Hel Land van Heusden en illena, de Langstraat en de Bomraeterwaard. Uitgever: L. J, VEERMAN, Heusden. No. 2530. Woensdag 23 Jflei. FEUILLETON. UNO VAM AUTEHtó YOOR Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00, franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. 19Q6. Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke rege meer 71/» ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag avond ingewacht. Be itaiscïe wertaamM der aarde. Uit deze vulkanen, zelf gevormd door uitbarstingen, werkt zich nu af en toe het magma naar boven. Dit geschiedt soms met langere, soms met kortere tus8chenpoozen. Welke invloeden dat bepalen, weet men in 't geheel niet. Het gebeurt, dat zulke vulkanen eeuwen lang rustig daar staan en geen teeken van leven geven. En de menschen be schouwen ze dan als uitgedoofd en als ongevaarlijke buren. Tot plotseling een geweldige uitbarsting hen verschrikt en hen met hunne huizen, die ze daar zoo netjes in den omtrek van den berg en soms er tegen op hadden neergezet, weg vaagt. Deze bergen hebben meestal den vorm van afgestompte kegels. Van boven is de top afgeplat en daar eindt dan het trechtervormig kanaal, dat met het binnenste der aarde in verbinding staat. Door de vulkanische werkingen wordt echter deze vorm dikwijls gewijzigd en ook de laatste uitbarsting van den Ve suvius moet dezen berg een geheel ander aanzien gegeven hebben. Boven dien ontstaan tengevolge der uitbarstin gen om den eigenlijken krater been weer menigvuldig kleinere kegels, die dan bij een volgende werking soms weer verdwijnen. Daar de stof, die de aarde uitwerpt, niet overal dezelfde is, zijn de vulkanen ook van allerlei ge steenten opgebouwd. In tyden van betrekkelijke rust, zooals de Vesuvius er een gekend heeft van ongeveer 70 vóór Christus tot 1631 n. Chr. stijgen uit deze vulkanen telkens gassen en allerlei uitdampingen op, zoo dat menigmaal een hooge rookpluim boven den kegel uitstaat. In deze uit dampingen bevindt zich vooral water damp, maar ook zwavelwaterstof, zwa velige zuren, koolzuur, zoutzuren enz. En tengevolge van de inwerking van deze uitdampingen op de gesteenten van den krater en zijne omgeving, ont staan allerlei nieuwe stoffen, die soms een heel eigenaardige kleur en glans hebben. Maar ook ronde stukjes lava, losgeraakt uit de in de diepte kokende massa, worden in dergelijke rus'ige tij den nu en dan uitgeworpen. De men schen in de buurt letten er echter niet op, vertrouwd als ze raken met een vulkanische werkzaamheid, dien ze da gelijks voor oogen zien. En met de zorgeloosheid, die de gewoonte brengt, bouwen ze tegen den reus, die hen 18) Maar het rijtuig was reeds weg, en op aandringen van Arnold en den dokter, be sloot zij eindelijk, zich maar in het onver mijdelijke te schikken. „Nu zal je haar zien," fluisterde Arnold zijn vriend toe. „Wat? Is zij dan nog aan het tooneel? Heb je haar er niet afgenomen? „Omdat ik geen opzien wilde wekken, moest ik wel wachten totdat alles beslist was," zeide hij snel, maar de grenzenlooze verbazing, die in de woorden van zijn vriend lag, had hem toch onaangenaam getroffen. Het eerste bedrijf was uit, en de danse ressen stonden, tusschen de coulissis ge leund, uit te rusten, of liepen over het tooneel heen en weer, en zagen door het kijkgaatje in het gordijn naar het publiek. „Zie eens Ilse!" riep Gundula, „daarzit je minnaar ook, de dikke Schmidt met zijn bruid!" „Dat is niet waar, wat praatje toch voor onzin," antwoordde Ilse, tusschen de cou lisses uit te voorschijn tredende. „Is het dan uit met jullie, en wil je die dame daar in de loge nu eens zien? Ja, zoo iets komt als een dief in den nacht," spotte zij voort. Ilse trad naar het gordijn en keek door het gaatje. Ja, daar zat Arnold, en vóór hem, vlak naast zijn moeder, een rijzig meisje. Zijn moeder! Telkens moest zij we straks verpletteren zal, hunne huizen en planten en hunne wijn gaarden. Want nooit dit hebben nu zoovele voor beelden bewezen kunnen ze er met zekerheid op vertrouwen, dat de krater, d:e ze voor uitgedoofd hielden en die eeuwen lang misschien geen teeken van leven gaf, niet straks in vlammen zal uitbreken. Het onderaardsch gerommel, dat meestal de uitbarstingen voorafgaat en de meerdere uitwaseming verschrik ken hen soms ternauwernood meer. Tot dan eensklaps uit den top of uit de zij wanden van den berg de lava losbreekt en deze vurige half vloeibare massa voortrolt over de velden, alles verwoes tend en boomen en huizen als grashal men afsnijdend, ze als stroo verzen gende tegelijk. Deze lava kan verschil lende hitte hebben, 1200' C schijnt niets bizonders te zijn. En de snelheid waarmee ze zich voortbeweegt is nog ongelijker. Haar aa d is ook zeer onderscheiden en het is waarschijnlijk, dat allerlei gesteenten, die wij nu kennen, als ba- zalt eDz., ook aan zulke uitbarstingen hun ontstaan danken. De hoeveelheid, die een uitbarsting te voorschijn brengt, is ook zeer ongelijk. Op IJsland zijn lavastroomen geweest van 20 mijlen lang, 2 mijlen breed en 40 meter in doorsnee. Maar behalve lava werpt een vulkaan bij zoo'n uitbarsting ook nog allerlei andere stoffen uit. Bij de laat ste Vesuvius uitbarsting hebben we daarvan uitvoerig kunnen lezen. De uitstrooming van gassen en waterdamp is sterker en groote en kleine steenen, zand en asch regenen op de omgeving neer. Deze asch vormt met water het hoofdbestanddeel van de kolossale rook zuilen, die in zulke tijden mijlen ver boven den krater uitstijgen en die in den nacht door den weerschijn uit den krater zoo gloeiend verlicht zijn, dat het een schouwspel van bizondere bekoring moet zijn om deze roodgloeiende pluim mijlen hoog te z;en oplaaien in den donkeren nacht. Maar de omwonenden zijn zeker al lerminst gestemd daarvan te genieten. Wij hebben den laatsten tijd genoeg van de verschrikkingen van deze uit barstingen gelezen om ons van de too- neelen van ontzetting een voorstelling te kunnen vormen. En de uitvoerige tijdingen en verhalen daarover maken het d n ook overbodig daarbij nog stil te staan. Er zijn echter nog andere werkingen der naar haar zien; die deftige dame met zilverwit haar trok haar onweerstaanbaar aan. Zou zij haar ooit zoo hartelijk en vol liefde toeknikken als zij zooeven het meisje, dat naast haar zat deed? En Arnold boog zich zoo teeder over haar schouders en zag haar glimlachend aan. Zij wist, dat hij zooveel van zijn moeder hield. Was er dan nog maar altijd geen gele genheid geweest om haar aan zijn familie voor te stellen, of was misschien dat lieve meisje de oorzaak dat het nog niet gebeurd was? Onwillekeurig grepen haar vingers naar het zwarte koordje om haar hals, waaraan de trouwring, dien Arnold haar had gegeven, hing. Nadat zij overeengeko men waren, hun verloving vooralsnog ge heim te houden, mocht zij dien ook niet openlijk dragen: alleen in het bijzijn van juffrouw Falkenberg prijkte de gouden ring aan haar vinger. „Heb je hem gezien, Ilse?" vroeg Gun dula weder. „Natuurlijk! De een is zijn moeder, de andere zal zijn zuster zijn." „Zijn zuster? Neen! Hij is het eenige kind, dat weet ik zeker. Maar je kunt je er eigenlijk niet over verwonderen, Ilse; wij zijn voor zulke heeren nooit iets anders dan speelgoed. Die daar is zijn bruid. Mijn tante kent de oude huishoudster, Rika, die heeft het verteld eerstdaags is het brui loft; en die weet het wel, want zij is bij mevrouw Schmidt goed gezien. Ilse trad zwijgend terug; het was ook hoog tijd, en weldadig verborg het roode blanketsel het verbleeken van haar wangen. In de»loge fluisterde Arnold zijn vriend toe, nadat het gordiin was opgehaald: „Zie, dat is Ilse! Is zij niet lief?" Berhard richtte zijn tooneelkijker op de aangewezene en het scheen, dat het bestu- in onze aarde, die dikwijls terecht, of wel ook soms ten onrechte met vul kanische werkzaamheid worden in ver band gebracht. We hebben ook daar van de laatste maanden zooveel ge hoord, de aardbeving van San-Francisco heeft ons de vreeselijkheid van deze werkingen zoo duidelijk getoond, dat we ook naar de oorzaken daarvan en de verschijnselen, die zich daarbij voor doen, met belangstelling hebben ge vraagd. Misschien, dat er een volgende maal gelegenheid is, daarover nog eens het een en ander mee te deelen. (Slot.) ■Buitenland. De grootste verandering in den po- litieken toestand van Europa in den laatsten tijd kan zeker wel de Engelsch- Russische toenadering genoemd worden. De twee tegenstanders, die een eeuw lang tegenover elkander gestaan heb ben, gaau elkander nu de hand geven. Ofschoon van een bepaald verdrag nog geen sprake is, kan toch wel met zeker heid aangenomen worden, dat het bin nenkort tot stand zal komen. De onderwerpen, waarover onder handeld zal worden, zijn do Aziatische politiek, speciaal de regeling yan de invloedssferen der beide partijen in Perzië, laten we maar zeggen de ver deeling van Perzië, waarbij Rusland afstand doet van de Perzische Golf voorloopig althans het Dardanellen- vraagstuk, dat in de toekomst wel zal uitloopen op een regeling van het Balkan-vraagstuk, de verdeeling van Turkije; en van Engelsche zijde het Egyptische vraagstuk. Een aan den drank verslaafd echt paar te Koschmin wilde zich onlangs geld verschaffen, om zich te Bedrinken. L>e vader schreef daarom aan zijne el ders wonende dochter, dat haar moe der eenige dagen geleden gestorven en begraven was. Hij had veel kosten ge had en verzocht zijne dochter, hem geld te sturen. Het meisje deed dit, en het zuur gespaarde sommetje werd in drank omgezet. Kort daarna schreef de man weer dat hij in het ziekenhuis lag en niets voor het graf van zijne vrouw kon doen; of zij hem weergeld wilde zenden. Het meisje kocht een krans en ging, met geld bij zich, naar Koschmin, om zelf voor alles te zorgen. Toen zij het ouderlijke huis binnen kwam, vond zij daar, tot haar schrik, hare doodgewaande moeder smoordron ken te bed liggen. Het „Berliner Tageblatt" ontvangt deeren van haar kinderlijk gezichtje gun- tig uitviel. Op hetzelfde oogenblik was Malwine ook op de kleine danseres opmerkzaam gewor den, en levendig, zooals zij den geheelen avond geweest was, haar neef vertrouwelijk toeknikkende: „Zie eens, wat een lief, en gelachtig gezichtje heeft dat meisje daar rechts En zich tot mevrouw Schimdt wendende, ging zij voort: „Tante, zou die kleine blondine daar uw afkeer van danseressen niet kunnen over winnen? Ik heb nooit iets bekoorlijkers gezien." „Neen. kind," was het beslissend ant woord; „blond of bruin, mooi of leelijk, 't is alles hetzelfde, zij deugen geen van allen. Ik zou liever sterven dan zoo'n vrouw in mijn nabijheid hebben." Malwine's waaier gleed op den grond, en Arnold raapte dien galant op: gaarne zou hij haar een woord van dank toege voegd hebben voor de bewondering, waar mede zij zich over Ilse had uitgelaten, maar hij moest zich vergenoegen met een blik, die haar deed blozenverward wendde zij zich ter zijde. Dit alles zag Ilse; en hoe vlug zij ook haar voeten bewoog, hoe bevallig zij ook rondzweefde, lag haar hart loodzwaar in haar boezem, zoo dikwijls zij naar de loge opzag, en zij gevoelde zich diep ongelukkig. Toen Arnold den volgenden dag bij Ilse kwam, vond hij haar badende in tranen. Zij klaagde wel niet, zij vroeg niet eens naar de dame, die den vorigen avond naast hem had gezeten, maar zijn eigen geweten was bezwaard, en bovendien had Bernhard hem nog eens ernstig aan zijn plicht her innerd. Ilse's tranen gaven den doorslag. „Vandaag nog zal ik met mijn moeder uit St. Petersburg een telegram, waarin wordt gezegd, dat men in verschillende Russische steden en wel voornamelijk in de Poolsche, de boycot heeft uit gesproken over de Duitsche koopwaren, om te protesteeren tegen het uitzetten van Russen uit Duitschland. Volgens een telegram uit Teheran heeft de Sjah een beroerte gehad. Zijn toestand moet ernstig zijn. De Daily Chronicle bevat een tele gram uit Melbourne volgens hetwelk de gewezen minister van oorlog Dawson een opzienbarenden brief heeft geschre ven aan den admiraal van het Japan- sche vlaggeschip, waarin hij een uit- noodiging daarheen afslaat. Dawson verklaart te weigeren den huichelaar te spelen, daar hij overtuigd is, dat de Japanners de Australiërs geen beleefd heidsbezoek brengen, maar als geheime verspieders met het oog op een latere inpalming van het gemeentebest. De correspondent van de Chronicle zegt, dat de meeste Australiërs openlijk Dawson's handelwijze veroordeelen, maar het heimelijk met hem eens zijn. In Zwitserland is de laatste dagen veel sneeuw en regen gevallen. Hier en daar is het spoorwegverkeer ge stoord door hoog-water. Het meteorologisch centraal-station te Zurich berichtte Maandag, dat het in Noordoost- en Midden-Zwitserland 50 uur lang hevig heeft geregend. Op den Kleinen Scheidegg ligt één meter, op den Eigergletscher twee meter nieuwe sneeuw. Bij Gontenbach veroorzaakten de re gens een aardverschuiving, die het door gaande verkeer op de Sihltallijn stremde. Te Thalwil dreigen door aardverschui ving eenige huizen in te vallen. Te St. Gall en te Chur lag Zondag namiddag ongeveer 10 c.M. sneeuw. Het water in het meer van Constans is Maandag 44 c.M. gerezen. Tengevolge van de aanhoudende op wolkbreuken gelijkende regens zijn stroomen vuil water van de hellingen van den Vesuvius in de buurt van San Sebastian, Cercola, Pollenatrocchia en Ponticelli neergedaald. Verscheidene huizen zijn ondergeloopen. De spoorweg om den Vesuvius is op sommige plaat sen vernield. Er zijn geen menschen omgekomen. De hevige regent van de laatste dagen hebben in het zuiden en midden van Wurtemberg overstroomingen ver oorzaakt. Het zwaarst is Reutlingen geteisterd, waar twee fabrieken zijn in gestort. De Neckar vormt van Plochin- gen tot Esslingen en van Plochingen spreken," zeide hij, haar teeder om haar middel vattende. „Waartoe het langer uit te stellen?" Dit besluit had hij reeds dikwijls geno men, bijna telkens wanneer hij haar ver liet, maar nu had hij het voor de eerste maal te kennen gegeven, nu moest het ook ten uitvoer gebracht worden. Een glans van blijdschap kwam bij deze woorden op Ilse's gelaat te voorschijn, en teederder dan ooit beantwoordde zij zijn kus; daarbij dacht zij aan Gundula's ver bazing, de afgunst harer gezellinnen en haar zegepraal. Hij ging echter met een beklemd hart heen. De vrees voor het volgend uur kwel de hem niet weinig, want Arnold was geen karakter, dat iets onaangenaams moedig te gemoet ging. Het was hem dan ook een zekere verlichting, toen hij Malwine in den corridor ontmoette, en van haar vernam, dat tante Justine op het oogenblik bij zijn moeder was. Hij kwam op den inval het jonge meisje tot zijn bondgenoote te ma ken, en dadelijk gaf hij daar gevolg aan. „Heb je een kwartiertje tijd voor me, Malwine?" vroeg hij, en de opgewonden heid, waarin hij verkeerde, spiegelde zich op zijn gelaat af. Zij zag hem verlegen aan, en een blos kleurde haar gelaat. „Zeker, Arnold, waarom zou ik Diet?" „Kom dan in mijn kamer; ik zou je gaarne geheel ongestoord spreken." „In uw kamer?" vroeg zij, met groote verbazing; „neen, mij dunkt hier is het beter." Meteen deed zij de deur van de visitekamer open. „Zooals je wilt," zeide hij, nog met zich zelf oneens hoe hij zou beginnen, en op haar weinig acht slaande. „Ach, Malwine, ik heb iets ernstigs, iets gewichtigs met je tot Nördlingen een groot meer. Te Laugheim en Biberach moesten men schen uit laag gelegen huizen door de brandweer gered worden. Ook in Engeland is veel land over stroomd. Hier en daar zijn spoorwegen vernield en graanvelden verwoest. Zondagmiddag is te Saint-Chartres, in het kantoor te Moncontour (Vienne) een bom gesprongen. Zeven menschen wer den zwaar gekwetst, sommige verloren beidde beenen. Yele anderen zijn licht gewond. Volgens het Hdbld. van Antwerpen bracht een boerenknecht te Havelange een stier naar de wei. Het dier werd eensklaps woedend bij het zien van een meisje, gekleed met rooden rok, en stormde in woeste vaart het dorp in. Een I9-jarig meisje kreeg een hoorn- stoot in het gelaat, zoodat zy vreeselijk verminkt werd en een oog zal verliezen. Een 62-jarig man werd omgeworpen en vertrapt, zijn leven is in gevaar. De knecht, die het dolle dier aebternage- sneld was en het wilde grijpen werd omgeworpen en door eenen hoefstoot een been en eene rib gebroken. Ein delijk konden toegesnelde dorpelingen den stier machteloos maken Verleden jaar had het zelfde heest een 9-jarig kind den buik opengereten. Bij de boschbranden in Michigan zijn in het geheel zeven dorpen verwoest en andere ten deele in de asch gelegd, en vreest dat er veel menschen in de vlammen zijn omgekomen. Uit Batoem werd Maandag geseind, dat W. M. Stuart, vice-consul der Ver- eenigde Staten, Engelschman van ge boorte, Zondagavond in een villa ver moord is gevonden. De moordenaar is ontvlucht. De Petersburgscho correspondent van de Daily Telegraph seint, dat de dagen van de Rijksdoe:na zijn geteld. Trepof en diens handlangers Doernowo en Go- remykin beschouwen Witte's proefne ming met een Doema, waartoe de Tsaar slechts ongaarne zijne medewerking verleende, als mislukt. Daarom volgt eerlang de ontbinding der Rijksdoema en de afkondiging van een beperkter kieswet, die alleen de verkiezing van een beperkter Doema veroorloven zal, waarin enkel de regeeringsgezinde par tijen zitting zullen hebben. Doernowo zou dan weer eerste-minister kunnen worden om het vorenstaande plan te beknutselen. Uit de provincie komen berichten, welke melding maken van een hernieuwde paniek onder de grond eigenaren, die haastig hun landerijen verkoopen uit vrees voor nieuwe agra- te bespreken, iets, waarvan mijn levensge luk afhangt." Dit zeggende, greep hij haar hand, die hij hartelijk drukte. Malwine geraakte in verwarring. Wat kon hij haar anders te zeggen hebben dan haar die ééne vraag te doen, die zijn moe der zoo reikhalzend verwachtte, en waar van ook haar levensgeluk afhing. „Ik luister, Arnold," antwoordde zij zacht, met een bewogen stem. Arnold drukte nog haar handhet werd hem zoo moeilijk het rechte woord te vin den. Maar juist zijn zwijgen, zQn besluite loosheid schenen haar de zekerste bevesti ging van haar vooronderstelling toe. „Malwine," hernam hij, met de hand over zijn voorhoofd strijkende, „herinnert ge u nog, dat ik u eens gevraagd heb of een meisje mij zou kunnen liefhebben? Toen heb je ja gezegd." „Ja," bracht zij zoo zacht uit, dat hij het niet verstond en het misschien voor een zucht hield, en haastig ging hij voort „En nu heb ik dat zelf ondervonden. Malwine, ik bemin een meisje, even braaf, even onschuldig en oprecht als zij schoon is en dat meisje wil ik tot mijn vrouw maken." Hij zweeg een oogenblik, om adem te scheppen. Wie anders kon hij bedoelen dan haar, en hoewel zij zijn aanzoek wel wat onstuimig vond, niet zooals zij het verwacht had, maakte het haar toch niet minder gelukkig. Bij den maagdelijken schroom, die in zulk een oogenblik het hart van een jong meisje beknelt, gevoelde zii toch een onuitsprekelijke vreugde; die moest wel uit haar oogen stralen, en daar om durfde zij hem niet aanzien, maar be antwoordde zacht zijn handdruk. (Wordt vervolgd.) IVHÜKIU Uit het Duitsch.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1906 | | pagina 1