Het Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de fiommelervvaard.
Vertrouwen.
Het verborgen testament.
M 3023.
UitgeverL. J. VEERMAN, Heusden.
WOENSDAG 25 JUNI.
1902.
LAWS VAM ALTEN&
VOOB
Dit blad verschat WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per S maanden f l.OO.
Franco per post zonder prj'sverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Adyertentien ran 16 regels 50 et. Elke regel
meer ll/t ct. Groote lettere naar plaatsruimte.
Adrertentien worden tot Dinsdag- en Vrjjdagavond
ingewacht.
Het begin is liefde, een liefde,
die alle menschen omvat, en in tegen
stelling met de bijzondere soort, welke
wij hier niet nader behoeven aan te
duiden, niet blind mag zijn.
Om nog even den schooier van straks
ten tooneele te voeren, gij stelt in hem
niet het allergeringste vertrouwen, we
tende dat hij het niet waard is, en
gij hebt gelijk. U bekruipt niet de lust,
met hem in vriendschappelijk verkeer
te komen, en hijzelf zou daar waar
schijnlijk ook niet op gesteld zijn. Doch
daarmee zijt gij niet van hem af: hij
mag niet door u worden aangemerkt
als niet bestaande. Zijn verdorven per
soonlijkheid is een stuk menschheid, en
voor bet kwaad, waarvan hij de drager
is, zijt gij mede verantwoordelijk. Het
woord liefde zou een ijdele klank zijn,
indien gij gerechtigd waart u niets van
zijn lot aan te trekken.
Hoe komt het, dat hij zoo is? Eigen
schuld misschien. Zijn wij daar wel zoo
geheel zeker van Is er niet, in onzen
maatschappelijken arbeid, een leemte,
waardoor het mogelijk wordt dat zulke
individuen worden aangekweekt? Het
bestaan zijner soort bewijst, dat onze
samenleving niet Christelijk genoeg is
in den verheven zin van het woord,
die ook voor dengene, wiens ideaal een
anderen naam draagt, aannemelijk is;
bewijst, dat onze broederlijke gezind
heid nog flauw zich openbaartbewijst,
dat de openbaringen van onzen gemeen
schapszin zeer onvolkomen zijn, verre
blijven beneden de eischen, die er aan
gesteld mogen worden.
Daarmede is niet gezegd, dat wij
eiken verdorvene, dien we op onzen
weg ontmoeten, aanstonds zouden moeten
maken tot een voorwerp van onze bij
zondere zorgen. In een enkel geval zou
dat misschien kunnen en er zijn voor
beelden genoeg waaruit blijkt, dat der
gelijke tusschenkomst, zulk persoonlijk
ingrijpen, menigmaal tot voortreffelijke
uitkomsten leidt. Menig gevallene, voor
werp van verachting in eigen oog en
in dat van anderen, wordt behouden,
doordien nog intijds een reddende hand
zich naar hem uitstrektein menig ge
moed, schijnbaar gesloten voor elke edele
aandoening, kan de vonk der liefde den
FEUILLETON.
15)
Bezoek? Op dit uur?* vroeg Rogalla
verrast, doch het volgende oogenblik stond
zjj verschrikt op. Zjj zag, dat het gelaat
van haar echtgenoot doodsbleek werd. Hjj
■treek met de hand langs het voorhoofd en
bedekte een oogenblik zjjn oogen, als hin
derde hem het zonlicht. Toen zeiae hg
Geleid de dame naar mgn schrijfvertrek
verzoek haar een oogenblik te wachten
ik kom dadeljjk.*
Do bediende boog en vertrok.
Zoodra de dear achter hem gesloten was,
jjlde Willy naar zgn vrouw, liet haar het
kaartje zien en fluisterde heeschDaar
leep, wie zich laat aanmelden. Wat moet ik
doen?*
Hevig verschrikt las Rogalla op het kaar
tje deze twee woorden: Margherita Mon
telli.*
Willy was geheel van zgn stuk geraakt,
doch Rogalla herstelde zich spoedig. Al
spelende draaide zg het visitekaartje tus-
schen haar vingers en keek glimlachend
naar haar man. Haar stem verried geea
spoor van aandoening, toen ze zei:
»Ik begrjjp niet, hoe het bezoek van die
dame ja zoo van streek brengt. Wjj waren
daar toch reeds lang op voorbereid. Hebt
ge den moed niet, haar te woord te staan,
laat mg het dan doen. Ik kan je wel ver
ontschuldigen met te zeggen, dat ge nog
niet geheel hersteld zjjt van je wonden.*
Een oogenblik stond Willy in twjjfel of
hg dezen voorslag zon aannemendoch hg
levensgloed weer doen opvlammen, den
mensch doen te voorschijn treden. Wie
ooit het voorrecht heeft gehad, derge
lijke reddingstaak te volbrengen, wien
het gelukt is, een armen schipbreuke
ling op den oceaan des levens, op het
oogenblik van zinken in zijn armen op
te vangen, hem in de haven terug te
brengen, hij genoot het hoogste, wat
op aarde te bereiken is. En die onge
lukkige, teruggebracht tot een mensch-
waardig bestaan, kwam door de plichts
betrachting van een met echten broe
derzin bezielden medemensch tot het
punt, dat hij nooit had durven hopen
te bereiken, dat waarop hij het be
wustzijn had, vertrouwen te verdienen.
Maar het is niet iedereen gegeven,
zoo individueel op te treden en aan een
bepaald persoon zijn krachten te wijden
om dit te kunnen doen moeten bijzon-
dere omstandigheden aanwezig zijn. Yan
de meesten onzer is de arbeid meer
algemeen.
Doch daarom niet minder nuttig en
noodig. Ziet, we klagen over de heden-
daagsehe toestanden, en daar is alle
reden voor, maar wat baat zulks als
we ons daartoe bepalen? In ons zelf
genoegzaam egoïsme sluiten we ons op,
met de grendels op alle deuren, ten
einde de roovers af te weren, doch
dat is maar een klein deel van hetgeen
we te doen hebben. Niet slechts defen
sief ook offensief behooren we op te
treden. Offensief, om strijd te voeren
tegen den Booze, er moet kracht
van ons uitgaan.
Laat de grendels niet achterwege, zij
zijn onmisbaar. Door de verdediging.te
verwaarloozen, zouden we eenvoudig
den misdadiger aanmoedigen, hem nog
driester maken, en dat ware in strijd
met zijn belang. Ook door gelegenheid
te latéh tot het kwade, worden wij
daaraan medeplichtig. Het wantrouwen
is niet slechts een geoorloofd, het is
bovendien een noodzakelijk, een ver
plicht verdedigingsmiddel.
Doch daarnevens hebben wij tot taak,
alles te doen wat in ons vermogen ligt
om het kwaad, onder welke vormen het
zich ook openbaart, tot geringer ver
houdingen terug te brengen. Dat kan
gedaan worden op velerlei wijzen, en
niemand heeft daartoe bijzondere instruc
ties noodig. Als we slechs dat ééne
bezitten, oprechte naastenliefde, dan
vinden we vanzelf den weg voor elk
bemerkte opeens den spottenden glimlach
op het gelaat zjjner vrouw, en alle zwak
heid overwinnende, zeide hjj bjjna heftig:
»Ik zal wel alleen met haar spreken; ik
heb je hulp niet noodig. Maar ge zult wel
begrgpen, hoe het me verrast, eene beslis
sing te moeten nemen, nog voor de terug
komst van mgnheer Tirschner.*
>Ja, het is onaangenaam, maar dat helpt
niet. Zonder moed en tegenwoordigheid van
geest is de zaak niet in orde te brengen,
dat is zeker!*
Rogalla
»Word niet driftig, mijn vriend. Ik ken
je; tegenover mg is het nutteloos, ja anders
voor te doen dan ge zjjt. Maar ga nu
ge moogt die dame niet zoo lang laten
wachten. En vergeet niet, wat er op het
spel staat 1* voegde zg er dreigend bjj.
»Wees moedig en kloek 1 Terug kunt ge
toch niet meer!*
De spot zg'ner vrouw had Willy's trots
en zgn gevoel van eigenwaarde wakker ge
schud. Hg richtte het hoofd op en verliet
de veranda met snelle schreden.
In de gang, die naar de linkervleugel van
het slot voerde, keek hg door een venster
en zag een huurkoets staan; de koetsier
hield de paarden bjj den teugel en onder
hield zich met een eenvoudig gekleed man,
wiens borst versierd was met het IJzeren
Kruis, het eereteeken voor militaren en de
Herinneringsmedaille 1870'71. Het hou
ten been van dien man bewees, dat hg zgn
eereteekenen wel verdiend had.
>Wie is die man met dat houten been,
daar buiten bg het rjjluig?* vroeg Willy
aan den bediende, die voor hem de deur
vaH zgn vertrek opende.
>Die man is met de vreemde dame mee
gekomen; het schgnt haar bediende te zjjn,*
'geval, ouder iedere omstandigheid.
De wereld is vervuld van wantrou
wen, zij moet vol worden van ver
trouwen. Dat is het groote onderscheid
tusschen de werkelijkheid en het ideaal.
In de eerste bewegen wij ons, naar de
laatste hebben wij ons te richten. Elke
schrede, die den afstand tusschen beide
geringer maakt, is een vooruitgang, en
de nederigste onzer kan zulke schreden
doen.
Laten we niet wachten totdat wij een
positie hebben bereikt waarin velen tot
ons opzien, en derhalve onze woorden
en daden een buitengewone beteekenis
krijgen. Ofschoon een eerzucht, die zich
dat doel voor oogen stelt, dus niet
de begeerte om te schitteren doch om
zoo nuttig mogelijk te zijn, alles
zins gerechtvaardigd is, voor de meesten
onzer zal zij niet bevredigd worden.
Doch dat behoeft ook niet, om toch aan
de verbetering van het menschenge-
slacht een werkzaam aandeel te nemen.
Er moet ernst zijn in ons leven, waar
heid in ons zeggen, toewijding in ons
handelen. Een bestaan, van hetwelk
geen invloed ten goede uitgaat, is doel
loos.
Om te komen tot een toestand, waarin
we vertrouwen kunnen stellen in de
menschen afzonderlijk, moeteD we ver
trouwen hebben in de menschheid. On
danks alles, wat twijfel wekt, gelooven
in haar toekomst. Al ondervinden we
ook tal van teleurstellingen, al werd
niets dan deze ons deel, toch gelooven,
en hopen, en liefhebben. Ieder onzer,
die eenig bewustzijn beeft van zijn zede
lijke verplichtingen moet een veroveraar
zijn; met de banier van den zedelijken
vooruitgang hoog geheven, moet hij den
voet zetten op het begeerde grondge
bied, en het in bezit nemen in naam
der Yolmaking.
Buitenland.
Eenige tjjd geleden werd ontdekt dat de
gemeentelijke administratie van Marseille
danig in de war was. Een commissie van
onderzoek werd benoemd, welke constateerde
dat er over de laatste tien jaren een bedrag
van 10 millioen francs is zoek geraakt. De
gemeenteraad heeft in zjjne vergadering van
Woensdagavond eene suppletoirs begrooting
aangenomen, waarbjj 10 millioen wordt toe
gestaan om dat tekort te dekken. Burge-
antwoordde Johan.
Een bediende Hield Margherita Montelli
een huisknecht? Hoofdschuddend schreed
Willy voort naar zgn schrijfvertrek, waar
van hjj de deur niet zonder beven opende.
Bg zgn binnentreden keerde eene dame in
zwaren rouw zich naar hem toe; hg be
merkte dat zg het portret van zgn moeder
opmerkzaam beschouwd had. Verbaasd blikte
Willy naar die slanke voorname vrouw, wier
oogen bjjna angstig op hem gevestigd wa
ren. Hg wilde eenige beleefde woorden ter
begroeting uitsprekendoch de woorden
ontbraken hem, en zwijgend staarde bg naar
de vreemde, tot zg haar groote oogen neer
sloeg en een licht rood haar wangen kleurde.
Willy bemerkte dat zg hevig beefde en dat
haar hand naar een houvast zocht.
Zgn ridderljjk gevoel ontwaakte, en
daarbjj kwam het medelgden met daze
vrouw, die hg op het punt stond van alles
te berooven. Snel trad hg op Margherita
toe, geleidde haar beleefd naar een stoel
en sprak: »Naem plaats, mevrouw. De rit
over een stoffigen en zonnigen weg zal u
wel vermoeid hebben. Mag ik u een kleine
verrersching hier laten brengen?*
«Dank u,< fluisterde Margherita, door
Willy's vriendelijke woorden met nieuwe
hoop bezield. >Een langdurige ziekte, waar
van ik nog niet geheel hersteld ben, heeft
mg zoo verzwakt; neem mg niet kwalijk,
als ik u lastig mocht zjjn.«
»Maar mevrouw u is ongesteld ge
weest; ik kan hst nog zeer goed aan u
zien, waarom mg niet eens geschreven
Ik zou u gaarne op alle mogelijke manie
ren geholpen hebben.*
Bfl verstomde onder den vreemden, on
derzoekenden blik van haar groote, schitte
rende oogen.
meester Flaissières heeft daarop onmiddelljjk
zgn ontslag ingediend en tien niet tot de
socialistische partjj behoorende raadsleden
volgden dat voorbeeld.
Een 25 jarig man drong Zaterdagavond
nabjj Vannes, in Frankrijk, de woning bin
nen van eene vrouw, die met baar 4 kin
deren woont. Hjj kwam in de kamer, waar
zg met haar kinderen sliep, en wilde haar
geweld aandoen, doch de vrouw verzette
zich hevig en wist naar de binnenplaats te
vluchten. Hier haalde de man haar in, wierp
haar op den grond en sloeg haar met een
steen het hoofd te pletter, zoodat de onge
lukkige bgna onmiddellijk bezweek. Op het
augstgescbreeuw der vrouw grepen te hulp
gesnelde buren den moordenaar, een land-
looper, en leverden hem aan het gerecht
over.
Volgens een telegram uit Fort de France
is het water van verscheidene rivieren op
het eiland Martinique aan het koken.
Te Gent heeft een vreeseljjk ongeluk
plaats gehad. Zekere Ghys, een scheikundige,
was in zgn laboratorium aan het werk, in
gezelschap van een vriend, toen plotseling
een verschrikkelijke ontploffing heel het
huis daed daveren. Beide personsn werden
dood tegen den grond geslagen.
De Hissische Kamer heeft ondanks de
tegenwerpingen der regeering met 29 tegen
14 stemmen het wetsontwerp, waarbg stem
plicht wordt ingevoerd, aangenomen. Ieder
die zich aan zjjn kiezersplicht onttrekt zon
der geldige reden, stelt zich aan boete bloot.
De Koningin-moeder van Spanje moet
den paus geraadpleegd hebben over een
geschikte partg voor haren zoon. Leo XIII
was tegen een huwelgk met een Bourbon,
hetzij een Spaansehe, Fransche of Napoli-
taansche. Beter vond hg een Oostenrjjksche
of Beiersche prinses.
Te Napels dreigt een algemeene werk
staking. Reeds hebben de beambten der
trams en de huurkoetsiers het werk neer
gelegd en waarscbjjnlgk zullen de haven
arbeiders, de werklieden der waterleiding
en de bakkersknechts zich bjj hen aan
sluiten. De overheid heeft uitgebreide voor
zorgsmaatregelen genomenhet garnizoen
is versterkt met 1000 man en de schepen
in de haven hebben 10000 man troepen
»U kent dus mgn naam, baron?*
Margherita stond van haar stoel opalle
gevoel van zwakheid Was verdwenen; in
stinctmatig gevoelde zij, dat nu da strijd
begon, en de herinnering aan haar echtge
noot en hare kinderen gaf haar moed en
kracht.
Doch ook bjj Willy was het koelzinnig
overleg teruggekeerd; hg zag slechts een
zwakke vrouw voor zich, die hjj gemakkelijk
zou kunnen overwinnen. Bedaard antwoord
de hg »Hoe zou ik u niet kennen, mevrouw?
Mgn arme broeder heeft over u gesproken.*
Alleen gesproken, baron? Heeft hjj u
niet met een opdracht belast?*
Willy verbleekte. Hg deed zich geweld
aan en antwoordde: »Zeker, mevrouw, zeker!
Hg verzocht mg voor u en uwe kinderen te
zorgen, als ik langer leefde dan hg. Ik had
reeds de eer u op te merken, dat ik daartoe
gaarne bereid ben. Alleen ik wist niet
goed, hoe ik mg met u in betrekking zou
stellen.*
Met zwjjgende verbazing had Margherita
bg deze woorden hem aangezien. Nu wist
zg met volle zekerheid, dat deze man haar
en hare kinderen van hnn wettig erfdeel
wilde berooven.
>En waarin zou die zorg bestaan, baron?*
vroeg zg op koelen toon.
>Ik zou aan u een vrjj groot kapitaal
uitbetalen en voor een passende opvoeding
der kinderen zorg dragen.*
Margherita beefde van verontwaardiging
maar ze bedwong zichzg wilde nog meer
zekerheid.
»En Altenbrak? Het majoraat?* vroeg
zg met gedwongen kalmte.
Willy zag in, dat die vrouw niet zoo
gemakkeljjk te overwinnen was. Hjj streek
met de hand langs zgn voorhoofd, waarop
aan wal gezet. Een 300tal verdachte per
sonen zgn gearresteerd.
Zondag is bg Cassanionio een hevige
aardbeving gevoeld, terwjjl onderaardsohe
rommelingen gehoord werden. De bevolking
is na het gebeurde op Martinique natuurljjk
zeer verschrikt.
Da Nene Freie Presse verneemt dat de
vorst van Bulgarjje te Petersburg de ver
heffing van Bulgarjje tot een koninkrjjk
ter sprake heeft gebracht en dat Rusland
Diets in den weg lei aan dit verlangen. Het
plan zal binnen niet al te langen tjjd de
kabinetten bezig houden en zonder groote
bezwaren verwezenlijkt worden.
Een 73-jarige geneeskundige autoriteit
in Denemarken, prof. Howitz te Kopen
hagen, heeft een en ander gepubliceerd met
betrekking tot een door hem gevonden
nieuwe methode tegen kanker. De behan
deling is zeer eenvoudig. Zg bestaat in een
inspuiting met een chloorverbinding, die in
het zieke deel een snelle en intensieve koude
veroorzaakt. De temperatuur kan neerge
drukt worden tot 40 a 60 graden celsiu3,
wat de kankerkiem schgnt te dooden. Prof.
Howitz maakt althans melding van 34 ge
vallen, waarbg hjj zjjn methode heeft toe
gepast, altjjd met succes. In een brochure
»Over de behandeling van kanker door be
vriezen* vertelt Howitz uitvoerig, doch zeer
bescheiden van zgn methode.
Volgens de »New York Herald* heeft
de overheid van Paterson een anarchistisch
complot ontdekt, ten doel hebbende de voor
naamste fabrikanten te dooden en de spin
nerijen met dynamiet te vernielen. Het
complot moest in den nacht van 3 Juli
uitgevoerd worden.
De Maltezer Kamer van koophandel heeft
glad geweigerd, een adres van gelakwensch
te zenden aan koning Eduard.
In de voornaamste steden van Ierland:
Dublin, Cork, Tipparrary enz., heeft de be
volking besloten aanstaanden Donderdag,
den dag der kroning, zwarte vlaggen uit
te steken als protest en tevens om te toonen,
dat Ierland, waarvan verschillende vertegen
woordigers in den kerker zuchten of ver
volgd worden omdat zjj de belangen der
landlieden, die verdrukt worden door de
landlords, verdedigden, in rouw is over de
het zweet parelde, en al zgn zelfbaheer-
sching verzamelende, antwoordde hg, voor
het uiterljjk bedaard>Ik begrgp u niet,
mevrouw.*
Begrgp u mg niet, baron?* vroeg Mar
gherita, met vlammende oogan voor Willy
tredende. »Wist u dan niet, dat mgn zoon
de erfgenaam van het majoraat is?«
»U scherst, mevrouw,* klonk het van
Willy's vale lippen.
>Genoeg van deze woorden, die toch
nutteloos zgn. Ik zie baron, dat u het voor
nemen koestert, het goed recht van rnjj en
mjjne kinderen te betwisten.*
>Uw recht?* zei Willy. »En waarop
berust dat vermeende recht, als ik n vragen
mag?*
»Ik ben de ecbtgenoote van uw overleden
broeder, dat weet u zeer goed.*
De schuldbewuste man kreeg een rilling
door de leden. »U beleedigt mij, mevrouw
Montelli,* stamelde hg. Ja, mgn broeder
heeft mg van dat zoogenaamde huwelgk
gesproken, maar daar geloof ik niets van,
vóórdat ik de bewjjzen in handen heb.*
»Gjj liegt!*
Schouderophalend keerde Willy zich af.
Margherita's hartstochtelijke heftigheid had
elk beter gevoel in hem verstikt; in zgn
drift had hjj den strjjd liefst door een ge
weldigen slag tot een einde gebracht.
»Bewjjzen, baron?* vervolgde de jonge
vrouw met toenemende drift. »ln het fami
liearchief, dat hiernaast in den toren is, heeft
mgn echtgenoot de papieren neergelegd, die
de wettigheid van ons huwelgk bewgzen,
en voor het gerecht zullen de deuren van
uw archief niet gesloten big ven.
Wordt vervolgd).
ilEUWSBLAl
/Slot}.