgenden dag gebeurde er iets, wat Leo nogal deed schrikken en ook mg trof. Aan het ontbjjt kwam onze goede hospita vertellen, dat onze haarman, Dartigs, on verwachts gestorven was. 't Moet in eens gebeurd zga, meneer. Keetje, dat is de meid, weet u, heeft niets gehoord. Maar de melkboer van hiernaast zegt dat het geen natuurlijke dood is, me neer. De vorige we9k die andere oude heer ook al, meneer. Toen Jan naar zgn kantoor was, zei Leo tegen me Ik heb vannacht voor mgn raam een witte gedaante gezien. Hg zag bleek en zgn hand beefde een weinig. Zeg eens, amice, zei ik, de wjjn was wel goed, gisteren, maar hg schgnt toch een slechten invloed op je te hebben gehad. Klets niet. Je weet, ik slaap achter op zolder. Om 3 nar vannacht zag ik een witte gedaante laugs mgn raam gigden. Ik was een oogenblik verlamd van schrik. Nn ja, 't is kinderachtig, ik was misschien ook niet heelemaal normaal, ik kon voor dien tgd den slaap maar niet vatten. Toen sprong ik het bed nit en keek naar bniten, maar er was totaal niets te zien. Enfin, zei ik, het is moeilgk aan te nemen dat er 's nachts hier witte gedaanten aan je zolderraam komen of het zonden katten moeten zgn. Laten we nu over wat anders praten. {Wordt vervolgd). HBHBWWIBB—E—M—BW—WMIIWIHI i IWMMIIN IIIfllUWHilll H'TII Jan is in gevaar, zei ze, ik heb het zoo- even gevoeld. ■wu—IWHI n »iMPBMBMawwgT»anM»HE»3aaB3«ar.«MgKgacgt»'nH««rt.CT*-j A ian RMHHNMRIBRMMniRHMniHinHMBHRHMKIIMMnMniiiMB

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1902 | | pagina 1