Hel Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
In bet strijdperk.
Edele menschen.
M 2379
1904.
Uitgever: L-. J. YEERMAH, Heusden.
ZATERDAG 10 DEC.
Oorlog tusschen Japan en Rusland.
HET IAMB VAM ALTEH'1
VOOB
Dit blad verschat WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00.
franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke
nnmmers 5 eent.
Advertentiën ran 16 regels 50 et. Elke regel
meer Vft ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
Zij, die in alle omstandigheden van
het leven het goede steeds voor oogen
houden, dit ééne ideaal, een zegen te
zijn voor hun omgeving, zijn edele
menschen.
Daar is de onderwijzer, die bezield
met zijn even schoone als nuttige be
trekking, van welker stipte vervulling
zooveel zegen uitgaat voor de maat
schappelijke samenleving, al zijne ta
lenten stelt in dienst van de opvoeding
der jeugd. Hij streeft niet in de eerste
plaats naar het bijbrengen van een zekere
voorraad kennis, al is deze voor het
practische leven natuurlijk van groot
gewicht, zelfs onmisbaar. Meer heil ver
wacht hij van de opscherping van het
oordeel, van de ontwikkeling van het
verstand, want wat baten allerlei kun
digheden, tenzij tevens het denkver
mogen ontwikkeld wordt en de jongeling
of de maagd de kennis, die zij op de
schoolbanken hebben opgedaan, weten
te gebruiken en toe te passen. Maar
als hij een ernstig man is, tracht hij
inzonderheid het gemoedsleven en het
karakter van de aan zijne zorgen toe
vertrouwde kleinen zooveel mogelijk te
ontwikkelen. Deze leermeester-opvoeder
is een edel man.
Yerder de werkgever, die in zijne
arbeiders geen blinde werktuigen of
slaven maar menschen ziet van gelijke
beweging als hij. Zijn eerste en voor
naamste vraag luidt niet: hoe kan ik
het meest van mijn ondergeschikten
trekken door hun de laagst mogelijke
loonen te betalen en hen zoo lang mo
gelijk te laten werken? NeeD, de goede,
de edele werkgever is niet enkel be
dacht op eigen voordeel, maar evenzeer
op het stoffelijk en geestelijk welzijn
van zijn arbeiders, waarvoor hij zich
verantwoordelijk gevoelt. Hij stelt hunne
loonen niet zoo laag, maar, voor zoover
de ijzeren dwang der concurrentie het
gedoogt, zoo hoog mogelijk. Hij geeft
zijnen werklieden een zeker aandeel in
de winst teneinde hun ijver te prikkelen.
Hij sticht ruime en doelmatig inge
richte arbeiderswoningen. Hij stelt zijne
werklieden en hunne gezinnen ruim
schoots in de gelegenheid in velerlei
richting zich te ontwikkelen. Ook voor
een gepaste ontspanning, die het lichaam
nieuwe veerkracht verleent en den geest
verfrischt, draagt hij zorg; kortom op
allerlei wijs poogt hij zijne arbeiders
FEUILLETON.
M. VON ESCHEN.
8)
Zjj bad wel naar hem toe willen snellen,
maar zg wist, dat hg er niet van hield
gevraagd te worden of iets hem ontstemd
had, of hg over iets bezorgd was.
»0, Felix, wat dank ik u, dat ge mg
uw kunst geleerd hebtlc fluisterde zg. >0,
moge geen zorg, geen leed ooit de ideali-
sche vlocht van uwe genie storenAlsof
zg bad, vouwde zg de handen over haar
borst.
Hoe kwam dat denkbeeld nu juist bjj
haar op? Doch re»ds werden de gedaehten
verward in het vermoed brein. »Hjj is toch
ook een braaf mensch,< Trilde zg nog bg
zichzelve zeggenmaar reeds had de slaap
haar met een vreedzamen glimlach de lippen
gesloten.
III.
Het is de volgende ochtend, omstreeks
twaalf uur.
In een gemakkelijke, achtelooze houding
ligt Bella op de sofa en verdrjjft zich den
tjjd met een Franschen roman. Niet ver
van haar af, op een ottomane, door de
breede takken van een palmboom bescha
duwd, zit Nini Braun. Zg is kleiner dan
haar jongere zuster, en haar trekken zjjn
in de zegeningen van een menschwaar-
dig bestaan te doen deelen. Zoo is de
rijke industrieel, die niet voor zichzelf,
maar voor anderen leeft, een edel man,
een zegen voor zijn ondergeschikten.
En de arbeider, die den ganschen
dag werkt in het zweet zijns aanschijn»,
die de zijnen voorgaat in al wat lof
waardig en betamelijk is, die uitmunt
door een reinen handel en wandel, ik
vraag umag hem den naam van een
edel mensch worden onthouden?
De geneesheer; die zijn ambt hoog
ernstig opvat, staat hij niet alleen ge
durende den dag, maar ook 's nachts
ieder uur, ja elke minuut op zijn post,
om op de vraag van den eerste den
beste aan het ziekbed te verschijnen.
Ook dan als hij vermoeid en uitgeput
is of gekweld wordt door onaangenaam
heden van allerlei aard, gedrukt door
huiselijke zorgen misschien, en o, zoo
gaarne thuis zou willen blijven, komt
hij met bekwamen spoed, zoo dikwijls
het verlangd wordt. De ware genees
heer is ernstig en blij moedig tevens.
Zoo vermogen deze menschen een
zegenrijke invloed uit te oefenen in hun
naaste omgeving en verder op ieder
die met hen in aanraking komen.
Zoo kunnen ook wij een zegen zijn
voor onze naaste omgeving, als wij
onze plicht vervullen, onze ware men-
schenplicht
Buitenland.
Volgens een Reuter-telegram uit Tokio
bljjkt uit de ervaringen, in de laatste dagen
bg Port Arthur opgedaan, dat de verde
digers gebrek aan manschappen krjjgen.
De werken tegen de oosteljjke forten en
tegen Soeng-sjoe-sjan schieten goed op. Men
gelooft dat een algemeene stormloop binnen
kort zal plaats hebben; de daarvoor vast
gestelde dag wordt echter geheim gehouden.
De »Standard« verneemt uit Petersburg
Iu regeeringskringen heerscht groote strjjd
over de Dardanellen-kwestie. Sommige mi
nisters willen het doorzetten dat de Zwarte-
Zee-vloot door de Dardanellen vaart, an
deren niet.
De twintigjarige pleegzuster Ludmilla
Jakowenko werden in den slag bg Liao-
jang beide beenen afgeschoten.
Nu ligt zg in een hospitaal in het verre
onregelmatigermaar de schitterende zwarte,
oogen, de donkere gelaatskleur, door een
vrjj sterk blanketsel niet geheel verborgen,
het naar de nieuwste mode met korte krul
letjes opgemaakt haar, geven het smalle
gezichtje iets eigenaardigs: een ideaal, dat
juflrouw Nini najaagt. Haar handen, in
Zweedfch lederen handschoenen gestoken,
rusten werkeloos in haar schootmet wel
gevallen laat zg haar blikken door de ka
mer weidenalles is zeer chicDat is ook
het toilet der jonge dame, terwjjl Bella de
ongeloofeljjke onbehoorlijkheid begaan heeft,
een kleed van donkerblauw fluweel, voor
de ochtenduren te kiezen.
»Er komt toch niemand,* was haar ver
ontschuldiging op de spottende en beris
pende aanmerkingen van haar zuster.
Hiermede was echter een voor Nini teer
punt aangeroerd. Eiken ochtend zaten zg
in het salon bezoeken af te wachten, die
tot dusverre nog maar niet kwamen.
Verdrietig zag zg in het ledige, sierljjk in
gerichte vertrek rond. »Je bent ook zoo
ordinair! Je zult nooit leeren hoe 't be
hoort,* gaf zg haar stemming lucht. »Heb
ik geen geljjk, mijnheer de graaf?*
Eer Graaf Löbau, die hier in huis het
twijfelachtig privilege bezat, dat men zich
voor hem niet geneerde, van de dagbladen,
waarboven hg, naar 't scheen, in slaap
was gevallen, opzag, kwam er nog een
dame in het salon, wier verschijning in
scherpe tegenstelling met ie omgeving was.
Verward hing het haar uit haar niet al
te heldere ochtendmuts over haar voorhoofd;
een slonzig ochtendkleed fladderde om haar
magere gestaltede handen waren morsig
Oosten en waeht geduldig tot haar verminkt
lichaam genezen zal zjjn.
Zoover men er toe bgdragen kan, doet
iedereen zjjn uiterste best om haar ljjden
eenigszins te verzachtenaltjjd staan op een
tafeltje bg haar bed bloemen en men zorgt
voor de nieuwste boeken. Het eens zoo
beeldschoone meisje met lang blond haar
en prachtige donkere oogen, is nu geheel
vermagerd, doch zjj weet zich met waren
heldenmoed in haar treurig lot te schikken.
»Op 20-jarigcn leeftjjd ban ik reeds een
invalide* zeide zg tot een goeden vriend.
»Ik heb nauweljjka het leven gezien, of het
is alweder uit. Doch God heeft het zoo
gewild, en ik ljjd voor mjjn vaderland.*
Iemand vertelde haar van de uitstekende
kunstbeenen die tegenwoordig gemaakt wor
den. Een flauw lachje dat aanstonds weer
verdween, kwam op haar gezicht.
»Och maar ik bljjf toch altjjd een
invalide
Het heldhaftige meisje ondergaat alle
behandelingen zonder chloroform.
Generaal Koeropatkin heeft eigenhandig
haar 't Georgekruis voor »dapperheid« op
de borst gehecht.
Nu de Japanners van den Berg van 203
meter de haven van Port-Arthur met succes
kunnen beschieten, schjjnt het met de trot-
sche Russische vloot, dia daar zjjn basis
had, gedaan te zjjn. Zelden heeft een vloot
een ongelukkiger lot getroffen. Onvoorbe
reid werd zjj overvallen en beschadigd. De
gelegenheid om door een stouten slag de
kans nog te laten keeren, liet men onge
bruikt voorbjjgaan, en de zwakheid van
Withöft's opvolger in den slag van den
lOen Augustus was oorzaak dat de ont
zettende opofferingen van dien dag niet
betaald werden, althans mat eenige schade
van belang, aan den tegenstander toege
bracht na het uiteenslaan van de Russische
vloot moest het overschot zich met zware
schade weer bergen binnen Port Arthur
nu ten ondergang gedoemd. Want dat dit
slechts uitstel van executie moest zjjn, was
van den aanvang af waarschjjnljjk. Beter
ware 't dan nog geweest, als de nog bruik
bare schepen op den vjjand ingestoomd
waren, een zekere vernietiging tegemoet,
maar met de kans, een paar van Togo's beste
pantserschepen in den grond te rammen.
't Is echter altjjd moeiljjk op een afstand
in de gegeven omstandigheden te oordeelen.
Misschien stond de zaak voor de Rassen
de sleutelmand, die zjj op de prachtig in
gelegde tafel zette had vetsmetten. Nu be
gon het gejammer; de dienstboden hadden
weer te veel boter en te veel petroleum
gebruikt, en zjj zou zich nog doodergeren.
»U hadt liever wat toilet moeten ma
ken,* merkte Nini koel aan. Inwendig was
het jonge meisje boos op haar moeder,
maar omdat het niet behoorljjk is driftig
te worden, zeiden ditmaal alleen haar oogen,
dat zjj het worden kon.
>Als ik anders niets te doen had, zoo-
als jelui!* bracht mevrouw Braun hiertegen
in. >Heer in den Hemel! en jelui hebt je
nieuwste kleeren aan, 't is toch geen Zon
dag
Nini beefde van verontwaardiging, Bella
lachte overluid.
»Elk stuk hout gaat door mgn handen,
ik tel de aardappelen
»Erg genoeg!* Het kostte Nini moeite
de gepaste bedaardheid te behouden.
»Wat zou er anders wel van ons huis
houden worden!* Mevrouw Braun, die,
evenals haar echtgenoot van geringe af
komst was, en met hem een tjjd van de
uiterste spaarzaamheid en hard werken
had beleefd, had nog altjjd oogenblikken,
dat zjj haar tegenwoordige huishouding
een zondige verkwisting vend.
>De brutaliteit van al die menschen,*
jammerde zjj opnieuw. Kinderen, ik wou
dat wjj nooit rjjk geworden waren, ik ben
er kapot van!*
Nini sloeg de oogen ten hemel.
>Dat men met zoo'n moeder opgescheept
moet zjjn was haar inwendige verzachting.
»Kom, trek u die dingen zoo niet aan!*
zóó, dat zjj geen keus hadden.
Van het eskader waarover admiraal Stark
bjj het uitbreken van de vjjandeljjkheden
bevel voerde, en dat uit 13 groote schepen
bestond, zjjn er den lOen Augustus slechts
7 teruggekeerd, behalve de Bajan, die niet
mee uitgestoomd was. Na dien tjjd hebben
ze zich ternauwernood meer buiten de reede
gewaagd, misschien omdat ze zwaarder be
schadigd waren dan men wilde erkennen;
in elk geval zjjn al spoedig de kanonnen
en de manschappen voor de verdediging
der forten gebruikt. Stoessel kon misschien
deze aanwinst niet missen en liet de belan
gen djr verdediging zwaarder wegen dan
de mogeljjkheid de Japansche vloot nog
eenig verlies toe te brengen voor 't geval
dat het eskader werd uitgezonden op een
laatsten tocht, met de opdracht tot zelf
moord. Het is niet te zeggen, wat voor
gevechtswaarde deze schepen nog hadden,
toen de Japanners er eindeljjk het vuur
van hun zwaar geschut op konden samen
trekken. Tegen zulke klompen jjzer, die,
na een steile boog beschreven te hebben,
letterljjk uit de lucht komen vallen, baat
geen pantserdek van een centimeter of wat.
De commandant van de zware Japansche
artillerie seinde Woensdag, dat men niet
minder dan 34 projectielen had zien vallen
op een schip van de Pobjeda-type, 32 op
de Retwisan of de Pallada, 11 op de Pol-
tawa, en bovendien waren nog een 50-tal
granaten tegen de schepen vallende, ont
ploft. Dit succes spoorde de Japanners tot
nog grooter pogingen aan.
En zoo tullen dan de Russische schepen,
het een na het ander, in den grond geboord
worden. De Russen hebben geen anderen
troost dan deze, dat ze ten minste geen
aanwinst zullen vormen voor de Japansche
vloot.
Over de beschieting werd Donderdag uit
Tokio gemeld: Een heden om 2 uur nam.
ontvangen rapport van den bevelhebber van
de marine.batterjj zegt, dat de middelste
schoorsteen van de Pobjeda ernstig be
schadigd is. Het schip helt over; de ach-
terzjjde is tot het opperdek ondergedom
peld. Het opperdek van de Pereswjet ligt
eveneens onder water. De Retwisan helt
over naar stuurboord; het opperdek is bjj-
na onder water. De Pallada, liggende tus
schen de Retwisan en het mjjnschip Aoaoer,
is niet goed te onderscheiden, maar men
bemerkt, dat de voorplecht eenigszins zakt.
zeide Bella, terwgl zjj de werkelgk afge
matte vrouw het haar van het voorhoofd
streek. »Daar, proef dat eens, verseh, met
vanillecrème.* Dit zeggende, schoof zjj haar
moeder het schaaltje met krakelingen toe,
die zjj gewoonljjk onder het lezen oppeu
zelde.
En mevrouw Braun, die zich toch wel
weer in de omstandigheden kon schikken,
en wel voornameljjk omdat zjj nu het vette
der aarde kon genieten, waarnaar zjj haar
leven lang verlangd had, begon met haar
lieveling om 't hardst te smullen.
»Je zult met al dat eten je heele figuur
nog bederven,* riep Nini, meer om haar
vreveligen luim lucht te geven dan uit be
zorgdheid voor de schoonheid barer zuster.
•Och kom!* zeide Bella, met welgeval
len op haar ronde vormen neerziende; »ik
geloof, dat ik er toch het best aan toe ben.*
Dat was meer uit onschuldig zelfbehagen
gezegd dan kwaad gemeend, maar Nini
zocht er een hateljjkheid achter. Zjj was
nameljjk een hartstochtelijke bewonderaar
ster van de slanke, tengere gestalten der
aristocratie, en had dus besloten, een streng
dieet te houden, wat haar, daar zjj met
den algemeenen eetlust der familie geze
gend was, juist niet heel gemakkeljjk viel.
Bovendien droeg zjj zeer nauwsluitende
corsetten, bjjna onmogeljjk nauwe laarsjes,
en dag en nacht handschoenen, om ten
minste de geelachtige kleur harer handen
in wit te veranderen.
>Dat staat nog te bezien,* gaf zjj vinnig
ten antwoord.
»Wie weet!* Schalksche overmoed, maar
ook leedvermaak, straalden uit Bella's groote,
De juiste omvang der schade is onbekend.
Het voordek van de Bajan brandt op 't
oogenblik. De Sewastopel schjjnt in het
oosten van de haven te liggen bjj de groote
kraan. Alleen de mast en de verdere deelen
op dek zjjn zichtbaar. Een heuvel verbergt
den romp geheel en al. De scheepskanon-
nen zjjn vandaag in hoofdzaak gericht op
de Pallada, de Bajan en de Sewastopol.
De Akasaka-heuvel, dien de Japanners
na de verovering van den Berg van 203
meter bezet hebben, was voor de Rassen
onhoudbaar geworden en door hen verlaten.
Nog twee andere hoogten bjj Itzesjan zjjn
Dinsdag door de Japanners bezet.
Woensdagmiddag werd bjj Port Arthur
wederom een korte wapenstilstand gehouden,
taneinde de Russen gelegenheid te geven,
hun dooden weg te voeren, na een hevig
gevecht, waarin de Japanners verschillende
belangrjjhe heuvels bezetten.
Uit Petersburg, 8 dezer: Naar verluidt,
is gisteren besloten tot de uitzending van
een derde eskader, dat 8 of 9 Januari zal
vertrekken. De reis van het tweede eskader
zal daardoor niet worden vertraagd.
De Keizer van Rusland heeft een mobi
lisatie gelast van het Tweede Wolga-regi-
ment en van de Terek-kozakken.
Binnenkort vertrekt ook het 4e leger
corps uit Miask naar het oorlogstooneel.
Het bestaat uit de 80 e infanterie-divisie
uit Minsk, vier andere regimenten, de 40e
infanterie-brigade, de 30e artillerie-brigade
van 8 en de 40e van 6 batterjjea. Voorts
zjjn mobiel gemaakt de 3e scherpschutters
divisie uit Smerinka in Podolië, de 3 e scherp
schutters artillerie-afdeeling en 4 regimenten
uit Odessa en de 4e scherpschutters artil-
lerie-afd. Met uitzondering van de garde
en de beide Finsche brigades zjjn hiermee
alle scherpschutters-brigades in Europeesch
Rusland mobiel. Binnenkort gaat ook de
10e cavalerie-divisie uit Oharkow naar Oost-
Azië tot versterking van het 10e legercorps.
De »Standard« verneemt uit Sjanghai:
Het Chineesch wachtschip, dat het Rus
sische oorlogsschip Askold moest bewaken,
is weggegaan. Naar 't heet, maakt de
Askold daarvan gebruik om zich weer uit
te rusten en kolen in te nemen ten einde
te ontsnappen en de Oostzeevloot tegemoet
te stoomen.
ronde oogen. »Wie weet, of je mjj ditmaal
niet benjjdt!* Zjj hief de armen omhoog,
en een goed gemikte krakeling raakte den
kanten halsdoek der oudere zuster.
»Au!« Eu met haar welvoeglijke bedaard
heid was 't gedaanwoedend sprong zg op.
Kinderen, twist toch niet altjjd! kwam
mevrouw Braun jammerend tusschen beide
het schaaltje met krakelingen was leeg.
>Sonnenfels komt ons een bezoek brengen
Met deze woorden stormde de rentenier
Julius Braun ademloos het salon binnen.
Met een ruk zat Bella bevallig op de
sofa; door het poudre de riz en de donkere
huid heen, kon men het bloed ia Nini's
wangen zien stjjgen ook graaf Löbau deelde
in de algemeene beweging; alleen de vrouw
van den huize stond als een Niobe: ach,
al haar dure zjjden japonnen hingen in
de kast en konden haar niet helpen
Daar hoort men reeds het gekletter van
sabel en sporensnel wordt mevrouw Braun
achter de schermen, dat wil zeggen, de
portière, gedroBgenBaron von Sonnenfels
en zjjn dochter treden binnen. Evenals het
water nog in kleine golving trilt, wanneer
er een steen in geworpen is, al is de steen
ook reeds gezonken, trillen de harten der
familie nog van opgewondenheid bjj het
begroeten van de zoo welkome bezoekers.
Nooit had Doraline haar vader zoo ver
legen gezien als dien ochtend, tosn hg, na
stilzwggend ontbeten t8 hebben, de drukkende
stilte afbrak door te zeggen: »Wjj moeten
aan de overzjjde bg Braun een be
zoek brengen de man heeft mjj een
beleefdheid bewezen.*
YIEIHKEIt»
Naar het Duitsch
VAN
j IMMIIBflWMMWawBBWBMMBBWB—■■WBB—H WW—
(Wordt vervolid