De opstand in China.
Oorlog tusschen Italië en Turkije.
men aanneemt, uit het erts radium te
kunnen bereiden voor ten hoogste een
derde van de kosten, die het winnen
van radium uit pekblende vereischt.
Een ontploffing heeft Vrijdagmiddag
na schafttijd plaats gehad in de groote
fabriek van lijnkoeken der Bibby-maat
schappij te Liverpool waar een personeel
van 600 man werkt. Een hevige knal
werk gehoord. Iedereen in het gebouw
wierp zich op den grond. De vloeren
spleteu in alle richtingen. Helle vlam-
menschichten schoten uit de spleten
omhoog en bereikten het dak, dat wegge
slagen werd. Een regen van steenen en
baksteenen, op schrikwekkende wijze
vergezeld van menschelijke lichaams-
deelen, viel in de straten en op de ge
bouwen neer. Tegelijk met de ontploffing
verlichtten de vlammen de vensters van
het gebouw geheel. Toen de brandweer
aan kwam snellen, zag men menschen
aan de vensters staan, terwijl het vuur
achter hen woedde. Vele dappere red
dingen werden door middel van de red
dingstoestellen uitgevoerd.
De geneesheeren en verpleegsters
togen spoedig aan het werk en de na
burige hospitalen waren snel gevuld
met gewonden, waarvan er velen, naar
verwachting, niet zullen genezen.
Het is onmogelij k het totaal der dooden
en gewonden te schatten, doch tot dus
ver zijn 80 gewonden naar de hospitalen
gevoerd; 38 dooden zijn naar het lijken
huis gebracht, waar hartverscheur nde
tooneelen onder de achtergelaten betrek
kingen plaats vonden.
De ontploffing wordt toegeschreven
aan het gebrekkig werken van een
machine, die onder de werklieden den
bijnaam had van den „duivel."
Men vreest, dat behalve de doodeu
en gewonden, die reeds zijn vastgesteld,
nog vele lijken onder de puinhoopen
der Bibby-fabriek liggen.
De moord op den gymnasiast August
Winter, jaren geleden te Konitz ge
pleegd, is sedert dien onopgelost ge
bleven, maar van zekere zijde als ritueele
moord tegen de Joden uitgespeeld. Te
Laurahütte is nu de commissionair
Braulich als verdacht van bedoelden
moord in hechtenis genomen op aan
wijzing van zijn thans van hem ge
scheiden vrouw, die aangifte bij de
justitie te Beuthen deed. De vrouw
verklaart, dat haar man kort nadat de
moord gepleegd is, van Konitz naar
Simianowitz was verhuisd en meermalen
de bijzonderheden had medegedeeld van
den moord, welke door hem zou ge
pleegd zijn.
De Daily Telegraph verneemt uit
Peking, dat het gerucht gaat, dat er
geheime besprekingen gaande zijn tus-
schen de Ohineesche regeering en Japan.
Het doel van Japan zou wezen, van
China de opdracht te erlangen om zelf
standig in China op te treden, dus zon
der dat de andere buitenlandsche mo
gendheden daarin gekend worden.
Nog andere geheime onderhandelingen
zijn, naar het heet, gaande, en wel
tusschen Rusland en Japan. Die onder
handelingen hebben betrekking op
Mantsjoerije en Mongolië.
De Times verneemt uit Peking, dat
de Britsche beambten, in dienst bij het
Peking-syndicaat dat de mijnen in
Honan ontgint, bij den Britschen gezant
te Peking het verzoek hebben gedaan
om bewaking door 150 man Britsche
troepen, teneinde die beambten in be
scherming te nemen tegen muitzieke
koelies of onbetrouwbare Chineesche
soldaten.
De Britsche gezant heeft afwijzend op
dat verzoek moeten beschikken maar
Joeansjikai had hem de verzekering
gegeven, dat de Chineesche regeering
alle noodzakelij ke maatregelen zal nemen
ter bescherming van de blanken in
dienst van het Peking-syndicaat.
Het Waiwoepoe heeft ambtelijk be
kend gemaakt, dat de aanvoerder der
regeeringstroepen voor Hankou gemeld
heeft, dat de regeeringstroepen eenige
forten hebhen genomen, en dat de ver
overing van Hanjang spoedig kon wor
den verwacht.
De Daily Telegraph verneemt uit
Peking, dat de Chineesche regeering
de vorige week in het geheim twee
duizend Mantsjoe-soldaten, evenals zes
stukken geschut het paleis heeft laten
binnengaan.
Een telegram uit Sjanghai meldt, dat
de opstandelingen Nanking gedeeltelijk
veroverden, nadat hun batterijen op
den Tijgerheuvel de kanonnen van de
regeeringstroepen, die in stelling waren
gebracht op den Leeuwenheuvel, hadden
tot zwijgen gebracht.
Het Nowoje Wremja verneemt uit
Woetsjang, dat de bevolking zeer op
wonden is tegen de Duitschers, wegens
een leverantie van geweren. Met moeite
slechts gelukte het aan de regeerings
troepen te voorkomen, dat 3 Duitsche
officieren werden gelyncht.
De Duitsche consul te Hankou heeft
den Duitschen gezant te Peking ver
zocht de wacht voor dè concessies te
versterken. Aan alle consuls heeft gene
raal Li een protest doen toekomen tegen
het leveren van materiaal voor een
brug door Duitsche firma's. Het mate
riaal is den revolutionairen in handen
gevallen150 buitenlanders zijn uit
Tsjoentsing gevlucht uit vrees voor de
anti-vreemdelingenbeweging.
De Duitsche gezant heeft van den
vertegenwoordiger van de Chineesche
regeering in Sjantoeng teruggave ge-
eischt van 7 millioen taël, die vroeger
van Duitschland werden geleend.
Naar aanleiding van de berichten
over de wreedheden, om en in Hankou
gepleegd door de regeeringstroepen,
heeft het Vóór-parlement een onderzoek
laten instellen. Een commissaris werd
uitgezonden om poolshoogte te gaan
nemen, die bij terugkeer een rapport
uitbracht. De Agence d'Extrême Orient
meldt, dat in bedoeld rapport verklaard
wordt, dat de commissaris Hankou
gedurende 6 dagen heeft zien branden.
De stad is uitgestorvenzelfs geen hond
ot geen kip vindt men er meer. De
haat van de plaatselijke bevolking tegen
het regeeringsleger is intens. In de
straten der stad liggen enkel lijken. De
soldaten hebben zich aan allerlei uit
spattingen schuldig gemaakt. Zij hebben
vrouwen geschoffeerd en verder overal
gemoord en geplunderd. Er is enorm
gestolen, en geen volk zou in het land
van een vijandelijk volk op zoo barre,
gruwelijke manier hebben huisgehouden.
Uit Konstantinopel wordt aan de
Lokal Anzeiger geseind Maandag werd
in de schatkist op het ministerie van
financiën een tekort van 1,800,000 gul
den ontdekt. Van den dief geen spoor.
Uit Konstantinopel seint de correspon
dent van de Lokal-AnzeigerVolgens
een bericht, dat ter bevoegde plaatse
ontvangen moet zijn, hebben de Turk-
sche troepen bij Tripoli een nederlaag
geleden. Zij werden gedwongen terug
te trekken. Tenten, schietvoorraad en
kanonnen moesten op het slagveld wor
den achtergelaten.
De Temps verneemt, dat Frankrijk,
Oostenrijk-Hongarije en Duitschland
zich hebben aangesloten bij Ruslands
verzet tegen het sluiten van de Dar-
danellen.
Het Italiaansche Nieuwsagentschap
zegt, dat Italië aan Rusland alle noodige
geruststelling heeft gegeven. Italië wil
de openbare meening in Turkije tref
fen door in de Aegeïsche Zee op te
treden, zoodra het in Tripoli overwon
nen heeft.
I'laMtNcllik f%Ti**uw$.
lleusdcii, 29 Nov.
Met 1 Januari wordt de klerk der poste
rijen en telegraphie 2e klas, de heer J. J.
Overeem alhier overgeplaatst naar Am
sterdam.
Ofschoon niet van kwaadaardigen
aard heerscht hier vooral onder jeugdige
kinderen de kinkhoest. Op de R. C. bewaar
school alhier waren reeds zooveel leerlingen
aangetast, dat deze school verleden week
gesloten is.
Bij de op j.l. Vrijdagavond gehouden
verkiezing van twee ouderlingen en een
diaken werden uitgebracht 62 stemmen van
de 91 stemgerechtigden en wel voor ouder
ling op den heer H. Prins, aftredend, 56
stemmen, den heer G. van Everdingen, 36
stemmen, die beiden gekozen zijn. Nog
verkreeg de heer H. v. Wijk 19 stemmen
en de overigen waren verspreid.
Voor diaken werd een gelijk getal stem
men uitgebracht en verkregen de heeren
G. van Everdingen 25 stemmen, H. van
Herwaarden 17 en C. A. Baijens 16 stemmen.
Aangezien de heer Van Everdingen zijne
benoeming tot ouderling direct had aange
nomen, zal nu eene herstemming plaats
hebben tusschen de heeren H. van Her
waarden ea C. A. Baijens.
De heer A. J. van Weijnsbergen, op
zichter bij 's Rijks Waterstaat alhier, is met
1 Januari a.s. in gelijke betrekking over
geplaatst naar Amsterdam.
ltesofjen, Mej. Leemhuis, onder
wijzeres aan de Chr. Bewaarschool alhier
is na een verlof van drie maanden, wegens
ziekte, weergekeerd. Mej. Grans, die gedu
rende hare afwezigheid hare betrekking
heeft waargenomen, gaat weer naar Dor
drecht.
Tijdens de voetbalmatch, Zondag j.l.,
tusschen R. A P. en B. V. C. had een
R. A. P. speler het ongeluk een hard schot
tegen zijn bril te krijgen. Het glas drong
in zijn linker ooglid. Hevig bloedend moest
hij 't voetbalveld verlaten.
Drimmelen Zondag, 26 dezer,
mochten de echtelieden J. v. Drimmelen en
P. C. v. d. Velden, den dag herdenken,
waarop zij voor 50 jaar in het huwelijk
traden. Zaterdag werd hun namens de in
gezetenen een geschenk in geld overhandigd.
Zondag bracht de harmonie van Made het
paar een serenade, terwijl 's avonds de zang-
vereen. eenige stukjes ten beste gaf. De
oudjes waren door deze blijken van belang
stelling zeer getroffen.
s-Gravemoer. De heer J. A. Tave-
nier, hoofd der openbare school alhier, komt
voor als no. 1 op de voordracht voor een
hoofd der school te Hooge-Zwaluwe.
De rederij kers vereeniging „Oefent U
Zeiven", zal op Donderdagavond 30 dezer,
hare eerste winteruitvoering geven in de
zaal van den heer J. Kuijpers.
De laatste weken worden hier weder
allerlei baldadigheden uitgehaald. Sinds de
afkondiging der nieuwe algemeene politie
verordening op 7 Nov. zijn, benevens eenige
niet te noemen kwajongensstreken, eerst
eene ruit in het gemeentehuis uitgeboemd,
daarna een paar straatlantaarns van hunne
branders en bollen beroofd en Zondagnacht
in het machinegebouw van het raadslid
M. verscheidene ruiten ingedrukt, natuur
lijk alles door onbekenden, terwijl Maan
dagmiddag, toen eenige brooddronken schip-
persgasten voor de gesloten deur van het
café van L. kwamen, eenvoudig eene ruit
werd uitgestooten.
Men zoekt, zooals dit wel op meerdere
dorpen gaat, verband tusschen deze laag
heden en de nieuwe strafverordening, die
misschien volgens sommiger oordeel de
vrijheid te veel aan banden legt.
Iledel- Ten behoeve van de oprichting
eener christelijke school is een legaat van
f 1000 ontvangen.
Heesheeil. Met genoegen vernemen
we, dat onze dorpsgenoot K. Verdonk is
benoemd tot kantonnier aan het Dron-
gelensch kanaal, standplaats Cromvoirt.
Meeuwen- Overeenkomstig het
raadsbesluit is door Ged. Staten dezer pro
vincie, de rekening dezer gemeente
over 1910 vastgesteld, de ontvangsten op
f 8462,64R de uitgaven op f 7873,874, al-
zoo met batig slot van f 588,77.
Naar wij vernemen zijn Ged. Staten
niet ingegaan op een voorstel van den
Gemeenteraad alhier, tot verhooging van
de jaarwedden der Wethouders, zulks ter
bezuiniging der uitgaven.
De heer Burghout, hoofd der school
alhier, is thans in het bezit gekomen van
de z.g. Reizende Bibliotheek der Maatschap
pij tot Nut van 't Algemeen. De daarin
bevindende boeken kan men voor één cent
per deel ter lezing bekomen; de leerlingen
kunnen dus hiervan profiteeren.
Hïederhemert Door den grooten
aanvoer aan de Bredasche suikerfabriek
blij ven de bieten aan groote hoopen liggen.
Alleen hier te Well, Ammerzoden en Hedik-
huizen zijn 14 millioen K G. bieten, welke
per schip verzonden moeten worden.
In tegenwoordigheid van den burge
meester en mevrouw werd het 50-jarig
bestaan der naaisehool feestelijk herdacht.
De kinderen werden gul onthaald. Jammer,
dat de Beschermvrouw dezer vereeniging,
baronesse Van Wassenaer, door ziekte ver
hinderd was. Van deze halve eeuw heeft
de wed. De Kuijper 31 jaar en haar moeder
19 jaar aan het hoofd dezer nuttige instel
ling gestaan.
Oudlicusdeil. Hetjachtveld schijnt
hier bijzonder wildrijk te zijn. Op de laatst
gehouden drijfjacht op de goederen van den
heer Verhoeven werden behalve een groot
aantal hazen, ook veel faisanten, patrijzen
en snippen geschoten.
Itiiailisdonk. Op de in het hotel
„De Witte Leeuw" gehouden vergadering
der landbouwvereeniging werden de aftre
dende leden tot bestuursleden herkozen.
Ontvangen was over 't boekjaar 1 Oct.
1910—'11 f 18222,484, uitgegeven f 18187.874,
zoodat er dit jaar een batig slot is van
f 34.62, 't welk met het saldo van 1910
f 250,35 een bedrag in de kas vormt van
f 284,97. In het pakhuis werd verhandeld
voor f 1567.974.
Maandag werd alhier tot lid van
den gemeenteraad gekozen de heer M. C. J.
Zijlmans, groot industriëel te R'veer.
Op de in het hotel „De Witte Leeuw"
gehouden vergadering der Raamsdonksche
IJsclub werden gekozen: Tot secretaris de
heer J. Ph. Peter, tot commissaris de heer
A. Oome (Oosterhout) en tot baan-commis-
saris de heer H. Scherp (Geertruidenberg).
Sprang. Zaterdagavond kwam de
Chr. werkliedenvereen. „Bid en Werk", afd.
Sprang, van het Ned. Werkliedenverbond,
in vergadering bijeen. Na opening door den
Voorzitter, het behandelen van ingekomen
stukken, werd het woord gegeven aan het
lid J. Genuit, die tot onderwerp had ge
kozen: „De Christelijke vakorganisatie als
middel ter oplossing der sociale kwestie".
Na de vraag beantwoord te hebben „Hoe
is deze sociale kwestie ontstaan en welke
oorzaken zijn voor haar ontstaan te vinden",
ging spreker na van hoe een groot belang
het is, welke middelen moeten worden aan
gewend om tot een goede oplossing te komen.
De middelen vallen in tweeën uiteen en
wel in: wat de taak der overheid in deze
is, en wat het particulier initiatief in deze
heeft te doen. Op de taak der overheid ging
spr. niet in, doch stond in den breeden stil
bij wat het particulier initiatief had te doen,
daar dit zich uit in christelijk sociale actie,
die uiteen valt in chr.-soc. actie in het alge
meen, door middel van chr.-soc vereenigin-
gen, zooals „Patrimonium", bij de patroons
zooals de patroonsvereen. „Boas", en van de
zijde der arbeiders in christelijke vakorgani
satie. Is de taak der algemeene sociale ver-
eenigingen, zooals P., meer op het terrein
der beginselen, de Chr. vakorganisatie richt
zich meer op de praktijk, vandaar al
gaat het langzaam dat de Chr. arbeiders
tot het inzicht komen dat in vereeniging
de kracht schuilt om zich tegen de voor
hen zoo noodlottige gevolgen van de kapi
talistische ontwikkeling van het bedrijf en
de desorganisatie op het terrein van den
arbeid, te weer te stellen en hun bedreigd
bestaan te verbeteren in de erkenning en
vaststelling hunner rechten en de verbetering
der arbeidsvoorwaarden. Zoo kwam het tot
oprichting van Chr. vakvereenigingen. Alsnu
behandelde spr. de vraag „Is het streven
der arbeiders om verbetering in hun maat
schappelijke positie te brengen dan iets
bepaald Christelijks, zoodat daarvoor be
slist Chr. vakorganisaties noodig zijn."
Uit de beantwoording liet spr. op zeer
duidelijke wijze uitkomen, dat dit een on
mogelijkheid was, daar de socialisten den
klassenstrijd voeren en de z.g. neutrale ver-
eenigingen meer en meer naar het socialisme
gaan overhellen. Spr. was de meening toe
gedaan, dat, wilde de chr. vakorg. meer
en meer in beteekenis winnen, dat alle
arbeiders in ééne chr. vakorg. moesten
worden onder gebracht, daar anders de
eenheid in krachten te verbrokkeld bleef.
Door de oprichting van het Chr. Nat. Vak
verbond in Nederland (April 1908) is aan
die verbrokkeling een einde gekomen.
Deze oprichting is voor de Chr. vakbe
weging een feit van beteekenis. In zijn
peroratie wekte spr. alle leden van Patr.
op in deze hunne roeping te verstaan en
zoo zij nog geen lid waren, zich bij de Chr.
vakvereen., die voor de leerbewerkers in
deze gemeente is, aan te sluiten. In onze
streken is het vooral onder de Protestant-
sche arbeiders nog zoo treurig met de or
ganisatie gesteld. Moge dat spoedig anders
worden. Laten de leden van P. in deze
voorgaan, daar deze reeds meeleven met
de algemeene sociale beweging. Treed dan
onomwonden toe om alzoo mee te werken
aan de oplossing der sociale kwestie en
mee te helpen arbeiden tot heil onzer maat
schappij.
Op deze inleiding volgde een levendige
discussie, waarna de voorzitter een woord
van dank sprak voor datgene wat ons, èn
door de inleiding èn door 't debat ten ge-
hoore Was gebracht.
Waspik. Zondag j.l. werd alhier in
de zaal van den heer P. van Dongen eene
uitvoering gegeven door de tooneelclub der
drankbestrijdersvereeniging „St.-Bartholo-
meus".Opgevoerd werden „De kwade Geest"
en „Hannes de Duivelbanner". Beide stuk
ken werden prachtig gespeeld en hadden
een groot succes. Na afloop keerde dan ook
iedereen zeer voldaan huiswaarts.
Openbare vergadering van den Raad der
gemeente Capelle op Zaterdag 25 Nov. j.l.
des voormiddags 10 uur.
Tegenwoordig alle leden, behalve de heer
A. L. Sneep.
De Voorzitter heet de leden welkom en
opent de vergadering, waarna de notulen
der vorige vergadering worden gelezen en
goedgekeurd.
De Voorzitter doet mededeeling van de
navolgende ingekomen stukken
1. Een schrijven van H.H. Gedeputeerde
Staten dezer provincie d.d. 21 Sept. j.l. G.
no. 167, le afd. Ie bur., houdende bericht
van ontvangst der verordening, bedoeld bij
art. 178 der Gemeentewet.
2. Besluit van H.H. Ged. Staten dezer
provincie d.d. 21 Sept. j.l. G no. 182, 2e afd.
Ie bur. waarbij is goedgekeurd de gemeente-
begrooting voor 1912.
3. Afschrift van het besluit van Ged.
Staten dezer provincie d.d. 28 Sept. 1911
G no. 261, 2e afd. le bur., bij welk besluit
de rekening dezer gemeente over 1910
definitief is vastgesteld.
4. Het proces-verbaal van kasopneming,
gedaan bij den gemeente-ontvanger op 23
Sept. j.l., en waaruit blijkt, dat boeken en
registers ordelijk zijn bijgehouden en het
vereischte bedrag in kas aanwezig was.
5. Een adres van de Nederlandsche ver
eeniging tegen de prostitutie, inzake het
maken van verordeningen betreffende be
strijding van ontucht.
Op voorstel des Voorzitters worden al
deze stukken aangenomen voor kennisgeving.
6. Een adres d.d. 5 Sept. 1911 van de
afbeelding „Langstraat" van den Bond van
Nederlandsche Onderwijzers verzoekende
de salarieering der onderwijzers te willen
herzien.
Op voorstel van Burg. en Weth. wordt
met algemeene stemmen besloten, aangezien
een grondige herziening der jaarwedden in
deze gemeente bereids heeft plaats gehad,
dit adres aan te nemen voor kennisgeving.
7. Een missive van H. H. Ged. Staten
dezer provincie d.d. 26 Oct. 1.1. G no. 214,
waarbij wordt verzocht van advies te dienen
of verhooging der jaarwedden van den Bur
gemeester en den Secretaris noodzakelijk is.
Wordt op voorstel van Burg. en Weth.
besloten te berichten dat er geen termen
aanwezig zijn tot verhooging der jaarwedden.
Daarna deelt de Voorzitter mede, dat
Aletta de Bruijn te Vrij hoeven-Cappel bij
haar adres d.d. 17 Nov. j.l. wegens vertrek
uit de gemeente afschrijving heeft verzocht
van haar aanslag in den hoofdelijken omslag.
Aangezien adressante op 5 Sept. 1.1. uit
deze gemeente is vertrokken wordt het ge
vraagde met algemeene stemmen verleend.
Vervolgens zegt de Voorzitter dat Burg.
en Weth. in verband met een bij hem in
gekomen adres van de inwoners op de
Hoogevaart alhier, den Raad voorstellen
om te besluiten tot het doen aanbrengen
van straatverlichting op de Hoogevaart, en
wel 7 lantaarnpalen te plaatsen op afstanden
zooals door den Voorzitter nader wordt
uiteengezet.
De Raad besluit daarna met algemeene
stemmen bedoelde straatverlichticg te doen
aanbrengen, terwijl na eenige discussie en
na stemming blijkt dat de stemmen staakten
of er wel 8 lantaarnpalen geplaatst zullen
worden.
Tevens wordt met algemeene stemmen
besloten: le. aan de landbouwvereeniging
Capelle, Vrij hoe ven-Cappel en Sprang gratis
des noodig verwarmd en verlicht, een lokaal
van de openbare lagere school in de Nieuw-
straat" beschikbaar te stellen voor het laten
geven van een landbouwwintercursus; en
2e. den tuin bij de school in de Nieuwstraat
te vergrooten met circa 4 aren van het aan
grenzend perceel bouwland, omdat het tegen
woordige hoofd der school, de heer J. Ben-
jaminse, zeer gaarne een grooter tuin zou
hebben.
Voorts worden de voorwaarden vastge
steld voor de openbare verpachting der
opbrengst van het kaai- en havengeld over
1912; en wordt besloten enkele posten der
gemeentebegrooting van 1911 af- en over
te schrijven, waarna aan de orde wordt
gesteld punt 8 der agenda: benoeming lid
van het algemeen armbestuur, in de plaats
van G. M. Verheiden, die aan de beurt van
aftreding is.
Op de door Burg. en Weth. opgemaakte
aanbeveling zijn geplaatst de heeren: l.G.
M. Verheijden, aftr., 2. A. J. de Roon.
Na stemming blijkt, dat G. M. Ver
heijden is herbenoemd.
Ten slotte worden benoemd de leden en
plaatsvervangende leden dér stembureaux
voor eventueele verkiezingen van leden van
den Raad, van de Provinciale Staten en
van de Tweede Kamer en van leden van
de Kamer van Arbeid, Schoenmakersbedrijf,
in 1912.
Daar niets meer in openbare zitting te
behandelen is en geen der leden het woord
meer verlangt, wordt overgegaan in ge
heime vergadering voor behandeling van
punt 11: vaststelling suppletoir kohier
hoofdelijken omslag, dienst 1911.
Verslag der gemeenteraadsvergadering van
's-Gravemoer, op Vrijdag 24 November 1911.
Afwezig is de heer C. Mouthaan. Na
open ng dezer vergadering worden de no
tulen. van 18 Oct. j.l. gelezen, ongewyzigd
vastgesteld en geteekend.
De voorzitter deelt mede, dat de verorde
ning ingevolge art. 19, lett. e. der lager
onderwijswet bij besluit van Ged. St. van
26 October 1911, G no. 140, is goedge
keurd; dat door Ged. St. is goedgekeurd
het tweede kohier van den hoofdelijken
omslag bij besluit van 2 Nov. 1911, G no.
42; dat Ged. St. den 26 Oct. 1911, G no.
139, hebben afgegeven een bericht van ont
vangst der algemeene politieverordening en
der verordening ex art. 178 der gemeente
wet (bouwverordening); en dat bij schrijven
van 26 Oct. 1911, de heer H. Versteeg Thz.
verklaart zijne herbenoeming als lid van
het algemeen armbestuur aan te nemen.
Op de gemeentebegrooting over 1912,
hebben Ged. St. bij schrijven van 9 Nov.
1911, G no. 204, eene nota van aanmerkingen
gezonden. Dit college wil, dat daarop nog
een post worde uitgetrokken voor premie
tot verzekering tegen ongevallen van den
veldwachter, doch de vergadering oordeelt
daaraan op het oogenblik nog geen gevolg
te moeten geven.
B. en W. vragen en verkrijgen voorts
machtiging om tot verkoop van klei en
mest te kunnen overgaan.
De voorzitter deelt mede, dat in bewer
king zijn eene instructie voor den opziener
der algemeene begraafplaats, voor de onder
wij zeres en de gemeentearts, welke instruc-
tiën eerlang ter goedkeuring en vaststelling
zullen worden aangeboden.
Aangezien dit wellicht de laatste verga
dering is, die dit jaar staat gehouden te
worden, onvoorziene omstandigheden voor
behouden, stellen B. en W. voor nog over
te gaan tot de benoeming van een stem
bureau voor het volgend jaar. Gekozen
worden de heeren Versteeg en Kielen, als
derde lid de heer A. Beunis; plaatsver
vangende leden de heeren Verhagen en
Mouthaan, als derde lid de heer Loeff.
Verder niets meer aan de orde zijnde,
sluit de voorzitter deze vergadering.
Ltipaiocw.
In den boezem der tuin- en landbouw
vereeniging te 'sGravemoer zijn eenige
vragen gerezen, die in een openbare bijeen
komst door de heeren Van den Broek en
Van der Grift, onderwijzers van den tuin-
bouwcursus, werden beantwoord.
Als middel tegen de preivlieg en uienmot
werd aanbevolen in plaats van stalmest eens
kunstmest te gebruiken en daarbij wat
opgeloste chilisalpeter niet te vergeten.
Ter bestrijding van den knol voet bij kool
soorten werd geraden het land van onkruid,
vooral herik, zuiver te houden, op koolland
geen erwten te verbouwen, de planten vooraf
nazien, den grond diep omwerken en flink
bekalken en oppassen voor bacterieën uit
groenvoer in den te gebruiken stalmest;
in België wordt ook wel gier aangewend,
vermengd met petroleum.
Als invloeden van hooge waterstanden
werden aangegeven gebrekkige ademhaling
der planten en ontwikkeling van minder
waardige planten, het opvriezen, verdroogen,
verkeerde scheikundige werking, als verzu
ren, lage temperatuur, moeielijke bebouwing,
vervuiling, enz. van het land en bij ooftteelt
het ontstaan vaD wortelrot en als een gevolg
ook kanker. De meeste gronden hier werden
beter geschikt geacht voor groentecultuur
dan voor ooftbouw.
Volgens de daarvan bestaande statistiek
werden de resultaten van het gebruik van
rijksserum tegen de muizen-en rattenplaag
wel gunstig geacht over het geheel.
Aangezien bessenstruiken ondiep wortelen
moeten deze niet diep geplant worden en
kon de struikvorm boven den stamvorm
worden aanbevolen.
In verband met de latere beweiding van
een boomgaard moet de lengte voor hoog-
stammen op ongeveer 1.80 M. gerekend
worden.
Als nadeelige invloeden van het hout
gewas om de landerijen werden genoemd
grondverlies, schaduw, voedselverlies, waar
voor misschien de els eene uitzondering
maakt als verzamelaar van stikstof, berg
plaatsen van onkruid, enz. De voordeelen
zijn dat het een mooi effect geeft^ dat de
vogels er in huizen en dat het van sommige
zijden als windschut dienen kan.
Wanneer het land in den winter onder
water staat, heeft dit voorzeker een zeer
nadeeligen invloed op de bemesting.
Kaïnietbemesting in het voorjaar werkt
wel datzelfde jaar, maar kan door de daarin
voorkomende chloor in sommige gevallen
nadeelig werken; daarom deze mest liever
in den herfst aan te wenden.
Volgens spreker heeft de maan geen in
vloed op de planten, noch op het uitzaaien,
noch op het plukken van appels, maar alle
aanwezigen waren het daarmede niet eens.
Eindelijk werd de bemesting van den
boomgaard met beer eenzijdig genoemd;
daaraan moet patentkali en superphosfaat
worden toegevoegd.
Het was een leerrijke avond. Met onver
deelde aandacht werden de sprekers door
de vele hoorders van het begin tot het
einde gevolgd, waarom de heer D. Smits,
voorzitter der vereeniging, zich tot tolk
maakte van alle aanwezigen om de sprekers
hartelijk dank te zeggen voor hunne wel
willendheid, met verzoek dat^zij eens spoedig
weder zouden optreden.
Kerknieuws.
Capelle. Op Vrijdag 1 Dec. a.s.
des namiddags van 143 uur, zal in de
consistoriekamer der Ned. Herv. Kerk al
hier, de verkiezing plaats hebben van 3
notabelen, 2 wegens periodieke aftreding
en 1 wegens overlijden.
Spraiig. A.s. Donderdag zal bij den
uitgang van het Gereformeerd kerkgebouw
