Hel Land van Heusden en Allena. de Langstraat en de Bommelerwaard.
LICHTZINNIGHEID.
In het strijdperk.
Uitgever: L. J. YKURMAN, Heusden.
M 2403, ZATERDAG 4 MAART
1905.
mm
UNB VAM ÜIT^
YOOB
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementaprge: per 3 maanden f 1.06.
franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderljjke
nummers 5 cent.
Advertentiën ran 16 regels SO et. Elke regel
meer 71/, et. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tet Dinsdag- en Yrjjdagarond
ingewacht.
Een der groote ondeugden van het
menschengeslacht is wel lichtzinnigheid.
Hoeveel jammer en ellende heeft deze
niet teweeggebracht? Eigenlijk is licht
zinnigheid een kinderachtige ondeugd.
Gelijk een kind dat niet nadenkt, zoo
is ook bij de lichtzinnige het heden alles.
Gaat maar eens na hoe tal van kwade
gewoonten met dezen kinderachtigen
trek, op mannelijken leeftijd behouden,
samenhangen: onmatigheid, verkwisting,
luiheid, enz. De dronkaard weet het
natuurlijk ook wel, dat matigheid op
den duur hem het genot van een goede
gezondheid, krachtig gestel en blijvende
opgewektheid zal verzekeren, maar hij
kiest de opwekking door alcohol, die
wel korter duurt, maar onmiddellijk
verkregen wordt.
Een verkwister weet het ook wel, dat
eenvoud en zuinigheid voor de toekomst
een welvaart waarborgen, veel meer
waard dan het oogenblikkelijk genot
van pronkerijen en snuisterijen. En een
luiaard begrijpt evengoed, dat vlijt en
arbeidzaamheid een zoeter rust in de
toekomst geven dan luiheid voor het
oogenblik verschaft, maar het tegen
woordige, 't heden beheerscht hem.
De drang van het oogenblik be
heerscht den lichtzinnige, maar boven
dien geeft hij zich geen rekenschap van
de gevolgen zijner daden. Wat gebeurd
is, is gebeurd, zoo zegt men dan met
een glimlach, alsof daarmee alles ge
zegd was en men nu maar liever over
het verleden moest zwijgen. Maar alles
wat gebeurd is, behoudt zijn invloed
tot op dezen dag. De gevolgen van uw
goede, maar ook van uw slechte daden
moet ge ondervinden. Dat is bij de een
voudigste dingen en ook bij de gewich
tigste zaken zoo.
O, indien wij ons bewust waren van
de onverbreekbare keten van oorzaak
en gevolg, die ook daar heerscht, wij
zouden voor zoo menige lichtzinnigheid
behoed worden.
Yan hoeveel namelooze ellende naar
lichaam en ziel getuigt deze wereld,
een ellende niet uit opzet, niet met kwade
bedoeling gesticht, maar de vrucht, het
gevolg van onbedachtzaam zich over
geven aan de lust van het oogenblik?
Wat moeten wij doen om van licht
zinnigheid genezen te worden?
Daar is iets beters dan genezen, n.l.
FEUILLETON.
M. YON ESCHEN.
30)
En zjj deed zichzelve verwjjtingen, dat
zjj in dit geluk niet gelukkiger, in haar
verdriet niet treuriger zjjn kon. En zjj glim
lachte en weende, en bad om kracht, om
te dragen wat komen zon, ook het geluk,
waarop zjj in tranen - door tranen heen
nog maar kon hopen.
XII.
Snel verliepen de paar weken, die den
trouwdag voorafgingen.
Koenraad en Alexa waren verrukt over
de villa Braun en hadden nietg tegen de
nieuwe mama. Zjj gingeH dikwijls met papa
naar de overzjjde, kregen koekj«s en con
fituren zooveel als zjj maar wilden en wer
den met geschenken en speelgoed overladen.
De kinderen hinderden ook niemand, of men
geneerde zich niet om henzjj speelden
naar hartelust in het park, zjj moehten
alle bloemen plukken, die hun bevielen, of
waren in de groote oranjerie, waar de aard
beien en de kersen reeds rjjp waren, gasten
die door den tuinman, al verwenschte hjj
hen ook, vriendelijk ontvangen mossten
worden.
Alleen Hans was voor dit alles onver
schillig. Hem had de nieuwe moeder ook
voorkomen, ons voor lichtzinnigheid te
wachten. En dan is onze eerste plicht
ons zelf beheerschen, zoodat de oogen-
blikkelijke lust ons niet beheerscht en
wij niet van het genot van een oogen
blik een veel beter en edeler goed in
de toekomst prijs geven; en zichzelf
doordringen van de gedachte aan de
onverbrekelijke wet van oorzaak en ge
volg. Indien wij bij opwellende lusten
denken: wat kost het ons? Indien wij
daarbij voor oogen stellen de gevolgen,
die onze lichtzinnigheid voor ons zei ven
en anderen hebben kan en hebben zal,
indien wij dat bedenken, dan, ja dan
zullen wij van menige lichtzinnige daad
teruggehouden worden.
Wat zou ons leven anders zijn, minder
wuft en onbeduidend, als wij zoo deden.
Buitenland
In Berljjn heeft een 18-jarig dienstmeisje
haar 35 jarige meesteres, de vrouw van
een koopman, met een kenkenmes ver
scheidene wonden toegebracht. Vervolgens
trachtte zjj zich zelf met een mes van kant
te maken. Het meisje had wel eens iets
gestolen en scheen te vreszen, dat zjj des
wege kennis zon maken met de justitie.
Beiden zjjn gevaarljjk gewond, de meesteres
aan het achterhoofd, en het dienstmeisje
aan den hals. De dokters hopen evenwel
beiden in het leren te kannen houden.
Te Melsele (België) is oen vrouw over
leden, die met Mei 'naar 105 m verjaardag
zou gevierd hebben.
Woensdagavond is in de Jelkaschacht,
die behoort tot de rnjjn Prenssen bjj Mil-
chowits, de schaftplaats van de arbeiders
ingestort. Er zjjn 16 personen bjj gedood
of gewond. Vier zjjn er gered.
De commissie voor verkeerswegen te
New Vork stelt voor onder de stad een
net van tunnels van 160 K.M. lengte te bou
wen, waarvoor zjj de kosten op 125.000,000
dollar schat.
Volgens de Daily Mailt zjjn in eenige
jaren drie millioen menschen in Engelsch-
Indië aan de pest gestorven. De ziekte wordt
nu iets minder, maar toch komen er weke
lijks nog 30.000 gevallen voor, van welke
90 procent met doodeljjken afloop.
Aan de Panama-commissie is het plan
voorgelegd tot aanleg van een sluizenkanaal
willen aanwerven met handslag en kas.
Maar schnw was de knaap voor dien blik
van die zwarte oogen teruggeweken, en de
aanraking van die zachte hand op zjjn
wangen had hjj bjjaa pjjnljjk gevoeld.
»Liat me bjj jon bljjven, »>ora,« ver
zocht hjj, als de anderen vrooljjk met papa
naar de overzjjde gingen.
>En de haren ging hem daarin niet
tegen, evenmin als hjj Doralines bezoek in
de villa Braun verlangde; hg begreep, dat
het haar smarteljjk viel, en eigenljjk was
het hem ook gemakkei jj kir zich daar als
minnaar te gevoelen, wanneer hg haar kon
vergeten.
Zoo waren die twee kinderen menig*n
namiddag tot laat in den avond te zamen.
Na moest zjj eerst recht werken, zjj wilde
onafhankelijk zjjn; en de knaap werkte
insgeljjks vljjtiger dan ooit, hjj wist ook
wel waarom 1
»Dora,« zeide hg, toeu, zonder dat zjj
het wilde, een diepe zacht zjjn zuster ont
glipte, en trouwhartig zag hg haar
da-ubjj aan met die blauwe oogen, die on
danks hnn ernstige uitdrukking, nog echte
kinderoogen in reinheid en geloovig ver
trouwen waren »Dora, over twee j'aar
ben ik officier, dan kom je bjj mjj inwonen.
O, ik zal heel zuinig wezen,* beantwoordde
hg schieljjk haar verbaasd vragenden blik
zoo begreep hg dien ja, heel zuinig,
je kent me nog niet: West-je wel, dat Kal-
tenburg ook zonder toelage rond komtdat
gaat wel, zegt hjj, al ia het ook wat moei-
ijjk. Ik wil daar van daan nists hebbsn.*
Schnw en trotsch zag hjj door het ven
ster naar de villa Braun aan de overzjjde.
binnen tien of twaalf jaren. Het kanaal zon
100 voet breed en ten minste 35 voet diep
worden; de kosten werden geschat op 225
millioen dollar.
Als opvolger van Milner is Lord Selborne
benoemd tot hoogen commissaris voor Znid-
Afrika en administrateur van Transvaal en
de Oranjerivier-kolonie. Graaf Selborne be
kleedde sedert 1 Nov. 1900 hst ambt van
minister van Marine in Engeland.
In Spanje heerscht ongewone koude. Te
Madrid daalde de thermometer tot ruim 9
gr. C. onder nul. Te Sevilla moet het ge
sneeuwd hebben, wat ia geen vgf-en-twintig
jaar voorkwam. In de omgeving van Malaga
richtte de koude veel schade aan. In Galicië,
Astarië, Santander en Bilbao Tiel veel
sneeuw, zoodat de spoorwegverbindingen
dikwjjls waren verbroken. Te Bilbao is zelfs
een man bevroren.
De toestand In Rutland.
De regeering heeft de veelgenoemde Poe-
tiloffabrieken en de Nefski-werf te Peters-
burg nu voorloepig geheel gesloten; 18,000
man zjjn daardoor werkloos. Deze maat
regel is genomen, omdat de leiders der
arbeiders zich niet stoorden aan de bekend
making der directiën, dat de deuren toe
zouden gaan als het werkvolk niet aan
stonds den arbeid hervatte en zich van ver
dere agitatie onthield in de kwesties, die
de commissie onder Sjidlofski thans onder
zoekt.
Het aantal stakers te Riga bedraagt nog
15.000 man. Besprekingen tusschen patroons
en arbeiders leveren niet veel op. Men vreest,
dat als 4 Maart het verwachte manifest van
den Tsaar verschjjnt, er ernstige onlusten
zullen uitbreken.
In de kleine fabrieken te Warschau be
gint de staking opnienw. In de stad is men
ongerust. Patrouilles doorkraisen in grooten
getale de stad. Talrjjke handelsbedienden,
schoenmakers en dienstboden hebban het
werk gestaakt.
De Daily Telegraph verneemt uit Peters
burg, dat er te Rostof aan de Don op groote
schaal manifesten worden verspreid, waarin
het volk tot een opstand tegen de Joden
en Armeniërs aangezet wordt. Deze hebben
de bescherming der overheid ingeroepen.
De Vörwarts ontvangt van twee verschil
lende kantan een mededeeling over den
Dora reikte haar broer de hand, zonder
iets te zeggen; hjj gevoslde zich echter
door haar zwjjgen gesterkt.
»En ik zal w*rken!« Vastheid van be
sluit en moed spraken uit dis levendige,
kinderlijke oogen. »Weet je wel dat de
groote Moltke ook niets gehad moet hebben,
en toch is hjj gcneraal-veldmaarschalk ge
worden.*
>Ja, Hans.* Na moest Doraline toch
glimlachen, hoe droevig haar hart ook was.
>Denk je een Moltke te worden?*
>Nn,< hernam de knaap, en met «en
kleur liet hjj het hoofd hangen; hjj wist,
dat zjjn aanleg jnist niet schitterend was,
maar even snel hief bjj het hoofd weder
op. »Ik zal mjjn plicht doen, met allen
jjver, altijd maar door Meer kan niemand
Eu als ik het dan ook maar tot instructeur
aan de krjjgsschool breng of in het Mili
taire Weekblad schrjjf, daar heeft men het
hoofd van Moltke niet voor noDdig, dan
is het voor ons toereikend. Wjj hebben
□iet veel behoeften, wjj hebben elkaar lief,
en een frische bloem, Dora, zon er nog
weieens voor je op kunnen overschieten.*
Bravo, Hans!* Dora's oogen werden
vochtig. »Ik zal nooit vergeten ho« je denkt.
Ja, wjj zullen bij elkaar bljjven, wat er
ook gebeurt, getrouw aan onazelven en
aan onze familie.*
En zoo stonden zjj ook hand in hand,
■til berustend in het leed, dat gedragen
moest worden, bjj elkander, toen de nieuwe
moeder, na een korte hu walg kareis, haar
intocht in het gezin dead, mat een zoo
vriendeljjke begroeting als de vader slechts
kon verlagen.
oproerigen gesst, die zich geuit heeft onder
de manschappen van het 71ste Bielower
regiment, dat te Nienw-Alexandria (op zjjn
PoolschPalawy) in garnizoen ligt. Toen
de regimentscommandant kort geleden in
een toespraak voor het front zeide: Broeders!
Spoedig komt wellicht aan ons da beurt,
om op de Japanners los te trekken. Laten
wjj dan voor moedertje Rusland, voor
vadertje den Tsaar dapper vechten riep
het regiment hem als uit een mond toe:
»Wjj gaan niet naar den oorlog Dezelfde
soldaten hielden een optocht met een rood
vaandel en weigerden op het schietterrain
op de schjjf te schieten, maar schoten de
geweren in de lucht af.
De Hnmanité bevat twee brieven van
Gapon. De eerste is eigenljjk minder een
brief dan een oproep aan de Russische ar
beiders om als één man tot de groote revo
lutie over te gaan. Het is een vlammende,
hartstochtelijke opwekking tot een geweld-
dadigen opstand, met prediking van tiran
nenmoord op grooten schaal, meer in het
bjjzonder dien van generaals en andere offi
cieren, gouverneurs en politiehoofden. Voorts
geeft Gapon den raad alle openbare gebou
wen in brand te steken of op andere wjjze
te verwoesten; gas-, water- en electrische
leidingen te vernielen; Telegraaf en telefoon
af te snjjden, maar particnlier bezit te ont
zien. Hij belooft de arbeiders ten slotte wa
penen, vooral dynamiet, en bezweert hen
als één man te handelen zonder onderscheid
van ras, geloof of partjj, terwjjl hjj hen
waarschuwt voor gehoor geven aan het ge
fluit van lokvogels in dieDst sdezer ver
doemde regeering, deze bende van vervloekte
moordenaars*.
Het tweede doen ment is een Open Brief
van Gapon aan: sNicolaas Romanof ge
wezen Tsaar*, en lnidt als volgt:
»Vol kinderljjk vertrouwen in n, als vader
van nw volk, kwam ik vreedzaam tot n,
vergezeld van de kinderen uwa volks. Gjj
moest het weten en gjj wist het. Desondanks
heeft het bloed der arbeiders, van hun
vrouwen en kinderen, gevloeid. Dit bloed zal
u in de toekomst voor altjjd van nw volk
scheiden, nooit zal de zedeljjke band tus
schen n en het volk weer worden aange
knoopt. Den aanzwellenden volksstroom
zult gij niet kannen indammen, noch door
halve maatregelen, noch door de belofte van
bjjeenroeping eener volksvertegenwoordi-
De overste had voor niets anders oogen
dan voor zjjn jonge vrouw. De gedachte
aan den geliefde sterkte Doraline, dat haar
hart niet brak. Maar ook die hoop, waar
mede zjj tot dusverre haar verdriet in slaap
had gesust, dreigde in rook te ver Wiegen.
Felix was niet op de bruiloft gekomen;
hjj had zich bepaald bjj een gelnkwensch
aan de verloofden en een telegram aan de
jongehuwden, die jnist bjj het wildbraad
en den champagne was aangekomen, zooals
voor zulke telegrammen gepast is niets
mer 1
Zou hjj de jonge vrouw dan bemind
hebben? Beminde hjj haar nog, dat hjj
haar niet zien kon, nn zjj een ander toe
behoorde of moest hg werken, met jjver
werken, om het geld voor een nienwe stu
diereis te verdienen Maar hjj had Doraline
ook door taal noch teeken eenig bljjk van
zjjn deelneming gegeven. Was zjj hem zoo
onverschillig geworden, dat bjj geen woord
voor haar lot over had, of viel het hem
zwaar het rechte woord te vinden? Hoe
langer hoe meer verlangend, maar ook
hoe langer hoe banger, klopte haar hart,
want nu was hjj ook niet gekomen, hoe
wel zjjn schilderstuk voor de tentoonstelling
naar P&rjjs afgezonden moest worden.
Dat zon dokter Werner bezorgendat zou
hjj hem opdragen. Zjj waren mst elkaar
bekend geworden in de villa Braun en onder
een glas bier in de >Gonden Leenw*. Dit
had de jonge dokter Doraline verteld, toen
hg haar bjj een zjjner patiënten uit de
armen-praktgk ontmoet had. O, welke hoop
en verwachting waren niet aan dat schil
derstuk verbonden!
ging. Dynamietbommen van het collectivism
tische en persnonljjke terrorisme van den
volksopstand liggen gereed voor n, nw fa
milie en alle moordenaars des volks. Ik zeg
het n en het zal gebeuren. Er zullen mis
schien stroomen bloeds vloeien, uwentwege
wordt misschien Rusland in 't verderf ge
stort. Traeht mjj te begrijpen, en laat het
n eens voor aitjjd gezegd zjjnDoe liever
zoo spoedig mogeljjk met nw geheele familie
afstand van den Rnssischen troon en vlucht
voor het gericht van het Russische volk.
Heb medeljjden met uw kinderen en met
nw land, gjj, die andere landen den vrede
beloofdet en uw eigen volk worgt.
Weet, dat deze brief een rechtvaardiging
zal zjjn der revolutionaire en terroristische
gebeurtenissen, die spoedig in Rusland zul-
len gebeuren.
Gapon.*
Donderdagmiddag om 3 uur is er een
bom geworpen uit een venster dat uitziet
op een politiepost te Warschau. De bom
viel tusschen een groep soldaten en politie
agenten, maar zjj ontplofte niet. Twee joden
zjjn gearresteerd.
De correspondent van de Matin te Pe
tersburg seint:
Het gerucht van Koeropatkin's terugtocht
op Tiëling en de verschjjning van Japan-
sche afdeelingen in den rug van het Rus
sische leger gaan hier even onopgemerkt
voorbjj als de aankomst van Stoessel. Men
denkt over niets dan de binnenlandsehe
onlusten, en de troebelen die aanplakbiljetten
en proclamaties nog laten voorzien tegen
aanstaanden Zaterdag (heden).
De revolutionaire beweging wordt hoe
langer hoe sterker. Volgens inlichtingen,
door de maatschappij der slaapwagens ont
vangen, neemt men aan dat de werkstakiag
van het spoorwegpersoneel Donderdagavond
zal beginnen op de geheele ljjn naar War-
schan, om vervolgens naar andere ljjnen
over te slaan. Het zal dan niet meer mo
geljjk zjjn, het land te verlaten, en de ge
dwongen opschorting van het postvervoer
dreigt gevolgd te worden door een werk
staking der telegrafisten.
De kalmste menschen achten den toestand
thans gevaarljjk. Over acht dagen begint
de vasten, en naar gewoonte zal driekwart
van de Rnssische bevolking in de eerste
week daarvan niet werken. Hoe zal dat
dezen keer gaan?
Volgens den Petersburgsohen correspon-
Onder haar oogen zon het ontstaan, zjj
zon de Maze van den kunstenaar zjjn. En
nn zjj wist niet wat bjj tot onderwerp
gekozen had.Nooit had hjj haar nitgenoodigd
zjjn werk te komen zien, er met haar over
gesproken.
Zjj moest dat schilderstnk toch zien:
maar alleen, zjj wilde het beschonwen als
een deel van hemzelf: het zou haar zeggen
wat er van den knnstenaar geworden was,
wat zjj van den geliefde nog mooht hopen.
De seringen en gouden regens geurden,
de vogels zongen toen Doraline over het
terras den weg insloeg naar het atelier
van baar neef.
Snel liep zjj de trap opmet een klop
pend hart draaide zjj dm sleutel in het
slot om. Eigenaardig, bjj na spookachtig in
het getemperd licht van het vertrek, sche
merden de kleurige gedaanten haar voor
de oogen; meer ea meer scheiden zjj zieh
van elkander af. Daar, aan den ooatelflken
wadd, blonk een breede vergalde Ijjst uit
daar schitterde een kleurengloed door
de schemering heen.
En weder rees het verleden met zjjn
grootsche droomen Doraline voor den geest,
met alles wat zich scheidend daartusschen
gedrongen had. Haar hart klopte verstik
kend. Haastig schoof zjj het gordjjn, dat
voor het venster hing, terug, en het volle
licht der lentezon stroomde binnen. Met
een kreet en een verschrikten blik staarde
Doraline op de schilderjj.
hMl
m
i iiiuiu—hum mum—imsmn urn wiwn imih ui hu mm i hui
Naar het Duitsch
VAN
Wordt v.rvolgdv.
