Hel Land van Hensden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
$3y
UwD VAM ALTEN^
VOOB
O
Dit blad verschat WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonaementsprjjs: per 3 maanden f l.OO.
Franco per poat zonder prgsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
3065.
WOENSDAG 19 NOV.
1902.
Advertentiën van 16 regels 50 et. Elke regel
meer 71/, ct. Groote lettere naar plaatarnimte.
Advertentiën worden tot Dinadag- en Vrijdagavond
iagewacbt.
De voorgestelde wijziging der
Gemeentewet.
Dat de Regeering het plan had, een
wetsvoorstel tot wijziging der gemeente
wet aanhangig te maken, was sinds lang
bekend. Aan dit voornemen is thans
gevolg gegeven, echter op zeer beschei
den wijze.
Onze gemeentewet heeft reeds den
eerbied waardigen leeftijd van ruim vijftig
jaren bereikt. Zij was indertijd een vrij
goed product van wetgeving, maar de
omstandigheden zijn veel veranderd. Nu
en dan werd zij reeds aan kleine her
zieningen onderworpen, maar vooral de
regeling der gemeentelijke finantiën
eischt verbetering, een onderwerp dat
echter veel studie vereischt.
Bij het tegenwoordige wetsontwerp
zijn dus alleen die veranderingen voor
gesteld, welke voorloopig zonder veel
moeite te maken zijn.
De eerste en voornaamste dezer ver
anderingen heeft in hoofdzaak betrek
king op de regeling van den burger
lijken stand.
Het is bekend, dat in elke gemeente
afzonderlijk, de ambtenaren van den
burgerlijken stand uit de raadsleden
worden gekozen, terwijl de burgemees
ter altijd benoembaar is, ook al is hij
geen raadslid. In de meeste gemeenten
is de burgemeester of een der wethou
ders ambtenaar, maar juist dit feit, het
feit namelijk dat een betrekkelijk veel
omvattende werkkring met de functie
van ambtenaar van den burgerlijken
stand vereenigd is, is oorzaak dat deze
ambtenaar slechts als figurant, namelijk
tot het teekenen der stukken, optreedt,
en de verantwoordelijkheid draagt voor
handelingen, die geheel buiten hem om
gaan. De eigenlijke werkzaamheden,
het aannemen der aangiften, het opma
ken en doen teekenen der akten enz.,
geschiedt öf door den secretaris öf door
een bijzonder daarmede belast en door
de gemeente gesalarieerd persoon; en,
met hoeveel kennis en ijver deze heeren
zich van hun taak kwijten en hoe goed
de burgerlijke stand in de meeste ge
meenten wordt beheerd, de verkeerde
toestand zelf wordt er niet door weg
genomen.
Alleen de handeling der huwelijks
voltrekking wordt steeds door den amb
tenaar van den burgerlijken stand zelf
geleid, omdat dit bepaald onvermijdelijk
is. Nu zou men denken, dkt is dan
FEUILLETON.
17)
Ala het me daarmee niet gelakt, hebben
wjj nog een ander plan. Ls'y Carhy en
graaf Norton keeren de volgende week naar
Engeland terug en dan gaan wjj allen mse
Papa, mama, Charles en ik, natuurljjk
met hetzelfde schip. Wat zeg je daarvan
Bertha, ik wou dat je ook mee ging. Het
is werkeljjk zonde, dat je in zoo'n nesterig
stadje een plantenleven leidt. Maar, o wee,
de bel voor het diner luidt. Nu, harteljjk
gegroet van je
Beatrice.*
Bertha liet den brief in haar schoot gigden
en haar blikken zwierven over de grauwe
watervlakte. Danspartjjen, toon eel voorstel
lingen bjjwonen, schitteren en in rjjkdom
ler.en, ziedaar wat zjj altijd gewenscht, waar-
v .n zjj altijd gedroomd had. En wat was
baar lev<-a tot dusverre geweest? Zjj had
armoede, kommer en geen vreugde gehad,
geheel in tegenstelling met de overmaat van
geluk en zonneschijn, die het lot aan haar
nicht Beatrice Staart seheen toebedeeld te
hebben.
Krampachtig klemde zjj de lippen op el
kaar en een diepe zucht ontsnapte aan haar
borst. Op hetzelfde oogenblik werden haar
oogen bedekt door twee handen van iemand
achter baar. Met een kreet sprong zjj op en
barstte toen in vrooljjk gejuich uit.
sCharles, jjj hier?* riep ze uit en legde
verheugd haar hinden in de zjjne. Als met
tenminste in orde. Neen, dat is zeer
betrekkelijk. De eigenlijke huwelijks
voltrekking gebeurt op volkomen wet
tige wijze, maar de wet dwingt elke
gemeente afzonderlijk tot het benoemen
van ambtenaren van den burgerlijken
stand en in zeer vele der kleinere ge
meenten van ons land, zijn in den Raad
geen personen te viaden, bereid en
tevens in staat om naar eisch zulke
plechtige handelingen te leiden. Yoor
dergelijke ernstige zaken is wel dege
lijk bekwaamheid en tact noodig, moet
men de gave van het woord bezitten,
de kracht om indrukwekkend te zijn
en schoone herinneringen na te laton.
Om deze en andere redenen wil de
regeering dan nu, dat personen, die
buiten den Raad staan, tot ambtenaar
van den burgerlijken stand zullen kun
nen worden benoemd. Thans is de keuze
veel te beperkt. De bedoeling is dan
ook, dat die personen door de gemeente
zullen worden gesalarieerd en dus in
staat gesteld om zich geheel en naar
eisch aan de belangrijke taak te wijden.
Wij voor ons zouden echter niet kun
nen inzien, waarom ambtenaren van den
burge: lijken stand nu juist voor elke
gemeente afzonderlijk moeten worden
aangesteld. Wel is dit zeer natuurlijk
zoolang de gemeenteraden ze benoemen,
maar ook deze regeling is zeer goed
door een andere te vervangen, te meer
daar de verzekering van den burger
lijken staat der personen, hoewel op de
schouders der gemeenten gelegd in hare
feitelijke uitvoering, inderdaad een al
gemeen Rijksbelang is.
De regeering heeft tevens deze ge
legenheid aangegrepen, om de hoofd
ambtenaren der gemeenten, secretaris en
ontvanger, meer waarborgen te geven
tegen ongegrond ontslag door gemeente
besturen, die het zoo heel nauw niet
nemen.
Op dit punt is er in den loop der
jaren al heel wat gebeurd. Zoo is het
al eens voorgekomen dat een gemeente
ontvanger den Raad om verhooging van
traktement vroeg. De betrokken ge
meenteraad vond de aanvrage om ver
hooging zoo monsterachtig, dat hij den
ambtenaar gewoon weg outsloeg. Toen
kwam er een koninklijk besluit dat dit
besluit weer vernietigde; doch met dat
koninklijk besluit was het, naar wij
meenen, maar zóó zóó gesteld.
Yan de tallooze ongerechtigheden van
dezen aard in den loop eener halve
eeuw begaan, zwijgen wij verder; doch
eeix tooverslag was haar gelaat veranderd
en schitterden haar oogen.
»Is dat zoo'n wonder, Bertha? Ge doet
precies of ik nit de maan kom vallen. En
zou ik ook mogen vragen, hoe ge 't in het
hoofd krjjgt in zulk weer buiten te zitten
en brieven te Ifzso
Hg, die dit vroeg, was een jonge man van
vjjf-en-twintig jaar, van een hooge gestalte
met donkerbruin haar en in kleeding en
manieren iemand van gegoeden stand.
>Neen, dat mag je niet vragen,* ant
woordde zjj gekscherend. »En dat ge kier
zjjt, ik heb alle reden om daar verwon
derd over te zjjn. Je zuster schreef er geen
woord van.*
»Ah! is de brief van Beatrice?* vroeg hg
bljjkbaar n_et verlicht hart, na hij dit wist.
>Nu, zg kon daar ook niets van schrgven
om de eenvoudige reden, dat zg het niet
wist. Kom, laat je gezicht eens zien, Bertha
Wat is er met je gebeurd, dat je er zoo
bleek uitziet? Of gevoelt ge je zoo onge
lukkig, omdat zeker iemand je weer zal ver
laten
»Natunrljjk, een leven zonder jou is voor
mg volstrekt ondenkbaar.*
»Zeker, al mjjn deugden in aanmerking
genomen, zon zoo'n verlies bepaald te be
treuren zjjn.*
bood haar galant den arm om haar
naar huis te geleiden. Zg bedankte spotach
tig en zei
»Ik heb je arm niet noodig. Tot ons, arme
kustbewoners, zijn ie fijne manieren van
New-York nog niet doorgedrongen. Ach,
wat praat ik van manieren uit een wereld,
die ik toch aiet ken. Ik ben nooit verder
geweest dan Boston; ik heb nooit veel meer
I merken alleen nog op, dat het voorstel
misschien nog eenige aanvulling zal
behoeven. Het bepaalt alleen dat het
gedwongen ontslag der genoemde amb
tenaren aan de goedkeuring van Gede
puteerde Staten zal onderworpen zijn.
Dat is een waarborg. Maar, wanneer
nu de Staten zich met het gevoelen
van den Raad niet vereenigen, dan
heeft deze nog gelegenheid om in hoo-
ger beroep te komen bij de Koningin
terwijl, wanneer het omgekeerde plaats
heeft, de ontslagen ambtenaar geen
hooger beroep heeft.
Hierbij komt dat de Raad nu wel
niet meer vrijelijk zal kunnen ontslaan,
maar dan toch vrijelijk zal kunnen
schorsenen, de duur der schorsing is
in de wet niet bepaald
Wij moeten dus wel aannemen, dat
het ontwerp hier en daar nog wat zal
moeten worden bijgewerkt. Yan het
overige schijnt het ons menige verbete
ring te bevatten en zai wellicht aan een
meer grondige herziening der gemeente
wet den stoot geven.
Zaterdagochtend werd te Brussel een lijk
dienst gehouden voor de nagedachtenis van
de overleden Koningin. Na afloop van den
dienst, toen de rjjtuigen in de rne Royale
aankwamen, loste een kerel drie revolver
schoten op het derde rjjtnig met de adju-
d «ten en hofdames. Niemand ward gekwetst.
De gendarmes voerden onmiddellgk een
charge nit op de menigte en namen het
individu gevangen, dat vervolgens gebracht
werd naar de gang van de Brusselsche bank.
Hg werd daar dadelgk verhoord. Hjj ver
klaarde Rubino te heeten en Iraliaansch
onderdaan te zjjn.
Toen men hem fouilleerde vond men bjj
Rubino ven pak patronen.
De eerste kogel ging over het rjjtnig
heen, waarin o.a. graaf d'Onlremont zat,
de tweede kogel sneed vlak langs het gelaat
van d'Oultremont en vernielde het rjjtnig-
venster.
Hd rjjtnig, waarin Rnbino vervoerd werd,
werd letterljjk bedolven onder de messteken
en stokslagen door de menigte, die maar
schreeuwdeter dood, ter dood, leve de
Koning.
Het vervolg van het onderzoek in zake
dsn annslag op den Koning sehjjnt uit te
wjjzen, dat Rubino geen medeplichtigen had.
gezien dan dit afschuwelijke Sandypoint en
naar alle waarschjjnljjkheid zal ik nooit veel
anders te zien krjjgen.*
»Naar den schjjn te oordeelen is voor
barig,* sprak Charles Staart, »en vooral
nu ik hier ben gekomen. Zeg, wilt ge weten
wat de reden is van mgn komst?*
»Wel, ge gaat jagen,* antwoordde zjj.
»In Maart? Ik zon er voor bedanken!*
»Dan gaat ge znker vigschen?*
»Bjj znlk weder is dat zeker niet aan-
lokkelgk. Neen, Bertha, do kunst van goed
te raden laat je ia den steek 1 Geen jagen
of visschen brengt me hier, ik kom hier
ter wille van jou!*
>Charles
»Ik moet het papiertje nog ergens heb
ben, als de regen het niet heeft wegge
spoeld,* zeide hg en zocht in al zjjn zakk;n.
»Ah, daar is het! Schreef Beatrice niets
van het plan oin een reis naar Earopa te
doen?*
>Ja,v antwoordde zjj in gespannen ver
wachting. >0, Charles, zeg me, wat ge be
doelt.*
»Hier, lees zelf. Nu ik toch bemerkt heb,
dat ge gewoon zjjt in een stortbui je brie
ven te lezen, behoef ik niet beleef i te ver
zoeken van dit schrgven onmiidelgk ken
nis te nemen.*
Zfl behoefde inderdaad niet aangespoord
te worden om den brief te lezen. Haastig
opende zg den brief en verstond de woor
den. Zg las
Lieve Berthr.
Mgn man wil binnenkort met mg en
de kinderen een pleizierreis naar Earopa
ondernemen. Van mjjn zoon vernam ik, dat
ge grondig met de Fransche en Doitsche
Ee:-. aantal hui.zoekingen zjjn gedaan in
verdachte woningen in de stad. Yele par-
sonen zonder middelen van bestaan zjjn
gearresteerd en zullen verbannen worden.
Rubino werd geconfronteerd mat den
anarchist Mesdag, dien hjj te Brussel had
ontmoet, en met wien hg een gesprek had,
dat zeer compromitteerend voor hem was,
en waaruit bleek, dat hjj den aanslag met
voorbedachten rade heeft gepleegd. Een
ander Italiaan, Bracci genaamd, dien hjj te
Londen had gekend en mat wien hjj even
eens geconfronteerd werd, beschuldigde hem
dat hjj te Londen een spion was en dat hjj
verscheiden revolutionairen had verraden.
Rubino wilde, toen hjj ts Londen was,
Edward VII dooden. Hjj gaf dit voornemen
op en besloot tot den moord op den Konini?
van Italië, maar het was hem onmogeljjk
reisgeld te krjjgen, en hjj kwam toen naar
België.
Zaterdagavond zjjn talrjjke politie-agen-
ten, in uniform en in burgerkleeding, naar
St.-Gillis gegaan, waar talrjjken anarchisten
wonen. Zjj verdeelden zich in gro.pen om
de anarchisten, die in een kleine herberg
hunne samenkomsten hielden, te verrassen.
In een achterkamer hielden zjj zeven
mannen en twee vrouwen aan. Deze laatste
schreeuwden en maakten een vreeseljjk mis
baar. Een der mannen hield deD artn opge
heven met een groot mes boven het hoofd
van den politie-agent Geerts op het oogen
blik dat deze zich omwendde. Hg kon hem
nog bjjtjjds grjjpen en ontwapenen.
De ondervraging dezer personen duurde
tot middernacht. Slechts een der aangehou
denen bleef in hechtenis, degene, die met
het mes had gedreigd, zekere Kiener. De
andere werden vrjjgelaten.
Zondagmorgen werden nog acht Italianen
aangehouden, die allen zonder middelen van
bestaan waren. Het zjjn allen kerels van
20 tot 25 jaar.
De substituut Holvoet heeft ook twee
Duit8chers ondervraagd. Zg werden weer
losgelaten.
Een Brusselsche anarchist, zekere M., die
als zoodanig onder de bewaking der politie
stond, is sxdert eenige dagen uit zjjne wo
ning verdwenen.
De Italiaansehe consul heeft den procu
reur des konings laten weten, dat een groot
getal Ituliaansche anarchisten de laatste da
gen van Londen naar België zjjn overge
stoken.
taal bekend zjjt. Ge zoudt ons daardoor van
veel nut kunnen zjjD, om niet te spreken
van het genoegen, dat wjj u in ons gezel
schap zouden hebben. Wanneer ge dus met
zeshonderd dollars, per jaar te vreden wilt
zjjn, behalve vrjje reis enz. dan zou het
ons veel genoegen doen, wanneer ge onder
vronweljjk geleide met Charles naar hier
kwam. Ik hoop, dat ge mjjn aanbod aan
neemt en dat je papa er geen bezwaar te
gen zal maken. De voordeelen nan zulk een
reis verbonden zonden voor een meisje van
uw begaafdheid ontschatbare waarde hebben.
Beatrice zon het je stellig nooit vergeren,
als ge 't niet aanneemt.
Met vriendeljjke groeten aan uw papa
en mama, bljjf ik ah steeds,
Uw toegenegen
Charlotte Stuart.
Plotseling bleef zjj voor eea groote plas
staan. Zjj sloeg de oogen op en ha*r gelaat
straalde van vreugde. Naar Europa, naar
Engeland, Duitschland Zwitserland, Italië
en FrankrjjkDe lauden, waarheen haar
stoutste droomen haar gevoerd hadden 1 En
zjj zou die betreden
>Churles! Charles!* riep zjj buiten zich -
zelve.
»Ik wist tot nog toe niet, dat de brieven
van mgn mama zoo'n aangename uitwer
king kunnen hebben. Wat is een postbode
toch te becgden! Dus ge zegt ja, Bortha?*
Alsof ik daar neen op kan zeggen. Hoe
zal ik je danken, want gjj zjjt ongetwjjfeld
op de gedachte gekomen!*
»Zjjt ge zeker van de toestemming van
je papa?*
Arme papa! Hg zal mg erg missen,
maar hg kan mg moeilgk iets weigeren.
De politie heeft de noodige maatregelen
genomen, om die ongenoode gastan in 't oog
te houden.
Dat het denkbeeld van revanche en her
overing der verloren provinciën nog niet is
opgegeven door de Fransche militairen, bljjkt
gedarig. Generaal Farrty, een geboren
Straatsburger, woonde Zaterdag te Coul-
miers de plechtigheid bjj ter eere van de
in 1870 gevallen krjjk'slieden, en bjj het
leggen van een krans op het gedenkteeken
hield hjj een rede, die aldus eindigde:
Waartoe zou dit gedeDkteeken dienen, als
men ons verbood, te hopen op de noodza
kelijke vergelding? Trompetten, b> zaint de
verheerljjking der overwinnaars vau Coul-
miers uit! Eenmaal zal de fanfare der re
vanche aan het vaderland verkondigen, dat
de wonden, die het iu zgne zjjde draagt,
gesloten zjjn, tegeljjk met de groote zege,
die Elzas en Lotharingen aan Frankrjjk
teruggeeft. Dan zullen de bewoners der
beide landen terugkeeren tot deze graven
en aan ben, die hier den eeuwigen slaap
sluimeren, vermelden dat men weer van de
hoogte der Vogeezen den zilveren band ziet,
die zich door Elzas-Lotharingen slingert;
dat het zwaard, hetwelk ons den Rjjn ont
nam, hem ons teruggegeven heeft.*
Ook Cavaignac heeft dezer dagen op een
feestmaal van den Ligue de la Patrie Fran-
9 vise geprotesteerd tegen de woorden van
Juutè*, dat Frankrjjk het denkbeeld van
herovering der verloren provinciën moest
opgevende toekomst, verklaarde hg, was
aan de nationalisten, die de idéa der ver
gelding hoog houden.
Het onvermjjdeljjk gevolg van eiken aan
slag op een gekroond hoofd is het arres
teeren van allerlei personen, die als anar
chist bekend staan, en even onvermjjdeljjk
is het, dat de politie zich hierbjj nogal eens
vergist.
Keir Hardie, de Eugelsche arbeidersafg<
vaardigde, die zich te Brussel bevond, we]
het slachtoffer van zoo'n vergissing; mis-^
schien komt de diplomatie er nog aan te
pas, want Keir Hardie heeft gezegd, dat
hjj het Engelsche ministerie van Buiten-
landsche Zakon met de zaak in kennis zal
stellen.
Het hoofd der geheime politie te War
schau is betrapt op het drjjven van een
levendigen handel in blanke slavinnen. De
man stond met alle verdachte huizen in de
r«f-r
I9«
Maar ik, wat ben ik gelukkigUit dit
stille, naarge stige nest weg te trekken
naar het droomenland, dat Earopa heet.
O, wat een geluk!* en zjj stak hem beide
handen toe, die hg bewogen in de zjjne
drnkte.
Bertha*, zeide hjj, sgelooft ge werkelgk
aan exn geluk, dat aan gindsche zjjde van
den Oceaan den menschen tegenlacht, aan
een paradjjs vol rozen en zonneschgn? Het
zjj zoo, ik wil je illusiëa niet storen,
maar verwjjt mjj het niet, wanneer dat
nieuwe leven anders big kt te zjjn dan ge
verwachttet. Wat er ook gebeuren moge,
Bertha, doe mg geen verwgten, omdat ik
je buiten je gewone omgeving heb gebracht.*
»Dat zal ik nooit doen*, verzekerde zg
ea ze hield woord. Bjj al haar ellende ia
latere dagen kwam nooit een verwjjt over
hare lippen, nooit had zjj berouw over dezen
stap.
Zwjjgend keerden zg naar huis terug,
een eenvoudig huis, dat Bertha weldra voor
altjjd zou verlaten, om welk levenslot te
vinden?
Wanneer moet ik gereed zjjn?*
»Hoe eer, hoe beter!*
Zjj opende de deaï van het huis en ging
hem voor.
XHL
De waterspiegel was glad en effen, zoo-
dut de rooie stralen der ondergaande zon
daarop een prachtig lichteffect teweeg brach
ten. Hier en daar zag men in dien glans
een zeil, een visschersboot en het m- lan-
cholisohe lied van «en visschersknaap klonk
over het water.
1 'fninfi i r vs mini
Buitenland.
mat» viimitcww—w .emjucbshw si nu
v
Wordt vervolgd).
