Het Land van lleusden en Allena, de Langstraat en de Boromelerwaard.
De Kinderwetten.
Buiten verwachting.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 2475. Zaterdag 11 November.
FEUILLETON.
11 ;T t-S.Ï.3 fltTE-f'
VOOR
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO,
franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
190S.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 7ys ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
I.
Als men spreekt over de Kinder
wetten, dan bedoelt men een drietal,
de le omtrent de ouderlijke macht en
voogdij, de 2e berechting en bestraffing
van jeugdige personen, de 3e de wet
op de tuchtscholen. De le brengt al
dadelijk een geheele omwenteling in
den huiselijken toestand. Terwijl tot
dusver de vaderlijke macht alles was
en de moeder alleen als plaatsvervang
ster optrad waar de eerste verhinderd
was zijn macht uit te oefenen, voortaan
oefenen beide ouders die macht uit. Om
een enkel voorbeeld te noemen, waar
men dit verschil duidelijk voeltAls
een minderjarig kind trouwen wil, dan
moest het de toestemming zijner ouders
vragen, doch als de vader de zijne ge
geven had, was dat voldoende, zoodat
de moeder er feitelijk niets in te zeggen
had.
Voortaan moeten beide ouders hun
toestemming geven en als één van beide
weigert kan bet huwelijk niet doorgaan.
Gelijktijdig heeft de wet voor de trouw
lustigen den toestand aan den anderen
kant verbeterd door de leeftijd van 21
jaar te stellen als dien der meerder
jarigheid, zoodat een koppig vader, die
't kostgeld dat zijn zoon of dochter
betaald niet missen en daarom geen
toestemming geven wil, twee jaar vroe
ger dan te voren zich de macht daartoe
ontnomen ziet. Trouwens, bij alle na
burige volken is die 21-jarige leeftijd
reeds lang die der meerderjarigheid.
Nog in ander opzicht is de vrouw
vooruitgegaan bij deze wet. Zij krijgt
ten aanzien der 'oogdij ongeveer de
zelfde rechten als de man. Was zij tot
dusver onbevoegd de voogdij uit te
oefenen, tenzij alleen over hare eigene
kinderen, nu is zij tot voogdes benoem
baar en ook is haar in den familieraad
thans de plaats ingeruimd, waar zij tot
dusver buiten gesloten was en kan zij
curatrice worden over haren man, als
deze onder curateele wordt gesteld.
De verandering van vaderlijk in
ouderlijk brengt nog een wijziging
mede van beteekenis. Nu de ouders
samen die macht hebben, kan zij alleen
bestaan waar beiden vereenigd zijn.
Waar geen huwelijk bestaat of dit
door dood of echtscheiding is ontbon
den, daar houdt de ouderlijke macht
op en treedt een der ouders op als
voogd.
(2.
Oude Piet deed intusschen zijn naam
steeds meer eer aan. De rimpels in zijn
gezicht waren zoo mogelijk nog dieper ge
worden, zijn oog vriendelijker, zijn lach
onnoozeler dan vroeger en de uitdrukking
van zijn gelaat kommerlijker dan ooit. En
dat was ook geen wonder want Oude Piet
had geen heel gemakkelijk leven, veel ge
luk met visschen had hij niet en dat was
toch, zooals Anna vroeger altijd gezegd
had, zijn grootste verdienste geweest. Als
het de anderen soms eens meeviel, kwam
hij dikwijls met een leege boot tehuis.
Neen, hij was niet heel gelukkig, Oude Piet
Gelukkig was hij nog al handig in an
dere dingen hij was half kleermaker, half
smid, schoenmaker zoo noodig j a eenmaal
had hij een oude keukenklok gerepareerd,
en daar was hij zeer trotsch op, omdat de
oude uurwerkmaker haar lang in huis had
gehad en na al zijn talenten er op verspild
te hebben beweerde, dat zij niet meer bruik
baar was. Door dit alles kon hij even rond
komen, vooral toen hij op een of ander
erf ging werken en hielp met nettenboeten.
Op die wijze gingen weer zes of zeven
jaren voorbij. Maar toen kwam er een groot
verdriet en dat was dat de oude boot het
niet langer wilde uithouden. Hij had haar
van jaar tot jaar opgelapt, had hier en daar
een nieuwe plank ingeslagen of een stuk
En daar deze wet geen voogdij kent,
dan die onder toezicht staat, moet ook
de vader-voogd of moed er-voogdes naast
zich dulden een toeziende voogd, die
hen controleert, aan wien hp reken
schap schuldig is en die zelfs, bijaldien
daarvoor termen zijn, zijne ontzetting
uit de voogdij kan eischen.
De ouderlijke macht sluit in zich
den plicht om hun minderjarige kin
deren te onderhouden, op te voeden,
hun goederen te beheeren, hen in rech
ten te vertegenwoordigen. Omgekeerd
zijn de minderjarige (ongehuwde) kin
deren eerbied en ontzag schuldig, en
verplicht bij de ouders in te wonen,
tenzij de ouders een ander verblijf aan
wijzen.
Ofschoon het ouderlijk gezag wor
telt in de natuurlijke verhouding, heeft
toch de wet het noodig geacht dat te
omschrijven. Bij de Romeinen, de grond
leggers van de burgerlijke wetgeving,
behoorde dat recht over de kinderen
aan den vader in zijn eigen belang.
Zij waren zijn eigendom, evenals zijn
slaven en zijn vee. In den loop der
tijden mocht dat uitgebreide recht wat
worden bepe.kt, het beginsel bleef ge
handhaafd. Bij de Germanen werd de
jplicht der ouders op den voorgrond ge
steld zij moesten de kinderen opvoeden
en hadden daartoe gezag, maar ook
niet meer dan noodig was. Hier staat
dus het belang van het kind up den
voorgrond. En deze zienswijze, die ze
delijk heel wat hooger staat, heeft lang
zamerhand zich baan gebroken en daar
van geeft deze wet een bewijs.
De politie en justitie stond tot heden
machteloos tegenover een gewetenloos
vader of ouder, die zijn kind laat ver
hongeren en verwilderen, of erger nog,
het exploiteert ten bate zijner beurs op
de meest ergerlijke wijze, tot schade
van lichaam en ziel. Heeft iemand zich
zulk een verwaarloosd kind aangetrok
ken, zoodra de vader meent er voor
deel van te kunnen hebben haalt hij
het weg en als hij weigert het af te
staan, zoudt ge zelf gevaar loopen ge
straft te worden, omdat ge een kind
hebt onttrokken aan het wettelijk daar
over gestelde gezag. We weten een ge
val en ze zijn bij dozijnen te vinden
- van een meisje, dat na den dood
harer moeder werd afgestaan feite
lijk verkocht door den vader, Het kind
kreeg een goede opvoeding, wist niet
beter ot het was een dochter des huizes
en had tot haar ongeluk een goed uiter
lijk en een mooie stem. Toen ze 13
jaar oud was eischte de vader haar op
en ze moest worden afgegeven. Hij be-
blik opgespijkerd en het was hem op die
wijze gelukt haar vlot te houden, maar
verleden zomer was het bijna levensge^
vaarlijk geweest er in te varen, zoo lek
was zij. Toen Piet haar dan ook in den
herfst aan wal had gehaald en een alge
meen onderzoek had ingesteld, schudde hij
bedenkelijk zijn hoofd hij zag geen kans
haar nog eens op te kalefateren, want ze
was nu zoo wrak geworden, dat hij haar
niet eens meer behoorlijk kon oplappen.
Dienzelfden herfst stierf Akerström, Anna's
man, en zij bleef als welgestelde weduwe
achterdaar zij echter eerst voor in de
dertig was en er lang niet onaardig uitzag,
begon menigeen al spoedig zijn kans te
berekenen.
Op zekeren dag in het begin van No
vember stond Piet zijn boot te bekijken
en dacht hij na over eenig middel om
tegen alle kansen in, haar nog eens zeeklaar
te maken een probleem, waaraan hij al
zijn leedige uren van den dag besteedde
toen hij op eens een stem achter zich
hoorde.
Hij keek op. Het was Anna, die een
eindje van hem af op het strand stond.
Zij had aan deze zijde van het eiland bood
schappen gedaan, had vlug aangestapt in
het frissche weder en zag er echt gezond
uit, zooals ze daar stond, vol en rooskleurig.
Maar Piet was zoo vervuld met zijn boot,
dat hij dat heelemaal niet opmerkte.
„Goeden middag," antwoordde hij terug.
„Sta je daar je schuit zoo te bekijken,
Piet?" ging Anna voort; en het scheen
wel, dat ze in haar vroolijkste spraakzaam
ste stemming was.
zigde haar om 's avonds voor de caté,s
te zingen en bloemen te verkoopen, en
verdronk het door haar verdiende geld.
En toen hij haar wilde dwingen meer
te verdienen door ontucht wist ze
te ontkomen en verdronk zich. Dat is
een staaltje van wettig onrecht, dat zulk
een vader macht geeft over zijn kind.
En aan dergelijke dingen kan deze
wet een einde maken, door zulke ouders
te ontzetten uit hun macht. Die ont
zetting bestond nu ook al, maar alleen
als straf voor een vader, die om een
of ander vergrijp is veroordeeld, dus
ook alleen zoolang als de gevangenis
straf daarvoor duurde. Nu wordt die
ontzetting ingesteld in 't belang van
't kind en houdt eerst op als de reden
voor die ontzetting heeft opgehouden.
De wet spreekt ook van ontheffing van
die macht. Dit geldt van die ouders,
die zich niet in staat gevoelen hun
taak als opvoeders te vervullen. Onwil-
ligen en onwaardigen worden ontzet
onmachtigen kunnen worden ontheven,
doch alleen op eigen verzoek.
En wanneer heeft nu die ontzetting
plaats? De wet noemt 5 gevallen:
lo. misbru'k van ouderlijke macht of
grove verwaarloozing der verplichting
tot onderhoud en opvoeding van 1 of
meer kinderen2o. slecht levensgedrag
3o. veroordeeling wegens het deelnemen
met een kind aan een misdrijf en 4o.
het begaan van een misdrijf jegens een
kind. Terecht wordt aangenomen, dat
een vader, die b.v. uit stelen gaat en
daarbij zijn zoon meeneemt voor dezen
een voorganger en leidsman wordt in
het verkeerde, en dat een die zich ver
grijpt aan zijn kind, op welke wijze
dan ook, niet langer gezag over zijn
kind mag hebben. Dat is het 5e geval
van ontzetting waarvoor staatGevan
genisstraf voor twee jaar of langer.
Die ontzetting geschiedt door de
rechtbank en wel op verzoek van den
anderen ouder of door bloed- of aan
verwanten tot den 4en graad. Het kan
ook geschieden op verzoek van den
voogdijraad of do vordering van den
officier van Justitie en de zaak heeft
dan het gewone verloop van een proces
ten onzent met recht van hooger beroep
enz. Maar intusschen moet dat kind
(of die kinderen) onttrokken worden
aan de macht van den ouder tegen
wie de ontzetting gevraagd wordt en
van wien het zich denken laat, dat hij
nu voor het laatst zich nog eens danig
laat gelden. Dan kan de officier van
Justitie of de rechtbank gelasten dat
de kinderen tijdelijk aan zijne macht
onttrokken worden en aan den voogdij
raad worden toevertrouwd.
Deze raad moet gehoord worden over
de ontzetting van een der ouders en
is belast met tijdelijke voogdij of aan
wijzing van de gezinnen of gestichten
waar de kinderen zullen worden op
gevoed.
Yan beteekenis is, dat een lui en
zelfzuchtig ouder zich niet kan ont
trekken aan den onderhoudsplicht zijner
kinderen, door zich te laten ontzetten
uit de ouderlijke macht. De kanton
rechter bepaalt de wekelijksche of maan-
delijksche uitkeering, die naar omstan
digheden kan worden verhoogd of
verlaagd, en is de man onwillig dan
legt de voogdijraad beslag op zyti loon.
Langs zeer eenvoudigen weg wordt de
baas of patroon genoodzaakt dit uit te
keeren en den onwillige op zijn loon
te korten. Worden beide ouders ontzet
of ontheven van het ouderlijk gezag,
dan kan de rechter de voogdij opdragen
aan een stichting of instelling, die
duurzame verzorging van minderjarigen
ten doel heeft. Dit kan zijn in een ge
sticht of in het huisgezin, maar de
vereeniging treedt nu op als voogd.
Om niet geheel en al het kind te
vervreemden van de familie wordt uit
een der naaste bloedverwanten de toe
ziende voogd benoemd, die, evenals de
voogdijraad, ten allen tijde toegang
heeft tot de gestichten of gezinnen,
waar dergelijke kinderen zijn. Zoo
wordt het kind in de le dezer wetten
beschermd tegen de kwade practgken
zijner ouders en op den goeden weg
gebracht.
Slot volgt).
Huitcnlatid-
De toestand in Rusland.
Te Bakoem zijn alle winkels, kan
toren en scholen gesloten. Bij de ver
nietiging van den spoorweg werden 27
personen gedood, waaronder de stations
chef en vijf kozakken.
In het dorp Nassakwirali greep de
volksmilitie het door 120 kozakken
begeleidde districtshoofd aan. De strijd
duurde 17 uur. Honderd en vijf ko
zakken, vier man der militie, het dis
trictshoofd en een officier sneuvelden.
De woedende kozakken staken de ge
bouwen in de dorpen in brand. Over
zee worden troepen naar het gebied
van den opstand gebracht.
Te Petersburg loopen geruchten, dat
Finland zich onder Engelsch protecto
raat zou willen stellen.
Men merkt op, dat alle Engelsche
correspondenten tegen Witte te velde
„Ja," antwoordde Piet, en in zijn bekom
mernis liet hij asioh verleiden tot iets, wat
wel op een uitval geleek:
„Het is een ellende," zuchtte hij en streek
met de handen door zijn haar.
Anna kwam haastig op hem toe en begon
evenals hij de boot te bekijken. Zij schudde
bedenkelijk het hoofd. „Ja, daar zal niet
veel meer aan op te kalefateren zijn!"
Zij was op eens heel ernstig geworden.
Het speet haar klaarblijkelijk van de oude
boot.
Zij standen een oogenblik zwijgend naast
elkander; hun blikken waren op de boot
gevestigd. Toen zeide Anna:
„Je zult je tegen het voorjaar wel een
nieuwe moeten aanschaffen."
Hij lachte zijn breeden lach.
„Ja, dat zal wel moeten 1"
Anna zag hem aaneen blos kleurde hare
wangen. Het zou misschien niet onmogelijk
zijn tegen billijke prijs een nieuwe te krijgen.
Als je maar wilde.
„Zoo," antwoordde Piet, met zijnonnoo-
zelen lach.
Anna zweeg een oogenblik. Toen zeide
zij half ontwijkende;
„Bij voorbeeld onze nieuwe vischschuit."
En daarop vervolgde zij zeer haastig:
„Want wat zal ik er mee doen, nu ik
toch alleen ben? Ik red mij wel met den
ouden en had er juist over gedacht den
nieuwen maar van de hand te doen. Zou
die je niet aanstaan?" eindigde zij met
eenigzins beschroomden blik.
Piet zag haastig tot haar op, hij kon nau
welijks gelooven, dat zij het in ernst meende.
„Maar hoe zou ik die kunnen koopen
voer hij ten laatste uit.
„Daar zou wel iets op te vinden zijn,"
antwoordde zij, knikte, zeide goeden dag
en ging heen.
Piet stond daar en staarde haar na. Neen,
zij had maar geschertst.
Akerström's nieuwe vischschuit! Het was
de beste, die op het heele eiland te vinden
was. Die was nauwelijks een jaar in ge
bruik en zoo mooi en licht als eene plei-
zierboot. En hoe lag zij daar op het water
en met welk een vaart schoot zij vooruit!
I Piet had haar vaak met bewonderende blik-
ken nagekeken, want hij had een oog voor
booten.
„Neen, zij had maar geschertst! En al
had zij dat niet, hij zou die boot toch nooit
kunnen koopen.
Toch had die gedachte wortel geschoten
en hij kon er zich niet weder van bevrij
den. Den volgenden Zondag, toen hij wist,
dat Anna naar de kerk was, begaf hij zich
naar haar erf en beschouwde de boot van
alle kanten. Hij onderzocht haar ijzerwerk,
het hout, elke naad; neen, er mankeerde
niets aan. IJzersterk en puik zag zij er uit.
Het kostte hem waarlijk moeite er van te
scheiden.
Zoo sloop hij met het verloop van den
winter eiken Zondag naar de schuit. Hij
had haar lief gekregen, hij kon aan niets
anders denken, en peinsde er dag en nacht
over, hoe hij het geld bijeen zou schrapen
om haar te koopen.
Want hij was nu overtuigd, dat Anna
het ernstig gemeend had wat zou zij
ook doen met twee booten nu zij toch
maar alleen was. Eu misschien zou zij ze
hem, terwille van hunne oude vriendschap,
[wel voor weinig geld laten.
trekken en alles doen om zijn taak te
verzwaren.
Telkens komen er meer bizonderhe-
den in over de Jodenvervolgingen in
Rusland. Al het reeds vermelde kun
nen wij nog aanvullen met het vol
gende: Cherson is, wat het Joodsche
deel betreft, volkomen uitgeplunderd;
twee dagen lang duurde het, terwijl
militairen en politie toekeken. In Ga-
diatsj is geen enkel huis blij ven staan.
Golta en Olsiopel in Podolië zijn leeg
geroofd en platgebrand. Het dorp Kri-
oekof bij Krementsjoeg is verwoest. De
hospitalen in laatstgenoemde plaats lig
gen vol gewonden. Sarasj is uitgeplun-
derp; 100 huizen zijn verbrand; men
telt 57 dooden en 244 gewonden. Te
Jekaterinoslaf is men nog aan den gang.
Briansk uitgeplunderd; evenzoo Remny;
er zijn daar zes dooden en twintig ge
wonden gevallen. In Krolesiste zijn
168 winkels en huizen vernield, in Ka
zan de synagoge en talrijke winkels.
Overal heeft men geconstateerd, dat
niet revolutionaire betoogingen der Jo
den, maar ophitsing van het gepeupel
door hen, die de vrijheidsbeweging in
bloed willen smoren, de schuld van de
afschuwelijke uitspattingen draagt.
De Standard verneemt uit Odessa:
Volgens betrouwbare schattingen is het
aantal joden, dat alleen in zuidelijk Rus
land vermoord is, 15.000; verder zijn
er 100,000 gewond, van wie velen wel
voor altijd verminkt zullen blijven.
De kapiteins van stoombooten op den
Dnjestr te Akkerman en elders hebben
vele joden gered, die in het water waren
gesprongen, om aan hun vervolgers te
ontkomen. Velen verdronken.
Andere achtervolgers hadden het ge
munt op de derde-klas-rijtuigen van den
Zuidwester-spoorweg, nadat zij verno
men hadden dat de chefs daar alle joden
in stopten, onverschillig welke de klas
van hun spoorkaartjes was. Het grauw
sleepte de joden uit de rijtuigen en
bracht ze om.
Uit Londen wordt dd. 8 dezer gemeld
Zangwill heeft heden aan iemand die
hem kwam interviewen gezegd, dat de
slachting der Joden in Rusland de
gruwelen van den Bartholomeusnacht
overtreffen. De groote volksvergadering,
die a.s. Dinsdag in Oost-Londen zal
worden gehouden, zal tegen die slach
ting protesteeren, maar protesten baten
al evenmin als het door rijke menschen-
vrienden bijeen te brengen geld. De
lang voorspelde gebeurtenissen wijzen,
volgens Zangwill, thans den weg tot
het eenige redmiddelde Russische
Joden moeten zoo spoedig mogelijk uit
het land trekken naar een nieuw Israël,
dat door Zangwill's territorialen bond
gesticht zal worden. De Russische joden
moeten buiten hun land een nieuw
vaderland vinden.
Zangwill voegde er aan toe, dat tal-
Hij spaarde en schraapte den geheelen
winter, ontzegde zich bijna het allernoodig-
ste en werkte als een slaaf, ver in den nacht
zat hij nog zijn netten te boeten. Toen de
lente kwam, was het hem gelukt dertig
kronen bijeen te schrapen, maar daarvoor,
dacht hij, zou hij de boot wél niet krijgen
de laagste prijs waarop hij hoopte, zou wel
veertig kronen moeten zijn.
Toen zag hij op zekeren dag, dat de boot
te water werd gelaten en nu bekroop hem
een ontzettende angst, dat men hem de
boot voor den neus zou wegkapen. Toen
vatte hij zijn besluit. In een der laatste da
gen- van April trok hij zijn beste kleeren
aan, waschte en kamde zich zoo goed, alsof
hij uit vrijen zou gaan en begaf zich op
weg naar Anna's erf.
Zij stond in de keuken, toen hjj kwam.
Zij zag hem iet of wat verwonderd aan,
bloosde, droogde haar hand af en reikte
hem die.
„Het is lang geleden sinds wij elkaar
zagen," zeide zij. Het klonk als een ver
wijt, en toch was het alsof zij hun gesprek
van laatst over de boot weer ongedaan wilde
maken.
Piet wist niet, wat hij zeggen zou. Hij
was bleek van aandoening. Eindelijk stot
terde hij, dat hij wel eens eens woordje
met haar wilde praten. Zij bloosde opnieuw,
beproefde te schertsen, maar het lukte niet
heel erg. Daarom bood zij hem aan om
binnen verder te praten.
Hij nam plaats, wreef met zijn handen
over de knieën en zag haar aan met zulk
een bekommerde uitdrukking, dat zij on
willekeurig in lachen uitbarstte.
(Slêt volgt.)
llEHWSBIiAD
Naar het Zweedsch.