Hei Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard. ,M 2341. Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. toosheit ft ZATERDAG 30 JULI. 1904. Oorlog tusschen Japan en Rusland. LANB VAN ALT^ TOOK Dit blad verschat WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprjjs: per 8 maanden f 1.00. franco per po»t zonder prjjsverhooging. Afzonderljjke nummers 5 cent. Van alle onaangenaamheden, ver bonden aan het leven van den werkman, is er geen zoo ernstig als werkeloosheid. En toch, hoe menigmaal gebeürt het niet, dat de werkman, die gaarne werken wil, het niet kan doen omdat er geen werk is. Ook gevallen alshet afbranden eener fabriek, het in 'tongereede ge raken van een machine, die 't geheele bedrijf stil legt, het verbeteren van machines, waardoor werklieden over bodig worden, komen helaas, nog dik wijls voor. Zoo werd onlangs nog uit Hamburg geschreven, dat de te Rotter dam te nemen proef met graanzuigers ook daar dezelfde resultaten zou hebben als in de Hanzestad, dat nl. tal van graanwerkers in de haven werkeloos op de kade zouden komen te staan. Ook de crisis in de katoennijverheid, die in sommige fabrieken er toe leidde, om een of twee dagen in de week het werk stop te zetten, in de pzernijver heid hebben we 't vorig jaar soortgelijke verschijnselen gehad en de slapte in 't bedrijf, nu in dezen dan in dien tak van nijverheid brengt telkens arbeiders voor kor teren of langen tijd op straat „zonder werk." Nu willen we niet in hoofdzaak spreken van uitsluitingen op groote schaal door werkgevers of door nood gedrongen werkstakingen, er zijn echter zoovele vakken, die door de gewone omstandigheden een gedeelte van het jaar moeten werkeloos zijn, zooals een groot deel der bouwvakarbeiders, die gedurende den winter moeten stilliggen, stukadoors, huisschilders en behangers die, na een overdrukken tijd in 't voor jaar, al zeer spoedig de reactie voelen en tijdelijk werkeloos worden voor zij weder in dienst kunnen worden gesteld. En zoo komt in allerlei bedrijf voor en na wel eens een tijd, waarin óf geen óf minder werk aan den winkel is, en dit moge schadelijk zijn voor den fabrikant of patroon, voor den werk man is 't een ramp. Dan loopt de man rond om wat te zoeken en verdwaalt dikwijls in plaatsen, waar hij beter deed niet te komen en de vrouw weet niet, hoe voor den man de behoeften te verbergen. Dan wordt eerst het over bodige en straks het noodige naar de lombard gebracht en eerst als het huis- FEUILLETON. 7) II. Drie dagen na den dood van den ouden Mikolaï had zjjn begrafenis plaats, waarbjj de geheele nabuurschap tegenwoordig was; want allen wilden den ouden Mikolaï, die, ofschoon slechts een bediende, toch plgemeen geacht en bemind was, de laatste eer be- wjjzen. De eerbiedwaardige grjjsaard werd in ons familiegraf bjjgezet, aan de zjjde van zjjn kapitein, mjjn grootvader. Gedu rende de begrafenisplechtigheid verliet ik Hanna geen enkel oogenblik. Zjj was met mg uitgereden in mjjn slede en ik had mg voorgenomen, haar zelf weder terug te r jjden maar pater Lodewgk verlangde, dat ik alle aanwezigen zou uitnoodigen, om zich bjj ons te verwarmen en zich wat te verkwik ken. Daarom vertrouwde ik Hanna toe aan de hoede van mjjn vriend tn medeleerling Selim Dawidowitsch. De vader van mgn vriend, Mirsa Dawidowitsch, een landeige naar en buurman mjjns vader, was wel is waar afkomstig van een Tataarsch en Mo- hammedaansch geslacht, maar zgn familie was van oudsher in onzs streek gevestigd geweest, en bezat reeds lang het grond en adeldomsrecht. Ik moest dus met de Ustrycki's rgden, terwgl Hanna met madama d'Yves en den jongen Dawidowitsch in een aadere slede stapten. Ik zag, dat de goede jongen, na Hanna zorgvuldig met zgn bonten mantel houden zoo verarmd is, dat het jaren noodig heeft om weer in zijn ouden doen te komen indien dat al ooit gebeurt eerst dan wordt om hulp aangeklopt bij kerkelijke of gemeente lijke armverzorging en deze kan, dik werf door gebrek aan de noodige in komsten, slechts op zeer onvoldoende wijze steunen. Daarom is men er op bedacht ge weest om zich tegen dergelijke ramp te verzekeren, evenals men het doet tegen schade door brand of water of hagelslag of ongeval. Te Gent in België nu, heeft men sedert een paar jaren een dergelijke verzekering, die zeer goed werkt en waarbij het stadsbestuur een gedeelte betaalt der uitkeeringen. Nu is dat niet meer dan billijk. Immers, thans wordt in tijd van werkeloosheid ook een be roep gedaan op de armenkassen en dit heeft dit groote nadeel, dat de onder steunden dan in eens bedeelden worden en daarmee dalen in hun eigen oog en in dat hunner kameraden. Zij komen daardoor, indien ze op de kiezerslijsten stonden, daarop te vervallen. Maar wie eenmaal bedeeling ontving vaneen open baar kerkelijk of stedelijk lichaam, komt allicht opnieuw tot vragen. En is het dus voor de waarde en 't zelfbewustzijn van den werkman van aanbelang niet te worden bedeeld, het is voor de gemeentekas daarenboven minder kostbaar. Het Gentsche fonds rust op de vol gende grondslagenlo. de werklieden worden aangemoedigd door het vooruit zicht, bij werkeloosheid niet te worden bedeeld. 2o. de aanmoediging gegeven door middel van openbare penningen moet, binnen zekere perken, worden verleend in verhouding tot de belang rijkheid der verwezenlijkte poging. 3o. zij moet zijn voor alle werkeloozen, zonder dat eenige gunst worde bewezen aan enkele soorten van werklieden, al of niet in syndieaten vereenigd. 4o. de hulp moet verstrekt worden aan alle zelfzorgende werkeloozen en geen aan moediging vormen voor zekere aange sloten vereenigingen. 5o. de aanmoe diging worde alleen gegeven bij werke loosheid door gebrek aan werk en nooit bij werkstaking of onbekwaamheid tot arbeid. Dit fonds trad in 1901 in werking met een grondkapitaal van 10.000 francs door de gemeente verstrekt. Yan de 64 organisaties sloten zich aanstonds 37 bij het fonds aan en in de eerste 5 maanden werden reeds 2089 werkeloozen gehol pen, die te zamen 24.129 francs ont- j vingen, waarvan 74% door de orga nisaties en 26 door de gemeente werden verstrekt. Het volgend jaar gaf de gemeente 15.000 fr. subsidie en met de reserve van '01 werd toen het grond- kapitaal ruim 19.000 fr. en de toeslag voor vrouwen en minderjarigen gebracht op 50%, voor meerderjarigen op 70% van devereenigingsüitkeering.Zij breidde zich toen uit over de werkeloozen van 28 vereenigingen en keerde uit 57.381 fr., waarvan de gemeente 28% betaalde. Wij wijzen op het Gentsche fonds, niet om het letterlijk te volgen, maar om de mogelijkheid aan te toonen van zelfverzekering met gemeentelijke hulp, welke laatste zeker het bedrag nu voor bedeeling, in welken vorm dan ook, verstrekt, niet te boven gaat. Dat het, om zulk een instelling hier te lande in leven te roepen, wenschelijk zal zijn dat alle arbeiders zich aansluiten bij een of andere organisatie, behoeft geen betoog. De zoogenoemde niet- georganiseerden zouden zich tot een localen vakbond moeten vereenigen. Zonder organisatie zou 't onmogelijk zijn, ook voor de gemeenten, om een afdoenden en rechtvaardigen onderstand te verstrekken. Wij zouden wenschen, dat nu nu 't in den tijd der volle verdienste is maatregelen werden genomen door de arbeiders in die bedrijven, ra de eerste plaats welke aan werkeloosheid onder hevig zijn, havenarbeiders, die bij vorst zijn uitgesloten, arbeiders in de bouw vakken enz., om zich te verzekeren door wekelijksche bijdragen tegen den kwaden dag. Blijkt dan het fonds niet voldoende bg machte om in de behoefte te voor zien, dan moet voor dat fonds hulp gevraagd worden en die zal niet worden geweigerd. Maar men beginne zelf. Wat in Amerika de menschen heeft vooruitgebracht, meer dan in Europa, was, dat zij zelf dachten en handelden en niet wachten tot een ander het deed. Het oude spreekwoord geldt ook hier: „Help u zeiven en God zal u helpen". Laat men ook op 't punt van verzeke ring tegen werkeloosheid dit toepassen. Advertentiën van 16 regels 50 et. Elke regel meer 7l/« ot. Groote lettere naar plaateruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond ingewacht. bedekt te hebben, den koetsier de tengels nit de band nam, de paarden aanvuurde en met de snelheid van den wind wegrende. Te hnis aangekomen zijnde, trok Hanna zi«h terng in de kamer van haar groot vader, om daar ban haar tranen den vrjjen loop te laten. £k kon haar niet volgen, daar het mgn plicht was, mg met pater Lodewgk aan de gasten te wjjden. Eindelgk verwijderden allen zich, terwfl Seliin Dawidowitsch alleer achterbleef, om dat hg de overige dagen der Kerst vacantia bg mg wilde doorbrengen, m zich met mg voor te bereiden tot het examen, dat ons te wachten stond. Wjj wilden ook rgden, vechten, schieten en jagen, alle bezigheden waaraan wjj verreweg de voorkenr gaven boven de vertalingen van de Annalen van Tacitus en de Anabasis van Xenophon. Se liin was een levenslustige jongen, een wild zang en grappenmaker, maar overvloeiend van geest en niterst innemend. Bg ons te hnis was hjj aller lieveling, alleen mgn vader had een »maar« tegen hem misschien gevoelde zgn vadertrots zich gekrenkt, door dat de jonge Tataar beter kon schieten en vechten dan ik. Daarentegen vond hjj in madame d'Yves een warme aanhangster, die niet duldde, dat er iets van hem gezegd werd immers, hjj sprak Franseh als een geboren Parjjzenaar, en, wat hier hoofdzaak was, hjj vermaakte de Franjais^, met zjjn voortdurend gebabbel en zgn schertsen, beter dan wjj allen. Reeds ten tg de van Bithold hadden Da widowitsch' voorvaderen zich hier nederge zet op een domein, dat Jan Sobieski ge schonken had aan een Mirsa Dawidowitsch, die kapitein was bjj de Patizarokische hu- Buitenland. Het Lloyds agentschap meldt uit Suez zaren en onder r'e muren van Weeaen won deren van dapperheid moet verricht hebben. Nog heden hangt het portret van dezen veldheer in Chorzeli; ik herinner mjj nog zeer goed den wonderljjken indruk, dien cit portret op mjj maakte. Kapitein Mirsa zag er bjjzonder schrikwekkend uit met zgn bruiiA gelaat, dat met tallooze litt ekens doorploegd was, met zgn scherp vooruit stekende jukbeenderen en zjjn onheilspellend glinsterende oogen, üie een toeschouwer steeds schenen te achtervolgen, of hg er recht voor of ter zjjde stond. Mgn vriend Seliin vertoonde intusschen niet de geringste geljjkenis met zgn dap peren voorzaat. Zgu moeder, met wie zgn vader in de Krim gehuwd was, was geen Tataarsche, maar een Caucasische; wjjd a zjjd noemde men haar de schoonste aller schoonen en de geljjkenis tusschen haar en haar zoon moet volmaakt geweest zgn. Ja, Selim was een wonderschoon jongeling Hjj had geen Tataren-oogen, maar ondanks den bjjaa onmerkbaar schuinen stand, groote, prachtige, vochtigglinsterende oogen, waarin een trek van zwaarmoedheid lag; oogen zooals nagenoeg alleen bg de Georgerinnea aangetroffen worden, en die wanneer zjj rustig kg ken, een onuitsprekelijk zoete be- toovering uitoefenen. Ik heb nooit meer dergeljjke oogen gezien en zal er nooit meer zoo zien. Wanneer Selim iemand iets verzocht en hem tegelgker tgd met zjjn betooverende oogen recht innig aankeek, dan drong hg tot het hart door. Zoodra Selim echter in toorn ontstak en met zgn makkers aan het vechten geraakte, dan was de zoete be- toovering, die anders over geheel zjjn wezen Het stoomschip «Halsatia* is hier aange komen met de aangehouden bemanning aan boord. Het schip is daarop door de Rus sische vrjjwilliger8vloot vrjjgelatea. De «For- mosa< is eveneens vrjjgelaten. Russische vluchtelingen die te Tsjifoe, zgn aangekomen, melden dat de Russische torpedojager Leitnant Boerakof en twee andere Russische torpedo-jagers Maandag jl. door de Japanners g; torpedeerd zjjn. Alle drie deze vaartuigen zjjn volkomen verloren. Te St. Petersburg is door brand verwoest de groote fabriek van elactrische kabels en draad van de firma Feiten Gnillaume. Het verlies wordt geschat op 2,509,000 roebels. Men zegt dat onder het vernielde goed zich een groote hoeveelheid kabels en geleidingsdraad bevond, die bestemd was voor de ten behoeve der Oostzee-vloot be stelde torpedo's en mjjnen. Het Russisch Telegraatagentschap deelt mee, dat bg dagorder van den stadhouder Alexejef, grootvorst Boris Wladimirowitsj tot hoofd-officier voor bizondere opdrachten bjj Koeropatkin is benoemd. Daardoor wor den de door Fransche bladen over den grootvorst verspreide geruchten (die ge waagden van een heelen harem van ver dachte vrouwen, die de prins tot Koero- patkin's ergernis op hst oorlogsveld zou hebben medegebracht, een sabelhouw, dien hjj Koeropathin zou hebben gegeven, enz. voorgoed gelogenstraft. Een part. correspondent van de »N. R. Ct.« te Berljjn seint aan dat blad: Onlangs heb ik geseind, dat hooggeplaatste Russische patriotten de hulp zoeken bjj de Berljjnsche pers, om dwaze misstanden in het Russische legerkamp uit den weg te ruimen door ze openljjk te ontmaskeren voor Europa, daar dit in huu eigen land wegens de cen suur onmogeljjk is. Ook meldde ik toen, hoe hier ten gunste van Koeropatkin in de «Lokalanzeiger* verschillende dingen be kend werden gemaakt over Alexejef's hou ding. Het geschiedde in dea vorm van een telegram van het oorlogsterrein. Thans wordt bekend dat deze onthulling afkomstig is uit de naaste omgeving van den Tsaar en een afdruk ervan dezen zelf iu handen is gespeeld. Tegeljjkertjjd wordt nu nit Peters burg gemeld: «Hoe groot de veete tusschen Alexejef en Koeropatkin is, bewjjst ook uitgespreid lag, plotseling als weggevaagd en werd men bjjna door vrees voor den zachtaardigen jongeling bekropen. Dan sche nen zjjn oogen overlangs uit te rekken en fonkelden die als van een wolf; de aderen in zgn hals zwollen op, zgn gelaat word donkerrood en de Tataar ontwaakte in hem de ware Tataar, die onze voorvadoren zoo vaak in den oorlog hebben leeren ken nen Maar dit duurde slechts een oogenblik daarna barstte Selim in tranen uit, smeekte om vergeving eu omhelsde zgu tegenstander, die hom dan gaarne vergaf. Hjj had een hart van goud eu was steeds met edele nei gingen bezield. Hg was echter zeer dikwgls verstrooid en lichtzinnig en maakte in zgn studie, ondanks zgn groote bekwaamheden, slechts matige vorderingen, want hjj was lui. De vacantia en de meeste vrjje dagen bracht ik in Chorzeli door, ot Selim bjj ons. Ook nu zou hg de Kerstvacautie geheel bjj ons doorbrengen. Omstreeks vier uren in den namiddig, kort nadat het diner afge- loopen was, vertrokken de overige gasten. In het vertrek, waar wjj ons sedert het middagmaal bevonden, heerschte diepe stilte. Madame d'Yves had zich als naar gewoonte in haar kamer teruggetrokken, tewjjl pater Lodewgk met groote stappen in de kamer op en neder wandelde, en mgn beide zus ters op het tapjjt onder de tafel met elkan der stoeiden. Hanna, Selim en ik hadden ons op een sofa nabjj het venster nedergezet en volgden met onze blikken het wegkwjjnende daglicht, dat zich achter het bosch aan de overzjjde van de rivier ter ruste begaf. Wel dra was de duisternis geheel gedaald; pater Lodewgk verliet ons, om zgn Ave te gaan bidden, mgn zusjes volgden elkander naar een oekas van Alexejef, bevattende, dat alle troepen die van 1 Juli af te Moekden komen, rechtstreeks te zjjner beschikking moeten gesteld worden en niet ter beschik king van Koeropatkin. Onder zalke omstan digheden is het licht te begrjjpen dat Koe- ropatkin's werkzaamheid en werkkraeht in niet geringe mate verlamd worden, daar de opperbevelhebber bljjkbaar niet zelfstan dig over troepen beschikken kan. Ook ad miraal Skrydlof schjjat, evenals alle be kwame mannen die naar Oost-Azië gezonden worden, Alexejef's sympathie niet te bezit ten. Kort nadat de admiraal op zgn be stemming was aangekomen, meende de redacteur van de «Charbicski Wjestnik* een goed werk te doen door een warm ar tikel van het «Nowoje Wremja* over Skryd- lof's benoeming op den belangrjjken post in het Verre Oosten over te nemen. De redacteur werd dadeljjk bjj den stadhouder ontboden, die hem vroeg, hoe hjj die lof- prjjzing had darren overnemen. Dat zjjn van die kleine incidenten die in ingewjjde kringen te Petersburg druk besproken wor den. Daarbjj sluit onmiddellijk aan een voorval waarin generaal Stakelberg geen mooie rol speelt. Na den slag van Wafang-ko wist men niet zoo gauw waar man de gewonde officieren zou heenbrengen. Gene raal Stakelberg had zgn eigen spoortrein. Reeds maakte men aanstalten, om enkele gewonde officieren daarheen over te bren gen, toen generaal Stakelberg krachtig verzet aanteekende. In den trein bevindt zich nameljjk de vrouw van Stakelberg, die hem naar het oorlogsveld vergezeld heeft en hare zuster. Daar de generaal ljj- dende heet, moeten beiden dames hem daar oppassen. Ook neemt men een melkkoe overal heen mee, eveneens in het belang van de gezondheid van den generaal. Tjjdens de groote hitte moeten de daken van de rjjtuigen van Stakelberg's trein ouophoude- ljjk met koud water begoten worden, dat dikwgls moeiljjk te krjjgen is.« Dat het bovenstaand niet bezgden de waarheid is^ wordt door hot volgend bericht bevestigd Generaal Koeropatkin moet in een inter view gezegd hebben dat de terugtocht op Moekden geschiedt op bevel van admiraal Alexejef. Hit tiende en het zeventiende Russische legercorps zgn op het terrein van den sèrjjd een aangrenzende kamer en zoo bleven wjj alleen. Selim wilde reeds beginnen te keu velen en te schertsen, toen Hanna vol angst dichter bjj rajj schoof en fluisterde: «Ik ben zoo bang, jonge meester, ik ben bang.* «Vrees niet, mgn kleine Hanna,t ant woordde ik, terwgl ik haar naar mjj toe trok; >steun maar op mg, gjj zjjt immers bg mjj en behoeft das niet bang te zgnKjjk eens, ik ben ook niet bang en zal u altjjd weten te beschermen Toch sprak ik niet de volle waarheid. Ten gevolge van de duisternis, dia in het vertrek heerschte, of ook van het kortelings plaats gehad hebbende overigden van Mikolaï, verkeerde ik in een eigenaardige, onbehaag lijke stemming. «Willen wjj wat licht ma ken?* vroeg ik. »0 ja, jonge meester!* «Selim, wil je zoo goed zgn, eens aan Frans te zeggen, dat hg wat licht brengt?* Selim sprong overeind. Plotseling ver namen wjj een eigenaardig gestommel en geraas voor de deur; deze werd openge worpen, en Franz snelde, door Selim ge volgd, binnen. Hg zette een onthutst ge zicht, want Selim, die hem bg den arm vastgegrepen had, draaide met hem als een tol in de rondte, totdat zg eindeljjk beiden ▼oor de sofa bleven Btaan, en Selim zeide «Franz, mjjnheer verlangt licht, omdat de juffrouw bang isZeg mg echter eens, wat je liever iswil je licht binnenbrengen, of moet ik je den hals omdraaien?* Franz snelde weg om een lamp te halen maar toen het bleek, dat het telle licht Hanna's betraande oogen hinderde en verblindde, blies Selim de lamp onmiddelljjk uit Een Poolsch verhaal. ■cjm (Wordt vervolgd).

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1904 | | pagina 1