llet Land van Hensden en Altena, (It Langstraat en de Bommelerwaard.
Brieven uit Amsterdam.
[et verborgen testament.
I
M 3013,
yooB
Uitgever: L. J. YEERMAN, Heusden.
I
WOENSDAG 21 MEI.
1902.
IAm VAM
ALTENfr
Dit blad T«rsch^Ht WOENSDAG en ZATERDAG.
A b ornement «prjj i: per S maanden f l.OO.
franco per po*fc zonder prgsverhooging. Afeonderlgke
nummsrs 5 cent.
Het wee- dat het zangersfeest in uw
streek danig in de wielen zal gereden
hebben, i.; een der oorzaken geweest,
waardoor ons feest zoo schoon gelukt
is. Het Pinksterfeest, anders het feest
van uitgaan, van genieten in de vrije
natuur, van licht en lucht, heeft thans
"weinig aantrekkelijks meegebracht, en
't was wezenlijk een geluk dat nog niet
alle deuren der publieke vermakelijk
heden gesloten waren.
't Is of „Onderlinge Oefening" een
leeliike naam voor een goed koor
geweten heeft dat we met de Pinkster
behoefte zouden hebben aan een be
schermend dak boven ons hoofd; het
heeft de goede gedachte gehad zijn 20-
jarig bestaan te vieren met een groot
concours voor Ned. mannenkoren en
daarvooi drie dagen lang het Paleis
afgehuurd.
We hebben zoo wel eens een feestje
noodig om de prikkel levend te houden.
De liedertafels hier ter stede floreeren
niet, op een paar na. Met kunst- en
vliegwerk worde sommige in 't leven
bewaard en als er niet zoo nu en dan
ien prijs te 'oehaleD was, zouden er meer
duikelen. Onderlinge Oefening heeft in
zijn 20-jarig bestaan ook al heel wat
ondervonden. Het staat b.v. nu reeds
onder zijn zesden directeur, 'tls een
vereen;ging, die mee mag tellen. Ik
herinoei me nog het concours waarop
ze voor 't eerst uitkwam onder Jaques
Piesburg mot een heel moeilijk Fransch
koor en hoe hei publiek in gespannen
verwachting zat, wat die joodjes daar
wel van zouden erecht brengen. Maar
die oodjes lapten het zoo voortreffelijk
"at ze met den eersten prijs gingen
■ijken. In den regel is zulk een prijs
oor een jonge vereeniging niet wen-
schelijk: ze is dan later genoodzaakt
steeds tegen groote, in 't vuur geharde,
te kampen, maar O. O. kon daar tegen
en heeft later nog menigen prijs behaald.
Tegenwoordigis Barend Kwast directeur,
laar ik zou van 't concours vertellen.
Dat begon dan Zondagavond 8 uur,
met een redevoering van Prof. Josephus
'Jitta, die een zeer waardeerend woord
rijdde aan de feestvierende liedertafel,
loo'n rede kan men anders in de enorme
imte - r het Paleis wel weglaten, de
;aai is ar voor hetlemaal niet geschikt.
FEUILLETON.
iy.
5)
Dt- plechtigs begrafenis van den o verle
en majoraatsheer was voorbjj. Zjj, die in
-i stoet iet lgk Revolgd waren, hadden
ch weer in alle richtingen verstrooidook
6 bloederwanten, die van verre en van
ïabg ter begrafenis gekomen waren, had-
en allen het slot weer verlaten.
F board von n irak was in die eerste
i er. n» tot zich zelren gekomen.
Te veel indrukken kad hg gekregen, te
reel g en adden hem beziggehouden
zgn nieuwe plichten uls hooft vau een uit
gebrei gehucht ht-iden te zeer zgn aan
dacht gevorderd, on- aan nog iets anders
te den ken. Hg ha i i auwelgks den tga ge-
vonder: om een korten brief aan Marghe-
riia te schrgven, waarin hg der jonge vrouw
den dood zgns vaders meldde. Hg had niet
van zich kannen verkrggen om in dezen
brief reeds te spreken over de regelen van
a. o verhoudin waaraan nu niets meer in
e La tan. Dat kwam hem
voor eene ontwijding van zgns vaders
n.i :uachtenia. Als zgn veertien dagen ver
lof voorbg waren, was er immers altgd nog
tgd genoeg voor de openbaarmaking en de
bi slissende regeling. En nu lag de weg,
dien hg moest bewandelen, immers klaar
en dn gk voor hem. En nu toefde zgn
jongere broeder met vrouw en kinderen op
het slot, dat hield hem terug van bjjna
elke ernstige behandeling Tan zgn aange
legenheden.
i ■slaags- ii saagsg
Toen volgde de wedstrijd tusschen
koren, die nimmer een eersten prijs
behaald hadden. Dat waren er 10, onder
welke een uit uw omtrek, die een van
de beste bleek te zijn.
Ik noteer ze hier achtereenvolgens
met de koren, die ze ten gehoore
brachten.
1. Delfts Mannenkoor, (48 z.). Ster
rennacht, van Cappeleri.
2. Zang en Vriendschap, Rott. (55).
Des Heeren Huis, van Boers.
3. Kunstmin, Rott. (49). Les Martyrs
aux Arènes, van de Rillé.
4. Kunst na Arbeid, Den Haag (45).
Verbeidend, van George Rijken.
5. Harmonie, Vianen (27). Jan-Maat,
van Richard Holl.
6. Zanglust, Zaandam (37). Zondag
op het meer, van Heinze.
7. St. Cecilia, Zaandam (29). In 't
Bosch, van Verhulst.
8. Caeeilia inter nos, Amst. (50).
De Nornen, van Gevaert.
9. Tiels mannenkoor, (38). Zondag
op het meer, van Heinze.
10. Caeeilia, Haarlem (69). Hymne
aan de vrede, Rich. Holl.
11. Concordia, Amst. (36). Nimmer
nacht, Andriessen.
Behalve deze koren naar eigen keuze
moest door elke vereeniging ook gezon
gen worden „Van mannen in oorlog,
van maünen in vree", van Karei Hamm,
expresselij k voor deze gelegenheid ver
vaardigd. Dat is waar ook: voor die
verplichte koren had O. O. te voren
reeds een wedstrijd uitgeschreven voor
componisten en daarin was Hamm te
Venlo bekroond voor genoemd koor.
George Beierlé, leeraar a. d. kweekschool
voor het koor DruïdenzangA. C.
Brouwer voor het gemengd koor De zee
en Verhey voor het koor Magnificat.
Ik heb nooit een concours bijgewoond,
waarop in de laagste afd. zoo schoon
gezongen is. Alle vereenigingen kwamen
zeer beslagen ten ijs, zoodat hier kleinig
heden, een ongelukje, iets zakken etc.
ze van een prijs moesten uitsluiten.
Opmerkelijk dat de kleinste vereeni
ging, no. 5, een groot bod gedaan heeft
naar den eersten prijs. Ik trof bij deze
vereeniging flinke tenoren, diepe bassen,
een schoon evenwicht van stemmen aan.
Ze zongen het kordate Janmaat vurig
en zuiver even als het verplichte koor.
De prijzen vielen ten deel aan nos. 10,
5, 9, 11, 1, 8.
Willy's vrouw, Rogalla von Altenbrak,
geboren gravin Von Waldburg-Hochstetten,
bad een voornaam, aristocratisch voorko
men. Onder de aangename vormen eener
dame uit de groote wereld verborg barones
Rogalla echter een koel berekenend hart
en een heerscbzuchtig karakter, dat voor
niets terugdeinsde.
Op een schoonen zomeravond waren de
bewoners van het slot onder de veranda
bg het park vereenigd. Het avondmaal was
afgeloopen; de beide heeren zaten in hun
luierstoelen te rooken, terwgl mevrouw
Rogalla op de balustrade leunde en naar
haar kinderen keek, die in een grasperk
buitelden en sprongen.
Ednards blik viel op baar slanke, voor*
name gestalte en gleed toen over de spelende
kinderenonwillekeurig moest bg nu aan
zgn eigen vrouw en kinderen denken. Er
kwam bg hem een hevig verlangen naar
hen ophg had er nu spgt van, dat hg
geen flink besluit genomen had en vrouw
en kinderen nog niet naar het slot Alten
brak had ontboden. Dan zou alles meiéén
tot klaarheid zgn gekomen. Deze gedachte
greep hem sterk aanhg stond op en liep
eenige malen met snelle schreden de veranda
op en neer. Hg bemerkte daarbg niet, hoe
Rogalla haar man een teeken gaf, en daarop
naar haar spelende kinderen ging.
Willy stond nu ook op en trad op zgn
broeder toe. Deze bleef stilstaan, waarop
Willy zeide: «Neem me niet kwalgk, Edu-
ard, dat ik je stoor in je overpeinzingen.
Volstrekt nietQet paste eigenlgk wel
voor mg, dat ik verschooning vroeg, daar
ik je zoo onachtzaam behandel. Waar is je
vrouw?*
«Rogalla is naar de kinderen in het park
gaan zien. Laat haar maar big ven; het is
Advertentiën van 16 regels 50 et. Elke regel
meer 71/» ct. Groote lettere naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
De Zondagmiddag moest ik laten
loopen. Toen had de wedstrijd plaats
tusschen Ond. Oefenng, den Haag,
Zanggenot, Haarlem, Mmnenkoor, Wor-
merveer, Amstels Wekman, Amst.; de
laatste vereeniging dr«eg hier den eer
sten prijs weg.
Maar 's avonds! loen scheen heel
Amsterdam 't Paleis te bestormen, 't
Ging op vechtenaf om binnen te komen.
Nu zou er in de eerse afd. gezongen
worden, door vereenigingen, die reeds
eenmaal een eersten p-ijs behaald had
den. Het waren Eute'pe van Amster
dam, St. Caeeilia, den Haag, Zang en
Vriendschap, Amst. m de Stem des
Volks van Amst. De laatste vereeniging
bestaat bijna uitsluitend uit socialisten
en van deze schaar, ver over de 100,
onder aanvoering van Otto de Nobel
had men groote verwachtingen. Dat is
er ook een, die toen ze 't eerst uit
kwam, met een eersten bekroond werd.
Het verplicht koor Druidengezang
van George Beierlé bleek een dankbaar
muziekstuk te zijn. 't Ging bij allen
tamelijk goed tot het slot, dat uit „ten
strijd" bestaat en dat inzet met een paar
halsbrekende accoorden. Zoo'n concours
nummer moet nu eenmaal een kwets
bare plek hebben, al wordt het er ook
niet mooier door. Bedoelde inzet werd
door alle verschillend gemaakt, zoodat
ik, de noten niet kennende, er niets
over oordeelen durf.
Als vrij nummer kwam elk met een
Franaeh stuk op7 flat door allen uitne
mend werd gezongen.
De jury bekroonde ze in deze volg
orde 4, 3, 1. Den Haag viel af. Deze
vereeniging bezit een schoon klankvo
lume, maar detoneerde in het verplicht
koor al te zeer.
Ontzettend was de uitbarsting van
vreugde toen de Stem des Yolks de
zege wegdroeg. En alles ging in goede
harmonie. Publiek en zangers waren het
eens met de jury. Ik heb dat wel eens
anders gehoord. Voor De Nobel, zelf
een uitstekend zanger, heb ik eerbied.
Een koor als Les Marszeri aux Arènes
instudeeren met een 130 man, waarvan
slechts een enkele Fransch kent en zeer
weinigen notenkennis bezitten, en 't
daarna tot een bijna volmaakte uitvoering
brengen, dat zegt wat!
De dag werd besloten met een strijd
tusschen de dien dag en den vorigen
met eerste prijs bekroonden, t. w. Cae-
mg aangenaam «ans ongestoord met je te
kunnen praten. Ik heb een ernstige aange
legenheid te bespreken.*
«Betreft die aangelegenheid mg?« vroeg hg.
«Al naar men het neemt,* antwoordde
de jongere broeder. «Zonder u is die aan
gelegenheid tenminste niet te regelen.*
«Wel laten wg er dan bg gaan zitten
en vertel me de zaak.*
De broeders namen weer in hun luierstoe
len plaats, en Ednard keek zgn broeder
opmerkzaam aan, terwgl deze naar een
passend begin voor het gesprek scheen te
zoeken.
Willy von Altenbrak was nauweljjks twee
jaren jonger dan zgn broeder. Groot en
krachtig als hg was, kleedde zgn uniform
hem zeer goed. Zgn gelaat was bgzonder
schoon, bgna al te schoon voor een man
en voor de groote gestalte van een officier
der kurassiers. Zgn bruine oogen schitterden
soms als opflikkerende dwaallichtjes en
verrieden daardoor zgn onvast karakter.
Willy was een genotziek man, een vroolgke
Frans, een goed kameraad bg prettige ge
legenheden, maar een vriend, op wien men
in den nood niet kon vertrouwen. Hg was
in gezelschappen aangenaam in den omgang,
en wegens zgn vroolgken scherts zag men
hem gaarne. Echter gaf hg spoedig toe aan
zgn indrnkken, al waren die ook slechts
oppervlakkig; hg werd licht meegesleept,
hg boog spoedig voor anderen, wier wil
sterker was dan de zjjne.
Van der jeugd af aan waren de broeders
door vriendschap nauw verbonden. Steeds
hadden zg een onbeperkt vertrouwen in
elkander gesteld alleen in de laatste jaren
was dit eenigszins verminderd, eensdeels,
omdat Willy afhankelijk was geworden
van zgn vrouw, anderdeels, omdat Ednard
cilia van Haarlem, Amstels "Werkman
en de Stem. Van deze hoorde ik nog
maals een overschoone uitvoering van
het prachtkoor Hymne a. d. Vrede van
Holl, waarmee ze den eereprijs behaalde.
De Stem zong het verplichte koor, en
A. Werkman het verplichte koor van
's middags, Huldiging van den Zang
door Karei Hamm.
Iets nieuws op het gebied van dezen
vreedzamen strijd, nieuw althans bier
ter stede, was de Maandagmiddag ge
houden kamp tusschen gemengde koren.
Waarom die nu voor 't eerst gehouden
werd zou ik niet kunnen zeggen. Is het
omdat men veronderstelt dat dames te
zenuwachtig zijn om aan een wedstrijd
deel te nemen of omdat 't reizen voor
hen bezwaarlijk is? Wat dan ook de
reden is, 't is gistermiddag goed gegaan.
Geen enkele der 10 ingeschreven ver
eenigingen is weggebleven.
Als verplicht koor was gegeven „De
Zee" van A. C. Brouwer, leeraar a. h.
Conservatorium.
Over 't algemeen werd ook hier goed
gezongen en had de wedstrijd een schit
terend succes. Alleraardigst was hoe 't
publiek, toen reeds 9 vereenigingen ge
zongen hadden, zijn oordeel klaar en
prijs 1 reeds toegewezen had aan een
A'sch koor onder directie van een een
voudig jong werkman, maar door No.
10 aan het wankelen gebracht werd.
Dat laatst zingende koor „Jacob Kwast"
kwam uit Wognum (N.-H.), alle dames
droegen de N.-Holl. kap, was dat reeds
een bijzonderheid, nog verrassender was,
dat deze vereeniging het schoonst van
allen zong. Met het verplichte koor
was wel niet alles in den haak, maar
„Woudgedachten" van Fr. Abt werd
volmaakt weergegeven. Ze kregen met
4 tegen 3 den eersten prijs. Den 2den
kreeg het bovenbedoelde koor.
Dat Wognum heeft een goede zaak
gemaakt. Vooreerst den lsten prijs gou
den med. en f 200, benevens zilv. med.
van Prins Hendrik; dan een zilveren
kruis als hulde uit Purmérend. Vervol
gens, toen 't 's avonds nog eens optrad
dat was de conditie een gouden med.
van de Vereen, tot bev. v. h. Vreem
delingenverkeer benevens een met zilver
gemonteerden stok, van de juweliersfirma
Roelof Citroen, voor den directeur.
De dag en 't feest werd besloten met
den kamp om den prijs van uitnemend-
maende, zgn verhouding tot Margherita voor
zgn broeder verborgen te moeten houden.
Maar Ednard was nu vast besloten, aan zgn
broeder zgn geheim mede te deelen, en deze
moest hem helpen, de moeilijkheden te
overwinnen, die aan de openbaarmaking
van zgn geheim huweljjk in den weg stonden.
Willy weifelde nog altjjd om het gesprek
te beginnen; toen legde Ednard zgn hand
op den arm van zgn broeder en zei: «Kom
aan, Willy, wat hebt ge op het hart? Wg
hebben lang geen geheimen voor elkaar
gehadzoo moet het voortaan weer worden.
Ik heb je ook iets mede te deelen, en wie
weet, ot mijn rekening niet de grootste is.
Zgt ge misschien om geld verlegen?*
Willy knehtte. «Je weet, Ednard, dat
mijn vrouw geen groot vermogen bezit.
Vader heeft me wel mijn moederlijk erfdeel
uitbetaald, maar de rente daarvan en van
Rogalla's klein vermogen waren niet toe
reikend voor onze huishouding; wg moesten
het kapitaal aanspreken. Kort en goed
wg bezitten niets meer.*
«Maar Willy, waartoe zooveel woorden
Het spreekt van zelf, dat ik je niet in
verlegenheid zal laten, evenmin als vader.
Ge kant besehikken over zooveel geld, als
ge noodig hebt.*
«Dat is zeer goed van je«, sprak Willy,
«maar op het oogenblik heb ik een zeer
groote som geld noodig, ofik moet
den dienst verlaten. In het laatste jaar ben
ik bg de wedrennen verdniveld ongelukkig
geweest ik wilde er reeds met vader
over spreken, maar het kvram er niet toe,
en eindelgk verhinderde de dood mgn voor
nemen.*
«Ik weet, dat je gaarne speelt en wedden
schappen aangaat, Willy, maar dien harts
tocht moet je toch wat bedwingen.*
heid, door deze vereenigingen„Utrecht-
sche Mannen-Zangvereeniging, 93 z.,
dir. P. J. J. Vranken, met Hymne a.
d. Vrede van R. Hol; „Kunst na Ar
beid" van Amst., 131 z., dir. W. F.
Eggelte, met Eikeboom van George
Rijken„Zanglust" van Amst., 105 z.,
dir. F. J. Roeska, met Deus est nostra
lux van Ludwig Brandts Buys; „Cae
eilia" van Amst., 100 z., dir. N. H.
AnffHessen met Deus nostra spes, van
denzelfden comp. Behalve dit No. naar
eigen keuze was als verplicht koor op
gegeven Magnificat van Verhey, een
schoone compositie op latijnschen tekst
met de noodige gevaarlijke punten.
Ze zongen allen goed, maar No. 2,
geheel uit werklieden bestaande, kon
het tegen de andere niet bolwerken.
De prijzen kregen No. 3, 1 en 4.
Ten slotte nog dat 's middags bij wijze
van vriendschapsbetuiging door de Ko
ninklijke Vereen. Rottes Mannenkoor,
Hymne an die Musik van Lachner en
en Pro Jure et Libertate van L. Br.
Buys ten gehoore gebracht was, waarbij
evenals bij vele andere het gemis van
echte tenoren duidelijk uitkwam en dat
de feestvierende liedertafel Onderlinge
Oefening in een welkomstkoor Hymne
aan de Kunst van haar directeur Barend
Kwast, gelegenheid vond haar goede
kwaliteiten ten toon te spreiden.
En zoo eindigde dan weer dit zan
gersfeest in de beste harmonie.
A., 20 Mei 1902. J. L.
Buitenland.
De toestand der Turksche geldmiddelen
wordt met den dag erger en men verwacht
dat de regeering weldra genoodzaakt zal
zgn., door zeer buitengewone maatregelen
opluchting te zoeken. De jaarlgksche tekor
ten zgn reeds tot 12 millioen pond gestegen:
de Ottomaansche Bank weigert verdere voor
schotten te verstrekken en de regeering heeft
zich daardoor genoodzaakt gezien, de gelden
van het pensioenfonds te gebruiken, zoodat
ie pensioenen nu even onregelmatig betaald
worden als de be/.oldigingen. De ontevre-
«nhei 1 nee wt daar ioor st^edi toe eu m u
vreest een crisis.
Te Lissabon is men vervuld vau de se
paratistische neigingen, die op de Azoren
aan den dag worden gelegd. Meer dan 600
Portugeezen hebben de naturalisatie als bnr-
»Ik verzeker je, Ednard
«Ik wil je geen verwgten doen, daar
denk ik niet aan; ik ken bet leven van een
jong officier. Zeg me nu maar, hoeveel hebt
ge noodig?*
«Ongeveer zestig duizend mark.*
«Laten wjj er vgf-en-zeventig duizend
van maken. Uit eigen ervaring weet ik, dat
uien zgn schulden gewoonlgk te laag schat.
Vindt ge 't goed?*
«Beste broeder....*
«Nu goed! Ik zal onzen bankier last ge
ven, je dien som nit te betalen. Binnen acht
dagen kan je ze in ontvangst nemenlaat
me eerst wat op mgn gemak komen. Dat
zou ellendig zgn als ik mgn eenigen broe
der in nood liet, terwgl ik de erfgenaam
van millioenen ben. Volgens de wet kan ik
je van die rjjke erfenis niets afstaan, maar
de inkomsten ervan kan ik broederlgk met
je deelen, en dat zal gebeuren
«Dank Ednard, daakl*
In Willy's gelaatstrekken was een diepe
ontroering merkbaar. Hg was aangedaan
door de grootmoedigheid zgns broeders en
hg was eerlgk genoeg aan zichzelf te be
kennen, dat hg zelf anders gehandeld zou
hebben.
«Zie zoo, dat is afgedaan, Willy! Laten
we nn eens over mgn aangelegenheden
spreken.*
«Maar wat kan dat zgn?«
Een vluchtige schaduw vloog over Eln-
ard's gelaathg wist niet recht, hoe te be
ginnen. Eindelgk vatte hg moed en zei
«Beste Willy, ik ben getrouwd!*
Verrast sprong de jongere broeder van
zgn stoel op. Eerst stond hg sprakeloos,
toen barstte hg in lacheH nit en riep: «Wat,
heb ik je goed verstaan? Zgt ge getrouwd,
zegt ge?« Wordt vervolgd).
jHmgBmmummmmBtanmKummuBnaam