Hel Land van fleusden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard. Bet verborgen testament. M 3038. ZATERDAG 16 AUG. 1902. Scheidsgerichten. Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. Dit blad verschat WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO. Franco per po«t zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiên van 16 regels 50 et. Elke regel meer 71/» ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentien worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond ingewacht. „Het staat vast," zoo schrijft Dunant, de edele stichter van het Roode Kruis, „dat alle politieke verwikkelingen in de 20ste eeuw door rechterlijke uit spraak zullen worden ontbonden. Zulk eene hervorming van het volkenleven, hoe eenvoudig zij ook is in beginsel, kan natuurlijk slechts stap voor stap vooruitschrijden. Geen twijfel, of het Arbitrage-hof zal eerst nog slechts tij delijk zijn, en daarbij slechts bevoegd in eene bepaalde zaak uitspraak te doen. Daarna echter leeren de volken als van zelf de weldaden waardeeren, hun en hunDe naburen geschonken door deze gelegenheids-rechtbankenen zij zullen gemakkelijk overhellen tot vaste arbi trage-verdragenteneinde alle toekom stig bloedvergieten, waar dit eenigszius kan, te vermijden. „En wanneer zij met dergelijke vaste Arbitrage-verdragen eenigszins ver trouwd zijn geworden, dan is het oogenblik gekomen, dat wordt ingesteld Eet Hooge volkeren-scheidsgericht Een der gewichtigste werkzaamheden van alle Vredebonden is zeker: mede te werken tot het naderkomen en ten slotte bereiken van dat groote doel, door Dunant hier aangewezen, daar immers, bij de bereiking van dat doel, de oorlog bijna voor goed aan kant zou zijn. Hoe nu dat groote doel nader te ko men? vragen wij. Te trachten invloed in dezen uit te oefenen op de regeeringen der groote Mogendheden, is zeker vooreerst nog een hopelooze zaak. De regeeringen zijn doortrokken van zulk een militai islische geestdat zij bij alle politieke verwik kelingen van eenige beteekenis, nog slechts alleen in den oorlog de oplossing daarvan kunnen zien. Volgens den geest van het militarisme toch is „het recht van den sterkste" het hoogste rechten dat alleen kan en moet den knoop door hakken. Daarom noemen die regeeringen den oorlog eene noodzakelijkheidzoo lang de menschheid zal bestaan, en de verschillende belangen en rechten der volken met elkander kruisen of in botsing komen. Op de volksovertuiging vooral moet dus voortdurend en met allen ijver en kracht worden gewerkt. Het volk moet worden wakker geschud, en alle machten die den mensch dwingen tot eene hoo- FEUILLETON. P i 30) Het was oom Hendrik, die van Eduard pen telegram had ontvangen, dat hjj met en 6ersten trein kwam. »Ei zoo, het is goed, dat u hier zjjt, oom 1 Nu kunnen wjj op weg mar huis alles be iaard met elkaar bespreken! Kom, laten wij ie» rgtuig nemen Het rgtuig rolde langzaam voort door de jeipziger straat. »Zeg me nu eens, mjjn jongen, wat denkt ;e van die geschiedenis? Ik heb je mooi doen chrikken, niet waar? Maar ik wist niet, oe ik het anders moest aanleggen. Ge hebt och niets aan je moeder gezegd »Natuurlgk wel, oom.* Verduiveld! dat was niet slim van je.« Moeder moet er toch van weten, als de sr van onze familie op het sp*l staat. Zeg om, hoe staat het met Greta »Nu, het meisje heeft een liefdesbetrek king aangeknoopt met een luitenant von |ltenbrak, zooals ik reeds schreef. En kor- Bn tgd geleden hebben ze elkander in het tüaewald aangetroffen. Sedert dien dag is reta geheel veranderd ze is niet meer het ais uit te krjjgen en loopt rond als een vend spook. Toen dacht ik, dat het 'c ■ste zou zjjn, als ge het meisje kwaamt ilea; thuis bjj moeder zal zjj den knap en huzaar wel vergeten.* Eduard gevoelde zgn hart verlichtuit gere levensopvatting, godsdienst, we tenschap, kunst, beschaving, moeten worden aangewend, om de voiken tot de algemeene erkenning te brengen van het groote beginsel: „Recht gaat boven macht". De reeds in ieder eerlijk hart bestaande overtuiging, moet worden ver sterkt en bevestigd en zich openlijk uit spreken, dat aan de betrekkingen tus- schen de volken onderling dezelfderechts- en zedelijkheidsbegrippen ten grondslag liggen als tusschen bizondere personen dat dus de natiën in haren onderlingen omgang de gewoon menschelijken zede- leer behooren toe te passen, die eisebt „wat gij wilt, dat u de menschen doen, doe gij hun desgelijks." Hoe meer die volksovertuiging door dringt en zich uitspreekt, des te grooter zal gewis haar invloed worden. Een eerste noodzakelijk gevolg hier van zal toch zijn, dat het volk allengs slechts volksvertegenwoordigers van dien geest afvaardigt naar zijne parlementen en deze op hun beurt een krachtigen invloed uitoefenen op de regeeringen, opdat verdeeldheden, die tusschen ver schillende Mogendheden mochten ont staan, door een vast en blijvend Hof van Arbitragesaamgesteld uit vertegen woordigers van alle beschaafde volken, worden beoordeeld en, zoo immer moge lijk, in der minne worden geschikt aan welke beschikking dan de partijen zich hebben te onderwerpen. Hetzelfde wil reeds het „Interparle mentaire Verbond(de bekende Union Interparlementaire pour 1'Arbitrage et de la Paix"). Het verdedigt n.l. het beginsel, dat internationale verwikke lingen alleen door arbitrale uitspraken ontward moeten worden. Langs rechts kundigen weg, en door de regeeringen tot het sluiten van arbitrage-verdragen over te halen, tracht het dit beginsel tot uitvoering te brengen. Wij mogen alzoo ook in dezen Bond eene voorspiegeling zien van het toe komstig algemeen volkenscheidsgericht of Vredehof van Europa. Reeds hebben de beide vijandige Z. Am. Republieken Argentinië en Chili, waartusschen ieder oogenblik de oorlog dreigde uit te breken, een dergelijk scheidsgerichtsverdrag gesloten, voor- loopig nog voor den tijd van 10 jaar, terwijl beide staten tevens tot ontwa pening overgegaan, en overeengekomen zijn geen nieuw oorlogschip te zullen bouwen, dan na elkander 1V2 jaar te voren daarvan mededeeling te hebben gedaan. oom Hendriks woorden begreep hjj, dat hg nog te rechter tgd kwam. Hg begon weer te vertrouwen, dat alles nog goed gemaakt kon worden. Zoo diep kon de liefde nog niet in het hart zijner znster geworteld zgn, dat zg de kracht zou missen om die liefde te vergeter, wanneer zg de waarheid ver nam omtrent de betrekking, die tusschen haar eigen familie en de Alten braks bestond. Doch plotseling kwam hem Gerda's beeld voor deD geest. De liefde tot iemand van dat geslacht was immers ook in zgn hart ontloken, ofschoon hg toch nauwkeurig van alle om8tandighe len onderricht was. Hg loosde een diepen zucht, en liet het hoofd op de borst zinken. Zgn opgewondenheid en toorn waren vervlogen; shcht diep me delijden gevoelde hg voor zgn zuster, en dit nam nog toe, toen hg weinige oogen- blikken later het hevig snikkend meisje in zgn armen hield. »Jelui zult elkaar wel veel te vertellen hebban, nadat ge elkaar in zoo langen tijd niet hebt gez;en,« sprak oom Hendrik, die zich gaarne wilde terugtrekken, omdat hg niet op zgn gemak was. »Ik zal jelui daar om alleen laten: als ge mg noodig hebt, laat mg dan maar roepenik ga naar be neden in den winkel.* Vertel me nu eens, Greta, hoe alles ge- benrd is. Oom Hendrik schreef me, dat ge ongelukkig zjjt, dat ge kennis hebt gemaakt met een man, dien ge lief hebt.* >0, Eduard, zwjjg ik kan ja niets zeggen.* Het ongelukkige meisje verborg haar hoofd aan de borst van haar broeder. Edu ard trachtte haar te troosten. Toen verhaalde Met dit verdrag is voor de eerste maal het bewijs geleverd, dat een scheids gericht- en ontwapeningsverdrag tus schen staten mogelijk is, hoewel nog een aantal geschilpunten en strijdvragen aanwezig zijn, die tot nu toe tot bloedige oorlogen tusschen die verdragsluitende staten hebben gevoerd. Nog een gunstig verschijnsel. 27 Juni 11. is in het gebouw van het per manente Arbitrage-hof aan de Prinsen gracht te 's Gravenhage, de aangekon digde zitting aangevangen van den arbiter Mr. T. M. C. Asser in het geschil tusschen de Vereenigde Staten van N. Amerika en Rusland in zake de robbevangst in de Behring-zee. Zoo is dus reeds het gebouw van het Arbi trage-hof voor de rechtspraak tusschen twee groote Mogendheden in gebruik genomen. De zitting werd bijgewoond door den Ned. Minister van Buitenl. Zaken, de Gezanten van beide betrokken Staten, en door Mr. Ruyssenaers,Secr.-Generaal van het Hof. Na partijen gehoord te hebben zal de Heer Asser in Sept. e.k. uitspraak doen. Treurig is het, doch waar, dat het tegenwoordig geslacht, de groote meer derheid ten minste, die zoo machtigen invloed kon uitoefenen op de regeeringen, voor de besprokene beginselen nog lang niet rijp is. Men lette maar eens op de lauwheid, ja totale onverschilligheid, waarmede de vredesbewegingen van onzen tijd door de groote massa worden bejegend. Onze naaste hoop moet dus het meest gericht zijn op het aankomend geslacht het jonge volk, dat nog de inrichtingen van lager-, middelbaar- en hooger onder wijs bevolkt. Op dit jonge volk, dat eens op de schouders van het tegen woordige zal staan, moeten wij trachten te werken mot al wat in ons is. Ons streven moet zijn, dat zij betere denk beelden in zich opnemen van waarach tige humaniteit en volken-moraliteit, dan wij vrij algemeen in onze jeugd van onze opvoeders overnamen. Reeds geschiedt dit in vele genoemde inrichtingen van onderwijs en opvoeding door eene betere behandeling der vader- landsche en algemeene geschiedenis. Reeds wordt daar gegeven, vooral in de minder militaristische lauden, niet meer eene geschiedenis van oorlogen, vol van zelfverheerlijking en minach ting voor naburige volken, zooals die in onze jeugd werd geleerd, maar de ware geschiedenis der volken, van hunne lotgevallen en levensverwisse lingen, van hunne idealen en hervor mingen, van hun handel en nijverheid, wetenschap en kunst, van hun vooruit streven naar het betere, het hoogere eene maatschappelijke of sociale geschie denis alzoo, waarin gewelddadige wor stelingen en omkeeringen eerst eene noodzakelijke, dan eene meer onder- i geschikte, en eindelijk eene treurige rol spelen. Dat is reeds een groote stap vooruit in de goede richting. Slot volgt. Buitenland. Jacques Stern, de bekende schatrijke Pa- rjjsche bankier, is overleden onder tragische omstandigheden. Dezer dagen vond zgn «enigen zoon den dood bg e<m wedren met hindernissen te Elbeuf. Jacques Stern, die in allergl was gewaarschuwd, kon nog den laatsten ademtocht van zjjn zoon opvangen. De vader was gebroken van smart, doch hjj vond de kracht de begrafenis bjj te wo nen. Toen hg thuis kwam werd hg door een beroerte getroffeH en aan de gevolgen is hg overleden. Binnen een jaar had Stern de twee men schen verloren, van wie hg veel hield: zgn vrouw Sophie Croizette, die actrice was ge weest, en zgn eenisren zoon. De wolven zgn in Frankrgk nog volstrekt niet uitgestorven, maar in den loop van de laatste 20 jaren is hun getal tengevolge van den feilen strgd, dien men tegen hen voert, toch aanzienljjk verminderd. Hunne volledige vernietiging is overigens geen on mogelijkheid. In Groot-Brittanje zgn zg b.v. sinds lang verdwenen. De laatste wolven werden in Schotland in 1680, in Ierland in 1710 gedood en in dien tgd was het eigenljjke Engeland reeds lang van ze bevrjjd. Frankrijk heeft nog niet hetzelfde resnltaat bereikt als de En- gelschen, omdat de aangewende middelen niet zoo krachtig waren als aan de andere zjjde van het kanaal en omdat uit naburige landen steeds weer nieuwe wolven het land binnen trekken. De departementen, waar zg thans nog in vrjj groote hoeveelheid voorkomen, zjjn Dordogne, Charente,Hanto-Saonne, Vogezen, Maas, Haute-Vienne, Deux-Sè/res, Indre en Haute-Marne. Hot vervolgen der wolven in Frankrgk geschiedt zoowel door bijzondere personen als door menschen, door den Staat aangesteld, de >lieutenants de louvereterie*. hg haar, waarom de brief van oom Hen drik hem zoo verontrust had, want een Altenbrak kon nooit met eerlijke bedoelin gen den omgang zoeken met een meisje zooals Greta. Hij vertelde ook het gehe:m van hun familie; in ademlooze spanning hing zjj aan zjjn lippen, en toen hij aan het eind was, stond zg vastbesloten op. Haar jonkvrouwelijke schuchterheid was verdwe nen, haar blik verried nu voor de eerste maal trots en gevoel van eigenwaarde; zg geleek op dit oogenblik precies haar moeder, toen dia vertoornd tegenover Willy von Al tenbrak stond. Waarom hebt gjj of moeder me dat geheim niet vroeger medegedeeld?* vroeg zjj. »Er zou mjj dan veel smart en teleur stelling bpspaard gebleven zjjn. Ja, Eduard, ik heb Harry von Altenbrak bemind, en hjj heeft me gezworen, dat hg me ook waar achtig lief heeft. Maar ik heb hem sleehts éénmaal gesproken, hoe hg ook smeekt om hem nog een samenkomst toe te staan. Mgn fierheid was weer ontwaakt; met geweldige krachtsinspanning weerstond ik de verzoe king, hem weer te zien, hoe hg me ook bad. Hier zjjn de brieven, dis hjj me schreef!* Bjj deze woorden snelde Greta naar haar schrijftafel, nam daaruit een handvol brievsn en wierp die voor haar broeder op de tafel. >Ik bood weerstand,* vervolgde zg, of schoon mgn hart dreigde te barsten. Ik schreef hem, dat mgn eer mg verbood, hem terug te zien, maar dat hg zgn woord mocht houden en aanzoek doen om mgn hand. Sedert heb ik geen tjjding meer van hem gehad*. >De ellendige kwajongen 1* >0, scheld hem niet, Eduard! De schuld ligt grootensdeels aan mg. Hjj leeft in een geheel andere wereld dan ik. Hoe kon ik dus zoo dwaas zgn, te geloaven, dat hjj het eerljjk met mjj meende!* We»r brak het meisje in hevig snikken uit. Ontroerd liep Eduard heen en weer. >Stel je gerust, Greta, ik zal afrekening met dien Altenbrak honden mat hem en de anderen.* »Wat wilt ge doen, Eduard?* »Laat dat maar aan mjj over. Jou levens* geluk is verwoest het mjjne ook. Laten zjj gelukkig zgn in hun glans en rijkdom laten zjj hun geld en hun kasteelen behou den, maar den naam, den eerljjken naam moeten zjj ons geven. Er moet een einde aan komen; ik aanvaard opnieuw den strjjd. Zg zullen nu weten, dat zjj te doen hebben met een man, die strjjdt voor zjjn eerljjken naam en voor de eer van zjjn zuster.* »Laat mg dan in dien strgd deelen, Edu ard! Ik wil je ter zgde staan en met je strjjden, niet ter wille van mjj zelve, want al behalen wg de overwinning, dau brengt die rag tcch geen goluk a«*nmaar ona de eer van onzen naana, om de eer onzer ouders Mgn kindsheid ligt ver achter mg, mgn dwaze liefde zal vergeten zjjn; ik wil in den maD, dien ik geloofde te beminnen, niets anders zien dan den vjjand van onze familie. Zeg mg, Eduard, wat ik doen moetik ben tot alles bereid.* Met verwondering aanschouwde Eduard zgn zuster, die hem nu eenski .ps veel grooter en schooner dan vroeger voorkwam; zjj scheen hem geen k nd meer, maar een vrouw, die door des levens bittere teleur- Ieder heeft het recht het roofdier te dooden. De staatswolv°njager8 krijgen geen tracte- ment, maar hebben recht op een premie. Zjj worden door de prefecten uit de beste jagers van de streek uitgekozen, en mogen zich van alle wapenen bedienen, b. v. van strikken, wolfsknilen en vergiftigde loknzen wanneer zjj slechts g'en nadeel toebrengen aan zaken van openbaar of privaat belang. Daar de Franschen jjverige jagers zjjn, wordt voor een betrekking van wolfsjager steeds drnk gesolliciteerd. Te Parjjs heeft de rechtbank de vorige week te beslissen gehad over de vraag, wie recht had op een gevonden schat. Die schat bestond uit niet minder dan 10.000 francs. Ruim een jaar geleien reien twee behan gersleerlingen door ie Rue de la Béotie, met een leeg karretje. Een duwde de kar, ter- wjjl de ander op het trottoir liep. Plotseling stond de eerste stil, bukte zich en raapte een dikke enveloppe op, die 10.000 francs aan waarde bleek te bevatten. De jongelie- dea begaven zich terstond naar het naaste politiebureau, waar zjj aangifte delen en het gevondene in bewaring gaven. De commis saris reikte hun een bewjjs van ontvangst uit, ten name van beiden. Toen het jaar verstreken was, zonder dat iemand den schat had opgevraagd, en deze dus volgens de wet aan den vinder in eigen dom overging, zond de commissaris bericht hiervan aan de beide jongelieden, met mede deeling dat het gevondene te hunner be schikking lag. Maar nu beweerde degeen die den omslag had opgeraapt, dat hjj al leen rechthebbende was. De ander hield staande dat hem de helft toekwam en nu moest de rechter uitspraak doen. Ea deze luidde dat bljjkens het onderzoek, alleen degeen die den schat had opgeraapt eigenaar was geworden, omdat bjj hem had ontdekt, terwjjl de ander niets tot het vinden had bjjgedragen. Het heet nu, dat er tijdens het verbljjf van president Loubet op Russischen bodem een complot ontdekt iser werd een helsche machine gevonden, juist ondar de plaats, welke de czaar zou innemen op een estrade tijdens de revue over het garnizoen van Petersburg en toen oordeelde men het beter maar geen revue te houden. De zomer is dit jaar nog niet begonnen, of het wordt hier en daar in Europa al weer winter. In de Vogezen was de temperatuur sedert stellingen gerjjpt is, vastbesloten tot den strgd, zelfs ten koste van haar geluk en haar liefde. Luister nu eens naar mg, Greta*, sprak hjj toen, en het beven van zjjn stem ver ried zjjn hevige ontroering, »ook ik ben zwak geweest, nog zwakker dan gjj, want ik wist, welk een onrecht dat geslacht ons had aangedaan. Ook ik beminde een meisje uit het geslacht der Altenbraks, de zuster van den man, die met zgn vleiende woorden gepoogd heeft je liefde te winnen. Ik hoopte door die liefde den ouden strgd te kunnen beslechten en verzoening tot stand brengen. Ik heb moeten erkennen, dat dit onmoge- Ijjk is, evenals jjj, heb ik die liefde met geweld uit mgn hart gerukt. Ik wil haar niet wederzien, die mjjne zinnen door haar schoenheid betooverde; ik zweer je, ik zal niet eerder rusten, voordat dit rampzalig geheim is opgehelderd en wg volledige ge noegdoening hebben verkregen! Geef mg de hand, Greta, en beloof ma, dat ge mgn oprechte, trouwe bondgenoote zult zgn Greta stak haar broeder beide handen toe en sprak met trillende, maar luide stem »Dat beloof ik je, Eduard!* >Dank je, Grata! Laten we nu voor van daag afscheid nemen. Ik wil alles nog eens met oom Hendrik bepraten. Morgen begint de strgd!* Toen de dear achfer hem dicht was, zonk Greta naast de sofa neder en verborg het gelaat in de handen. Ja, zjj wilde een standvastige bondge noote zgn in den strgd, maar zjj wist, dat haar hart in dien strgd zou breken. (Wordt vervolgd).

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1902 | | pagina 1