e! Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommeierwaard.
kwaaddoener^.
f]
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 3 O 32 Zaterdag IS ïïlaart.
FEUILLETON.
DE BOETELING.
VAN
ALTEHf
VOOR
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 0.75,
franco per post zender prijs verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
1911.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 77j ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag
middag 12 uur ingewacht.
Wie heeft er niet van gehoord, van
de „apachen"? Van die menschen, die
feitelijk meer op verscheurende dieren,
op hyena's gelijken, dan op menschen.
Want naar 't uiterlyke zijn het men
schen, maar hun handelingen doen ons
anders over hen denken. Van top tot
teen gewapend, vaak met meer dan één
revolver, de armen met riemen om
wonden en daaronder vlijmscherpe mes
sen, niets vreezende, niets ontziende,
gaan ze de straat op, kiezen een slacht
offer en valien het aan. Politie komt
toesnellen, maar wordt met revolver
schoten begroet, komt toch nader, grijpt
den woesteling aan en wondt zich
deerlijk aan de verborgen messeD. En
komen ze voor den rechter, omdat ze
een rustig voorbijganger hebben aan
gevallen, ondat ze een zijn-plicht-doend
politie-agent hebben vermoord, dan zijn
ze niet teneergeslagen, verkeeren ze niet
onder den indruk, toonen ze geen berouw.
O, neen, ze steken liet hoofd fier in de
hoogte, blikken vrij in 't rond en be
roemen zich op hun daad.
Zoo gaat het in de woelige straten
van de prachtige wereldstad Parijs.
Kort geleden nog hebben een paar
jongens, nauwelijks de kinderschoenen
ontwassen, een eenzaam kantoorloopei
in den val gelokt en met messteken
en hamerslagen vermoord. En toen ging
het de straat op, de kroeg in, met
meisjes van lichte zeden, pret makende,
veel verterende en rijke fooien gevende
tot de meisjes hen verklapten en
ook zy de jongens hoorden,
zonder groote teekenen van verslagen
heid te geven, aan, wat de rechter tot
hen sprak.
Een Italiaan vernam dat zijn vrouw
te Parijs hem bedroog en veel met een
anderen mijnheer omging. De Italiaan
schoot den ander dood en werd „na
tuurlijk" zeggen de bladen, vrijgespro
ken, want een moord uit minnenijd
wordt daar maar hoogst zelden gestraft.
Een troep bandieten belegerde niet
ver van Napels een kasteel, ze rooiden
schatten en namen den oudsten zoon
des huizes mede en vroegen van den
vader een hoog losgeld.
Andere roovers voerden op Sicilië
weer een ander stout stuk uit en later
bleek het dat de burgemeester van de
plaats een werkzaam aandeel in deze
dieverij had gehad.
Wie geregeld zijn courant nagaat,
die zal herhaaldelijk berichten lezen
over fraude, kwade trouw, verduistering
enz., en dat niet altijd door geringe
roovers, door z.g. bandieten, maar ook
wel door deftige heereD, voorname,
hooggeplaatste ambtenaren. Rusland is
berucht in dat opzicht, meer dan eenig
ander land. Daar werden millioenen
aan 't Rijk ontstolen en 't kan lang
duren voor het aan 't licht komt, waut
wie zal als aanklager optreden? Wie?
Een groot deel der ambtenaren doet
mee, hoog zoowel als laag, en loopt er
al eens een eerlijk man tusschen, hij
mag zich wel tweemaal bedenken voor
dat hij als vorklikker optreedt, want
de daders straffen gewoolijk strenger
dan do rechter.
Maar Rusland is het niet alleen, waar
deze dingen geschieden ook uit andere
landen leest men meermalen dergelijke
feiten. Neen, de dagbladlectuur is tegen
woordig verre van aangenaam en op
wekkend 't is al maar moord en dood
slag, roof en diefstal, oplichting en
bedrog. We leven in een tijd van op
gewekt geestelijk leven, men werkt van
allen kant aan de verheffing van de
mênschheid, men roept overal om meer
recht, meer genot, meer macht. We
roemen op onze ontwikkeling, onze be
schaving, op het meer en meer door
dringen van den geest van liefde tot
allen. Maar als men dan al die nare,
droeve berichten leest, dan wordt men
wel eens zwartgallig, dan vraagt men
wel eens: „Waar moet dat heen?"
Gewis, wij gaan vooruit, het kwaad
wordt niet meer zoo openlijk in be
scherming genomen, maar uit de wereld
is het nog niet en 't is meer dan tijd
dat men de handen ineenslaat om aan
al die gruwelen, die valschheden, een
einde te maken. Krasse middelen zullen
daartoe noodig zijn, men zal soms hard
heid tegenover wreedheid moeten stel
len, goed, als 't kwaad dan maar
den kop wordt ingedrukt. Korte wetten
maken met dergelijke individuen, geen
misplaatst medelijden of moet een
gansche stad sidderen voor een paar
kwajongens, moet een gansch volk zware
belastingen opbrengen, om die door
hooggeplaatste dieven te laten verdon
keremanen
Welke middelen men dan moet aan
wenden? Die vraag wenschen we, nu
althans niet, hier te beantwoorden, maar
we weten zeker, dat geen onzer lezers
ons zal tegenspreken als we zeggen,
dat het zoo niet langer kan. Treedt
men niet krachtig op, dan zal 't steeds
erger worden, dan zal men moeten
vragen: „Wat zal het einde zijn van
al deze gruwelen? Zullen we weer
Middeleeuwsche toestanden beleven
't Is niet te .hopen
Buitenland.
15)
Lori was naar de tafel gegaan en had zich
in een stoel laten neervallen. Toen hij haar
antwoord vernomeri had, legde hij beide
armen op de tafel en het hoofd er op, alsof
hij wilde nadenken. Zoo bleef hij langen
tijd zitten en het meisje waagde 't niet hem
te storen. Toen zij eindelijk toch wat dichter
bij hem kwam, zag zij, dat zijn geheele
lichaam schudde. Hij schreide. Zij legde de
hand op zijn schouder en begon, bevend en
aarzelend, over hem heen te praten
„Wees toch niet zoo, Loril Kom, wij
houden immers zooveel van elkaar en als
wij samengekomen zijn het was maar
heel zelden dan waren wij als in een
roes en" zij viel zich zelve in de rede
„maar hij is zoo braaf en zoo vast te ver
trouwen en vóór het winter wordt,
trouwen we."
Met brandende oogen keek hij op.
„Hoop daar maar niet op dat gebeurt
nooit!"
„Wat zeg je daar, Lori?"
„Ja, ja, ik heb het te laat gewetenIk
zelf heb jullie den grootsten steen op je weg
gelegd. Dien kun jij niet opruimen en hij
ook niet!"
Een oogenblik werd haar hart van angst
dichtgeknepen.
„Dus ben je bij den oude geweest?"
„Ja!"
Zij kromp ineen, maar onmiddellijk
keerde haar vertrouwen terug. Sinds dien
avond, toen de wanhoop haar bewusteloos
had doen ineenzinken, was zij kalmer ge
worden.
„Dat is verkeerd van je geweest, Lori,"
sprak zij, „maar eens had hij het toch moeten
vernemen en Jozef zal het wel met hem
in orde maken."
„Ja, ja," knikte Lori werktuiglijk, maar
toen werd hij nog eenmaal door zwakheid
overmand.
„Lici, ik heb je toch zoo liefgehad," kwam
er over zijn trillende lippen en te gelijkertijd
drukte hij beide vuisten in zijn oogholten.
„En ik heb het goed bedoeldMaar alles
wat ik doe draait op ongeluk uit
Zijn klagen gaf het meisje een gevoel van
zekerheid.
„Jozef," zeide zij met schitterende oogen,
„zal alles weer goed maken,"
Alsof haar toon hem wakker schudde,
richtte hij zich op, strekte zich in zijn volle
lengte uit en sprak met den ouden klank
in zijn stem:
„Ja, dat moet hij, anders zij God hem
nabij
Felici had nauwelijks meer acht gegeven
op zfin woorden, want uit de ziekenkamer
klonk een zwakke kreet. Beiden snelden
er heen.
De zieke lag met wijd geopende oogen
en de ademhaling ging moeilijk. Dittooneel
joeg al hun andere zorgen op de vlucht.
Zwijgend namen zij voor het laatst aan het
ziekbed hunner moeder plaats. Het duurde
nog vele uren en het doodkloppertje zette
al dien tijd zijn eentonig getik voort. De
witte glans, die het vertrek verlicht had,
verdween en toen eindelijk de dag zijn vaal
schemerlicht in de kamer wierp, was vrouw
Steiner den laatsten slaap ingegaan.
X.
De ongelukkige weduwe Steiner was
eenige weken geleden begraven en zelfs de
Volgens de Peuple heeft de centrale
commissie van het internationaal ver
bond van zeelieden, te Antwerpen bij
eengekomen, zich bezig gehouden met
een voorstel van Engeland om, tot
lotsverbetering der zeelieden in Duitsch-
land, Engeland, België, Nederland,
Zweden, Noorweger., Denemarken, Ver-
eenigde Staten, een internationale werk
staking te organiseeren. De Duitsche
afgevaardigde zeide, dat de Duitsche
zeelieden, daar zij een salarisverbetering
bereikt hadden, moeilijk aan zulk een
beweging konden deelnemen. België
meent, dat men eerst in Amerika moet
onderzoeken of men daar, althans in
de Atlantische havens een staking
wenscht. Noorwegen, Denemarken, Ne
derland zijn vóór het voorstel van Enge
land. Tenslotte werd besloten een in
ternationale commissie te vormen om
een onderzoek in te stellen en zoo
noodig de staking te organiseeren.
Parijsche bladen berichten, dat het
bestuur van den bond van havenarbei
ders in Frankrijk besloten heeft, alge-
meene staking uit te roepen. De leiders
van den bond hebben zich reeds naar
de verschillende havens begeven, om
propaganda voor de staking te gaan
maken.
Uit verschillende streken van Frank
rijk worden weer hevige koude en
zware sneeuwval gemeld, vooral uit
Savoye en het Ain-departement. Ook
te Muret, Maurice, Toulouse, Montpel-
lier, Valence en Lisieux heeft het ge
sneeuwd. Te Epinal is alle veldarbeid
geheel gestaakt moeten wordende
velden liggen dik onder sneeuw.
De nieuwe Fransche minister van
financiën heeft zich gedwongen gezien
een maatregel van zijn voorganger
ongedaan te maken. De verhooging der
tabaksbelasting is ingetrokken, omdat
hiermede het tegendeel bereikt is van
wat bedoeld werd. In plaats van te
stijgen, verminderden de inkomsten dier
belasting deerlijk; de rookers behielpen
zich en rookten minder, liever dan de
opgedreven prijzen te betalen.
De Fransche consul in Marokko, de
heer Gaillard, heeft een brief ontvangen
van Mangin, den leider der Fransche
militaire missie te Fez, waarin deze zich,
niettegenstaande de pas behaalde over
winning, geenszins optimist toonde.
Mangin was zeer onder den indruk van
het groote aantal opstandelingen en
vreesde met zijn 3000 man een meer
algemeene en ook meer aanvallende
beweging te moeten weerstaan.
Wat mij betreft, zeide de heer Gaillard-,
in de vele jaren, die ik in Marokko heb
doorgebracht, heb ik een zoo ernstigen
toestand niet medegemaakt. Ik ben niet
bang voor de Europeanen in Fez, maar
een zoo eensgezinde beweging en een
zoo uitgebreiden opstand heb ik nog niet
medegemaakt. Stammen, die te allen
tijde zeer inschikkelijk zijn geweest, als
de Sjerarda, hebben genoeg van de vele
misbruiken, die de ambtenaren van den
Sultan plegen. Nooit, ook niet ten tijde
van Abd el Azis is de toestand zoo
moeilijk geweest. Ik zal den Sultan
raden, voorzichtig te zijn. In zijn blijd
schap over de pas behaalde overwinning,
zou hij den toestand kunnen bederven.
Hij zal in veel opzichten moeten toe
geven, in afwachting van later, wanneer
zijn troepen beter afgericht, talrijker en
beter bewapend zullen zijn.
Voor het eerst is de Marokkaansche
politiek de stammen tegen elkaar
uitspelen niet geslaagd. Onder de
gevangenen bevinden zich mannen van
alle stammen. M. i. is de toestand zeer
gespannen en zou het wenschelijk zijn,
de gemoederen eerst tot rust te brengen.
Aan alle zijden gingen d stammen
tot opstand over. Zij prediken den
heiligen oorlog zoowel tegen 't maghzen
als tegen de Europeanen.
Do Fransche consul ziet den toestand
donker in, het bericht over 't prediken
van den heiligen oorlog wordt aan alle
zijden bevestigd. Mangin verklaart niet
verder vooruit te kunnen gaan. Er gaan
geruchten over een bloedig gevecht.
Te Somerset, in Kentucky, hebben
ongeregeldheden plaats gehad, naar aan
leiding van de aanstelling van eenige
negers ter vervanging van stakende
stokers. Elf personen werden gedood
en twaalf ernstig gewond. Het verkeer
tusschen Somerset en Chattanooga is
gestaakt.
De rechtbank te Londen heeft einde
lijk uitspraak gedaan in het proces
tegen Morrison, beklaagd van moord
op den Russischen Jood Beron. De
begrafenis had haar kinderen een aantal
vernederingen gebracht. Armoediger geleide
had er in Andergand nog nooit achter een
lijkkist geloopen. Ook Tilde van den Berghof
was er bij geweest tot groote verbazing
van het gansche dorp.
Lori was van het kerkhof naar huis gegaan
als iemand, wien een groot geluk in den
schoot is gevallen. Voor hem was Tilde tot
grooten troost geweest.
Nu had vrouw Zorg haar intrek weer
genomen in de hut. De gemeente had ver
gaderd, Berghofer was door een ander ver
vangen, Steiner's Lori uit zijn ambt ont
slagen. Hij had het verwacht en dacht er
aan het dorp te verlaten. Eén ding hield
hem nog maar in Andergand terug. Hij
moest voor Felici zorgen en daartoe een
onderhoud hebben met Hofer's Jozef.
De boeteling was de bergen ingegaan naar
den Voor-alp en had zijn vroegeren school
kameraad opheldering gevraagd en Jozef
had hem met eerlijke oogen aangekeken en
gezegd, dat hij, zoodra hij van den Alp
terug en weer op den Berghof was, zijn
woord aan Lici gestand zou doen. En Lori
wist, dat 't hem ernst was, maar vreesde,
dat 't hem aan moed zou ontbreken. Hij
bleef dus om den afloop af te wachten.
Op zekeren Zaterdagavond kwam Jozef
eindelijk in het dorp terug. Er blies een
ijskoude noordoosten wind door het dal, en
deze had den naderenden winter aange
kondigd en de kudden naar den stal ge
dreven.
Den volgenden dag scheen de geheele
omgeving in feestdos. De vale hellingen
baadden zich in vloeibaar goud. Zwijgend,
als in winterslaap gedompeld, stonden de
dennen in het Lochwald en het weinige
loofhout hield zijn roode versiering van j
afgestorven bladeren nog een dag langer,
wyl er geen windvlaag kwam om ze af te
schudden. Het was kouder geworden. De
Winterstock baadde zijn hoofd van ijs in
dunne wolkjes. Het zou niet lang meer
duren of ze verdeelden zich over den thans
nog schitterenden blauwen hemel, grauw
en zwart, met sneeuw bevracht.
Op het tijdstip, dat de klok van de An
dergander kapel opriep tot de heilige mis,
zaten Lori en Felici samen in de ouderlijke
hut. Zij kwamen niet meer in de kapel.
Het scheen alsof zij op iets wachtten.
Felici had eenig naaiwerk op haar schoot;
haar handen waren echter in rust.
Met een eigenaardigen glans in haar oogen
keek zij door het venster in den zonnigen
dag. Op haar wangen brandden twee roode
vlekken; haar boezem ging zenuwachtig op
en neer en er lag een lijdende trek om haar
mond.
Lori steunde het hoofd in de holte van
zijn hand en keek strak voor zich op den
grond. Er was geen beweging in hem te
bespeuren; zijn geheele houding verried de
somberheid in zijn gemoed. Alleen de neus
vleugels trilden nu en dan, de onrust ver
radende, die hem kwelde.
Geen woord werd er tusschen die twee
menschen gewisseld.
„Vandaag moet hij komen," had Lori
ongeveer een uur geleden gezegd; daarna
hadden beiden gezwegen.
Eindelijk gleed er een gestalte langs het
venster en onmiddellijk daarop werd de
huisdeur geopend en volgde er een licht
tikken op de kamerdeur. En toen trad
Nolier binnen.
„Wat moet die hier?" mompelde Lori
tusschen de tanden, terwijl de boer nog in 't
gat van de deur stond. In Lori's oogen glom
plotseling een smeulend vuur.
„Dag!" Deze groet van den bezoeker klonk
half vertrouwelijk, half uit de hoogte.
Broer en zuster keken hem zwijgend aan,
jury verklaarde hem na korte beraad
slaging schuldig, waarna de rechtbauk
het doodvonnis over hem uitsprak. Op
de gebruikelijke woorden van den presi
dent „Moge God u genadig zijn!" ant
woordde de veroordeelde dat hij geen
genade vroeg, omdat die op deze plaats
toch niet te vinden is.
Woensdag werd uit Lissabon gemeld
Hedenmorgen is de kieswet bekend ge
maakt. De wet wekt algemeen teleur
stelling. Het stelsel van evenredige
vertegenwoordiging is ingevoerd 50
kiezers hebben het recht een candidaat
te stellen De nieuwe iudeeling van de
kiesdistricten zal nog bekend gemaakt
worden.
De verkiezingen zullen zijn: geheim,
direct en facultatief. In de districten
Lissabon en Oporto zal het stelsel van
evenredige vertegenwoordiging worden
toegepast (stelsel d' Hondt). In de andere
districten zal op lijsten van drie namen
voor de verkiezing van vier afgevaar
digden gestemd worden.
De regeering is in principe vóór be
zoldiging van de Kamerleden, maar laat
het aan de Kamer over, om deze kwestie
uit te maken. De verkiezingen zullen
vermoedelijk op 14 Mei worden ge
houden.
(Late r.) De arbeidersbeweging neemt
groote afmetingen aan. In de grootste
bedrijven is staking uitgebroken en in
verschillende ondernemingen dreigt
staking. Er zijn vergaderingen belegd
oiu te protesteeren tegen het optreden
der soldaten die te Setubal twee per
sonen hebben gedood en zes gewond.
De bladen hebben opruiende artikelen
tegen de regeering en haar optreden te
Setubal.
De Montanha, die te Oporto verschijnt,
noemt de kieswet een wet van verraad.
Costa, de minister van justitie, heeft
20 dagen verlof gevraagd. Men zegt,
dat hij woedend is over den indruk, die
de kieswet heeft gemaakt. De Mundo
valt Almeida scherp aan.
Overal heerst ongerustheid. De toe
stand wordt critieker. Men vreest een
crisis. Troepen doorkruisen de stad.
Naar de Times uit Peking verneemt,
beschouwen Russen noch Chineezen de
laatste nota van Rusland als een ulti
matum, al is zij scherper van toon dan
die van de vorige maand.
Naar de Daily Mail uit Peking ver
neemt, ligt het groote gevaar hierin,
dat de Chinee3che regeering Rusland's
stappen niet ernstig opneemt en de
Russische bladen opvat als van boven
ingegeven ijdele pralerij, Ruslands aan
zien te Peking wordt door die meening
niet verhoogd.
en deze koele ontvangst deed Nolier een
oogenblik uit zijn rol vallen. Hij had een
storm verwacht en nu deze kalmteKuchend
boog hij den rug en grijnsde.
„Er is geluid voor de mis!" zei Lori. Die
zult u toch niet willen verzuimen!"
De boer weerde den houw af.
„Ik wist, dat ik u beiden dan zeker thuis
zou treffen."
Hij nam een stoel en kwam bij de tafel
zitten, zich volstrekt niet bekommerend om
Steiner's somberen blik.
„Ik moet eens met je praten," zoo wendde
hij zich tot Lori. Daarna zat hij een heelen
tijd op zijn nagels te bijten, al peinzend
over hetgeen hij wilde zeggen.
Plotseling stond Lori op.
„Nu, maak het kort! Welk slecht nieuws
komt u ons brengen? Iets goeds zal het wel
niet zijn!"
„Wie weet!" zei Nolier en maakte een
knipoog tegen Felici.
Op eenmaal stond hij verschrikt op.
„Wat wat doe je?" kwam er met
moeite over zijn lippen.
Lori was naar den muur gegaandaar
hingen twee geweren, waarvan hij het zwaar
ste in de hand nam, den haan spande en
dezen langzaam weder in de rust zette.
„Hebt u misschien een slecht geweten?"
vroeg hij met een spotachtigen trek om de
lippen.
Nolier had intusschen zijn kalmte terug
gekregen.
„Hahaha Maak je grappen? Neen,
maar luister nu eens."
Op zijn geweer geleund luisterde Lori
naar het geen de andere te vertellen had,
terwijl Felici, doodsbevreesd voor geweld-
j dadigheden, naast hem kwam staan.
4
imui»
Naar het Duitsch.
Wordt vervolgd).