Bel Land van flensden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
Armverzorging.
In het strijdperk.
Uitgever: L. J. YEEBMAS, Heusden.
WOENSDAG 17 MEI
1905.
Jit 2
UND VAN ALTEMIS
TOO!
Dit blad versohjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementaprga: per 3 maanden f 1.00.
franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Kent gij de zorg waarmede menig
armbestuur heeft te kampen, de droeve
plicht die zij hebben te vervullen door
menigeen af te wijzen, of zeer weinig
te kunnen geven, die het o zoo hoog
noodig hebben. Zij, de leden van dit
bestuur, weten het meestal wel, wie
of het noodig heeft en wie niet, waar
het gebrek heerseht. Maar dikwijls staan
ze voor de droeve noodzakelijkheid,
degene die het zoo noodig hebben, het
noodige te moeten onthouden, willen
zij hun finantieele kracht niet te buiten
gaan.
Zouden deze besturen, in hun lief
dadig werk niet milder kunnen worden
gesteund, indien wij gaven waar het
noodig was Hoevele centen toch wor
den niet gegeven aan hen die z.g.n.
„bedekt bedelen". Yooral het platteland
wordt overstroomd met deze lui, die,
van de eene deur naar de andere gaande,
na afloop hun kas opmakend een som
metje bijeen hebben, dat menig braaf
werkman met hard werken op een dag
niet verdient.
Komt een van deze heeren in aan
raking met de politie, dan blijkt zijn
verleden niet vlekkeloos te zijn. De
meesten hebben met Veenhuizen ken
nis gemaakt en zijn meestal herhaal
delijk veroordeeld wegens diefstal. De
centen, hun aan de deur uitgereikt,
hebben geen ander gevolg dan dat zij
hun leven op denzelfden voet voort
zetten. Konden zij op deze wijze niet
in hun onderhoud voorzien, ze zouden
wel gedwongen worden de handen uit
de mouw te steken en zich tot den door
hen zoo verafschuwden arbeid moeten
wenden. De liefdadigheid heft hen dus
niet op uit hun toestand van demora
lisatie, integendeel, deze doet hen daarin
volharden.
Yan meDschen, die kunnen werken,
maar liever tot het vernederende be
delen hun toevlucht nemen, kan men
verwachten, dat zij het opgehaalde geld
ook niet behoorlijk besteden. Wat pas
is gewonnen is dra geronnen door het
keelgat, in den vorm van sterken drank.
Dat is nog de kroon op dit parasietisch
bestaan.
Als wij dit schrijven, is het geens
zins onze bedoeling onze mede-ingeze
tenen tot hardvochtigheid aan te sporen,
om meedoogenloos het penninkske aan
iederen arme, die aan onze deur klopt,
FEUILLETON.
Naar hot Duitsch
TAK
M. VON ESC'HEN.
51)
Hp zette echter een hooge borst en bood
haar zjjn arm aan. Zjj mceht het hem,
viens keten zjj droeg, niet weigeren. Zjj
zonden zieh aan zjjn ouders vertoonenzjj
gingen met haar vader naar de villa Braun.
De Brauns waren vriendeljjk jegens den
baron, en deze jegens hen zooals zjj
zich voorgenomen hadden te bljjven. in
weerwil van ach, dat roerde men maar
niet aan. Nini kwam haar aanstaande schoon
zuster allervriendelijkst te gemestzjj ver
heugde zich werkeljjk van harte over haar
welgeslaagde list.
Doraline liet zich dat alles welgevallen.
Wat zou zp zich nu niet laten welgevallen;
zp liet toe, dat Braun senior zjjn nieuwe
dochter op den schouder klopte en zwoer,
dat zjj zjjn lieveling zou worden evenals
Flip.
Daar tusschen door zag zp den diepen
rimpel op het voorhoofd van haar vader;
haar hart was van medelpden met hem
vervuld, zjj dacht aan haaf broers en zus
ter en met een diepen zucht haalde zjj
ruimer adem.
Zp zag naar Helmut Werner, die tegen
over haar zat; met eigenaardige bevreem
ding ontmoette zjj zjjn blik, waarin deels
te weigeren. Neen, ook wij zijn er van
doordrongen, dat 't een der eerste men-
schelijke plichten is om den arme, den
nooddruftige, zooveel mogelijk bij te
staan. En wij weten, dat er gevallen
zijn, waarin het geven aan de deur wel
degelijk tot het gewenschte resultaat
leidt, gevallen van gebrekkige, van
oude, van tot werken ongeschikte men-
schen, die men kent en van wie men
weet, dat er voor hen geen ander mid
del is om hun sober kostje bijeen te
krijgen. Doch die onderscheide men
goed van de soort, die wij zooeven
hebben geteekend, de arbeidsschiiwen,
die ons medelijden niet verdienen en
voor wien het beter is dat wij onze
beurzen gesloten houden; onze gave is
veel beter besteed aan de eigen armen.
Geef aan deze arbeidsschuwen te ver
staan, dat wij van hun komst niet lan
ger gediend zijn. Dat, als wij onze gave
offeren op het altaar der liefdadigheid,
we ook willen weten, dat er waarlijk
behoefte is, en wij niet langer onze
aalmoes willen zien verbrast. Als we
dit een poosje volhouden zullen ze van
zelf wegblijven.
En dan onze blik gewend naar de
liefdadigheidsinstellingen in eigen ge
meente; daar geboord de financieele
toestand dezer instellingen, die zoo vaak
met een nietig batig saldo sluiten.
Geef dan het overgespaarde geld, dat
gij niet langer wilt zien verbrast, voor
de behoefte aan eigen nooddruftige in
gezetenen, en ge zult een goed en
dankbaar werk hebben verricht.
Buitenland.
Te Weenen is in de vorige wesk een
artist, een zekere Albert Saner, in hechtenis
genomen op verzoek van het Duitsche con
sulaat-generaal te Eoustantinopel. Aan die
aanhouding is een heele romantische ge
schiedenis voorafgegaan, die in 't kort
hierop neerkomt. Sauer, die met zpn fami
lie onder den naam Morgan-troep in café-
chantauts e. d. optreedt, wordt beschuldigd,
dat hp te Eoostantinopel zpn zeventien
jarige, heel mooie dochter aan een hoog-
geplaatsten Turk, een pasja, voor duizend
Tnrksehe ponden (ongeveer t 12,000^ heeft
versjacherd. Sauer ontkent dit en beweert,
dat de pasja zpn dochter volgens den Turk-
schen ritus heeft gehuwd. Zoo verklaren
ook de moeder en de dochter zelf. Het
scbjjnt inderdaad vast te staan, dat er een
of andere plechtigheid ten hnize van den
smartelpke verbazing, deels stille klacht,
maar ook iets smadelpks lag.
Eindelijk was het middagmaal afgeloopen
Nini zat aan de piano; dokter Werner had
haar dit verzocht. Het was een verlichting
voor hem, dat hp' niet met haar behoefde
te spreken; en terwjjl hp het gezelschap
van zpn vrienden opzocht kwam Doraline
op de veranda.
Een krampachtig snikken schokte haar
gestaltezjj leunde met het hoofd tegen
do steenen balustrade en stortte heete tranen.
Opeens stond Helmut naast haar.
Doraline, vroeg hjj zacht waarom
trouwt gjj met dien maa?<
Zjj beefde hevig maar terstond her
stelde zjj zich.
»Hebt gp het recht deze vraag te doen?«
voegde zp hem toe.
Ja,c zeide hp met vastheid, vwant ik
bemin uit
Als door een bliksemstraal verblind, slo
ten zich haar ©ogen, zjj wankelde, zp mocht
niet nedsrzinken. Dat nooit! Smartelpk
vertrokken zich die edele gelaatstrekken.
Maar ik bemin u niet, dokter Werner
was haar antwoord.
Al haar kracht was teruggekeerdtrotsch
keerde de verloofde van den Majoraatsheer
den verloofds van Nini Braun den rug toe.
Neen, zjj gevoelde het wel, zjj was niet
dood, zp leefde, zjj moest levenMaar zjj
benjjdde degenen, die voor hun idealen
mogen sterven.
Helmut stond als verpletterd: nets, dat
meisje beminde hem nist, dat was zeker 1
Zp vei achtte hem als een laaghartige,
als esn dubbelen verrader. Hjj boog het
pasja heeft plaats gehad, welke door een
Mohammedaanschen geasteljjke werd geleid,
maar die per slot van rekening niets dan
een schjjnvertooning zou geweest zpn, waar
toe de doodelpk verliefde pasja met behulp
van een hem ondergeschikten bei en diens
echtgenoote zpn toevlucht heeft genomen
om het meisje, dat hjj tevergeefs getracht
had met andere middelen in zpn bezit te
krjjgen, in zpn harem te lokken. Hoe dit
zjj, het meisje is na de quasi-huweljjks-
voltrekking naar den harem geleid en heeft
daar een week ts midden van een sprookjes
achtige OoBtersche weelde vertoefd. Toen
was de Sultan achter het gebeurde gekomen,
en toornig, dat de pasja, wiens eigenljjke
vrouwen prinsessen behooren te zpn, een
christenmeisje had gehuwd, zou hp dezen
gelast hebben onverwjjld het huwelpk te
ontbinden. En zoo kwam op zekeren mor
gen bovenbedoelde bei in den harem en
beval het arme kind hem naar het station
te volgen op straffe van naar Smyrna ver
kocht te worden aan een rjjken pasja daar
ter plaatse. In den trein zou zjj hare ouders
vinden en die vond zp er ook. Te zamen
vertrok men toen naar Weenen.
Er zjjn bepaald verdachte omstandigheden
bp deze geschiedenis. Zoo had b.v. tjjdens
het «engagement* van den pasja en de
zeventienjarige artiste de hartstochtelijke
minnaar zpn aangebedene een waren schat
van juweelea e. d. gegeven. Maar na het
huwelpk moest zp deze weer afstaan omdat
zjj toen recht had op de tamiliejaweelen,
die men haar ia den harem dan ook wer
keljjk gaf. Maar deze kostbaarheden wer
den haar vóór het vertrek nit den harem
behoorljjk door den bei afgenomen, zonder
dat zjj de andere terugkreeg.
Het Landgericht te Weenen heeft nu be
sloten Sauer uit te leveren naar Eonstan-
tinopel. Er schpat dus toch wel eenige
reden te bestaan om dezen man te ver
denken zpn eigen vleasch en bloed aan een
blanke slavinnen'transactie te hebben op
geofferd. Dat hp naar Eonstantinopel wordt
uitgeleverd zit hierin, dat het Duitsche con
sulaat-generaal aldaar eigen jurisdictie heeft
over daar wonende Duitsche onderdanen,
benevens een eigen gevangenis en kawassen
(politiedienaren). In geval van een aanklacht
als thans treden vier leden der Duitsche
kolonie als schepenen op.
Er bestaat één mogelijkheid, dat Sauer
niet naar Eoustantinopel gaat. Dat zal het
hoofd als iemand, die zpn doodvonnis ver
nomen heeft.
Even vast stond het nn bp hem, dat Do
raline gevallen was als een offer van de
ruwe macht des gelds.
XX.
Yan nu aan was elke dag een kwelling
voor Helmut Werner. Nini's gesprekken, hoe
levendig en geestig ook, stonden hem tegen.
Hjj gruwde van den rjjkdom in de villa
Braun, waarom ook hjj Doraliae verraden
had, iu plaats van over haar te waken,
haar te beschermen, te redden.
Terwpl hjj op zpn kamer in gepeins zat
verzonken, werd er aan de deur geklopt,
een stoornis ter rechter uur, waut het werd
tjjd dat hjj aan zpn geneeskundige prak-
tjjk dacht. De kleine Marie trad binnen.
Marie Hellwig droeg haar redder een
dweepaehtige dankbaarheid tos; en even
geheeht was sjj aan de freule, die sedert
dien tjjd met de familie in aanraking was
gebleven en dikwjjls in den nood bijge
sprongen was.
Haar dokter en haar freule waren in de
gedachten van het meisje één geworden, en
als de dokter met de freule getrouwd was,
zou zp er zich recht over verheugd hebben
maar zooals het nu was, zjj wist zelve nau
weljjks waarom, deed het haar zoo dikwpls
leed, dat de dokter met juffrouw Brauu
verloofd was. Haar oom zeide trouwens,
dat hjj zeer verstandig deed een rjjke vrouw
te nemen, want dat alleen rpkelui gelukkig
waren.
Dat wist zp zoo niet, oom kende de
wereld beter; hp had er, ten minste, heel
Advertentien ran 16 regels 50 «t. Elke regel
meer ll/t ct. Groots lettere naar plaatsruimte.
Advertentién worden tot Dinedag- en Vrijdagavond
ingewacht.
geval zpn als de kosten bljjken te hoog
te loopen. Maar dat zal hem weinig helpen
want dan gaat hp naar de Duitsehe grens
en wordt daar uitgeleverd.
De toestand in Rusland.
Zaterdag is de vice-admiraal Nazinnof,
te Petersburg, door zpn oppasser, die drie
revolverschoten op hem loste, vermoord.
De reden voor de misdaad moet zpn, dat
de admiraal den oppasser nit zpn dienst
had ontslagen en dat deze na was opge
roepen tot den oorlog.
De Jewish Chronicle verneemt dat er
een groote verbetering in den toestand van
de Joden in Rusland op til is. Zjj zouden
volkomen vrjjheid van beweging en vesti
ging in alle steden van Rnsland krpgen;
óp de dorpen durft de regeering ze niet
toelaten, uit vrees, zoo heet 't, voor her
halingen van de onlusten in Eisjinef, dat
echter 6en stad is.
De Senaat heeft het cassatie* beroep van
Eoliajef, den moordenaar van grootvorst
Sergius, verworpen en het doodvonnis be
krachtigd.
Te Odessa is in de wpk waar veel zeelui
wonen, een werkplaats ontdekt tot ver
vaardiging van dynamietbommen. Zes bom
men werden gevonden.
Toen een kozakken patrouille Zondagavond
langs de omheining van het Woermann-
park te Riga, ging, werd uit het park
een bom geworpen. Een politieagent, die
de patrouille vergezelde, kreeg den bom
tegen zjjn voet, maar toen de bom sprong
werd slechts een paard getroffen. De me
nigte die zich verzamelde op de plek waar
de ontploffing plaats had, werd door de
kozakken uiteengejaagd.
Het Russisch Telegraafagentschap meldt
De Donderdag (de Russische 1 Meidag)
is kalm verloopen. Twee onbeduidende po
gingen om op ket Preobrajensko-kerkhof,
waar de slachtoffers van den 22sn Januari
begraven zpn, een betooging te honden zpn
mislukt. Eozakken hebban de rustverstoor
ders zonder wapengeweld uit elkaar gedre
ven. Ook een andere troep arbeiders, die
zingend over het eiland Wassili togen, wer
den door Eozakken verstrooid. Volgens be-
rickten uit Moskou, Saratof, Eazan, Eroon-
stad, Rostof, Eisjinef, Jekaterinoslaf, Tomsk,
wat van gezien. Haar oom was altjjd wel
wrevelig geweest eu had gevlooekt en ge
scholden, toen hjj, na de wereld rondge
zworven te hebben, zonder geluk en geld
thuis kwam, dat herinnerde zp zich nog
uit haar kindsheid; maar zoo boos als nu
was hjj nog nooit geweest, en toch had
hp o, zjj wilde er maar liever niet aan
denken. Als zp «r van sprak, had hp ge
zegd, zou hp haar armen en beeuen stak
slaan.
In de laatste weken was hp hoe langer
hoe woester geworden, eu sedert gisteravond
lag hp in zjjn bed te razen en te tieren,
waar niemand iets van kon begrppen; daar
om was zjj gekomen om den dokter te
halen, 't Was jammer, want zp konden
nu nog gelukkig wezen, want en nu
sprak zp toch van oom en zjjn geld. Hjj
had haar moeder er cok vau gegeven. Eu
op den dag toen de freule verloofd werd
met mjjnheer von Brauu, toeu was het
Verschrikt hield het meisje op.
Onwillekeurig werd Werner opmerkzaam,
zoodra zp dien naam noemde.
Hoe is dat gekomen vroeg hjj snel.
Marie werd verlegen; zjj zag angstig
om zich heen en schudde het hoofd. Dat
deed Werner ontstellen; zjjn hart was altpd
bp Doraline en haar lot.
>Vertel mjj er van, Marie.* Hjj legde
zpn hoed weder ter zjjde. »Ik verzoek n
dringend, kind hp trok haar naast
zich op een stoel. Weder schudde het meisje
het hoofd: zp mocht niet. Nu scheen hem
de zaak eerst recht wetenswaardig toe.
>Je doet er mjj genoegen mee, Marie,
verzocht hjj, ioo vriendeljjk dringend als
Tiflis, Eiëf en Wologda, is de dag ook
daar kalm voorbpgegaan.
Te Moskou verzamelde zich een groote
menigte arbeidere in de voorsteden. Daar
werden redevoeringen gehonden. Het kwam
tot geen botsing met de politie. Te Twer
ontstond ar op hst marktplein een nog on
verklaarde paDiik. De kerkdienst moest
gestaakt worden. Vrouwen sn kinderen
vluchtten naar het altaar. Te Reval tracht
ten ongeveer drieduizend arbeiders, na een
betoogiug in de voorstad, door de stad te
trekken. Zjj werden echter deor de politie
verstrooid. Daarna hebben zjj op 7 E.M
van de stad een vergadering gehonden.
Het kwam tot geen botsingen.
Uit Petersburg wordt eeu nieuwe botsing
tusschen het volk en de troepen gemeld.
Maandagmorgen om 7 uur vergaderden
de werklieden van de fabriek Somianikof
op het Schlüsaelbnrg Prospect, op de bin
nenplaats voor de fabriek. Voor 8000 toe
hoorders voerde iemand het woord over de
beweging van het proletariaat eu ten plotte
rees een donderende kreet op: Weg met
de autocratie 1 Leve da partjj der Russische
sociaal-democratische republiek
Onder het zingen van de Marseillaise
en oproerige liederen vertrokken de arbei
ders iu eeu ordeljjken stoet, toen plotseling
in hun rug 3 sotniëa kozakken in wilde
vaart kwamen aangerend on onverbiddelijk
met hunne zweepen insloegen op mannen,
vrouwen en kinderen, hen verpletterende
onder de hoeven der paarden en hen in
alle richtingen uiteen jagende.
Dit barbaarsche gedoe duurde 15 mi
nuten. Een doodsche stilte heerschta op
het tooneel der bloedige botsing, toen
een eskadron dragonders nog bnlp kwam
bieden aan de kozakken. De toestand der
gewonden is deerniswekkend, afzichtelpk.
De gouverneur, generaal-majoor Soko-
lofski, is Dinsdagavond iu een openbaren
tuin te Oefer met revolverschoten levensge
vaarlijk gewond. De daders zjjn ontkomen.
Het Telegraafagentschap verneemt nit Ri
ga Maandagavond om elf uur wierpen bjj
het Grisernbergpark onbekenden een bom
naar een commissaris van politie en twee
agenten. De commissaris en een agent wer
den zvraar gewond. De ongewonde agent
vervolgde de daders, maar werd door deze
met revolverschoten gedood. De gewonde
agent is ook overleden.
Helmut slechts in zjjn beste oogenblikken
verzoeken kon.
Eu zonder zich langer te bedenken, ver
telde Marie, dat haar oom dieu dag laat
iu den nacht thuis gekomen was, een beurs
met goud en een pakje banknoten op de
tafel geworpen, en benrtelings juichend en
vloekend verklaard had, dat hjj die vau
mjjnheer Von Braun had gekregen voor
een bewezen dienst.
Het blaadje was gekeerdhjj was boven,
en zpn gewezen superieur was onder, ge
heel en al ouder.
Wie dat was, wist zjj niet. Waarschjjn-
ljjk was haar oom ook niet bjj zjjn kennis
geweest, «want hjj was smoordronken,
eindigde zjj haar bericht. >Toen hjj wear
bjjkwam, heeft hjj moeder en mjj onder
verschrikkeljjke bedreigingen bevolen te
zwjjgen. Maar gestolen heeft hjj het niet,
neen, mjjnheer de dokter, dat doet oom
niet. Daar kant gjj gerust op zjjn,« be
tuigde het meisje, toen Werner haar ern
stig aanzag.
»Nog eeu paar dagen heeft hjj geschol
den en hoe langer hoe meer gedronken, en
maar altjjd gevloekt dat de voornamen en
rjjken het samen eens waren en de armen
altpd voor hen de kastanjes nit ket vaar
moesten halen. Maar sedert gisteren is kjj
heelemaal razend geworden, en als er een
enkele maal een verstaanbaar woord bjj
hem uitkomt, is het een vlosk of de naam
Braun of Sonnenfels.<
Helmnt Werner had genoeg gehoord
om hem het hoofd warm te maken tot
allerlei combinaties.
I Wordt vervolgd.)
IIÏÏIBI4D
^nttMBaasaauaBSHnHnBaaMBaainBMBMtMBHK>