Hel Land van Hensden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
Tweede Blad.
M 2226.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
ZATERDAG 20 JUNI.
1903,
Uns van altena
VOOB
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Aboniementiprgi: per 3 maanden f l.OO.
franco per poet zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën ran 16 regels 50 et. Elke regel
meer 71/, ot. Groote letters naar plaatsruimte.
Adrertentien worden tot Dinsdag- en Vrjjdagavond
ingewacht.
BUITENLAND.
De Belgische Senaat heeft, in overleg
met Duit8chland, verschillende ontwerpen
aangenomen betreffende nieuw aan te leggen
spoorljjnen, waardoor bet traject Londen
Berljjn over Ostende 2 uren korter zal
worden.
De Russische minister van oorlog heeft
aan de commandeerende generaals een rond
schrijven gezonden, waarin hun gelast wordt,
strenge voorzorgsmaatregelen te nemen tegen
revolutionaire propaganda in bet leger. Vooral
moet het oog worden gehouden op de joodsche
soldaten, die het grootste gevaar voor het leger
opleveren.
Sedert ongeveer zes maanden hield de Fin-
sche professor Lilly zich te Berljjn met we
tenschappelijke onderzoekingen bezig. Plot
seling werd hem daar dezer dagen kennis
gegeven, dat Bobrikof, de beruchte gouver
neur van Finland, ook hem had geplaatst
op de ljjst der voor altgd verbannenen.
Naawelgks had professor Lilly de kennis
geving gelezen of hg ging uit en schoot
zich in den Thiergarten met een revolver
voor het hoofd. In den zak van den onge-
lukkigen man, die als een uitnemend geleer
de bekend stond, vond men een stuk papier
waarop geschreven Btond: >Ik kan niet
leven zonder mjjn geliefd vaderland te zien.
Vloek over Bobrikof. God zal Finland ze
ker wreken.*
Het verbanningsdecreet berustte op een
vermoeden van politieke agitatie.
De »Pe1it Bleu* maakt onder reserve
molding van een uit Salonica ontvangen
tjjding, volgens w Ike in het vilayet Mo-
nastir 4 personen zouden zgu vergiftigd.
Tot dezen zou behooren Bores Sarafow, de
aanvoerder der opstandelingen.
Prinses Louise van Toskane, voormalig
Kroonprinses van Saksen, heeft met haar
kind intrek genomen in een kasteel in de
buurt van Lyon, waar zjj rust hoopt te
vinden.
Een telegram uit Duveyrier maakt mel
ding van een diefstal van vee op groote
schaal. Een kudde schapen van meer dan
800 stuks, behoorende aan een der leve
ranciers van het Fransche leger, die zich
bevond op een afstand van slechts twee
kilometer van Duveyrier, is geroofd donr
een bende, die afgetrokken is naar het
westen van Figig. Een afdeeliing van de
Fransche vliegende colonne, die tegenwoor
dig bezig is de rondtrekkende stammen om
de oasis Figig op te jagen, is de roovers
op het spoor.
Volgens nadere berichten uit Amerika,
zjjn bjj de wolkbreuk te Heppner, in Oregon,
vijfhonderd menschen omgekomen. Velen
werden door de watermassa's, die twintig
voet hoog rezen, tegen de rotswanden ge
worpen en verpletterd. De Igken liggen op
groote hoopen, zoodat men bg de tegen
woordige warmte bang is voor epidemieën.
Donderdagmorgen ontplofte een lyJdiet-
bom in het arsenaal te Woolwich. Tien
menschen werden gedood, verscheidene ge
wond.
Volgens het laatste bericht zgu er bg de
ontploffing 15 man gedood en 17 gewond.
Het gebeurde in het afgezonderde gebouw,
waar de lyddietgranaten gevuld worden. Er
zgn waarschgnlgk 7 granaten gesprongen
enkele andere werden weggeslingerd zonder
te barsten.
Bg de vervolging van den Sultan van
Sokoto hebben de Engelsche Westafrikaan-
sche troepen hevig verzet ondervonden. Zg
verloren 4 gesneuvelden en 2 officieren die
gewond werden. Er zgn versterkingen uit
gezonden.
Harris, de Marokkaansche correspondent
van de >Times,« is door de bergbewoners
van Zoenat, het hoofdkwartier van den
bandiet Resali, ontvoerd. De regeeringstroe-
pen hebben Zoenat aangevallen en tal van
hoeven verbrand.
In den omtrek van Marienwerder (West-
Pruisen) zgn aanhoudende zware regens
gevallen, ware wolkbreuken, die zeer groote
schade hebben aangericht. Te Marienwerder
vreest men zelfs, dat verschillende huizen
znllen instortende scholen moesten worden
gesloten. Er is telegrafisch om een com
pagnie geniesoldaten verzocht.
Uit Simla wordt geseind, dat het 13e
Rajputs, het 27e Punjabis, 2 secties berg-
batterjj, 2 compagniën Engelsch en even
veel inlandsch bereden voetvolk en hospi-
taalpersoneel aanzegging hebben gekregen
om klaar te staan ten einde naar Somaliland
te worden gezonden. Bovendien zgn 1500
kameelen aangevraagd. Men ziet, de toestand
in Somaliland wordt ernstig geacht. Kolonel
Cobbe is te Galadi en generaal Manning
kan hem nit Behotle geen hulp zenden. De
Derwisjen zwerven om Behotle. Als de En-
gelschen het maar met levensmiddelen kan
nen uithouden.
Terwjjl Kroesjevan, de uitgever van de Pe-
tersburgsche antisemietische courant Znamja
en van de beruchte Kisjinefsche Bessarab-
jets, langs het Nefaki Prospekt te Peters
burg wandelde, is hg door een jood met
een mes in den nek gestoken. De wond is
niet doodeljjk.
BINNENLAND.
In den nacht van Donderdag op Vrgdag
is te Rotterdam een hevige brand uitge
broken. De »N. R. Ct.« schrgft hierover
o. m. het volgende:
Op het ruim tienduizend vierkante meter
uitgestrekte terrein, begrensd door de Schie-
haven, de rivier de Maas, de Sint Jobs
gracht en den Westzeedjjk, te midden waar
van de gebouwen staan van de voormalige
Rotterdamsche Snikerraffinaderg, thans ei
gendom der gemeente, was te half één brand
uitgebroken, die herinnerde aan den gewel
digen brand bg de firma W. van der Lugt
k Zoon.
De zolders van het middengedeelte van
het vier verdiepingen hooge gebouw waren
in huur bg de firina W. van der Lugt
Zoon, de westeljjke vleugel staat grooten-
deels leeg, voorts heeft men in het gebonw
een opslagplaats van hout en een bergplaats
van cement van de gemeente, de koffiebran
derij de Roode Pelikaan, de electrische
koffiebranderij van den heer Maesen, een
opslagplaats van uien van den heer De Koe,
een opslagplaats van machinerieën.
Tevens hooren er bg de voormalige direc
teurswoning, thans bewoond door den heer
H. Enno van Gelder, expert, woningen van
concierge en beambten der gemeentereini
ging. Deze laatste aan de zjjde van de Sint
Jobsgracht. Voorts nog aan de zijde van
den Westzeedjjk gebouwen bjj de gemeente
reiniging in dienst.
Om 2 uur werkten 9 handbrandspuiten,
de stoomspuiten van het oostel. en westel.
stoomgemaal en van den Linker Maasoever,
de stoombootjes van den havendienst Ge
meentewerken, Havendienst I en II en Dok-
werken. Dit geschiedde reeds een aar lang
en nog was van eenige mindering van den
brand niets te bespeuren.
Ten westen van het hoofdgebouw staat
op hetzelfde terrein een cementfabriek van
de gemeente. Daarin is een gedeelte gere
serveerd voor opslagplaatsen van de firma
R. S. Stokvis Zonen. Deze fabriek van
steen en met een plaatijzeren dak mocht
niet natgehonden worden, hoewel gansche
klompen vuur daarop vielen. Want in de
opslagplaatsen van de firma R. S. Stokvis
bevindt zich acetyleen.
Omstreeks halt 3 was de westelijke vleu
gel nagenoeg nitgebrand. Het centrum stond
in lichtelaaie. Een groote massa hout, alle
maal duigen, meters hoog opgestapeld, en
omklemd door de vleugels van het gebouw,
liepen gevaar. Met stroomen water hield
men alles zooveel mogelijk nat. Het gerom
mel en gestommel, dat na en dan weerklonk,
kondigde het instorten van zolders en bin
nenmuren aan.
Ook de stoomboot >Maashaven« was nog
aangekomen en verleende mede hulp bg de
blussching.
Het was reeds 3 uur geslagen en nog
hoopte men het runr te kannen stuiten,
rekening houdende met de 4 scheidsmuren,
waaronder 2 zeer zware in het centrum, die
bovendien van ijzeren deuren voorzien wa
ren. IJdel bleek deze hoop. Omstreeks te
31/, uur sloegen de vlammen door, en nu
was het gansche hoofdgebouw verloren. Op
nieuw greep htt vuur met groot geweld om
zich heen, in lichte laaie zettende het tot
dasverre gespaarde gemeentelijke hout, tot
een bedrag van misschien wel een 20 mille
hier opgeslagen. EeD grooten gloeienden
oven vertoonde het. oosteljjk gedeelte van
het gebonw, terwgl het westelijk deel ge
heel leeg was gebrand. Tegen den wind in
woedde de brandwat maar eenigszins
brandbaar was, moest in het vunr opgaan.
De waker G. van Santen, die dezen nacht
dezen post voor het eerst bekleedde, heeft
verklaard, dat hg, te half 1 zgn ronde
doende, nog niets van brand bespeurde, en
even daarna sloegen rook en vlammen met
groote kracht het dak uit. Van West naa
Oost had het vuur bjjna 31/, uur noodig,
vóór de vlammen ook aan de zjjde vaD de
Sint Jacobsgracht naar buiten speel 1 en. Al
het pogen der brandweer was toen al ge-
ruimen tjjd er op gericht om den brand tot
het hoofdgebouw te beperken, en dit is vrjj-
wel gelakt, niettegenstaande de stralen der
handbrandspuiten geen effect hadden en men
onmachtig was om daarmede in de hoogge
legen verdiepingen te komen. Zoo moest men
dan ook voet voor voet retireeren, zolder op
zolder, verdieping na verdieping in de vlam
men op ziende gaan.
Eerst waren het de hoogstgelegen berg
plaatsen die vlam vatten, en dan volgde de
rest van zelf, aangestoken door de vallende
stukken van honderden balken en ander hout.
Het heele hoofdgebouw, ongeveer 28 meters
breed bjj 55 meters lang, is een mïne, wel
niet zóó grootsch als die van de afgebrande
fabriek van da firma Van der Lugt Zoon,
maar haar toch zeer nabij komende. Tegen
half vjjf begon men met het afdanken der
handbrandspnitentoen bleven nog in wer
king 3 stoombrandspniten en 5 stoombootjes,
te zamen met een 20tal breede en zware
stralen werkende.
Ongeveer 35 jaar geleden werd de nu
uitgebrande Rotterdamsche Snikerraffinaderg
ter plaatse gebouwd. Voor f285,000 werd
de gemeente eenige jaren geleden eigenares
van het geheele gebouw met toebehooren,
ongeveer 2 bunders groot. In dien prjjs
waren de machinerieën inbegrepen.
Behalve het in bet hoofdgebouw opge
slagen hout van de gemeente, gingen voor
haar verloren een 10,000 kilogram asphalt
in vaten, massa's iepen zg weringen voor
bruggen, cementtegels en de kleine muziek
tent, die gewoonljjk bg muziekuitvoeringen
op de Veemarkt dienst doet. Van het hout
van de firma W. van der Lngt Zoon
bleef alleen datgene voor vaar gespaard,
hetwelk in de open lacht tusschen de beide
vlengels in was opgeslagen. Dat hout dreef
van het water.
Gespaard bleven, ongeacht waterschade,
de werkplaats van de firma Rietschoten en
Hou wens, een bergplaats van den heer Hage-
maB, de Electrische Koffiebranderij van den
heer Maesen, de Continentale Maatsehappjj
voor het branden van koffie De Roode Peli
kaan, met het kantoor en de daarboven
gelegen woning van de boekhoudster, en de
woning van den heer H. Enno van Gelder,
werktuigkundig ingenieur en expert. Deze
gebouwen werden het meest bedreigd, als
bjjna onmiddellijk of geheel belendende aan
het hoofdgebouw. De paardenstal, in gebruik
bg den heer König ging totaal in de vlam
men op. Twee-en-twintig paarden waren
intjjds in veiligheid gebracht. Ruwweg wordt
de schade op 4 h 5 ton geschat. Zekerheid
omtrent de plaats waar, en de oorzaak
waardoor de brand ontstond," is tot dus
verre niet verkregen.
Vrijdagnamiddag woedde de brand nog
steeds voort in het meest oosteljjk gedeelte
van het hoofdgebouw, waar het hontwerk
van de gemeente is opgeslagen. In den loop
van den voormiddag kon men het brand-
blnschmaterieel geleideljjk inkrimpen, zoo
dat te 12 uren alleen nog in werking waren
de stoombootjes Maaswerken en Gemeente
werken en eene stoombrandspnit.
De opstal der gebouwen is op benrspolis
voor f 200,000 verzekerd, het opgeslagen
hout der gemeente voor f 20,000. Naar
men verneemt, wordt het hout van de firma
v. d. Lugt Zoon maar tot een klein be
drag door de assurantie gedekt. De schade
van het hoofdgebouw wordt op 75 tot 80
pet. geschat.
Een inzender in »De Tjjd* schrgft:
Allerzonderlingst is wat ik dezer dagen
vernam. Er waren bjj een der takken van
Staatsdienst, die der postergen, eenige plaat
sen vacant, maar daarvoor boden zich veel
te veel sollicitanten aan. Het zeer groote
aantal jonge dames, die aan het examen
voldeden, werd nu aan een strenge genees
kundige keuring onderworpen. Een der
meisjes aan wie door de doctores geen
adertje, geen spiertje werd gevonden, dat
niet geschikt was voor den postdienst, werd
op het laatste oogenblik betrapt op een
ietwat scheefgegroeiden teen; de richting
van dit lichaamsdeel werd toen in strjjd
verklaard met de eischen voor de behande
ling van brieven en postwissels!
Te Nieuwolda is de brievengaarder aan
kanker overleden. Het bsgon met de tong.
Zjjn voorganger stierf ook al aan kanker.
Men wil deze gevallen in verband brengen
met de gewoonte, om de gom van post
zegels, enveloppes enz. met de tong te be
vochtigen.
De zaak van C. Uitdenbogaard is thans
verwezen naar de openbare terechtzitting
der rechtbank te 's-Gravennage, ter zake
van diefstal met geweldpleging te Berkel.
De rechtbank te Amsterdam deed Woens
dag uitspraak in de strafzaak tegen Klaas
Portenga, beschuldigd van diefstal met braak
in vereeniging gepleegd met Cs. Donker in
de villa der heeren Dreesman te Bussnm
in den nacht van 28 op 29 Mei 1902. De
rechtbank achtte het in de dagvaarding ten
laste gelegde wettig en overtuigend bewezen
en veroordeelde beklaagde tot 5 jaren ge
vangenisstraf. De eisch was 6 jaar.
Een arme vader in de Friesche gemeente
Tietjerksteradeel, wiens vrouw overleden is,
heeft zgn twee kinderen afgtstaan aan een
kermisreiziger, een jongetje van 16 en een
meisje van 14 jaar. Ze zgn beiden van ver
bazend kleine gestalte en zullen nu op de
kermissen te bezichtigen zgn.
Het >Hblad< schrgft:
Een onzer redacteurs ontving van een
der bekende Dnitsche lotenverkoopers een
brief, inhondende een Viertel Original-
Loos* in een Duitsche loterg, vergezeld van
een Duitschen postzegel van 20 pfennig,
een geadresseerde enveloppe en een gedrok-
ten brief, waarin werd medegedeeld dat het
lot »zum gefl. Glffcksversnch* gezonden was
en dat indien men >das Spiel nicht will
wagen*, verzocht wordt om >freundliche
sofortige Rücksendung*, in het andere ge
val moet men natnnrljjk een postwissel
zenden. Onze redactenr zal het spel niet
wagen, doch meent niet verplicht te zgn
het lot terug te zenden, zal lot en Dnit-
schen postzegel zorgvuldig opbergen en den
rechthebbende, indien hg ze komt halen,
teruggeven. Wjj gelooven dat onze redac
teur groot geljjk heeft, en dat indien velen,
wien zulk een lot toegezonden wordt, op
dezelfde wjjze handelen, deze hinderljjke
wjjze van loten aan den man te brengen
weldra een eind zal nemen.
Ongeveer op dezelfde manier handelden
eenige Btadgenooten, wien een weekblad
werd toegezonden. Zg ontvingen de mede-
deeling, dat, indien zjj zich niet op het blad
wenschten te abonneeren, zjj het terug
moesten zenden. Gebeurde dat niet, dan zou
over den abonnementsprijs gedisponeerd
worden. Zjj zgn voortgegaan met het week
blad in de prullemand te gooien en zullen
den abonnementsprijs niet voldoen. Door
zoo te handelen is het mogeljjk een eind
te maken aan een wjjze van eolporteeren,
die nog te vaak succes heeft, vooral bjj
minder ontwikkelden, die meenen dat zg
«enigszins verantwoordelijk zgn voor de
goede bewaring van goederen, hun onge
vraagd toegezonden.
Donderdagavond omstreeks 7 uur is op
den Westervoortschen dgk door den veld
wachter vau Westervoort een der ontvluch
ten nit het Huis vau Bewaring te Arnhem
n.l. Hendriks, verdacht van 't uitgeven van
valsche munt, aangehouden.
Het >Handelsblad« meldt:
Dezer dagen ontving de heer Van der
Walt, vroeger lid van het Kaapsche Par
lement, bericht van generaal Botha, waarin
deze alle Afrikaanders (behalve hen, die
onder verdenking van moord of andere
misdrjjven staan) sterk aanraadt, spoedig
naar Afrika terug te komen.
Ook den heer Villiers te Hilversum ge
werd van andere zjjde een wenk in geljjken
geest.
Den 5en Juli komt generaal Botha zelf
Kaapstad om het feit eener algeheele am
nestie te helpen verwezenlijken. En ofschoon
hg aanried in allen gevalle tot 15 Juli hier
nog te big ven en eerst een telegram van
zgn hand af te wachten, hebben niettemin
de heer v. d. W. en andere Afrikaanders
ook op grond van andere gegevens besloten,
Zaterdag per Kanzier te vertrekken.
De heer Villiers ging reeds Vrgdag per
Engelsche Mail.
Generaal Botha wordt van een en ander
echter verwittigd.
Met de Kanzier vertrekken ook mevrouw
Botha en de heer J. Joubert.
Te Gent (Gelderland) was bg gelegenheid
van een huiseljjk feest bg den heer J. H.
Breunissen een dennegroenversiering aange
bracht, welk groen na afloop van het feest
verspreid lag en door vier runderen werd
opgegeten, tengevolge waarvan zjj den vol
genden dag dood waren.
Het Hoog Militair Gerechtshof te Utrecht
deed uitspraak in de zaak van den reserve
korporaal Kappetein, veroordeeld tot 8 maan
den gevangenisstraf wegens het verspreiden
van opruiende geschriften onder militairen.
Het tiof bevestigde het vonnis van den
krjjgsraad te Haarlem. Alleen werd de daar
der hechtenis gewjjzigd in 6 maanden, met
aftrek van den tjjd, in voorhechtenis door
gebracht.
Te Ginneken heeft zich een nienw geval
van pokziekte voorgedaan, en wel bg de
IIEUWSBMI»