Hel Land van Heusden en lllena, de Langstraat en de Bommeierwaard. Rika's Liefde. Querulanten. Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. No. 3279Woensdag 30 Juli. 1913. FEUILLETON. Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f 0.75, franco per post zender prijs verhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel meer 71/, ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag middag 12 uur ingewacht. VOOR In het dagelijksch leven treft men hier en daar menschen aan, die zich steeds op allerlei wijzen verongelijkt voelen door hun evenmenschen, en op verschillende manieren trachten recht te verkrijgen, nu eens door handtaste lijkheden, dan weer door processen of adressen aan publieke personen of li chamen. Dergelijke menschen worden bestempeld met den naam querulanten. Omdat dergelijke personen vaak han delingen plegen, die lang niet altijd on gevaarlijk of zonder nadeel voor som mige menschen zijn, rijzen er voor den geest verschillende vragenIs een queru lant krankzinnig, moet hij in een krank zinnigengesticht opgenomen worden, en welke mogelijkheid bestaat er, om zich voor zoo iemand te beschermen? Ieder mensch ondergaat in zijn levens loop wel eens een onrecht, waarvoor hij nooit voldoening krijgt. Is de ge troffene een philosoof, dan stelt hij zich tevreden met de gedaohte, dat hij ook wel eens iemand onrecht heeft aange daan en dat ieder zijn trekken thuis krijgt in het ondermaansche. Anderen trachten genoegdoening voor hun neder laag te vinden op verschillende wijzen, de een strijdt met de wet, de ander tracteert zijn tegenstander op een zweep slag of neemt den laster te baat; en wanneer hij dan eindelijk met den rech ter in aanraking komt, ondergaat hij zijn straf zonder morren, want aan zijn gevoel van onrecht is voldaan. Doch steeds komt de gezonde nor male mensch over zulk een zaak heen, en gebruikt zijn krachten tenslotte weer voor andere zaken. Hij is als een goed gebouwde loodskotter met een zuiver verdeelden ballast, die door een stortzee wel op zij wordt gesmeten, doch zich direct daarna weer rechtop heft. Geheel anders is het met dat soort van men schen, die querulanten genoemd worden. Bij hen wordt om in 't beeld te big ven door de stortzee een voort durende verschuiving van de reeds bij het begin slecht geplaatste ballast te voorschijn geroepen, hun gansche per soon gaat op in het meestal zeer kleine onrecht, dat hun aangedaan is, hun levensschip richt zich niet meer recht- LOUISE ROTH. 2) Van toen af ging Rika den geheelen dag uit werken bij een boer en Martin moest onder dienst. Ze miste hem zeer; niemand zei meer een vriendelijk woord tegen haar. Vooral haar baas was daar zeer karig mee, want het werk, dat Rika deed, was maar matig en zij was altijd knorrig. Het liefst droomde zij maar in stilte voort. Alleen wanneer vrouw Huber van haar zoon Martin sprak, was zij vol aandacht. Ver weg, in Königsberg diende hij. En de baron Von Schönna, wien het groote landgoed in het dorp toebehoorde, was zijn overste. „Martin is de beste en flinkste soldaat en de overste wil, dat hij in dienst zal blijven," besloot vrouw Huber eens haar mededee- lingen. Rika verschrikte. Dan zag ze Martin mis schien in het geheel niet terug 1 Het klein beetje opgewektheid, dat ze nog bezat, ver dween geheel. Daarbij werd haar moeder steeds zwakker. Rika verzorgde de zieke met het grootste geduld. Martin had haar niet tevergeefs gezegd, dat ze goed voor haar moeder moest zijnl lederen Zondag nam ze den myrthenkrans uit de kast en bekeek dien. Hoe jammer, dat hij verdroogd was! De Boheemsche stierf. Rika verliet de hut en verhuurde zich als dienstmeid. Ze werd nog onverschilliger en meer lusteloos. Zoo ging de tijd om. In het dorp was het kermis. „Martin Huber is met verlof gekomen. Hg is een verduiveld flinke kerel geworden," zei de boer onder het eten. Rika keek hem met open mond aan. op, ze drijven scheef en zonder steun door de levenszee. Processen op pro cessen volgen en steeds voeren ze nieuwe bewijsgronden aan voor hun vermeend recht. Men moet nu weer niet de con- clus8ie trekken, dat ieder die steeds in proces ligt voor zijn zaak, querulant genoemd moet worden. Wanneer leven en eer op 't spel staat, of wanneer 't gaat om zijn vermogen, dan is een pro cedure tot 't uiterste begrijpelijk. De onschuldige, die in 't tuchthuis geen maand voorbij laat gaan om revisie van zijn vonnis te verkrijgen, zal nooit als querulant aangemerkt worden. Even zoo is het met de eindelooze erfenis- processen. Iets anders echter wordt het wanneer na een uitspraak van een rechtbank rechters, advocaten, ambtenaren, ten slotte een heele stad, beleedigd en aan geklaagd worden. Vaak wordt de sto ring van den geest niet herkend, maar wordt de man wegens beleediging, be dreiging of huisvredebreuk gestraft. Ie dere nieuwe straf roept een massa nieuwe bewijzen voor den dag van rechtsver krachting en eindelijk komt men dan toch op het denkbeeld te doen te hebben met een zielsziekte. In dien tijd heeft echter de querulant zich al met adressen tot het parlement gericht, ja zelfs tot de Koningin en heeft op allo mogelijke manieren getracht de attentie op zich te vestigen, door stukken in plaatselyke bladen, of brochures, of hij slaat een winkelruit in, of wel hij tracht herope ning van zijn proces te krijgen door een slachtoffer te maken (wat lang niet zelden gebeurt). Hieruit volgt, dat de maatschappij er buitengewoon belang bij heeft, zich tegen dit gevaar te beschermen. Nu is de vraag, of een querulant als krankzinnig be schouwd moet worden en derhalve ge plaatst moet worden in een gesticht, zeer moeilijk te beantwoorden. Deze zielsziekte of gees tesaf wij king is n.l. geen begrensd ziektebeeld, doch dezelf de oorzaak roept bij verschillende zie kelijk aangelegde personen het uiterlijk gelijke ziektebeeld te voorschijnzoo kan chronische manie, idiotie, alcoholisme, oorzaak zijn van querulantisme bij na komelingen van met deze ziekte aan gedane menschen. Voor den deskundi- Ze ging anders nooit naar het dansen, omdat ze er geen plezier in had. Vandaag deed ze het voor de eerste maal wel. Als vastgenageld bleef ze staan, toen ze Martin in zijn witten kurassiersuniform zag. Hij danste met alle rijke boerendochters, die vroeger hoogmoedig op den armen jongen hadden neergekeken. Daar werd hij Rika gewaar. Zoodra de dans geëindigd was, ging hij naar haar toe. „Goeden dag, Rika. Ik heb je dadelijk herkend aan je haar. In de stad maken de dames het zich kunstmatig zoo rood." Hartelijk drukte hij Rika de hand. Ze moest hem vertellen, hoe het haar ging. „En nu zullen we ook eens samen dansen 1" „Maar ik kan het in het geheel niet." Martin lachte. „Met mij kan ieder meisje dansen." En hij had reeds zijn arm om Rika ge slagen en zweefde met haar door de zaal. „Ja waarachtig, het ging! Wat was het heerlijk zoo in zijn armen rond te vliegen Het werd haar warm om het hart. Toen de dans ten einde was, bleef Martin nog een oogenblik bij haar staan. Hij ver telde, dat, wanneer de overste, baron Von Schönna, bij wien hij oppasser was, den dienst verliet en op zijn landgoed ging wonen, hij koetsier bij hem zou worden. Rika's hart begon sneller te kloppen. Dan zou ze hem weer dikwijls zien. Martin begon weer te dansen. Hij nam niet bij voorkeur de rijke boerendochters, die haar fraaiste kleeren droegen, hoewel zij vol verlangen naar hem uitkeken, maar wel de meisjes, die in de stad dienden, sierlijke schoentjes droegen en zoo geheel anders waren dan de anderen in het dorp. Ze spraken zoo fijn en lachten niet zoo hard. Rika had ze vroeger, in stilte „apen" ge noemd. Nu erkende ze haar minderheid hoe lomp en onbeschaafd was zijzelf, in vergelijking met die anderen. En wat praatte Martin opgewekt met ze. Hij behoorde bij die meisjes. Rika ging op zij staan. Wat hielp het haar, dat hg heur haar niet meer leelgk vond? ge is de verantwoordelijkheid zeergroot. Bg den betreffenden persoon moet wor den gezocht naar waanideeën, vervol gingsideeën, naar ziekelijke overschat ting van zijn eigen persoonlykheid, etc., verschijnselen, die by beslist krankzin nigen aanwezig zijn. Is nu uitgemaakt, dat er werkelyk geestelyke ziekte be staat, dan komt de vraag, of de lijder moet worden geplaatst in een gesticht. Ook dit punt eischt ernstige overweging. Slechts een gering deel dezer menschen is voor de gemeenschap gevaarlijk en behoort dus verwyderd te worden, 't grootste deel niet, doch men kan alles verwachten. Daarom is een voort durend toezicht op dergelijke personen hoogst noodzakelijk en dan nog is het te begrijpen, dat zoo nu en dan zulke individuen gelegenheid hebben om on zinnige daden uit te halen. Buitenland. Hel Verbond van Vakvereenigingen in Zuid-Afrika, heeft Zondag beraad slaagd over de voorstellen der regeering en der mijneigenaars. Met bijna alge meens stemmen heeft het die onaan nemelijk verklaard en besloten over ge heel Zuid Afrika een algemeene staking uit te roepen, tenzij alsnog alle eischen der werklieden worden ingewilligd. Die eischen zijn nogmaals bij de regeering ingediend. Waarschijnlijk zal deze ech ter niet bereid zijn toe te geven en mitsdien de staking onvermijdelijk wor den. Het tijdstip der staking is nog niet vastgesteld; wel is reeds een stakings comité benoemd. De regeering neemt uitgebreide maat regelen om de orde te handhaven; er ligt een besluit klaar om onmiddellijk de geheele gewapende macht te kunnen oproepen. Het Verbond van Vakvereenigingen heeft besloten een telegram te zenden aan de Engelsche werklieden om hen op te wekken schepen, die bestemd zijn voor troepenvervoer naar Zuid-Afrika, niet te laden. Aan de New York Herald, Parijsche editie, wordt uit New York gemeld, dat de oud-consul generaal van Venezuela te New York, Lopez, met zekerheid ver nomen heeft, dat de oud-president van Venezuela, Ciprianus Gastro, onder een Martin keek niet meer naar haar om, vraagde haar niet meer om te dansen. Be droefd ging ze heen. In de volgende dagen had de boer ver schillende redenen om ontevreden over haar te zijn. Rika was erg droomerig. Plotseling ontwaakte er in haar een zekere geestkracht; het werk ging haar snel en gemakkelijk af. Zoodra de tijd daarvoor er was, zei ze haar dienst op en reisde naar Berlijn. Onder het weinige wat ze bezat was ook de verdroogde myrthenkrans. Rika vond een dienst als meid alleen. Den eersten dag brak ze een koffiekan en een kristallen glas. Mevrouw schrikte als Rika een deur opendeed en de benedenburen lieten vragen of er zware artillerie in de keuken was getrokken. In het begin was er voor haar zooveel om zich over te ver bazen, dat ze in het geheel niet tot bezinning kwam. Het was zeer moeilijk een fijne dienstbode te worden. Maar ze werd het toch en in betrekkelijk korten tijd. Rika gooide in de keuken de potten en pannen niet wild meer door elkaar; ze wendde zich af om bij het open- en dicht doen van deuren de knoppen en klinken in gevaar te brengen, ze werd stil en handig en ook naar het uiterlijk veranderde ze. Met haar net wit schortje voor, bracht ze de bezoekers in den salon of ze zei beleefd dat mijnheer en mevrouw niet te spreken waren. Haar vel was veel witter geworden en het sierlijke mutsje op de roode haren stond haar voortreffelijk. Vooral het roode haar! „Uw meisje heeft het echte Makarthaaren nimfenoogen" hoorde zij eens een gast zeg gen, toen ze aan tafel bediende. Rika wist niet wat Makarthaar was, maar ze had er toch bewondering uit gehoord en wat nimfen oogen waren verstond ze wel. Ze had over het algemeen in den korten tijd van haar verblijf in de stad meer geleerd dan in al die lange jaren in het dorp. Rika vraagde 1 vermomming de Canarische eilanden verlaten heeft en zich naar Columbië begeven heeft. Daar zal hij zijn broeder ontmoeten om te zamen met dezen in Columbië een staatsgreep te beproeven tegen den president van Venezuela, Gomez. Het hoofdkwartier van de ge broeders Gastro zal zijn Baranqnilla in Columbië. Daar is ook kort geleden voor Castro's broer een groote voorraad wapens en amunitie aangekomen. Maandagochtend ontdekte een werk man uit het Koloniaal Paleis op de ten toonstelling te Gent, dat een kastje verdwenen was, waarin zich een gouden zuil van 8 K.G. gewicht ter waarde van 100,000 frs. betonden had. De afdeeling werd op last van het parket onmiddel lijk gesloten. Men verdenkt een der bewakers. De binnenlandsche moeielijkheden, welke China op het oogenblik moet doormaken, verzwakken uit den aard der zaak haar positie naar buiten. Rus land, dat er steeds op uit is, partij te trekken van de moeilijkheden, waarin zijn buren zich bevinden (zoo overweegt Rusland thans, uit den oorlog der Tur ken tegen de Bulgaren profijt te slaan, door een deel van Armenië te bezetten) tracht thans de binnenlandsche moei lijkheden, waarin China zich gewikkeld ziet, tot eigen voordeel te gebruiken. Het geldt de kwestie, welk van de beide groote rijken Rusland of China den overwegenden invloed zal uitoefe nen in Mongolië. Thans heeft Rusland blijkens een telegram uit Petersburg aan de Temps zich tot China gewend met den eisch, dat het Chineesche troepen-contingent in Titsikar aanzienlijk dient te worden verminderd. De betrekkingen tusschen Rusland en China zoo heet het verder in dit telegram zijn thans zeer gespannen. Verder schijnt 't onder de Chineesche troepen en ook onder de bevolking in Mantsjoerije te gisten. De Chineesche gouverneur-generaal te Moekden heeft aanschrijving gekregen uit Peking om de gisting den kop in te drukken. Te Moekden staan de bladen onder censuur, de hotels en de aankomende reizigers staan onder toezicht enz. De sneltrein KopenhagenEsbjerg is Zaterdagmiddag bij Bramminge ont spoord. Alle spoorwagens, behalve de achterste, zijn omgevallen. Tot nu toe er in het geheel niet naar of ze anderen beviel, ze dacht slechts aan Martin. Van het sierlijk gekrulde haar tot aan de voeten in lakschoentjes, bekeek zij zich in den spiegel. Of hij nu wel even gaarne met haar zou dansen als met de andere meisjes in de stad? Meer dan een jaar was sedert die kermis voorbijgegaan. Toen hoorde Rika dat baron von Schönna den dienst verlaten had en Martin als koetsier op het goed in dienst genomen had. Zoodra het kon, vraagde zij eenige dagen vrij en ging naar het dorp. Haar eerste bezoek gold de huishoudster op het slot, zooals het oude, groote huis van den baron algemeen werd genoemd. Ze had gehoord dat er een plaats als kamermeisje open was, zei ze brutaalweg. Rika was in de groote stad slim geworden Onder veel dienstboden was er altijd wel een, die minder goed beviel en meestal stonden de kamermeisjes en de juffrouw op een voet van oorlog. Haar vermoeden bleek in dit geval juist. De juffrouw bracht haar dadelijk bij de barones. Nadat de dame een tijdlang Rika door haar lorgnet bekeken had, knikte zij bevredigend en zei, dat ze van haar kamer meisje ook diensten als kamenier verlangde. Rika antwoordde, dat zij ook hieraan kon voldoen. Met de mededeeling, dat zij over vier weken in dienst kon treden, kon ze gaan. Toen zij over de plaats ging, zag ze Martin in hemdsmouwen in de deur van den stal staan. Hij keek verbaasd op, toen hij het meisje gewaar werd. „Kolossaal", wat ben jij veranderd! Alleen aan je haaf heb ik je herkend" zei hij en ging op haar toe. „Eigenlijk moest ik juf-1 frouw tegen je zeggen, maar als je 't goed vind, blijft het maar, bij het oude." Natuurlijk vond ze het goed. Ze werd rood, toen ze naar dien grooten, flinken man opzag. Wat lichtten zijn oogen vroolijk en wat had hij zijn snor mooi opgedraaid „Dat is mooi, datje hier komt; de meisjes hier beteekenen niet veel, ze hebben geen zijn 15 of 16 dooden gevondeD. Het aantal zwaargewonden is nog niet be kend. Men vreest dat er onder de brok stukken van den trein nog meer dooden liggen. De machinist en de stoker hebben zich, door van de locomotief te springen, kunnen redden. De gewonden werden naar Esbjerg, de dooden naar Bramminge vervoerd. Raisoeli, het Marokkaansche bende- hoofd, heeft zijn gezin, dat te Tandzjer woonde, in den nacht van Donderdag op Vrijdag onder bescherming van een 40 gewapenden, uit de onzijdige stad weggevoerd. Hij was blijkbaar beducht dat men de zijnen als gijzelaars zou houden nu hij zich persoonlijk aan het hoofd gaat stellen van de tegen Spanje strijdende stammen. Een vrouw in de Keichenbergerstras- se in het Zuidoosten van Berlijn, is door pestpokken aangetast. Zij is naar de Charité overgebracht. Alle bewoners van het huis en iedereen die met haar in aanraking is geweest, zijn dadelijk in geënt. Zaterdagochtend zijn drie individuen in de kamer, waar de kas bewaard wordt van de Badensche anilinesodafabriek, binnengedrongen. Twee beambten kwa men op hen af en troffen een der drie met een revolverschot in den arm. Zij roofden daarna een vrij groot bedrag aan geld ea namen daarmee de vlucht. Bij de vervolging is er één gevat, die zich meteen doodschoot. Een hevige aardbeving heeft Jamaica geteisterd. De schade is nog niet bekend, maar wordt, de kracht van de schokken in aanmerking genomen, niet buiten gewoon groot geacht. In een trein, die te Darmstadt aan kwam, heeft men het lijk gevonden van een Oostenrijker, Eduard Brechner, die door een onbekende vermoord moet zijn. Brechner was reiziger voor een hout koopman te Praag. Hij had een bezoek gebracht bij een klant te Sprendlingen, maar daar niet, zooals men dacht, geld geïnd. De moordenaar heeft zich slechts kunnen meester maken van zijn zilve ren horloge met ketting, 30 mk. in geld en een portefeuille. Gedurende 1911 zijn 30.000 olifants tanden uit Belgisch Congo naar Europa vervoerd 90 pet. daarvan kwamen van olifanten die gedood werden, het overige van allen chic. Als men uit de stad komt is men dat anders gewoon," antwoordde hij, toen Rika hem haar plannen had meege deeld. Hij ging met haar mee tot aan de poort. „Nu Rika, kom maar gauw, ik ben er niet weinig blij om." Weder drukten ze elkaar de hand. Denzelfden avond nog ging Rika naar Berlijn terug. Den volgenden morgen zei ze haar dienst op. De vrouw des huizes was buiten zich zelve. Ze had nog nooit zoo'n goed, fatsoenlijk meisje gehad. Tevergeefs bood ze hooger loon en een buitengewoon groote fooi met nieuwjaar. Rika was niet te houden. Mevrouw kreeg intusschen nog meer res pect voor het karakter van Rika. Terwijl de vroegere meiden, nadat ze haar dienst opgezegd hadden, achteloos werden, ont wikkelde Rika een nog grooteren ijver. Ze bood hare meesteres hare diensten aan bij het toiletmaken, friseerde haar, knoopte hare schoenen toe en droeg de meeste zorg voor haar kleeren. Rika's verblijf in de stad liep spoedig ten einde. Nu was ze op het slot. Haar wensch was vervuld, zij diende met Martin in één huis. Dat ze hem, behalve bij de maaltijden, waaraan ook het overige dienstpersoneel deelnam, slechts zelden zag, was voor haar een teleurstelling. Ook de tijd, dien ze, na't avondeten met hem op de bank achter het huis kon zitten, was kort genoeg. Maar dat was het niet alleen. Waar om keek Martin nooit naar haar om, als hij over de plaats ging en zij juist bezig was om de ruiten te vegen? En waarom ging hij niet bij haar staan, als hij de kleeren van den baron en zij die van mevrouw schoonmaakte? „Mijn plaats is nu eenmaal hier," was hij gewoon te zeggen. (Wordt vervolgd.) Naar het Duitsch VAN

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1913 | | pagina 1