mm
Hel Land van Hensden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
m
TERUGBLIK.
M 2188.
mm T
■->*
1 TL 1
Wm
i '-"M
f. f'
n tiiyi
u
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
ZATERDAG 7 FEBR.
1903.
Y- -
if
Urn VAN alten^
VOOB
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
Franco per post zonder prjjaverhooging. Afzonderljjke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 50 et. Elke regel
meer 71/, et. Groote letters Baar plaatsruimte.
Advertentiên worden tot Dinsdag- en Vrjjdagavond
ingewacht.
In 't laatst der vorige week werd
ons land plotseling geheel onvoorziens
in onrust gebracht. Een balletje, aan 't
rollen geraakt, met iedere wenteling on
rustbarend toenemende in omvang,
dreigde eindelijk het geheele maatschap
pelijk leven van ons volk in zijn ge
wonen regelmatige loop te stuiten. Een
zeker aantal werklieden te Amsterdam,
hun brood verdienende met het lossen
en laden van stoomschepen, hadden
enkele werkgevers uit zekere beweeg
redenen geboycotd. w. z. geweigerd,
om voor hen werk te verrichten, zoo
lang zekere eischen niet waren inge
willigd. Nu dat stond hun vrij. Vrij
stond het echter ook aan de bedoelde
werkgevers, in dit geval het Blauwhoe
denveem, het Vriesseveem, de Maat
schappij „Nederland" en de firma Müller
en Co., andere werkkrachten te enga-
geeren, zou men zoo meenen. Niet aldus,
volgens het oordeel der stakers. Hun
werk mocht niet gedaan worden door
anderen. Toch gingen de Durgerdam-
sche onderkruipers aan 't laden, niet van
schepen, maar van spoortreinen. De
stakers moesten toezien, want waar vrij
heid is van staken, daar is ook vrijheid
van arbeiden, dient er althans te zijn.
Bondgenooten, handlangers liever ge
zegd, vinden ze in het spoorwegpersoneel.
De mannen, belast met het rangeeren
der treinen in de Rietlanden, achten de
waggons, geladen door onderkruipers,
besmet, verklaren zich solidair, d. w. z.
eensgezind met de stakers en eischen
van hun Directie, ontheven te worden
van de in hun oog smadelijke taak, om
die besmette waggons te verplaatsen, te
koppelen, en wat ze overigens nog ge
woon zyn er mede te doen.
De Spoorwegdirectie, gebonden door
de wet, die bepaalt, dat ze gehouden
is, alle goederen te vervoeren, welke
haar te vervoeren aangeboden worden,
indien niet een bepaald voorschrift haar
dit verbiedt, beantwoordt den gestelden
eisch met schorsching van het weiger
achtige personeel. Daar gaan de poppen
aan het dansen. De geschorsten onder
werpen de kwestie aan het oordeel van
hun Bond. Het bestuur van hun Bond
confereert met de besturen van de andere
vereenigingen van spoorwegpersoneel.
Een federatie der verschillende organi
saties komt tot stand, een comité is
FEUILLETON.
40)
»Ik meende, dat mijnbeer de graaf nog
hier was, anders had ik de vrjjheid geno
men om het venster te sluiten,* vervolgde
Anton. »Als mevrouw het goed vindt zal
ik licht aansteken en dan mijnheer gaan
opzoeken.*
Zjj gaf hem een goedkeurenden wenk en
ging weer naar het venster. Anton stak de
lichten aan, doch het volgende oogenblik
liet hg een kreet van verrassing hooren.
Het schrjjven van den graaf! hier is
het!*
De bediende had gelijk, daar lag 't briefje
op de tafel. Bertha nam het papier op. Wat
moest dat beduiden? Een oogenblik hield
ze het in de hand, toen wendde zjj zich tot
den bediende en zeide:
Het is goed! Als ik ja noodig heb, zal
ik schellen!*
Anton boog eerbiedig en verdween.
Bertha draalde, voor zjj het papier open
vouwde. Waarom schreef hjj aan haar?
Waarom kwam bjj niet zelf? Eindeljjk
opende zjj het briefje, dat met bevende
hand geschreven scheen en las
Bertha, heb medeljjden met mg,
schenk mg vergiffenis! Nooit zal je mg we
derzien! Ach, geloof rug, ik heb je nooit
zoo innig liefgehad, als op het oogenblik
dat ik je verlaat. Als ik je niet zoo liefhad,
zou ik niet van je kunnen scheiden, maar
ik waag het niet, bjj je big ven. Meer durf
ik niet te zeggen, een gelofte bindt mg. Aan
spoedig gevoTrmd en de eisch tot op
heffing der schorsing en tot vrijstelling
van onderkruipersdienst, bij de Directie
ingezonden. Inmiddels is de staking reeds
aangevangen. Beide stations te Amster
dam zijn geboycot, het spoorwegverkeer
aldaar geheel of nagenoeg geheel ge
stremd. De machinisten verlaten de
machines, het bedienend personeel loopt
weg. Straks volgt Rotterdam en door
't geheele land houden do beambten zich
gereed, om op 't eerste sein van het
Stakingscomité den arbeid neer te leggen.
Zoover komt het gelukkig niet.
De directiën der beide maatschap
pijen hebben geconfereerd met den Mi
nister van W., H. en N. Wel leidde
deze samenspraak tot niets, doch niet
temin werden de spoorwegbesturen toch
in staat gesteld, de eischen der stakers
volkomen in te willigen. Zaterdagavond
te 8 ure was het gevaar voor een
algemeene staking onder het spoorweg
personeel afgewend. De machtige orga
nisatie had echter volkomen gezegevierd.
Men had het in ons land nooit geziene
schouwspel beleefd, dat het gezag van
het opperste spoorwegbestuur voor geen
oortje gold, dat de voorgangers in de
arbeidersbeweging voor zekeren tijd de
alleenheerschappij uitoefenden over het
geheele spoorwegnet en daarmede voor
een groot deel over het maatschappe
lijke raderwerk van onzen staat.
Een zonderling, maar tevens ver
ontrustend incident. Gelijk de vorige
week, zoo kan herhaaldelijk, ja eiken
dag zich hetzelfde voordoen. Geen loons-
verhooging, geen lotsverbetering was
de drijfveer der stakende spoorweg
beambten. Zij speelden den mooien rol.
Geen zelfzucht was het, die hen dreef,
doch enkel het gevoel van solidariteit
jegens een klasse van standgenooten.
Kalm bleven ze in hun verzet en zorg
zaam voor het hun toebetrouwde mate
riaal, doch in de zelfbewuste kracht,
de vrucht van hun stevige organisatie,
hielden ze onwrikbaar vast aan de eens
gestelde eischen, ten bate van hun mede
arbeiders, gewikkeld in een misschien
rechtvaardigen strijd.
Want dit is de zaak. Wanneer een
categorie van werklieden als uiterste
middel tot lotsverbetering de staking
aangrijpt, is het publiek immer op de
hand der stakers en tot helpen bereid,
zoodra het overtuigd is van hun goed
recht in den strijd. Indien echter een
corps van duizenden beambten, ik zal
mjjn leven is op geheimzinnige en nood
lottige wjjze een misdaad verbonden! Keer
terug naar tante ElisabethO, mjjn eeaige
liefde, mjjn hoogste gelnk! Ver van je ver
wijderd zal mjjn hart breken en toch ter-
wjjl ik deze woorden aederschrjjf breng
ik aan datzelfde hart een doodeljjke wonde
toe. Vaarwel! Ik heb nog slechts één
wenscb, één bede: dat mjjn leven spoedig
moge eindigenVictor.*
Zjj las en herles dit schrjjven en ze be
greep er niets van, niets! Zon dat nu een
grap zjjn, of had graaf Victor zgn verstand
verloren
Er waren twee uren verloopen, sedert
zjj den bediende liet weggaan, wat had
zjj in dien tjjd gedaan? Zjj wist het niet.
Een soort van wanhoop had zich van haar
meester gemaakt. Eindeljjk dacht ze er aan,
dat de tjjd verliep. Wat zou het dienstper
soneel denken,, als het vernam dat graaf
Norton niet zou terngkeeren en dat zjj mor
gen alleen naar Cheshire ging?
Maar twjjfelen hielp niet, zjj moest han
delen. Zjj schelde de bediende verscheen en
verborg zgn brandende nieuwsgierigheid
achter een zeer onderworpen houding.
>Anton,« sprak zjj rustig, terwjjl zjj den
bediende scherp onderzoekend aankeek, mjjn-
h«.er de graaf is genoodzaakt geweest plot
seling Wales te verlaten, hg zal hier niet
terngkeeren. Je moet van nacht de koffers
pakken, morgen in de vroegte vertrek ik
weer naar Cheshire.
»Zeer goed, mevrouw!*
Is de tafel gereed? Je kan opdragen, bin
nen twee minuten kom ik aan het diner.
En twee minuten later zat zjj aan tafel
om te dineereu. Zg liet volstrekt geen aan
doening of ongerustheid bljjken. Anton
niet zeggen om een nietige, maar dan
toch om een alles behalve zwaarwichtige
reden, opeens zijn post verlaat en daar
mede het geheele maatschappelijk leven
van ons volk verlamt, dan wordt dat
zelfde publiek verbitterd en vraagt met
klem, hoe lang het nog zal blijven
overgeleverd worden aan de willekeur
van enkele toonaangevers in de werk
liedenkringen. Deze werkstaking kan
men moeilijk beschouwen als een uiting
van klassenstrijd, ze is kortweg een
misdaad, bedreven aan alle klassen en
standen van het Nederlandsche volk,
en wanneer sommige bladen juichen
over deze krachtsuiting van het solida
riteitsgevoel, waarbij duizenden hun
brood gewaagd hebben terwille van
enkele honderden medearbeiders, daar
kunnen wij in dit geval tegenoverstellen
waar allen wagen, daar waagt niemand
iets.
Intusschen is het te hopen, dat er
spoedig maatregelen beraamd worden,
om hetzij door naasting der spoorwegen
en staatsexploitatie, hetzij door straf
rechterlijke bepalingen of anderszins,
een einde te maken aan den toestand
van onzekerheid in de beschikking over
onze voornaamste middelen van verkeer.
Het bestuur der glasblazerjj van Jemap-
pes, in de Borinage, heeft het personeel per
aangete^kenden brief verwittigd, dat de
ovens den len Maart zullen gedoofd wor
den. Dit bericht heeft in de streek groote
opschudding verwekt. Het besluit is ook
genomen wegens de moeilijkheden met de
syndicaten en zal nog door andere fabrie
ken gevolgd worden.
De Kroonprinses van Saksen en Giron
zgn van Mentone naar Genève teruggekeerd.
Prinses Louise zal zich voorloopig tegen
den eisch tot echtscheiding verzetten, ten
einde zich te kunnen beroepen op de Sak
sische wetgeving, die haar recht geeft op
een verwjjdering in plaats van een scheiding
van haar echtgenoot, waardoor zjj zekere
rechten op haar kinderen zou kunnen doen
gelden. Zoodra zjj in dit opzicht door haar
beoogde doel heeft bereikt, zal zjj een eisch
tot echtscheiding doen gelden. Is deze toe
gestaan, dan zullen de prinses en André
Giron onmiddellijk wettig huwen. Aldus
diende zwjjgead de verschillend? schotels ep.
Zoodra de maaltjjd was afgeloopen, stond
zjj met aristocratische bedaardheid op en
verliet de zaal.
In haar beurs had zjj nog twee of drie
goudstukken, ruim voldoende om de reis
kosten te betalen. Zjj wilde den volgenden
morgen naar het slot Powsjjs terngkeeren
en aan Lady Carley mededeelen wat er was
voorgevallen. Verdere plannen had zjj voor
loopig niet. Zjj kon zich het vreese^k schan
daal nog niet voorstellen, dat op dezen stap
zou volgen. Zjj wist, wat zjj morgen te doen
had, wat er verder gedaan moest worden,
daarvan kon ze zich op dit oogenblik
nog geen voorstelliag maken.
Na eenigen tjjd sleepte ze zich naar haar
slaapkamer en ging geheel gekleed te bed
liggen. Meer dan vermoeid, sloot ze spoedig
de oogen. Na pen vasten slaap ontwaakte
zjj eerst, toen de zon hoog aan den hemel
stond. Zjj stond op, verwisselde van klee
ding en liet het ontbjjt gereed zetten.
Over drie kwartier vertrok de trein uit
Carnaroon. Zjj gaf den bediende bevel om
hier te big ren tot den volgenden dag, uit
Cheshire zou zjj hem nadere bevelen geven.
Toen trok zjj haar reiskleederen weer aan
en vertrok weldra per rjjtaig naar het station.
Tegen 3 uur 's middags bracht een rjjtaig
haar van het spoorwegstation naar bet slot
Powsjjs, waar haar komst de grootste ver
bazing wekte.
>Is Lady Carley thuis?* vroeg zjj den
bediende, die de deur opende. Op het be
vestigende antwoord stapte Bertha vastbera
den voort en trad, zonder zich te hebben
laten aanmelden, bjj Lady Carley binnen.
De oude dame stond vastgenageld, toen
«e haar zag. #Bertha, jjj hier? Wat betee-
verklaarde de heer Giron een vertegenwoor
diger der »New-York Herall*, die Dinsdag
te Genève met hem een onderhond had.
Het Engelsche ministerie van buitenland-
sche zaken heeft Rusland kennis gegeven,
dat de door de Brusselsche Suikerconferentie
verrichte arbeid dient te worden geëerbie
digd en dat het 't nut niet kan inzien van
een door Rusland voorgestelde nieuwe bjj-
e°nkomst. Bovendien gaf de Engelsche re
geering Rusland te kennea, dat het als
meest bevoorrechte natie wenscht te worden
behandeld en raet het oog op de bestaande
kwestie bereid is de handelsverdragen met
Rusland te verbreken.
De zeeroovers, die dezer dagen een schip,
dat onder Italiaansche vlag in de Roode Zee
voer, hebben buitgemaakt, hebben hun ge
vangenen losgelaten. In zooverre is dus aan
Italië's eisch voldaan. Maar Italië vordert
natuurljjk tevens schadevergoeding en heeft
bjj zjjn verlangens over dit inaident tegelijk
eenige oude kwesties, die nog niet waren
afgehandeld, opgerakeld.
De werkstaking onder de koetsiers te
Madrid is algemeen, enkel voor de hospi
talen en de stadsreiniging mogen er nog
wagens rjjden. Aangezien de markten nu
geen toevoer kuunen krjjgen, wordt de toe
stand ernstig. Tot dusver houden de stakers
zich kalm.
Te Barcelona hebben 8000 lakenververs
den arbeid gestaakt. Tot een algemeene
werkstaking in alle bedrjjven men was
er bang voor is het daar echter nog niet
gekomen.
Te Rens is de toestand onveranderd.
Uit Valladolid wordt melding gemaakt
ran opstootjes in verband met werkstaking.
De berichten van Tnrksche zjjde over de
vorming van groote oproerige benden in
Bnlgarjje worden ia Weenen tameljjk in
ernst opgenomen. Als een onmiddelljjk ge
vaar van den toestand wordt vooral geacht
de omstandigheid, dat Turkjje en Bnlgarjje
in strjjd met elkaar geraken kunnen, waar-
bjj dan Oostenrjjk en Rusland zoo mogeljjk
bjjtjjds tnsschenbeiden moeten treden om
verdere uitbreiding van den opstand te
voorkomen.
In de laatste dagen zgn in het noorden
van Schotland verschillende regens gevallen,
soms buien die vjjftig uren aan een stuk
kent dat? Waar is Victor?* vroeg zjj ver
schrikt.
Bertha sloot eerst de deur en antwoordde
toen zacht
•Ik kan zelfs niet vermoeden, waar graaf
Norton op dit oogenblik is. Waar hij ook
zjjn moge, het is te wenschen dat hjj nog
kracht genoeg heeft om over zichzelven te
waken. Sedert gisteravond vjjf uur heb ik
hem niet gezien!*
Verstomd door den schrik keek de oude
dame haar aan.
Vermoeid door de reis en de voorafge
gane aandoeningen, overmeesterde mjj de
slaap, toen ik nauweljjks een half uur in
de villa was. In de woonkamer had ik
plaats genomen in een leunstoel bjj het
venster en sluimerde in. Graaf Victor had
mjj alleen gelaten, naar hg zei, om een wan
deling te doen. Toen ik ontwaakte, was het
bjj na zeven nur. Ik was alleen, evenals te
voren. Graaf Victor was intusschen thuis
geweest en weer heengegaan!*
Weer heengegaan?* herhaalde Lady
CarLy.
>Ji«, bevestigde Bertha. »Hjj liet dit
briefje achter. Lees, tante Elisabeth, en u
zal zien, dat ik slechts gevolg heb gegeven
aan het bevel van mjjn echtgenoot, toen ik
naar hier terugkeerde.*
Zjj reikte het briefje over, de oude dame
nam het en onder het l«zen werd zjj doods
bleek.
»Zoo spoedig*, fluisterde zjj halfluid,
•reeds zoo spoedig! O, ik vreesde het, ja, ik
wist het!*
Vreesde u het? Begrjjpt u dit schrjjven
dan?*
>0 God, ik vrees, dat ik het begrjjpl*
Dus u vreesde, wat ik nu vermoed, dat
duurden. Bjj Perth is de Tay buiten hare
oevers getreden en heeft den omtrek «en
voet onder water gezet. Overal drjjven ljjken
van verdronken runderen, schapen en herten
en in de straten van Perth zelf een groote
hoeveelheid stoelen, tafels, kasten en ander
roerend* huisraad.
Ook da Dee, de Allan, da Carron en andere
stroomen en stroompjes traden buiten hun
oevers. De aangerichte, schade is reusachtig
groot. Van het bekende koningsslot Balmo
ral in de Hooglanden zgn enkele gedeelten
zoo goed als verwoest. Door het instorten
van spoorwegbruggen ondervondt de trei
nenloop groote vertraging.
De Daily Mail* verneemt uit Pesjawar,
dat de verhouding tusschen den emir van
Afganistan en de Eng.-Indischo regeering
gespannen wordt. De emir zou niet alleen
verboden hebben dat Engelsche fabrikanten
kanonnen naar Kabul opzonden, maar zich
onlangs een partjj Duitsche wapens hebben
laten zendon, waaronder snelvuurgeschut,
18 stukken veldgeschut en 850 kisten met
munitie. De Engelsche wapenfabrikanten
protesteeren tegen deze bevoorrechting van
de Duitgchers, en eischen schadevergoeding.
Binnen enkele dagen zal zich een depu
tatie naar Chamberlain begeven met het
verzoek de Zuid-Afrikaansche politie, die
de kolonie veel geld kost, af te schaffen.
Ook zal tot den minister 't verzoek worden
gericht zorg te willen dragen dat de hoeven
en andere bezittingen der Boeren zullen
worden hersteld, geljjk Lord Kitchener be
loofde, en eindeljjk dat den Boeren het geld
zal worden teruggegeven dat men hun heeft
afgenomen om daarvan de onderhoudskos
ten der concentratiekampen te kunnen dek
ken. Sir Gordon Sprigg stelt zich voor op
nieuw op amnestie voor de Kaapsche re
bellen aan te dringen.
Coltman, die vele jaren de ljjfarts van
Li-hoeng-tsjang is geweest en nn weer in
Kalifornië gevestigd is, heeft, volgens een
telegram nit Los Angeles aan de Standard,
in een onderhoud verklaard dat hjj binnen
kort een nog ernstiger beweging onder de
Chineezen tegen de Christenen verwacht, als
gevolg van de misplaatste goedertierenheid
van de Europeesche mogendheden in 1900.
De correspondent van de Times* te New-
York erkent dat de openbare meening in de
ik gisteren getrouwd ben met een man,
wiens verstand gekrenkt is
Er volgde geen antwoord op die vraag,
men hoorde slechts zuchten en gekerm.
Dat vrees ik,< vervolgde Bertha op vas
ten toon. »Het is ean erfeljjke kwaal der
Norton 8. Zjjn vader leefde en stierf als een
krankzinnige. Drieëntwintig jaar lang heeft
de zoon de kiem in zich gedragen, op den
dag van zgn huweljjk kwam de kwaal te
voorschjjn. Heb ik geljjk of niet, tante Eli
sabeth?*
Lady Carley snikte.
•Het valt u zwaar te erkennen, dat ik
geljjk heb,* zeide Bertha medeljjdend. »U
heeft hem lief.*
•Ja, ik heb hem lief, gjj niet,* antwoordde
Lady Carley. »Gjj bemindet uw neef en hebt
mjjn arm, ongelukkig kind genomen ter
wille van zgn rang en rjjkdom! Het zou
duizendmaal beter voor hem geweest zgn,
als hjj u nimmer op zgn levenspad ont
moet had.*
Beter, ja, veel beter, voor hem zoowel
als voor mjj,« bevestigde Bertha. »U heeft
geljjk, tante! Ja, ik beminde mjjn neef en
trouwde met Victor, alleen om zgn geld en
goed. Ik kan niets tot mjjne verontschuldi
ging zeggen, uw verwjjten kunnen me niet
zwaar genoeg treffen.*
Lady Carley begon opnieuw te snikken.
•Ik kwam naar hier om n de waarheid
te zeggen,* vervolgde Bertha. »Ik wil niet
verder naar het geheim vorschen, waarvan
hg spreekt. Ik verlang niet het te kennen
alleen verzoek ik n, dat u hem niet aan zgn
lot overlaat, nu hjj krankzinnig is
Krankzinnig?* herhaalde Lady Carley.
Win» zegt dat? Victor is even goed bg zgn
verstand als gjj en ik.« Wordt vervolgd).
yf.
-
Buitenland.
