Het Land van leusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
Voorjaar- en Zomerseizoen 1915.
Onze Prijzen zijn als altijd
li
Ruime keuze Belijd ents-Costumes.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
I¥o. 3446. Zaterdag 13 Haart
TWEEDE BLAD.
ii
Groot Speciaalhuis voor HEEREN- en KINDERK.LEEDING,
gemaakt en naar maat.
ONZE COLLECTIE
is GEHEEL COMPLEET en biedt U een overwel
digende keuze in de verschillende Modellen.
De kleine Natiën en de oorlog.
Vraagt voor Kleeding naar Maat onze met
uiterste zorg samengestelde Stalencollecties.
VOOR
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 0.75,
franco per post zender prijs verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
1913.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 71/t ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag
middag 12 uur ingewacht.
Dinsdagavond hield dr. Frans van
Cauwelaert, de bekende Antwerpsche
volksvertegenwoordiger, op uitnoodi-
ging van den Rotterdamschen Kring
een voordracht over „De kleine Natiën
en de Oorlog."
De voorzitter van den „Rotterdam
schen Kring" leidde den spreker met
een daukwoord voor zijn bereidwillig
heid in. Van Cauwelaert wees echter,
zijn rede aanvangend, allen dank af,
omdat er alleen van dank sprake kan
zijn jegens het Nederlandsche volk, met
zijn menschlievendheid en zijn wel-,
dadigheidszin.
De huidige oorlog, zoo ging van
Cauwelaert dan aanstonds met zijn stem
vol klaren klank verder, is een oorlog,
rijk aan ontnuchtering, verschrikkingen
en ervaringen, rijk aan heilzame lessen.
Het is een oorlog van bandelooze groot-
machtspolitiek, die voortvloeit uit
honger naar macht, hetzij gezocht in
dran r naar economische uitbreiding.
Nochtans wilde do spreker de verant
woordelijke rollen niet aan de naties
uitdeelen. Doch in zijn oog leed het
geen twijfel, dat Servië en België
slachtoffers van economischen machts
honger zijn.
Servië lag onder den economischen
druk van Oostenrijk, zoo zelfs, dat de
Duitsch© S. D A. P. verklarenkon.dat
het aan Duitschlaud niet geoorloofd
was Oostenrijk in zijn kring te steunen.
Nochtans geeft Servië niet zoo een
zuiver beeld van voedsel voor econo
mischen honger als België.
Belgie toch was niet alleen de koit-
ste weg naar Frankrijk. Belgie moet
als voedsel voor Duitschland's econo
mische politiek dienen, omdat het ge
legen is tegenover Duitschland's groot
sten economischen vijand Engeland.
Eerst moet, om Engeland te kunnen
bedwingen, Belgie getroffen worden in
bet hart. Duitschland moet zich reebt
tegenover Engeland kunnen vastzetten,
en daarom zal ook Nederland, zoo meen
de van Cauwelaert, misschien langs
langzameren en vreedzameren weg aan
die streving van Duitschland onder
worpen worden. Belgie is dan ook de
inzet van den strijd, wijl slechts, na
Frankrijk verslagen en Belgie geknecht
te hebben, Engeland met succes en
blijvend beheerscht kan worden.
Deze economische machtshonger wordt
verwekt door meerdere dogma's, o.a.
dat er geen recht is dan zedelijke
krachtdat de oorlog een noodzakelijk
heilmiddel is bij klimmende ontwikke
ling van een volk om de innerlijke
gezondheid t« bewarendat Duitsch
land geroepen is een zending te ver
vullen en ten slotte, dat kleiu-Staten
hebben uilgediend
Maar wat is er dan noodig, opdat
klein-Staten bestaansrecht bezitten Dat
ze zichzelf kunnen beheerschen, dat ze
arbeiden, dat ze scheppen, dat Z3 ster
ven kunnen voor groote beginselen.
Hebben de klein Staten niet de eeuwen
door getoond op wetenschappelijk, staat
kundig en economisch gebied bovenaan
te staan, zoo goed als groote naties i
Staan daar als getuigen niet in Neder-1
land onder meerdere helden Tromp
en De Ruyter en in het arme Belgen-
land Roeland, van Artevelde, Mem-
ling, Van Eijk, Rubens en talloozen
meer
Neen, Europa is gebouwd door kleine
volken en geen volk bestaat om te
sterven. Zijn bestaansrecht toont zich
ook in de rol die het in het verleden,
thans en in de toekomst vervulde of
zal vervullen. Tuns: staan Nederland
en het Belgenlaud niet bovenaan op
economisch gebied, op het gebied van
wetenschap en kunst? Nemen Neder
land en het land der Belgen geen voor
rang in onder de beoefenaais van volks
ontwikkeling j
En blijkt niet uit de historie, dat
België en Nederland op wetenschap
pelijk en kunst-gebied hun schoonste
triomfen behaalden in den tijd hunner
vrijheid En werd de levendmakende
scheppende kracht onzer vo'ken niet
gedood in perioden van nationale ver
drukking? Wie kan dan nog aan het
bestaansrecht onzer volken, aan dat van
kleine naties twijfelen?
Doch bovendien zijn de kleine vol
ken de pioniers onder de naties. Bel
gië is een proefveld onder de volken
op maatschappelijk gebied.
Maar verder dienen de kleine naties
om toenadering te brengen onder de
grooterezij vormen de zachte druk-
kingsvlakten tusschen de groote vol
ken en België bovenal was in dit op
zicht een centrum voor internationale
onderhandelingen op meer dan hon
derdvijftig congressen. Is het dan geen
zegen, dat er met dit doel kleine vol
ken bestaan, zooals het Belgenland en
Holland
Zonder materialistische voordeelen in
uitzicht sneven de kleine volken thans
en in 't verleden.
mmë
Thans is 't rechts-bewustzijn opge
schrikt.
En na dezen strijd zullen de groot-
staten ook de behoefte weer voelen
naar overeenkomsten in recht. Zij zul
len dan inzien, dat 't noodig is, dat
de kleine volken hechter staan dan
ooit, Maar ook de kleine volken zullen
hun positie, hun hooge roeping meer
bewust zijn geworden.
De kleine volken weten dan, dat ze
in West-Europa de macht in handen
hebben.
Waarom zouden wij niet gaan ge
armd? Waarom niet instemmen te
zamen het nieuwe lied, dat na dezen
krijg zal gezongen moeten worden
Moge op den dag van België's be
vrijding, aldus spr., de hand van Ne
derland grijpen in de hand van Bel
gië.
Komt daarom, mannen van Neder
land, zoo besloot Van Cauwelaert zijn
rede, op den dag van België's overwin
ning uwen dank inoogsten in onze
steden en landbouwen, komt samen
werken met uwe Belgische broederen.
Toen de soldaat K., afkomstig uit
Tilburg, te Nispen, des nachts aan de
grens de wacht hield, werd hij plotse
ling van achter overvallen.
Hem werd het geweer ontrukt, en in
een sloot gedrongen. Bij de poging om
zijn vuurwapen weer te bemachtigen,
bracht de aanvaller den vinger aan den
trekker en een kogel trof de hand van
landverdediger. die door den geweer
loop in andere richting te dringen zich
voor grooter onheil bevryd had. De ple
ger van dezen lafhartigen aanslag wist,
begunstigd door den pikdonkeren nacht,
te ontvluchten.
Nu wegens het heerschen van mond
en klauwzeer de markten te Leiden
niet gehouden worden, brengen de koop
lieden hun vee naar stallen in de om
geving van Leiden om het daar te ver
handelen. Thans is in enkele dier stal
len, toebehoorende aan den landbouwer
Zwetsloot, bij den Maredijk, mond- en
klauwzeer vastgesteld. Ongeveer 150
stuks vee, waaronder een groot aantal
toebehoorende aan verschillende koop
lieden, zal worden afgemaakt.
TKLEPH. Mo. 19.
Sf IS*
Indien U op de hoogte wilt zjjn, wat de mode in Heeren- en
Kinderkleeding brengt, bezichtigt dan MU onze Etalages-
\n;nvsBitD
Frans FRERKER
Co.
EXPOSITIE
Heeren
en
Kinderkleeding
m