Hel Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
Nog eens: Tuchtscholen.
M 2268.
Unq van
alten*'
Uitgever: L, J. VEERMAN, Heusden.
ZATERDAG 14 NOV.
1903.
voos
Dit blad verschgnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.06.
franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertantiën van 16 regels 50 et. Elke re
meer 7% ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentien worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
Gelijk reeds gezegd, zullen er
wanneer de regeeringsplannen verwe
zenlijkt worden f) 5 tuchtscholen ver
rijzen, 4 voor jongens, nl. te Haarlem,
Breda, Nijmegen en Groningen en 1
voor meisjes en wel te Zeist. Om de
nadeelen, verbonden aan een te groote
opeenhoping van pupillen in eenzelfde
inrichting, te ontgaan en tevens een
individueele behandeling der jeugdige
veroordeelden mogelijk te maken, zal
elke school voor slechts een 50-tal ver
pleegden plaatsing bieden. Daar de bouw
kosten per school op f 190,000 worden
geraamd, kan men gerust beweren, dat,
wanneer het middel niet baat, dit niet
te wijten is aan de schrielheid der
regeering, te meer, daar men bij de
keuze van directeuren, onderwijzers en
verdere ambtenaren, zeer kieskeurig
dient te zijn en dus zal moeten begin
nen met flinke bezoldigingen toe te
kennen.
Behalve leerkamers zal elke school
nog bevattenwerkzalen waarin de pu
pillen handenarbeid kunnen verrichten,
een of meer vertrekken voor zieken,
lokalen voor lichaamsoefeningen, ont-
spanningsvertrekken, een lokaal voor
godsdienstoefeningen bestemd enz. enz.
Overigens zullen de gebouwen, hoewel
behagelijk, toch zeer eenvoudig worden
uitgedost, met inachtneming van de
noodige hygiënische voorzorgsmaatrege
len. De tuchtschool zal niets gevange-
nisachtigs krijgen, geen getraliede ven
sters, geen ommuurd erf, niets wat
zweemt naar het tuchthuis, opdat de
verpleegden inderdaad ook zelf over
tuigd worden, zich in een school, zij
het dan ook in een strenge school te
bevinden, onder leiding van onderwij
zers, die het wèl met hen meen en.
Opgenomen zullen worden, jonge
menschen beneden den 18-jarigen leef
tijd, daartoe door den rechter aange
wezen. Ook kunnen echter kinderen,
bloot op verzoek van ouders of voog
den plaatsing verkrijgen, onder de be
paling, dat ze op elk oogenblik weder
opgeëischt mogen worden. De minimum
straftijd is een maand. Yoor kinderen
beneden de 14 jaar bedraagt de straf
tijd hoogstens 3 maanden voor lichtere,
en 6 maanden voor zwaardere misdrij-
(f) ln de zitting der Tweede Kamer
van Donderdag werd het desbetreffende
wetsontwerp aangenomen. Red.
FEUILLETON.
8)
C. PARKER.
»Ik kan hier niet bljjven,* kermde zjj,
breng mg naar mjjn kamer.
Bniten de ljjkkamer scheen rjj vrjjer te
ademen.
>Ik was dwaas daar te gaan,« fluisterde
zg.
>Maar u hadt een doel,* antwoordde hg.
»U hadt een doel toen ge daarheen ging.*
En toen zg in haar kamer waren aange
komen, herhaalde hg deze woorden.
Moeder, waarom houdt u een geheim
voor rug verborgen? Ben ik niet uw zoon
en was hg niet mgn vader en uw echtge
noot? Ik zal nooit rast of duur kennen
aleer ik het geheim van den dood mjjns
vaders ken. Ik heb dit gezworen.*
Hg wachtte, maar kreeg geen antwoord.
Zg zat daar stil met de handen voor het
gelaat en hg dacht dat zg weende. Maar
toen zg opkeek, zag hg drooge, koude, ver
glaasde oogen en niet den minsten schjjn
van tranen.
»Moeder,« vervolgde hg, >ik gevoel dat
er iets geheimzinnigs schuilt achter den
moord op mgn vader en u schgnt daarvan
iets te weten. Want wat moet dit alles be
duiden? De vlucht van Jack, uw vreemd
doen, en uw bezoek aan de doodenkamer
ven, terwijl die maxima voor jonge
lieden tu8schen 14 en 18 jaar verhoogd
zijn tot respectievelijk 6 maanden en
1 jaar. En hoe denkt men zich nu de
inwendige inrichting dier scholen.
Elke tuchtschool zal ingedeeld wor
den in 4 klassen. In de eerste klasse
nemen alle nieuwaangekomenen plaats.
Daar worden ze afgezonderd gehouden,
opdat directeur en verdere ambtenaren
volop gelegenheid hebben, ze te obser-
veeren.
Alleen reeds met het oog op even-
tueele onreinheden en ziekelijke aan
doeningen, welke de delinquenten mede
brengen, is zulk een isolement gewenscht.
Elk krijgt zijn eigen vertrek, in ver
binding staande met een kleine open
ruimte, om bij tüsschenpoozen van de
frissche buitenlucht te kunnen genieten.
Hij krijgt ook hoofdelijk onderwijs, af
gewisseld met handenarbeid, lichaams
oefeningen en lectuur. Hij blijft volstrekt
afgescheiden van zijn medeverpleegden,
totdat hij geschikt geoordeeld wordt, op
genomen te kunnen worden in de tweede
Jclasse. Zij echter, die tot den minimum
straftijd veroordeeld zijn en dus na een
maand reeds weder vertrekken, brengen
hnn geheelen straftijd in de eerste klasse
door, ook al, opdat zij geen stoornis
zullen veroorzaken in het onderwijs
dergenen, die voor langeren tijd geïn
terneerd zijn. Zij vormen dus de vlot
tende bevolking der inrichting.
In de tweede klasse heerscht gemeen
schappelijke verpleging. De leerlingen
ontvangen klassikaal onderwijs, afge
wisseld met handenarbeid, huis- en tuin
werk. Voor ontspanning mogen ze op
daarvoor aangewezen uren wandelen op
het gestichtster rein, deelnemen aan
lichaamsoefeningen buiten- en binnens
huis en lezen. Zij hebben dus een zekere
mate van vrijheid van beweging en ge
nieten van onderling verkeerden nacht
echter brengt ieder om licht te bevroeden
redenen afgezonderd door. In deze klasse
blijven de geïnterneerden met aftrek
van den tijd, doorgebracht in isolement,
minstens 3 maanden. Daarna kunnen ze
bij wijze van belooning voorgoed gedrag,
gehoorzaamheid, goeden wil, overge
plaatst worden in de derde klasse.
Hier blijven ze tot hun ontslag, tenzij
ze bij wangedrag weder teruggezet wor
den in de tweede. De vrijheid die men
hun laat, is nu eenigszins grooter. Zelfs
mogen ze buiten het gestichtsterrein
wandelen. Ook dragen ze eenig onder-
scheidingsteeken en ontvangen ze, voor
verrichten arbeid eenige geldelijke be
looning, die hun bij 't ontslag wordt
in het holle van den nacht. U schgnt veel
te weten, maar waarom zegt u rag niets
daarvan? U kunt toch niet wenschen dat
de moordenaar zjjn verdiend loon ontgaat?
God verhoede dit
»Het zon zoo beter zjjn,* antwoordde zg
met zwakke stem. »Twjjfel je er aan, dat
God de schuldige zal weten te straffen?*
>U heeft hetzelfde reeds gezegd, moeder,
maar ik zeg n dat God's wraak te lang
zaam zon gaan. Ik zal niet rosten vooi al
deze raadselen opgelost zjjn.*
Zg schudde het hoofd.
>Heb je er een oogenblik aan gedacht,*
vroeg zg »dat deze geheimen zoo konden
zgn, dat ze een geheim voorde buitenwereld
moeten big ven?*
Vertel ze mg, ik ben niet de geheele
wereld, ik ben uw zoon en ik heb recht ze
te weten.*
»Van mg zal je ze nooit hooren.*
Hg keek haar ontzet aan.
>U meent dit toch niet moeder?*
»Ja, indien ik op dit oogenblik den moor
denaar van je vader zag, zou ik hem in
vrede laten gaan. Hg zou misschien zelf
willen dat ik hem aangaf.*
Hg werd woedend toen hg deze woorden
hoorde.
»Zeg mg dan ten minste wat u daar
straks in de doodenkamer hadt te doen.*
>Neen, ik kan niet.*
Driftig liep hg naar de deur. Zg volgde
hem.
>Bernaid, mgn zoon, mgn jongen, ver
geef mg. Ik kan niets zeggen. Zeg je niets
uitgekeerd.
De vierde klasse draagt een discipli
nair karakter. Zij, die niet willen deugen,
in de tweede klasse stoornis verwekken,
zich voortdurend kenmerken door onwil
en wangedrag, krijgen hierin een plaats.
"Wel nemen ze nog deel aan 't gemeen
schappelijk onderwijs, doch worden ver
wijderd gehouden van de anderen. Veel
strafwerk en verplichte ordeoefeningen,
geen onderlinge gesprekken, geen brief
wisseling met familiebij ongehoorzaam
heid plaatsing in een afzonderings ver
blijf.
Zoo hoopt men in deze tuchtscholen
vele jeugdige veroordeelden door een
uiterst strenge doch humane en recht
vaardige behandeling op het rechte spoor
terug te kunnen brengen. De inrichting
dezer scholen wordt bij Koninklijk
Besluit vastgesteld, de Tweede Kamer
heeft daarop geen invloed. Zij kan alleen
het benoodigde geld voteeren of wei
geren. Het laatste echter is haast on
denkbaar, zoodat wij met grond kunnen
verwachten, dat het jaar 1905 een keer
punt zal zijn in de behandeling onzer
jeugdige misdadigers.
Buitenland!
Een verschrikkelijk familiedrama is eer
gisteren te Berlgn afgespeeld. De 32-jarige
vrouw Anna Winterstein heeft in een aan
val van krankzinnigheid hare drie zoontjes
van vier, zes en zeven jaar opgehangen.
Eergifterenmorgea vroeg kwam zg zich
zelf bjj de politie aangevun, waarna de com
missaris, twee agenten en de politiedokter
zich oogeublikkeljjk naar haar woning be
gaven.
Op een van de groote bedden lagen de
twee oudste jongens, Rainhold en Martin
de vierjarige Friedrich lag in een kinder
bedje. De politiedokter onderzocht ze, Rein-
hold en Friedrich waren reeds koud, de
kleine Martin lag nog te stuiptrekken, maar
alle pogingen om de levensgeesten weer op
wekken bleken vruchteloos en ook hg was
binnen eenige minuten een ljjk. De dooden
werden naar het stedelgk ljjkenhuis over
gebracht en de woning werd verzegeld.
Intusschen hadden de moeder, Anna Win
terstein, en eenige van de andere bewoners
van het huis een verhoor ondergaan.
Alexander Winterstein, de vader der kin
deren, is teringlijder en op het oogenblik
in een sauatorium te Belitz. Men kon hem,
om zgn toestand niet te verergeren, geen
kennis geven van het ongeluk, dat hem
tegen mjj?«
»Ik wensch u goeden nacht,* antwoordde
hg koel, zonder haar aan te zien eH verliet
de kamer.
Toen liet zg zich in een stoel vallen en
weende hartstochtelijk. »Heeft ooit een
vrouw zoo geleden als ik?« vroeg zjj zich
zelf af. O God, hg had haar ontdekt toen
zg daar binnen was, hg had haar gevraagd
de reden daarvan, maar nooit zou zg in
staat zgn hem die te zeggen. Hg verdacht
haar, misschien van En overvloediger
rolden de tranen over haar wangen. En
toch kon zg hem niet zeggen waarom het
beter was den moordenaar van zgn vader
ongestraft te laten gaan. Zg had haar man
verloren en nu zou zg ook haar zoon ver
liezen. Waarom was het noodlot zoo wreed
Toen Marie, het kamermeisje, 's morgens
in haar kamer kwam, schrok het meisje hevig
bjj 't zien van het gelaat van haar meesteres.
Die eene nacht had haar een verschrikkelijke
verandering doen oadergaan.
Op de vraag van het meisje of zg ziek
was geworden, antwoordde zg niet, maar
dronk het kopje thee, dat deze gebracht
had, in één teug leeg.
Toen vertelde het meisje haar dat er
vreemde dingen in huis gebeurd waren.
Geiurende den nacht hadden de knechts
in de doodenkamer voetstappen en stemmen
gehoord, maar des morgens hadden zg geen
spoor daarvan kunnen ontdekken. Zg had
den gedacht dat mevrouw ook die vreemde
geluiden zou hebben gehoord.
Lady Alton maakte zich over deze mede»
getroffen heeft.
De kinderen waren alle drie zwak en
achterljjk. De vrouw werd door haar om
geving als niet goed bjj het hoofd be
schouwd. Gedurende het verhoor bleef zg
volkomen kalm. Op de vraag of zg berouw
bad van haar daad antwoordde zjj, dat het
gebeurde >heel goed was.* Zg was tot de
overtuiging gekomen, dat haar man niet
beter worden zou en zjj alleen haar kin
deren zou moeten opvoeden. Zg wil le ze
liever dooden dan ze te zien opgroeien tot
misdadigers.
Zonder eenige ontroering vertelde zjj, hoe
zjj de misdaad ten uitvoer gebracht, de jon
gens allen met denzelfden strik aan de zol
dering opgehangen heeft.
De vrouw is voorloopig naar het krank
zinnigengesticht gebracht.
De Duitsche regeering schjjnt in ernst
het plan te overwegen, om op de Elbe en
den Rjjn tol te heffen van de scheepvaart.
Men wil, om niet in botsing te komen met
art. 54 van de grondwet, de groote rivieren
niet als natuurljjke, maar als kunstmatige
waterwegen behandelen, en dezen uitleg
verdedigen met de kunstmatige verbeteringen
die zoowel in den loop van den Rjjn als
van de Elbe zgn gemaakt. In het kamp
van do agrariërs, die het plan ook waar-
schjjDljjk hebben uitgebroed, is men hoo-
geljjk ingenomen met den ontworpen maat
regel. Om hem te kunnen doorzetten is het
echter noodig, wjjzigingen te brengen in
de internationale afspraken in de handels-
tractaten met Oostenrjjk, Zwitserland en
België.
De Keulsche Kamer van Koophandel
heeft een scherpe motie aangenomen tegen
de tol-plannen, daar zjj van een tol de ergste
schade vreest voor het scheepvaartverkeer,
den handel, de ngverheid en den landbouw.
Uit Zuidwest-Afrika wordt officieel ge
meld dat kapitein van Koppy met een kleine
afdeeling Warmbad bereikt heeft. De voor
raad op het station was onaangeroerd. Waar
de vjj&nd zich bjjeengetrokken heeft weet
men niet; moeiljjkheden van het terrein
maken verdere operatiën voorshands onmo
gelijk. De verbinding met Warmbad is door
Witboois hersteld.
Uit Kaapstad wordt aan de Daily Ex
press* gemeld, dat de Duitsche consul al
daar aan de regeering verzocht heeft, toe
te laten dat Duitsche troepen door het ge
bied der Kaapkolonie trekken, om een marsch
door de woestjjn te vermjjden. De Kaapsche
dealing boos en zeide aan het meisje, dat
het schandeljjk was zoo bjjgeloovig te zgn.
Zg moest aan de knechts uit haar naam
melden, dat wie het waagde om nog langer
over zoo'n ongerjjmdheid te spreken, on-
middelljjk zou worden ontslagen.
Het meisje fronste de wenkbrauwen, maar
antwoordde niet, hoewel zjj zeer verwonderd
was over dit gezegde.
»Marie,« zeide lady Alton plotseliHg, »op
een der stoelen ligt een krant, geef mg die
dadeljjk.c
Maar het meisje vond geen krant, waarop
haar gezegd werd dat zjj in den zak van
mevrouw's ochtendjapon moest zoeken. De
krant was daarin ook niet te vinden.
Verschrikt sprong lady Alton op en beval
het meisje haar de ochtendjapon te brengen
maar ook zg zocht zonder het gewenschte
te vinden. Het meisje zag haar van kleur
veranderen, met een uitdrukking van vrees
op het gelaat, en meenende dat haar mees
teres weer een aanval van zwakte gekregen
had, hielp zjj haar in bed.
Daarna vroeg zjj of mevrouw wilde dat
dezelfde krant zou worden gekocht en of
zjj dan den naam en het nummer wilde
opgeven. Lady Alton gaf haar geen ant
woord op deze vraag, maar beval haar
Thomas te z?nden naar de kamer van haar
zoon en hem te verzoeken bjj haar te komen.
Lord Bernard was echter dien morgen
zeer vroeg uitgegaan en toen het meisje
met deze tjjding terugkeerde, kon lady Alton
een kreet van schrik niet onderdrukken.
»Hjj heeft het gezien 1* snikte hjj. »Hjj
regeering zal vermoedeljjk dat verzoek af-
wjjzen zegt de Daily Express* om
de Hottentotten niet te zeer te prikkelen.
De gouverneur van Duitsch Zuidwest-
Afrika seinde Donderdagavond uit Wind
hoek, dat bijzonderheden over de gebeurte
nissen te Warmbad nog ontbreken, maar
dat de blanke kolonisten naar 't schgnt in
den post in veiligheid zgn.
Te Koningsberg en Memel heeft de politie
dezer dagen vjjf socialisten doen gevangen
nemen, onder beschuldiging, dat zjj deel
uitmaakten van geheime genootschappen.
Ten huize van den horlogemaker Klein, den
leider der socialisten te Memel, zgn een
groote hoeveelheid revolutionnaire geschrif
ten en nihilistische manifesten, verspreid
door het nihilistische comité van actie, in
beslag genomenook vond de p >litie een
correspondentie met Russische anarchisten.
Uit Londen wordt bericht: De jury heeft,
nadat de coroner het lgk van miss Hick
man had geschouwd, uitgemaakt, dat de
dokteres zelfmoord heeft gepleegd in een
bui van krankzinnigheid. De vader had
van te voren verklaard, dat een tweede
dochter wegens zinsverbjjstering is moeten
opgesloten worden, en dat nog een andere
verwante zelfmoord heeft gepleegd.
Terwjjl de geheimzinnige roover, die vóór
eenige weken een gedeelte van de Riviera
onveilig maakte, nog niet aangehouden is,
gaat er nu weer een zgn gang in het
Roanne-district, tusschen de stad van dien
naam en Crémieux gelegen. Deze bandiet
legt 't voornameljjk aan op boeren, die,
met het geld van verkochte beesten in den
zak, van de markt terugkeeren. Vjjf ge
vallen van dezen aard hebben in het begin
van September plaats gehad, terwjjl men
niet wist wie er van te verdenken. Enkele
dagen geleden is zekere Ducres, een wel
gestelde boer, stervende aan een eenzamen
kant van den weg gevonden, met een kogel
in het hoofd. Bljjkbaar is er van achter
een heg op hem geschoten, en is de moor
denaar, na hem te hebben beroofd, door
het dichte struikgewas ontkomen.
Een kruitfabriek is te Gornaja, in Rus
land, in de lacht gevlogen. Negen menschen
kwamen bjj deze ramp om het leven en
vele anderen werden zwaar gewond.
Het antwoord van Oostenrjjk en Rusland
op het antwoord der Porte betreffende het
is daar heen gegaan. Wat zal er gebeuren,
mgn God, mgn God.*
Twee jonge mannen liepen in East-End.
Het was een prachtige morgen, de zon
scheen heerljjk, maar haar stralen vermochten
slechts eventjes de vuile straatjes van het
oosteiude van Londen te bereiken, om
daaria eenig gezond leven te brengen.
Een der jonge mannen scheen in deze
buurt een vreemdeling te zgn, terwjjl zgn
metgezel om zoo te zeggen hier thuis scheen
te hooren. De eerste was lord Bernard Alton
en de andere was Stephan Thornton, een
journalist, die zich bjj voorkeur in deze
gemeene wjjken bewoog.
>Is de straat waarheen wjj gaan evan
slecht als deze?* vroeg lord Alton.
»Ik denk niet precies zooals deze*, ant
woordde zgn metgezel. >Brownstraat is een
beetje uit deze buurt. Geloof echter gerust,
mgn waarde, dat er in Londen nog slechtere
straten zgn dan deze.*
>Dat zou ik haast niet kunnen gelooven.*
Thornton glimlachte en antwoordde»Dat
zal wal waar zgn. Jelui aristocraten zjjt
zelfzuchtig, je neemt nooit de moeite om
een kjjkje te nemen in de wereld waarin
je leeft.
Lord Alton trok zgn schouders op. Hg
kende Thornton reeds lang en wist, dat
deze gewoon was dergeljjke gezegden te
gebruiken.
DOOR
Wordt vervolgd).