Het Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard. Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. M 2090. Bij oize Oostelje natoen. FEUILLETON. De Slaapwandelaarster. ZATERDAG 1 MAART. 1902. UN9 VAM ALTE^' YOOB Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per S maanden l.OO. Franco per poet tonder prjjsverhooging. Afzonderljjke nummers 5 cent. i. In Duitschland is de strijd over het nieuwe tarief van invoerrechten in den Rijksdag hevig. De zoogenoemde Agra riërs, dat zijn de groot-grondbezitters, klagen steen en been over hun vermin derde inkomsten. Toen de tarwe nog veel duurder was en het vleesch en spek eveneens, hadden zij betere dagen. De opbrengsten van de goederen in eigen beheer waren grooter en de pacht sommen der verhuurde gronden en boe renplaatsen eveneens. Maar sedert Ame rika begonnen is met grooten uitvoer van deze artikelen, worden de prijzen daardoor zeer gedrukt. Daarin willen nu de groot-grondbezitters verandering brengen door een verhooging te eischen van de inkomende rechten. Zij vragen om bescherming tegen het buitenland en willen daarom zóóveel hebben gelegd op den invoer, dat de prijs gelijk wordt aan het door hen verbouwde koren met een behoorlijke winst. En zij zetten alles op 't spel, wetende dat de Keizer, die in de Jonkerpartij den hechtsten steun heeft voor zijn hof, op hunne hand is. Wanneer nu de groot-grondbezitters voordeel krijgen van graanrechten, wor den deze een ramp voor de kleine. Vooreerst worden zij gedwongen hoo- gere pachten te betalen, want de land heer rekent: nu gij zooveel meer ont vangt voor uwe producten, kunt gij ook voor uw land meer geven. Maar hij verbouwt niet genoeg voor zijD behoeften en moet dus graan bijkoopen. Al wordt nu ook het vleesch van runderen en varkens duurder, het baat hem niet, want zijn voerkoren is ook veel duurder geworden. En nog erger wordt het voor den man, die in 't geheel niets ver bouwt, voor den burger en den arbeider, want die moet zijn brood duurder be talen en het is feitelijk uit zijn zak, dat de jonkers zich een weelderig leven kunnen veroorlooven. Het is dan ook geen wonder, dat overal in den lande eene beweging te bespeuren is tegen de plannen der regeering, zooals dat is gebleken uit een adres, van niet min der dan 3.430.000 hanteekeningen voor zien, dat bjj den Rijksdag is ingediend. Voor een arbeidsgezin wordt de brood prijs door zulke rechten aanzienlijk 3.) Jan was naar zjjn kantoor. Leo en ik kwamen in een weinig rooskleurige stem ming tb nis. Was het alles toeval, of vervolgde een geheimzinnige demom da bewoners van onze goede Voldersgracht? Wat was die witte ge daante? Wat het een hallucinatie of niet? Maar wat niet alleen Leo, maar ook mg een oogenblik het koude zweet deed uitbre ken, was een telegram van Annie. Het was kort en krachtig: Weer de naald gezien. Gevaar dreigt nu onmiddellijk. Waakt. Ik ben tameljjk wel, wat Leo me soms naar het hoofd gooiteen ongevoelig blok hout, maar toen ik die woorden las, ja, ik weet niet hoe ik mjjn gevoel zal beschrijven. Een oogenblik van geweldigen angst voor iets onbekends en vreeseljjks, dat ons dreig de, iets zooals ik gevoelde als kind, wan neer de meid ons versohrikkeljjke verhalen deed van spoken en geesten, maar te geljjk een Boort voldoening, als van iemhnd, die een heel interessante natuurkundige proef ziet gelukken, waaraan hjj eigenlijk twij felde. Leo zag bleek als de dood en zjjn band sidderde toen hjj het telegram neerlegde. We slapen vannacht op Jan's kamer, zei ik, want ik zag, dat zjjn geest moest bezig gehouden worden. Maar we zeggen er niemand iets van. We verhoogd. Het gevolg daarvan zal moeten wor den, dat zij öf in nog slechter conditie komen dan zij reeds zijn of hooger loon eischen moeten, om op die wijze de nijverheid den prijs te laten betalen, dien de regeering den Agrariërs wil geven. Maar nu is er zeker geen onge lukkiger oogenblik te kiezen, om hoo ger loon te bedingen dan het tegen woordige, nu met name in de ijzer en katoenindustrie een crisis bestaat, die duizenden tot werkeloosheid heeft gebracht. Zouden de nog werkenden aandringen op hooger loon, dan zouden zij worden ontslagen; er is overvloed van werkvolk te krijgen op 't oogen blik. Een geheele verarming dus van den arbeidenden stand zou 't gevolg zijn, een vermindering van koopkracht, die zich overal zal doen gevoelen. Want brood moet de arbeider hebben, en men kan een dubbeltje maar eens uitgeven de winkelstand zal het dus ervaren, dat er minder geld in omloop is en minder verkoopen, allereerst van weelde-arti- kelen, maar dan ook van die zaken, die in de dagelijksche behoefte voorzien. Hij zal meer overhouden en, als de reiziger van den fabrikant komt, dezen minder bestellen. Zoo krijgt ook de fabrikant minder werk en deze verhaalt dat öf op de loonen zijner werklieden, door de werkuren in te krimpen om de productie te beperken öf op hun aantal door minder arbeiders te gebrui ken. Ook hier weer wordt de arbeider het kind van de rekening. De graanhandel (om nu maar bij deze te blijven) is echter internationaal. Duitschland kan het zonder het koren van Rusland en Hongarije niet stellen. Wordt nu de invoer uit die landen be lemmerd door hooge rechten, dan ligt het voor de hand, dat men ook daar het hek sluit voor de producten der Duitsche nijverheid, en dat deze met hare waren blijft zitten. En dat te meer omdat er in de laatste jaren zoo ver schrikkelijk veel is geproduceerd, dat men vol zit en reeds door goedkoope prijzen zich den afzet naar het buiten land heeft moeten verzekeren. Het is toch een feit, dat Duitsche ijzer- en staal- waren in het buitenland goedkooper worden verkocht dan in het land zelf. De fabrieken hebben hun kapitalen vastgewerkt in een grooten voorraad goederen, welke binnenslands niet kan worden afgezet, en moeten, om te kun zullen om de beurt wakker bljjven. Leo knikte en gin? naar zjjn kamer. Hg was vreeselgk opgewonden. Maar na een minuut of tien kwam hg terug, met twee revolvers in de hand. Daar heb jjj er een, zeide hg, het is ge laden. Lk knikte en zei niets, want Jan kwam naar boven. Wjj dineerden in geen al t« beste stemming, hoewel Leo zenuwachtig druk praatte. Aan 't dessert zeiden we, dat we vannacht op Jan's kamer wilden slapen. Hg lachte ons uit. Nu ja, zei Lso, ik wil er wel voor uit komen, ik ben bang, na die griezelige ge schiedenissen hier in de buurt. Zeg er nie mand iets van, ik zal zelf vannacht wel een kussen hier brengen. Slapen op den grond kan ik heel goed. Jan gaf nogal spoedig toe. Nu, vannacht heb ik er niet op tegen. Ik heb nogal geld bjj me, want ze hebben vandaag voor f 3000 op het kantoor borg gesteld. Zooveel heb ik nog nooit in huis gehad. Meneer, nou heb ik nog een extra kopje koffie voor jelui gezet, zei onze hospita, binnenkomend. Juffrouw, mag ik vannacht je jjzeren kist je hebben Ik heb veel geld in hnis en 't is, zoo'n rare tjjd, vroeg Jan. 't Is zonde ja, mgnheer, als je er maar om denkt, er zit f 200 van mg in. Om twaalf uur gingen we naar bed. Met stille trom brachten we ieder een kussen en een deken op Jan's kamer. Ik zou 't eerst waken. Niets verstoorde de stilte vaD het regelmatige snurken van Jan, en een der gelijk liefelgk geluid van boven, waar 't nen voortwerken, weder kapitalen heb ben. Zij moeten dus, gelijk men het noemt, geld maken of de fabrieken slui ten en het is een feit, dat reeds een aantal fabrikanten tot dit laatste middel hun toevlucht hebben moeten nemen. Wat den toestand in Duitschland nog zooveel bedenkelijker maakt, is de fiuan- tieele crisis. Konden de verschillende groote ondernemingen geld bekomen bij de banken, dan kon men met vermin derde productie langzaam voortwerken tot het evenwicht min of meer hersteld was; maar dat is op 't oogenblik niet mogelijk. Toen de industrie hare hooge vlucht begon te nemen en er ruime dividenten werden uitgekeerd, was er geld in over vloed te krijgen. En ondanks de stij gende loonen en duurdere grondstoffen bleef men produceeren in 't wilde, zonder rekening te houden met de behoefte. Toen dat spaak liep, zooals te voorzien was, gingen een aantal inrichtingen te niet en men werd bang om zijn geld te steken in zoogenoemde dividend fondsen, omdat men öf het kapitaal zag verloren gaan öf, zoo men 't nog be hield, geen rente maakte. Maar met dat omhoog gaan der nijverheid trokken hoe langer hoe meer arbeiders uit het platte land naar de nijverheids-centra. Zij moesten daar woningen hebben en de waarde der bouwterreinen rees met den dag. Er werd gespeculeerd in grond en een aantal terreinen gekocht door ondernemers, die er groote blokken wo ningen op zetten, zoogenoemde huur kazernen. Om daarvoor het geld te krijgen werden hypotheken gesloten en het waren inzonderheid de hypotheek banken die hielpen, instellingen die zelve hun geld kregen door het uitgeven van pandbrieven, m. a. w. aandeelea in het op hypotheek verstrekte geld. Onder deze behooren inzonderheid de naar haren oprichter genoemde „Spielhagen" ban ken. Deze stond reeds lang in slechten reuk, dat zij nl. in gronden speculeerde en hare balansen flatteerde, dat is: de cijfers zoo groepeerde, dat zij gunstig geleken. Zij hadden allerlei filialen, op wier balansen dan die kwade posten kwamen. Dat spel kon echter niet blijven duren; de banken sprongen, en zooals 't gewoonlijk gaat, zij namen in hun val andere mede. De Pommersche en Mecklenburg-Strelitzsche bank hielden zich staande, maar keerden geen rente uit op de pandbrieven. (Slot volgt.) Advertentiën van 16 regels 50 et. Elke regel meer ll/t ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond ingewacht. echtpaar Knoop sliep. Aan een onrustige beweging van Leo bemerkte ik wel, dat hg ook wakker was. We lagen beiden in een hoek, en zorgden niet in 't maanlicht te komen, dat in de kamer scheen, Nachtlichtjes hield Jan er nooit op na. Wie wel eens in het donker wakker lag, en daarbjj, b.v.b. door hard werken of iets anders zenuwachtig was, kent het benau wende gevoel van iets geheimzinnigs dat komen moet, dat ik dien nacht maar niet van me af kon zetten. Ik lag met het ge zicht naar de deur, en aldoor was het, of ik die langzaam zag open gaan. Het sloeg twee uur, half drie, drie uur. Verbeeldde ik het mg, of ging dedeur open Het was geen verbeelding. Heel langzaam zag ik ze nu bewegen. Ik hield mgn adem in, en hoorde mgn hart kloppen. Krampachtig omklemde ik de revolver. Daar schemerde iets wits voor de deur. Langzaam zag ik een witte gedaante met loshangende haren binnentreden. Een oo genblik was ik als veratjjfd van angst. Maar toch zag ik scherp, wat er gebeurde. Een band kwam achter de deur uit, die de ge daante scheen voort te duwen. Op dit oogenblik uitte Leo een gesmoor- den kreet. De gedaante schreed echter kalm vooruit, naar het bed van Jan toe. Nu sprong ik op, met een snel besluit mg vermannende, ik trad haar in den weg, de revolver in de hand. Toen, in het maanlicht herkende ik juffrouw Knoop in haar nacht gewaad. En nu zag ik ook, dat ze een lange dunn8 naald in de hand hield. Met een snelle beweging trok ik die nit htutr hand en riep luide: sHaltlc. Buitenland. Op da aanhouding van den te Esens (Duitschland) gevlochten postbeambte A. Kroger, die verdacht wordt zich te hebben schuldig gemaakt aan diefstal van een be drag van 24.100 Mark, is thans esn be looning van 1000 Mark gestald. Miss Stone en haar metgezellin, mevrouw Zilka met haar vóór eenige weken in de gevangenschap geboren kindje, zjjn nu ein- deljjk toch in vrjjheid. Woensdagnacht zjjn beiden met het jonge kindje te Saloniki aangekomen. Aan het station waren aanwezig de Araerikaansche consul met echtgenoote, ver scheidene zendelingen en de geheele Arae rikaansche kolonie, die den bevrijden har telijke ovaties brachten. Talrjjke nieuwsgierigen bevonden zich in de nabjjheid van bet spoorwegstation om de in vrgheid-gestelden te begroeten. Miss Stona en mevrouw Zilka zagen er gezond uit. Zjj werden door de aanwezige dames herhaaldelijk gekust en toonden zich zeer getroffen. Donderdag zouden zjj met een Lloyd-stoomschip naar Oonstantinopel var- trekken, vergezeld van dr. Honsz, den chef van de Amerikaansche zending in Saloniki en den tolk Garguilo. Gemeld wordt nog, dat de echtgenoot van mevrouw Zilka de vertegenwoordigers der Tarksche autoriteiten bjj hun onderzoek naar de gevangenen had wenschen te ver gezellen; dit werd hem echter niet toege staan, daar de autoriteiten hem er van verdachten, dat hjj om politieke redenen betrokken was geweest bg de gevangen neming van Miss Stone. De onderhandelaars vonden de gevan genen in het huis van een Protestausch geesteljjke. De beide vrouwen, die haar be- vrjj Iers diep getroffen begroetten, waren gedurende de laatste zeven waken in het gebergte geweest. Overdag werden zjj ver borgen gehouden en 's nachts geblindoekt te paard snel herder gevoerd. Te Barcelona duurt de rust voort, maar hebben nog telkens arrestatiën plaats. Te Bilbao hebben de bakkers het werk gestaakt. Te Mallen, in de provincie Saragossa, zjjn twee anarchisten gearresteerd ter zake van opruiing tot oproer. Zjj zullen direct ge- vonnisd worden. Maar ze scheen met glazigen blik over mjj heen te zien, ze liep door, even afge meten en even geruischloos als ze was binnen gekomen, naar het bed toe, en bukte zich over den slapende. Leo was inmiddels naar buiten gesneld. Sta, of ik schiethoorde ik hem roepen, en nu kwam hg binnen, zjjne revolver ge richt houdend op onzen vriend Knoop, die geheel verlamd scheen van schrik. Jan was intusschen wakker geworden, toen de juffrouw zich over hem heen boog. Wat duivel is dat, juffrouw Knoop? riep hg verbaasd. Nu ja, ze slaapwandelt, zie je dat niet? viel Knoop nu in, die in eens zjjn bruta liteit terugkreeg. En ik liep haar na, om te maken, dat ze geen ongeluk kreeg. Word eens wakker 1 riep hg luid, en schudde haar ruw. Met een gil viel de slaapster achterover, en bleef in stuiptrekkingen op den grond Stommeling, riep Jan, het is heel gevaar- ljjk, slaapwandelaars wakker te maken. Kleed je aan, Jan, en haal politie, zeide ik kort. De heele waarheid werd me ineens duideljjk. Deze man is feiteljjk de moorde naar. Met een vloek draaide Knoop ziek om, haalde een pistool uit zjjn zak, en voor we er iets aan konden doen, schoot hjj zich voor het hoofd en rolde dood achterover. Juffrouw Knoop bleef krankzinnig en werd naar een gesticht gebracht, waar ze later is gestorven. Hoewel we das met zekerheid weinig over deze geheimzinnige zaak kannen zeggen, is ze vrjj duideljjk. In haar slaap wandelde deze ongelukkige vrouw over de daken, be- De Spaansche minister van binnenland- sche zaken heeft in de Kamer meegedeeld dat te Barcelona de werkstaking geëindigd is, met uitzondering van slechts eenige me taalbewerkers. In de voorstad St. Martin trachtten eenige troepen stakers anderen het werken te beletten. De consols van alle lan den hebben den prefect hun compliment ge maakt over het spoedig herstel der orde. Bjj een brand, die Woensdag te Dinkels- bncbl, in Beyeren, uitbrak, is een trapgevel van een brandend hnis ingestort. Vjjftien personen, voor het meerendeels vrjjwilligers bjj de brandweer, werden onder het huis bedolven. Onmiddelljjk is men begonnen de puin- hoopen weg te raimenmen heeft eehter weing hoop een der slachtoffers nog levend weer te vinden. Kolonel Morlind is met troepen uit Noord- Nigeria vertrokken om een onderzoek in ts stellen naar de bewegingen van Franschs troepen op Engelsch gebied langs het Tchad- meer. Vermoeieljjk zal daar een Engelsch garnizoen worden gelegd, onder bevel van blanke officieren. Verschillende Iersche afgevaardigden als mede de penningmeester en de secretaris van den Iertchen Landbonwersbond zjjn tot gevangenisstraffen veroordeeld, terzake van aanzetting ran pachters tot wanbeta ling van pacht. Omtrent een Boerensukses wordt uit Lon den, d.d. 26 Februari gemeld: Kitchener seint uit Pretoria. Een ledig convooi van Donop's kolonne te Wolmaransstad, werd ongeveer tien mjjleD ten noorden van Klerks dorp aangevallen en gepakt na een hevig gevecht. De begeleidende troepenmacht bsstond uit het vjjfde bataillon Yeomanry, drie compagnies Northumberland fuseliers en twee kanonnen. Ik heb geen bijzonderheden. De Boeren kwamen klaarbljjkeljjk van eenen grooten afstand en worden nu vervolgd. Generaal-majoor Walter Kitchener, de broeder van den opperbevelhebber, zal bjj zjjn terugkeer in Zuid-Afrika belast worden met het bevel over eene vliegende colonne, samengesteld nit de regimenten die het best met de taktiek der Boeren vertrouwd zjjn. hendig en geruischloos, zooals alleen slaap wandelaars dat kunnen, drong ze in de hnizen, wanneer daartoe gelegenheid was, en door een enkelen prik in den nek van haar slachtoffers, bedreef ze die verschrik kelijke moorden. Het moet echter haar man geweest zjjn, die haar, voor zjj in slaap viel, hypnotiseerdehg was het, die het duivel- sche plan ontwierp, zjj was geheel een wil loos werktuig, en volkomen onbewust van wat zjj deed. In hoeverre hjj haar geleidde, misschien volgde op die tochten, is n ituur- ljjk niet meer na te gaan. Zeker had hjj gehoord, dat Jan dezen nacht veel geld in huis had en daarnaar zjjn plan gevormd. De witte gedaante, die Leo langs zjjn raam zag gaan, was dus onze ongelakkige hospita, die van een tocht terugkeerde. Zoo was het ook den anderen keer, dat hg en Jan iets op het dak zagen. Ze was toen achter den voorgevel van het huis naast ons verdwenen; van het puat, waar wjj toen stonden, konden wjj haar niet verder zien. Het slaapwandelen is voor de wetenschap nog een onopgelost raadsel. In hoever deze vrouw bjjv. de trouwens maar weinige en voor de hand liggende voorwerpen, die zjj op hare tochten stal, kon zien, of dat wel licht Knoop zelf meeging en haar vooraf, na het terrein verkend te hebben, door hypnose het bevel gaf, wat zjj moest meenemen, ik zou het niet durven zeggen. Wellicht zal juist dit geral, nu het bekend wordt, voor mannen der wetenschap een nieuw licht op dit duistere onderwerp doen sehjjnen. Wat de profetie van Annie betreft, ik ge loofde er niet aan, tot de feiten zelf haar geljjk gaven. Meer kan ik er niet van zeggen. {Slot). ilWSIU»

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1902 | | pagina 1