el Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard,
INKWARTIERING!
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
1910.
FEUILLETON.
W eldadigheid.
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 0.75,
franco per post zonder prijs verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
No. 3001. Woensdag 30 November.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 7l/t ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag
middag 12 uur ingewacht.
Wat zou er terecht komen van de
liefdadigheid (naar, boven en be
neden vermogen!) indien we er van
gingen aftrekken de dankbaarheid der
bedeelden en vooral de publieke erken
ning, het uiterlijk vertoon, of hetloon"
voor den weldadigheidszin, in den vorm
van actief of passief vermaak? We
zullen maar niet naar een antwoord
zoekendoch liever blij zijn, dat er
weldadigheidsfeesten worden gehouden,
ten genoege van de jongedames en de
jongelui uit de wereld waar men zich
amuseeren moet om zich niet te ver
velen en ten bate van den mede mensch,
die daar ergens in eeu onfrissche achter
buurt den tijd passeert met honger
en koulijden. Laten we blij zijn, dat
er groote en kleine kranten zijn om
den lof te verkondigen van ieder, die
van zijn overvloed een portie afstaat
voor den armen „broeder." Die arme
broeder vaart er in elk geval wel bij
Niet, dat er geen waarachtige, uit
het hart opwellende liefdadigheid be
staat! Philantropie die noch om beloo
ning noch om erkenning vraagt! Niet
dat het „doe wel en zie niet om" en
het „laat de rechterhand niet weten
wat de linkerhand doet" geen toepas
sing zou vinden. Maar zeker is het
toch wel, dat als men groote sommen
bijeen moet brengen voor „liefdadige
doeleinden", men dan de menschen wat
„geven" moet voor hun centen, op
z'n minst de gelegenheid om aan Jan,
Piet en Klaas te toonen hoe men ook
zijn oogenblik van braafheid en mild
heid heeft gehad, al is het dan ook
maar ten koste van een dubbeltje!
Hulde aan de slimme philantropen,
die uit de menschehjke zwakheden
munt weten te slaan voor hen, die
armoe en ellende lijden, al is het dan
ook maar dat ze een prullig bloemetje
in 't knoopsgat of op den boezem steken
van hem of haar, die zijn simpele dub
beltje offeren wil op „het altaar der
weldadigheid en menschlievendheid".
Zoo krijgt men dan toch de noodige
dubbeltjes maar bij elkaarHet is ge
bleken en het zal, hopen wij nog duide
lijker blijken. Want het bestuur van
de Nederlandsche Centrale Yereeniging
tot bestrijding der tuberculose zal zich,
evenals in 1910, ook in 1911 weer
belasten met de organisatie van den
verkoop eener weldadigheidsbloem, ten
W. IS EI 91 BUIIG.
15)
Brennenberg groette Klara nog eens,
drukte den majoor, die sprakeloos van den
een naar den ander zag, de hand, en verliet
het vertrek.
Nauwelijks had hij de deur achter zich
gesloten, of het jongemeisje zonk met een
zachten kreet van smart ineen, het teedere
lichaam beefde en zij strekte de beide
handen uit naar haar vader, wiens gelaat
van sombere verslagenheid getuigde.
Met angstig smeekende stem riep zij uit
„Ach, kwel mij niet langer, lieve vader,
heden niet meer 1"
Onwillekeurig bewogen door haar diepe
smart, hield hij de verwijten, waarmede
hij zijn dochter reeds wilde overstelpen,
terug.
Hij haastte zich haar op te richten, maar
voor zich heen bromde hij
„Domme meid 1 Dwaze grillen I
Hij ging naar beneden en zond juffrouw
Specht naar de kamer van de freule.
Ook de huishoudster zag er zeer terneer
geslagen uit. Zij had het wel aan mijnheer
Von Brennenberg kunnen bemerken, dat
hij geenszins als verloofde het huis verliet.
XIV.
Toen de arme Klara alleen was sloeg zij
de handen voor het gelaat, als wilde zij
den storm niet zien, die plotseling over
haar was losgebroken. De kalmte, die zij
in het gesprek met Von Brennenberg had
bate van de tuberculosebestrijding in
Nederland.
De proef, in 1910 genomen, is boven
verwachting goed geslaagd. De netto
opbrengst heeft toen meer dan f 47,000
bedragen. Thans zal de regeling voor
1911 op veel grooter schaal worden
getroffen. Het bestuur der Centrale
Vereeniging zal er nu naar streven,
den verkoop zoo algemeen mogelij x
door het geheele laud te doen plaats
hebben.
Hiertoe zal worden gebruik gemaakt
van de tusschenkomst der besturen van
alle bij de Centrale Vereeniging aange
sloten plaatselijke vereenigingen tot be
strijding der tuberculose en daarmee ge
lijkgestelde afdeelingen van het Groene
en Witte Kruis. Op plaatsen waar zulke
vereenigingen niet bestaan, of waar de
bestaande aangesloten plaatselijke tuber-
culose-vereenigingen de bloem in 1911
niet wenschen te verkoopen, maar ook
alleen op zulke plaatsen, zullen andere
vereenigingen en coraité's die zich tijdig
voor den verkoop aanmelden, hiertoe
kunuen worden toegelaten; in geen
enkele gemeente zal de bloem echter
voor meer dan één vereeniging of comité
verkrijgbaar worden gesteld. Wanneer
uit een gemeente zich meer dan één
comité mocht aanmelden, zal het dage
lijksch bestuur der Centrale Vereeniging
beslissen, aan welk comité de bloemen
zullen worden verschaft. Alle comité'»
moeten zich verbinden, het bloempje
niet in het openbaar vóór de officieel
vast te stelleu dagen te verkoopen, en
verder 18 pCt. van de netto opbrengst
te storten in een fonds, dat door het
dagelijksch bestuur der Centrale Ver
eeniging zal worden beheerd. Van deze
18 pCt. zal 6/s gedeelte onder de bij
de Centrale Vereeniging aangesloten
sanatoria en hospitia worden verdeeld,
terwijl Vg gedeelte aan de kas van de
Centrale Vereeniging zelve ten goede
zal komen. Over de overige 82 pet.
houden de plaatselijke vereenigingen
en comité's het volle beschikkingsrecht,
mits het geld uitsluitend worde aange
wend in het belang van de tuberculose
bestrijding in welken vorm ook.
De bloem zal in 1911 niet op één
dag, zooals in 1910, worden verkocht
maar op drie op elkaar volgende dagen,
nl. Zaterdag 29 April, Zondag 30 April
en Maandag 1 Mei. Elke plaats is vrij
om één of twee dezer dagen of alle
drie voor den verkoop te bestemmen.
De vei koopprijs in het openbaar is weer
aan den dag gelegd, had haar geheel ver
laten de vreemdste gedachten doorkruisten
haar brein.
Zoo juist had iemand haar een huwelijks-
voorstel gedaaneen man had haar gezegd,
dat hij haar liefhad Voor 't eerst in
haar jeugdig leven waren zulke woorden
haar toegevoegd!
Hoe heerlijk had zij zich altijd zulk een
oogenblik voorgesteld, met een kloppend
hart zich voorgespiegeld hoeveel geluk in
het aanhooren van dergelijke woorden moest
liggen.
„Ik heb je lief, Klara!" welk een
genot, den klank dezer woorden op te
vangen
En nu?
Zij had deze gewichtige woorden gehoord.
Maar waar was het geluk, dat die klank
te voorschijn had moeten tooveren? In
plaats daarvan hebben die woorden slechts
innerlijke verontwaardiging en afkeer opge
wekt, haar lippen gebracht tot een ruwe
weigering, tot harde woorden.
En waarom?
Was het dan niet een onuitsprekelijk
geluk, dat haar, arm meisje, werd geboden?
Had zij niet dankbaar de hand moeten
grijpen, die haar zoo eerlijk werd toege
stoken
Neen, duizendmaal neen! het was
onmogelijk!
Ja, als „een ander" deze woorden had
uitgesproken, als „een ander" zoo voor haar
had gestaan O, met welk een glans
zouden haar oogen geschitterd hebben, wat
zoete lach zou over haar gelaat gevlogen
zijn, en hoe spoedig zou haar hartje gerust
hebben „voor altijd geborgen."
„Een ander
Zij ontwaakte uit haar droom en liet de
handen machteloos nederzinken.
„Een ander!" Hoe belachelijk!
10 cent per bloempje.
Mogen er veel bloempjes gedragen
wordenWe zullen elkaar dan met
wederzijdsche zelfvoldoening kunnen
aankijken, altemaalgewaarmerkte barm
hartige broeders onder elkaar. En de
arme teringlijders zullen er wel bij
varen.
Buitenband.
Zaterdag werd uit La Coruna, de
Spaansche zeehaven, gemeld, dat in de
gemeente Noya ongeveer drieduizend
boeren steenen geworpen hebben in de
bureaux en in de woning van den
pachter der belastingen. Gendarmen, die
de boeren uiteen wilden drijven, werden
met een regen van steenen begroet. Zij
moesten van hun vuurwapenen gebruik
maken. Zes boeren, een korporaal en
twee gendarmen zijn gewond; ver
schillende andere personen liepen lichte
kwetsuren op. De orde is hersteld.
De brandweer uit Hamburg heeft de
brandende gasbron bij Neuengamme
weer gebluscht en dadelijk daarop is
men begonnen het gas uit het boorgat
door buizen af te leiden. Er zal een
verwulf van beton over het boorgat
gemetseld worden. Zoolang het werk
nog niet klaar is, zal het gas tijdelijk
weer aangestoken worden, opdat het
den omtrek niet verpest.
Met het oog op den steun, dien Al-
baneesche vluchtelingen steeds in Mon
tenegro vinden, wordt uit Saloniki aan
de Vossische Zeitung geseind, worden
de toestanden aan de Turksch-Monte-
negrijnsche grens steeds moeielijker.
Bij Rapisjta zijn een koporaal en drie
man doodgeschoten en bij Nitisjich
vielen waterhalers in een hinderlaag,
hetgeen aan twee hunner het leven
kostte. Alle protesten bij de Montene-
grijnsche regeering zijn tot dusver zonder
resultaat gebleken.
Van de Engelsche kiesrechtvrouwen,
die Donderdag tot geldboeten zijn ver
oordeeld, hebben er ongeveer vijftig
verkozen de maand of halve maand
gevangenisstraf, op niet-betaling gesteld,
te ondergaan.
In Juni j.l. hebben we meegedeeld,
dat te Leer, in Oostfriesland, in een
kelder van den heer Hortmeijer een
z.g. petroleumbron was ontdekt, althans,
dat er dagelijks een zekere hoeveelheid
goede petroleum kon worden opge
vangen.
Thans heeft zich het verschijnsel op
nieuw voorgedaan; nadat enkele weken
Zij haalde de schouders op; een bittere
lach speelde om den fijn gevormden mond.
„Een ander" die haar reeds lang ver
geten had I In welk een dwazen droom
had zij daar haar gedachten doen verdwalen!
Nog altijd brandde het licht en wierp zijn
droevig schijnsel op de witte oamelia's, die
prachtige bloemen, welke zich, als 't ware
met parvenu-achtige aanmatiging boven de
donkere viooltjes verhieven, die ze om
ringden.
Een heerlijke bouquet, zooals slechts zulk
een met briljanten versierde hand kou over
reiken! Zulk een in kant gehulde ruiker
behoorde in de hand eener schoone, gevierde
vrouw, in hooge statie-salons, bij het schit
terend feestlicht, dat weerspiegeld wordt
in flonkerende edelgesteenten en gelukkig
lachende oogen 1 Zulke bloemen moesten
het korststondige leven eindigen in een met
welriekende geuren gevulde atmosfeer, onder
den klank van lustige muziek of vrooiijke
gesprekken, of in het weelderig boudoir
eener schoone vrouw.
Onwillekeurig hield het jongemeisje den
ruiker omhoog; haar oogen blikten als
droomend in de verte toen wierp zij
den bloemenschat van zich af en begon
haastig iets te zoeken in een klein kistje,
dat op haar werktafeltje stond. Linten,
paarlen en brieven vlogen er door elkander
uit, eindelijk hield zij een klein verwelkt
takje in de hand. Het was eikenloof
Zij zette zich aan de tafel neder, zonder
er op te letten, dat de camelia's midden
in de kamer op den vloer lagen, en tuurde
naar de verdroogde bladeren.
„En al bood men mij er de schoonste
rozen voor", fluisterde zij, „ik gaf ze toch
niet wegIk wil de herinnering aan hem
behouden, en dit kan alleen, als ik mijzelf
weinig of geen vloeibare (en brandbare)
stof kon worden opgevangen, is de toe
voer thans van dien aard, dat een nader
onderzoek zal worden ingesteld, of een
petrohumbron gevonden worden kan.
In een riool nabij het station St.
Lazare te Parijs is gisteren het geheel
naakte lijk van een man gevonden. Het
verkeerde nog niet in staat van ont
binding. Langs den kant vonden de
rioolwerkers eenige kleeren en eenig
geld, benevens papieren, waarait bleek,
dat men te doen had met een 43jarig
grondwerker uit Soisy sous Montmo-
renev, die tot 7 November j.l. te Pontoise
heeft gewerkt. Hoe het lijk daar gekomen
is blijft nog een raadsel. Bij het rechter
oog vond men een kleine ontvelling
en in de zijde een tamelijk breede, maar
niet diepe wond, waarschijnlijk door
stooten veroorzaakt.
De vergunning om vee uit Frankrijk
in te voeren, heeft te Muihuizen, in den
Elzas, reeds ten gevolge gehad, dat een
aantal slagers den prijs van alle soorten
van vleesch met 8 tot 10 pf. het pond
hebben afgeslagen.
De regeering van Saksen-Weimarheeft
vertegenwoordigers van de steden bijeen
geroepen, om overleg te houden over
maatregelen tot bestrijding van het
gebrek aan vleesch.
Te New York is uit Alaska bericht
ontvangen, dat de Beringgletscher ge
barsten is. Het onder den gletscher ge
legen meer stort zich over het dal van
de Bering, waarin veel mijnen zijn. De
Bering zelf is 3. meter gestegen. Talrijke
hutten van mijnwerkers zijn vernield.
Het geheele dal is met water en reus
achtige ijsblokken bedekt. Of en hoeveel
persoonlijke ongelukken te betreuren
zijn, weet men niet. Er zijn reddings
expedities uitgezonden.
De Russische Doema heeft een voor
stel van de socialisten en de cadetten
om een wetsontwerp betreffende de af
schaffing van de doodstraf op de agenda
van de eerstvolgende vergadering te
plaatsen met de stemmen van links
tegen die van rechts verworpen.
Lloyd's Weekly News behelst een
stuk, dat Grippen den avond voor zijn
terechtstelling heet geschreven te heb
ben. Daarin bekent hij niet alleen geen
schuld, maar tracht zijn onschuld te
bewijzen door uitvoerig de verklaringen,
die de deskundigen bij het proces heb
ben afgelegd, na te gaan en te beweren,
dat de overblijfselen bij hem in den
kelder gevonden niet die van zijn vrouw
zijn.
behoud! Liever alleen, liever ploeteren voor
het dagelijksch brood, dan leven in over
vloed en weelde, als vrouw van iemand
dien ik niet liefheb en nooit kan leeren
liefhebben. Moge hij het mij vergeven, dat
ik hem op zoo barsche wijze afwees, maar
mijn gansche ziel kwam in opstand tegen
zijn verlangen. Moge ook mijn vader mij
vergeven, dat ik zijn wensch niet vervul
en hem in zijn illuzies teleurstel maar
ik kÈtn niet. Ik zal mij .wel alleen door het
leven helpen. Met Januari ga ik naar Bres
lau, naar de Kweekschool voor Onderwijze
ressen
Ach, er zou nog een lange tijd verloopen
eer Januari kwam, een tijd om te weenen
en al den moed te verliezen.
Op haars vaders op knorrigen toon ge
dane vraag om haar dwaas gedrag te recht
vaardigen, gaf zij hetzelfde antwoord als
aan den aanzoeker zelf:
„Ik heb hem niet lief."
Dit antwoord had een heele stroom van
ver wij tingen en vermaningen ten gevolge.
Zij hoorde ze zwijgend, met gebogen hoofd
aan. Toen zocht zij kalm haar kamer op.
Bijna dagelijks kwam Brennenberg op
bezoek. Hij was altijd zeer beleefd tegen
haar, hoewei zij ternauwernood zijn vragen
beantwoordde en zich zoo spoedig mogelijk
weder in haar eenzaamheid terugtrok.
Toen hij eens ook daar zelfs tot haar
doordrong, onder voorwendsel haar een
zeldzame vrucht te brengen, zocht zij een
toevlucht in haar daarachter gelegen slaap
kamertje, waarvan zij de deur achter zich
sloot.
Het is te begrijpen, dat haar vader, na
zulk een al te duidelijke aan wijziging van
de onveranderde gezindheid zijner dochter,
in het tegenovergestelde van een opge-
Vrijdagavond is er een spoorwegon
geluk gebeurd bij Ormskirk, niet ver
van Liverpool. Een seinwachter, die
7,30 uur dienst achter den rug had,
vergat, naar hij bekend heeft, dat hij
een locomotief op de hoofdlijn had
laten gaan en zette het sein veilig voor
een sneltrein. Deze reed op de locomo
tief in. De locomotief van den sneltrein
viel om en de voorste wagens werden
zwaar beschadigd Gelukkig waren bijna
alle reizigers achter in den trein en
slechts enkelen werden er gewond. Ook
de machinist en stoker kwamen er met
niet ernstige verwondingen af. Tot over
maat van ramp reed een oogenblik
later een electrische trein op den ver
ongelukten trein in, met weinig vaart
wel, maar een reiziger werd er toch
door gedood.
Zaterdag heeft in een fabriek van
papieren doozen te Newark, in den
staat New Jersey, een noodlottige brand
gewoed, waarbij een groot aantal vrou
wen en meisjes, welke op een boven
verdieping werkten, om het leven zijn
gekomen.
Uit andere berichten blijkt, dat bijna
alle vrouwen, die bij de ramp hun leven
hebben verloren, gewerkt hadden op
de vierde verdieping, waar de brandweer
ongeveer 20 verkoolde lijken van vrou
wen en meisje vond, die blijkbaar zijn
omgekomen toen zij opeengedrongen
stonden bij het venster, dat toegang
gaf tot de brandladder. Deze was echter
na korten tijd niet meer te bereiken,
doordien de vlammen uit de lager ge
legen vensters omhoog sloegen. Iu het
geheel moeten 35 40 vrouwen bij den
brand zijn omgekomen. De brand ont
stond op de derde verdieping tenge
volge van eene ontploffing van gasoline
en breidde zich zoo snel uit, dat het
weldra onmogelijk was de werksters op
de bovenste verdieping te bereiken.
Toen de ongelukkigen uit de vensters
begonnen te springen, kwam de brand
weer met springzeilen te hulp, maar
er heerschte zulk een geweldige paniek
dat slechts eèn derde deel der meisjes
die den sprong waagden, kon worden
opgevangen, met het gevolg dat velen
zwaar gewond en gedood werden.
Aan verscheiden aardbevingswach-
ten -- o.a. te Laibach, Straatsburg en
Jugenheim zijn Zaterdagmorgen
seismische storingen geconstateerd, die
van vrij groote sterkte moeten zijn ge
weest, en van welke de haard op aan
zienlijken afstand moet verwijderd zijn
geweest. Verder schijnt de beving van
ongewoon langen duur te zijn geweest.
Te Straatsburg stelde men den afstand op
17,000 K.M., te Laibach op 14,000 K.M.
ruimd humeur verkeerde, en zelfs juffrouw
Specht waagde het om het jongemeisje
allerlei ver w ij tingen voor de voeten te werpen
Opzekeren dag ontving Klara een brief
van haar oom. Hij schreef haar, dat zij in
ieder geval met Kerstmis op Klein-Herms-
dorf moe3t komen. Hij zou dan met haar
over den stap, waartoe zij wilde overgaan,
uitvoerig spreken. Zij zou zeker op zijn
hulp kunnen rekenen.
Zij zuchtte en zag naar buiten op de
morsige straat en op de natte muren der
tegenoverliggende huizen. Zij wilde niet
naar Hermsdorf. Altijd doemden zich zwarig
heden voor haar op.
Waarom schreef oom ook niet een dui
delijk, bepaald omschreven antwoord?
Zij zag het welzij moest alleen haar
zaak in orde brengen, als zij haar doel
wilde bereiken.
Onder den brief van haar oom stond nog
net volgende postscriptum „Heb je ook
een zekeren mijnheer Von Brennenberg
leeren kennen, die bij jelui in de buurt
een landgoed gekocht heeft Als je hem
toevallig mocht ontmoeten, breng hem dan
mijn hartelijke groeten over. Hij is een
goed vriend van mij en een uitstekend
landhuishoudkundige geworden. Ik heb
altijd gedacht een schoonzoon in hem te
krijgen en nu gaat mijn Hedwig er met
dien langen luitenant van doorMaar hoe
zou je 't vinden als hij eens mijn aange-
trouwden neef werd? Neem mijn vraag
niet kwalijk, nichtje, maar het idee is nog
zoo kwaad niet. Dus, als je hem ziet, wil je
hem zeker wel uit mijn naam groeten."
Haar hand beefde en een bittere lach
zweefde om haar lippen.
BOOR
Wordt vervolgd).