Het Land van Heusden en Allena. de Langstraat en de Homniek
E
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
\u. 2777. Zaterdag 3 October.
Men moet maar pltüii wra
FEUILLETON.
Helena Geeraert.
1908.
UWD VAN ALTE1Hi
VOOR
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO,
franco per post zender prijaverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
yr
Advertentiën van 1—0 nfsts
meer 7ct Groote letters naar pi
Advertentiën worden tot Dinads?
avond ingewacht.
Ziedaar een aitroep, die men tallooze
malen hoort, al of niet gepaard met de
opmerking, dat sommige menschen
altijd gelukkig zijn, hetgeen eigenlijk
beteekent, dat hanne ondernemingen
altijd goed uitkomen.
De aitroep zelf bewijst, dat men er
bg denkt aan bloot toeval en dat men
de hoedanigheden, noodzakelijk om in
eenige onderneming te slagen, boiten
rekening laat.
En dit laatste geschiedt opzettelijk
want, zegt men, wanneer bet gelnk, het
slagen in iets, afhing tan kunde, vlijt,
bijzondere geschiktheid, enz. enz., dan
zou het er op de wereld heel anders
uitzien. Nu ziet men de knapste en
ijverigste menschen voortdurend sakke
len en de onbekwamen met het meeste
gemak naar boven klimmen. Dus, 't is
immers maar een quaestie van toeval!
Aan die uitspraak zouden we mis
schien wat hebben, als we wisteu wat
toeval is. Maar aan die kennis ontbreekt
het ons juist en daarom is het wel de
moeite waard, eens wat dieper in de
quaestie af te dalen. Groote geleerden
hebben dat niet beneden zich geacht,
zooals o.a. een Duitsch schrijver, Emil
Reich, in zijn „Succes in 't Leven." Hij
beschouwt daarin het leven meer als
een algemeenheid; maar wat hij van 't
leven in 't algemeen zegt, zal wel voor
ieder deel daarvan en voor iedere men-
schelyke onderneming in 't bijzonder
gelden. Regel zal dit ten minste wel
zy:i.
Suooes »mt schrijver de bekroning
van krachtsinspanning. Krachtsinspan-
i ng heelt men dus in ioder geval
ooodig om te slagen maar in den
regel heeft een mensch daartoe slechts
éénmaal de gelegenheid, namelijk waar
hij zyn keus voor het leven doet. De
meeste menschen verwachten alle heil
van den invloed of de belangstelling
van lieden van gezag. Door zulke lieden
te behagen, hopen zij in het leven
vooruit te komen. Maar anderen ver
wachten meer heil van de gunst van
het publiek en Reich meent dat iemand
zich wel ernstig mag afvragen, of hij
meer kans van slagen heeft door de
medewerking van op zich zelf staande
personen, dan wel door in den smaak
van het publiek te vallen, zooals een
handelaar, een schrijver, een kunstenaar,
een politicus, enz.
Loont het wel altijd de moeite, vraagt
schrijver, om jaren te studeeren, tot
6'
NOVELLE VAN GÜSTAAF D'HONDT.
(11.
Van Praet was diep verontwaardigd. De
huichelaar Van Laethem, die zoo mooi kon
raten, telde dus een slachtoffer te meer.
ij naderde haar, er kwam een straal in
^jn somber oog, en, met de gebalde vnist
•p de borst kloppend, sprak hij
„En ik, Helena, ik zweer het uik zal
a wreken ik zal uwe ongelukkige moeder
wreken."
Plotseling rees zij op:
„Oscar", bad zij, „Oscar, o, spreek daar
toch niet over met moederMeer dan eens,
al te veel heb ik haar bedroefd! En
thans, o, thans
En met krampachtig gevouwen handen
viel zij voor hem op ae knievin.
Hij richtte haar op
„Ik wü niet dat gij voor mij knielt,"
sprak hjj, geroerd. ..Jegens m; hebt gij
niets misdreven. Gii zgt eene dier velen
die eene heiscbf^5chimmige. al te ideale
liefde met de bittersiS^ontgoocheling be-
koopen
En nogmaals rustten zijne oogen, liefde
vol, op het ongelukkige meisje dat daar.
wanhopend, voor hezp *»t. Zijne veront
waardiging was bekoel 1 en had plaats ge
maakt voor een zachter gevoel, het allee
overweldigende gevoel eener heropflikke-
rende liefde.
„O," murmehde hij, „en dat nog door
lijn vijand,/mijn eenige vgand!
iwde hem angstig en scheen
het afleggen van een vergelijkend exa-
men, om dan ten slotte te komen onder
j het gezag van een superieur, met wien
men het misschien niet eens vinden
kan Is het, vraagt hy, niet veel
practiacher en doelmatiger om met zyn
eigen schip in zee te steken en een
beroep op het pnbliek te doen, wiens
gnnst men misschien veel gemakkelijker
winnen kan dan die van een superieur
Om te slagen in eenitr beroep, meent
hy voorts, moet men niet alleen zekere
eigenschappen, maar ook zekere ge
breken hebben. Dat klinkt vreemd
maar het behoeft geen betoog dat
schryver geen eigenlijk gezegde gebre
ken bedoelt, in den zin van iets wat
slecht of verkeerd is. 't Is gemakkelijk
met een paar voorbeelden op te helde
ren. Een openbflar ambtenaar, die nooit
iets door de vingers weet te zien, nooit
een oog weet dicht to doen, nooit op
een gegeven oogenblik een verkeerden
kant kan uitkijken, zal stellig niet de
iechte man op de rechte plaats wezen,
omdat het hem aan tact ontbreekt, en
zoo zal een koopman, die absoluut niet
weet te geven of te nemen, het evenmin
ziju. Kleine gebreken, of dingen die
elders of onder andere omstandigheden
kleine gebreken zouden zyn, kunnen
soms kleine deugden worden.
Natuurlijk komt het aan op een goed
begin, want het staat vast dat iemand,
die zich reeds by het eerste knoopsgat
vergist, zijn jas nooit goed dicht krijgt.
Hy kan dan wel weer van voren af
met zyn jas beginnen, maar in het
leven kau men niet telkens op zijn
uitgangspunt teru'Veeren of een nieuw
leven beginnen.
Lj er eenmaal een goed begin, dan
komt het er op aan, in dezelfde richting
te blijven doorgaan, waarbij schrijver in
zijn eigenaardigen betoogtrant de zorg
voor drie dingen noodzakelijk noemt i
eene goede gezondheid van het lichaam
eene goede gezondheid van de eer, en
een goede gezondheid van de beurs.
Van de financieels gezondheid heeft
schrijver eigenaardige denklieelden
maar onjuist komen ze ons niet voor.
Dat8chu)den het ergst van alles zouden
wezen en ieder die niet streng binnen
de grenzen zijner middelen leett, in 't
eind zal verongelukken, noemt schryver
in 't algemeen niet waar.
Men ziet, volgens schryver, dat de
meeste menschen in zaken, die ia hun
leven buitengewoon goed slaagden, in
't begin schuld m maakten. Men zal dit
naar onze meening zóó moeten opvat
ten het hindert Riet dat men niet
zijne gedachte niet te raden. Enkel las zij
op zijn verwrongen gelaat dat hjj vu mach
tigen, inwendigen strgd voerde
Scherprood ging de ion onder, en de
schemering volgde zacht op de sombere
tinten van den avondstond,./
De notaris nam. met bemoedigende woor
den, van Helena afscheiu en beloofde 'a an
derendaags te zullen terugkeeren.
Toen hij buiten rkwam en de opkomen
de avondwind hem koud in 't gelaat woei,
keerde hij zijte woning den rug toe en
sloeg den weg in naar bniten.
Daar was hij alleen; daar gevoelde hg
zich goed.
Het landvolk was van de akkers huis
waarts gekeerd en nergens was een levend
wezen te zien. De zware struiken, die over
al de beekjes omzoomden, suisden eento
nig in de toenemende duisternis en het
land. door de regens van het najaar ge
drenkt, verspreidde wijd en zijd, een frUsche,
scherp doordringende geur.
Dat alles was hem welkom, verkwikte
hem, en, als kind van het buitenleven,
zwolg hg dien geur en die frischheid gre
tiger dan ooit.
Onder den machtigen invloed van den
avond was zijn geest van lieverlede kalmer
geworden, en thans kon hg denken
Wat kwam die zoele lenteavond,
met zijne zachte, droomerige tinted, hem
bepaald voor den geeit, dien avond,
toen hg voor het eerst bg haar was en hij
haar arm tegen den zijne voelde.
En boe betooverend was ze niet, toen
zij, dien ochtend, bloemen kwam kiezen
voor haar perkjeHoe ongedwongen, hoe
hartelgk was toen hun omg&Dg en wat
liefderijke genegenheid sprak er niet uit al
hare daden I En ais hg dat «lies overdacht.
alleen met zyn eigen geld werkt of
handel drijft. Ware dit het geval dan
zon er van groote ondernemingen nim
mer sprake kannen wezen en zon er
waarschijnlijk te weinig worden voort
gebracht. Geld leenen voor gezonde,
productieve doeleinden, mag men zeer
zeker. Jeta wagen, als er redelijke hoop
op goeden uitslag is, mag men ook;
doch men wage nooit waar ni-ta te
winnen valt en... men make geen
scholden voor noodelooze of nnttelooze
uitgaven.
Reich is geen voorstander van de leer:
schoenmaker houdt u by uw leest. Dat
wil niet zeggen dat een schoenmaker
moet pretendeeren verstand van ie
schilderkunst te hebben maar dat men
by en in alles vooral naar veelzijdigheid
moet streven en zich niet te veel be
perken, zich niet in een kringetje moet
opsluiten. E°n goed koopman moet
alles voorradig hebben wat maar eenigs-
zins in zyn kraam te pas komt en het
woord „neen" moet in zyn woordenboek
niet staan.
Zou datzelfde niet in meerdere of
min lere mate in alle gevallen toepas
selijk wezen?
Eene werkelijke en allesomvattende
waarheid, met de vermelding waarvan
schrijver eindigt, is dezedat eerlijk en
wezenlijk succes hoofdzakelijk te danken
is aan gezag. Dat wil zeggen aan
den gezamenlyken invloed van zulke
eigenschappen of hoedanigheden, in
een man of in eene vrouw, die andere
menschen nopen in hem te gelooven.
Als de menschen meenen ons tekunnen
vertrouwen, als zij overtuigd zyn op ons
te kunnen rekenen, ons kunnen achten,
en gaarne met ons te doen hebben, dan
zullen wjj zeker wel gelukkig zyn in
de bereiking van. ons levensdoel.
Maar toeval, blind geluk, gevolg
zonder oorzaak, neen dat waarlijk
niet. Daarvan hangt ons succes
niet af!
ben gemaakt om een stukje te bezit
ten van den Cullin&n, waarvoor zij tien-,
twintigmaal den prijs van het karaat
aanboden, mita de echtheid hun officieel
gewaarborgd werd. Koning Eduard ont
ving daartoe talrijke verzoeken.
Naar wij vernemen tal de afval ver
kocht worden ten voordeele van som
mige bijzonder arme hospitalen in En-
eland. De agenten van de kroon tul
en iechtstreeks handelen met de koo-
pers en men verwacht mooie zaken te
doen.
■In Ito it la it tl.
Te Atlanta, in Georgia, wordt tus-
schen blanken en negers hevig gevoch
ten. Er is daar een neger gelyncht, die
zich aan een blanke vrouw had ver
grepen. Zijne vrienden, overtuigd van
zijn onschuld, namen weerwraak, en de
blanken ontstaken daarop iu hevigen
toorn. Een gemaskerde bende heeft Zon
dagavond dertien negerkerkjes, eenige
scholen en tal van huizen verbrand.
De N. R. Ct. verneemt dat de Lon-
densche arristocraten zich illusies heb-
dan joeg hem weer het bloed onstuimiger
naar zijn hoofd, zijne slapen gloeiden, zijn
hart klopte luid en in het aanhoudend
ruischen der bladeren meende hg nog steeds
haar lachend, guitig stemmetje te hooren,
het stemmetje van die dagen
Onwillekeurig bleef hij staan en luis
terde
Dat was het zonnige tijdstip zijner jeugd,
de rozebloesem van zijn leven.
Het geluk lachte hem toen toe. Waarom
had hg het verwaarloosd Waarom dan
niet gesproken Waarom, als een blood
aard, den avond der vischvangst afgewacht
om, ginds verre, aan de oevers der Lei,
beschermd door de eeuwig zwijgende we
reld en den stillen bemel, den vader, zijn
boezemvriend, zgn hart te openen? Waar
om En hoe meer hij over de zaak
nadacht, hoe onbegrijpelijker hem zijn ge
drag voorkwam.
Plotseling ontsnapte hem een luiden,
droeven spotlach in welken zich gansch
zgne ziel oploste
Dan volgden, rasser en pijnlijker, de
Op Sainos is de bevolking weder voor
do zooveelste maal ontevreden over het
bestuur van vorst Kopassi. In bijna alle
groote gemeenten zijn in denjongsten
tijd volksvergaderingen gehouden, om
te protesteeren tegen zijn aanblyven.
Alleen in de hoofdstad Vathy en te
Karlowassi slaagde d^ regeering erin
zulke protest vergaderingen te verhin
deren. Op al deze vergaderingen werd
een gelijkluidende motie aangenomen,
beginnende met de verzekering van
trouw en aanhankelijkheid aan den Sal
tan en eindigende met de verklaring,
dat het aanblyven van vorst Kopassi
noodzakelijk moet leiden tot bloedige
botsingen, daar de meerderheid van het
Samiotische volk walgt van de wille
keur en het absolutisme van den vorst.
Naar aanleiding van deze vergadering
zijn een twaalftal aanzienlyke Samio-
ten, die op die vergaderingen een hoofd
rol hadden gespeeld, in hechteuis ge
nomen.
Te Athene loopt het gerucht, dat er
groot gevaar bestaat voor een oproer
op Santos en dat de gelederen der op
standelingen aangevuld zouden worden
met elementen, die by den huidigen
stand van zaken in Macedonië hun lust
naar een rooversleven niet meer kunnen
botvieren.
De Matin verneemt uit Boekarest,
dat koning Karei van Roemenië weer
ingestort is en drie uur buiten kennis
gelegen heeft. Prof. Leyden uit Berlijn
en dr. Leronx uit Lausanne zijn naar
Sinaïa ontboden.
De Roemeensche dokters zyn woe
dend, dat men enkel vreemdelingen
raadpleegt. Men weet, dat prof. van
Noorden uit Wc enen tetnutóe over den
Koning is gegaan.
De Servische journalist Ivan Toert-
kowits doet in de Oostenrijksche Neue
Rundschau onthullingen over het re-
geeringshuis Karageorgiewits.
De schryver zegt opnieuw, dat Bel
grado het middelpunt van een bewe
ging is om in Bosnië en Herzegowina
opstand te maken. In 1903 is al het
plan opgevat, om vorst Ferdinand van
Bulgarije en vorst Nikolaas van Mon
tenegro op zij te zetten. Koning Peter
volgende dagen, dagen van twijfel, dagen
van hoop; dagen van kalmte, dagen van
wanhoop
Toen hij eindelijk aan het tegenwoordige
dacht, aan hetgeen hij zoosven had ver
nomen, voelde hij iets ongewoons in het
harte, en zuchtte hij diep Heiena's
woorden hadden hem fel getroffen in zijne
lieide voor haar, in zgne kinderlijke ge
negenheid voor hare moeder. De slag die
de ongelukkige weduwe treffen moest, was
te zwaar voor hare zwakke krachten
En bij het ongeluk der moeder voelde hij
zgne liefde nog heviger opflikkeren voor
de dochter. Het was met die liefde als
met de vlammen van den gloed die door
een krachtigen wind worden opgezweept
Zij had hem, wel is waar, zonder genade
van de hand geweten en openhartig, on
barmhartig, hare liefde voor zijnen vijand
Van Laetnem beleden; doch nu zij zoo
ongelukkig was, wilde hg daaraan niet
meer denken.
Zijn geest verhief zich tot een hooger
standpunt. Zij was gevallen. Maar kon
dat anders? Karakter'<>oe en het hoofd
vol kinderachtige, domme idealen de wereld
ingezonden, de geest bedwelmd doc fit
gekozene lectuur, om daarna onmiddeliyk
in de armen te vallen van een grootspre
ker en wereldlingals Walter Van Laethem.
was het haar mogelijk niet te vallen
Terwyl hg zich dat alles voor den g- st
riep, rees een grooteche gedachte bij hem
op. Hij kon, zoo dacht hij, de twee onge
lukkige vrouwen redden. Hij kon, door
een huwelijk, de vrouw van zijn hart aan
zich verbinden en haren naam vlekkeloos
houden. De wereld zou hem wellicht be
spotten doch wat bekreunde hij zich om
de wereld, dien poel van afgunst en ikzucht?
Hg voelde de hefde, welks hg voor Helena
in het hart droeg, machtiger en breeder
worden en hij meende, in de hem om
ringende duisternis, een zacht licht te zien
opdagen, een smachtend lispelen te hooren,
als het hijgen eener verliefde borst, dat
hem. voor eene wijl. ver van de aardsche
zaken voerde
XVII,
Weinige oogenblikken na Van Praet's
vertrek, was de weduwe de kamer harer
dochter binnengetreden.
Zij ook, gevoelde zich, sinds geruimen
tyd, ongesteld en de zorgen van dokter
Dupont bleken onmachtig tegenover hare
zou van alle gebeurten st
geweest zijn, ook i om
Alexander en Dit -'^r len,
ja, hij heeft dien 1 - Ter'&ngff.
Reeds in 1901 411 ?ear»eed,
om Alexander uit o?u rT1itnen
en Peter Karageorgievnts tot koning
uit te roepen. Maar pas in Januari 19^3
was de moordenaar» ben de voltallig,
leden ervan zwoeren den volgenden
eed „Ik zweer bij al, wat mij lief en
heilig is, dat ik koning Alexander en
koningin Dr&ga vermoorden en Peter
Karageorgiewits op den Serviscben troca-
zal brengen."
De oud-minister Gentajita is herhaal-
delyk naar Genève gega*a» om Peter
om de belofte te vragen, dat hy de
samenzweerders niet ter verantwoording
zou roepen. Gentjita kreeg die belofte.
Maar de samenzweerders namen er nog
geen genoegen mee en Gent«jits tnoest
weer naar Genève, om prins Karageor
giewits de volgende beëdigde verklaring
te laten neerschrijven: „Ik, prins Peter
Karageorgiewits, zweer by tnyn eer,
dat ik, zoolang ik en mijne nakome
lingen op den Serviscben troon zitten,
de samenzweerders en hun nakomelin
gen niet gerechtelijk aal vervolgen,
maar hen tot de hoogste posten in den
lande benoemen zal."
Dezer dagen is van een tocht naar
Brazilië het stoomschip „Cordillère"
te Bordeaux teruggekeerd. Op de heen
reis scheepte zich te Santos een onge
veer vijfentwintigjarige man in, die van
Syrische afkomst scheen. Hij was voor
zien van een eerste klasse-biljet en had
als eenige bagage een opvallend zware
koffer aan boord laten brengen. De
nieuwe passagier, die zich Michel-Trade
noemde, scheen in groote opwinditVg
te verkeeren. Korten tijd nadat hij
aan boord was gekomen, beklaagde hij
zich, dat men zyn koffer in het ruim
had gebracht en verzocht hem naar zyu
hnt te transporteeren. De wensch werd
echter niet vervuld, daar de eerste
stuurman er bedenkingen tegen had, de
koffer waaruit een doordringende l>e-
dorven reuk kwam, op hel dek te laten
brengen. Toen wensebte Michel Trade,
dat de koffer op de brug gebracht zou
worden, wat ook geschiedde. De vraag
naAr deu inhoud van den stinkenden -
koffer, beantwoordde de man met de
mededeeling, dat er t>edorven vleesch-
waren in zaten. Toen greep hij plot
seling den koffer beet en trachtte hem
over boord te schuiven. Maar tegen
deze poging verzette zieh de stuurman,
met de opmerking, dat eigenmachtig
verwijderen van bagage tegen het
scheepsreglement inüruischte, terwijl
Trade zich op zyn recht beriep om met
zyn eigen koffer naar goedvinden te
handelen. Daar men het niet eens kon
worden werd eindelijk de kapitein erby
kwaal. Daarom was zij dien dag een be
kend Gentsch geneesheer gaan raadplegen.
„Wel, moeder", sprak het meisje, „wat
heeft de geneesheer gezegd Vond hy uwe
ongesteldheid ernstig
„Ernstig en niet ernstig, Leentje-lief,
antwoordde de moeder langzaam „Doch
gy, lieve, gij zgt meer ziek dan ik en
morgen zal de dokter n <xk een l>
brengen."
..Ik ziek moedei? vroeg zy,f»c <le angst
spreidde ucfc ever baar h' V gelaat.
„O ja, kind, siekl Gij ziet
zoo bleek als was en ruuiii «i
zoo glanzend, zoo zonderling!"
..Maar moeder. ik verzeker u
„Zeg niet neen, kindge kunt me niet
bedriegen. Er ontsnapt ^00 weinig aan
het oog eener moeder, HevelingT'
Maar die bleekheid is mij bijgebleven
sedert vaders dood
«lie woorden werd een gansche reeks
herinneringen bij de weduwe weder opge
wekt Haar gemoed echoot vol, en de
armen om den hals harer dochter slaande,
zei zg
..O ja, 'tis waai. Wat moet gij ook ge
leden hebben En toch kwam u nooit eene
klacht over de lippen 1 O, mgn lief kind
En zg kuste haar vurig, vuriger dan ooit
Bij de liefkozingen harer moeder, voelde
Helena bijna een besluit bg haar opkomen.
Zou zij nu niet alles aan hare moeder
bekennen, allee, en haar, op de knieën,
om vergiffenis smeeken
Doch dan werd rij weer bevreesd. Morgen»
wellicht, zon tij durven En plot-- f?
«teeg haar een pgnlijke snik in de freel en,
bet hoofd aan moeders borst verbergend,
begon zg zacht te weenen
(Slot volgt-)
ma zoo lffeek,
treil staan dan
-e* t
-*T 1