Hel Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
AALMOEZEN.
M 3062.
Uitgever: L. J. VETERMAN, Heusden.
ZATERDAG 8 NOV.
1902.
LAN0 VAN-ALTEN^
YOOB
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprjjs: per 3 maanden f l.OO.
Franco per poet zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke
nunamers 5 cent.
Advertentiën yan 16 regels 50 et. Elke regel
meer 7% ct. Groote letter» naar plaatsruimte.
Adyertentien worden tot Dinsdag- en Vrjjdagavond
ingewacht.
II (Slot).
„Doe wèl en zie niet om," is een
■welbekend spreekwoord. Maar daarmede
is niet gezegd, dat men gedachteloos te
werk moet gaan bij het beoefenen van
philantropie. Armen zijn er altijd ge
weest en zullen er wel altijd blijven.
Zeide Jezus zelf niet: De armen hebt
ge altijd bij u? Maar laat elke stad,
elk dorp zijn eigen behoeftigen spijzigen.
Het onoordeelkundig wegschenken van
aalmoezen kweekt bedelaars. Hoe meer
aalmoezen er gegeven worden, hoe meer
bedelaars zich dan komen melden. De
bedelarij is onder 't mom van koop
manschap een bron van bestaan gewor
den voor schaamtelooze nietsdoeners.
Vooral onze gemoedelijke huismoeders
worden vreeselijk bij den neus genomen
door die brutale zwervers.
Doe wèl en zie niet om laat uw
linkerhand niet weten, wat de rechter
doet. Alles waar, doch om misver
stand te voorkomen, behoort er bijge
voegd te wordenzie om en doe wèl
geef u rekenschap by het wéldoen.
Omzichtigheid is een eerste vereischte,
vooral bij het geven van aalmoezen.
Wel is ze waard, in herinnering te
blijven, de les van den ouden wijze:
Uw aalmoes zweete in uw handtot
dat ge weetaan wien hair te geven.
Eerst dient men zekerheid te hebben,
dat de aalmoes goed zal worden be
steed, alvorens haar weg te schenken.
Want elke gift, hoe klein ook, die slecht
besteed wordt, werkt ten kwade. Ze
moedigt de bedelarij aan, ze doet het
heirleger van landloopers aangroeien.
Dit mocht elkeen bedenken, die gewoon
is, aan de deur te geven.
Reeds de eerste Christenen hadden
kennis aan wat we met een modernen
term noemen chevaliers d'industrie
oplichters, zwendelaars, schijnheilige
schavuiten. Elke apostel, die van verre
kwam, werd liefderijk ontvangen, ge
spijzigd, te drinken gegeven, onderdak
verschaft, den eersten en den tweeden
dag. Bleef hij langer dan drie dagen,
zoo werd hij voor een valschen apostel
gehouden. Vroeg hij geld, zoo gold hij
mede voor een valschen apostel. Geen
christen mocht in ledigheid onder de
broederen leven. Geen reiziger mocht
FEUILLETON.
14)
In een zykamer hadden zich eeniga in
tieme vrienden van de familie rondom La
dy Carley en miss Blanca verzameld. Er
werd weinig gesproken. Men was in ge
drukte stemming wegens het noodlot, dat
Blanea dreigde te treffen. En het zou nog
spoediger komen dan men dacht. In span
ning wachtte men op het einde van de be
raadslagingen der jnry, toen een constabel
met een volmacht in de hand op Blanca
toetrad en zjjn hand op haar arm legde.
Lady Carley liet een gil hoeren, een der
aanwezige heeren, baron Kendrick, trachtte
tnsschen beide te komen, terwijl Blanca
achteruit week. De stroeve gelaatstrekken
van den dienaar der gerechtigheid veran
derden echter niet.
>Miss Blanca Norton,zeide hg luid, en
elk woord ging den omstanders als een
dolksteek door het hart, >ik neem u gevan
gen als verdacht van moord met voorbe
dachten rade, gepleegd op gravin Marga-
retha Nortoni In naam der Koningin gjj
zjjt mgn gevangene 1«
X
Er waren drie dagen verloopen. In plech-
tigtn optocht bracht men het stoffel jjk
overschot van Margaretha, de laatste gra
vin Norton, in den grafkelder, waar de
hooggeboren voorvaderen en erfgenamen
van het oud-adelljjke geslacht den eeuwigen
slaap «liepen. Te midden van hen kreeg
langer dan twee dagen teren op de
liefdadigheid van geloofsgenooten. Wie
niet werkte zou ook niet eten.
Zoo was het toen, zoo moest het nog
zijn. Maar dan in de eerste plaats:
weet waar uw aalmoes blijft. Zie eerst
6m, doe dan wèl. Uw aalmoes zweete
in uw hand, totdat ge weet, aan wien
ge haar zult geven.
Help geen onwaardigen, ten koste
van hen, die waard zijn, geholpen te
worden, en daarom geef niet aan
onbekenden. Liever noggeef niet aan
de deur. Zij, die langs de deuren komen
schooien, loopen geen gevaar van honger
en gebrek te verkommeren. Die niet
vragen en toch hongeren, die niet klagen
en toch treuren, aan dezulken moet
hulp worden geschaft in de eerste en
voornaamste plaats.
Bijna overal is wel een particuliere
vereeniging, die naast het Burgerlijk
Armbestuur en de Diaconieën zich ten
doel stelt, de armoede van de plaats
der inwoning te lenigen. Hier is het
Liefdadigheid naar Vermogen, daar Ar
menzorg, ginds Onderling Hulpbetoon.
Zou het in stede van in den blinde
aalmoezen uit te reiken, niet verkies
lijker zijn, aan die vereeniging te geven,
wat men meent af te moeten zonderen
voor de misdeelden Die vereeniging
heeft wanneer ze goed is ingericht
haar commissarissen, en ieder dier
mannen is belast met de hulpverstrek
king in een bepaalde wijk. Zij kunnen
zich volmaakt op de hoogte stellen van
de nooden en behoeften der armen, die
aan hun zorg zijn toevertrouwd. Zij
weten de brutalen af te wijzen, de stille
armen te vinden. Zij weten ook, in
hoeverre elke hulpbehoevende zelf ver
antwoordelijk mag worden gesteld voor
zijn eigen toestand. Zij hebben genoeg
ervaring opgedaan, om zich niet te
laten misleiden door groot misbaar,
valsche klaagliederen en ij dele tranen.
Zij hebben een voldoenden kijk op toe
standen gekregen, om aanklagerij en
droeve feiten, om komedie en simpele
waarheid van elkander te onderscheiden.
Voor hen blijft het niet geheim, waar
bonnetjes verschacherd, brooden inge
ruild zijn. Zij geven niet in den blinde,
doch meten toe, zóó dat in plaats van
weinige schaamteloozen, vele behoeftigen
geholpen worden.
Nog eens, zou het niet beter zijn,
het geven aan de deur af te schaften,
en de wekelijksche, maandelijksche of
Margaretha Dobb de «Plebejersdochter,*
een laatste rustplaats naast menige graven-
of prinsendochter.
Overal wekte het ongelukkig einde van
sulk een jong, beminnelijk schepsel als
gravin Margaretha diep en innig medelijden.
Wie had toch de misdaad gepleegd? Het
meisje, dal in de gevangenis te Chesholm,
in voorloopige hechtenis zat, of haar ellen
dige broeder Beiden hadden zjj de jonge
gravin gehaat, Blanca omdat Margaretha
haar heur beminde had ontnomen. Juan,
omdat ze hem niet toebehoorde. Wie van
beiden had het gedaan dat was de eenige
vraag.
Blanca had haar gevangenneming zoo
bedaard opgenomen, als had zjj die reeds
verwacht. Er speelde zelfs een glimlach
om haar mond, toen zjj tot Lady Carley
en baron Kendrick zeide:
«Lieve tante, waarde vriend, waar
om zoo verwonderd. Ik heb dit van den
beginne af verwacht, maarik vrees
niets
Zg reikte haar tante en den vriend tot
afscheid de hand met de woorden
«Vaarwel, tante Elizabeth, vaarwel,
goede vriend Kendrick 1 Ik weet dat uw
geloot in mjj door niets zal wankelen. Ik
hoop u dikwjjls te zien en te vernemen,
hoe het mgn neef gaat. Verzwjjg dit voor
al voor hem. Het zou hem geen goed, maar
wel kwaad doen! Zet uw kommer over mg
gerust op zjjde, tante! Het doet mg leed
u zoo bedroefd te zien! VaarwelI«
«Denk je, dat ik je zoo alleen laat gaan,
kind? God in den Hemel! Mgn nicht Blan
ca Norton als een gemeene misdadigster
in de gevangenis 1 Het is om krankzinnig
te worden 1 Kendrick, kunt ge niets doen
jaarlijksche bijdrage aan die vereeniging
te verhoogen, opdat, wè,t men geeft,
meer aan het doel beantwoorde. Dan
behoeft de aalmoes niet te zweeten in
de hand, want al weet men niet, waar
ze blijft, men heeft toch de zekerheid
dat ze wèl besteed is. Dan ook vervult
men in waarheid het gebodDoe wel
en zie niet om. Geen dankbaarheid zal
het loon zijn, maar de stille overtuiging,
goed gedaan te hebben.
Buitenland.
Ia het testamant van een rjjk ea boos
aardig Engelschman las men het volgende
Aan mgn vrouw Elisabeth, die dank zg
mgn domheid mgn vrouw is geworden en
met een ta waardeeren volharding mgn
goeden naam door hat sljjk heeft gesleurd,
vermaak ik jaarlijks 5 pd. st. en het af
schrift van het eerste, thans van rechtswege
vernietigde testament, waarbij ik haar uni
verseel erfgenaam had gemaakt van mgn
v rmogen van 130,000 pd. st.
Ik vermaak 5 shilling aan mgn nicht
Margaretha O'Rsil, die zich Zondags, in
plaats van naar de kerk te Taan, in stilte
bedrinkt. Voor gezegde 5 shillings moet zg
van mgn begrafenis wegblijven en zich thuis
te rngner gedachtenis een stuk in den kraag
drinken.
Aan mgn «vriend* Charles Cunuard
vermaak ik een negenoog, omdat ik geen
slang voor hem kan achterlaten. Deze ne
genoog moet voor bem em zinnebeeld zjjn
dat ik hem als een slang aan mgn boezem
gekoesterd heb, opdat hjj mjj in de sociëteit
als den gierigsten kon bekladden.
John Abbot, mjja trouwe kneeht, krjjgt
zes stuivers. Daarvan moet hg een strrp
koopen, opdat hem, als hjj voor zjjn boe
venstreken wordt opgehangen en de sheriff
den strop vergeet, ten minste het wachten
op de plaats der terechtstelling bespaard
wordt.
Behalve de bovengenoemde legaten valt
mgn vermogen ten deel aan de navolgende
liefdadige instellingen (volgt de opsomming).
»N. R. Ct.«
De beslissing van het hooggerechtshof te
Johannesburg, volgens welke president Kru-
ger's proclamatie met betrekking tot huur
en pacht ongeldig verklaard is, heeft de
grootste verslagenheid teweeggebracht. Men
gelooft dat het vonnis van het hof den
tegen deze uitspraak?*
Hafc recht moet zjjn loop hebben, tante,
zei Blanca. «Laten wjj aan dit pgnljjk too-
neel een einde maken. Hoe spoediger alles
voorbjj is, hoe beter I*
Een rjjtaig wachtte reeds voor de deur.
De oude baron hielp de beide dames instap
pen en bleef met ontbloot hoofd staan tot
het rjjtuig uit het gezicht was. Het stond
eerst stil voor de gevangenis. Blanca werd
in een kamer gebracht. De cipier was vroe
ger op het slot Powsjjs in dienst geweest
en nu wilde hg gaarne aan deze gevangene
alle gemakken verschaffen, voor zoover de
gelegenheid dat toeliet.
Zoodra de zware jjzeren deur achter haar
gesloten was, zonk Lady Carley met opge
heven handen voor haar nicht op de knieën.
>Blanca!< riep zg, »ik bezweer je, luister
naar mg 1 Je tracht iemand te redden
het is die ellendige schurk I Je weet, wie de
misdaad pleegdeJe hebt hem gezien I Geef
daar getnigenis van en laat den schuldige
boeten! Wie is hg, dat ge je om zjjnent
wille te gronde wilt richten? Vergeet toch,
dat je hetzelfde bloed als hg in de aderen
hebt! Spreek toch en red je zelve. Laat die
gene boeten, die de misdaad begaan beeft 1
En zacht gehuld in een litflijjke scheme
ring van den September-avond, stond Blanca
Norton voor haar tante. Een zonnestraal
gleed door de jjzeren staven van het ven
ster en bescheen haar gelaat, dat na een
uitdrukking van edele zachtmoedigheid ver
toonde.
«Arme broeder!* zuchtte zjj. «Spreek niet
zoo hardvochtig over hem, tante 1 Niemand
van ons heeft ooit aan zjjn fouten eenige
aandacht geschonken. Als er een brief voor
mjj bjj u bezorgd mocht worden, spreek daar
ondergang van vele menschen ten gevolge
zal hebben en een gedwongen verkoop van
vele eigendommen. Er zal een beroep gedaan
worden op de banken, om de erggte gevol
gen van de beslissing te voorkomen.
Woensdag zjjn te Southampton over de
1200 officieren en manschappen van ver
schillende regimenten ingescheept op de
«Dilwara* met bestemming naar Z.-Afrika.
Terwjjl Woensdag te New-York eene
groote menigte op het Madison Square dicht
opeengedrongen etond ten getale van onge
veer 30.000, om den uitslag der verkiezin
gen te vernemen, had er bjj het afsteken
van het vuurwerk eene ontploffing plaats,
waardoor 12 menschen gedood en verschei
dene gewond werden, waarvan een aantal
doodeljjk.
Thans bljjkt dat de aannemers van den
bouw der Simplontnnnel uitstel van den op
leveringstermijn hebben gevraagd, omdat er
grootere moeilijkheden verwacht worden, al
naar het middelpunt van het gebergte wordt
bereikt, en ook omdat het onmogeljjk bljjkt
den verloren tjjd tengevolge van de water-
invloeiïngen aan de zuidzjjde in te halen.
Aan de noordzjjde is men tegenwoordig 8
K.M. 50 M. gevorderd; de temperatuur in
de tannel stjjgt onrustbarendvan Mei tot
op heden is de thermometer van 10 op 35
graden gestegen.
Door de vulkanische ramp in Guatemala
zjjn vooral de plantages ten zuiden van
Quezaltenango, in het district Costa Cuca,
getroffen. Verscheiden Duitsche ondernemin
gen hebben veel geleden tengevolge van den
aschregen en van aardbevingen. De asch-
regen wa i hier en daar zoo sterk, dat zelfs
in de ver afgelegen Mexikaansche haven
Benito een voor anker liggend schip ge
dwongen was zee te kiezen. Overal zjjn de
inlandsche plantagewerklieden gevlucht. Het
is nog niet uit te maken of er menschen
verongelukt zjjn, maar het gerncht wil dat
d« plantage Helvetia, een Zwitsersche on
derneming in het district Costa Cnca, met
alle bewoners onder de asch bedolven is.
Uit Johannesburg wordt d.d. 5 dezer ge
meld Lord Milner heeft oen draadberieht
ontvangen van het Engelsche ministerie van
Bnitenl. Zaken, waarin door het laatste zjjn
leedwezen er over wordt uitgedrukt, dat het
niet in staat is om het aanbod van het Boe-
dan met niemand over en breng hem mjj.
Ik hoop, dat hjj zjjn vervolgers ontkomen
is. Om mijn leven bekommer ik mjj weinig.
Vrees voor eene veroordeeling heb ik niet.
Het bewjjs voor mgn schuld ontbreekt. De
verklaringen mogen voor een leek overtui
gend schjjnen, maar een verstandige jury
zal geen veroordeeling kunnen uitspreken
op zulke gebrekkige gronden. Met deze
voorloopige hechtenis loopt het af, en zoo
dra ik wesr op vrjja voeten ben, verlaat ik
Engeland en keer naar Spanje, mgn vader
land, terng. De familie van mgn mama zal
mjj gaarne opnemen, dat weet ik. Bljjf nu
niet langer hier, tante; het wordt reeds
donker!*
Lady Carley stoüd ep.
«Ik beveel Victor en het kind aan in hw
goede zorgen het kind is de laatste afstam
meling van het geslacht, dat weet n Laat
niemand behalve Martha in de nabjjbeid
van den graaf komen en zorg ook, dat hjj
niets verneemt van mgn gevangenneming.
Ik wilde wel, dat ik haar met wat meer
liefde behandeld had, dat drukt mgn ziel,
het is mjj een eeuwig verwjjt.*
«Spreek niet zoo, Blanca 1 Als men dit
hoorde! Je gevoelt zelf wel, hoe dit zelf-
verwjjt zon kannen uitgelegd wordenGoe
den nacht, mgn arm kindMorgenochtend
kom ik weer bjj je
Lady Carley reed naar het slot North-
minster terug. De dikke nevel, die over het
landschap lag, verhoogde nog den trenrigen
indruk, die het onde slot na de laatste ge
beurtenissen maakte. Haar eerste werk was
Johanna Pool nit haar dienst te ontslaan.
«Gjj vertrekt,* beval zjj. Wjj hebben uwe
verspiedersdiensten niet noodig. Martha zal
uw loon uitbetalen. Een getuigschrift krjjgt
rencontingent voor den dienst in Somaliland
aan te nemen.
Toen Dinsdag twaalfhonderd man, die
tegen generaal Firmin gevochten hadden,
te Port-au-Prince terugkeerden, kregen zjj
ongenoegen met de burgerljjke overheid.
Dientengevolge werd er den geheelen nacht
hevig gevochten in de straten der hoofdstad,
zeven mensehen werden gedood en velen
gewond.
Dat waren nota bene troepen, die de
«opstandelingen* hadden bestreden 1
Het telegram meldt nog dat de toestand
ernstig is, en dat men voor een nieuwen
burgeroorlog vreest. De vreemdelingen ver-
keeren begrjjpeljjkerwjjze in grooten angst,
en dringen aan op bescherming door oor
logsschepen. Er schjjnt nog eenige hoop te
zjjn dat de komst vau generaal Nood, die
binnenkort met 10,000 man terugverwacht
wordt, een eind zal maken aan het soldaten-
oproer.
Door de politie te Aken is aan de Ne-
derlandsche politie kennis gegeven, dat uit
de gevangenis aldaar is uitgebroken en
ontvlucht een zoogenaamd «anarchist van
de daad*, Bernard Presman, geboren te
L)da in Rusland, beeldhouwer van beroep,
oud 22 jaar. Hjj zat gevangen, omdat zjjn
aanhouding en opzending door de Russische
regeering was verzocht.
De man schjjnt na zjjn ontvluchting in
België vertoefd te hebben, waar hjj als
vreemdeling zonder middel van bef.taan over
de grenzen werd gezet.
Men vermoedt, dat hjj de wjjk genomen
heeft naar Nederland.
Er is door gansch Engeland nn een
krachtige beweging gekomen ter invoering
van het metriekstelsel van maten en ge
wichten, alsmede het tiendeelig stelsel voor
de munten.
Zooals men zich herinneren zal, zjjn in-
dertjjd door het Imperiale Gouvernement
eenige Boeren nit Zuid-Afrika ODder gelei
den van enkele Engelsche officieren naar
Canada vertrokken, om daar kennis te ma
ken met den Caxadeeschen landbouw, de
veeteelt, molens enz. Thans meldt een Ren
ter-telegram, dat deze commissie hare in
spectiereis in Manitoba volbracht heeft en
nu naar het Westen gaat. Er wordt bjj ver
meld, dat de Boeren opgetogen zouden zjjn
gjj niet.*
«Daar geef ik al heel weinig om,< ant
woordde de min brutaal. «Ik kan toch zoo
veel diensten krjjgen als ik wil, men zal
wel begrjjpen, waarom ik geen getuigschrift
kreeg. Men behaalt meer eer met een goede
zaak gediend te hebben door de waarheid
te zeggen dan met een getuigschrift.*
Zonder de min nog een antwoord waar
dig te achten, verliet Lady Carley haar en
ging naar de ziekenkamer. Martha zat aan
het bed van den graaf. Het vertrek werd
slechts zwak verlicht door een nachtlampje,
dat op de tafel brandde.
«Hoe gaat het met den zieke?* vroeg de
Lady.
«Nog hetzelfde. Hjj spreekt allerlei woor
den door elkaar en telkens komt daarbjj de
naam Margaretha te pas.*
Die naam trof het oor van den zieke.
«Margaretha,* herhaalde by. «Ja, ja, ik
moet haar naar hnis brengen. Ach, was
Blanca maar ergens anders! Haar zwarte
oogen vervolgen mg overall Margaretha 1
Margaretha
Plotseling riehtte hjj zich woest op.
«Hoe komt het portret van Juan hier?
Margaretha, vertoef niet langer in zjjn bjj-
zgn. Waag je het hem heimeljjk te ontmoe
ten Hg greep Lady Carlty t»jj de hand en
keek haar aan met lonkelende oogen.
«Hjj waagt het n te naderen 1 Ach, lieve
Margaretha, ga niet met hem meel Ik be
min je, ik kan niet zonder je leven! Verlaat
mjj niet, mgn engel, mgn lieve MargaretiiaU
Kermend viel hjj in de kussens terng. üe
tranen glinsterden de goede Martha in de
oogen.
Wordt vervolgd
IIEIIWSKE4D