Hel Land van Heusden en illena. de Langstraat en de Bommelerwaard. Innerlijke Beschaving. Door Schade en Schande. Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. No. 3334W oensdag 11 Februari. 1914. FEUILLETON. h|;: ÜND VAN ALTEW. VOOE Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f 0.75, franco per post zender prijs verhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel meer 77* ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag middag 12 uur ingewacht. Schoonheid en beschaving zijn twee begrippen, die nauw verband met el kaar houden, want beschaving is een uiting van den schoonheidszin. Om, ter illustreering hiervan, een heel eenvoudig en duidelijk voorbeeld aan te haleneen mooi glad geschaalde plank bevredigt onzen schoonheidszin meer dan een ruwe plank, waarom de timmerman dan ook heengaat, om dien zin voor schoonheid te bevredigen, de plank netjes bij te werken, het ruwe er af te schaven, te „beschaven". Nietwaar: beschaving is een uiting van den schoonheidszin En zooals met dien plank, zoo gaat 't ook met den mensch, dien we liever onzen schoonheidszin wil dat be schaafd dan onbeschaafd zien, hoe be schaafder hoe liever. De vraag is nil maar, aan welke ver- eiscbten een mensch moet voldoen om „zoo beschaafd mogelijk" te zijn. De kennis, die de mensch in zijn jeugd op de schoolbanken wordt bijge bracht, is zeer zeker bevorderlijk voor de beschaving. Bevorderlijk, zeggen we, want die ontwikkeling van het ver stand, ze moge dan ook de noodzake lijke basis zijn voor de beschaving, die •ntwikkeling alléén is het echter niet wat wij onder beschaving verstaan, al thans móéten verstaan. En evenmin het uiterlijk gedrag van den mensch, zijn optreden in de wereld en zijn om gang met zijn medemenschen. En ook of iemand min of meer weet mee te spreken over schoonheid of kunst, maakt hem nog niet tot een beschaafd mensch, evenmin of hij een zeker aanpassings vermogen des gemoeds heeft. Legt men den nadruk op één van deze verschil lende voorwaarden, dan komt men nooit tot een zuiver denkbeeld van wat eigen lijk innerlijke beschaving is, want de beschaving van het verstand houdt vaak geen gelijken tred met die van het in nerlijk. En aan den anderen kant helpt het warmste hart ons niet aan de ont wikkeling van verstand en gevoel. Wer kelijke beschaving kan alleen het re sultaat zijn van de gezamenlijke wer king van al de genoemde factoren. De beschaving zal inderdaad echt zijn, wanneer 's menschen ziel, die schoon heid noodig heeft, in staat is dat schoone in zich op te nemen en het ook voort ALICE EN CLAUDE ASKEW. 39) Daarom kwam mevrouw Holt hier om zelf met je te praten ik moest ook mee maar je had Btellig geweigerd, iemand te ontvangen. Juffrouw Prothero was onver biddelijk wij mochten niet naar je toe. Onder deze omstandigheden het voorstel ging van mij uit, Launcelot besloten wij, juffrouw James te gaan opzoeken haar zou je zeker wel ontvangen „Wou je Ida en mij bij elkaar brengen, Veronica?" viel hij haar in de rede. Misschien was het de weerschijn van het vuur, doch hij meende, dat zij bloosde. „Ik dacht natuurlijk, dat je Ida liefhadt", zeide zij, „en daarom kwam het mij zóó het beate voor. Het was verschrikkelijk, Lance, te moeten denken, dat je je leven zoo zoudt vergooien, als je gedreigd hadt. Je je weet niet hoe bezorgd ik was, hoe angstig." „Lieve Veronica!" fluisterde hij. En ver der? Heb je Ida gevonden?" „Ja, en James ook. Zij waren geen van beiden erg beleefd. Juffrouw James was bij je geweest en je hadt haar verteld, dat alles uit was dat de Squire zijn toestemming had geweigerd, en dat je doodarm waart. James maakte veel drukte hij sprak van verbreking van trouwbelofte en dergelijke dingen. Toen verklaarde mevrouw Holt, dat haar echtgenoot zich niet meer zou verzet ten, en dat alles geschikt kon worden. Wij gingen allen samen naar Bloomsbury durend uit haar schat van schoonheid te geven. In dezen geest sprak mej. M. S. van der Willigen dezer dagen over „Inner lijke beschaving" voor de afdeeling 's-Gravenhage van de Nederlandsche Vereeniging Schoonheid in Opvoeding en Onderwijs. Mej. Yan der Willigen zegt dat het daarom om tot die werkelijke, in nerlijke beschaving tef komen de taak der opvoeders is in die richting te werken: hoofd en hart, verstand en gemoed voor het schoone ontvankelijk te doen maken, omdat de liefde voor het schoone in nauw verband staat met de liefde voor het goede, omdat de liefde tot schoonheid in de uiterlijke dingen leidt tot schoonheid iu het karakter. En nu wil mej. Yan der Willigen dat de omgeving van het kind in een voud schoon zal zijn, opdat het kind hierdoor netheid, orde en harmonie zal worden bijgebracht, zoodat het zich tenslotte in een slordige, wanordelijke, onschoone omgeving niet meer thuis zal gevoelen en een actief begeeren in zich zal voelen om ook schoonheid en harmonie te brengen in iedere omge ving, waarvan het deel uitmaakt. Ver der moet vreugde en poezië gebracht worden in de huiselijke omgeving, om dat ook dit is schoonheid geven aan het kind. Een rustige blijmoedigheid zij de grondtoon van het kinderleven, die het zuiverst wordt aangeslagen in een harmonische ontwikkeling. Om te voorkomen dat kinderen wreed worden, moet men hun liefde voor dieren versterken, waarvoor het goed is hen zelf dieren te verzorgen te geven. Natuurlijk onthoude men net kind zoo veel mogelijk het schouwspel en ook het verhaal van wreedheid, die het gemoed slechts verharden. Door ge sprekken en gedachten kunnen de ouders grooten invloed op hun kinderen uit oefenen. Daarom moet men het kind geen indrukken geven, die een wanklank bij hem zouden te weeg brengen. Het voorbeeld der ouders is voor de opvoe ding van het kind van het grootste belang. Zooals de ouders willen dat hun kind zal zijn, zoo moeten de ouders zélf altijd trachten te zijn. Het spreek woord: „Een goed voorbeeld doet goed volgen", is over het algemeen wel waar. Drijft de geest van het ouderlijk huis ook den zelfs den volwassen mensch nog niet vaak in een zekere richting voort En hoeveel te meer is dit nog niet met kinderen het geval, wier ge moed veel ontvankelijker is! Een op voeding in dezen geest, zegt mej. Van der Willigen, vormt harmonische men schen, die sterk staan tegenover het leelijke en slechte. Zielsbeschaving geeft den mensch een bekoring, die weerklank vinden zal in iedere ziel. Laten ouders en opvoeders zich bij de opvoeding hunner kinderen als ideaal stellen dien kinderen een degelijke beschaving bij te brengen. het parlement bedanken. Zijn voorne men om heen te gaan houdt uitsluitend verband met zijn gezondheidstoestand. Het is i grief van Buitenland. In het Westelijk spoorwegstation te Verviers is een ongeval gebeurd, dat j ons de ontploffing, die eenige weken geleden aan de Maaskade te Rotterdam menschenlevens heeft gekost, voor den geest brengt. Een stalen flesch met 5000 liter saamgeperste waterstof werd door een voorbijkomende wagen van een kar gestooten, tengevolge waarvan zij ont plofte. De ontploffing was zoo hevig, dat al de ramen van de huizen ia den omtrek verbrijzeld werden en op vele plaatsen het licht uitging. Een sleepers wagen raakte in brand en het paard werd zwaar gekwetst. Menschenlevens zijn er niet te betreuren. In het Duitsche dorp Stoffelde heeft de koopman Engel zijn vrouw en zijn dertienjarige dochter met messteken omgebracht. Hij kwetste zijn zoon van vijftien jaar zwaar en hing zich daarna op. De man had een zaak, die goed ging. Geldzorg kan dus zijn beweeg reden niet geweest zijn. Men vermoedt dat hij een aanval van godsdienstwaan zin gehad heeft. Volgens de Engelsche bladen zal Mas- terman (financieel secretaris van de schatkist) in het kabinet komen als mi nister van handel, in plaats van Buxton, die Peer wordt en bestemd is om Lord Gladstone in Zuid-Afrika op te volgen. De Daily Citizen, het blad van de arbeiderspartij, zegt dat Gladstone's ont slag bij de opening van het Parlement te Londen bekend gemaakt zal worden. Omtrent de geruchten over het aan staand aftreden van lord Gladstone als gouverneur-generaal van Zuid-Afrika, seiDt de Kaapstadsche correspondent van de Times dat zij, ofschoon officieele bevestiging ontbreekt, „niet geheel van juistheid ontbloot zijn." In allen gevalle zal lord Gladstone niet voor de sluiting der zitting van en zij aarzelde, „aan de trap riep je ons toe, boven te komen. En je stem, o, Launcelot, ik rilde ervan." Een oogenblik sloeg zij de handen voor haar gezicht. „Het is het is erg moeilijk," fluisterde zij. „Ik had niet gedacht, dat ik er ooit weer over zou moeten spreken." Hij boog zich over haar heen. „Spaar mij niet, „Veronica," zeide hij op schorren toon. „Ik verdien je verachting. Ik begrijp wat er gebeurde, of misschien heb ik er een onduidelijke herinnering van. Ik was dronken." Zij knikte en wendde het hoofd af. „Ik ik ik kan niet in bijzonderhe den treden, Launcelot. Het is te pijnlijk. Je wilde, dat wij je dronken zouden zien. Dat behoorde bij je bij je wraak. O, Lance Lance I" Een minuut lang zwegen beiden. De ka mer werd alleen verlicht door den gloed van het vuur. Launcelot hoorde Veronica snel ademhalen alsof zij snikte. „Onmensch slechte kerel zwijn!" mompelde bij. Zacht raakte zij zijn schouder aan. „Zeg zulke dingen niet," fluisterde zij, „dat is nu voorbij. De booze geest der ra zernij was over je gekomen, Lance." „En Ida?" vroeg hij een oogenblik later. „Wat deed zij?" „Lief vond ik haar niet maar zij heeft een ontzettenden afkeer van dronkenschap. Zij zeide harde woorden tegen je „Ik verdiende ze. O, Veronica dat jij mij zóó moest zien!" Dat Ida hem ook gezien had, scheen hem minder te hinderen. „Zij verklaarde dat zij niet met een dronkaard zou willen trouwen, al had hij duizenden en duizenden in het jaar te ver teren zelfs niet ter wille van de zaak die zij zoo ijverig voorstaat. Zij verzocht haar vader haar weg te brengen, wat hij ook deed ofschoon onwillig. Toen, Launce lot, wendde je je tot mevrouw Holt ik trachtte je tot bedaren te brengen, doch er was niets aan te doen je waart eenmaal aan den gang, en je hadt alle zelfbeheer- sching verloren. Gillend, de handen voor de ooren, vloog mevrouw Holt de trap af, 't was ontzettend. Den volgenden dag en ook daarna wilde zij mij niet laten uitgaan hoe gaarne ik ook wilde, want ik wildeje alleen spreken. Ik meende, dat ik misschien zou slagen, waar alle anderen het hoofd gestooten hadden. En toen ik eindelijk bij je kwam, was je ziek je ijlde en het was te laat." Zij bleef doodstil zitten. Het vuur vlam de niet meer. Hij kon haar nauwelijks zien. De knop van het electrisch licht was vlak bij hem doch hij bleef liever in donker, en hij was overtuigd dat dit ook haar ver langen was. „Te laat?" herhaalde hij vol spanning. „Wat bedoel je met „te laat", Veronica?" Hij had echter reeds begrepen, wat zij bedoelde. „Je hadt je bedreiging ten uitvoer ge bracht, Launcelot," fluisterde zij. „Je waart getrouwd met het meisje, dat je uit de sneeuw hadt opgeraapt." Zij was dankbaar dat het donker in de kamer was en zij elkanders gelaat niet kon den zien. Zij hoorde allerlei geluiden, het tikken van de klok, het knetteren van het vuur, een voetstap op de trap ongetwijfeld ïaar stap. Eu Launcelot's zware ademhaling hoorde zij ook. „Veronica o, Veronica! Wat heb ik gedaan Het was de wanhoopskreet om verloren hoop, verloren leven, verloren liefde. Een zooals men weet, een oude de drankbestrijders, dat niet- alcoholhoudende dranken in openbare gelegenheden naar verhouding veel duurder zijn dan alcoholhoudende. Ter wijl een kastelein aan een bittertje, zeg 50 of 75 pet. verdient, bedraagt zijn winst aan een kop thee of koffie een paar honderd percent. De Pruisische minister van openbare werken heeft nu maatregelen genomen, om aan dezen toestand een einde te maken. Door zijn toedoen zijn in den loop van de laatste maanden de prijzen die in de pachtover eenkomsten van de stationskoffiehuis- houders zijn vastgesteld, herzien en heeft men de pachters van de buffetten g% dwongen, den prijs voor alcoholvrije of weinig alcohol bevattende dranken te verlagen. Kasteleins die daar eerst niet aan wilden, is te verstaan gegeven, dat men de overeenkomst met hen dan niet zou vernieuwen. Dit dreigement heeft meestal den gewenschten uitslag gehad. Het nieuwe tarief zal in Pruisen met 1 April in werking treden. Pastoor Hans Schmidt, die in New- York terecht stond wegens het ver moorden van zijn minnares Anna Au- müller is ter dood veroordeeld. De zaak had indertijd enorm veel opzien gewekt, wijl de moordenaar het lijkinstukken had gesneden, en bij brokken in de rivier gegooid. Deze priester, die voor hij den moord bedreef al heel wat op zijn kerfstok had, heeft er na zijn in hechtenisneming alles op gezet krank zinnig te worden verklaard, en dus als ontoerekenbaar misdadiger aan de ergste gevolgen van zijn daad te ontsnappen. In die richting heeft zijn advocaat ook de verdediging gestuurd. Het heeft niet mogen baten en de doodstraf is nu toch uitgesproken. Het schijnt echter dat Schmidt alle hoop nog niet heeft opgegeven. Hij blijft zijn rol spelen. Met vertoon van de grootste onverschilligheid hoorde hij het vonnis aan, en hij barstte daarbij in een luid gelach uit. Naar zijn cel teruggebracht ging Schmidt dadelijk slapen. Hij heeft zijn advocaat ten strengste verboden een verzoek om gratie in te dienen. Algemeen ziet men in het bericht, dat het plan om in de stad Zabern een afdeeling artillerie in garnizoen te leg gen, om „dwingende militaire redenen" opgegeven is, een straf voor de burgerij. De afdeeling behoort tot het 84ste re giment veld-artillerie, een van de zes bittere kreet, die daar ten hemel steeg! Schade en schande waren over den ongeluk- kigen man uitgestort en wat had hij geleerd?" „Stil," fluisterde Veronica. „Het is niet zoo erg als het had kunnen zijn. Het is een lief meisje, mooi en aardig, en goed. Je hadt het heel veel slechter kunnen treffen. Zij had een betrekking in een groot laken- magazijn zij was er niet lang geweest haar familie op het platteland is heel, heel arm, en zij meende een beetje geld voor hen te kunnen verdienen. Zij zijn van een oude pachtersfamilie, minstens even fatsoenlijk als de James". Zij moest het magazijn ver laten de oude geschiedenis zij was te mooi. Zij meende wel een ander baantje te kunnen krijgen, en probeerde van alles, totdat al haar geld op was. Zij durfdeniet naar haar woning terug te keeren het arme kind en toen zij door Queen's Gate dwaalde, zocht zij den weg naar de rivier. Jij hebt haar het leven gered, Lance, die zelfvoldoening heb je althans." Zij praatte snel omdat zij voelde dat 't het beste was maar door te praten. Laun celot lag met het hoofd op den arm; zijn oogen waren droog. „Eerst wilde zij niet met je trouwen zij begreep niet wat je voorhad," vervolgde Veronica. „Maar toen mevrouw Holt, de James' en ik hier in huis kwamen, was zij in de kamer daarnaast zij hoorde Ida zeggen, dat zij niet met een een dronk aard. wilde trouwen zij hoorde al wat er gebeurde. En het deed haar leed voor je, Launcelot zij meende, dat je door ieder een waart uitgeworpen, en dat je in het geheel geen vrienden hadt zij verbeeldde zich, dat je werkelijk een dronkaard waart, en dat je behoefte hadt aan iemand die voor je zorgde. Zij was je dankbaar. En om die redenen stemde zij toe in liet nieuwe regimenten veld-artillerie die bij de legerwet van 1913 zijn ingesteld. Er waren reeds credieten uitgetrokken voor den aankoop te Zabern van een oefenterrein van 5.5 H.A. voor deze artillerie. De vlieger Ingold, die desochtends om 7 uur 35 te Muihuizen in den El- zas opgestegen is, als deelnemer aan de nationale stedenvlucht, is te midder nacht bij Fürstenried gedaald. Hij heeft op zijn tweedekker 16 uur 20 min. in de lucht doorgebracht en zoodoende heeft hij het record van Langer met 2 uur 39 min. geklopt. Ingold's machine was voorzien van een 100 paarden Mercedes-motor. Hij had 600 L. benzine en 60 L. olie bij zich. De afgelegde afstand bedraagt 1700 K.M. Ingold heeft verklaard tengevolge van den mist te zijn geland. Zijn voorraad benzine en olie was nog voldoende om twee uur door te vliegen. De echtgenoote en de dochter van president Wilson van Amerika hebben de armste en smerigste buurten van Washington bezocht, om zich een denk beeld te vormen van de ellende, die daar heerscht. Wat zij daar zagen was erger dan zij ooit hadden verwacht. Het verslag dat zij aan den president uit brachten, had tengevolge, dat deze een wetsontwerp zal steunen, strekkende om binnen tien jaar de ergste achterbuur ten te doen verdwijnen. Na onderzoek van transacties in ver band met de voorziening van levens middelen voor de werklieden van het Panaraakanaal heeft kolonel Goethals den administrateur John Burke ont slagen. Het is gebleken, dat Burke in den tijd, dat hij zijn post bekleedde, 78 duizend dollars op een bank heeft geplaatst en bovendien een eigendom ter waarde van 59 duizend dollars heeft gekocht. De minister van oorlog heeft last ge geven, Burke gerechtelijk te vervolgen. In China is een nieuw muntstelsel ingevoerd, waarin de zilveren standaard is aangenomen. Als eenheid van munt is de Chineesche dollar (Joean) aange nomen, die ongeveer 24 gram zuiver zilver zal bevatten. Andere zilverstukken zullen een waarde hebben van onder scheidenlijk 50, 20 en 10 cents (d. w. z. Chin, dollarcenten, den dollar op 100 ets. berekend). Zij zullen 10 pet. koper bevatten. Dan komen er koperen munten van één en twee cents en nikkelen munten van vijf cents. De dollars, die thans in omloop zijn, mogen voorloopig huwelijk. Jullie bent wettig getrouwd alles was afgeloopen, eer ik voor den tweeden keer kwam. Bijna onmiddellijk daarna ben je ziek geworden." „En wat had ik moeten beginnen zonder jou, Veronica? Ik had nog maar een klein beetje geld over." „Je hadt genoeg. Maar je moet niet ver geten, je vremw te bedanken, Launcelot. Zij is heel lief en hulpvaardig geweest. Zij heeft werk gevonden, en heeft een aardige bijverdienste. Zij is een handig naaistertje. Den geheelen dag is zij uit, maar des nachts hielp zij je verplegen. Toen je herstelde, zagen wij dat je alles vergeten hadt, en daarom vonden wij beter dat zij niet bij je kwam eer je alles wist. Maar zij is heel angstig geweest ik heb dikwijls gezien dat zij aan je kamerdeur luisterde." Nu begreep Launcelot de beteekenis van de geluiden, die hij gehoord had. Zijn vrouw, zijn bruid van de straat. Hij lachte ironisch. Hij was dus aan den dood ont komen, om opnieuw de buit van het noodlot te worden. Maar waarom zou hij dit aan het noodlot wijten? Hij was in zijn eigen strikken gevallen. Het was alles zijn eigen schuld. Veronica was opgestaan om lieht te maken. Hij vatte haar hand en trok haar naar zich toe. „Veronica, lieve," zeide hij heesch. „Ik heb een brok in mijn keel, en ik kan niet uitdrukken wat ik zou willen zeggen. Maar je zult elk woord wel begrijpen zoodat ik het meeste ongezegd kaD laten. Ik ben krankzinnig geweest, maar ik heb nu mijn verstand herkregen nu het te laat is. Te laat te laat het is alsof alles in mijn hoofd om die twee woorden draait". DOOR Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1914 | | pagina 1