Hel Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard. Ons drinkwater Id het strijdperk. Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. M 2374 vVOENSDAG 23 NOV. 1904. n. Oorlog tusschen Japan en Rusland. Urn VAN ALTENi^ TOOB Dit blad versckgat WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementipr ji: per S maanden f 1.00. franco per poet zonder prgsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiên ran 16 regels 50 et. Elke regel meer 77i ot. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiên worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond ingewacht. Het gebruik van open water was verleidelijk, omdat er altijd water ge noeg was te krijgen. Waar men een meer van voldoenden omvang heeft, welks oevers weinig of niet bewoond zijn en men kan daar uit de middelaag zich van water voorzien, daar is men vrij zeker van uit een hygiënisch oog punt bezien zuiver water te bekomen en steeds in voldoende hoeveelheid. Zoo is b.v. de toestand te Leeuwarden. Anders wordt het, wanneer men is aangewezen op open water uit rivieren. De aangroeiïng der steden die in de rivieren hun riool vocht lossen, hebben het water in hooge mate verontreinigd. De bekende cholera-epidemie in Ham burg in '92, de typhus-epidemie in Gelsenkirchen en Praag werden zonder eenigen twijfel toegeschreven aan be dorven drinkwater en wel leidingwater. De riolen toch voeren ook menschelijke uitwerpselen af en brengen deze in de rivier en daar hebben de besmettings microben vrije gelegenheid zich te ont wikkelen zoo veel zij willen. En nu laat hier de scheikunde ons weer in den steek. Het is b.v. bewezen dat de rivierverontreiniging bij gerioleerde ste den even groot was als bij niet gerio leerde en toch was er biologisch een groot verschil. Trouwens, al wijst de scheikunde aan, dat het water eene oplossing bevat van een of andere stof, is het daarmede nog niet bewezen dat zij juist voor de ge zondheid nadeelig moet wezen. De Elbe ontvangt bij Strassfurt tengevolge van de daar gedreven kali-industrie zooveel zout, dat in Maagdenburg en Hamburg het zout nog geproefd wordt. Toch is het daar niet nadeelig. Het smaakt alleen in den beginne wat vreemd, maar het lichaam went zich er zeer spoedig aan en past zich daaraan aan. Even afschuwlij k als een Gelderlander, ge wend aan frisch bronwater, het vindt om in Noord-Holland het flauwe regen water te drinken, gaat het den Noord- Hollander in Gelderland met het harde bronwater. Maar als zij 't veertien dagen gedaan hebben is hun smaak gewijzigd en begeeren zij het vroegere niet meer. We noemden daar hard water. Een zekere hardheid moet het water hebben en bij bronnen is het zoutgehalte van beteekenis. Geheel zonder zouten we wezen boven reeds op de voor het cellen- FEUILLETON. M. VON ESCHEN. 3) Von Werden, eeu gepensionneerd inspec teur-generaal van de cavalarie-stallen in 't midden gelaten dat bp nu maar rjj- lessen gaf en paarden africhtte was officier en verkeerde nog in het casino. Kapitein Muller van de artillerie was wel een oud gediende in zjjn nadagen, maar toch in allen gevalle een kameraad. Graaf Löbau meende den overste reeds vroeger ergens ontoioet te hebben, maar hjj kon zich niet herrinueren waar. Dewjjl de graaf echter stjjf en sterk vol hield tot zjjn leedwezen nooit dat genoegen gekad te hebben, waarbjj hjj met goed gevolg een eeni^szins verschrikte nitdrnk- king bedwong en met de hand over zjjn gekrnlde prnik streek, wendde de baron zich tot de joi ge dame, die, terwjjl de heeren hem te gemoet kwamen, tegen den stam van een eik gekund was big ven staan. »Mjjn dochter,stelde de rentenier Brann haar voor. Onwillekeurig moest de baron aan Do- raline denken; een onaangenaam gevoel kwam bjj hem op, toen hg tegenover dat jonge meisje stond, dat daar, zoo geheel alleen met de heeren in het bosch, hem protoplasma vergiftige Gletscherbroianen mag het niet zijn, maar het kan ook te hard worden om voor huishoudelijke doeleinden (de wasch b.v.) geschikt te zijn, of bruikbaar voor de industrie te wezen. De gemiddelde hardheid van goed drinkwater is 20°. In Praag echter varieert zij van 30° tot 100° zonder schade voor de gezondheid der bewoners. Wij schreven: het water moet reu- keloos, kleurloos, ontastbaar zijn voor het gevoel en de scheikunde moet ons leeren hoe het water op een bepaalde plaats is, wat zijn formatie betreft. Maar soms is het voor de waarneming onzer zintuigen goed en ook scheikundig zui ver en toch deugt het niet uit hygië nisch oogpunt. Het is n.l. mogelijk dat het met verdachte plaatsen in betrekking staat. Bij epidemiën vooral is het van groot gewicht het ontstaan er van op te sporen. Dan kan men nagaan of er bacillen van cholera of typhus aanwezig zijn en dat is dikwerf zeer moeilijk. Bij de reeds genoemde epidemie in '92 te Hamburg heeft men in 't water komma bacillen gevonden, die daarom voor cho- lerabacillen werden uitgemaakt en 't volstrekt niet waren. Op grond van die vermeende smetstof zijn geheele rivieren besmet verklaard en de badplaatsen ge sloten en werd daardoor aan de hygiëne veel meer kwaad gedaan dan goed, want vóór alle dingen dringt zij aan op rein heid. En ontneemt men nu de gelegen heid daartoe, dan sluit men voor een vermeenden vijand de voordeur potdicht, maar zet voor andere gelijktijdig de groote schuurdeuren open. Bij 't gebruiken van rivierwater met sterke strooming moet men daarenboven niet vergeten, dat door de voortdurende toetreding van zuiver water de verdun ning zoo groot wordt, dat het gevaar er door tot een minimum wordt herleid, mede door de bekende biologische zelf reiniging van stroomend water. Nu heeft men bij de steden met sterke verontreiniging der rivier de prise d'eau in den regel boven de stad genomen. En nu leert de ervaring dat bij epide miën deze juist niet met den stroom meegaan, maar er tegen in. Het schijnt dat de opvarende schepen ze meenemen. Want men behoeft niet ver beneden de stad te gaan indien deze niet al te zeer verontreinigend werkt of ten gevolge van bezinking en van de wer king van concurreerende andere bacillen, die de gevaarlijke vernielen of neutrali seeren, blijkt de toestand van het water reeds weder goed. den blauwen rook harer sigarette bedaard in 't aangezicht blies. Maar de groote, zwarte oogen zagen nn zoo vrooljjk schitterend tot hem opde lippen, die da sigarette loslieten, om te verklaren, dat Bella Brann een dolle lief hebster van de jacht was, waren zoo ver leidelijk frisch en rood; het meisje had zoo iets eigenaardigs bekoorlijks, dat de baron het zeer natuurlijk vond zjj was immers de dochter van den huize haar zjjn arm aan te bieden, om haar naar de tafel te geleiden, die daar op den grasgrond geïm proviseerd, de gasten wachtte. Deze plak was eerst kortelings aange legdniets h rinnerde hier meer aan het voormalig bevriend terrein; de gerechten waren uitgezoeht en werden onberispelijk opg8dischtde baron zou zich op zijn ge mak gevoeld hebben, indien niet juist de manier van eten zelf zoo onbedri9geljjk van het karakter en de leefwijze der men- schen getuigde, zoodat men met recht kan zeggen dat men niemand kent of men moet met hem aan tafel gezet n hebben. De millionnair was bepaald op voet van oorlog met de nu eenmaal in zoogenaamd goed gezelschap heilige alliantie van mes en vorktot zgn verschooning strekte ech ter eenigtzins, dat hg zgn zwakheid erken de. Hg schrikte telkens als hg op een mis daad betrapt werd, zoodra hg het eerst genoemde tusschen zgn lippen door trok; even geregeld wischte hg zgn mond af als hg zgn glas gebruikt had, om het ver zuimde tenminste weer goed te maken, wat echter het vetrandje aan het kristallen glas Toch blijft altijd de watervoorziening uit open water min of meer gevaarlijk en de hygiëne heeft niet te vragen of de leiding voldoend water geeft en welke soort van waterdat zijn zaken, die op ander gebied te huis behooren dan het hare zij vraagt alleen naar zuiver water, dat vrij is van alle infectie. Daar om is ook het hebben van een dubbele leiding zooals te Amsterdam Vecht en Duinwater af te keuren. Want in tijden van schaarschte wordt het rivierwater, dat in overvloed voorkomt terwijl het duinwater, althans op de hoogere verdiepingen en verafgelegen punten ontbreekt, toch gebruikt voor I huiselijke doeleinden. De voorkeur verdient daarom altijd gesloten water, dat door grondfiltratie gezuiverd, uit de diepte wordt opge pompt, omdat dit reeds in den bodem een ontsmettingsproces heeft doorge maakt. In den regel zal in niet ver vuilden grond op 4 Meter diepte reeds zuiver water worden gevonden, zuiver n.l. in den zin van vrij van infectie- kiemen. Slot volgt).. Buitenland. De Daily Mail verneemt uit Petersburg: Generaal Stössel heeft aan den Tsaar ge rapporteerd dat hjj bekwaam is, Port Art hur te houden tot Maart, maar alleen wan neer hii voldoende lerensm'd leien en schiet voorraad krjjgt. Dienovereenkomstig heeft de Russische regeering last gegeven aan hare buitenlandsche agenten om onverwjjld de vesting van het nooligste te voorzien, onverschillig wat het kosten moge. De Daily Telegraph verneemt uit Pe tersburg De laatste telegrammen van Sooessel ontmoedigen de menschen hier zeer. Zjj toonen aan, dat gebrek aan voedsel Port Arthur eer tot overgave zal nopen dan de wapenmacht der Japanners. Het Japansche departement van marine maakt bekend: Om drie nar in den och tend van den 19den dezer kreeg ons smal deel, kruisende in de hnurt van Jen-tao, het Duitsche stoomschip >Batelanc in het gezicht, dat in de richting van Port Arthur stoomde. De kanonneerboot >Tatsoeta« zette de »Batelan« na en haalde haar in, om vjjf uur 's ochtends. Het schip had een groote hoeveelheid winterkleeren, dekens, genees middelen en vleesch in blik aan boord. Da niet verminderde. Maar nog pjjnljjker en met een lichte huivering van aestetisch zedeljjke ergenis, deed het den baron aan, toen hjj zag, hoe de stal-inspecteur de eene oester na de andere inslikte met het haastig genot van zich aan de tafel van een ander te goed te doen, en de gastheer zelf zich nH en dan over de maagstreek wreef hoe meer een stnk fazantenpastei, dat voor hem stond, verminderde en daarbjj om zich heen zag, zoo ten naastebjj als de tiran van Samos met fonkelende oogen, dat hjj het zoo heer- ljjk ver gebracht had l Bella Brann was echter geen meisje, dat een man vergunde zich met iets anders Jan haar persoontje bezig te houden. Wel lachte zjj wat laid, maar daarbjj blonken haar tanden als paarlen en kwamen de kuiltjes in haar zachte wangen zoo bekoor- Ijjk te voorschjjn Zjj ging ook zeer vertrouweljjk met de aanwezige heeren om: von Werden was immers haar leermeester in de rjjknnst, Müiler de huisvriend sedert zjj te R. waren, en Löhau o, die was als een lid vun de familie; zjj hadden hem op hun reizen leeren kennen, den laatsten winter iu Mo naco, en zjj mcchren hem allen zoo gaarne ljjden, o, zoo onschuldig gaarne! Daar sprak zjj zoo aardig over, wel een weinig ccquet, wel met nogal dunk van zichzelve, maar met een wegslepende schalkseliheid. Daarbjj speelde de zon zoo op haar weel derig haar, dat er bjjna een gouden glans over lag ea vloeide het bloed zoo warm onder de fjjne huid, dat zelfs voorhoofd en gezagvoerder zeidedat hg naar Nioet-tsjwang ging, maar de koers in welken hjj stoomde, en de aard van de lading werden als ver dacht beschouwd. Hat schip is daarom naar Saseho opgebracht. De correspondent van de Daily Expres seint nit Chania (Kreta) dd. 20 dezer Er zgn hier verschrikkeljjke dingen ge beurd terwjjl de afdeeling van de Oostzee- vloot, die door het Suez-kanaal gaat, hier lag. Vele officieren en manschappen zgn in een voortdnrenden staat van woeste dronkenschap geweest en hebben door de straten geslenterd, terwjjl zij de bewoners b.deedigden en aanrandden. In hun dron- kemansrnzie hebben zjj zeker wel 5 men schen vermoord. Ongeveer 40 Russische matrozen zjjn gedeserteerd. Zjj verklaren openljjk geen vertrouwen in hnn officieren te stellen. De tucht op alle suh«p*m is zeer laks. De meeste schapen van de vloot zjj a van sen verouderd 'ype, en werklui van hier, die aan boord zjjn geweest om de schepen zeeklaar te maken, zeggen dat zjj slecht onderhouden waren. Koeropatkin meldde Zondag aan den Keizer: In den nacht op 19 dezer hebben onze vrjjwilligers een tegenover onzen lin kervleugel geLgen, alleenstaand huis, waar in zich een 25 man sterke Japansohe veld- wacht bevond, in de lacht laten vliegen. De Daily expres verneemt nit Nagasaki >uit volstrekt betrouwbare bron" dat drie Russische torpedojagers Port Arthur ver laten hebben vóór de Rastoropui die te Tsjifoe binnengeloopen en daar vernield is. Deze drie booten hadden afschriften van Stoessel's berichten bjj zich. Alle drie werden echter door de Japanners in den grond geschoten en slechts vier Russen werden gered. De N. R. Ct. schrjjft: Nu het incident op de Noordzee in ruimen kring de aandacht bljjkt te trekken, maken wjj melding van een brief, dien de Telegraaf ter inzage gehad heeft en die (reeds 1) den 2ea dezer uit Tandzjer ver zonden moet zjjn door een Nederlander, den heer Arnold Koog jr., electr. ingenieur, thans vermoedeljjk aan boord van een der schep m der Russische Oostzeevloot. De heer Koog schrjjft: »Het Russische eskader is in vier af- deelingen van Kaap Skagen afgevaren, en men had 't bevel ontvangen in Tangar op elkander te wachten. hals, de ronde armen en de mollige handen eea rooskleurigen gloed hadden, en zeide elke blik, elk gebaar van het jonge meisje, hoe haar cavalier aan tafel haar beviel. Onwillekeurig meende de baron, die, be houdens zgn getrouwheid aan zijn vronw in zgn hnweljjk, een kenner van de schoone sekse gebleven en galant jegens dames was, dat men een meisje zoo vol bevalligheid en jeugdige levendigheid toch niet stroef mocht bejegenen. En de wjjn gaat rondde geurige rook van echte Havanna's kronkelt in de heldere lucht op. Lobau is onuitputtelijk in jacht verhalen; men wordt al vrooljjker en vroo- ljjker, en ook de overste komt in een goed gunstiger stemming jegens zgn omgeving. Nu dook de zon achter het hoog ge boomte men stond van tafel opde jacht wagen m-it de Trakhener hengsten kwam voor. In zgn tafelstemming, misschien ook om het zachte handje, dat het vaadehandscha paard op den hals klopte, vergat de baron zgn ergenis van dien ochtend en bewon derde höt prachtig span. »Gjj rjjdt met ons mede,* zeide Bella, alsof dit vanzelf sprak en hjj reeds een van de hnnnen was. >Daar zit vaar in,< uit gold de paarden >en ik heb moed! Papa heeft ze voor mg gekocht. O, ik kan het wilt gjj eens met mg nit rgden gaan, en freule Doraline ook? O, ik ken mjjn schoone bunrvronw ook wel, en weet alles wat gjj <Letl« Dat was een onhandige wending; zjj had een uitwerking als koud water op een door champagne verhit hoofd. Alles wat de Nu heeft de commandeerende admiraal de ontmoeting gehad met de twee Japansche torpedobooten en heeft op hen geruurd; natunrljjk is Engeland verontwaardigd, want het waren werkeljjk vjjandige schepen; dat een paar visschersbooten veronsrelnkt zgn is zeer te bejammeren, maar daar is niets meer aan te veranderen. Mg is echter nog geheel iets anders over komen en dat ik nog niet ergens op den bodem der Noordzes lig, is werkeljjk een wonder. Enfio, daarover het navolgende: Kort nadat de geheele vloot bjj Kaap Skagen voor anker lag om kolen in te ne men, ontvingen wij een rfép-che, dat de vier, door Japan aangekochte torpedobooten de fjorden van Denemarken (Noorwegen Red. N. R. Ct.) verlaten hadden om het eskader op de een of andere wjjze schade t» berokkenen. Op dit bericht kreeg ik bevel dadeljjk (tot aan de naaste haven) mjj nan boord van het transportschip »Kamschatka« te begeven en zoo verliet ik das met den meesten spoed, in volle zee de >Swetlanac, waarop ik tot nog toe was. Wjj gingeu ook spoedig verder, en wel te zamen met twee kruisers om ons te beschermen. Den eersten nacht hing er zulk een bnitengewoon zware nevel, dat wjj onze begeleiders verloren hebbeD, zoo dat wjj geheel alleen stonden, en door den nevel niet eens zeker wisten waar wjj ons bevonden, stellig een zéér onaangename positie. Den tweeden nacht was het iets helder der, en hort na acht uur kwam het bevel aaa de kanonnen te gaan, daar wjj vier kleine booten met groot snelheids vermogen in onze nabjjheid zagen. Wjj gaven eenige waarschuwingsschoten om te verzoeken van koers te veranderen. Daarop juist kwamen zjj op ons aan. Wjj openden daarop een razend kanonvnnr en stelden aldus eene beschermingslinie van kogels om ons heen. Desniettegenstaande naderden de booten steeds meer en g«lukte het aan twee booten de vuurlinie te overschrjjden, nu vraag ik n of dat geen vjjandeljjke booten waren. Dit geval is, zoover mg bekend, nog niet in de conranten bekend gemaakt en heeft met de visschers van Huil niets te maken, daar wjj op de hoogte van Bla- randsboek, ongeveer 120 mjjlen van de kust verwjjderd waren). Nadat nu twee booten de vuurlinie over schreden hadden, kon ik ze in het schjjnsel baron in het bjjzjjn van het schoone meisje vergeten was, werd opnieuw opgewekt en begon de toovermacht, waaronder hjj zich bevond, te verstoren, zoodat die belang stelling in zgn huisgezin hem twjjfelachtig vleiend toescheen. Verlegen deed hjj een schrede terug, iets mompelende van den spoortrein en dat hjj zjjn knecht daar besteld had. Daar verzette de millionnair zich echter beleefd maar toch bepaald teg-m. »Gjj zult mjjn boschwachter niet weer ontmoeten, mjjnheer de baron,ging hg voort >zeer zeker niet en toen hjj niettemin een weigerende uitdrukking op het gelaat van den overste bespeurde, liet hjj er op nog gewichtiger toon op volgen: *Wees ver zekerd, dat niets c aan die ongelukkige ontmoeting zal herinneren.* De overste begreep wat Jnlias Braun daarmede zeggen wilde. De parvenu had heden een voordeel op dan edelman be haald, dien hjj zich als zjjns geljjke ten nutte zocht te maken. Na goed, hg mocht wel beleefd jegens hem zgn, maar m9er ook niet. Nog eenmaal deed hjj zich ge weld aan en boog het trotsche hoofd; zwjj- gend, bjjna wrevelig, nam hg zjjn plaats naast Bella Braun in, en tegeljjk nam hg haar de teugels uit de hand. Nu wjjdde hg al zjjn aandacht aan de prachtige Trakhener hmgsten, dia in snellen draf vooruitscuotenen het trotsch gevoel van hen door zgn krachtige hand te be staren, verdreef zgn kwade luim. Muwmui ♦4H——aMO—OOCw C4JWHIW11IW Ui Mi, Tl Naar het Duitsch VAN •gsaaa rwwi wasi'siia—naMB——i—■ww— (Wordt vervolgd)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1904 | | pagina 1