Het Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bonimelerwaard.
M 3003,
Thersites.
Geertruida's graf.
^EH4nb van.'alten^
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
WOENSDAG 16 APRIL.
1902.
i.)
Y09B
Dit blad verschat WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
Franco par post zonder prgsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën ran 16 regels 60 et. Elke regel
meer 77i ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrjjdagavonl
ingewacht.
Hoe algemeener schoonheid van ge
stalte en kracht der leden onder de
Grieken was, des te meer opvallend en
afkeerwekkend moest een verschoning
als Thersites zijn. De hatelijkste krijger
uit het heele leger was hijhij was
kreupel, een uitwas misvormde borst
en schouders en dunne haren bedekten
den spits toeloopenden schedel. Wat hem
echter nog afschrikwekkender maakte,
was zijn stekelig, boosaardig humeur,
dat zich uitte in schimpscheuten op ieder
met wien hij in aanraking kwam eD met
voorliefde op de hoogsten en besten des
lands. Toen hij eens, liggende met het
leger voor Troje, Agamemnon onbeta
melijk gescholden had, tuchtigde Odes-
seus hem, tot vermaak van de menigte,
met een dracht slagen.
Lichamelijke mismaaktheden zijn in
onzen tijd algemeener dan onder Grie-
kenlands hemel: geboorte, verwaarloo-
zing, ongevallen brengen daartoe het
hunne bij. In den regel mogen deze
ongelukkigen zich verheugen in de bij
zondere zorg hunner familiën en in de
deelneming van ieder, die met hen in
aanraking komt. Slechts de ruwheid spot
met zulke rampzaligen en die zich door
schimp of gewelddaad aan hen bezondigt,
stelt zich bloot aan de verachting van
alle weidenkenden.
Niet zelden schijnt de natuur de on
vriendelijkheid waarmee ze hare kreupele,
kromme, gebochelde stiefkinders in de
wereld gezonden heeft, daardoor te willen
goed maken, dat ze hun bijzondere
geestesgaven en voortreffelijke eigen
schappen des harten toebedeelt. Deze mis
vormde kinderen, deze gebogen vrouwtjes,
deze liliputtersche geleerden, wanneer
zij hun lot met gelatenheid dragen, zijn
dikwijls de uitverkoren lievelingen hun
ner omgeving.
Doch ook het Thersites geslacht is
niet uitgestorven. De zwakkelijke kin
deren, in lichamelijke ontwikkeling
achtergebleven, geven hunne ouders dik
wijls even groote zorg door aanleg voor
't kwade en afwijkingen van 't karakter.
Wie in de gelegenheid is zittingen der
rechtbank bij te wonen, zal in niet
weinig gevallen verbaasd staan over de
geringe lichamelijke krachten, welke den
misdadiger bij zijn werk ten dienste
staan. Reuzen dacht ge in deze moor
denaars en inbrekers, een furie in deze
giftmengster te vinden en wat ziet ge
Een schraal persoontje, niet in staat,
zoudt ge zeggen, een vlieg kwaad te
doen.
^nÊÊammÊÊHmiimiÊmÊmÊÊtBmm^mtÊmÊÊmaÊaamiBaÊÊKmmaatva»aessBmwBBtet-:i'
FEUILLETON.
Het was lente. Op het kleine dorpskerk
hof jubelden en zongen de nachtegalen, als
wilden zjj al het leed en al de vreugd, die
sedert menschenheugenis de wereld vervul
len, in den zachten lenteavond uitzingen,
en de geur van vlier en meidoorns plantte
zich met het gezang van het vogelenheir
van het eene graf op het andere over. Met
zjjn kleindochtertje aan de hand ging de
oude opzichter van het kerkhof langzaam
door de schaduwrijke paden. Hg bekleedde
zjjne betrekking nog maar kort, en behalve
de oude werkvrouw, was nog de kleine
Geertruida, het kind zjjner dochter, met hem
meegegaan; want h§ was weduwnaar, en
zjjn dochter was rjjk gezegend. Truitje was
daarenboven graag bjj den ouden man, die
altjjd zoo gezellig vertellen kon en op alle
vragen, die zg hem deed, steeds inging. Ook
beviel haar het eenzame huisje op het kerk
hof uitmuntend, zooals het daar stond half
verscholen in 't groen, bg de kleine kapel,
met de katafalk, op welke soms een kist
stond. In deze lag dan altgd een onbeweeg
lijke gedaante, met marmerwit gelaat, en
de banden op de borst gevouwen. Zoolang
bleef de gedaante er liggen tot grootvader
met hulp van den langen Jacob en van
Willem het graf klaar had; daarin werd
ze dan in het bjjzjjn van menschen in 't
Het Thersites geslacht is overal ver
tegenwoordigd. Wat het tekort komt in
uiterlijke verschijning wordt vergoed
door een slagvaardige, bijtende tong,
die voor iedere beleediging een belee-
diging weet terug te betalen. De lite
ratuur van alle volken wijst schrijvers,
dichters, critici e. a. aan die door scherp
verstand, bijtende satire evenzeer uit
munten als ze bij het gros afsteken door
lichamelijke gebreken.
Gelijk de natuur onder dieren en
planten, onder de regelmatige enkele
abnormale schepselen voortbrengt, zoo
voert ze ook in de menschenwereld naast
het ernstige drama van welgeschapen
helden en burgers, het satyrspel van
wonderlijke, drollige, belachelijke figuren
op. Ze geeft niet den een alles en den
anderen niets, naar schertsende recht
vaardigheid deelt ze haar gaven zoo
uit, dat, wie in vleesch en gebeente te
kort gekomen is, in geest en hart voor
dit tekort schadeloos gesteld wordt.
Niet van de ellendigsten is hier sprake,
in welker ziek lichaam alle geest ont
breekt, niet van idioten, maar van die
merkwaardige, half beklagenswaardige,
half potsierlijke kobolder, aan welke
op het tooneel des levens om hun on
aanzienlijkheid en gebreken geen be
duidende rol toevertrouwd wordt en die
zich nu voor deze terugzetting schadeloos
stellen door zelf de mindere rol van
kwelgeest op zich te nemen en met
grijnzend welbehagen het spel der ove
rigen te storen.
Daarnevens heeft ongetwijfeld de op
voeding en behandeling dezer van schoon
heid en kracht misdeelden, grooten in
vloed. In den huiselijken kring zijn ze
in den regel schootkinders, voor wie de
huiselijke wet opgeheven wordt, die
van allen arbeid verschoond blijven en
voor alle straf gevrijwaard wat won
der dat zij zich het privilegie van humeu
righeid en tirannie bewust of onbewust
toeëigeuen? Onder vreemden daaren
tegen en wel onder minder zachtgevoe-
lenden en medelijdenden zijn zij het
voorwerp van pijnlijke opmerkzaamheid,
het doelwit hunner spot. Vandaar komt
het, dat zij de wapens, welke ze niet
krachtig en naar den regel vermogen
te voeren, heimelijk gebruiken en des
te gevaarlijker wonden hoe minder de
getroffene op een aanval van zoo link-
sche hand voorbereid is. Brengt men
ze tot toorn, zoo kent hun hartstocht
en bun duivelsche boosheid geen grenzen.
Toen Odesseus den rug van Thersites
blauw geslagen had braken de Griek-
sche soldaten in bijvalsbetuigingen los.
zwart, met gezang en gebed neergelaten,
alles zeer merkwaardig voor de kleine, die
elk )jjk ernstig en nauwkeurig opnam. Yrees
kende zg heelemaal niet; waarvoor zou ze
vreezen? Zg was immers bg grootvader, in
wiens nabjjheid haar niets gebeuren kon, en
de dooden waren stille, vriendelijke lieden,
die nooit iemand kwaad deden.
Grootvader, zei ze, terwjjl ze naast den
ouden man voorthuppelde, in elk graf slaapt
iemand, die op den lieven God wacht, tot
Hg hem roept, nietwaar?
De oude knikte toestemmend; spreken
kon hg niet, want met de tanden hield hg
een bosje bindsels rast, zooals hg er altgd
eenige bg zich droeg, om een rozestruik op
te binden, die op een aangrenzend graf
verdwaald was, en zich vol liefde om het
kruis op dat graf heenslingerde.
Maar kunnen de menschen hieronder wel
slapen, als hierboven wordt gesproken, en de
vogel zoo hard zingen vroeg de kleine.
De oude nam de bindsels uit den mond
die slapen vast, zei hg, zoo vast, dat niets
ze wakker kan maken. Maar kjjk eens hoe
veel menschen met kransen daar! Bjjna elk
graf krjjgt vandaag bloemen!
De kleine zag een oogenblik naar de ver
schillende gedaanten, die zich tusschen de
graven voortbewogen. Dan zeide ze eens
klaps
Och grootvader, ik zou ook zoo graag
een graf hebben.
Wat zeg je daar, kind? Een graf? waar
voor in 's Hemels naam je bent toch im
mers nog veel te klein en nog lastig en
Het wil ons voorkomen, dat de wakkere
Odesseus voor en na dit geval roem
rijker daden volbracht heeft dan deze
executie.
Toch is het noodig van tijd tot tijd
den nietswaardigen deugniet den mond
te stoppen, welke schimpend en lasterend
zich lafhartig verschuilt achter licha
melijke ODmacht. Ook die van hen, welke
met een gezonden rug gezegend zijn.
Het is een valsche humaniteit, die den
opvoeder alle lichamelijke straf uit de
handen neemt.
jLI ui ten land.
De gezondheidstoestand van de Koningin
van België moet redenen tot groote bezorgd
heid geven. Drie artsen zjjn uit Brussel te
Spa aangekomen en hadden een consult.
Brussel, 13 April. De afgevaardigden
van de Brusselsche werklieden-syndicaten,
hedenmorgen om 10 uur in het »Maisen du
Peuple* vereenigd, hebben tot een alge-
meene werkstaking besloten, die Maandag
zou beginnen.
Het is zeker, dat de werkstaking van een
groot aantal corporaties in overeenstemming
met de patroons zal plaats hebben.
Brussel, 14 April. De berichten, van
avond uit de nijverheidscentra ontvangen,
stellen den toestand als zeer ernstig voor.
Waarschjjnljjk zullen morgen alle fabrieken
en kolenmijnen stilstaan. In de Borinage
alleen is het aantal stakers, meer dan 25,000.
Brussel, 15 April. De werkstaking
breidt zich uit. Maatregelen om de orde te
handhaven worden overal getroffen.
De burgemeester stelde als voorwaarden,
dat de begrafenis van Tiery, een slachtoffer
van het geweervuur op Zaterdag j.l., plaats
zou hebben 's morgens 6% uur.
Muziek en vaandels zjjn verboden, anders
zal de begrafenis des nachts plaats moeten
hebben.
Charleroi, 15 April. De algemeene
werkstaking is uitgebroken in de kolenmij
nen van het bekken van Charleroi en in de
glas- en andere fabrieken.
Het aantal stakers in het bekken van
Charleroi bedraagt 50.000.
Eenige groepen trekken vreedzaam rond.
De aanvoerders sporen, tot kalmte aan en
vermanen de werklieden geen drank te ge
bruiken.
De nacht was kalm.
In de meeste gemeenten is de schutterg
opgeroepen.
gezond, waarvoor een graf, in 's Hemelsnaam
herhaalde hg, haar bezorgd aanziende, of
haar misschien iets scheelde.
Alleen om het lief te hebben, grootva
dertje, gaf de kleine vertrouwelijk ten ast
woord, kgk, alle menschen hebben een graf
waar ze heen gaan en bloempjes planten
en kransen leggen, en ik niet. En n hebt
zoovele graves bg elkander, grootvadertje,
want die behooren toch aan u, omdat u ze
verzorgen moet. Ach, ik zou er zoo graag
een willen hebben; een voor mg alleen.
Kom, grootvadertje, geef me er eentje, hield
zg aan.
Dwaas kindik heb er toch geen geven
over.
Ach grootvader, doe het maar! ik zal 't
erg goed verzorgen en mooie bloemen er
op planten, u zult eens zien. Daar ginds
is een graf, dat er erg naakt en eenzaam
uitziet. Geef mg dat, grootvader!
Wat ben je toch een aanhoudster I Zoo'n
kleine meid als jou een graf geven! De
graven zgn immers niet van mg. Maar hjj
liet zich toch gewillig door de ongeduldige
kleine hand derwaarts heenleiden, waar een
wankelend houten kruis stond, van hetwelk
regen en zon de klenr hadden uitgewischt
en verbleekt. Hoofdschuddend keek hg het
verwaarloosde plekje grond aan, waarop
welig het onkruid tierde.
Je hebt gelgk, dat ziet er leeljjk uit. Daar
rust een oude vrouw, wier eenige zoon ver
vaH hier rondzwerft, en voor wier graf nie
mand meer zorgt. Marianne Attenhoven
heeft zg geheeten.
In den nacht van Zondag op Maandag
jL heeft van drie uur af tot in den ochtend
negen nnr een geweldig onweder boven
Berljjn gewoed. Onafgebroken kletterden
hagelsteenen, flitsten de bliksemschichten en
rolde de donder. Spoedig kwam er ook een
ernstige overstrooming in de lage stads
wijken, waar de watersnood nog verergerd
werd door het springen van waterleiding
buizen. De heele Berljjnsche brandweer was
op de beenzg moest in meer dan drie
honderd gevallen hulp verleenen. Tegen den
ochtend stortte een hnis van twee verdie
pingen, dat onderspoeld was, in. De be
woners konden zich echter bjjtjjds redden,
op een bejaard echtpaar na. Behalve de
brandweer werden de sappeurs en een ba
taljon spoorwegsoldaten te hnlp gehaald,
om de overal bedreigde kelderbewoners te
redden. Op vele plaatsen hebben de spoor-
wegdjjken die naar Berlgn leiden, zwaar
geleden, zoodat er ook een groote strem
ming in het verkeer was. Ook zgn de
electrische trams zwaar geteisterd. De blik
sem is herhaaldelijk in de kabelgeleidingen
geslagen en heeft boven- en ondergrondsche
leidingen vernield. Andere bliksemstralen
kwamen de telefoonkantoren binnen, zoodat
ook het telefoonverkeer dien dag overal
gestoord is geweest. Een volle tramwagen
werd ook door den bliksem getroffen, de
straal werd echter afgeleid naar de aarde,
zonder schade aan te richten. Een andere
bliksemschicht sloeg daarentegen in de lo
comotief van een spoortrein van de Stadt-
bahn en wondde den machinist en stoker
ernstig. Vele scholen waren Maandag wegens
de overstrooming gesloten. In het Schau-
spielhaus, in het gebouw van het Huis vau
Afgevaardigden enz. is veel waterschade.
De kluizen van de Deutsche Bank, die in
de kelders zgn, liepen onder. Er is ook
veel schade aangericht in de onderaardsche
voorraadkamers van groote magazgnen. Ook
de requi8ieten-kamer van de Koninklijke
Opera heeft veel geleden. Verbrijzelde ruiten,
door het water verharende straten enz. ge
tuigen nu nog van den verschrikkelgken
nacht dien Berlgn doorleefd heeft.
Gedurende de oefeningen met een 12 dm.
Barlette-kanon te Londen had Maandagmid
dag een ontploffing plaats op het slagschip
»Marsc ter hoogte van Berehaven.
Het kanon sprong uit elkander, doodde
2 officieren en 8 manschappen, terwgl er
4 gewond werden.
Het onderzoek naar de handelingen van
Grootvadertje! de kleine zag hem smee-
kend aan en greep beide zjjn handen vast.
Na, mijnentwege, zei de oude, het graf
mag je, maar om het te verzorgen en te
bewaken. En wat je op je neemt, moet je
volbrengen hoor!
Ja grootvadertje, gerust! totdat de lieve
Heer Marianne Attenkoven tot Zich roept,
zal zij een graf hebben, zoo mooi als een
van de andere.
Jaren zgn sedert voorbijgegaan, maar
Truitje heeft woord gehouden. Ook toen
de tjjcl kwam, dat zg naar school ging, en
later toen zg deze w eder verliet, hield zg
niet op, haar graf te verzorgen. Het ver
waarloosde kruis is opgeknapt en goed on
derhonden geworden, de naam der stille
slaapster, die er onder rust is met duide
lijke witte letters te lezen. Op het graf staan
de bloemen in bloei als in een klein tuin
tje, en al zgn het meest wilde bloemen, zg
rieken toch heerlgk. De nachtegaal roept
en zingt en fluit ook nu weder zgn hoogste
lied uit, vau het geboomte in de nabgheid.
De grgze opzichter van het kerkkof, loopt
als dest jjds in de paden op en neerhg is
alleen wat neergebogen en de paden zgn
misschien wat lomuier jjker. Van tjjd tot
tgd kjjkt hg naar het ijzeren hek, of zgn
kleindochter nog niet komt, die een zieke
vrouw soep is gaan brengen. Het is stil in
den doodentnin. De menschen hebben heden
ten dage ook op het land, niet meer zoo
veel tgd als vroeger, om de rustplaats hunner
dooden op te zoeken, het leven jaagt allen
rusteloos voort. Daar komt een man de
^gggaggw^—— p-F—"eaagy
militairen op de Filippijnen, door de com
missie uit den Senaat ingesteld, brengt lang
zamerhand dingen aan het licht die de ergste
vermoedens schijnen te bevestigen, en na-
tnurljjk groot opzien wekken.
Een der rapporten, op verlangen van de
commissie ingediend, is van 16 December
gedagteekend, en opgesteld door majoor
Gardener, burgerlijk gouverneur der provin
cie Tayabas. Gardener zegt in dat stuk,
dat het zeer noodig is, de troepen zoo spoe
dig mogeljjk bjjeen te trekken in een of
twee garnizoensplaatsen; op geen andere
wjjze kan de vroegere goede verstandhou
ding met de bevolking hersteld worden.
Want de troepan zjjn barbaarsch opgetreden.
De verwoesting van het land, de marteling
van inboorlingen door de zoogenaamde
waterkuur, het aanmatigende gedrag van
jonge officieren, heeft, zegt Gardener, de
ons vroeger goedgezinde bevolking tegen
ons verbitterd. Ia de provinciëa Bataagas,
Laguna en Samar was het gedrag der Ame-
rikaansche troepen al niet veel beter, en
zoo is het zaad van hardnekkig verzet tegen
de Amerikanen overal uitgestrooid. Eu dat
alles geschiedt om het zeer geringe aantal
Filippino's, dat zich nog onder de wapens
bevindt, te onderwerpen. Verbetering is
slechts te wachten van de invoering eener
burgerlijke regeering, die verzoeningsgezind
optreedt. Er komt bjj dat de officieren en
soldaten openlgk den spot drjjven met de
belofte, door de Amerikaansche regeering
gegeven, dat zoo spoedig mogeljjk zelfbe
stuur aan de Filippijnen geschonken zal
worden. Scbandeljjke handelingen, door mili
tairen bedreven, worden dikwjjls genoeg
aan het legerbestuur bekend gemaakt, maar
zelden bestraft.
De gouverneur van Batangas vermeldt
iu zjjn rapport nog ergere dingen. Hg zegt
dat de bevolking van zgn provincie, vroe
ger 300,000 zielen, tot 200,000 vermin
derd is sedert de komst der Amerikaanse he
troepende vermindering wordt toegeschre
ven aan moord, ziekte, ellende en hon
gersnood.
De senaatscommissie heeft besloten, over
legging ook van de andere rapporten der
gouverneurs te eischen. De overtuiging wint
veld, dat generaal Miles met zgn straffe
woorden tegen het gedrag der militaire
overheid op de Filippijnen niet overdreven
heeft, en dat de minister van oorlog hem
deswege niet had mogen berispen. Ook de
onderdrukking van de vrgheid der pers in
den archipel wordt sterk afgekeurd; men
poort in: op den rug draagt hg een bundel,
zjjn gelaat hebben wind en weder gebruind.
Die komt van een verre reis denkt de oude,
terwjjl hg den vreemdeling gadeslaat, als
hjj een oogenblik besluiteloos in het mid
denpad staan blgft, en dan met langzamen
stap naar het noorden loopt waar de be
scheiden armen-graven liggen.
Hjj kent den weg, denkt de oude. Maar
als hg mg noodig heeft, ik ben zoover niet
weg. Waar Truitje toch bljjven mag?
Intusschen loopt de vreemdeling al lang
zamer en langzamer. Hg neemt den hoed
af, en wischt zich het zweet van het voor
hoofd. Dan kjjkt hjj weemoedig om ziel
heen. Zoo alleen, zoo gansch alleen in M
geboorteplaats terug te keeren, het is
hard. Hjj is nu eeu man, die binnen is,
ljjk en met verstand heeft hjj zjjn toe'
verzekerd, het leven ligt open voo?
maar hjj staat eenzaam in de wereli
De oude geboorteplaats en het gz
moeder zag hjj beide zoo vaak in den
dat hg zgn boeltje gepakt en den
overtocht van Amerika gemaakt he
nu staat hjj met bonzend hart hi
op den sterfdag zjjner moeder, op
hjj zoo heete tranen heeft geween
hjj van zgn geluk en van zjjn je
scheid nam. Hoe zoa hjj het graf
vinden Zou hjj het terstond herk
Zouden niet weer en wind, regen ei-
het inschrift op het houten kruis
uitgevaagd. Ja stond het er zelfs noj
(Slot V'
"li. HPMP—PPP3J»
