Het Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard. ,M 2421. Onze Neutraliteit. In het strijdperk. UitgeverL. J. YEERMAH, Heusden. ZATERDAG 6 MEI 1905. H ET' Urn VAN jALTtN** VOOS Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per S maanden f l.OO. franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Nu om en bij onze koloniën zich twee geweldige oorlogsvloten verzame len om een beslissenden slag te slaan, staat Nederland voor een zware taak, n.l. haar neutraliteit te handhaven. Het doel van dit artikel is niet onze verwachtingen omtrent den uitslag van dit gevecht mede te deelen, maar alleen de verplichtingen die een neutrale mo gendheid in deze heeft te vervullen. Immers de verplichtingen, welke door het internationale recht aan de neu trale Mogendheden worden opgelegd, zijn voor kleine Staten, die zelve niet over groote weermiddelen te land en ter zee hebben te beschikken, dikwijls moeilijk te handhaven; terwijl het uit den aard der zaak volgt, dat in om standigheden, waarin het lot van ge- heele volken of het behoud van leger» en vloten op het spel staan, op vreed zame protesten weinig of geen acht wordt geslagen. Alleen die neutrale Mogendheden zullen in moeielyke om standigheden, werkelijk haar neutrali teit weten te handhaven, welke de mid delen hebben, om eerbiediging dier neutraliteit desnoods mei geweld af te Laten wij nagaan, van welken aard deze bepalingen zijn. Het begrip van neutraliteit en de staatsrechtelijke verplichtingen, welke het oplegt, zijn nog van zeer jeugdige dagteekening. Eerst door de werken van Hugo De Groot en meer dan ander halve eeuw later door Katharina II van Rusland nam dit begrip een meer vasten vorm aan, hetgeen niet belette, dat het in den tijd der Napoleonitische oorlogen weder zoo goed als verloren ging. De neutraliteit en de rechten van verplichtingen van neutrale mogend heden, bepaaldelijk bij zeeoorlogen, zooal# die thans door alle beschaafde volken worden erkend, dagteekenen eerst van het congre» te Parijs na den Krimoorlog in 1856. De standaardwerken van den Rus- 8ischen hoogleeraar F. von Martens (hier te lande welbekend door zijn lid maatschap van het Haagsche Vredes congres, enz.) en van den Dnitscher Holtendorff (Rechtslexikon, enz.) mogen tegenwoordig als wetboeken van dit gedeelte van het volkenrecht gelden. Den neutralen Mogendheden is als eerste plicht opgelegd de meest strikte onpartijdigheidzij mogen aan de eene FEUILLETON. M. VON ESC HEN. 48) Daarom was ook altjjd weder het denk beeld bij daar boven gekomen, dat zjjn doel toch ook nog iets anders was dan Btasd, eer, glans en genot; dat zjjn ver stand slechts gedwaald, zich vergist bad in de middelen om tot het betere, dat hg wenschte, te gerakendat hjj en dan speelde er een bittere trek om Doralines mond nog tot een zuiverder inzicht zoo komen, en door zjjn werken weer goed maken, wat bjj verkeerds had gedaan. Met des te meer getrouwheid wjjdde zjj nïngïïi? daarom aan haar plichtendaardoor wetteljpn behield haar gemoed die kalmte, die Lttfe»wektheid, die voor de taak, welke zg het ^h gesteld had, noodig was. Ook heden had Doralins vrooljjk met 'aar broers en zuster omgegaan zg hadden an het prachtige zomerweer gebruik ge- aakt, om een uitstapje naar de naburige ergen te ondernemen, en zingend gingen zg de hoogten af naar huis. Het zal omstreeks dienzelfden tjjd ge weest zjjn, dat de overste zjjn kamer in kwam. Zuchtend viel hg op een stoel neder. De der strijdende partijen niet weigeren, wat zij der andere vergunnen. Aan geen van beiden echter mogen zij tot het voeren van oorlog directe hulp verleenen. Levering van man schappen, wapenen, munitie en (be houdens zekere gevallen) van levens middelen, is derhalve verboden. Daarbij zijn neutrale Mogendheden en dit vooral is een bepaling, welke haar meermalen in moeilijkheid kan brengen aansprakelijk voor de handelingen van hare onderdanen, zoolang die zich op haar grondgebied bevinden. De neu trale Mogendheid mag derhalve zelve geen oorlogsschepen bouwen, uitrusten en bemannen en die aan een der oorlog voerende machten verkoopen; zij mag ook niet toelaten, dat dit geschiedt door hare onderdanen. Bovenal moeten neutrale mogendhe den waken voor de onschendbaarheid van eigen grondgebied en eigen terri toriale wateren. Troepen, ook trans porten van minutie en proviand, voor een der oorlogvoerende partijen bestemd, mogen dit gebied niet betreden. Zoo spoedig zij de grenzen van een neutrale Staat overschreden hebben, moeten zij ontwapend en geïnterneerd wordenin elk geval moet de neutrale Staat ervoor zorgen, dat zij zich niet weder by een der strijdende partijen voegen. Nu, waar het in dit geval op aan komt. In den zee-oorlog is het aan schepen der strydvoerende partyen weliswaar geoorlootd neutrale havens binnen te loopenzy mogen daar echter niet blijven met oorlogsbedoelingen, om zich tot den strijd voor te bereiden, beloopen gevechtsschade te herstellen, enz. Pro viand en bepaaldeiyk steenkolen kun nen ingenomen worden, doch in geen grootere hoeveelheid dan er noodig is, om de meest nabijzynde eigen haven te bereiken. Wordt door een schip van een der oorlogvoerende partijen een neutrale haven gebruikt voor krygstoe- rustingen en wordt aan het bevel tot vertrek niet gevolg gegeven, dan moet het door de neutrale Mogendheid wor den ontwapend. Bevinden zich in dezelfde neutrale haven tegelykertyd oorlogsschepen van de beide oorlogvoerende party en, dan heeft de neutrale party er voor te zor gen, dat tusschen het vertrek van vy- andelyke schepen minstens 24 uur verloopen. Buitgemaakte koopvaarders der te- genparty mogen in een neutrale haven niet binnengebracht worden. Evenmin laatste weken hadden van den altjjd nog flinken, fleren man een bejaard heer ge maakt. Hg had bezuinigd; krom gelegen, zoo als hg het noemde; geen partgen gegeven; hg had met zgn kameraads gegeten en ge dronken, zgn lievelingsspan, de Isabellen verkocht, voor een spotprjjs, natuurljjk, en over 't geheel een >hondenlaven« geleid. Maar dat alles was nog niet toereikend om den wissel bjj zgn bankier af ta lossensr bleef nog een restant. Morgen was da vervaldag. Hg had gesn geld maar hg wist, dat de jood Herzberg wel zou prolöngeeren, tegen hoogen inte rest, natuurljjkmaar wat deed dat er toe, als men zich staande mosst houden. Den vorigen dag was hg bg Herzberg geweest, maar de geldschieter was ep reis; zgn kantoorbediende had hem echter ge zegd, dat de wissel verkocht was, dat wist hg zeker maar aan wien wist hg niet. Daar had de baron niet opgerekend. Nu was hg naar verscheidene bankiers gegaan zg hadden allen beleefi hun leedwezen be tuigd die som niet dadeljjk beschikbaar te hebben, de andere zou er misschien toe in staat zgn. De trotrche man had zich de lippen aan bloed gebeten, en was naar den compagnon van Herzberg gegaan. Dank zg hun onbe- driegelgke scherpzinnigheid, wisten zg daar, wat niemand wist, dat zgn bezitting reeds dubbel en dwars bezwaard was zg leen den niet meer 1 Tot zgn kameraads wilde hg zich niet wendenhg wilde hen niet mogen gevangenen aan wal worden gezet of mag op neutraal gebied of in neutrale wateren door de oorlogvoeren den telegrafen worden aangelegd een bepaling, die met het oog op de draadlooze telegrafie wel. eenige nadere herziening behoeft. Ook voor de menschelijkheid ia ge zorgd. Loopen na een gevecht een of meer schepen der strydvoerende partyen een neutrale haven binnen, dan behoort de gelegenheid gegeven te worden, de ge wonden aan wal te brengen en zooveel mogelyk in de hospitalen te doen op nemen. Echter moet de neutrale mo gendheid ook in dit geval voor de toe passing van onpartijdigheid zorg dragen. Men ziet, dat de lasten en verplich tingen, aan Staten, die in een oorlog neutraal wenschen te blyven, niet gering zyn. Doch wy hebben nog lang niet alles opgenoemd, wat voor hen een bron kan zyn van schade en zelfs van groot onheil. Vooreerst verliest een Deutrale Mo gendheid, die, om welke redenen dan ook, niet ten volle hare verplichtingen nakomt, het recht van hare neutraliteit door de oorlogvoerende partyen geëer biedigd te zien. Zou b.v. Nederland, wyl het zichzelf tegenover Rusland machteloos voelde, toelaten, dat de schepen van Rosdiestvenski zich in een onzer havens tot den stryd uitrusten, dan zou Japan het recht hebben, zich met geweld van die haven meester te maken, de vyandelyke schepen in die haven, alsook de haveninrichtingen te vernielen, enz. In de tweede plaats blijft de neu trale mogendheid ook in dit geval, zonder dat haar eenig beroep op eigen onmacht en zwakheid, op eigen wet geving of wat ook kan baten, aan- sprakelyk voor alle schaden, welke door een der strydvoerende partyen of door onderdanen van deze zouden ge leden zyn, tengevolge van niet-nako- ming der verplichtingen van de neu traliteit, hetzy door de neutrale Mo gendheid zelve, hetzy door haar onder danen. Laat ons evenwel hopen, dat het niet zoover zal komen, dat Nederland in dit geval beslissend behoeft op te tre den; en daar is wel kans voor, daar, naar verschillende meeningen, de beide vloten andere wateren zullen kiezen om het geschil uit te vechten. iü 't ongeluk brengen; zg mochten ook niet weten, dat hun kommandant in een toestand verkeerds zooals hg bg hen niet mocht dulden. De prins neen, hg kon zjja tosstand zalf sjjn vriend niet toever trouwen. Waartoe ook? Een geschenk kon hg toch niet van hem aannemen. Nu had hg aan zgn neren geschreven hg had hun zgn aandeel in de gemeen schappelijke bezitting aangsboden. Al was het ook overladen met schulden, was het toch, meende hg, een aanwinst en zg mossten hem helpen 1 Het mocht nDt uit komen zgn eer, zgn beroep, alles stond op het spel. Wist hg maar, wie den wissel in handen had 1 Als verpletterd, leunde zgn hoofd tegen het kussen. Hg was zoo moede 1 Hg zou wel willen slapen. Maar hg moest wachtenstrak, krampachtig hield hjj de oogen open van afgematheid vielen zg dichtin de laatste weken had hg geen gerusten slaap gekend. En, luister I daar wordt geschelder klinken voetstappen, zg komen nader, de deur vliegt open ea Karei Bitter volgt den knecht, die hem wil aandienen, op den voet. Te nauwernood nam hg zjjn pet af; honend, met al de boosaardige grimmigheid, die geleden onrecht in lage karakters kweekt, trad hg Toor den baroa. Verontwaardigd, met al zgn vroegere edele trotschheid, zag deze ep zgn reormaligen ondergeschikte neder, en met een blik, die geljjkstond met een beweging om hem de deur uit te wer- Advertentien van 16 regels 50 st. Elke regel meer 71/, at. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentien worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond ingewacht. Buitenland. Men schrjjft aan »L. en V,« Een jonge dame van Papenburg (Oost friesland), te Bremen in betrekking, leerde daar een jongen man kennen, die zich uit gaf voor bakker en met wien ze zich ver loofde. Het verloofde paar besloot naar Ame rika te reizen en koos den weg over Am sterdam en Rotterdam. Daar werd op een der booten plaals besproken. Even voor de afvaart werd het meisje, die den jongen man nog maar zeer kort kende, gewaar, dat ze in handen was go- vallen van iemand, die plan had haar in New-York in een publiek huis at te levs- ren. Op de scheepslgst had hjj het meisje als zgn vrouw laten inschrgven, om zoo doende de aandacht van de havenpolitie af te leiden. Een ervaring rjjker keerde de jonge dame oaar Bremen terug. De ontploffing van een bom voor het aartsbisschoppelijk paleis te Brindisi heeft den midden-ingang vernield en een stnk muur. Een bedelaar wer i gedood. Verle den week hadden er twee soortgelijke ont ploffingen op dezelfde plek plaats. Te Toulon is in het arsenaal ingebroken. In het kantoor der administratie van de vloot werd alles wat waarde had ««stolen, doch de brandkast weerstond de pogingen om ze te forcearen, de dieven schreven er met krjjt op: »wjj feuméaren u tn«t de soliditeit der brandkast.* Hongersnood is vrjjwel epidemisch in Engelech-Indië, maar volgens den Rev. W. H. Findlay e«n Wesleyaansche zendeling pas nit Indië teruggekeerd, is 't nu zeer erg in Madras. Er is geen regen genoeg gevallen en de grond is kaal en uitgedroogd. De a nbtenaren hadden a&nschrjjving ge kregen, om eerst in het niterste geval hon gersnood te rapporteeren. Maar de zende ling is in de hutten der inlanders geweest, en er wordt jjseljjk gebrek geledsn. Men kookt zelfs blaren van de hoornen. Een proclamatie wordt door >het volk van Kreta* aan de pers gezonden. Zjj luidt »Het volk van Kreta, gekwetst in zjjn hei ligste gevoelens door het neerhalen der Grieksche vlag door de internationale troe pen, doet plechtig een beroep op de vrjj- zinnige natiën en da vrijzinnige pers Tan Europa, om zgn zaak te bepleiten bg de groote mogendheden, opdat het in zgn pen, voegde hg hem toe: Kerel, wat moet jjj hier >Hahal< Bitter had den overste nn niet meer te ontzien, en hg lachte met de ter gende onbeschoftheid, waartoe zjjn toorn voor het oogenblik der wraak gerjjpt was. >Mjjn geld kom ik halen, mjjnheer de kom mandant,* en hjj hield hem het papier voor, dat hem er bet recht toe gaf. Een rilling ging den baron door het harthjj herkende maar al te goed zgn wissel. »Hoe kom je daaraan?* »Hm, ik kan ook weieens ean fortuintje hebben, zoo goed als ieder ander,zeide Bitter, onverschillig met zgn armen slin gerende. >In de geleerde boeken zeggen se immers, dat de een op kosten van den ander leeft. Voor ons soort menschan be- behosven ze dat juist niet te laten drukken, dat zien we eiken dag. Maar ditmaal, mjjn- heer de kommandant, is de beurt aan n!< Juichend zwaaide hg met het papier, en begeerig stak hjj het den baron toe. >Maak het maar dadelgk af, mjjnheer da overste.* Die onbeschaamde toon bracht het vurige, trotsche bloed in gisting. »Ik zal je de trap laten afsmjjten!* brulde hg. Voor een oogenblik oefende dit krachtig woord zjjn macht op den ondergeschikte uit; zóó sterk werkt de gewoonte op den mensch. Bitter deinsde eenige schreden te rug, maar met het papier ia zgn hand, be dacht hg, dat de bordjas in hst leven ver hangen waren. Daar moet ik eens op drinken,* zeide Bg greep naar de flesch in zjjn borst- eenwenonde rechten hersteld worde.* Het Deensche dagblad Politikm vernee nt nit Kristiania: De stemming ia het Stor ting, waarbjj de Noorsehe regeering ge machtigd is tot een leening van 40 millioen kronea, welke feiteljjk reeds te Parjjs ge plaatst is, maakt grooten indrnk in Zweden, aangezien 10 millioen kronen van de ia 1904 opgenomen Noorsehe leening van 30 millioen kronen nog niet verbruikt zgn. Zweden ziet daarom in de uitgifte van de nieuwe leening bet bewjjs, dat Noor wegen in werkeljjkheid een oorlogsfonds bjjeenbrengt voor een conflict met Zwaden, om er wapens en schietvoorraad mee te koopen. De Noren ontkennen dat, maar loochenen niet dat de groote reserve noodig is, om bedacht te zgn op alle gebeurlijkheden. Generael Botha heeft namens >Het Volk*, de bekende Zuid-Afrikaanscha vereeniging, een aangchrjjvi«g verzonden met een samen vatting van de nieuwe Transvaalsche grond wet, omdat er geen officieele Hollandscbe vertaling van dat stuk is gegeven. De generaal oefent critiak op vele arti kelen der wet. De meerderheid van de be volking van Transvaal beeft aangedrongen op zelfbestuur. Toch is dit geweigerd, wat Botha beschouwt als een gevolg van het feit, dat alleen de regeeringspartjj geraad pleegd is. Hjj laakt de groots macht, aan de regeering toegekend, terwjjl de wetge vende macht zoo goed als niets in te bren- ■gsa-kÉfeft, zoodat hst een speelpop is in handen der regeering. De voornaamste bron van inkomsten, de spoorwegen, zjjn buiten de machtsfeer van de vertegenwoordiging gesteld. Hat is den Boeren niet vergund hun eigen taal te spreken, wat Botha niet alleen in hoogs mate onpractisch, doch ook vernederend noemt. Generaal Botha spreekt aau bet slot va* het Manifest de hoop uit, dat de wet spoe dig zal worden gewjjzigd en dat de re geering meer vertrouwen zal gaan Rtellen in het volk. Te Runcorn in Engeland heaft een jongen van 10 jaar getracht een meisje van drie te vermoorden. Hjj heeft het kind, naar 't schjjnt met een steen over heel het lichaam schrikkaljjk verminkt. Toen men het vond, was 't bewusteloos. Voor den rechter was de jeugdige onverlaat zeer kalm. Volgens twee dokters, die hem onderzocht hebben, is hjj krankzinnig noch idioot. zak en nam er een teug uit. Dat zult gjj wel laten, mjjnheer de kommandant,* liet hjj er honend op volgen, vandaag staan wjj als geljjken tegenover elkaar. Wjj heb ben met elkaar te doen. Kjjk maar,* en hjj wees op het endossement, shier staat duideljjk, dat Herzberg deu wissel aan mjj heeft afgeitaan. Ik ben er eerljjk aau ge komen, mjjnheer de kommandant. Met wur men en tobben komt zelfs de armste drom mel er eindeljjk ook nog wel.* Het duizelde den baron voor da oogen, maar door zgn duizeling heen, zag hjj niets anders dan dat alles in orde was. Herzberg leende geld, borgde op pand hjj dacht er niet meer over na of hg op de een of andere wjjze aan den wissel ge komen kon zjjuhjj wist van geen vjjand, die hem in 't verderf wilde stortendat >liefde« zoo iets doen kon, vermoedde hjj niet. Maar hjj moest het wel gelooven; hjj hield zich overtuigd, dat die man zgn lot in handen had, de eenige, de eenige, die hem niets zon schenken; en dat hjj dien man om uitstel moest vragen, had een ver pletterende nitwerking op hem. >Die kleinigheid zal u toch niet genee- ren?* hernam Bitter, en met tergende op geblazenheid stond daar de maa ia zgn schamele kleeding, op dit oogenblik grooter dan de baron, die het trotsche hoofd op de borst liet zinken. Hm vroeg hjj nogmaals, en het scheelde weinig of hjj zou vertrouwelgk beschermend zjjn hand op den schouder van den overste gelegd hebben. vervolgd.) <3 ->T« »- \A VV iTB—i i iii run ri n i ■wiiniiiiiuwmn i wni'l mrmirt Naar het Duitsch TAN

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1905 | | pagina 1