el Land van flensden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard
Trouw als goud.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 2712l Woensdag 10 Februari1Q08.
De wonderen der techniek.
FEUILLETON.
tv
Una VAN ALT^
VOOR
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00,
franco per post zonder prijs verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elks rsge
meer 7l/a ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
De wonderen der techniek kennen
geen grenzen. Nog heeft de wereld niet
volkomen bezit genomen van de auto,
of de vliegmachine wordt geboren.
Eeuwenlang hebben wij getwijfeld aan
de verwezenlijking van de illusie, om
nog eens, als de vogels, het luchtruim
te doorklieven. Santos Dumont heeft
ons toen verbaasd met zijn hydrophane
maar zijn vliegmachine voldeed toch
niet geheel, en eenigen tijd hoorden wij
niets meer van zijn proeven. Andere
nationaliteiten dongen naar de eer. Het
waren de Amerikaansche broeders Wright
en de Duitsche graaf Zeppelin Maar
nu heeft Frankrijk weer den voorsprong
genomen, het intelligente Gallische volk,
waaraan ook de auto haar bewonderens
waardige samenstelling te danken heelt.
Farman, de zoon van den Parijschea
Standard-correspondent, een Engelsch-
man dus van geboorte, maar een Fransch-
man van levensopvatting, won den
Deutsch-prijs met zijn aerophane, en
deed het vraagstuk daarmede in eene
nieuwe phase van oplossing treden.
Zelfs houdt de juridische wereld zich
nu reeds bezig met het onderzoek van
de rechtsgevolgen der nieuwe uitvinding.
Openlijk wordt nu erkend dat de lucht
scheepvaart wellicht binnen niet al te
langen tijd hare plaats zal opeischen
onderdeinternationale verkeersmiddelen.
Nieuwe vragen zullen dan van rechts
wetenschap en wetgever een antwoord
fcehoeven. Dr. Grünwold, Kriegsgerichts
rat b. d. Ie Garde, heeft dat oogen
blik niet afgewacht en reeds nu aan
de bespreking van die vragen een boekje
gewijd. Na eene korte uiteenzetting van
de beginselen welke thans ten aanzien
van schepen gelden, zoowel in de open
zee, iu de zoogenaamde kustzee als in
de territoriale wateren, stelt hij de ge
deeltelijk bevestigend beantwoorde vraag,
of diezelfde regelen ook ten aanzien
van het luchtschip zouden kunnen wor
den toegepast. De uitkomsten van zijn
onderzoek vat hij samen in de volgende
stellingen.
lo. Het luchtruim boven een staat
is zijn eigendorasfeerhet luchtruim
boven de kustwateren van een staat in
zijn belangensfeerhet luchtruim boven
de volle zee of onder geen gezag staande
landstreken is vry gebied
2o. De eigendom van den staat op
de luchtruimte boven zijn gebied strekt
zich niet verder u:t dan het belang van
dien staat het noodig maakt. Aan het
internationale verkeer mogen slechts
ROBERT BUCHANAN.
(3
Een gil klonk snijdend van uit de keuken.
„Dat is een van de jonge dames! liet
Elspeth hooren. „Ze is erg van haar stuk,
het arme ding, het eene oogenblik lacht
ze en het andere huilt ze haar oogen half
uit."
Douglas had het einde van den zin niet
verstaan. Haastig was hij de kamer uitge
sneld en had zich door de gang naar de
keuken begeven, waar hij zijn on ver wachtte
gasten bijeen vond. Op den drempel bleef
hij staan en keek naar binnen. Zij waren
met hun vijven, drie heeren en twee
dames. Een van de dames zat op een
krukje bij het vuur en had haar gezicht
in haar handen verborgen, terwijl haar
geheele lichaam trilde van stuipachtige
snikken. Bij eiken donderslag, die nu
elkander snel opvolgden, uitte zij een on
derdrukten kreet van schrik, en scheen zij
op het punt, om in zwijm te vallen.
„Effie! Effiel" riep de andere jonge
dame, „doe toch niet zoo dwaas! Hier is
mijnheer Douglas."
Effie richtte zich op, nam de handen
van de oogen en keek rond. Toen zy den
zoodanige belemmeringen in den weg
worden gelegd, welke het belang van
den staat in kwestie noodzakelijk vor
deren.
3o. Slechts voor zoover het belang
van een zoodanigen staat het noodza
kelijk maakt, is hij tot het uitoefenen
van de jurisdicte over de in zijn eigen
domsfeer gepleegde delicten bevoegd.
4o. Men onderscheidt staats- en bij
zondere luchtschepen. De eerste zijn
zwevende deelen van den staat waartoe
zij behooren zij zijn ex-territoriaal boven
vreemd gebied. De bijzondere luchtsche
pen kunnen slechts dan op denzelfden
voet als de zeeschepen behandeld wor
den, wanneer de berichten genationali
seerd zijn.
Wat zegt men nu van zulk een vóór-
uitzienden wetgever, die intusschen zijn
ontwerp zelfs door het nuchtere „Week
blad voor het Recht" in alle ernst ziet
besproken
En is er niet iets brutaal waars in
het spotplaatje dat de „Auto" van een
maand of wat geleden had, en waarop
een luchtreiziger wordt voorgesteld, die
de maan aanrqdt, zoodat de stukken
eraf vliegen, en op de aarde spuwt,
zeggende: „Zoo, nu kan voor mijn part
de wereld vergaan
Ook de medici wenden zich reeds
met belangstelling naar de luchtscheep
vaart. Het „Medisch Weekblad" vestigt
de aandacht op het denkbeeld om lijders
aan tuberculose per luchtballon naar
de hoogere sfeeren te zenden, om hen
daar van stof- en bacteriën-vrije lucht
te laten genieten, die hier beneden hoe
langer hoe minder gevonden wordt. De
luchtballon-kuur maakt een gestadige
toeneming der hoogte mogelijk hetwelk
in een sanatorium niet te bereiken is.
Een ander gewichtig voordeel is, dat
de patiënt zich boven de nevelen ver
heffen kan, waarin zoo dikwijls de hoog
ten-stations van Zwitserland des zomers
gehuld zijn, en dat hij boven dien nevel
den weldadigen zonneschijn kan gaan
genieten. De herhaalde luchtverandering
bij de luchtvaart zou ook niet anders
dan van gunstigen invloed kunnen zijn.
Chr. Beck, die al deze voordeelen
der luchtballon-kuur in de Académie
des Sciences onlangs heeft uitgemeten,
stelt zich voor, dat aan een ballon-captif
lighallen bevestigd worden, waarin de
patiënten dagelijks groepsgewijze hun
kuur doormaken.
Al deze zegeningen van de techniek
hebben wij aan Frankrijk te danken
maar de vruchten der uitvindingen pluk
ken veelal andere landen. En dat laat
zich verklaren uit de karaktereigen
schappen van het volk. „Genie" is een
Fransch woord, maar „business" een
Engelsch, en de Duitschers weten te
genwoordig ook van „Geschafte" mee
te praten. Ja, zelfs een klein land als
Nederland doet Frankrijk thans heftige
concurrentie aan. De Spijkercars zijn
wereldberoemd, en de motor-industrie
(speciaal die welke beweegkracht levert
voor schepen) heeft de Frausche reeds
overvleugeld, omdat de laatste zich niet
aanpaste aan de behoeften van den tijd.
Zij wilden de scheepvaart dwingen
gebruik te maken van de gewone auto
motoren die ze toch moest maken. Maar
dat gelukte niet, en de Nederlandsche
nijverheid, begrijpend dat de scheeps
motor een eigen karakter verlangt, heeft
zich nu reeds om de geheele aarde af
nemers weten te verzekeren.
Ook de goedkoope auto, dat is dus
het toekomst-rijtuig, waardoor de nieu
we sport zich eerst recht zal inleven
in de maatschappij, hebben wij niet
van Frankrijk te verwachten. Amerika
is in dit opzicht het land van belofte,
en van vervulling.
Onze handelaars willen er nog niet
aan, maar de vraag zal er hen ten
slotte wel toe dwingen. Vooral waar
deskundigen als Henri Meijer, de re
dacteur van de „Kampioen" er zoo
warm voor pleiten.
Er zouden veel meer wagens ver
kocht worden schrijft hijwan
neer de fabrieken zich meer toelegden
op het leveren van een practische auto
voorbescheiden beurzen.
Er is vraag naar de goedkoope auto.
Tegenover ééo kapitalist die twaalf
duizend gulden voor een auto kan neer
leggen, staan twintig welgetelde bur
gers, actieve dokters, notarissen, vee
artsen, zakenmenschen in de provincie
en buitenwonende kleine renteniers, die
gemakkelijk tweeduizend gulden zou
den kunnen besteden voor een automo
biel en dat ook wel zouden willen doen,
indien zij de zekerheid hadden
dat die auto geen prul, maar een
deugdelijk geconstrueerd, betrouwbaar
werktuig was
dat zij die aulo, zonder eene diep
gaande studio van de mechanica, en
zonder vrees voor geclompliceerde ma
chinedefecten, zelf zouden kunnen be
handelen
dat zij dit zouden kunnen doen zon
der hunne handen vuil te maken;
en dat zij, ook op afgelegen plaat
sen, hunne machine in bedrijfszeke-
ren toestand zouden kunnen houden,
doordringden blik van den eigenaar der
woning opving, glimlachte zij flauwtjes.
„Ik kan er niets aan doen, Lady Bell",
liet zij hooren. „Ik ben altijd vreeselijk
bang voor onweer. Wat dunkt u, Mr. Dou
glas, zou de storm gauw bedaren
Een hevig lichten beantwoordde haar
vraag, maar ditmaal verliep er langer tijd
eer de slag volgde en het geluid scheen
ook van verre te komen.
„Het onweer gaat voorbij," antwoordde
Douglas. „Er bestaat hoegenaamd geen
reden om u ongerust te maken. Maar, als
ik vragen mag, Miss Hetherington, hoe
komt het, dat u bij zulk weer, zoo ver
van huis zij t
De oudste van de beide jonge mannen,
Arthur Lamont, e«in slank, min of meer
fatterig, maar overigens zeer knap jong-
mensch, met krullend bruin haar en een
licht kneveltje, nam het woord op voor
het meisje.
„Wij hadden een rit gemaakt naar Dum
fries en waren op den thuisweg. Het was
een heerlijke avond toen wij van huis gingen
en er was geen spoor van slecht weer te
bekennen toen wij uitreden; maar toen
wij halverwege de heide waren, bij de
Tyke-brug, begon het opeens zoo verschrik
kelijk te regenen, te stormen en te on-
weeren, dat wij geen raad wisten en onze
paarden onhandelbaar werden. Uw huis
was het dichtst in de buurt, van daar
dat wij zoo vrij zijn geweest, u lastig te
komen vallen."
„En wij hebben nog heel wat werk ge
had om u te vinden," j voegde Mr. Aird
er glimlachend bij.
Nauwelijks lettende, op hetgeen men
tot hem zeide, was Douglas op Mias He
therington toegetreden en voegde haar,
haastig sprekende toe:
„Maar u is door en door nat, Miss,
u zult ziek worden, wanneer u in die natte
kleeren blijft zitten."
„O, dat mijn kleeren nat zijn, maakt niet
uit," antwoordde zij, hem met een dank
baren blik aanziende, „maar dat weerlich
ten maakt mij zoo angstig. U zult er mis
schien wel eens van gehoord hebben, Mr.
Douglas, dat ik vroeger een zuBter had
die, toen wij nog klein waren en in het
veld tennis speelden, door den bliksem ge
troffen werd en aan mijn zijde stierf. Van
dat oogenblik af o! o!"
Verschrikt door een nieuwen enhevigen
bliksemstraal vleide het meisje zich ver
schrikt tegen den arm van den naast haar
staanden man aan en verborg haar gezicht
in zijn mouw. Hij beefde bij haar aan
raking en trilde als een espenblad. Hij
wilde iets zeggen, maar kon niet; een
vreemde opgewondenheid maakte zich van
hem meester; zijn lippen waren droog
en hard en hij moest ze met zijn tong
bevochtigen, om ze weder lenig te maken.
Gelukzaligheid doorstroomde zijn aderen,
toen hij de warmte van haar wang en den
druk van haar angstig toegeknepen handen
gewaar werd.
De jonge dame, die met den naam van
Lady Bell was toegesproken, keek Arthur
Lamont aan en haalde haar schouders op;
zich daarna tot Douglas wendende, zeide zij
„Wij zijn allemaal in een onaangenamen
toestand, zooals u ziet. Ik lijk zelf wel
een meermin, die zoo pas uit zee komt.
Maar het helpt niet, of wij hier blijven
wachten. Ik geloof, dat we het best doen,
met maar weer heen te gaan, tenminste
zonder de hulp van den reparateur.
Wij weten, dat er op een dergelijke
auto wordt gewacht, dat er een cliën-
teele is, die er met belangstelling naar
uitziet, omdat de thans gebezigde lo
cale vervoermiddelen, het paard en rij
tuig, de motorfiets en het gewone rij
wiel, bij ongunstige weersgesteldheid
en op zeer slechte landwegen niet de
gewenschte bedrijfszekerheid verschaf
fen.
Enkele groote fabrieken hebben in
deze richting reeds voorbereidende maat
regelen genomen. En we wachten, met
groote belangstelling op de eerste stap
pen, die de groote automobielenfabrie-
ken op den goeden weg doen. De auto
mobiel die met groot voordeel het paard
kan vervangen, is, volgens den heer
Meijer, volstrekt geen herschenschim.
Eu voor de economische auto, die haar
emplooy zal vinden voor hoofdzakelijk
practische sportdoeleinden, is naar zijne
overtuiging een schoone toekomst weg
gelegd. „Z. N. en Adv."
Buite»la(id.
Te Bristol is de reeds vroeger ge
noemde bigamist Witzhoff tot zeven
jaar tuchthuisstraf veroordeeld. Thans
moet bekend zijn geworden, dat hij
niet zeven maal maar 32 maal gehuwd
is geweest, en telkens zijn vrouwen
aanzienlijke sommen gelds afzette. De
achtereenvolgende huwelijken werden
gesloten in Amerika, Spanje Italië en
Engeland, telkens onder een anderen
naam. De man stamt uit een aanzien
lijke Zwitsersche familie en studeerde
voor tandarts.
ware heele gebouwen, van 25 bij 8 M.
oppervlakte en 27# M' hoogte. De mu
ren waren l1/» M. dik en liepen smal
ler op. Het dak was van hout met spar-
regroen gedekt. Er was in eiken stal
plaats voor 66 paarden. Met een open
houtvuur in 't midden hield men de
warmte op 12 gr. C.
Volgens een telegram uit St- Peters
burg staat de houtbeurs aan den oever
der Newa in brand. De schade bedraagt
reeds millioenen roebels.
Tengevolge van een ontploffing in
de Glencoe-kolenmijn in Natal zijn er
12 Europeanen en 60 inboorlingen ge
dood. De pogingen tot redding werden
opgegeven toen het bleek, dat elke po
ging om de mijn binnen te gaan, gelijk
zou staan met een oogenblikkelijken
dood. De meeste slachtoffers vonden
den dood bij bun heldhaftige pogingen
om bun kameraden te redden.
Een deel der bevolking van Fes, on
geduldig over de werkeloosheid van
Moelai Hafid, beeft den sbeik Kittani
tot Sultan uitgeroepen. Deze noemt
zich de redder des geloofs en heeft aan
zijne vrienden verklaard dat het tijd
is om de zijde van den Sultan van het
Zuiden te verlaten, waar deze geen
macht bezit en ook geen lust heeft om
zich te laten uitroepen, en het nutte
loos is voor een vooraf verloren zaak
te strijden. De revolutionnaire raad te
Fes heeft daarin aanleiding gevonden
om de bezittingen van Moelai Hafid
verbeurd te verklaren. Omrani, de ver
tegenwoordiger van Abdul Azis te Fez,
heeft oen wet uitgevaardigd, bepalende
dat niemand voor het oogenblik ge
rechtigd is betaling van schulden te
eischen.
Bij legeroefeningen, die in de vorige
maand in Noorwegen gehouden zijn,
heeft men veel nut gehad van paar-
destallen uit sneeuw opgetrokken. Het
als Effie Hetherington niet van plan is,
om hier den heelen nacht te blijven zitten."
Effie hief haar hoofd op, maar haar
handen bleven de mouw van Douglas' jas
vasthouden.
„Neem het mij maar niet kwalijk, Lady
Bell," zeide zij onderdanig. „Ik weet niet
wat ik doe, zoo bang en zoo zenuw
achtig ben ik. Maar als u wilt heengaan,
dan ben ik klaar."
„Dat zal niet gebeuren," viel Douglas
in. „U moet hier blijven, tot de storm
voorbij is. Elspeth
„Lairdantwoordde de oude vrouw.
„Gooi wat turf op het vuur, en haast
je wat. Maak gauw heet water, en ga
naar mijn kamer, om de flesch met whiskey
te halen. Wees maar niet zoo ongerust,
Miss Hetherington. Er is hoegenaamd
geen gevaar meer, behalve voor kouvatten
en ziek worden. Een glas warme grog is
het beste wat u nemen kunt."
De keukeu stond vol waterdamp, door
het brandende vuur uit de doorweekte
kleederen van het gezelschap getrokken.
De heeren hadden zich van hun hoeden
en overjassen ontdaanmaar Lady Bell
stond nog geheel gekleed, met den hoed
op het hoofd, ofschoon zij droop van het
regenwater. Wat Miss Hetherington betrof,
die zat op haar krukje, met een plas water
rondom zich.
„Mag ik u uw mantel afdoen," vroeg
Douglas, die voor niemand anders oog of
oor scheen te hebben dan voor het ver
schrikte meisje.
Zij stond op en hij nam haar den mantel
af. Inmiddels had de oude Elspeth, op een
sukkeldrafje het een en ander volgens de
aanwijzingen van haar meester, in orde
Meermalen vonden wij gelegenheid
te wijzen op de huidige ellende en
werkloosheid, die in tal van groote
steden in de Vereenigde Staten bestaan
en vooral te New-York scherp gevoeld
worden. Eergisteren zijn in de Ame
rikaansche metropool vrij ernstige on
geregeldheden voorgevallen. Een
menschlievend koffiehuishouder, die
iederen dag een gratis soepuitdeeling
liet houden ten bate van de armen
van zijn wijk, zag een heel leger arme
kinderen zijn soeplokaal binnendringen.
Toen deze armen binnen waren ont
waarden zij in kasten en op buffetten
vleesch, worst, gebak en heerlijke
zaken. Dat was den kinderen te mach
tig zij deden een formeelen aanval op
deze goede dingen. De kelners waren
niet bij machte de orde te handhaven
en er moest politie aan te pas komen.
Spiegels en glasruiten werden inge
drukt en wat wel het ergste was
tal van kleinen geraakten onder den
voet en kregen zware verwondingen.
Het gemeentebestuur van New-York
heeft besloten, de werkloosheid te be
strijden door een begin te laten maken
met .het graafwerk enz. voor den aan
leg van een nieuwen tunnelspoorweg
onder de wereldstad. Hiermee zullen
naar schatting een 175,000 man aan
werk geholpen zijn.
In vele groote steden in het westen
en zuiden der Vereenigde Staten baart
de omvang der werkloosheid niet wei
nig zorgin de meeste dier steden
worden vanwege de gemeentebesturen
bij wyze van werkverschaffing open
bare werken onder handen genomen.
Boven den staat Mississippi heeft
Vrijdag een felle wervelstorm gewoed.
De tornado verplaatste zich daarop
gemaakt en een flesch whiskey op de tafel
geplaatst. Nu hurkte zij dicht bij Miss
Hetherington neer en riep uit, de handen
van verbazing in elkander slaande
„Maar beste Lady, kijk toch eens naar
uw mooie schoentjesHet water loopt er
uit en uw kousen zijn als pap zoo nat.
Wacht even, laat mij u eren helpen,
als ik ze u help uittrekken zijn ze in een
oogenblik weer gedroogd bij het vuur."
Effie glimlachte en keek zenuwachtig
naar Lady Bell, die het tooneeltje met
ongeduld had staan gadeslaan en geen
moeite deed om haar tegenzin te verbergen.
Arthur Lamont trad op haar toe.
„Lady Bell, u is ook nat. Mag ik uw
mantel even drogen?"
„Let maar niet op mij, Arthur," ant
woordde de jonge Lady met oen boosaardig
lachje. „Ik ben niet van zout of suiker en
zal niet smelten. Met Effie is dat wat
anders, die is zoo'n delicaat schepseltje,
die heeft het wel noodig, dat zij wat ver
troeteld wordt."
Effie had intusschen weer plaahi geno
men en toegestaan, dat Elspeth haar kou-en
en schoenen uittrok. Toen Lady Bell sprak,
richtte zij haar blik op haar en glimlachte.
Haar schrik scheen op een oogenblik te
wijken voor sarcastische vroolijkheid.
„Een goed idee van dat vrouwtjeriep
zij uit, terwijl zij haar mooi gevormde
voetjes bij het vuur warmde. Lady Bell,
als ik u raden mag, doe dan even als ik
en kom ook uw voetjes roosteren."
Naar het Engelsch
VAN
(Wordt vervolgd).