Hel Land van Hensden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
Het ontwerp-drankwet.
Uitgever: L. J. YEERMAH, Heusden.
M 2271.
WOENSDAG 25 NOV.
1903.
lANB VAN
VOOS
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
franco' par poat zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiên ran 16 regels 50 et. Elke regel
meer 71/» ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiên worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
II. (Slot).
Het ontwerp bevat bepalingen in de
richting der toepassing van het .zooge
naamde Gothenburger-stelsel, volgens
hetwelk de drankverkoop niet meer uit
zuiver particulier winstbejag plaats heeft,
maar in handen komt van de drank
bestrijders zelf.
Het zou ons te ver voeren, indien
wij dit stelsel, zooals het in Zweden en
Noorwegen werkt, in alle bijzonderheden
moesten schetsen. Genoeg zij het, te
zeggen, dat de stap, welke het ontwerp
in die richting doet, bestaat in deze
bepaling, dat wanneer een vergunning
houder met zijn bedrijf ophoudt of
sterft, zeker lichaam of vereeniging ver
gunning zal kunnen krijgen, met voor
rang boven alle particuliere personen.
Bedoeld wordt eene vereeniging die
persoonlijk slechts tot op zekere hoogte
winst trekt uit het bedrijf, terwijl de
rest van de winst voor een zedelijk
doel, misschien wel bij den eersten
aanblik schijnt dit zonderling genoeg
tot bestrijding van drankverbruik zelf
zal worden aangewend.
Yeel heil kunnen wij van de toe
passing van dit stelsel niet verwachten.
Wil de vereeniging haar doel bereiken,
dan zal zij hare inrichting niet zoo ge
zellig als andere gelegenheden maken;
maar dan zal zij ook geen aftrek vinden,
vóór alle vergunningen in handen van
dergelijke vereenigingen zijn en dat ligt
in een zeer verre toekomst.
Een beter voorschrift zien wij in de
bepaling, dat de tapperijen en slijterijen
voortaan zullen worden gescheiden.
Iedere vergunninghouder moet be
slissen of hij tapper wil zijn, of alleen
maar slijter, en in dat laatste geval
mag hij verkoopen in hoeveelheden van
minstens een halve liter in gesloten
flesschen, kannen of kruiken, van me
talen stoppen voorzien. Men rekent er
op, dat de slijter iemand die drank
komt halen, niet meer zal kunnen over
reden om tevens aan de slijterij een
borrel te pakken.
Vermoedelijk zullen de meeste ver
gunninghouders er het slijten aan geven,
waardoor natuurlijk de gelegenheid om
drank in het klein tekoopen, vermindert.
De bestaande slijters blijven evenwel
het recht behouden om van af twee
FEUILLETON.
C, PARKER.
Toen kwam er een oogenblik stilte. Maar
plotseling stond zjj van haar stoel op, wierp
zich voor zjjn voeten en omhelsde zjjn
knieën hartstoehteljjk. Vol verwondering
staarde hij haar aan en wilde zich losruk
ken, maar kon niet. »Kan deze weenende,
smeekende vrouw, mgn moeder zjjn?*
dacht hg.
Bernard,* snikte zg, >luister naar mg,
om God's wil. Laat alles rusten, laat alles
over aan de detectives. Laat hen niets vin
den door jou hulp, en trek het uitgeloofde
geld in. O, je weet niet wat je doet, je kunt
alles niet weten, maar denk je, dat je vader
om een zoo'n kleine som gelds zou zgn
vermoord? Ik lgd ellendig, o, mgn God.*
Moeder,* riep hg uit, »u weet dat hg
niet om geld werd vermoord. Kunt u dan
zeggen waarom?*
•Ja, jal* kermde zg, »ik zou j* kunnen
zeggen waarom, maar God weet, dat ik
liever op dit oogenblik sterf, dan je het
vertellen.*
Dus nu erkent u volmondig, dat u het
geheim kent?*
>Ik weet niets, ik kan slechts gissen.
Bernard, luister naar mg, denk van je vader,
hetgeen de wereld van hem denkt, dat is
dat hg goed en edel was, een man, waarop
niet het minste viel aan te merken. Hoe
zou je je gevoelen, wanneer het bleek, dat
een smet kleefde op het leven van dien
liters te verkoopen; natuurlijk voor
zoover zij dan slijters blijven.
Voorts zal ook eenige zorg worden
besteed aan het uitwendige der drank
gelegenheden. Het stille en geheim
zinnige zal verdwijnen. De lokalen zul
len van buiten af zichtbaar moeten zijn
en bovendien zullen bijzondere eischen
worden gesteld betreffende ruimte, licht
en lucht.
Aannemende dat alle gebruik van
sterken drank na zeker uur des avonds
en vóór zeker uur des ochtends nadeelig
is te achten, bevat het ontwerp het be
ginsel, dat verboden moet worden daar
toe gelegenheid te geven. Het tappen
op gewone werkdagen moet minstens
gedurende acht uren worden toegelaten
maar overigens is het gemeentebestuur
vrij om de uren van aanvang en sluiting
te bepalen; terwijl voor het geheele
rijk wordt bepaald dat na elf uur 's
avonds en vóór zeven uur 's ochtends
geen sterke drank wordt verschaft, be
halve aan de leden der sociëteiten.
's Zondags vóór twee ure mag ook
niet worden getapt, zoodat de heeren
die vroeg eten hun bittertje dan ge
zellig thuis zullen moeten nuttigen. De
gemeentebesturen trouwens krijgen vol
gens het ontwerp het recht om alle
getap op Zondag te verbieden en ook
op lotingsdagen en nationale feestdagen.
Aan den Zaterdagavond schijnt men
daarbij niet te hebben gedacht.
Verder zal het verboden zijn om
hazardspel of vertooningen en gezel
schappen ten vermake van het publiek
toe te laten in de vergunningen, en om
vrouwen gedurende de uitoefening van
het bedrijf dienst te laten doen bf van
wege den houder van het bedrijf aan
wezig te doen zijnteneinde niet door
bijzondere lokmiddelen het drinken aan
te moedigen.
Op de echtgenoote en de inwonende
dochters van den kastelein ziet dit niet.
Het verbod omtrent vermakelijkheden
en vrouwen geldt echter alleen voor
nader aan te wijzen gemeenten, en
bovendien is dispensatie door Gedep.
Staten mogelijk.
Zoogenaamde rechtspersonen kunnen
geen vergunning meer krijgen. De ver
gunning moet geheel een persoonlijk
karakter hebben. De houder eener ver
gunning mag zich niet achter een ven
nootschap of iets dergelijks verschuilen.
Hij moet openlijk voor de zaak uit
komen en moet bepaaldelijk in de in-
man en hg prijsgegeven werd aan de ver
achting van dezelfde lieden, die hem na zoo
hoogachten?*
Maar dat ia niet waar! En was het
waar, dan zou ik hem vervloeken, met ge
heel mgn ziel.*
Wees voorzichtig, Bernard. Je wilt door
dringen tot het geheim van zgn dood. Je
wilt bijzonderheden kennen, die slechts zgn
eigen lippen in staat waren op te helderen.
O, geloof mg, mgn jongen, ter wille van
den doode zelf smeek ik je, laat je plannen
varen. Er is in zgn leven een donkere plek
aan te wgzen, waarop geen licht mag schgnen.
Moeder, ik kan dit alles niet gelooven.
Mgn vader heett altgd voor het oog van
de wereld geleefd. U moet dit hebben ge
droomd. Dat kan niet, dat kan niet!*
»Je bent wreed, Bernard,* zeide zg >en
je laat je moeielgk overtuigen. Maar luister,
ik zweer je, dat elk mjjner woorden waar
heid is. Indien je voortgaat met je onder
zoek en je slaagt, dan zal je de nagedach
tenis van je vader bezoedelen. Ik zeg niet,
dat dit rechtvaardig zal zgn. Ik zeg niet,
dat hg in zgn leven een misdaad met voor
bedachten rade heeft gepleegd, maar indien
jjj zoekt, zal ja slechts een gedeelte van het
geheim ontsluieren en het ander deel zou
slechts kunnen verklaard worden door lip
pen, die nu koud en stjjf zgn. De misdaad
zou je aan het licht brengen, maar de recht
vaardiging daarvan niet. Ik bezweer je, dat
ik waarheid spreek. Ik ben je moeder, Ber
nard, en daarop bezweer ik je, niet voort
te gaan.*
Als dat zoo is,« antwoordde hg, »dan
moet ik toch alles weten om zelf te kunnen
oordeelen. U moet mg alles zeggen.*
Zg wierp zich achterover op haar stoel
richting zelve wonen.
De bestaande vergunningen aan rechts
personen verleend, vervallen met 1
Mei 1935.
Het uitbetalen van loon in tapperijen
wordt verboden en het verbod om aan
personen beneden de 16 jaar drank te
verkoopen, wordt verscherpt. Personen
beneden 16 jaar zonder geleide mogen
niet worden toegelaten, ook niet in
slijterijen, waar vaak kinderen drank
komen halen.
De voornaamste bepalingen van het
ontwerp hebben wij hiermede geschetst.
Het is te verwachten dat een ontwerp,
voor zoo verschillende beoordeelingen
vatbaar en dat zoovele belangen raakt,
nog tot zeer veel strijd aanleiding zal
geven.
Het New-Yorksche blad Suu maakt den
tekst openbaar van het nieuwe kanaalverdrag,
gesloten door Hay en Bunau-Varilla als
vertegenwoordigers van de Vereenigde Sta
ten en van de republiek Panama.
In het eerste artikel verklaart de re
geering der Vereenigde Staten de onaf
hankelijkheid der republiek Panama te
waarborgen.
Art. 2 bepaalt dat de nieuwe republiek
voor eeuwig aan de Vereenigde Staten de
ontginning, de bezetting en het bestuur
afstaat van een strook? lands, het kanaal
omvattende met het bgbehoorende gebied,
te land of te water, met inbegrip van de
vier eilandjes ter reede van Panama.
Art. 3 behandelt de souvereiniteitskwestie.
Het luidt: »De republiek Panama verleent
aan de Vereenigde Staten de reehten, de
macht en het gezag, binnen de in art. 2
vermelde en beschreven strook lands, en
binnen de grenzen van alle bgbehoorende
lauden en watereu vermeld en beschreven
in gezegd artikel 2, welke de Vereenigde
Staten zouden bezitten en uitoefenen indien
zg de souvereiniteit bezaten over het grond
gebied waarin de genoemde landen en wa
teren liggen, met volkomen uitsluiting van
eenigerlei ZDlke souvereine rechten, macht
en gezag der republiek Panama, alsmede
van uitoefening van dezelve.*
Hier schjjnt dus slechts het abstracte
begrip van staatkundige souvereiniteit
losgemaakt vau elk recht en alle macht
en bedekte haar gelaat met de handen.
»Ik kan niet, ik kan niet* snikte zg.
»U moet mg alles zeggen, of of
»Of je gaat voort met het onderzoek?*
>Dat zal ik zeker doen.*
Zg antwoordde niet en een geheelen tjjd
was het doodstil in de kamer. Toen nam
hg een stoel en ging dicht bjj haar zitten.
Zg keek hem in de oogen en plotseling
trok zg hem naar zich toe en fluisterde:
•Je hebt het zelf gewild. Kom hier, dich-
terbjj, nog meer!*
Hg schoof zgn stoel nog meer naar haar
toe, totdat zgn lippen bgna haar wangen
raakten.
Angstig keek zg rond, voor zg begon
te spreken.
Niemand kan u hooren, moeder,* zeide
hg ongeduldig.
Toen bracht zg haar lippen aan zgn oor
en fluisterde. Zgn gelaat vertrok zich en
werd doodsbleek, maar nu wist hg veel,
zoo niet alles.
XIII
Een paar minuten voor middernacht
schelde Stephen Thornton aan het groote
huis op Grosvenor Square.
Hg werd in de studeerkamer van lord
Alton binnengelaten.
Hg was geen man die zich licht over
iets verwonderde, maar toen hg lord Alton
zag binnenkomen, sprong hg op en riep
uit, op een toon vau medelgden»Mgn
waarde, wat zie je er uit. Je moest in bed
blgven liggen. Het spjjt mg, dat ik zoo
laat kom, maar ik kon niet eerder en ik
had beloofd te komen.*
•Ik ben big dat je gekomen bent,* ant
woordde lord Alton, »ik ben zeer nieuws-
of gezag daaruit voortvloeiende aan de
republiek Panama voorbehouden te worden.
Bij art. 5 verleent de republiek de Land
engte aan Amerika alle scheepvaartrechten
op rivieren en andere wateren welke noodig
of Buttig zullen zgn bg den aanleg van
het kanaal. Art. 5 verleent aan de V. S.
het monopolie van den aanleg, het onder
houd en het gebruik hetzjj van een kanaal,
hetzij van een spoorweg. Art. 6 is van be
lang voor de Fransche maatschappij: »De
concession, bij dit verdrag bepaald, zullen
op geenerlei wijze te niet doen de rechten
en eigendommen der particuliere eigenaars
of der 'eigenaars van particuliere terreinen
in de besehreven strook lands.* Art. 8 ver
gunt bovendien aan de nieuwe Panama-mg.
haar rechten en ook den spoorweg te verkoo
pen #an de Ver. St. Bg art. 9 en 10 wordt
bepaald, dat de havens aan de uiteinden van
het kanaal ten eeuwigen dage vrijhavens
zullen zjjndat geen rechten geheven zullen
mogen worden, buiten het door de Ver. St.
te heffen kanaalrecht, van de schepen die
van het kanaal gebruik maken. Art. 16 zegt,
dat het kanaal en de toegangen onzjjdig zul
len zgn.
In het buitenland heeft de storm ook
vreeseljjk huisgehou den. In het westen van
Duitschland is de schade onnoemelijk.
Een van de ernstigste ongelukken gebeurde
te Völpke, waar het dak van een •kazerne
woning* door den storm vernield werd:
daarbjj ontstond brand, en de 70 werklie
den, die op de bovenste verdiepingen sliepen,
konden slechts met moeite hun leven red
den; velen kregen brandwonden en een der
gekwetsten is reeds overleden.
Te Minden werd een heele rjj huizen van
't dak beroofd, ook woei daar een fabrieks
schoorsteen om. Te Hannover woedde de
storm hevig. Een windvlaag drukte drie
groote spiegelruiten van een koffiehuis naar
binnen, zoodat groote verwoesting in het
lokaal aangericht werd. Op den Hildeshei-
merweg sloeg een neervallende boomtak de
geleidingsdraad van de electrische tram in
tweeën, een der stukken viel op een juist
voorbgrgdenden bakkerswagen, het paard
werd door den electrischen schok gedood.
Ia het westen van Schotland had men
in jaren niet zeo'n zwaren storm beleefd.
Te Port Patrick en op andere plaatsen wer
den menschen door den wind opgenomen
gierig om te weten wat er gebeurd is, nadat
ik je verlaten heb.*
•Ik kom net van de buurt waarvoor
je je neus opgehaald hebt, van Whitechapel.
Maar laat eerst wat cognac en spuitwater
komen, voordat ik begin te vertellen.*
Lord Alton schelde, beval den binnen
gekomen knecht het verlangde te brengen
en een oogenblik later schonk Thornton
zelf zgn glas vol.
Drink nu ook eens mee,* zeide hg. »Je
lippen zgn blauw en je beeft zoo, drink
eens, dat zal je goed doen. Maar wat scheelt
je dan toch, om plotseling zoo ongesteld te
worden?*
•Ik gevoel mg niet erg wel,* was hot
antwoord.
Thornton dwong hem te drinken en een
sigaar op te steken, waarna hg met zgn
verhaal begon.
Het is een wonder, dat ik zelf hier ben
om je alles te vertellen. Zg hielden mg voor
een detective of een spion, in »de Rjjzende
Zon* en zg wilden mg er van langs geven.
Maar ik was hen te vlug af en ontsnapte.
Toch heb ik eenige gewichtige dingen
vernomen. In de eerste plaats weet ik op
wiens kosten de vrouw werd begraven, dat
was dezelfde man die met de stoet mede-
ging. Hit is de Feurget uit Gravenstraat*
zeide hij, terwjjl hg een stuk papier op tafel
wierp.
Van de drie mannen, die de vrouw
schgnen bezocht te hebben,* vervolgde hg,
heb ik niets belangrgks ontdekt. Hier is
een bg zo ader geheimzinnige moord gepleegd
en ik ben zeker, dat de mannen geen ge
wone moordenaars zgn. Ik heb niets hier
over gevraagd, Scotland Yard zal dat reeds
gedaan hebben.
en in het water geworpen. Bg tientallen
moesten de menschen in de hospitalen op
genomen worden wegens kwetsuren.
Te Scarborough is de noorderpier zwaar
beschadigd. De strandmuur te Lowestoft is
gedeeltelijk vernield.
Nieuwe revolutionaire woelingen in Rus
land hebben plaats gehad. Zg hadden plaats
te Cazan, Kieff en Odessa en werden door
de studenten veroorzaakt.
Een socialistische beweging tegen de re
geering is op touw gezet in de kringen der
werklieden in de provinciën Wilna, Krnosno
Vielestock, waar de werklieden hoofdzakelijk
Israëlieten zgn.
Een kleine afdeeling soldaten, die elf per
sonen naar de gevangeais geleidde, werd
den 19 November door Israëlieten met stee-
nen en stokken aangevallen. De soldaten
verdedigden zich met de bajonet en konden
zoo hun weg vervolgen.
De Daily Mail* constateert dat Japan-
sche en Russische agenten opnieuw zgn be
gonnen, met groote kolenbooten af te huren
voor Oo8t-Azië.
Uit Tokio verneemt hetzelfde blad onrust
barende berichten. Een schikking met be
trekking tot de standjes tusschen Russen
en Japanners in Tsjemoelpo is uitgebleven.
De Russische gezant te Seoel heeft Korea
verwittigd, dat de Russische regeering krach
tige maatregen zal nemen, als Korea de
protesten van Rusland tegen de openstelling
van Jongampbo voor vreemdelingen blgft
regeeren, Korea zou geantwoord hebben dat
de Russische inmenging in zake Jongampho
een inbreuk was op Korea's souvereine
rechten, waartegen Korea nadrukkelijk moest
opkomen. Deze boodschap zou door den
Japanschen gezant te Seoel zgn overgebracht.
De Russische gezant te Tokio heeft een
lange depeche van zgn regeering ontvangen,
vermoedelijk de beslissing van de Russische
regeering behelzende ten aanzien van de
hangende kwesties. De Russisch-Japansche
onderhandelingen zullen nu hervat worden.
Het Russische telegrammenbureau heeft
een bericht uit Tokio ontvangen, volgens
hetwelk daar gezegd wordt, dat Japansche
oorlogsschepen de Russische oorlogsschepen
Tsesarewitsj en Bajan (die naar Port Arthur
onderweg zgn) tegemoetgaan, om de ver
eeniging van die Russische schepen met
het smaldeel te Port Arthur te verhinderen.
Dan heb ik vernomen, dat de vrouw
een vertrouwelinge had en het gelakte mg
deze te vinden. Zjj vertelde mg niet veel,
maar heeft mg verbaasd doen staan. Zg is
naaister en toen ik bg haar kwam, was
zij juist aan het werk. Ik bood haar geld
aan indien zg mg op mjjne vragen wilde
antwoorden, maar zg weigerde. Ik kon niets
anders doen dan weer weggaan, maar nau
welijks had ik mg omgekeerd of zg riep
rag terug en vroeg
Wie was de jonge man die van morgen
met u liep?*
Ik zag geen reden waarom ik haar je
naam niet zou zeggen en daarop zeide ze
•Zeg hem, dat, indien hg mg alleen wilt
opzoeken, ik hem alles zal vertellen wat ik
van de vermoorde vrouw weet.* Ik kon
geen woord verder uit haar krjjgen. Op het
papiertje staat haar adres.*
Lord Alton deed het papiertje in zgn
vestzak en vroeg aan Thornton of hg nog
meer wist.
>Ja,« antwoordde Thornton ernstig, »Ik
meen den schakel tusschen de twee moor
denaars van dien avond gevonden te heb
ben en die is Jack.*
Lord Alton haalde diep adem en luisterde
met meer inspanning.
•Het komt mg voor,* vervolgde Thorn
ton, »dat juffrouw Judkin, de kostvrouw
van de vermoorde vrouw, al heel zwakke
antwoorden gaf bg de ondervraging en
daarom ben ik naar haar toegegaan. Ik
joeg haar vrees aan en zeid^, op goed ge
luk af, dat zg meer van de geschiedenis
afwist en dat zg iets verborgen hield dat
zg gevonden had in de kamer van den doode.
Wordt vervolgd)'
DOOK
11)
Buitenland.
