Het Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard
Een mislukte oplichting.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 2499. Zaterdag 3 Februari.
FEUILLETON.
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO,
franco per post zonder prijs verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
1906.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 77s ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
De jacht op den ToMolM
Op dit opschrift kan raen onmiddel
lijk laten volgen: „is aan de orde
van den dag." Het is zeer goed ver
klaarbaar. Sedert de bacil ontdekt is,
lag het voor de hand, dat de meening
post vatte: „vernietig de bacil en de
tering verdwijnt met haar nasleep van
ellende."
Terwijl vroeger beschouwingen over
tuberculose bijna uitsluitend in genees
kundige maand- en tijdschriften voor
kwamen, breidde zich de belangstelling,
nadat de oorzaak der ziekte bekend
werd, in alle kringen uit. Vooral was
dit hier te lande het geval, sedert pro
paganda gemaakt werd voor sanatoria.
Deze propaganda, door deskundigen op
touw gezet, beoogde tweëerlei doel.
Eenerzijds stelt de verpleging in sana
toria in uitzicht de genezing van een
grooter aantal lijders, dan zonder be
hoorlijke verpleging bereikt kan worden,
anderzijds verwijdert men de zieken uit
hunne omgeving waar zij een gevaar
voor anderen opleveren. Indien men
aanneemt dat tering besmettelijk is
er zijn veel deskundigen die dit als
vaststaande aannemen, dan is elke pa
tiënt een haard van infectie en indien
het getal haarden tot nul kon worden
teruggebracht, zoude het gevaar voor
de ziekte eveneens zijn ondervangen.
Voor velen was het een tQgenvaller
toen bekend werd, dat de tuberkel
bacil overal rondzweefde. Nog meer
viel het tegen toen bleek, dat 29 pet.
der volwassenen bij sectie na dood
sporen der ziekte vertoonden.
Oogenschijnlijk wordt die (tengevolge
de strijd tegen de tuberculose veel
moeilijker. Men kan toch geen 90 pet.
der bevolking in sanatoria onderbren
gen. Om jacht te maken op een vijand
die bijna alom tegenwoordig is, ook dat
is ondoenlijk. Terwijl vijftien a twin
tig jaar geleden, het uitsluitende middel
tegen een ziekte was, de bacterie te
vuur en te zwaard te vernietigen, ont
stonden in den laatsten tijd juister en
gematigder meeningen, zoowel omtrent
de tuberculose als omtrent de bestrij
ding.
Men merkte op, dat een ziekte, die
te midden van een bepaalde bevolking
(1.
„Mevrouw CollinsCox is in de wacht
kamer en wenscht u een oogenblik te
spreken, mijnheer," zeide een der politie
agenten, terwijl hij de kamer binnenkwam,
waar ik met den commissaris van Scotland-
Yard zat te spreken.
„CollinsCox, CollinsCox?" herhaalde
de commissaris; „is dat niet de beroemde
Amerikaansche millionnair, die onlangs in
Londen is komen wonen?"
„Jawel, mijnheer".
„Laat mevrouw dadelijk binnen. Blijf
er maar bij, Wiseman".
Een oogenblik later kwam mevrouw
CollinsCox vlug het kantoor binnen en
werd de deur achter haar gesloten. Zij was
eene mooie vrouw, van zeven- of acht-en-
twintig jaar, met een prettig gezicht en
blijkbaar erg opgewonden over het een of
ander.
„Mijnheer," riep zijnaar den commissaris
toekomend, „ik heb mijn man verloren;
hij is spoorloos verdwenen 1"
„Sedert wanneer?" vroeg de commissaris,
haar een stoel gevende.
„Sinds gisteravond".
„O!" zeide hij glimlachend, „daar zou ik
mij dan maar niet ongerust over maken,
mevrouw. Mijnheer zal wel frisch en gezond
terugkomen. Heeft mijnheer u niet verteld,
dat hij wegging?"
„O, dat is het niet, mijnheer, waarover
ik mij bezorgd maak, maar dit, hetgeen ik
zooeven ontvangen heb!"
En uit haar taschje haalde zij een kar
tonnen doosje, dat zij op de schrijftafel
neerlegde. M^jn chef nam het in de hand,
langeren tijd zich voordoet, haar kwaad
karakter meer en meer verliest. Van
daar dat hier te lande het aantal sterf
gevallen aan tuberculose afneemt. Te
vens is gebleken, dat de bestrijding
geenszins onmogelijk is, mits zij op
oordeelkundige wijze gevoerd wordt.
Om door een ziekte te worden aan
getast zijn twee factoren noodig. Niet
de bacil alleen veroorzaakt de ziekte,
maar ook moet de kiem een geschikten
voedingsbodem vinden. Het lichaam in
gezonden toestand is wel in staat aan
de bacillen weerstand te bieden.
Dit blijkt ook hieruit, dat de weder
helften van aan tuberculose lijdende
echtgenooten, niet méér kans hebben
om aangetast te worden dan gewone
menschen.
Gegeven dus het feit dat de tuberkel
bacil overal rondzweeft, gegeven boven
dien de zeer geringe vatbaarheid van
gezonde individuën, dan ligt de wijze
van bestrijding voor de hand. Bij goede
voeding en hygiënische levenswijze zal
die vatbaarheid gering zijn. De genees
kundige behandeling van tering berust
juist op het brengen van den patiënt
in zoodanigen toestand, dat zijn weer
standsvermogen vergroot wordt. Hoe
veel meer nog zal de vatbaarheid ver
minderen, als door nog niet aangetaste
personen gelet wordt op behoorlijke
voeding en hygiënische levenswijze.
De rationeele en wetenschappelijke
bestrijding der tuberculose ligt derhalve
op sociaal gebied. Geen wetten kunnen
hier helpen, maar goede voeding en
goede woning.
En wanneer we dan nagaan, hoe
het met dezen belangrijken factor ge
steld is, dan kan het niet verwonderen
dat de tuberculose zoovele slachtof
fers maakt. Yooral met de voeding is
het slecht gesteld. Volslagen onkunde
heerscht op het gebied der voedingsleer.
In eiken ma tschappelijken kring ziet
men kinderen, die niet letterlijk, maar
laat ons zeggen, wetenschappelijk
honger lijden.
Slechte voeding is lang niet altijd
een gevolg van het gebrek aan middelen
om voedsel te koopen. Pijnlijk treffend
is dikwijls het verschil tusschen het
kind van den boeren arbeider, dat al
thans voldoende frissche lucht geniet,
en menig stadskind, dat door onver-
maakte het open en haalde den inhoud er
uit, namelijk: een brief en een klein pakje.
Over zijn schouder heen glurende, las ik
wat er in den brief stond:
U kunt gerust zijn, dat uw man veilig
is, zoolang u geen pogingen aanwendt
om hem te vinden. Als u dat wel doet,
zal het u berouwen. Hij verzocht mij u
de hierbij ingesloten cheque van 10.000
pond sterling te zenden, die u moet in
wisselen en waarvan u ons dan het be
drag volgens onderstaande aanwijzingen
moet doen toekomen.
U moet naar de bank gaan, de cheque
inwisselen, het geld in een tasch doen
en vanavond om acht uur precies, wan
neer het donker is, daarmee naar Cross
Street, White Chapel gaan en de tasch
tegen het hek van nummer 17 zetten,
daar, waar u een wit kruis op een van
de steenen zult zien. U moet alleen ko
men en er aan niemand een woord van
zeggen, 't Is de wensch van uw man,
dat het plan zal slagen, daar dit de eenige
redding van zijn leven zijn kan. Als het
geld in verkeerde handen valt, zal uw
man een nieuwe cheque voor ons teekenen,
die u dan weer zult inwisselen en ons
brengen, 't Zal u dus veel moeite sparen,
wanneer u er voor zorgt, dat het goed
terecht komt, en onze bevelen strikt na
komt. Als wij het geld hebben, komt
uw man terug.
Zet de tasch op het witte kruis en ga
dan oogenblikkelijk heen. Men zal u
volgen, en wanneer u niet térscond weg
gaat, of als u omkijkt, of ons laat be
spieden, zoo zult u binnen twee uur
weduwe zijn. Wees dus voorzichtig. Wan
neer u ons verraadt, verraadt u uzelve
en mijnheer CollinsCox. Intusschen
sluiten wij hierbij den zegelring van uw
man in, om te bewijzen, dat het ernst is.
Jan Gauwdief Co."
standige zorgen blijkbaar het hoognoo-
dige ontbeert. De hoeveelheid voedsel
is menigmaal even overvloedig als de
keuze te wenschen overlaat.
Bij uitstek noodig is het, dat naast
lichamelijke reinheid, kennis van hygiëne
en kennis van rationeele voeding wordt
aaügekweekt. Wij zien geen beter middel,
dan dat reeds op de volksschool dit
gewichtig volksbelang ter harte wordt
genomen. De oprechte dankbaarheid
onzer nazaten zouden wij inoogsten,
als onderwijs in de voedingsleer op
den voorgrond mocht worden gesteld.
Van onmiddellijk belang moet het ge
acht worden op welke wetenschappelijke
gegevens, met de geringste kosten een
goed maal kan worden samengesteld.
De elementaire kennis van de gezond
heidsleer zoude met graagte worden ge
leerd. Bij het kind is van nature aan
wezig, de zucht om gezond en sterk te
worden. Gezond te zijn is een voor
waarde om in de maatschappij iets te
bereiken.
Van het lager-onderwijs zoude een
opvoedende kracht uitgaan, indien de
reken-, schrijf- en leeskunst dadelijk
prachtische toepassing vond op voedings
leer en hygiëne.
Wij maken ons geen illusiën, dat
aanstonds velen gewonnen zullen wor
den voor deze beschouwingswijze.
Maar wanneer men nagaat het leed
dat een ziekte als tering teweeg brengt,
en hoe eeu streven zich openbaart om
de maatschappij van deze kwaal te be
vrijden, dan is het niet overbodig er
de aandacht op te vestigen dat daar
mede gepaard gaan moet het streven
om het kwaad te voorkomen. Beter is,
ziekten te voorkomen, dan te genezen.
(Alkm. Ct.)
■Buitenland.
De Frankf. Ztg. maakt melding van
plannen, om in Pruisen een nieuwe
provincie te vormen, omdat in het nij-
verbeidsgebied aan den Rijn de over
heidspersonen ten gevolge van de groote
vlucht, die de industrie heeft genomen,
overkropt zijn met werk. Het eene plan
is, om van het gebied tusschen de
Roer en de Lippe een provincie te vor
men, die weer onderverdeeld zou wor
den in twee regeeringsdistricten, het
andere, om het regeeringsdistrict Dus-
Toen nam de chef het kleine pakje op
en vouwde het papier open. Het was een
gladde gouden ring.
„Weet u zeker, dat deze ring aan uw man
toebehoort?" vroeg ik.
„Zeker
„Uw man wordt dus waarschijnlijk ge
vangen gehouden. Wilt u hebben, dat ik
deze zaak in handen neem 1" vroeg ik aan
den chef. Hij knikte en ik wendde mij
weer tot mevrouw Cox:
„U moet naar de bank gaan, de chèque
inwisselen, en dan naar huis terugkeeren,
waar u mij zult vinden. Ik laat u dit doen,
omdat zij u waarschijnlijk bespieden. Maar,
wacht even, mevrouw, hebt u de chèque
bij u?"
„Ja, hier in mijn portemonnaie".
Ik nam ze van haar aan en liep ermee
naar het venster om ze nauwkeuriger te
bekijken. Zij was op een gewoon vel post
papier geschreven en betaalbaar gesteld aan
mevrouw Cox. Men kon duidelijk zien, dat
de handteekening door een andere hand
was geschreven dan de rest.
„Weet u zeker, dat de handteekening
echt is?" vroeg ik aan mevrouw Cox.
„Voor zoover ik weet, wel," antwoordde
zij, „maar ik durf het niet met zekerheid
te zeggen. Men kan de afwijking van de
gewone handteekening wel toeschrij ven aan
groote zenuwachtigheid."
„Is er dan afwijking?"
„Ja, mijn man schrijft een vaste hand,
en dit is zoo beverig geschreven."
„Nu, mevrouw, doet u nu, als het u be
lieft, wat ik u verzocht heb. Ga eerst naar
de bank en dan naar huis. Ik zal u deze
tasch leenen, die is er zeer geschikt voor."
Toen greep ik mijn hoed en ging weg.
Ik liep langs een omweg naar het huis
van mevrouw Cox, en vroeg aan den por
tier, die mij open deed, mijnheer Cox's
huisknecht even te mogen spreken.
Deze waardige heer kwam terstond met
een gemengde vriendschappelijkheid en
seldorp van de Rijnprovincie los en
tot een zelfstandige provincie te maken.
In het stadje Vallendar heerschen,
volgens een bericht uit Keulen, onge-
loofelijke toestanden, over welke in een
vergadering van burgers zes uur lang
beraadslaagd is. Sedert de tegenwoor
dige burgemeester zijn ambt bekleedt,
is de schuld van de gemeente met
400,000 mk. vermeerderd. Er moeten
van 1896 af valsche begrootingen zijn
opgemaakt en de kas moet in geen
jaren opgenomen zijn. De burgerij heeft
nu beslotea de regeering te verzoeken,
om den gemeenteraad te ontbinden, en
een klacht in te dienen tegen den vroe-
geren gemeenteontvanger. Verder zal
men verlangen dat de verantwoorde
lijke ambtenaren en raadsleden aange
sproken worden, om de schade te ver
goeden.
De Daily Chronicle verneemt uit
Algeciras: De behandeling van de vis-
scherijkwestie toont aan, dat men geen
verandering in Marokkaansche verdra
gen kan verwachten, zoodat de indruk
versterkt wordt, dat het congres tot
geeD uitkomst zal leiden. De vertegen
woordigers van Engeland, Frankrijk,
Duitschland en Spanje lijken in dien
indruk te deelen, daar zij waarde hech
ten aan de verklaring van de Moorsche
afgevaardigden, dat zij geen besluit van
het congres "kunnen erkennen zonder
goedkeuring van den sultan en de nota
belen. Om deze houding van de Mooren
zal het congres eerder mislukken dan
tengevolge van strijd tusschen de Euro-
peesche mogendheden.
De correspondent van de Times te
Algeciras heeft er ook weinig moed op,
en wel wegens Duitschlands dubbel
zinnige houding. Hij gelooft, dat het
congres alleen in ondergeschikte zaken
eenig lapwerk kan verrichten, maar de
hoofdzaken niet zal aanroeren. De be
handeling hiervan zou ook den vrede
van Europa kunnen bedreigen.
De Tribune verneemt uit Pretoria:
Gereraal Botha zegt in een brief aan
de bladen, dat de vereeniging het Volk
dagelijks klachten ontvangt over wan
daden van Chineesche landloopers. De
protesten, die hij uit naam van het Volk
daartegen bij de regeering heeft inge
diend, zijn vruchteloos gebleven. De
mijnbestuurders zijn niet in staat de
misdrijven der koelies te gaan, zoodat
het kwaad voortduurt. De toestand is
onduldbaar, zegt Botha, en het volk
nederbuigendheid in zijne houding naar
mij toe. Kort daarop kwam mevrouw Cox
terug.
„Ik zal nog krankzinnig worden, voordat
de dag om is," zeide zij, toen zij de ka
mer binnenkwam, gevolgd door een man,
die mijn tasch droeg.
„O neen," zeide ik vroolijk. „Ik moet u
even alleen spreken."
Zij zond den man weg en viel op een
stoel neer.
„Ja, ik heb het geld met de grootste
moeite gekregen," zeide zij, toen ik haar
vragend aankeek, „maar hebt u iets ont
dekt?"
„Ja, twee dingen," antwoordde ik. „Ik
heb noodig twee dingeneen vel crème
postpapier vraag dat aan uw keuken
meid een stalen pen, inkt en een staal
tje van de echte handteekening van uw
man. Maar haal dit alles zelf, wat ik u
bidden mag, en laat niemand er iets van
merken. Vertel mij nu wie er hier in huis
zijn."
„Ik-zelf, u meent immers gewoonlijk?
Nu, mijnheer Cox, ik-zelf, de secretaris,
drie mannelijke en vijf vrouwelijke bedien
den."
„Wonen die allemaal hier in huis?"
„Ja behalve de secretaris."
„Van hem zoude wij misschien wel iets
te weten kunnen komen; maar ik wil op
het oogenblik nog niemand zien. Wilt u
mij dat alles nu als 't u blieft halen?"
Ik lachte, toen ik het postpapier zag,
want al was het niet precies hetzelfde,
het had toch zeer veel van dat, waarop de
chèque van 10.000 pond sterling geschre
ven was.
„Wat gaat u doen?" vroeg mevrouw
Cox.
„Ik kan vóór acht uur niet veel doen,
daarom wil ik eens een proef nemen."
Ik nam het papier met de echte hand
teekening van mijnheer Cox van haar aan
en bekeek die goed. Toen haalde ik uit
mijn opschrijfboekje een stukje calqueer-
is vast besloten er zelf een einde aan
te maken.
Volgens een te Parijs omvangen tele
gram heeft aan de zuidoostelijke grens
van Marokko een gevecht plaats gehad
tusschen Fransche troepen en lieden
van Boe Amama, die in Twat, op Fransch
grondgebied, een duizendtal kameelen
hadden geroofd. De Marokkanen leden
zwaar verlies, zij hadden twaalf dooden,
veel gewonden en lieten twee gevan
genen in de handen der Franschen. Aan
den Franschen kant werden drie spahi's
gewond.
Uit Melilla komt het bericht, dat
de Spaansche kruiser Infanta Isabel
vlak bij de factorij Mar Chica is aan
gevallen door Marokkanen. De troepen
van den rogi richten versterkingen op
bij Mar Chica en bereiden zich voor op
een aanval van de troepen des Sultans.
Volgens de jongste berichten, te Tokio
ontvangen, zouden bijna een millioen
menschen in Japan aan alles gebrek
hebben in de districten die door hon
gersnood geteisterd worden. Er zijn
slechts ontoereikende middelen voor
handen tot leniging van den nood.
De Mikado heeft 50,000 jen beschik
baar gesteld voor de noodlijdenden.
Volgens een telegram uit Caracas aan
de New-York Herald, is president Castro,
van Venezuela, ijverig bezig met hot
inspecteeren van zijn troepen en het
beramen van maatregelen tegen een
gewapend optreden van Frankrijk. De
reservisten worden reeds onder de wapens
geroepen.
Te Moskou is een samenzwering ont
dekt om het Kremlin in de lucht te
laten springen. De politie heeft een
onderaardsche gang onder het Krem
lin ontdekt, die uitkwam in het riviertje
de Neglinka. Onder het keizerlijk paleis,
waarin de gouverneur-generaal woont,
zijn een groote voorraad dynamiet, twee
electrische batterijen, geleidingsdraad,
enz. gevonden.
Central News meldt uit Kaapstad dat
Duitsche soldaten te Swakopmond een
ergerlijke wandaad hebben begaan. Dr.
A.nson Donaldson, uit Brockville, in
Canada, wandelde zoo zegt de En-
gelsche berichtgever daar kalm op
straat toen een Duitsch soldaat op hem
vuurde. Hij viel en daarna losten nog
verscheidene andere soldaten schoten
op hem, zoodat hij met kogels door
linnen legde dit op de handteekening en
ging er voorzichtig wel dertig- ot veertig-
maal overheen. Daarna nam ik het vel
postpapier en maakte kalm de handteeke
ning na, met hetzelfde vreemde krulletje
aan de x, dat ik wel op de chèque van
10.000 pond sterling, maar niet op het eigen
schrift van mijnheer Cox gezien had.
Mevrouw Cox keek naar al wat ik deed
met een gezicht, alsof zij er niets van be
greep. Ik legde het papier, waar niets op
stond dan de naam CollinsCox, op tafel
en bedekte het aan alle zijden, zoodat
slechts de naam te zien kwam.
„Ziezoo", zeide ik, „wilt u zoo goed zijn,
iedereen, die hier in huis is, in de andere
kamer te laten komen, totdat ik hen hier
roep
Zij ging heen en kwam toen vertellen,
dat iedereen in de kamer was naast die,
waarin ik zat.
„Uitmuntend, ik wil ze één voor één
hier binnen hebben; begin maar met den
secretaris."
„Vraag of mijnheer Stainer even hier wil
komen", zei mevrouw Cox.
Mijnheer Stainer kwam. Hij was een
knap man van dertig jaar, zag er fatsoen
lijk uit en droeg een gouden bril.
„Natuurlijk", mompelde ik, toen hij
binnenkwam tegen mevrouw Cox, hard
genoeg, dat hij het hooren kon, „als zij
echt is, moet u haar inwisselen en doen
zooals u gezegd is. 't Zal u wel 10.000 pond
sterling kosten, maar er is niets aan te doen".
„Mijnneer Stainer", vervolgde ik, mij toen
terstond naar hem keerende, „kunt u mij
ook zeggen, of dit mijnheer Cox handtee
kening is?"
„Ja, dat is ze".
„Overtuig u als 't u blieft eerst goed,
want het geldt hier een hoogst gewichtige
zaak. Bekijk haar nauwkeurig".
Naar het Engelsch.
Geachte Mevrouw!
Slot volgt!)