Het Land van Hensden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
ZIEKENVERPLEGING.
Trouw als goud.
Uitgever: L. 3. VEERMAN, Heusden.
No. 2740. Woensdag 27 Mei. 1908.
FEUILLETON.
Urn VAN ALTfcW
VOOR
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO,
franco per post zonder prijs verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 7ys ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
die ik 't meest heb liefgehad,
dat was mijn kianke;
(de Genestet).
Wanneer een onzer dierbaren ziek
is, zullen wij volgaarne bereid gevon
den worden, om waar het mogelijk is,
hulp te verleenen en belangstelling te
toonen. Alle pogingen zullen we in het
werk stellen, om door zorgvuldige,
welwillende verpleging en kleine atten
ties den toestand van den patient dra
gelijk te maken en het gevaar af te
wendendoch niettegenstaande alle hulp
middelen neemt helaas maar al te vaak
de ziekte eene slechte wending, waar
door de geliefde patient ons voor altijd
wordt ontrukt. Bij dergelijken afloop
zoekt men vaak troost in het denk
beeld, dat men zich in het onvermij
delijke moet schikken, maar het valt
niet te ontkennen, dat in sommige ge
vallen het treurig verloop der ziekte
te wijten is aan gebrekkige kennis der
ziekenverpleging, waardoor men juist
andersom heeft gehandeld, als de be
doeling was.
Tot de voornaamste oorzaken eener
verkeerde verpleging behooren voor
zeker vooroordeel en zorg e-
f loosheid} vooral het eerste speelt
pen uiterst nadeelige rol.
Onder het publiek heerschen n.l.
/enkele meeningen, dat dit of dat scha
delijk is voor zieken, b.v. het verwis
selen van ondergoed, en hiertegen kan
de geneesheer praten zooveel alg hij
wil, gewoonlijk is het succes nul. Dit
▼ooroordeel berust geheel op gebrek
aan kennis} de aangewezen weg ter
bestrijding is dus, die kennis publiek
te maken, en vooral de nadeelen aan
te toonen, welke uit verkeerde maat
regelen kunnen voortvloeien. In de
overtuiging nu, dat bekendheid met
ziekenverpleging van het uiterste be
lang is, zoowel voor het individu als
voor het huisgezin en de geheele maat
schappij, zullen wij de meest belang
rijke punten even aanstippen. Natuur
lijk zijn er velen, die de verschillende
voorschriften grootendeels weten, maar er
is voorzeker ook eeu groote menigte,
die er tot op heden weinig begrip van
heeft.
Het voornaamste van de ziekenver
pleging, waarop wij het eerst de aan
dacht willen vestigen, is de inrichting van
de ziekenkamer. Gewoonlijk wordt voor
iederen lijder de slaapkamer ook het
ziekenvertrek, en daar is ook niets
tegen, wanneer dan de slaapkamer ge-
van
ROBERT BUCHANAN.
(30
Ofschoon een trotsch en eenzelvig man,
in eenzaamheid levende en de menschen
verachtende, had Douglas den rug willen
krommen en zijn nek geplaatst onder den
voet van een vrouw. En hoe meer hij zijn
waardigheid als man had weggeworpen,
door zoo te doen, des te sterker was in
hem gegroeid het gevoel van voldaanheid.
Er Destond geen daad van zelfvernedering
waartoe hij zich, in zijn tegenwoordige ge
moedsstemming, niet in staat zou hebben
geacht.
Maar nu en dan, als zijn gedachten hem
voerden naar dien anderen man, dien hij
niet kende, maar die met moedwillige
hand zijn geluksillusie had verstoord en de
bron van heil, dien hij zich gedacht had,
in zijn wilde passiedroomen, vergiftigd,
dan kwam een glimp van wraaklust
en bloeddorst in zijn oogen; zijn haat en
wraakdorst jegens Effi's verleider hielden
gelijken tred met zijn medelijden en tee-
erheid jegens zijn ideaal.
Hij bedacht niet en hoe zou een man
in Zijn omstandigheden dit ook hebben
kunnen doen? dat het meisje met eigen
heel alleen voor den zieke vrij is. Eu
dit is in de meeste gevallen niet zoo,
de gezonden gaan meestal in hetzelfde
vertrek slapen, ja dikwijls nog in het
zelfde bed. Ouders nemen vaak hun
zieke kind bij zich in bed, deels uit
gemakzucht, deels uit de overtuiging
het kind hiermee voordeel te bezorgen.
In plaats dat het kind rustig kan sla
pen en zuivere lucht inademen, wordt
het op deze wijze getracteerd op de
uitgeademde bedorven lucht van vader
en moeder. Bij besmettelijke ziekte is
het zeer schadelijk, daar de kans op
aansteking dan veel grooter wordt. Als
eerste voorschrift voor het ziekenver
trek geldt dus: de kamer alleen voor
den patient.
Bij het kiezen van het slaapvertrek
dient er op gelet te worden, dat dit zoo
gelegen is, dat er goede ventilatie kan
plaats hebben, dat er licht kan door
dringen, en dat de kamer ruim is.
Gelukkig kunnen we zeggen, zijn er in
onzen tijd al vele menschen, die veel
zorg besteden aan hunne slaapgelegen
heden, maar toch zijn er ook nog heel
wat, die zonder te bedenken, dat ze
het grootste deel van hun leven in dat
vertrek doorbrengen, het slechtste
plaatsje van hun woning inrichten om
te slapen.
Hoeveel menschen slapen er toch in
alcoven met liefst alle deuren dicht!
We behoeven toch in onze omgeving
maar eens rond te zien, om te bemer
ken hoe algemeen deze gewoonte nog
is. Dan bestaat zelfs bij zeer klein
behuisde menschen vaak de dwaze ge
woonte, om er een „mooie kamer" op na
te houden. Waar ditgeen bezwaar oplevert
bij groote huizen, is het eenvoudig be
lachelijk, wanneer men zoo'n domme in
richting van de woning aantreft bij groote
gezinnen, die slechts twee of drie ver
trekken tot hunne beschikking hebben.
Zoo'n „mooie kamer" wordt alleen op
Zondagen en bij visite gebruikt, terwijl
ze alle andere dagen bij elkaar gehurkt
zitten in de bedompte, met eetlucht
bezwangerde huiskamer. Yoor slaapge
legenheid wordt vaak maar het eeu of
andere hok gebruikt. En daar houdt
men dan natuurlijk tijdens ziekte ook
verblijf. Een gezond mensch heeft
versche lucht noodig, wil hij rustig en
prettig levenzit hij lang in huis of in
stoffige atmosfeer, dan wordt hij gauw
lusteloos, moe en zijn kleur verdwijnt.
Het duidelijkst zien we dit bij mijn
werkers, die heel weinig van de ver-
sche lupht kunnen genieten. Een zieke
heeft echter veel, veel meer behoefte
aan zuivere lucht, daar dit een van
hand een langen keten van leugen en be
drog had moeten smeden, om hem en allen
die haar omgeving uitmaakten in boeien
te klinken en zelve vrij spel te hebben
hij dacht er niet aan, dat zij, terwijl zij
voor hem lief en hartelijk was en zich
voordeed als zijn geestig, openhartig kame
raadje, in het geheim een slang in haar
hart koesterdel Zijn zedelijk onderschei
dingsvermogen, zijn moreele tastzin, waren
te zeer verstompt, om haar te zien, in het
licht waarin zij behoorde te worden be
keken meer nog, hij deed al het mogelijke,
om haar lichtzinnigheid, die hem zooveel
smart gebaard had, te vergoelijken.
„Van het begin af is zij eerlijk tegenover
mij geweest," aldus redeneerde hij. „Ik was
haar vriend, haar makker, meer niet.
Zij waarschuwde mij van den aanvang af,
dat ik nooit meer van haar zou mogen
verwachten, dan datgene, waarop een vriend
aanspraak kan maken En tochEn toch
het ware beter geweest, wanneer zij mij
met vrede bad gelaten 1 Zij speelde een spel
met mijn vriendschap voor haar, ofschoon
zij wist, dat ik haar liefhad. Arm kindZij
riep mij tot zich, zij kwam bij mij,
met geen ander doel, dan om mijn arm
hart nu en dan lafenis te geven, door haar
tegenwoordigheid, en als zij harde woor
den sprak, die mij ten bloede toe kwetsten,
dan deed zij dit enkel en alleen, om mij te
waarschuwen, geen ijdelehoopte koesteren."
'sMans kennis van de vrouwen was in
derdaad zeer beperkt 1
Hij had maar twee types van vrouwen
leeren kennen, de vrouw die braaf, trouw
en zonder groote hartstochten is en haar
leventje kalm leidt, en de vrouw diezich-
de beste medewerkers is om te genezen.
Zuivere lucht is van grooter belang
dan alle medicijnen bij elkaar.
(Slot volgt.)
lluitenltMid.
Daar het industrieels scheidsgerecht
te Charleroi de mijnwerkers in het
ongelijk heeft gesteld in eene kwestie
van opgelegde boete, staat er een zeer
scherp conflict op uitbarsten. Men
verwacht elk oogenblik een algemeene
werkstaking van de mijnwerkers aldaar.
Sedert Vrijdag schijnt het in Zwit
serland haast weer winter. De tempe
ratuur daalde in 18 uur van 28 tot 4
graden Celsius. Op Rigikulm, Pilatus
en Santis had men Zaterdag zelfs een
paar graden vorst.
Te Bern stond Zaterdagnamiddag te
2 uur het kwik in den thermometer
nog slechts 2 graden boven nul en het
sneeuwde er toen als midden in den
winter.
Vrijdagavond had men in midden-
Zwitserland zware hagelslag, en daarop
volgden, ook in het westen en het zui
den van het land, sneeuwstormen, die
groote schade hebben aangericht op de
velden, in de bosschen, en aan telegraaf-
en telefoondraden. De telegrafische ver
binding tusschen verscheidene plaat
sen werd verbroken, en de meeste trei
nen kregen door de sneeuw aanzienlijke
vertraging. Op sommige bergsporen
moest de dienst worden gestaakt.
Een later bericht meldt:
Door den ontzaglij ken sneeuwval heeft
Zwitserland millioenen francs schade
geleden. De akkers bieden een schouw
spel van verwoesting. Sedert Zaterdag
avond is onafgebroken natte, zware
sneeuw gevallen. Op sommige plaatsen
lag zij Zondag nog 30 en 40 cM. hoog.
Duizenden vruchtboomen liggen aller
wegen vernield op den grond en heele
bosschen bestaan enkel nog uit gebogen
en gebroken stammen. In de buurt van
Luzern en Zug liggen honderden hoo
rnen ontworteld of, tot twee meter hoog,
gebroken neer. In de wijngaarden ligt
de grond vol met jonge loten. De wijn
oogst is in sommige streken volslagen
vernietigd en de wijnstokken zijn voor
jaren bedorven.
De druk van de sneeuw heeft in
parken en plantsoenen te Zurich ont
zaglijke schade aangericht. Uren lang
na middernacht hoorde men het in de
oude linden en kastanjes kraken, alsof
er slag werd geleverd. Lanen, die tien
tallen van jaren oud zijn, zien er uit,
of er granaten en kartetsen huis ge
houden hebben.
Het pak sneeuw op de draden van
de telefoon en telegraaf heeft de palen
omgeworpen en de draagtoestellen op
zelve verkoopt, zonder aan iets te denken,
zonder voor iets hart te hebben. En Effie
geleek noch op het eene, noch op het an
dere type.
Hoe vaak had Douglas zichzelf en zijn
eigen plompheid verwenscht en vurig ge
hoopt het bevallig-doen, de elegante manie
ren van een Arthur Lamont de zijne te
moge noemen. Geen luitenantje, met aan
komend kneveltje, had in die dagen zóó
dikwijls voor den spiegel gestaan, als de
stoere Laird o' Douglas. En altijd was het
resultaat van zijn waarnemingen geweest,
dat hij over zijn eigen verschijning onte
vreden was. Zijn lichaamssterkte en levens
kracht hadden hem zelfs mishaagd. Want
altijd had hij begrepen wanneer hij Effie
had gesproken of gezien, dat hij haar niet
bekoord had. Het was hem steeds duide
lijker geworden, dat al zijn toewijding ij del
zou blijken te zijn, vergeleken bij de aardige
maniertjes, van de een of anderen mode
gek, die de kunst verstond, om op te zitten
en pootjes te geven.
Zoo is het, zoo was het, en zoo zal het
wel altijd blijven.
Toen hij een uur later weer binnenkwam
zag hij, dat Elspeth het kind had meege
nomen. Effie zat nog op dezelfde plaats,
en sluimerde.
Meenende, dat zij hem niet had hooren
komen, wilde hij op zijn teenen teruggaan,
maar zij sloeg de oogen op en weerhield
hem.
„Neen, ik slaap niet," zeide zij, meteen
glimpje van haar vroegeren glimlach. „Ik
zat te denken over hetgeen u mij zoo
even gezegd heb. Ik geloof niet, dat erin
de heele wereld één man te vinden zou
de daken ontwricht. Er zullen dagen
voorbijgaan, voor de verbindingen her
steld zijn.
Uit alle hooggelegen plaatsen meldt
men, dat er lawines zijn neergekomen
Er zijn tal van menschen bij gewond.
Sedert 1865 heeft men daar zulk een
sneeuwramp in dit jaargetijde niet be-
leefd.
De New-Yorksche Sun verneemt uit
Oakland de plaats tegenover San
Francisco aan de Baai dat daar
Zaterdag een afschuwelijk ongeluk is
gebeurd. Met een bestuurbaren lucht
ballon, den „Great Morell" werd te
Berkeley, vlak in de buurt, een op
stijging uitgevoerd. De „Morell", een
reusachtig gevaarte, nam in het
schuitje zestien passagiers mee. Op
een hoogte gekomen van ongeveer ca.
100 M. barstte het hulsel van den
ballon. Na eerst een meter of vijf-en-
twintig met matige snelheid te zijn
gedaald, begon de vernielde ballon
steeds sneller te vallen. Van de zestien
menschen in het schuitje bleven er
zeven op de plok dood de overigen
werden zwaar gekwetst.
De correspondent van de New York
Herald, die hetzelfde ongeval vermeldt,
beweert, dat geen personen bij de
ramp zijn omgekomen, maar dat alle
zestien zwaar gewond zijn.
De „Daily Express" heeft telegram
men uit Parijs en Keulen, volgens
welke de politie en diplomatie te Ber
lijn, Parijs en Londen in de weer zijn,
om een met haren minnaar weggeloo-
pen prinses van den bloede te zoeken,
die te Londen in het huwelijk wil
treden. Volgens een gerucht, is het
een Oostenrijksche aartshertogin, 25
jaar oud.
Een ander bericht luidt:
De weggeloopen prinses, naar welke
gezocht wordt is, volgens de Zeit, prin
ses Amalia van Fürstenberg, een schoon
zuster van prins Max van Fürstenberg.
Zij zou Zaterdag met den gewezen lui
tenant Koezian Weenen verlaten hebben
en zich naar Engeland hebben begeven
om daar met Koezian te trouwen.
Tegen Ray Lamphere, den opzichter
van de hoeve te Laporte, in Indiana,
is rechtsingang verleend wegens het
vermoorden van vrouw Guiness en
hare kinderen, het in brand steken van
hare hoeve en het vermoorden van
haren eersten echtgenoot.
De Etoile Beige meldt, dat de ver
beterde lijst van het spoorwegbestuur
betreffende de ramp bij Contich (zie
ons vorig no.) 36 dooden en 132 ge
wonden opgeeft.
Opnieuw komen uit Roemenië be
richten overjodenvervolgingen. Ditmaal
zijn, die u gelijktdat weet ik, nu het te
laat is. Geloof mij, als de tijd terug kon
rollen en mij opnieuw kon maken tot een
vroolijk, onschuldig meisje, dan zou ik
beter weten, wat mij te doen stond. Maar
niettemiD ben ik u dankbaar, dank ik
u van ganscher harte."
Terwijl zij sprak was de droeve lach, die
zoo lang op haar gezicht gezeteld had, weg
gevaagd en heete tranen rolden over haar
vermagerde wangen. Bevende stak zij hem
haar magere, blanke hand toe. Hij drukte
die innig in de zijne.
„En dus neem je mijn voorstel aan
vroeg hij.
„Neen" luidde haar antwoord; „neen
dat niet. Ik heb u al te veel onrecht aan
gedaan, om ook dit nog op uw hoofd te
laden neen, zelfs niet terwille van het
kind."
„Maar waarom dan niet? In Godsnaam,
waarom niet?"
„Omdat het zou zijn: de eene zonde op
de andereomdat ik zoodoende, u zou ver
nederen, zonder te helpenen omdat
omdat ik den man liefheb, die van mij
gemaakt heeft, wat ik ben.'"
„Hij heeft je verlaten, Effie. Heb je
me niet zelf gezegd, dat hij geen plan heeft,
om je in je eer te herstellen?"
„Ja, en ik wist vooruit, dat hij dat
nooit zou kunnen doen. Ik heb geen
recht, om door u beklaagd te worden, Mr.
Douglas. Ik heb met open oogen mijn
ongeluk tot mij geroepen, met eigen
wil. Er is geen sprake van misleiding,
van verbroken beloften, van bedrog of iets
van dien aard. Ik hield veel van hem
en ik haatte een andere vrouw, dat
via Weenen. Tal van joodsche families
worden verdreven. In Bivolari kregen
bijna alle joden, die geen onroerende
goederen bezitten, een uitwijzingsbevel
en ze bevinden zich dientengevolge in
een wanhopigen toestand. Door invloed
rijke tusschenkomst is het gelukt voor-
loopig een korten termijn van uitstel
voor de uitgewezenen te verkrijgen. Maar
wanneer niet spoedig van gezaghebbende
zijde zeer nadrukkelijke vertoogen ter
bevoegde plaatse worden ingediend, dan
worden tal van families met den onder
gang bedreigd.
Naar Reuter uit Calcutta seint, zijn
er Zondagochtend vroeg te Howrah aan
het station twee bommen gevonden in
een reizigerswagen van een trein, die
er pas aangekomen was. Ze lagen onder
de bank. De bommen waren gevuld met
picrinezuur. Daarbij lagen nog blikken
trommels, die ook helsche werktuigen
bleken te bevatten.
Zaterdag seinde Reuter uit Mombasa,
dat er in de provincie Oesoga, in Oegan
da, hongersnood heerscht en er al ruim
4000 menschen aan zijn bezweken. De
Engelsche regeering voedt er een 50,000
inboorlingen. Men verwacht nog meer
ellende in de eerste paar maanden, want
de oogst is geheel mislukt.
John P. Holland, te New-York, d«
uitvinder van de onderzeesche booten,
werkt op 't oogenblik aan een bestuur
baren luchtballon, dien hij in vijfjaar
denkt klaar te krijgen. Hij rekent, dat
zijn ballon een snelheid zal krijgen van
ruim 160 kilometer in 'tuur, en dat
hij er mee in 30 uur over den Atlau-
tischen Oceaan zal kunnen reizen
In de Hongaarsche stad Kecskemet
zijn Zondagochtend te tien uur drie
achtereenvolgende aardschokken en een
half uurtje later vier nieuwe schokken
gevoeld. De bevolking vluchtte doode-
lijk verschrikt uit kerken en huizen.
Meer dan honderd schoorsteenen zijn
ingestort. In vele muren ontstonden
scheuren.
Bladen te Petersburg deelen mede,
dat China 5000 man troepen uit Kirin
naar de Koreaansche grens heeft gezon
den.
Het zou hier gelden, te waken tegen
eventueele machtsoverschrijding van
Japanschen kant.
Aan het station te Cannes is een
man aangehouden, die beproefd had, in
den exprestrein van Monte Carlo naar
Parijs twee reizigers te chloroformisee-
ren en te berooven. Hij maakt deel uit
van een internationale dievenbende,
die geregeld op en neer reist.
was alles. Die andere vrouw is nu met
hem getrouwd."
Zij hield plotseling op, want zij begreep,
dat zij haar geheim verraden had.
„Arthur Lamont 1" riep hij uit.
Zij keek hem aan, verschrikt, ontsteld
j en toen bedekte zij zich het gelaat met de
handen, hartstochtelijk snikkende. Met
gebalde vuisten, de tanden op elkander
geklemd, stond hij daar.
„Dus Arthur Lamont I" herhaalde hij.
„Ik heb het wel vermoed. Arthur Lamont!
Weet je het al? hij is terug,gisteren
avond is hij thuis gekomen op Castle
Lindsay."
„Gisterenavondherhaalde zij, door haar
snikken heen,, met een kreet van verbazing.
„Ja Hij is er en ik ga hem opzoeken."
Maar toen hij een beweging maakte, om
heen te gaan, terwijl zijn oogen van haat
en wraakzucht gloeiden, strekte zij baar
beide handen uit, om hem terug te houden.
Hij bleef een oogenblik besluiteloos staan
en hun oogen ontmoetten elkander.
„Doe het niet!" smeekte zij. „Ik zeg u
immers, dat Arthur geen schuld heeft.
Ik hield van hem, ik dacht, dat hij,
terwille van mij, zijn engagement met
i Lady Bell verbreken en mij tot zijn vrouw
zou maken. Het was alleen mijn bedrijf.
niet het zijne. O, toe, beloof mij, Mr.
Douglas, dat ge hem met rust zult laten."
„Ik beloof niets, totdat ik hem gezien
en gesproken zal hebben."
„Wat zal u dit baten? Niets! Ik weet.
dat hij mededelijden met mij heeft; m.*ar
hij kan niets doen, om mij te helpen.
Niemand kan mij helpen, niemand
Naar het Engelsch,
Wordt vervolgd).