traie Msrai
Goud- en Zilverwerken, Uurwerken en
Naaimachines,
KUNSTTANDEN
J. C. GOETHALS, Fotograaf,
Albumportretten
Eind Langendijk, G0RINCHEM.
ttoiraile bjj het NieiwsM voor bei
Land Tan Men ei Alteia
ra Zaterdaj 25 April 1914, No. 3354.
Voor de helden ran Quatre-Bras.
Voor
klas
WEGENS VERGROOTING
Mtoopste Ata, oil tow ReparatiÈi
7 Albumportretten f L--, 4 Albumportretten f L-, 7 Fotokaarten f 1.-
De heer K. P. A. van de Wall, gepens.
generaal-majoor te Breda, voorzitter van de
Noordbr&bantsch? Commissie voor de op
richting van een gedenkteeken bij Quatre-
Bras, verzoekt ons, namens die commissie,
het volgende artikel te plaatsen.
Het is alsof de schaduw van Napoleons
geest zweeft over Europa.
Heengegaan zijn onze grootvaderen, die
hebben gestreden met of tegen den Corsicaan,
en slechts weinigen onder ons berinneren
zich hunne krijgsverhalen van de lange
winteravonden der vroegste jeugd.
Doch Napoleons naam leeft nog op aller
lippen en de historieschrijvers blijven ver
tellen over wat een eeuw geleden geschiedde.
Naast de beschouwing echter van den
Pranschen Geweldige is een andere ont
staan: de beschouwing der heldhaftigheid
van degenen, die vaderland en vrijheid
verdedigden tegen den bijna onweerstaan-
baren overwinnaar.
Met de verwondering over Napoleons durf
en kracht, leeft in ons de bewondering voor
de kracht en den durf onzer voorvaderen,
die hem weerstonden.
En allerwege wordt de dankbare herin
nering gewekt aan een grooten tijd, toen de
volkeren ontwaakten en de weerbare mannen
optrokken ten krijg.
In October van het vorige jaar hebben
de Duitsche landen den volkerenslag van
Leipzig op grootsche wijze herdacht. Te
Leipzig zelf is een monument gebouwd als
een geweldige tempel: een tempel van glorie
voor de gevallenen der Duitsche armee.
Na het eeuwfeest onzer onafhankelijkheid
te hebben gevierd, rest ons nog een ander.
Ons rest het eeuwfeest der dappere daden
van ouze voorvaderen.
Wij denken aan Waterloo.
Het tragisch naspel van Napoleons macht
de sombere ouverture van een nieuw maat
schappelijk en staatkundig leven, dat Europa
beginnen zou.
Door Nederlands steden renden de koe
riers, verkondigend eene tijding, welke Da
Costa in zijn „Lied van vijfentwintig jaren"
aldus samenvatte:
,,'t Uur, dat der Volk'ren lot beslissen moet,
is daar!
De honderdduizenden ontmoeten zich en
botsen.
De Pruisen naadren en de Britten staan als
rotsen.
Maar de Adelaar bezielt zijn benden, dol
van moed.
Oranje leeft, maar op de velden stroomt zijn
bloed 1"
Oranje leeft!
Het was de zestiende Juni 1815.
Onder opperbevel van den maarschalk
Ney kwam de geweldige Fransche leger
macht aanrukken langs den Brusselschen
straatweg. De soldaten van den uit zijn
ballingsoord gevluchten Keizer wisten wel,
dat het verlies van den slag ook het verlies
van de keizerskroon en van de oppermacht
over het vasteland beteekenen zou.
Gij weet, hoe die Fransche getrouwen
vochten voor hun halfgodals getergde
leeuwen.
Maar tegenover zich zagen zij eene andere
legermacht, die van geen wijken weten wilde.
Daar stonden de Noord- en Zuid-Neder
landers en de Nassauers, onder aanvoering
van De Perponcher, De Constant Rebecque
en den hertog van Saksen-Weimar.
Deze hadden van den hertog van Wel
lington bevelen ontvangen. Doch daar, bij
Quatre Bras, in het heetst van den strijd,
bemerkten zij alras, dat uitvoering der her
togelijke bevelen leidden zou tot verlies en
nederlaag. Beleidvol en zelfstandig, reke
nende op de trouw hunner manschappen,
namen zij nu andere beschikkingen, welke
aanstonds door den Prins van Oranje, later
koning Willem II, werden goedgekeurd.
En onder de geestdriftwekkende leiding
van den Prins hielden de Nederlandsche
troepenafdeelingen manmoedig stand, tot
des middags half vier, toen zij eindelijk
werden versterkt door de Engelsche troepen.
Twee dagen later versloegen, bij Waterloo,
de Bondgenooten het Fransche leger.
De vrijheid was gered, de nationale zelf
standigheid verzekerd.
De volkeren van Europa juichten.
En krijgskundigen en historieschrijvers
hebben bevestigd wat de manschappen ver
haalden in alle steden en dorpen van Europa:
indien de Nederlanders bij Quatre Bras den
vijand niet hadden weerstaan, ware mis
schien de kracht der Bondgenooten toch
nog door Napoleon gebroken.
Dat jaar 1815 heeft wel de geweldigste
worsteling der latere geschiedenis van Eu
ropa gezien.
Daar stonden bij Quatre Bras en Waterloo
ware mannen tegenover ware mannen.
Niemand, die de geschiedenis van Napo
leons oorlogen gelezen heeft, zal zijn bewon
dering weigeren aan de getrouwen van den
Keizer.
Er is iets heerlijks, iets heldhaftigs in
hun trouw aan den geslagen vorst, iets
overweldigends in den moed, waarmede zij
voor Napoleon's glorie en de glorie van
Frankrijk kampten. Nog in Waterloo, toen
de kansen zoo slecht stonden, schaarde de
groote garde zich om den Keizer en de
manschappen, die den smaad bij Moskou
en de ellende bij Leizig hadden verduurd,
hieven de zwaarden boven de hoofden en
zwoeren opnieuw hun trouw.
Toch is er veel van deze heldhaftigheid
ook op gewoon-menschelijke wijze verklaar
baar.
Napoleon's troepen leefden in een roes,
een furie van roem. Overwinning na over
winning hadden zij medegemaakt en velen
leefden in den waan, dat ten slotte toch
Napoleon triomfeeren moest over geheel
Europa.
Hoe geheel anders trokken de Nederlan
ders ten strijde.
Zonen van een klein land, klein in aan
tal, ongewoon aan anderen strijd dan dien
tegen de elementen van wind en water,
nauwelijks bekomen van de verschrikkin
gen der revolutie, moesten zij wel een
hoog ideaal rijk zijn, om hun leven veil
te hebben voor een bijna hoopeloozen strijd.
Zij waren zulk een hoog ideaal rijk.
De Franschman streed om den roem, de
Nederlanders streden om de vrijheid.
De Franschman streed om de macht, de
Nederlanders streden om een onafhankelijk,
nationaal bestaan.
De Franschman rekende op de victorie,
de Nederlanders, als volk nimmer lijdend
aan zelfoverschatting, waren onzeker van
den uitslag.
En daarom is onze bewondering voor
de dapperheid en den moed onzer eigen
voorvaderen met reden grooter dan die
voor Napoleon's garde.
Waren de marnen van Napoleon helden,
de onzen waren het nog méér.
De onzen hebben recht op een innige,
grootsche vereering.
Vooral de onzen, die het leven lieten in
den strijd.
Het is iets groots, zijn leven te geven
voor een heilig doel.
Het is iets indrukwekkende, zijn leven
te geven voor het vaderland, dat is: voor
zijn medeburgers, voor de gemeenschap,
voor alle anderen, die zonen en dochters
zijn van datzelfde vaderland.
Dat hebben de helden van Quatre-Bras
gedaan.
Zij hadden den druk der dwingelandij
gevoeld en om hun vaderland te verlossen
en de vrijheid voor de toekomst te ver
zekeren, verlangde ieder van hen, naar wat
het oude Wilhelmus-lied noemt: dat soet
,,'t Welk is, dat ik mach sterven
Met eeren in dat velt,
Een eeuwich Rijck verwerven,
Als een getrouwe Helt."
En maar .al te veel ontvingen zij daar
bij Quatre-Bras van „dat soet", bijna zeven
honderd officieren, onderofficieren en man
schappen verloren er het leven.
Wel mag het nageslacht de daden der
genen, die gevallen zijn, en van hen, die
zich in zulk een hachelijken strijd waagden,
steeds blijven houden in groote eere.
Reeds koning Willem I heeft een uiter
lijk bewijs van dankbaarheid gewenscht
voor de helden van Waterloo en daar een
monument doen oprichten, dat in lengte
van jaren die dankbaarheid vertolken zal.
Het is de monumentale Leeuw van
Waterloo, die er staat omringd van andere
gedenkteekenen ter eere der Engelsche en
Duitsche gevallenen
Nu gaan wij ook de helden van Quatre
Bras huldigen.
Ook dé&r komt nu een monument te
staan, dat is reeds zeker.
Hoe het worden zal, dat ligt aan ons.
Zusterlijk werken België en Nederland
samen, om aan de helden van beide landen
de eere te brengen welke hun toekomt.
België zal koninklijk voor den dag komen
dat ook Nederlands hulde koninklijk zij.
En dan: dat ook Noord-Brabant een
waardige figuur weze naast de zuster-pro-
vinciën
Onze voorvaderen zelf, hunne bloedver
wanten en vrienden hebben den strijd ge
streden laat het nageslacht toonen aan
dankbaarheid, wat die dapperen toonden
aan moed.
Ter huldiging van groote burgerdeugd
en vaderlandsliefde, die met de verovering
van nationale vrijheid en zelfstandigheid
werden bekroond, past een machtig indruk
wekkend monument.
Noord-Brabant zal bovendien de vriend
schap en bescheiming willen gedenken,
welke het steeds van den Prins van Water
loo, Koning Willem II, genieten mocht.
Ook hij heeft daar bij Quatre Bras
Vrij, onvertsaegt,
Als een heldt sonder vreesen,
Zijn edel Bloedt ghewaecht.
Moge het beroep op de Brsbantsche
erkentelijkheid worden beantwoord door
algemeenen, vrijgevigen steun.
VINCENT CLEERDIN.
eerste
BUITENLAND.
Nu de Vereenigde Staten van Noord-
Amerika eenmaal begonnen zijn te
trachten den toestand in Mexico te be-
heerscben en noch Huerta, noch zijn
tegenstander als President erkennen
kunnen, wordt de toestand meer en
meer oorlogsgevaarlijk.
Na de inbezitneming van het douane
kantoor te Vera Cruz, waarbij zooals
in ons vorig nummer gemeld werd,
dooden en gewonden aan Amerikaansche
zijde gevallen zijn, waaruit blijkt, dat
Mexico zich niet onbetuigd liet, hebben
alle schepen van de vloot van den bevel
voerenden admiraal bevel gekregen,
zich naar Vera Cruz te begeven. Boven
dien zullen de oorlogsbodems die thans
nog te Tampico verblijf houden, naar
die haven stevenen.
Ook het slagschip „Mississippi", met
600 mariniers aan boord, is naar Vera
Cruz vertrokken. Aan boord bevinden
zich vier aviateurs met hydroplanes.
Op last van de regeering te Washing
ton zijn olie Amerikanen aangeraden
de streek te verlaten. Misschien moet
men hieruit opmaken, dat Wilson van
plan is zijn bedreiging om naar de
hoofdstad op te trekken, spoedig ten
uitvoer te brengen.
Uit een later bericht blijkt, dat de
Mexicanen bij de verdediging van het
douanekantoor ruim 200 man verloren
hebben.
Een Reuter-telegram meldt, dat een
stoomschip der Hamburg-Amerika-lijn,
dat gerequireerd was voor het opnemen
van Duitsche vluchtelingen, met een
voor de Mexicaansche regeering bestem
de lading wapens en munitie te Vera
Cruz aangekomen is. Aanvankelijk ver
bood de Amerikaansche admiraal Flet
cher het schip met de wapens aan boord
de haven te verlaten.
Intusschen zette men de Amerikaan
sche regeering uiteen, dat men wel
hoopt, dat de wapenzending door de
Amerikaansche troepen die thans het
douane-kantoor te Vera Cruz hebben
bezet, aldaar niet zal worden aangehou
den en in beslag genomenen daar een
oorlogstoestand niet bestaat, niet het
recht opeischt het vertrek van de stoom
boot te verbieden of over de zending
wapens controle uit te oefenen, behalve
natuurlijk wanneer deze zou aankomen
aan een douane-kantoor dat door Ame
rikaansche troepen is bezet.
De „New York Herald" meldt, dat-
de zending Duitsche wapenen en am
munitie die in Vera Cruz zou aankomen
en die Wilson wilde laten aanhouden,
met welk doel het douanekantoor
te Vera Cruz genomen werd niet
geconfiskeerd zal worden, tenzij bewezen
wordt, dat Huerta ze betaald heeft. In
het tegenovergestelde geval zal de zen
ding naar de fabrikanten geretourneerd
worden, ter vermijding van internatio
nale verwikkelingen. De kruiser „Den
ver" heeft opdracht gekregen naar
Salina Cruz te stoomen en ten inde
het ontschepen van een lading uit Japan
komende wapenen te verhinderen. Wil
son schijnt er alles op te zetten, den
wapentoevoer voor Huerta af te snijden.
Als voorboden van de oorlogsverkla
ring wordt medegedeeld dat Algava, de
Mexicaansche zaakgelastigde te Washing
ton, van Huerta instructie ontvangen
heeft, zijn paspoort aan Bryan te vragen,
terwijl Huerta tot de Vereenigde Staten
het verzoek gericht heeft, den zaakge
lastigde der Unie, O'Shaughnessy, uit
Mexico terug te roepen.
Alle regeeringstroepen in Noordelijk
Mexico hebben last gekregen zich te
Saltillo samen te trekken om den inval
der Amerikanen te stuiten.
President Wilson heeft Huerta ver
wittigd, dat de V. St. aan de Mexicaan
sche regeering zal beletten, zich wapenen
of geld te verschaffen.
De officieren van het Mexicaansche
garnizoen lieten hun troepen de vrije
hand, zoodra zij zagen dat de Ameri
kanen aanstalten maakten om te landen.
Daaruit is het te verklaren, dat de ver
dediging niet geleid werd.
Alle verbindingen tusschen Vera Cruz
en de hoofdstad zijn afgesneden, Alle
winkels zijn gesloten, de winkeliers
weigeren hun zaken open te houden.
Er heerscht groote sehaarschte aan1
voedsel in de stad.
Komt het werkelijk tot feitelijke vijan
delijkhedeu met Mexico, dat met de
daarbij behoorende eilanden 1.98/ 201
K.M.2 oppervlakte beslaat, dus driemaal
zoo groot is als Duitschland, dan zal
dit in hoofdzaak wel een guerilla blijven
en daarin zijn de Mexicanen door de
voortdurende burgeroorlogen uitstekend
geoefend. De officieren hebben herhaal
delijk bewijzen gegeven van dapperheid,
discipline en toewijding. De manschap
pen bezitten gezond verstand, volhar
dingsvermogen en zijn zeer matig. Het
kost echter groote moeite hen aan tucht
te wennen.
Het Mexicaansche leger bestaat uit
het actieve leger, de reserve en hulp
troepen. Het telt op vredessterkte 35.000
man, met de ongeregelde hulptroepen
en de land gendarmerie ongeveer 43.900
man, de reserve 80.000. Volgens schat
ting zijn thans 85 000 man onder de
wapens, met ongeveer 3200 officieren.
De infanterie bestaat uit 34 bataljons
van vier compagniën, vier kaderbatal
jons, twee regionale compagniën een
compagnie Sonura hulptroepen en een
machine-geweer compagnie met 24
machinegeweren. In tijd van oorlog
wordt de sterkte van elke compagnie
verdubbeld.
De manschappen zijn gewapend met
7 m.M. Mauser repeteergeweren, de
reserve met Remingtons.
De cavalerie bestaat in hoofdzaak uit
18 regimenten van 4 escadrons. Zij is
gewapend met het 7 m.M. Mauser re
peteer geweer, sabel en revolver.
De artillerie telt twee regimenten
veld-artillerie, twee regimenten berg-
artillerie, een regiment rijdende artil
lerie en heeft in oorlogstijd tot haar
beschikking 224 kanonnen en 48 mi
trailleuses.
Bovendien zijn er nog zes compag
niën genie, eenige treincompagniën en
een gendarmeriecorps van 1400 man.
De tijding, dat Caranza de bezetting
van Vera Cruz door de Amerikanen
beschouwt als een daad van vijandschap
tegen de Mexicaansche natie, is als een
bom ingeslagen in de regeeringskringen
te Washington Immers, Wilson had van
tevoren te kennen gegeven, dat er geen
vijandige gevoelens gekoesterd worden
tegen het Mexicaansche volk. De Ame
rikaansche regeering hoopte, dat de
Mexicaansche opstandelingen zich niet
met de verwikkelingen tusschen de V. St.
en Huerta zouden bemoeien. Over de
mogelijkheid, dat dit toch het geval zal
zijn, is gisteren den geheelen dag be
raadslaagd als de ernstigste fase, waarin
de toestand gekomen was.
Mocht de vijandigheid der opstande
lingen zich in daden uiten, dan zou het
plan van een actie der Amerikaansche
strijdkrachten dienen te worden ge
wijzigd er zou meer dienen te geschieden
dan het bezetten van Vera Cruz.
De Amerikaansche regeering wenscht
op het oogenblik geen bijzondere stap
pen te doen. Maar personen, die inge
wijd zijn in de plannen der regeering,
geven toe, dat daden van Huerta en
Carranza elk oogenblik de Amerikaan-
scheplannen volkomen kunnen wijzigen.
De Amerikaansche minister van Staat,
en de Duitsche gezant te Washington,
zijn overeen gekomen, dat de gezag
voerder van het s a. Ypiranga (van de
Hamburg-Amerikalijn), welks aankomst
te Vera Cruz met wapentuig voor Huerta
de actie der Amerikanen in Vera Cruz
heeft verhaast, zijn lading naar Duitsch
land moet terugbrengen, op kosten van
de verzenders van dat wapentuig.
ADVERTENTIEN.
Coöp. Stoomzuivelfabriek
„OP HOOP VAN ZEGEN
denderen.
«OTE5I.
Gerechtigd tot het voeren van het
Ilfjk«botersuerk,
(vastgesteld krachtens de Wet van
17 Juni 1905).
Prima Roomboter tot a.s. Woensdag
avond f 1.45 per K.G.
Kaas in verschillende soorten en prijzen.
Postzendingen a rembours door geheel
Nederland.
De Bank verleent CrecIIet aan den Middenstand en neemt gelden deposito.
Kantoor: Wilhelminastraat 4, Breda. Geopend dagelijks van 10 tot 12 uur 's voorna.
van het Magazijn van
is de zaak t ff cl e 1 f| k verplaa tst naar de overzijde
liAI%IdE!NDI*IIi. 186, recht tegenover de oude zaak.
Horlogemaker, Goudsmid. Ooriiicheiii.
Regulateurs, Pendules, Horloges, worden tegen spotprijs opgeruimd.
Goud- en Zilverwerken 10 pCt. korting.
nieuwste systeem met 4 jaar schriftel. garantie.
Kunsttanden f' 18,Gebitten f 4LO,
Volledige behandeling van Mond- en Tandziekten, w. o. trekkingen,
beslist pljuioos.
Informaties kosteloos. Billijk tarief.
Consult dagelijks van 96 uur, des Zondags van 912 uur.
De operatieve behandeling geschiedt door 'n bevoegd arts.
T A nn T\T? "PT? A YTT? Méc-Dentist. Kerkstraat 48,
U V-JTO&* .1—^ JO - A. V .Hl. o.h. Postkantoor, 'g-Stowch.
"tOgjOH Zenuwaandoeningen.
V er stop-ping - Maagkrampen.
Xlitpulting - Zfllgebeele Zwakte.
tegen Hoofdpijn 'Duizeligheid
Verkrijgbaar bij Apothekers, Drogisten en bekende Verkoopers.
Generaal-DepötPaul Marseille, Haarlem.
Prijs per Flacon
f 1.50.
OOK VERKRIJGBAAR:
PIANO!
KUNSTSPELenELECTR: PIANO'S, VLEUGELSisHET ADRES
KdVKESSELS'KON.FABRIEK. TILBURG
VRAAGT CATALOGUS - OOK TERMIJNBETALING
Aanbevelend, J. J. van de Garde,
Dural Tabletten
f 1.59
