Land van Hensden en Allena, de Langstraat en de Bommeierwaard.
Water als geneesmiddel.
Trouw als goud.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 27SO. Woensdag 1 Juli. 1908.
FEUILLETON.
VOOR
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00,
franco per post zonder prijs verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 7ys ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
Het zou ons niet verwonderen, als
menig lezer bij het zien van boven-
staanden titel twijfel voelt oprijzen of
de waarde van wateraanwending voor
den mensch wel erg groot is. Immers
er wordt tegenwoordig zooveel ge
schermd met waterkuren, koude of
warme, en het effect is grootendeels
zeer middelmatig. Dit is eenvoudig het
gevolg van onoordeelkundige toepassing.1
Er is een tijd geweest, dat iedere kwaal
werd behandeld met eene koude douche.
Onmiddellijk staat ons hierbij de naam
van een wijd en zijd bekend Duitscher
voor den geest, nl. dien van pastoor
Kneipp. Deze is de man geweest, die,
nadat Priessnitz, de eenvoudige land
bouwer uit Silezië, in de 18e eeuw toe
vallig het nut ondervonden had van een
vochtig verband, in de 19e eeuw de
koud watergeneeswijze tot een ongekende
beroemdheid heeft gebracht. Door de
bovenmatige toepassing bij alle mogelijke
ziekten is de methode echter in discre-
diet gebracht. Een lijstje van gevallen,
waarvoor op één spreekuur de waterkuur
jerd aangeraden, geeft 76 verschillende
ikten aan.
Het is niet moeilijk in te zien, dat
ior het water op al dat verschillende
(jden geeu goede invloed werd uitge
oefend. Een hoofdzaak, die vergeten
werd, en toch het meeste gewicht in
de schaal legt, is, wat men wil bereiken
met de waterbehandeling. Waar deze
vraag door de geheele geneeskunde zich
voorop dringt, des te meer doet zij het
hier. Zij hangt ten nauwste samen met
een andere vraag, n.l. welke invloed
oefent koud water uit op net mensche-
lijk lichaam. Het aangrijpingspunt voor
waterkuren is in hoofdzaak de huid,
met zijne verschillende functiesaf
scheiding, afkoeling, gevoelszintuig etc.
Deze functies staan met elkaar in ver
band, alle prikkels, die de gevoeligheid
vergrooten, vermeerderen de hoeveel
heid bloed in de huid en omgekeerd.
Nu verhoogt warm water plaatselijk
de gevoeligheid, den bloedrijkdom, doch
is het weg, dan treedt spoedig de oor
spronkelijke toestand weer in. Koud
water doet heel anders, eerst vermin
dert het de functie, daarna treedt het
omgekeerde op, men krijgt een sterke
„reactie", die niet plaatselijk is, maar
ook op afstand werkt, b.v. afkoeling
der eene hand heeft daling der tempe-
ROBERT BUCHANAN.
(40
Zooals wel te begrijpen is, was Lady
Bell te zeer in de wolken over het pas
gehoorde, waardoor haar twijfelingen als
bij tooverslag waren weggevaagd, om bij
zonder veel belang te stellen in de omstan
digheden van Eflie Hetherington. Zij ver
onderstelde, dat de reden, waarom Douglas
voorhands niet in de mogelijkheid was, om
haar nicht te huwen, moest liggen in zijn'
reeds-getrouwd-zijn. Hij had veel gereisd.
Jarenlang had hij buitenslands vertoefd
en toen hij terugkeerde in zijn eenzaam
huis, was hij een somber, eenzelvig mensch
geweest, die zich tevreden had gesteld, of
schoon een krachtig, door en door gezond
man van goeden huize, en niet zoo arm
als hij leek, met zonder vriend of maag in
zijn verlaten woning te leven.
„Hij zal waarschijnlijk in het buitenland
getrouwd zijn," dacht Lady Bell, „en zijn
vrouw leeft nog."
Hoe dan ook, het bleef een zeer onver
kwikkelijke geschiedenis voor de Lindsay's
en de Hetheringtons, maar Arthur had al
thans part nog deel aan het drama, en dat
was al veel, voor haar eigenlijk alles.
Hij was weer opgericht op zijn voetstuk;
zij vermocht weer met liefde en eerbied
aan hem terug te denken en de nagedach-
ratuur in de andere ten gevolge, een
koud voetbad kan maken dat het oor
koud wordt. Dit heeft plaats bij een plaat
selijke aanwending van koud waterwat
gebeurt nu, als men een groot gedeelte
der huid tegelijk bespuit. Het eerste
verschijnsel is een onaangenaam koude
gevoel, klappertanden, de huid wordt
bleek, spieren trekken samen. De adem
haling stokt even, de hals klopt lang
zamer. Maar spoedig na eenige minuten
verandert de toestand, de ademhaling
wordt vrijer en dieper, de huid wordt
rood, er ontstaat een gevoel van warmte,
de hartslag wordt sterker.
Gaat men nu met spuiten door, dan
treedt gedeeltelijk de eerste toestand
weer in, wat tot zeer onaangename
gevolgen kan leiden. Men kan dus reeds
cox cludeeren, dat men het koude water
hoogstens enkele minuten maar mag
laten inwerken. Dan ziet men ook, dat
de vermeerderde werkzaamheid in het
lichaam nog eenige uren blijft bestaan,
wat bij sommige ziekten juist van enorm
voordeel is.
Het is dus bij de watergeneeswijze
in hoofdzaak te doen om reactie op te
wekken. Deze komt nu bij den een
spoedig, bij den ander langzaam, soms
zeer moeilijk. Dan is het noodig kunst
middelen aan te wendenbeweging
laten nemen vóór de koude of het ver
trek te laten verwarmen, een warme
douche vooraf laten nemen, etc.
Welke ziekten mogen nu behandeld
worden met koud water Het spreekt
vanzelf, dat we op deze vraag slechts
zeer in 't algemeen antwoord kunnen
geven. Het zal wel duidelijk zijn, en
worden uit 't geen volgt, dat de raad
van den medicus hierin onmisbaar is.
Koud water dan is bij goede aanwen
ding een opwekkingsmiddel voor de
goede functie van de huid, de spieren,
de zenuwen, de ademhaling en de voe
ding, ook voor het hart. Er zijn echter
enkele hartzieken bij welke prikkeling
van het hart hoogst gevaarlijk is. Door
de betere huidfunctie krijgt men een
grooteren weerstand tegen afkoeling van
het weer, men wordt gehard. Vervol
gens neemt de eetlust gewoonlijk enorm
toe.
Welke vorm van wateraanwending,
hetzij douche, volbad, natte inwikkelin
gen, begietingen, men ook kiest, de
hoofdzaak is, dat ze k ort duurt, nooit
langer dan enkele minuten.
Wanneer iemand wordt voorgeschre
ven een bad te nemen van een of twee
minuten, dan begint hij te lachen, want
daarvan kan hij zich nu heelemaal
geen nut voorstellen. Wordt een ratio
neel bad genomen, dan blijven de goede j
gevolgen ook niet uit, het heele orga
nisme ondergaat een soort wederdoop
en keert krachtig terug.
Nog meer dan bij bet gewone water
wordt medisch advies geëischt bij zee
water gebruik.
In den laatsten tijd wordt het zee
water ook aangewend, voor onderhuid-
sche inspuitingen, evenals mordhine-
inspuitingen. De resultaten zijn bij
bepaalde ziekten als scropulose, tuber
culose, Engelsche ziekte, bloedarmoede
e. a. schitterend. Men gaat hierbij van
de theorie uit, dat de meest primitieve
vorm van het levende organisme, de
enkelvoudige cel in een milieu van
j zeewater heeft geleefd. Zoo door rede-
neerende zou het menschelijk lichaam
I te vergelijken zijn met een aquarium
van levende cellen.
Uit deze regelen zal gebleken zijn,
dat water van groot nut is voor de
lijdende menschheid, mits de toepassing
slechts op oordeelkundige wijze plaats
heeft. Mogen de bad-gebruikers een
j aansporing er in vinden, bij hun ver-
blijf in het natte element te beden-
ken, dat de korte duur van hun bad
hun meer genot en voordeel zal ver
schaffen dan een lang oponthoud in het
zilte nat.
Buiteiilaud.
tenis van haar zoo ontijdig van haar weg-
gerukten vriend te omkransen met de
bloemen harer toewijding.
Toen Douglas haar verlaten had zonk zij
in dankbaarheid, op haar knieën neer en
dankte God vurig uit den grond van haar
hart. De bitterheid van haar verdriet was
voor een groot deel gelenigd.
Als zij aan hem dacht, dan deed zij dat,
als aan den knapsten, den liefsten, den
dappersten man ter wereld. Voor haar was
hij het ideaal van een man, een model-
mensch. En als er iets ter wereld kon zijn,
in staat om haar vergoding nog te doen
toenemen, dan was het de laffe beschuldi
ging waarmede lastertongen zijn nagedach
tenis hadden durven bezoedelen, en die nu
gebleken was, door Douglas' woorden, vol
komen ongegrond te zijn geweest.
Een paar uren bracht zij door voor het
portret van den overledene. Zij sprak het
toe met de woorden van liefde en van bit
terzoete zelfvernedering; zij vroeg vergiffe
nis voor den twijfel, dien zij had durven
koesteren, en bekende het doode portret
dingen, die zij, de trotsche gravendochter,
nooit zou hebben willen bekennen aan het
levend origineel.
Zij had nooit veel om Effie gegeven
maar toch, het bloed kruipt waar het niet
gaan kan en lange jaren van vriendschap-
pelijken omgang spraken ook een woordje
mee. Het dwaze schepseltje was van haar
geslacht en zij verkeerde op het oogenblik
in een toestand, die betreurenswaardig was.
Daarom zij wilde tot haar gaan, zij
wilde haar opbeuren; haar helpen, als
het kon.
In alle stilte werd order gegeven, dat
een ingespannen ponnywagentje vóórhaar
gereed gehouden zou worden. En toen de
avond gevallen was, sloop zij onbemerkt
Gisteren is de geheele reserve van
de Engelsche vloot gemobiliseerd. Het
is een voorspel van de geheime ma
noeuvres van de zeemacht, op grooter
schaal dan nog ooit in Engeland of el
ders zijn gehouden. De Dreadnought en
de Agamemnon, vooralsnog de twee
geweldigste slagschepen der wereld, zul
len aan de oefeningen deelnemen. In
het geheel worden in dienst gesteld:
28 eerste-klas-linieschepen, 20 pantser
kruisers, 22 pantserdekkruisers, 8 ver
kenningsvaartuigen, 8 mijnenschepen en
dergelijke, 115 torpedojagers, 30 torpe
dobooten, 30 onderzeesche torpedovaar
tuigen, tezamen 261 vaartuigen van
oorlog. De schepen, die aan de oefe
ningen deelnemen, vormen in gewone
tijden de Kanaalvloot, een gedeelte van
de Atlantische vloot, en de vloot in
Engelsche wateren.
Alle schepen van de twee eerstge
noemde groepen zijn ten volle bemand
en behoeven niet gemobiliseerd te wor
den. In de derde groep zijn zes slag
schepen en zes kruisers met een aan
tal torpedo-jagers en kleinere bodems
ten volle bemand, maar de andere sche
pen moeten gemobiliseerd worden. De
mobilisatie moet in enkele uren haar
beslag hebben gekregen.
De oefeningen zullen drie weken
duren en de schepen zullen, als ge
woonlijk, in twee afdeelingen manoeu
vreeren. Van 1 tot 11 Juli zullen de
schepen in de Noordzee doende zijn
met schieten, torpedo-oefeningen en het
uitzetten van mijnen. Van 12 tot 22
Juli zullen in de Noordzee strategische
oefeningen gehouden worden.
Uit de oorlogshavens Portsmouth en
Devonport komen berichten van bui
tengewone bedrijvigheid. In de laatste
haven worden 5000 officieren en man
schappen gereed gehouden. Wanneer
de mobilisatie is afgeloopen, zullen de
drie divisies van de vloot in Engelsche
wateren bij Deal worden samenge
trokken.
weg van het kasteel, en liet zich naar Dou
glas rijden.
Inmiddels was Douglas huiswaarts ge
keerd in een stemming, die afwisselde tus-
schen wanhoop en verrukking. Het eene
oogenblik geloofde hij het welslagen van
zijn plan volkomen zeker in het volgende
daarentegen twijfelde hij weer.
In elk geval voorzag hij een hevig too-
neel tuBschen hem en Effie, en hij bereidde
zich reeds daarop voor.
De zitkamer was ledig, toen hij die be
trad en Elspeth vertelde hem, dat Effie een
uurtje was gaan rusten. Hij was van plan
geweest, om haar dadelijk te vertellen, wat
hij gedaan en gezegd nad, maar het ge
dwongen uitstel was hem niettemin verre
van onaangenaam, in het begin althans,
maar na een poosje begon de tijd hem on
zegbaar lang te vallen. Hij stak zijn pijp
op en zat naar de glimmende kolen in den
haard te kijken, of wel hij stapte met
zwaren, maar toch gedruischloozen tred de
kamer op en neer. De schemering was duis
ternis geworden eer Effie's komst zijn een
zaamheid kwam verbreken.
Zij keek hem aan met een glimp van
angst in haar groote oogen, een blik,
dien Douglas in den laatsten tijd dikwijls
bij haar had waargenomen.
„Ga zitten, Effie, ik heb je iets te
zeggen." Een bijzonder diepe toon, in zijn
toch reeds diepe stem, waarschuwde het
meisje, dat hetgeen hij haar ging zeggen,
geen gewone mededeeling zou zijn. „Ik
heb Lady Bell van middag gesproken."
Hij wachtte even en Effie, wier vingers
zenuwachtig speelden met het sjaaltje, dat
zij om den hals droeg, wachtte evenzoo,
totdat hij zou voortgaan met spreken. „Zij
Het opperste gerechtshof heeft het
vonnis van de rechtbank van Barce
lona, waarbij Jan Ruil en zijn mede
plichtigen veroordeeld zijn als bommen
werpers, bevestigd. De veroordeelden
kunnen nu nog gratie aanvragen, maar
de kans dat hun die wordt verleend
schijnt zeer gering.
Dat Jan Ruil en zijn kornuiten he
laas niet de eenige bommenwerpers zijn,
blijkt afdoende uit de laatste berichten
uit Barcelona. Daar is Zaterdag een
bom ontploft op de Boqueriamarkt en
laat in den avond ontplofte er opnieuw
een bom in een urinoir aan de Rambla
Flores.
De eerste bom kwetste een paard. De
tweede bom ontplofte, toen er juist een
feestelijke optocht voorbijkwam. Een
politieagent werd doodelijk gewond. Hij
is reeds bezweken. Verscheiden men-
schen werden tegen den grond gesla
gen en bekwamen wonden en kneu
zingen. Er zijn eenige verdachte per
sonen in hechtenis genomen.
De Times verneemt uit Teheran, dat
de Sjah een proclamatie heeft uitge
vaardigd, waarin hij Ferzië stelt onder
de Krijgswet en den Russischen kolo
nel, die het bevel voert over de troe
pen, de vrije hand laat om gestrenge-
lijk tegen het volk op te treden. Het
aantal gevangenen in het kamp van
den Sjah neemt met het uur toe. Za
terdag waren de bazaars onder dwang
geopendmaar toen er geen zaken
werden gedaan werden de winkels door
soldaten geplunderd.
De Daily Mail verneemt uit Tehe
ran, dat de Sjah een besluit heeft uit
gevaardigd, waarbij het oude parlement
wordt ontbonden verklaard, en waarbij
het houden van verkiezingen voor een
nieuw Parlement wordt bevolen, dat
zond mij een briefje, om bij haar te ko
men. Kan je niet raden, wat zij mij te
vragen had
„Neen," zeide Effie, flauwtjes. „Wat waB
het dan?"
„Zij had er van gehoord," liet Douglas
verstaan, met een eigenaardigen fylik op
het meisje.
Effie's borst begon te jagen en haar
wangen kleurden zich van schaamte en van
ergenis.
„Het schijnt wel, dat zij het overal van
de daken roepen," zeide zij. „En? Wat
had mijn lieve nicht verder nog te zeggen,
of te vragen?"
„Zij wilde weten, of het waar was, dat
Lamont de vader was van je kindje, Effie.
Ik heb haar gezegd, dat dit n i e t zoo was."
Effie schrikte, hief het hoofd op, en keek
hem vlak in het gezicht, met gloeiende
wangen en wijd starende oogen.
„Ik heb haar gezegd," ging Douglas
voort, „dat het kind van mij was."
Een oogenblik zonk zij terug in haar
stoel en bedekte het gezicht met haar
handen, toen echter sprong zij op en
plaatste zich vlak voor hem.
„Om Godswil," zeide hij snel, „laat mij
uitsprekenIk loog, terwille van jou,
Effie terwille van jou en haar. O, Effie;
lieveling, bedenk dat toch I Hoe kon
ik die arme vrouw de waarheid zeggen,
hoe kon ik dat? Heeft ze al geen leed
genoeg te verduren gehad En zie eens,
Effie, ook in jou belang is het. Ik heb
je kindje een vader gegeven, en jou een
thuis en een beschermer. Neem mij tot
man, Effie, ik smeek je er om, en je goede
naam is gered."
Zij deed een schrede achterwaarts en hij
vervolgde al luider, en luider, door zijn
hartstocht opgezweept:
binnen de drie maanden door den vorst
in persoon zal worden geopend.
De Sjah heeft aan de Britsche en
Russische diplomatieke vertegenwoor
digers kennis gegeven van zijn voor
nemen, geen van de bestaande volks
rechten in te trekken. Er is een alge-
meene amnestie afgekondigd.
Tusschen de stations Rummelsburg
Ost en Lichtenberg-Friedrichsfelde te
Berlijn heeft zich op een locomotief een
vreeselijk voorval afgespeeld. De stoker
Reinhold Schmalz had van zijne stand
plaats op de locomotief het hoofd naar
buiten gestoken, om een blik op den
spoorweg te werpen. Op hetzelfde oogen
blik reed op het andere spoor een trein
voorbij. De stoker kon zijn hoofd niet
meer terugtrekken en zakte met verplet
terden schedel op de locomotief ineen.
De machinist kreeg tengevolge van het
vreeselijke schouwspel een zenuwschok.
Hij kon den trein nog tot staan bren
gen, maar viel daarna in zwijm. Had
hij niet meer de geestkracht gehad, om
te remmen, dan zou er stellig een groot
ongeluk gebeurd zijn.
Te Breslau heeft een handelsbediende,
na een twist met zijne verloofde, deze
gisteren met spiritus begoten en in brand
gestoken. Het meisje is kort daarna
bezweken. De man trachtte de vlammen
te blusschen, toen hij inzag wat hij ge
daan had, en liep daar zwaro brandwon
den bij op.
Er is een telegram ontvangen uit El
Pasa waarin, op grond van uit Mexico
ontvangen telegrammen het volgende
wordt bericht: Vrijdagmorgen is Los
Vacas aangevallen door een bende
Mexicaansche opstandelingen. Het gar
nizoen verdedigde zich dapper.
De verliezen aan beide zijden be
droegen tusschen de 40 en 50 man aan
dooden. Het officieren-verblijf werd in
brand gestoken. Men vreest een her
haling der troebelen.
Een ander telegram uit Mexico (stad)
behelst, dat in regeeringskringen wordt
beweerd, dat de aanvallen op Viesca,
waar gevangenen werden bevrijd en
de stad geplunderd, en ook elders het
werk zijn geweest van roovers, doch
niet van opstandelingen.
De Daily Mail verzekert, dat de voor
vechters van de vrouwenstemrechtbewe-
ging in Engeland zwanger gaan van het
plan, om het Lagerhuis met een gordel
van mannen en vrouwen, ter sterkte
van wel 100,000 personen, te omringen.
Dat zou tot ernstige ongeregeldheden
aanleiding kunnen geven.
„Geloof toch niet, dat ik het zeide. om
mijnentwille, of met bijbedoelingen. Ik
zweer het je, bij alles wat heilig is, dat ik
alleen gedacht heb aan jou, mijn kind, en
aan je belangen. Nooit zal ik je iets an
ders vragen, dan je beschermer, je dienaar
te mogen zijn
In vervoering greep hij haar hand. Maar
zij rukte zich los uit zijn greep, huiverde,
alsof zij onvoorziens door iets wat griezelig
was of vuil, was aangeraakt. De lichame
lijke afkeer, die hij haar inboezemde, scheen
onoverwinnelijk te zijn.
,„0!" kreet zij. „Raak me niet aan! En
zeg geen woord meer!" toen hij opnieuw
wilde gaan spreken. „Ik ga nog van avond
het huis uit. Dat had ik al lang moeten
doen en liever op de heide moeten sterven,
dan hier te blijven, met u, Laird. Het
zou beter voor mij geweest zijn. En wat
dat andere betreft? Liever wil ik door
eiken vinger in heel Schotland worden
nagewezen als de geliefde van Arthur
Lamont, dan uw vrouw te worden."
Een lange, trillende snik, uit het half
duister bij de deur deed hen zwijgen en
het hoofd wenden naar de plaats van waar
het geluid kwam. Doodelijk bleek trad
Lady Bell binnen den lichtkring van de
lamp. Effie keek naar de verschijning, ont
hutst en verbaasd, Douglas kreunde.
„Zooriep Lady Bell uit, met oogen
die vlammen schoten, en zich vlak voor
het sidderende meisje plaatsende„Einde
lijk ken ik dan toch de waarheid Ik wist
waarop je het altijd hebt toegelegd, Effie
Hetherington, al deed ik, alsof ik het niet
merkte. Maar waartoe je intriges je ge
bracht hebben, dat hoor ik nu pas. Du3
de geliefde van Arthur LamontDe moeder
van zijn bastaard
Naar het Engelsch,
VAN
Wordt vervolgd).
