Bet Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bonnnelerwaard.
Tweede BIad<
M 3040.
Uitgever: L.. J. YEEHMAH, Heusden.
ZATERDAG 23 AUG.
1902.
a
A. B. K00IJMAN,
land VAN ALIENS
VOOB
Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden l.OO.
Franco per poet zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regele 30 et. Elke regel
meer 77i ct. Groote lettere Baar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
BUITENLAND.
Hoe de Bóeren-generaals over den toe
stand denken, kunnen wjj het best nagaan
uit de toespraken die Botha en De la R*y
hielden te Paarl in de Kaapkolonie, vóór
zjj naar Europa gingen. Volgens het ver
slag in >Ons Land,« zeide De la Rey
«Niemand heeft zich te schamen een
Afrikaander te zijn, al is hg overwonnen.
Moeten wjj thans hopeloos zjjn? Is het
gedaan met ons? Wg zjjn nog een volk
en wjj hebben Zuid-Afrika als onze woon
plaats. Wjj zgn nu allen onder de Britsche
vlag en wjj kunnen de handen ineen slaan
en samen leven. Elke man kan aan zgn
volk getrouw zjjn zoowel als aan zgn re
geering. De wereld wordt geregeerd door
het vrouwelijk geslacht. In onzsn bitteren
strjjd verschafte het gedrag onzer vrouwen
ons menig zoeten droppel. Telkens hoorden
wg van haar uit haar ellende hoe trotsch
zjj waren om ook met ons te kunnen ljjden.
Wjj hebben nu in Zuid-Afrika maar één
vlag en alle scheiding tuaschen de vorige
republieken en de Kaapkolonie is wegge
nomen. Laten wg nu tot welvaart van ons
land samenwerken.*
En Botha drukte zich over de toekomst
van Afrika nog krachtiger uit, in zjjn vast
geloof dat Afrika toch eindeljjk het erfdeel
der Afrikaanders zgn zal:
Moeten wij zeggenwjj zjjn overwonnen
en het is nu klaar met ons? Ik zeg: Neen.
Daar is duisternis voor ons, maar met ge
loof kunnen wjj daar door. En wjj moeten
elkander bjj de hand nemen en daar door
gaan. Laten wg met geloof en hoop de
toekomst ingaan. Afrika is ons vaderland,
verkregen niet alleen door geboorte, maar
door erfenis van onze voorvaderen, en wjj
moeten trachten ons zei ven hier in Afrika
gelukkig te maken. Wg hebben geen andere
toevlucht. Hier moeten wjj bljjven, en hier
moeten wg begraven worden. Het Afri-
kaansche volk is een arm volk, maar het
is een talentvol volk, en een volk dat geloof
heeft. Wjj moeten samenwerken om het
opgroeiend geslacht te doen opvoeden voor
de toekomst, zoodat zjj ons kunnen regee-
ren. Indien een Afrikaander opgevoed is,
dan heb ik nooit gezien, dat hjj voor iemand
behoeft achter te staan.
«Wjj hebben een zwaren oorlog gehad,
maar onze vrouwen en kinderen hebben het
meest geleden, Hg wees er op, dat zoowat
20,000 vrouwen en kinderen gestorven zgn
in da consentratiekampenven toch, niet
tegenstaande al haar zwaar ljjden, hebben
die vrouwen ons altjjd laten weten, dut zij
tevreden waren om ook te sterven, indien
wg maar vast stonden, zoolang mogelijk.
Ik kan met recht zeggen en het is mjj een
eer zulks te doen, dat onze Afrikaander
vrouwen geleden en uitgehouden hebben op
een wjjze onbekend iu de geschiedenis der
wereld. Ik ben er trotsch op, dat wg zulke
vrouwen hebben en er meer trotsch op, dat
de opvoeding onzer kinderen hoofdzakelijk
in de handen der vrouwen isc.
Reuter's correspondent schrjjft nit Johan
nesburg dat de Boeren bang zjjn voor aan
vallen van (door de Engelschen eerst ge
wapende) Kaffers. Er zgn eenige gevallen
gerapporteerd van het vermoorden van Boe
ren die naar hun haardsteden teruggingen.
De Daily Mail* verneemt uit Kaapstad,
dat men aan de Kaap zeer verlegen is met
de duizenden, die uit de ongeregelde korpsen
ontslagen en nu werkeloos zgn. Er zgn
overal arbeidsbureau'» opgericht en zoo
hoopt men werk voor hen te vinden, maar
dit kan slechts tjjdeljjk helpen.
De correspondent van de Daily Mail te
Pietermaritzbnrg seinde Dinsdag, dat brie
ven nit Johannesburg een somber beeld van
den toestand ophangen. Een schrgver, die
een paar maanden geleden naar den Rand
is gegaan, komt terug. Hjj schrgft dat het
leven 50 pet. duurder is geworden en de
arbeidsmarkt overladen is. Er is sterke nei
ging om de loonen te verlagen; de onte
vredenheid wast en er is veel fatsoenlijke
armoede. «V-oor Kerstmis zal er kostelooze
spij8nitdeeling wezen en binnen het jaar
zullen de poppen aan 't dansen gaan.*
Uit Londen wordt gemeld:
De «Times* bevat een hatelijk hoofdar
tikel, naar aanleiding van het onthaal, dat
de generaals in Nederland hebben gevonden.
Die onhebbelijkheid van het artikel bljjkt
uit den volzin, waarin het blad president
Kruger een onwetenden en laatdnnkenden
grjjsaard noemt. De «Times* zegt: De ova-
tiën in Nederland moeten de generaals in
moeilgkheid brengen. Zjj weten, dat zulke
betoogingen niets zullen helpenzjj weten,
dat zjj hun vaderland alleen kunnen dienen
als Engelsche burgerB. De generaals moeten
beseffen, dat de waarachtige bondgenooten
van de Boeren voortaan te Londen en niet
in Den Haag zjjn.
Van St. Helena zgn Woensdag 997 Boe
ren naar Zuid-Afrika vertrokken. Onder hen
bevinden zich Cronjé met zjjne vrouw en
stafofficieren.
Te Southampton zjjn 200 man van het
uit Zuid-Afrika teruggekeerde 18e Kon.
Ierftche regiment in staat van dronkenschap
met de politie aan het vechten geweest. De
soldaten trokken zelfs hun bajonetten, maar
de politie behield de overhand en bracht
eenige zwaar gewonden naar het hospitaal.
Volgens een bericht uit Lissabon aan de
Evening Press Agency c hebben de onder
handelingen tusschen lord Milner en den
Portugeeschen gouverneur te Lourengo Mar
ques, behalve over een Z.-A. tolverbond,
geloopen over afstand van een strook grond
voor den ontworpen spoorweg van de grens
van Swaziland naar de kust.
Een nieuw bewjjs dus, dat Engeland de
Portngeesche koloniën daar langzamerhand
tracht in te palmen.
De correspondent van de «Times* te
Sjanghai zegt uit gezaghebbende bron te
weten dat de nieuwe gouverneur van Kwang-
si geheime orders ontvangen heeft van het
Hof, om den hervormer Kang-joe-wei zoo
spoedig mogeljjk uit den weg te mimen.
Onlusten, tegen de christenen gericht,
moeten in Hos-nan voorgekomen zgn, en
men zou een paar inlandsche zendelingen
daarbjj om het leven gebracht hebben.
De «Standard* verneemt uit Odessa, dat
alle verkeer op den Chineeschen Ooster
spoorweg gestaakt is, wegens het uitbreken
der cholera. De passagiers komen dood of
stervend aan en het personeel deserteert.
In bet Amoer distrikt is de ziekte het
hevigst, maar ook in Irkoetsk komen vele
gevallen voor. Men vreest voor besmetting
van Ceatraal-Rusland langs den Siberischen
spoorweg.
Volgens een bericht uit Petersburg is er
een ernstig ongeluk gebeurd bjj de groote
manoeuvres in den omtrek der hoofdstad.
Vertrouwbare bijzonderheden ontbreken,
maar het is zeker dat een eskadroD cava
lerie bjj het uitvoeren van een commando
in het water gedrongen is, en dat daarbjj
50 man verdronken zgn.
Reeds eenigen tijd geleden werd gemeld,
dat de Tsaar gratie verleend had aan de
Moskousche studenten, bjj de opstootjes van
Februari betrokken. Thans is een keizerlijk
besluit verschenen, uitvoeriBg gevende aan
dat voornemenbjjna alle studenten krjjgen
gratie, en mogen in bet najaar de acade
mische lessen weer volgen. Een honderdtal
studenten worden uit Siberië teruggezonden.
De Keizer van Rusland moet op zgn
scbrjjftafel weer een dreigbrief van het re
volutionair comité hebben gevonden. Hg
moet daarover zgn ernstige ontevredenheid
hebben betuigd aan zgn minister van bin
nen landsche zaken, wien bg gevraagd zon
hebben waartoe de 100 millioen roebel», die
jaarljjks voor de geheime politie worden
uitgegeven, dienen, als dergeljjke dingen
niet knnnen voorkomen worden. Het ware
dan wellicht beter, de regeering toe te ver
trouwen aan de studenten, die de revolutio
naire beweging ltiden. Dientengevolge moe
ten uitgebreide voorzorgsmaatregelen zgn
genomen.
Te Przemyal, in Galicië, zgn de restau-
ratiehonder Lewkowicz en de gewezen po-
litis-agent Burghardt gearresteerd, onder
beschuldiging van spionnage ten behoeve
van Rusland.
Verschillende onder-officieren van het
garnizoen zjjn, als bjj die zaak betrokken,
in arrest gebracht.
Volgens een bericht uit Oran is een af-
deeling troepen door Mooren aangevallen
in de nabgheid van Aim ben Chelil. Aan
beide kanten vielen er veel dooden en ge
wonden. Er zjjn reeds hulptroepen gezonden
om da aanvallers te vervolgen.
De sneltrein ParjjsPontarlür is dicht
bjj Djjon ontspoord. Men heeft hier te doen
met een poging tot misdaad. Een spoorstaaf
van 12 meter lang het was een gewicht
van 576 kilogram was uit de baan ge
nomen. De booswichten moeten heel wat
werk gehad hebben om de rails los te ma
ken en te ver wjjderen.
Door een toeval is de aanslag mislukt.
De machinist zag uit de verte, dat het baan
vak waar de trein welhaast moest aanko
men, nog niet vrg was en dus verminderde
hg zjjn vaart. Zoodoende ging de trein niet
veel sneller dan een loopend mensch, toen
de locomotief, de tender, de bagagewagen
en de wagon van de post plotseling naast
de rails liepen. Ongelukken zgn er niet voor
gevallen, de geringe vaart van den trein
was ras gestuit.
Het is wel opmerkelijk, dat hier in 20
minuten tjjds een rail is weggehaald, een
werk, waarvoor onder normale omstandig
heden 4 manrien ongeveer 4 ureu noodig
hebben.
Men is de misdadigers nog niet op de
hielen.
Reizigers uit Fransch-Congo bevestigen
de berichten over een opstand in het gebied
van de Boven Oebanghi. De regeering zon
vjjfhonderd Senegaleezen gestaard hebben
tot bescherming der bedreigde maatschap
pijen. Verschillende hoofden, op wie men
meende te kunnen rekenen, zgn ontrouw
geworden.
Aan het ministerie van koloniën wenscht
men geen nadere inlichtingen te geven.
BINNENLAND.
De Haagsche correspondent van de Haar].
Ct.c schrgft, naar aanleiding van het in de
Engelsche pers weer verspreide praatje over
de groote geldsommen, aan de Repnblieken
toebehoorend, die president Krnger en de
andere gedelegeerden in Enropa in veilig
heid gebracht zonden hebben
«Hoewel het nit den aard der zaak absurd
is, dat een President op verlof, immers, dat
was Krugers positie in het bezit zon
zjjn van millioenen, toekomende aan de
regeering, en waar hg bovendien tjjdens
zjjn reis er aan bloot stond gevisiteerd te
worden, waarbjj deze fondsen in elk geval
zonden worden verbeurd verklaard, hebben
wjj toch gemeend, dat het wenschdjjk was
door authentieke mededeelingen te trachten
deze lasterpraatjes voorgoed uit de wereld
te helpen.
Van den heer De Bruyn, secretaris der
delegatie, die goed op de hoogte kan zgn,
vernamen wij het volgende: »Wel verre
van hier gekomen te zgn in het bezit van
staatsfondsen, heeft President Kruger voor
zjjn vertrek uit Zuid-Afrika zjj a geheele
saldo, ten bedrage vaD 40,000 pd. st. bg
de Nationale Bank te Pretoria als renteloos
voorschot ter beschikking gesteld van de
regeering, daar voor het onderhoud der
commando's en verdere krjjgskosten zeer
veel geld, vooral aan contanten noodig was.
Niet alleen echter heeft hg van zgn gereed
geld afstand gedaan ten behoeve van den
staat, maar bovendien heeft hij zgn kinderen
de beschikking gegeven over bjjna zgn ge
heele grondbezit, om zoo noodig ook dit
ten behoeve van den staat aan te wenden.
Voor zichzelf heeft hjj, behalve het geld,
noodig voor zgn reis naar Enropa en zgn
eerste uitgaven aldaar, slechts twee hoeven
overgehouden, van welker opbrengst hjj
thans kan leven.* In plaats dus van op
staatskosten te leven, heeft Krnger een
voorbeeld gegeven van onbaatzuchtigheid
waaraan sommige Engelpche autoriteiten,
die aan leger-leverantie e. a. een broodje
verdienen, wel een voorbeeld mochten nemen 1
Wat de gedelegeerden betreft, zjj waren
ten hoogste verontwaardigd een dergeljjk
verwjjt te moeten hooren. Voor alles wat
zjj in het belang van den staat in voorschot
hebben uitgegeven, bestaan kwitanties, en
in de tegenwoordige omstandigheden zal
het zeer de vraag zgn, of zjj deze voor
schotten ooit zullen zien terugbetaald.
Het zal te bezien staan of na deze ver
klaring, die ook in de baitenlandscho pers
haar weg z vl vinden, de lasteraars hun
praatjss zullen dnrven volhouden. Van in
trekken natuurljjk geen sprake I*
Benevens de Boerengeneraals heeft nog
iemand anders getracht toegang bjj Presi
dent Kiuger te krjjgen. Het was zekere
Hanz Holzer, van beroep wereldwandelaar,
die alleen met diè doel van Weenen* raar
Utrecht is komen loopen. Tegeljjk met hem
is nit Weenen vertrokken een andere wan
delaar, Hanz Leder, die evenwel reeds in
Linz niet verder kon en daar achtergeble
ven is.
Op zgn eenlje is Holzer daarna onver
moeid met taaie volharding geloopen over
Passau, Regensburg, Neurenburg, Wurtem-
berg, Frankfort a. Main, Coblenz, Kenlen,
Dasseldorf, enz., totdat hg eindeljjk na 31
dagen over Venlo, 's-Hertogenbosch en Zult-
Bommel Utrecht heeft bereikt. Gemiddeld
heeft Holzer gedurende al die dagen 70
K.M. per dag afgelegd.
Misschien klinkt dit eenigszins twijfelach
tig, doch wie Holzer ziet en hem hoort
spreken, bant spoedig elk wantrouwen nit
zgn gemoed. Een aantal medailles, welke
hg bg zich draagt en aan welker echtheid
niet te twjjfelen valt, doen inderdaad bljj-
ken, dat Holzer een geducht looper is.
En nu wat betreft zgn voorgenomen be
zoek aan president Krnger. Werkeljjk is
Holzer op Oraojelust geweest en aldaar te
woord gestaan door den heer Reitz. Tot
zjju grooten spjjt moest deze evenwel wei
geren Holzer bg den president toe te laten,
de dag was toch al vermoeiend genoeg.
Meer succes had onze wandelaar bjj de
generaals.
Des middags om 4 uur vervoegde hg zich
aan het hotel «des Pay.i-Bas* en werd al
daar door hen ontvangen. Alle drie spraken
eenige oogenblikken met hem. Vooral Botha
was bjjzonder vriendelijk en voegde hem
een zeer vleiende zinsnede toe. Een prachtig
albnm, dat Holzer bg zich droeg en dat hg
voorzien van onderscheidene handteekenin-
gen, als hnldebljjk den generaals wilde over
dragen, werd door hen in ontvangst ge-
nomeD.
Thans keert hg te voet weer naar Weenen
terug.
Aan het Tolhuis te Amsterdam werd eer
gisteravond een Pro-Boer-avond gehouden
ten voordeele der afdeeling Amsterdam van
het Nederl. Comité voor den Transvaal. On
der de sprekers was ook de heer Slegtkamp,
de held van Spionkop. Het aantal verkochte
plaatskaarten van 25 cents bedroeg onge
veer 12.000.
In de Hoofdstraat te Hillegom heeft een
ontzettend ongeluk plaats gehad. Op het
oogenblik dat de stoomtram, komende van
Ldden, het hoekhuis aan de Haven was
genaderd, wilde een vrouw, komende van de
Haven, vermoedelijk zonder acht te geven
op het luiden der stoombel, de trambaan
overgaan, met het noodlottig gevolg, dat
zjj door de locomotief werd omgeworpe i
en ongeveer zeven meter werd vooruitge
schoven tot op de brug, waar de machine
over haar heen ging en bovenop haar bleef
staan.
De vele toeschouwers, die van alle zjj-
den waren toegesneld, waren vreeseljjk ont
roerd toen zjj de arme ^viouw, die reeds
overleden was, zwaar misvormd en ver
minkt zagen liggen en deze ontroering nam
nog toe, toen een meisje, zjjnde een doch
ter van die vrouw, handenwringend toe
kwam loopen en met geweld moest worden
vastgehouden en huiswaarts gebracht.
Na ongeveer een half nur van inspanning
slaagde men er in de locomotief zoo ver
te lichten, dat het ljjk kon worden wegge
haald.
In de katoenfabrieken te Gronau in West-
falen, even over de Nederlandscha grens,
werken tal van lieden, die uit Friesland
naar de provincie Overjjsel kwamen ten
einde werk te vinden. Deze menschen zgn
op Nederlandschen bodem bljjven wonen
en zoo is aan de grens als 't ware een dorp
verrezen, dat zeer eigenaardig den naam
«Nieuw-Friesland* draagt.
Te Slochteren is overleden de weduwe
A. Begeman, in den leeftjjd van 100 jaren
en 9 maanden.
Op verschillende plaatsen in Friesland
ligt een adres ter teekening voor verbou
wers van suikerbieten, gericht aan de mi
nisters van baitenlandsche zaken, financiën,
waterstaat en koloniën, waarin verzocht
wordt eene belangrgke verlaging van den
saikeraccjjns, en bescherming van de bin-
nenlandsche suikermarkt door eene heffing
van de bjj de Brnsselsche conventie geoor
loofde 8urtaxe op vreemde suiker.
Ook door afdeelingen van de Friesche
maatschappij van landbouw worden adres
sen in dien geest opgezonden.
ADYERTENTIEN.
ei
BehaudeliDg v«n spier zwakke
Kinderen, Ruggegraatsverkrom-
mingen, Verstuikingen, Rheumatiek
enz. e behandeling geschiedt uit
sluitend op medisch advies.
NIEUWSBLAD
Leeraar in de Gymnastiek,
's Bosch, Iste Nieuwstraat 104.
