De Aardappelealtaar in Nederland.
lgkheid rust om Spanje aan de reactie
te ontrukken en die het vertrouwen
des konings bezit, zal Spanje redden
ondanks alles en tegen allen.
Na afloop van den jongsten minis
terraad is aan de pers de volgende half
ambtelijke mededeeling verstrekt:
De minister-president heeft in den
ministerraad verslag uitgebracht over
de nota, die aan den gezant Ojeda ge
zonden is, als antwoord op de jongste
nota van het Vaticaan. Het Vaticaan
had te kennen gegeven dat het, to
voortzettingder onderhandelingen, nood
zakelijk was dat de Spaansche regeering
alle in de godsdienstkwestie genomen
maatregelen introk. De Spaansche re
geering heeft na een ernstig onderzoek
besloten dat aan een dergelijk verzoek
geen gevolg kan worden gegeven. Zi
meent alle verantwoordelijkheid af te
mogen wijzen voor den toestand, welke
in het leven is geroepen door personen
aan het Vaticaan die de verzoenings
gezinde voorstellen der Spaansche re
geering totdusver hebben doen mis
lukken. De Spaansche regeering heef!
alle middelen, die haar ten dienste
stonden, aangewend om een vergelijk
tot stand te brengen in zake de beper
king der geestelijke orden en gods
dienstige instellingen. Zij zal, Ojeda
uitnoodigen een nota te doen toekomen
aan Merry del Val, mededeelende da
hij door zijn regeering naar Spanje ont
bo len is om instrnctiëu te ontvangen
terwijl een gezantschapsraad met de
functiën van zaakgelastigde belast wordt
De Spaansche nota is Maandagmorgen
7 uur bij het Vaticaan ingediend. De
Spaansche gezant bij den Heiligen Stoe
is vertrokken zonder vooraf een bezoek
te brengen.
De Matin verneemt uit Oran Inboor
lingen, die uit Marokko komen, melden
dat een afdeeling Spaansch paardevolk
sterk 400 tot 500 man, den 17en dezer
uit Mar Chica zijn vertrokken om >;ich
naar het dal van Wed Kert te begeven
De Mooren vormden dadelijk een harke
en het kwam alras tot een bloedig treffen
De Spanjaarden verloren een kleine 80
man aan dooden, onder wie een majoor
de Mooren 6 dooden en vele gewonden
l>e Heilige oorlog wordt in het gansche
Rifgebied gepredikt. Aan het hoofd der
beweging staat de maraboet Abid Am-
saine.
Het ministerie van marine te Rome
maakt bekend, dat de kapitein-ter-zee
Antonio Calabretta, directeur van de
koninklijke werf te Castellamare, uit
zijn ambt gezet en in hechtenis geno
men is.
Volgens de Tribuna, is Calabretta
belanghebbende in een particuliere
scheepvaartmaatschappij geweest en
heeft hij aan haar eigendom van den
staat overgegeven. Bij het onderzoek
zijn nog andere onregelmatigheden aan
het licht gekomen.
De Jewish Chronicle deelt mede, dat
de regeering van West-Australië een
aanbod van Israel Zaugwill overweegt
om land te koopen voor een nederzet
ting van Joden. Het blad had gehoord
dat het 400,000 H.A. zou w.zen, maar
Zangwill, wien zij er om vroeg, zei dat
dat voor zijn plan niet voldoende zou
wezen. Hij voegde erbij, dat de onder
handelingen met West-Australië geen
plannen voor andere deelen der wereld
uitsluiten.
De Jewish Chronicle is zeer ingeno
men met het denkbeeld. Hoe heerlijk
zou 't wezen, als een millioen Joden
of zelfs minder uit de Russische
verdrukking weg konden komen en
vrijheid vinden onder de Engelsche
vlag! Maar het plan is nog in zijn
eerste ontwerp, voegt het blad erbij.
Te San Francisco is zekere Joseph
Wendling in hechtenis genomen. Men
houdt hem voor den pleger van den
moord op het 8jarige meisje Alma
Kellner, dat in December j.l. onder gru
welijke omstandigheden te Louisville
was omgebracht.
In Honduras, waar een omwenteling
gaande is, hebben de opstandelingen,
volgens een te NewYork ontvangen
bericht, bij Caba hevig met de regee-
ringstroepen gebakkeleid. Er moeten
honderd man gesneuveld en tweehon
derd gewond zijn.
Volgens bericht uit Marseille is Zon
dagavond om half negen een krachtige
aardschok waargenomen te Rogner. De
verschrikte bevolking vluchtte uit haar
woningen. Geen ongelukken vielen er
bij voor.
In een sneltrein van Parijs naar Or
leans is de postwagen geplunderd. Bij
Orleans heeft men ze3 zakken gevonden,
waarin brieven waren geweest, 13 ge
leegde omslagen van geldswaardige pa
pieren enz. B'ijkbaar zijn de stukken uit
deu trein geworpen en door handlangers
opgeraapt.
Het Handelsblad van Antwerpen
meldt
Een nooit geziene stortbui, een ware
waterhoos, heeft Dinaut en omtrek ver
woest. De straten waren geblokkeerd
en de bewoners zijn in hunne huizen
opgesloten.
Het is een ware ramp voor heel de
streek.
Het was drie ure in den namiddag
toen de regen begon en die hield twee
volle uren aan.
In de stallen stonden de paarden tot
aan de borst in het water. In de Leffe-
vallei is een molen vernield. Al de
hoven zijn totaal verwoest.
Hout, kruiwagens, zelfs keukengerief
en landbouwgereedschap drijft weg.
Ook uit Hoei wordt gemeld dat een
vreesverwekkend onweer een groote ver
woesting heeft aangericht. Sommige
straten zijn in woedende snelstroomen
veranderd; het water lichtte de riool
deksels op en het water springt omhoog.
De trein van Civen naar Landen reed
tot aan de assen der wielen door het
water en met heel den omtrek was de
gemeenschap gebroken. Het is hier
eveneens een ware ramp. Men vreest
nog slechte tijdingen van elders.
In een botsing tusschen een goederen
en een passagierstrein bij Tlelat zijn
er, naar het gerucht wil, twintig per
sonen gedood en veertig gewond.
De slachtoffers zijn bijna allen Kaby-
lische of Spaansche maaiers.
Blijkens opgave van de Aéro-Club de
Belgique, heeft de vlieger Olieslaegers
Zaterdag met zijn Blériot-machine een
hoogte bereikt van 1524 meters, dus
144 meter hooger dan Latham.
Plaatselijk Nieuws.
Heusden, 3 Aug.
Benoemd tot kantonrechter alhier, mr.
J. E. Koning, thans griffier bij het kanton
gerecht te Bergen-op-Zoom.
De vorige week slaagden voor het
schriftelijk gedeelte van het examen voor
pandidaat-gemeente-secretaris en verwierven
mitsdien het diploma de heeren A.D. van
der Schans te Drongelen, J. Timmermans
te Veen en C. A. Luijben te Bergharen,
allen leerlingen van den heer H. J. van
Eggelen, secretaris dezer gemeente.
- Aan het postkantoor alhier, en de
daaronder ressorteerende hulpkantoren werd
gedurende de maand Juli 1910 in de rijks
postspaarbank ingelegd f 16063.91| en terug
betaald f9493.42.
Het laatste, door dat kantoor uitgegeven
boekje, draagt het nummer 4927.
Werkenclam. Met genoegen mel
den we, dat de heer I. Bril met gunstig
gevolg het eindexamen aflegde voor de
H. B. S., en de heer J. Cornet slaagde voor
candidaat gemeente-secretaris.
Dr ongele». Wegens vertrek naar
Indië (Deli) heeft de heer F. Hengeveld
met ingang van 1 Aug. eervol ontslag aan
gevraagd als onderwijzer alhier. Dat ontslag
werd verleend en in zijne plaats benoemd
mej. N. Bos, van Eethen, welke reeds tijde
lijk werkzaam was.
Met genoegen vermelden we dat onder
hen, welke dezer dagen het diploma als
gemeente-secretaris mochten behalen, ook
behoort de heer A. D. v. d. Schans alhier.
Lieert ruiden berg. De heer N.
G. E. Meijers, ambtenaar ter secretarie al
hier, verkreeg dezer dagen het diploma
candidaat-Gemeente-Secretaris.
Raamsdonk. Verleden Zaterdag
had de heer J. van Disseldorp bij het rogge-
maaien 't ongeluk zich in 't been te hakken.
Dr. Smits moest hulp verleenen.
Maandag had de varensgezel Jos. de
Bont 't ongeluk den rechtervoet te ver
stuiken. De B. die niet loopen kan, moest
geneeskundige hulp inroepen.
Raamsdonk* veer. Zaterdag
middag, circa half twee geraakte het ruim
2-jarig zoontje van P. Heuster, achter het
huis al spelende in een sloot. Toen de
moeder het kind na eenige oogenblikken
miste en het ging zoeken, vond zij het,
geen teeken van leven meer gevende. De
in allerijl ontboden geneesheer dr. Quirijns,
kon, na dat hij ruim een half uur getracht
had de levensgeesten op te wekken, slechts
den dood constateeren.
SleeuwHk. Aan het postkantoor
alhier werd gedurende de maand Juli op
de rijkspostspaarbank ingelegd f 608.08 en
terugbetaald f 240. Behandeld werden 25
elegrammen en 21 gesprekken aan de
elefoon.
Sprang;. Gedurende de maand Juli
werd alhier aan het hulppostkantoor, op
's Rijkspostspaarbank belegd een bedrag van
725,93en terugbetaald f 372.50.
Ween. De heer J. Timmermans,
volontair ter secretarie alhier, heeft met
gunstig gevolg het examen afgelegd van
adspirant-gemeente-secretaris.
IVampik. Zondag speelde het 2e
elftal van de voetbalclub „Nooit Gedacht"
alhier een vriendschappelijke match tegen
„Juliana" uit Kaatsheuvel. De overwinning
werd behaald door „N. G." met 6—1.
Zondag ontstond er twist tusschen
zekere K. en V. I., beiden wonende alhier,
waarbij K. eenige flinke slagen opliep. De
drank schijnt de oorzaak geweest te zijn
van dezen twist.
De zaak is in handen van de politie.
Dezer dagen hoopt de heer G. P.
Teunen, den dag te herdenken waarop hij
voor 25 jaren werd benoemd tot secretaris
van den polder „het Eenidennest".
Roudriehei». Aan het postkan-
oor en de daaronder ressorteerende hulp
kantoren werd gedurenöle de maand Juli
in de rijkspostspaarbank ingelegd f 5241.47
en terugbetaald f 2670.25.
Het laatste, door dat kantoor uitgegeven
ioekje, draagt het numm er 2310.
Vl (jk, 29 Juli. Een -eenvoudige plech
tigheid nam dezen dag veder hoofd en hart
iu beslag, onze gemeente, nam afscheid van
haar hoofd der school, den heer van Woer-
kom, nadat deze reeds een week te voren
bij den aanvang der vacantie zijn leerlingen
had vaarwel gezegd.
Om één uur hadden zich in het gymna
stieklokaal oud-leerlingen, onderwijzers en
oud-onderwijzers, eene commissie uit de
gemeente, benevens tal van vrienden ver-
eenigd om vóór zijn vertrek hun onderwijzer
en vriend hulde en dank te brengen voor
het vele dat hij in zijn 36-jarige loopbaan
als hoofd der school voor allen geweest is.
En wel is die dank en hulde verdiend
Niet voor niets stond de Wijksche school
ook buiten de gemeente als een uitstekende
bekend, zooals de leerlingen kondengetnigen,
die geregeld uit andere gemeenten haar
kwamen bezoeken. Diens goeden naam had
zij te danken aan den heer van Woerkom.
Zoo het ooit een onderwijzer gelukt is den
stempel zijner persoonlijkheid op zijn school
te drukken, dan was het den heer van
Woerkum. Hij had den tact om in zijn
leerlingen ieders eigenaardige talenten tot
ontwikkeling te brengen. Daarvoor was hem
nooit iets te veel. Waren de schooluren
daarvoor niet voldoende, vóór en na school
tijd steeds was de heer van Woerkom bezig
te onderwijzen, te helpen en te steunen.
En niet te vergeefs! Dat getuigt de groote
schaar van oud-leerlingen, die hij heeft
opgeleid en die, over het gansche land
verspreid, door zijn geest bezield, zijn voor
beeld navolgen en op hun beurt leerlingen
opleiden of in een anderen werkkring nuttig
werkzaam zijn. Dat kunnen niet minder
getuigen zij, die niet hun arbeidsveld elders
elders zochten, maar die hier bleven en
nuttige leden der maatschappij werden.
Allen zonder onderscheid stemmen in met
wat vandaag in verschillende bewoordingen
zoo menigmaal gezegd is„De gemeente
Wijk heeft een groot verlies geleden, haar
onderwijzer, dien zij waardeerde en liefhad,
ging haar verlaten."
Nadat de heer Van Woerkom met zijn
familie door eene commissie was binnen
geleid, trad het eerst naar voren de heer
A. Schouten van Vlaardingen, die namens
oud-onderwijzers en -leerlingen den heer
Van Woerkom in hartelijke bewoordingen
dank en hulde bracht voor zijn groote werk
kracht, welke hij steeds in 't belang zijner
leerlingen aanwendde, voor de gevoelens
van vriendschap, die hij zijn leerlingen
toedroeg, maar bovenal voor zijn liefde en
den tact, waarmede hij in zijn leerlingen
het beste dat in hen sliep, wist te wekken
en te voorschijn te roepen. De heer Van
Woerkom had begrepen, dat karakter meer
is dan kennis. Daarom heeft hij steeds ge
streefd niet alleen te ontwikkelen maar
bovenal karakters te vormen. Daarvoor dan
ken hem zijn leerlingen en oud-leerlingen
en zij verzoeken hem als een stille her
innering aan het ook voor hem onvergete
lijke Wijk naar zijn nieuwe woonplaats te
willen medenemen dit album met hunne
portretten. Daarbij bood spreker den heer
Van Woerkom eene oorkonde met een
prachtig bewerkt album aan.
Hierna bedankte namens eene commissie
uit de gemeente de heer G. Bouman Wz.
in een eenvoudig maar warm woord den
heer Van Woerkom voor de liefde en de
toewijding, waarmede hij Wijks kinderen
steeds heeft onderwezen. Wijk zal den heer
Van Woerkom niet vergeten, maar dank
baar de herinnering aan het vele goede,
dat hij hier gewrocht heeft, bewaren. Als
een klein aandenken bood spreker den heer
Van Woerkom een paar keurige fauteuils
aan, passend bij de salonstoelen, de vorige
week door de leerlingen hun onderwijzer
aangeboden.
Namens de onderwijzers bedankte de heer
B. v. d. Steenhoven, onderwijzer alhier,
den heer Van Woerkom voor de vriend
schappelijke wijze waarop hij steeds met
de onderwijzers omging. Geen wanverhou
dingen verstoorden hier de samenwerking,
maar als oudere en jongere vrienden werd
er samengewerkt ter bereiking van één
doel: de ontwikkeling en vorming der
jeugd.
Nadat nog de jongeheer M. Schouten Mz.
namens de oudere leerlingen een kort woord
van hulde en dank aan hun onderwijzer
had gebracht, dankte de heer Van Woerkom
diep bewogen voor al de betoonde aan
hankelijkheid en liefde, van zijn kant ver
zekerende, dat hij nimmer Wijk zal ver
geten. Zooveel bewijzen van sympathie had
hij niet kunnen verwachten. Hij had slechts
zijn plicht gedaan.
Nog geruimen tijd bleef men gezellig
bijeen, oude herinneringen werden opge
haald en een oud-leerlinge zong, zooals zij
vroeger zoo vaak gedaan had, nog eens een
sololied voor den heer Van Woerkom.
„Er is een tijd van komen, doch ook
een tijd van gaan." Wie echter zóó gaan
kan als de heer Van Woerkom, die zooveel
vruchten van zijn werk gezien heeft, hier
door zijn oud-leerlingen vertegenwoordigd,
mag bij al den weemoed die elk scheiden
medebrengt, toch ook een dankbare vol
doening smaken.
Om ruim halfvier nam men afscheid,
daar verschillende oud-leerlingen nog geen
vacantie hadden en weer naar hun stand
plaatsen moesten vertrekken.
Alle beste wenschen vergezellen den heer
Van Woerkom en de zijnen naar Bussum.
Het ga hun wel tot in lengte van dagen
Zalt hommel. Een bakker hier ter
stede was vermeerdering van zijn gezin te
wachten. Moeder de vrouw oordeelde het
daarom noodig een baker te bespreken.
Wellicht omdat de zoon van de baker een
voorstander was van de coöperatieve bak
kerij, is onze bakker van zienswijze ver
anderd, tenminste toen de ooievaar zijn
pakje had thuis bezorgd, verrichtte een
andere vrouw de baker diensten. Dat hier
mede het zaakje niet uit was, bleek voor
het kantongerecht, waar onze baker het in
verband met de arbeidswet had aanhangig
gemaakt.
Hoewel de jeugdige vader betoogde dat
hij als hoofd van het gezin personeel en
dus ook een baker had aan te stellen, was
de kantonrechter van een andere zienswijze.
De eisch van de terzijde gestelde baker
werd toegewezen en onze bakker tevens in
de kosten veroordeeld. Die slimme bak(k)er
Vergadering van den Raad der gemeente
Raamsdonk op Zaterdag 30 Juli 1910, des
namiddags 7 uur.
Voorzitter: F. M. A. J. Ridder de van
der Scheuren.
Secretaris: J. M. Kieboom.
Afwezig waren de heeren P. A. van Don
gen, mr. G. J. H. Heere en G. H. Simonis.
Na lezing der notulen van de vorige ver
gadering worden deze onveranderd aange
nomen en goedgekeurd.
Hierna stelt de Voorzitter aan de orde:
1. Ingekomen stukken.
Besluiten van Ged. Staten:
a. dd. 19 Juli 1910 G no. 27, houdende
goedkeuring suppletoir-kohier Hoofdelijken
Omslag.
b. dd. 19 Juli 1910 G no. 70, houdende
goedkeuring van het Raadsbesluit dd. 8 Juli
1910 tot het aangaan eener geldleening
groot f 2050.
c. dd. 19 Juli 1910 G no. 71, houdende
goedkeuring Raadsbesluit, betreffende ver
bouwing post- en telegraafkantoor teRaams-
donksveer.
2. Adres van de directie der brandweer
te Raamsdonksveer, met verzoek te willen
besluiten tot aankoop van eene nieuwe
hand brandspuit van de nieuwste construc
tie, waarvan de kosten het bedrag van f 1000
niet zullen overschrijden.
3. Adres van een zes-tal ingezetenen van
Raamsdonk, houdende verzoek om voor
ziening in de slechte waterloozing in de
Molenstraat aldaar.
4. Adres van de Kamer van Koophandel
en Fabrieken, houdende verzoek om eene
betere bergplaats voor het archief.
Welke stukken werden verzonden naar
burgemeester en wethouders voor zoover
noodig ter uitvoering en advies.
Alsnu werden aangeboden:
a. Gemeenterekening dienst 1909;
b. Rekening van het Burgerlijk Armbe
stuur, dienst 1909;
c. Begrooting van het Burgerlijk Armbe
stuur, dienst 1911.
Deze stukken werden ter onderzoek ge
steld in handen eener daartoe benoemde
commissie bestaande uit de heeren P. A.
van Dongen, G. H. Simonis en D. Tim
mermans.
Hierna werd door den voorzitter namens
Burgemeester en Wethouders het le sup
pletoir kohier hondenbelasting aangeboden
hetwelk werd vastgesteld tot een bedrag
van f 44.75.
Hierna ging men over tot benoeming
van een viertal personen om voorgedragen
te worden aan den heer Commissaris der
Koningin tot het doen van een keuze van
twee zetters van 's Rijks directe belastingen,
(aan de beurt van aftreding zijn de heeren
J. H. Kamp en G. H. Simonis.
Werden benoemd ter voorziening in de
le vacaturen de heeren E. C. de Wit en
A. W. J. van Iersel; ter voorziening inde
2e vacature de heeren G. H. Simonis en
S. J. Zijlmans.
Hierna sloot de voorzitter de openbare
vergadering en ging men over in een met
gesloten deuren.
Openbare vergadering van den Raad der
gemeente Capelle, op Zaterdag 30 Juli 1910,
des voormiddags half elf.
Tegenwoordig alle leden, behalve het lid
M. J. Rijken Az.
Voorzitter: G. Vermeulen Wz.
Secretaris: M. A. Verhoeven.
Na opening der vergadering door den
Voorzitter, legt het nieuw verkozen lid van
den raad, de heer A. van der Hoeven, in
handen van den voorzitter, de bij de wet
voorgeschreven eeden af, waarna de Voor
zitter den wensch uit spreekt, dat de heer
Van der Hoeven steeds onpartijdig de ge
meente-belangen zal bevorderen en steeds
in 't belang dezer gemeente zal werk
zaam zijn.
Daarna deelt de Voorzitter mede, dat
Ged. Staten dezer provincie goedkeuring
hebben verleend aan het besluit van den
raad dezer gemeente, d.d. 9 Juli jl., tot
wijziging der begrooting. Aangenomen voor
kennisgeving.
Vervolgens wordt de vergadering over
gelegd
1. De gemeente-rekening over 1909.
2. De rekening van het algemeen armbe
stuur over 1909 en de begrooting van dat
college voor 1911.
Wordt besloten ter fine van onderzoek
te stellen in handen eener commissie, be
staande uit de heeren A. van der Hoeven,
A. L. Sneep en R. Middelkoop.
Nog wordt opgemaakt de voordracht voor
de benoeming van leden van 't college van
zetters in deze gemeente.
Voor de vacature W. Wachter wordt aan
bevolen: als le candidaat W. Wachter, als
2e candidaat R. Middelkoop.
Voor de vacature G. M. Verheijden: als
le candidaat G. M. Verheijden, als 2e can
didaat J. van der Hoeven Bz.
Ten slotte besluit de vergadering nog
't gewapend beton schoeiïngwerk aan de
haven alhier, met alle bijwerk in eigen
beheer te doen uitvoeren door de Kon.
Rotterd. Mij. v. h. v. Waning en Co.
Niets meer aan de orde en niemand het
woord meer verlangende, sluit de Voor
zitter deze openbare vergadering.
LANDBOUW.
Een beschrijving hiervan komt voor
in No. 3 van de Verslagen en Mede-
deelingen van de Directie v. d. Land
bouw over 1910. Wij stippen een en
ander hieruit aan. Ten aanzien van de
bezette oppervlakte nemen aardappelen
onder de cultuurgewassen de tweede
plaats in: in 1908 was met rogge be-
teeld 212556 H.A., met aardappelen
159887 H.A. of 18,4 pCt. van de totale
oppervlakte bouwland. In den loop der
laatste 60 jaren heeft de aardappelteelt
zich belangrijk uitgebreid: van 1851
60 was van de totale oppervlakte bouw
land 13.3 pCt., in 1908: 18.4 pCt. met
aardappelen beteeld. In die provinciën
waar de veenkoloniën gelegen zijn, heeft
de verbouw zich snel en voortdurend
uitgebreid: in Groningen is de bezette
oppervlakte na 1870 nog meer dan
verdubbeld; in Drente heeft een ver
dubbeling zelfs nog na 1880 plaats
gehad.
Tot de streken, waar de aardappel
het hoofdgewas vormt, moeten worden
gerekend: de gecultiveerde dalgronden
in de prov. Groningen, Drente en
Overijsel, waar hoofdzakelijk fabrieks
aardappelen worden geteeld, de Friesche
kleibouwstreek en voorts een deel van
West Friesland. In deze streken is een
vierde tot de helft van het bouwland
met aardappelen beteeld. Voorts zijn er
streken, waar de met aardappelen be
zette oppervlakte 515 pCt. der totale
oppervlakte bouw- en grasland inneemt;
hieronder vallen in 't algemeen de
zandstreken, alsmede de rivierklei in
Gelderland en Utrecht, de zeeklei van
de Zuid-Hollandsche en Zeeuwsnhe
eilanden en in West-Noordbrabant en
de Limburgsche klei. Eindelijk heeft
men streken waar de aardappelteelt van
geringe of zeer geringe beteekenis is,
omvattend de kleibouwstreek in Gro
ningen, alsmede alle streken met over
wegenden weidebouw, als het Z-W.
deel van N. en Zuid-Holland en 't
Westen van Utrecht. Ook in droog
makerijen en op de zeeklei in N.-Hol
land worden slechts weinig aardappels
verbouwd.
Uit een in 't Verslag voorkomenden
tabel blijkt, dat in alle provinciën de
opbrengsten per Hectare sterk zijn toe
genomen, dat de bodem produktiever
is geworden: sinds de jaren 187180
is de opbrengst gestegen van 125 H.L.
tot 206 H.L. per H.A., een vermeerde
ring van 81 H.L. op 65 pCt. Het sterkst
was de toename in de provinciën waarin
de veenkoloniën gelegen zijn, alsmede
in Friesland; de geringste vermeerde-
iing vertoonde de provincie Utrecht.
De totale aardappelproductie bedroeg in
1908 34 millioen 75 duizend H.L., dat
was per hoofd der bevolking 5,9 H.L.,
zonder de fabrieksaardappelen 4,2 H.L.
De aardappelen worden hier te lande
verbouwd; le voor verbruik in't gezin
van den verbouwer, 2e voor verkoop
voor consumptie, 3e voor bereiding van
zetmeel en aanverwante produktenvoor
veevoeder. Van de ruim 34 millioen
millioen H.L. in 1908 werd 9 millioen
602 duizend H.L. door de aardappel-
meelindustrie verbruikt; hoeveel voor
de andere doeleinden afzonderlijk kan
niet worden vastgesteld. De voornaamste
afnemers onzer aardappelen zijn België,
Groot-Brittanje en Duitschland't laatste
land in de laatste jaren verreweg de
grootste: in 1908 en '07 ging meer dan
de helft van onzen uitvoer naar Duitsch-
land. De uitvoer liep in de jaren 1891
1903 uiteen van 714 duizend wagon
ladingen van 10,000 K.G. per jaar, in
de laatste jaren is hij zeer sterk toe
genomen en bereikte in 1908 een bedrag
van ruim 28,000 wagons. De invoer
wisselt van 1—7 duizend wagons.
Binnenland.
Bij Kon. besl. van 30 Juli is benoemd
tot commandant van het leger en chef
van het departement van oorlog in
Nederlandsch-Indië, de luitenant-gene
raal G. C. E. van Daalen, chef van den
generalen staf van dat leger.
Men schrijft uit Wageningen:
Een eigenaardig verschijnsel liet zich
Vrijdagavond alhier waarnemen. Na
zonsondergang was tegen den westelijken
hemel een aantal kronkelende zuilen
waarneembaar, die boven de weilanden
gevormd, zich hoog in de lucht voor
't oog verloren. Er waren een twintig
tot dertig van genoemde zuilen waar
neembaar, die, steeds kronkelende zich
tegen den westelijken hemel afteeken-
den. Verscheidene kolommen vereenig-
den zich tot één, om na eenigen tijd
zich weer te splitsen. Bij nader beschou
wen bleken die kronkelende zuilen uit
muskieten te bestaan, zoodat dit ver
schijnsel ons heel wat belooft voor eene
aanstaande muskietenplaag.
Een winkelierster uit de Schietbaan
laan te Rotterdam is door een onbekend
gebleven man opgelicht voor een bedrag
van f 18. Die man kwam haar winkel
binnen om te informeeren naar het
adres van een zeker persoon, die in de
buurt moest wonen en waarvan hij geld,
afkomstig van een erfenis in ontvangst
had te- nemen. Terwijl hij in den winkel
stond, kwam er een tweede persoon
binnen, die een lap goed in zijn bezit
had. Die lap bleek te koop te zijn en
werd door den man, die de erfenis moest
ontvangen, gekocht voor f 18, welk geld
de winkelierster hem voorschoot, terwijl
de kooper als waarborg de lap goed in
haar bezit liet totd..t hij het geld inge
lost zou hebben. Sedert lieten de beide
mannen zich niet meer zien. en de
achtergelaten lap goed bleek van zeer
inferieuren aard.
Vrijdagavond lokte een logeergast te
Arnhem 2 minderjarige meisjes mee
naar zijn hotel. Na eenigen tijd bemerkte
hij, dat hem 2 bankbiljetten van f10
waren ontfutseld. Hij waarschuwde de
politie. De meisjes werden gearresteerd
