Het Land van Hensden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
In het strijdperk.
M 2388,
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
WOENSDAG 11 JAN.
1905.
Oorlog tusschen Japan en Rusland.
Sfeirkp
- -
Uï^b VAN ALTEN^
YOOB
Dit blad versch^at WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00.
franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
II (Slot).
Het spreekt van zelf, dat hier maar
een paar gegevens kunnen vermeld wor
den. Wij noemen bijv. de loonen van
wegwerkers-hulpwachters der sectie
Utrecht-Breukelen en der sectie Breda-
Tilburg bij de S.S. In de eerstgenoemde
sectie verdienden een wegwerker-hulp
wachter f 8.75, twee f 8.40, twee f 7.50,
een f 6.90, twee f 6.60 en vijf f 6.30
per week. In de andere sectie was het
loon voor een f 8.05, voor vier f 7.70,
voor een f 7.35, voor acht f 7 en voor
zes f 6.30 per week. Drie hulpweg
werkers verdienden ook f 6.30 en een
f 5.40 per week.
Daarnaast moeten de diensttijden ge
steld worden. Zij zijn opgenomen in het
tijdvak van 11 tot 25 October 1903 voor
een veertiendaagschen termijn alzoo. Er
wordt ons medegedeeld over de eerste
sectie UtrechtBreukelen: „Er waren
twte wegwerkers hulpwachters, die meer
dan 168 uren dienst hadden, de een 174
uur, de andere 168 uur en 25 minuten.
De eerste had in dezen termijn één dag
vrij, 11 dagen had hij dienst van 6 uur
's morgens tot 7 uur 's avonds. Op 18
en 19 October was zijn diensttijd (met
de daartusschen vallende langere en
kortere rusten weggelaten) als volgt:
18 October 7 uur voorm. tot 10 uur
voorm., 12 uur voorm. tot 2 uur nam.,
3.30 uur nam. tot 5 uur nam., 10 uur
nam. tot 7 uur voorm.; van den 19
October 8.30 voorm. tot 12 uur voorm.,
1.30 uur nam. tot 7 nam.; een dienst
tijd dus van 36 uren onderbroken door
vijf rusten van te zamen 11 uur en 30
minuten.
„De tweede had in dezen termijn
geen vrijen dag. Op 11 October had hij
dienst van 4 uur 20 minuten voorm.
tot 11.25 uur voorm., 11 dagen had
hiJ dienst van 4.20 uur voorm. tot 5.15
uur nam.
In de andere sectie hadden, „zeven
een vrijen Zondag, den anderen Zondag
dienst van 5 voorm. tot 2 uur nam.
Op de overige dagen hadden zij dienst
van 5 uur voorm. tot 5 uur nam." Bij
tien was er één nachtdienst van 6.5 uur
nam.7 uur voorm. Dezen nachtdienst
hadden 2 beambten tweemaal en zes
eenmaal. In den nachtdienst werd geen
korte rusttijd gegeven.
In de tweede plaats vinde vermelding
de loonen der wegarbeiders van het
FEUILLETON.
M. YON ESCHEN.
15)
Deert u iets vroeg zjj, zelfs nu nog
liefderjjk bezorgd.
Afgetrokken schudde hg het hoofd. Maar
Doraline was altjjd de vertrouwde van al
zjjn kunstenaarsplanneu geweest, en hjj
vermoedde zelf niet, dat ditmaal de harts
tocht zgn verbeeldingen aanvuurde.
>!'ora« hjj glimlachte krampachtig, »nu
heb ik het rechte voor tnjjn groote schil
derij gevonden
Zjj werd tot aan de lippen bleek. «Nu
hier in dit huis?« vroeg zjj verschrikt.
>0, het is hier heerljjkl* Als in een roes
was hg weder al het andere vergeten.
»Zoo'n gevoel heb ik nog nooit gehad,
't Is mg te moede als een vogel, di9 door
een zachte hand uit zgn kooi in de lucht
geworpen wordt, zoo vrjj, zoo vrooljjk, zoo
opgetogen 1 Zie hoe dat licht door de kamers
straalt, hoe alles er in schittert en flonkert.
Dat zgn eerst kleurenEn die Bella is
een heerlijk wezen
»Felix!« Een diepe zucht stoorde hem
in zgn hoogdravende lofspraak.
Hg schrikte. »Voor den schilder, Dora,
voor den schilder,* verbeterde 1»0 zichzelf
«nel. »Je wilt immers ook, dat ik naar
het hoogste streven zal, en, Dora,« alsof de
baanvak ApeldoornWierden der H.S.
Volgens de loon staten was het loon
der wegarbeiders (buiten Deventer en
Apeldoorn) van f 7f 8.40 per week.
De diensttijden voor dit personeel
waren van 720 September 1903, dus
over 14 dagen, als volgt: „het hoogste
aantal diensturen, dat voorkwam, was
194 uur bij twee wegarbeiders met 14
dagen dienst, zoodat hunne gemiddelde
dagelijksche dienst bijna 14 uur bedroeg.
Een wegarbeider had een diensttijd
van 191 uur, één van 189 uur 30 min.,
zeven van 182 uur allen over 14 dagen,
één van 181 uur 46 min., één van 180
uur 39 min., twee van 179 uur 53
min., één van 177 uur 53 min., allen
over 13 dagenéén van 173 uur 9 min.,
over 12 dagenéén van 172 uur 56 min.
over 13 dagen; twee van 169 uürover
13 dagen. Al deze arbeiders hadden meer
dan 13 uur per 24 uur dienst, een zelfs
14 uur en 25 min. De overige drie-
en-twintig wegarbeiders hadden een ge
middelden dagelij kschen diensttijd van
13 tot 14 uur.
Het is geen pleizierige lectuur maar,
zij spreekt boekdeelen. Menschen
meestal gezinshoofden werken hier
voor 8 en 9 cent per uur. En voor
een groot deel hangt de veiligheid van
het verkeer van hen af. 't Is eenvou
dig schandelijk.
En dan heeft men termijnen in Sep
tember en October gekozen, wanneer
het verkeer normaal is. Wat zullen
de diensttijden wel zijn gedurende de
Paasch- of Kerstdagen Of in den zomer
met een druk buurtverkeer? Stelt u
voor, dat deze afgebeulde mannen, waar
van sommigen nooit, anderen nimmer
dan in 't hartje van den zomer bij
daglicht thuis zijn, bovendien voortdu
rend in 't gevaar verkeeren overreden
te worden?
Wie het rapport gelezen heeft, moet
komen tot de erkentenis, dat wanneer
deze stakingsgeschiedenis niet gebeurd
was in 1903, het dan misschien wel
later, maar vroeg of laat, naar gelang
van den loop der omstandigheden, tot
een uitbarsting zou zijn gekomen", zei
de heer Melchers dezer dagen in de
Kamer, en terecht.
De maatschappijen moeten winst be
halen of zij doen het bedrijf over aan
den staat. Deze exploiteert om het ver
keer zelve, niet in de eerste plaats om
de voordeelen. En ongetwijfeld zal het
enquête-rapport ons weer een eind ver-
zifinelgke raacht, die hem behesrscht?, weder
de overhand verkreeg, King hjj voort, »de
Madonna is toch eigenlijk msar een voor
stelling die men zich maakt;* hg bespeurde
niet, dat de lippen van het meisje trokken;
»het beeld, dat ik na in den zin heb, is
ait het leven gegrepen, een beeld van
vleesch en bloed. Het zal mg roem aan
brengen, Dora, roem en goud!*
Doraline was een van die karakters, die
een big vend ideaal in het hart hebben, een
dier vrouwen, die meer met de ziel dan
met de zinnen, en niet minder innig en
vurig, maar reiner dan het meerendeel harer
zusters beminnen, waarom zjj in haar liefde
het eerst aan de waarde en het geluk van
den geliefde denkeD. Haar eigen gekrenkt
heid overwinnende, dacht zg dan ook nu
het eerst aan hem en zgn doel.
»De kunstenaar schept om den God in
zjjn hart te disnen, nist den God der we
reld,* voerde zg zacht aan.
»Aan hoeveel goden gelooft gjj dm,
frenle?* viel Helmut Werner hierop in.
Hg had die woorden gehoord en maakte
daar gaarne gebruik van cm opnieuw van
gedachten te wisselen met bet jonge meisje,
dat hem zóó onweerstaanbaar aantrok, dat
hg onwillekeurig in haar nabjjheid geko
men was.
Doraline bloosde. Het was niet gemak
kelijk dien man te woord te staan, wiens
begrippen zulk een geheel andere richting
hadden dan de hare, die het in kennis van
haar won, maar wien zg het toch haar
plicht achtte tegen te spreken. Daarom
wendde zg ook na het hoofd, dat reeds
een afwerende beweging wilde maken, om-
Advertentiën ran 16 regels 5t) et. Elke regel
meer T1/, ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiên worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
der hebben gebracht op den weg, die
naar staatsexploitatie voert.
Eerlang komt de motie, indertijd in
de Tweede Kamer omtrent de staats
exploitatie door den heer Fokker en
andere vrijzinnig-democraten ingediend,
in behandeling. Het komt ons voor,
dat de blijdschap, waarmee de minister
in de Kamer zich alvast op het komende
debat en de aanwezigheid des heeren
Treub als den voorstander bij uitne
mendheid verheugde, een gunstig teeken
is voor de voorstanders van staatsex
ploitatie, welke, alles in aanmerking-
genomen, niet langer mag worden uit
gesteld.
B ui tenlemd.
Zaterdagochtend is bjj de vestingwerken
van Parjjs de half verkool Is verminkte over
blijfselen van eau vrouwtmljjk gevonden.
Het ljjk is gevonden vlak bjj een planken
krot. Een jongen van 15 jaar, die 's mor
gens naar het werk ging, ontdekte een pak,
omwikkeld met aaneengenaaide stokken
goed. Toen hg het pak nader bekeek, be
merkte hg, dat het stukken van een vrou
wen) jjk bevatte, dat bjj na geheel verkoold
was. Aanstonds was hot parket gewaar
schuwd en begon men te onderzoeken, welke
tragische geschiedenis men hier op het spoor
was gekomen.
Het pak bevatte een hoofd, het middel
stuk van een romp, een been en een voet.
Aan het hoofd bevonden zich nog eenige
kastanjebruine haren. Voider eenige kle
dingstukken, een kous en een bottine, een
met bloedvlekken overdekte rok, en een
vronwehemd, dat geheel schoon was ge
bleven. Blgkbaar was het ljjk na de ver
minking weer aangekleed. In de Morgue
constateerde een dokter, dat het de over
blijfselen waren van een meisje van om
streeks 16 jaren.
Een van de eerste getuigen was de be
woner van het huisje, waar het pak ge
vonden werd. Hg is een schrijnwerker en
heet Pigeonnat. Deze man vertelde, dat hg
reeds een half jaar lang een man over de
terreinen van de vestingwerken had zien
ronddolen, een man van een 50 jaar, goed
gekleed, die er uitziet als een gepensioneerd
ambtenaar. Die man loopt 's middags om
5 uur geregeld achter de jonge arbeidsters
aan, die dan naar Parjjs terugkeeren. Gister
avond hab ik dien man gezien, zei Pigeonnat
Zaterdag, met een pak onder den arm, hjj
zag er ongerust nit.
dat Werner zoo storend tusschenbeidekwam,
naar hem toe.
»Er is maar ééa God,* zegt de apostel,
een gezag, dat gg moet aannemen, die in
u allen is en door wien alle dingen ge
maakt zjjn.*
Weder was de schertsende toon, waarop
hg die vraag gedaan had, voor een ernstiger
stemming geweken. »De God der wereld,*
zeide hg, »is ook da God in ons hart, en
daardoor komt het waarschgnlgk dat ieder
zich zoo gemakkelijk naar zgn eeredienst
vo-sgt, en zich er mee troost, dat wat daarbjj
ook gebeurt, door Gods wil geschiedt
dat znlt gg toch wel moeten toestemmen.*
Doraline kon die verklaring niet aanne
men, »0,« riep zjj uit, »het gemeene, het
slechte
»Is de tegenstelling van wat wjj ons
gewend hebben het goede, het edele te
noemen,* viel hg haar in de rede, sdoch
niets anders dan de menigvuldige uitingen
van het ésaeder onverstoorbare elementen,
waaruit alle verschijnselen des levens ont
staan.*
Dus vindt gg alles geed en recht?*
»Goed?« Hjj haalde de schouders op.
»Voor het denkoeeld, dat het absolute om rat,
is er in den zin, zooals gg bedoelt, geen
recht of onrecht. Alles wat gebeurt, alles
wat bestaat, is noodwendig ontstaan zooals
het is, en heeft recht op zgn bestaan zoo
lang het dit kan volhonden in den onder-
lingen strjjd van al het bestaande, het teD
einde brengen van een individueel bepaalde
levensuiting, versehgniug of vorm, of hoe
gg het noemen wilt.
In de nabgheid van Doraline en Werner
Terwjjl dit verhoor werd afgenomen,
kwamen er twee vrouwen, die vertelden,
dat zjj dat pak Vrgdagavond al hadden
zien liggen, zjj wilden de lappen er afnemen
om die te gebruiken, maar toen zg bemerkten,
wat er inzat, lieten zg het liggenzjj hadden
evenwel gedacht aan een hondenlgk.
De Echo de Paris verneemt nit. Peters
burg, dat de Russische regeering er over
denkt, Rozjestwensky bevel te geven met
zgn c-skader tusschen Madagaskar en Dzji-
boeti te krnisen tot, over twee maanden,
het derde eskader zich bg hen voegt. Gaat
dat niet, dan zon Rozjestwenski terugge
roepen worden.
Volgens een berekening van den Duit-
schen generaal graaf von Pfeil, bestaat
Koeropatkin's leger na uit 334,700 man
voetvolk, 33,960 man ruiterjj, 35,340 man
artillerie, met 1500 vuurmonden. Dat zgn
ruim 400,000 man, die in een aanval op
de Japanners gebruikt kunnen worden.
Met de troepen mede, die de verbindings
Ijjnen bewaken, en alle non-combattanten,
zgn er een 700,000 man te voedenvoorts
180,000 paarden.
Uit Petersburg wordt gemeld, dat een
aantal hooge Russische offieieren, generaal
Mitsjtsjenko aan de spits, in het Nowoje
Wremja, met nadrnk heeft tegengesproken
wat Mentsjikof in dit blad van het leger
in Mantsjoerjje gezegd had, n.l. dat het
in lompen gaat en honger ljjdt. Integen
deel, zeggen die officieren, het leger is ge
zond, behoorljjk gevoed, heeft warme kleeren
en goed schoeisel. Het blad bevat ook andere
mededeelingen, waarin te lezen staat, dat
de soldaten 't in hun holen warm hebben
en er weinig ziekte is.
De Daily Mail verneemt nit Tokio, dat
er vreeseljjke ellende heerscht onder de ge
vluchte bevolking nit Moekden en Nioe-
tsjwang. Er zjjn er een vjjftigdnizend.
Generaal Tjeng tracht ze in Noord-Man-
tsjoerjje in dorpen onder dak te brengen.
Velen sterven van kou en ontbering.
Baron Kleist, een van de laatst ontsnapte
zeeofficieren nit Port Arthur, heeft aan den
berichtgever vsn de Daily Mail te Tsifoo
gezegd dat Stoessel al begin November den
Tsaar waarschuwde dat hg niet bg machte
zon zgn, zich langer te handhaven dan
eind November. Daarop antwoordde de
stond Jalius Br&un; hg verheugde zich,
dat hjj het zoo hesrljjk ver gebracht had,
dat dit alles van hem was, ook de voor
name gasten en hnn beleefdheid.
>Neen, het is zoo kwaad nog niet,* zeide
Helmut Werner; en snel ledigde hg een
glas Markobranner, richtte zich in zgn
volle lengte op, en wierp het hoofd in den
nek, alsof hjj iets wilde afweren, dat hem
wilde naderen, iets, dat hem deed aarzelen
het onder de oogen te zien. »Men mo»t de
illnsiëa van droomars maar latan varen
en zich leeren voegen naar de ware levens
voorwaarden, met vaste hand h-4 roer grjj-
pen, cm op het gewenschte doel aan te
sturen.*
>En dat hebt gjj geleerd?* Verder zeide
DoraÜDe niets.
Maar in dien blik, die vluchtig de zin-
bedwelmende pracht overzag en daarna
ernstig op hem gevestigd werd, las hg
dat die vraag zoovel beteekende als>Gjj
hebt dus ook uw God in het gondeu kalt
gevonden daar komt al nw filosofie op
neor.«
Nini voorkwam het antwoord. Zjj was
niet voornemens den jonkman, dia gunst
in haar oogen gevonden had, den geheelen
avond aan Freuls von Sonnenfels over te
laten.
Haar onbeleefdheid door beleefden chie
bemantelende, kwam zg den dokter halen
hg moest zgn bewering, dat de menschen
tegenwoordig veel ouder worden dan vroe
ger, omdat zjj beter weten te leven, tegen
over Kapitein Maller, die vermeende op
dat punt andere ondervinding opgedaan
te hebben, verdedigen.
Tsaar dat Stoessel zoo lang mogeljjk moest
volharden totdat de toen vertrokken Oost-
zeevloot zon aankomen, hetgeen hg tegen
half December mogeljjk oordeelde. Maar
Stoessel begon te wanhopen toen hg in
December een dépêche van den Tsaar ont
ving, hem het gebeurde in de Noordzee en
de vertraging die daar het gevolg van is
geweest, mededeelende. Kleist zeide dat hst
vaststond, dat gebrek aan schietvoorraad
voor de zware kanonnen de Russen tot de
overgave heeft gedwongen. Het Japansche
geschutvuur tegen de forten was al dadeljjk
dermate moordend dat de Rassen gedwon
gen waren, de gedecimeerde kanonniers in
de forten te vervangen door infanteristen.
De ontzagljjke knal, waarmede de granaten
borsten was alleen reeds voldoende, om de
kanonniers bg hoopen te dooden. Aan hnn
ljjken was in dat geval geen wond te b;-
bespenren. De Rnssen beschouwden daarom
den dienst in de forten als gelijkstaande
met de voltrekking van bun doodvonnis.
Maar het voortdurend sneuvelen om hen
been, maakte de overlevenden zoo onver
schillig voor hnn leven dat zjj de dooden
die uit hun ellende waren, schier benjjdden.
Ten aanzien van de te Port Arthur ge
zonken oorlogsschepen zegt men, dat de
>Bajaa« en de »Sewastopol« onherroepelijk
verloren zgn; men acht het echter mogeljjk
dat de overige oorlogsschepen gelicht en
hersteld kannen worden.
Ambteljjk wordt uit Tokio gemeld, dat
vau de 878 Russische officieren nit Port-
Arthur 441 op parool naar Rnsland zullen
terngkeeren.
Generaal Stoessel zon den 12 m dezer
nit Dalni naar Rusland vertrekkenvol
gens sommigen gaat hg eerst naar Japan,
om vandaar de reis voort te zetten met
een Fransche boot.
Uit Moekden wordt d.d. 9 dezer gemeld
De Japanners krjjgen versterkingen uit het
zuiden, ze dienen hoofdzakelijk tot aanvul
ling der bezettingen van Liao-jang, Jentai
en andere versterkte plaatsen. De Japanners
moeten aan de Liao sedert 18 October
meer dan 3000 man verloren hebben, ter
wgl aan den Rassi=chen kant 7 officieren
en 183 man gesneuveld, 44 officieren en
1032 minderen gewond werden.
Renter's correspondent in Nogi'a kamp
zendt een beschrjjving van den aftocht der
Rassen door de Japansche liniën naar het
spoorwegstation Tsjang-lin-tsoe, waar zjj op
Juffrouw Nini zag er werkeljjk »var-
dniveld net* of zooals Helmut Werner ge
zegd zou hebben »keurig net* uit. Daarbg
redde zjj hem ook uit de verlegenheid om
een vraagstuk op te lossen, dat hemzelf
niet recht duideljjk was, en waar tegenover
zelfs haar onbeteekenend spelend vernnft
hem esn niet te versmaden verpoozing toe
scheen.
Bereidwillig voldeed hg aan haar op-
eisching, en niettegenstaande Kapitein Maller
op hen wachtte, hielden die twee een kleine
woordenscher mutseling.
Zacht, op de temen loopend*, kwam
een knecht naar hen toe; hjj had een
boodschap voor dokter Werner.
>Heeft iemand dan geen oogenblik vrjj
riep deze verdrietig nit, toen hjj het kaartje
gelezen had.
De gezondheidscommissie liet hem's nachts
de patiënten bezoeken, waaraan haar niet
veel gelegen was.
»Het zal wat wezenI overdreven be
zorgdheid van een al te teedere moeder,
die, omdat haar gulzige lieveling zgn maag
overladen heeft, bang is, dat hg een aaa-
val van cholera krggt; grillen van een
vrouw, die toch niet doet wat men zegt.
Gjj moest eens weten, jaffronw Braan, hoe
dikwgis ik in den laatsten tgd opgescheld
ben en na het was hier zou recht
aangenaam
Nini lachte. Na, bigt dan maar hier,*
zeide zjj.
>Neen,« antwoordde hg bedaard, >het
zon ook wel wat anders kannen zjjn.*
Naar het Duitsch
TAN
-»w wwtCJ.'A'i-j - II.I •■JMWAWfcJSiUMJBJa—na—»WW8—MP—BOM
Wordt vervolgd
