Hel Land van Hensden en Allena, de Lamstraal en de Bommelerwaard.
M 2173.
NAVOLGING.
Uitgever: Lu J. VEERMAN, Heusden.
WOENSDAG 17 DEC.
1902,
land van ALTEN^-
yoob
Dit blad verschat WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementaprga: per 3 maanden f l.OO.
franco psr post zonder prgsrerhooging. Afzonderlijke
Advertentiën van 16 regels 50 et. Elke regel
meer 7% ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
Jaren geleden logeerden wij in den
zomer in een groot Noord-Hollandsch
dorp. 't Werd Zondag, en wij gingen
met onzen gastheer naar de kerk. Toen
trof ons, vreemdelingen uit een heel
ander deel des lands, onwillekeurig de
dracht der vrouwen en meisjes, de zoo
genaamde kap. Al konden wij de eigen
lijke schoonheid der onderdeelen, van
kant en voor- en zijnaalden niet beo )r-
deelen, het geheel maakte een prettigen
indruk. De aardige frissche, blanke ge
zichtjes kwamen er zoo volkomen door
tot hun recht, zoo geheel anders dan
wij gewend waren te Zien, als des Zon
dags ten onzent de boerinnen hare knip
mutsen hadden opgezet.
Dezen zomer kwamen wij er weer.
Ofschoon heel wat ouder geworden en
dus niet meer zoo vatbaar voor indruk
ken van vrouwelijk schoon, verheugden
wij ons op den kerkgang des Zondags.
Och, wat een teleurstellingOnder de
oudere vrouwen waren er nog en
niet vele die den kap droegen, onder
de jongere bijna geen enkele. Allen wa
ren „in 't haar" en hadden hoeden op
naar de mode, zooals die werd opgevat
door de dorpsmodiste of die van uit de
naburige stad. De meeste dwaze hoofd
deksels, overladen met kunstbloemen,
zooals de natuur ze nooit voortbracht,
als blauwe rozen, purperen sneeuwklok-
ies en wat al niet meer, soms met een
of meer vogelvleugels of wel een ge-
heelen vogel vermeerderd, die in een
nest van kleurige zijden linten troonde.
De geheele eigenaardigheid van het
meisjesdom was weg.
Toen wij er onzen gastheer naar
vroegen, zei hijja, die kappen raken
geheel uit de mode. Bij sommigen is
het om geldelijke redenen, maar dat is
maar bij enkelen. Toen ik pas hier kwam,
had ik onder mijne aannemelingen een
enkele burgerdochter, die naar de mode
gekapt en gehoed was. En nu is een
kap een groote zeldzaamheid. Dat zit
niet in de kosten, want nog dit voor
jaar vertelde mij een boer, dat hij zijn
dochter met haar aanneming juweelen
had gekocht, die hem meer kostten dan
een kap met toebehooren.
Bij velen is het een soort van ijdel-
heid om niet voor een boerin te worden
aangezien, maar voor een juffer al
gaapt de boerin ook overal door de naden
FEUILLETON.
25)
van 't kleed. En 't is jammer voor haar
zelve, want die kappen flatteerden zoo.
Maar 't zelfde verschijnsel, ging hij
voort, viridt ge overal. Als ge ooit de
Zeeuwsche drachten en die der Zuid-
Hollandsche eilanden hebt gezien, dan
zult ge weten, hoe die een mooi ge
zichtje heel mooi en een dagelij ksch
gelaat knap maken. En kom daar nu
eens! Ja, op marktdagen, dan kunt ge
ze nog vinden, ook al niet vele meer,
maar 's Zondags zijn het allen heeren
en juffers, geen boeren en boerinnen.
En ik hoor, in Friesland gaat het ook
dien weg uit. Het zal niet lang meer
duren of we moeten naar 't Rijksmuseum
om Noord-Hollandsche en Friesche,
Zuid-Hollandsche en Zeeuwsche drach
ten te zien, evenals wij er de Hinloper
Kamer gaan bekijken.
Of 't nu alleen hoogmoed is, zooals
onzen eerwaarde gastheer beweerde,
welke de nationale en provinciale drach
ten tegelijk met allerlei gewoonten doet
te loor gaan, betwijfelen wij echter.
Het is een verschijnsel, dat zich op
elk gebied voordoet, een gemis aan oor
spronkelijkheid, dat tot eenvormigheid
en vervelende eentonigheid leidt.
Wat is het, dat aan Edam en Mon
nikendam en andere plaatsen een be
koorlijkheid geeft, zóó dat de schilders
er met tientallen heentrekken? Juist die
eigenaardige geveltjes, die hoekjes en
grachtjes met hun kleuren en tinten,
hun oorspronkelijkheid. Geen twee, die
gelijk zijn. Elk bouwer heeft er iets
in neergelegd van zijn persoonlijkheid.
En vergelijk nu daarmee eens die
innig vervelende straten met hun rechte
lijnen, hun huizen alle even groot,
soms bij een dozijn onder dezelfde kroon
lijst. Alle gelijk, alleen met dit verschil
misschien, dat de kozijnen van 't eerste
zestal een half voet hooger of lager
liggen dan die der volgende of voor
gaande, of dat de portiek (zoo heet het
hokje vóór de deur) bij de eene groep
een decimeter dieper of ondieper is.
We willen aannemen, dat die huizen
om te bewonen geriefelijker zijn dan de
vroegere. Maar zij zijn zoo akelig een
vormig, dat, of ge in Groningen of
Vlissingen komt, in Nijmegen of Am
sterdam, gij overal dezelfde suites, de
zelfde onmogelijk kleine hokjes, die als
kabinet of keuken dienen, terugvindt.
En 't is dan ook geen verzinsel, dat een
man, die pas in zulk een blok was
komen wonen, op eeu avond zeer ver-
baasd rondzag toen hij, te huis gekomen
zoo hij meende, een geheel anderen
kring om zich heen zag dan zijn gezin.
Zelfs de huissleutels waren gelijk in
zijne straat.
Dat is een der kenteekenen van onze
dagen, eenvormigheid, gemis aan oor
spronkelijkheid. Niet alleen in de klee-
diDg en in de huizen, het openbaart
zich in alle dingen. In de meubels bijv.
Een jong huisvader zal „zich inrichten."
Al naar men over bescheiden of meer
ruime beurs beschikt, wordt de leveran
cier gekozen en deze laat zijn monster
boek zien en zijn stalen van kleeding-
stoffen en als men 't zoo wat eens is
geworden over den prijs, zal hij het
huis in stijl in orde maken. „In stijl"
dat wil dan zeggen zooals anderen doen.
Een buffet, een salontafel, stoelen met
rechte ruggen met kolommetjes en hek
jes enz. in eiken of notenhout of
ten minste zoo geverfd, dat het eiken
of notenhout schijnt. En dat vindt men
mooi, omdat A. en B. en C. 't ook
hebben. Daarbij wordt geen rekening
gehouden met de bewoners of met het
huis. Neen, anderen hebben het, het
is zoo de mode en dus het moet zoo
geschieden Dat een oud-Dnitsche tafel
precies op zijn plaats is in een oud-Duitsch
huis of een Bierstube, daarbij omgeven
door dito houten stoelen, dat is een feit,
dat niet weersproken zal worden. Daarbij
denkt men zich zware muren en zolde
ring met zware balken, zoo nief een
gewelf. Maar zet nu diezelfde dingen
in een hedendaagsch salon, een kamer
van 4 bij 4Vs, met een paar smalle
ramen zonder vensterbanken, met wan
den zoo dun, dat men 3 huizen ver
een kind kan hooren schreien in de
wieg, met een leelijk plat wit plafond,
het past bij elkaar als een tang op een
varken.
Het is conventioneel mooi en wie
even nadenkt, vindt het in zijn hart
leelijk.
Maar passen nu diezelfde meubels voor
een 3e bovenhuis en een landhuis, dat
aan alle kanten vrij ligt op zijn eigen
erf met tuin voor en achter en ter
zijde? Past het vergulde salonstoeltje,
dat als geknipt is voor een fijn Haagsch
freuletje even goed voor uwe welgedane
buurvrouw als zij een uurtje op haar
gemak bij u wil zitten uitblazen en
praten? Of heeft deze niet tienmaal
meer aan een gemakkelijken ouderwet-
schen leuningstoel, waarin zij werkelijk
rusten kan?
Wij kennen van die pijnbanken, die
men stoelen noemt, zoo zwaar soms,
dat men ze ternauwernood kan verzet
ten of zoo teer dat men niet achter
over durft leunen, uit vrees de leuning
er af te breken. Dan houden wij meer
van een gewonen stoel uit een boeren-
keuken, als we alleen tusschen deze en
zulk een „stijlraeubel" kiezen moeten.
Dat gemis aan alle oorspronkelijkheid,
hetwelk duidelijk wijst op gemis aan
karakter, achtten wij een van de grootste
euvels onzer dagen.
Slot volgt.
Buitenland.
»U zwjjgt?* vroeg hg. >Kom ik reeds te
laat, miss Staart? Bestaat er misschien reeds
een andere t-edere betrekking
NIEUWSBLAD
nummers 5 cent.
o
»Ach, Bertha, laten wg openhartig met
elkaar spreken, en dan voor altjjd scheiden,
als het zgn moet. Is het dan noodzakelijk,
dat wg scheides?*
Zg verbleekte en wsndde het gelaat af
om haar gemoedsbeweging te verbergen.
Hij roeide niet meer, maar liet de boot drg-
ven. Waarom te scheiden?* sprak hg.
-»Moet ik je eerst nog zeggen, wat je
voor me bent? Je weet het zonder dat ik
het zeg, en ik geloof, dat j* me ook lief
hebt. Wess oprecht tegenover je zei ven
Bertha! Je hart behoort mg! Kom en wordt
mgn vrouw!*
»Ik je vrouw?* vroeg zg met een over
moedig lachje, hoewel haar hart geweldig
klopte. Ik je vrouwOh, Charles, dat zou
heel schoon zjjn maarhet is onmoge
lijk
Bertha!* kreet hg.
»Je moest me niet dwingen om te her
halen, wat je zelf heel goed weet,* vervolgde
zg beschaamd. Ik ben altgd oprecht tegen
over je geweest; zooals ik me aan je ver
toonde, zoo ben ik werkelgk! Ja, als je het
groote vermogen van je papa bezat, wat je
later van hem zal erven, dan trouwde ik
dadelgk met je en ik zou gelukkig zgn I*
»Dus om het geld alleen zou je
»Charles, je moet wel blind zjja! Je bent
me soo dierbaar, dat ik liever siierf, dan
dat ik je vrouw werd! Als ik je trouwde,
stortte ik je in het verderf!*
(-TRvaaunnwwvaawimcasMnBiiBBHBBnnHHBmmBainD
«Mjjn papa houdt veel van me. Ik ben
zgn eenige zoon, hg zal toegeven!*
»Hg zal nooit toegeven,* antwoordde
zg op vasten toon. »Tojn hg te Cork met
je sprak, was ik in de kamer daarnaast, ik
heb alles gehoord. Eerst was ik van plan
te voorscbgn te komen en je papa verant
woording te vragen en tevens te verzoeken
om mg onmiddellijk te laten terngkeeren.
Maar ik bedwong me zeiven, ik hoorde
wat je hem antwoordde en dit gaf mg mgn
koel overleg terng. Wees gernst, papa, ik
zal nooit met de dochter van Fred Darrell
trouwenzai je en ik bewonderde je ver
standig overleg. Laten wg ons daar aan
honden! Jg en de dochter van Fred Dar-
rell worden nooit man en vrouw!*
Haar woorden grepen hem zeer aan.
»Bertba, je weet wel, hoe ik het bedoel ie
Groote God, je hebt toch geen oogonblik
gedacht, dat ik
»Ik denk nooit iets van j°, dat niet
edel en goed is! Ik weet, dat je als een
getergde leenw tegen je papa zon optreden
en met gelatenheid de gevolgen zou dragen,
als ik je wilde toebehooren, maar ik weet
ook, dat je niet leven kan zonder financi-
eele hulp van ja papa en met een araien
man trouw ik nooit!*
Een nienwe hoop vlamde in hem op.
»Ik ben jong en sterk, ik kan werken.
Ik heb twee goede handen, en helder hoofd
en invloedrijke vrienden. Wg zouden geen
gebrek behoeven te ljjden.
»Wg zonden misschien geen gebrek be
hoeven te lgden, zeide Bertha met een
droefgeestig lachje, maar wg ïouden toch
alles missen, wat het leven aangenaam
maakt, en eer een jaar voorbg was, zonden
wg ons ongelukkig gevoelen. Wg behoeven
elkander niet te haten, maar met elkaar
trouwen, dat behoeft ook niet. Ge zoudtje
toch niet aan den arbeid kannen gewennen,
Charles, en ik kan de schoone leerschool
van thans niet meer vergeten, zelfs niet ter
wille van jon!*
>Je doet die leerschool alle eer aan!*
antwoordde hg bitter.
»Wees daar niet boos om«, vervolgde zg
met neergeslagen oogen. »Eenmaal zal je
mg daar dankbaar voor zgn. Hat is voor
ons beiden beter, dat wg scheiden
»Voor jon, dat is zeker!* zei hg scherp.
»Je ziet, dat je wat oeters kunt krggen dan
een armen man, je hebt geen ander doel,
dan den graaf te veroveren. Ja, laten wg
scheiden voor eeuwigMaar voor wg
scheiden, moet je me nog één vraag beant
woorden. Bemin je me?«
Zg boog het hoofd dieper, haar hart
kromp ineen. Neen, no )it zon hg afstand
van haar gedaan hebben, had hg kannen
vermoeden, hoeveel het haar kostte zich
aan hem voor te doen als een meisje zon
der hart.
»Geef mg aatwoord,* drong hg. >Ant-
woord me, ik eisch het, ik heb er recht
op. Bemin je me, of bemin je me niet?*
Met inspanning fluisterde zg
»Oh, Charles, waarom vraag je me dat
Je weet, ik kan slechts eenmaal beminnen 1*
Er volgde een diepe stilte. Hg nam de
riemen op en roeide weer voort.
»Dus, het is slechts een droom geweest!
Het is goed, dat ik gesproken heb en dat
je me dat antwoordde*, zeide hg dof. »Was
dat dezelfde Charles, met wien zg den laat-
sten avond te Sandypont aan het strand
wandelde?*
sZal je me niet veraohten?* smeekte zg,
De zitting van den Dnitschen Rijksdag
eindigde Zondag te kwartier over vier nar
in den morgen. Alle paragrafen werden
ieder afzonderlijk aangenomen, zoodat daar
mede de derde lezing van het toltarieven-
ontwerp geëindigd was. Het ontwerp werd
daarop bg een gelgktgdige en gezamenlijke
stemming aangenomen met 202 tegen 100
stemmen, ééne onthouding.
De meerderheid hief een bravo-geroep
aan, dat minuten lang duurde, door de
minderheid werd »ptni!« geroepen. Von
Bülow en P^sadoski ontvingen vele gelnk-
wenschen.
Daarna sprak voorzitter Von Ballestrem
zgn Kerstmis- en Nienwjaarswenschen uit
en sloot te kwartier voor vgf nar in
den morgen deze zitting, die achttien en
ren half uur had geduurd.
Te Bastia in Spanje hebben groote over
stroomingen plaats gehad. De rivieren zgn
buiten hare oevers getredvn en hebben alles
wat zich op haren weg bevond medegesleept.
Bruggen en huizen zgn vernield en een
groote hoeveelheid vee verdronk. Maandag
vi'.l de regen nog in stroomen neer.
Uit het hoofdkwartier te Berbera (Soma-
liland) komt het bericht, dat alles gereed
is om op te rakken en dat generaal Man
ning slechts wacht op orders uit het vader
land om met het meer actieve deel der
expeditie een aanvang te maken. Garrera is
thans gemaakt tot een soort vooruitgescho
ven basis, waar krflgs- en mondbehoeften
zgn opgestapeld, voldoende voor een krijgs
macht van 2800 man voor vier maanden.
Men is te Berbera van meening, dat
terwgl zg in snikken uitbarstte. Hg gevoelde
diep, diep medelijden met haar.
»Ik zal je altjjd big ven beminnen, Ber
tha antwoordde hg en boog voorover om
een blik van haar op te vangen.
En op korten afstand van daar, in de
tweede boot, boog zich eveneens een man
met ernstig gelaat naar het meisje tegenover
hem, als verwachtte hg van haar lippen
leven of dood.
Beatrice had moeite genoeg gehad om
het gesprek levendig te houden mot den
graaf, wiens gedachten elders vertoefden,
maar zg wilde den graaf veroveren en
toonde zich zoo bominn Jjjk, al slechts mo
gelijk was. Eiudelgk echter wist zg thans
niets meer te zeggen om het gesprek aan
den gang te houden. Er volgde een oogen-
blik stilte, dat echter verbroken werd door
den graaf.
»Verschoon mg, miss Stuart*, begon hjj
op tamelijk onvasten toon, »maar ik kan
dit schoone avonduur niet voorbg laten
gaan zonder met u te spraken over iets, dat
mg zeer nauw aan het hart ligt*.
Als gfcëlectricaerd richtte Beatrice zich op
in haar volle lengte; op eens bonsde haar
hart.
»Ik was*, vervolgde hg, »nog altgd twij
felend, ik was eig nlgk niet van plan te
spreken, voordat wg in Engeland zouden
zgn. Ik mag niet in overijling handelen! Ik
ben zoo bevreesd voor een afwgzend ant
woord, dat ik nauwelijks durf spreken
Beatrice zat op heete kolen. Was hg niet
goed bg zgn verstand? Hg een graaf! Welk
meisje zoa hg niet ten huwelgk durven
vragen
Eerst in de laatste dagen ben ik tot be
wustzijn gekomen omtrent mgn gevoelens!
verder uitstel niet anders dan nadeelig kan
zgn; wanneer men nu terstond kan begin
nen, zullen de colonnes over drie wekpn
respectievelijk van Berbera en Obbia nit de
operaties kannen aanvangen om in het be
gin van Februari samen te komen en dan
te ismen een aanval te doen op de stellin
gen van den Mad Mullah.
Generaal Botha h«eft zich, oadanks de
adviezen der doctoren, Zaterdig op de Bri
ton* naar Zuid-Afrika ingescheept en ge
neraal De la Rey met hena. De bevolking
jnichte hen herhaaldelijk levendig toe. Aan
boord van de Briton* drongen de passa
giers op ben aan en bedelden om hnnne
handschriften.
De generaals koesteren niet de geringste
verwachtingen dat Chamberlain's geweten
iets in het belang van Afrika zal uitwerken.
ZÜ nemen aan dat wanneer hg ontwaart
welk een groot gevaar voor Engeland dreigt
zoo het voortgaat de Boeren te ver drukken,
hg wellicht hun alsdan consessios zal ver-
leenen om aldus te kannen doorgaan voor
den redder van Afrika en zgn populariteit
in Engeland te herwinnen.
Zoo hg een andere richting inslaat, «al
zgn reis de Znid-Afrikaansche kwestie in
een nieuwe phase brengea, de generaals
zullen hun onderworpen hou ling laten va
ren en de burgers, ziende dat zg van En-
gelsche goede trouw of humaniteit nists te
verwachten hebben, zullen weten wat hun
te doen staat.
Reuter seint nit Kaapstad, dat 5 Noren,
die den len Augustus in een zeilboot van
12 M. lengte uit Lillesand in Noorwegen
waren v rtrokken, den 6en te Kaapstad zgn
aangekomen.
De heeren Gradnauer, socialistisch afge
vaardigde, en Gerous, socialistisch gemeente
raadslid van Napels, hebben hun onderzoek
op Capri voor de »Vorwa'ts«, naar aanlei
ding van het gedrag van Krupp, ten einde
gebracht. Zg hebben, naar beweerd wordt,
verscheidene bewgzen voor de juistheid van
de beschuldigingen, tegen Krnpp ingebracht,
gevonden. De »Vorwarts« zal hiermede in
het proces, dat tegen het blad aanhangig
gemaakt zal worden, voor den dag komen.
Volgens Reuter heeft ook Ita'ië een ulti
matum aan Venezuela gezonden. Bet eischt
van president Castro de betaling vau 60.000
Jaloersheid heeft eigenlgk mgn oogm ge
opend 1
Bij doelt op kapitein Hammond, dacht
Beatrice. Bg is jaloersch op hem! Kosteljjk!
Boe heerlgk, dat wg dien vriend in Maeroooi
ontmoet hebben!
»Ik wanhoop echter nog ni«t geheel,*
vervolgde bg met een vertrouwelijk lachje.
»Ik geloof wel, dat mgn vrees niet op de
gelijke gronden rust.*
»Neen, dat geloof ik ook,* stamelde zg,
terwgl zg vreeselgk kleurde.
Denkt n, miss Staart, dat ik niet zal
worden afgewezen, als ik mjj tot uwe ouders
wend, wat ik trouwens van plan beu?*
Afgewezen! Wel, is hg wel bg zgn ver
stand? dacht Beatrice, maar zg antwoordde
luid: »Dat denk ik niet, ik weet het, graaf
Victor! Bet zal ons een eer zgnl*
^Beatric1, als ik u zoo noemen mag, is
u overtuigd, dat ik aangenomen word?*
Hg is een dwaas, een onnooze hals, dacht
zg. Waarom komt hg niet rond en open
met de zaak voor den dag? dat zon man
nelijker zgn, dan dit fladderen om de kaars!
Beatrice richtte het trotvche hoofd op en
lachte allerbekoorlijkst, terwgl ze met tril
lende stem zeide:
»Noeui mg gerust Beatrice, graaf Victor.
Dat hoor ik het liefst van mgn vrienden,
van n. Neen, er heeft vroeger nooit eeu
teedere betrekking bestaan en ik ben over
tuigd, dat graaf Norton geen vrees trekoeft
te koesteren voor een afwgzend antwoord.*
>0 dank, duizendmaal dank!*
Wordt vervolgd