Hel Land van Heusden en illena, de Langstraat en de Hommelerwaard,
Het Paaschfeest.
De vrouw van den Banneling,
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
iVo. 34:52. Zaterdag 3 April
EERSTE BLAD.
FEUILLETON.
MnimnU
1915.
VOOR
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 0.75,
franco per post zender prijs verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 71/* ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag
middag 12 uur ingewacht.
We vieren dit jaar vroegtijdig het
Paaschfeest. Laten we hopen dat de
Natuur meedoet. Want by Paschen
behoort nu eenmaal mooi weer. Immers,
het Paaschfeest is het feest der Vreug
de en der Koop. We hebben geleerd
dat het ongeveer gelijktijdig met een
blij Heidensch feest gevierd werd het
feest van de Lente. De opstanding van
Christus en de wederontwak ng der
Natuur, deze twee blijde gebeurtenis
sen zijn in ons werelddeel door de
Christenen van oudsher altyd te zamen
gedacht en gevoeld. Wel is in onze
Noordelijke landen de Natuur vaak
achter, maar de hoop op de wezenlijke
Lente is toch met Paschen overal
levendig. En zoo is is 't altijd geweest.
Geen wonder dus dat het Paaschfeest
vaak het onderwerp is geweest, dat
onze dichters inspireerde. Wie denkt
hierbij niei aan den vorst onzer dich
ters, den onvolprezen Vondel? Maar
reeds lang vöbr hem, in de in vele
opzichten zoo duistere Middeleeuwen,
had het Paaschfeest de dichterlier hoog
gestemd en werd het soms bezongen
op een wijze, die ons, „hoogst beschaaf
de menschen van de twintigste eeuw",
zeer eigenaardig aandoet. In deze don
kere tijden de Middeleeuwen zijn
poëzie en Natuur en Godsdienst ten
nauwste verbonden, 't Is werkelijk te
bejammeren dat de Renaissance op deze
Natuurpoëzie allernoodlottigst heeft in
gewerkt. En ook op de godsdienstige
poëzie deed zy haar verkeerden invloed
gelden, wat voor een deel te wijten is
aan het averechtsche begrip, dat velen
van deze dichters en schrijvers van
haar hadden.
De vreugde van het volk der Mid
deleeuwen op het Paaschfeest heeft een
zeer eigenaardig karakter gehad. De
Middeleeuwsche poëzie is er de af
spiegeling van. Voor ons was het een
bijna onverklaarbare uitgelatenheid,
twee dagen na de treurnisse op Goeden
Vrijdag. Niet enkel in huis, ook op de
straat, in 't vrye veld, ja, zelfs in de
kerk was men uitgelaten vroolijk. De
predikers lieten hunne hoorders harte
lijk lachen. Zij wisten wel dat de goê-
gemeente geen ernst meer verdragen
kon, na veerttg dagen rouw en vasten.
47)
Zeg eens, riep de griffier, ge zijt een
vriend van Pidon en kunt mij zeker wel
inlichtingen verschaffen omtrent een land-
genoote van mij.
Martha Ribout?
De dochter van den pachter van La
Brousse.
Onze kassierster?
Juist. Maakt zij deel uit van de bende?
Hoe bedoelt gij dat?
Ik bedoel of zij op de hoogte was?,.
Van die zaak van de oude freule,
voltooide Cabiral.
Zij wist er niets van.
Zijt gij daar zeker van?
Volkomen.
En nu
Weet zij alles.
Sedert wanneer?
Sedert twee dagen.
Hoe?
Door een onbescheidenheid.
Van wien?
Cabiral wees op zijn borst. Hier staat
de schuldige! zeide hij.
Zij is dus onschuldig? vroeg de grif
fier.
Als een pasgeboren kind.
Dat doet mij genoegen, maar waarom
blijft zij bij dien schurk
Begrijpt gij dat nieteen trekpleister,
zeide Cabiral.
Begrepen Ga dus heen en zwijg, gij
zult er u niet over te beklagen hebben.
Er moest vreugde zijn, vreugde, die
zich bij de eenvoudigen weldra uitte
in pretvreugde, omdat het Lente
wasvreugde, omdat Christus den
men8ch, in zonde geboren, had vrijge
kocht door zijn bloed, aan het Kruis.
't Heeft er allen schijn van dat de
Middeleeuwers dus zoo wreed waren
dat zij enkel dachten aan hun bevrij
ding en niet aan den marteldood van
C.iristus Wij kunnen dat natuurlijk
niet beslissen. Maar wie de geestelijke
liederen van vöör de Kerkhervorming
kent, weet dat onze voorouders het een
blijde gebeuitenis vonden dat de Zalig
maker voor hen was gekruisigd. Zoo
lezen we o.m.
„Het gheviel op eenen donderdach
„Omtrent der sester uren,
„Maar dat die heere Jezu^ gevan
ghen wert
„Het was ons een goy avonture".
Jezus was in Glorie gezeten aan
Godes rechterhand. Waarom zou men
dus treuren Het Geschenk van zijn
Bloed had men dankbaar en vreugde
vol te aanvaarden.
Dezelfde vroolijkheid vindt men ook
in onze Mysteriespelen, als ,,Van ons
liefs Heeren verrisenisse", nog te Maas
tricht vertoond in het jaar 1561.
In de Middeleeuwen zijn vreugde en
pret vermengd ook de blijdschap over
de Opstanding en die over de Lente.
Het Paaschlied wekt de gedachte aan
het Kruis, het Bloed, de Glorie der
Opstanding, de eerste bloeiende mei
doorns, de eerste nachtegalen, de kab
belende beekjes tusschen de aan bloe
men rijke weiden. De dichters juichen
over het einde der sombere vasten,
over de redding door Christus en om
dat het Lente is en zij vermengen
hun verschillende vreugde-oorzaken in
een symboliek gedicht, waarin het
Kruie een meidoorn wordt, Christus
om zijn Verlossers-woorden een nachte
gaal, Zijn bloed, stroomend te onzer
bevrijding, wordt de beek, die lafenis
brengt aan de velden.
Laten de Paaschklokken, beierend
door een heldere lentelucht, ons allen,
bij onze vrome gevoelens, ook blijde
gedachten geven aan schoone Lente
dagen, aan bloeiende meidoorns, schit
terende bloemenvelden, beekjes met
zingende nachtegalen aan hun oevers,
aan jonge Liefde en Vreugde der rijpe
re jaren.
Cabiral verlangde niets lieverhij had
behoefte aan frissche lucht en daalde lang
zaam de monumentale trap af.'t Gebeurde
had hem overbluft, en hij was lang niet
ontevreden over den slag, die Straub en
Pidon op het toppunt van hun roem zou
treffen. De strijd was aangebonden, de man
der duisternis zou ditmaal zijn meester
vinden en achter diens gestalte zag Cabiral
duidelijk de figuur van baron Raynaud op
doemen, die naar hij geloofde ook in die
duistere zaak betrokkenen de andere vijand
der schatrijke, royale vreemdelingen moest
zijn.
Intusschen bekende Cabiral zich eerlijk,
dat hij ver boven zijn verdienste beloond
werd, want gewoonlijk wo den menschen
van zijn slag, die hun medeplichtigen ver
raden, met niets anders dan een kleinigheid
voor de moeite en wat toegevendheid van
den kant der justitie betaald. Hij werd beter
behandeld, nu hem in ruil voor zijn ver
raad een fortuin in uitzicht gesteld werd
't Was haast ai te mooi!
Toen hij langs de kamer van den con
cierge ging, hield Sauvagnat hem staande.
Wilt gij een goeden raad van mij
aannemen; zwijg dan als een mof, leef heel
matig, en ga slapen.
Een der mulattinnen zat in een hoek
van het vertrek.
Ja, ga slapen, herhaalde zij met een
coquet lachje, dat twee rijen ivoorwitte
tandjes liet doorschemeren.
Eerst bleef Cabiral het antwoord schuldig,
want voor de deur van het hotel zag hij
de lange gestalte van Fulgence Guillard,
die hem onderzoekend opnam.
Go den avond, mompelde hij terwijl
hij het vertrek verliet.
Goeden avond, zeide deAuvergner.
En het schoone meisje riep hem met haar
zilveren stem na:
Buena noche, Senor!
Buitenland.
Volgens de „Popoio d'Italia" zou
men in Italië een nieuw en zeer ernstig
Duitsch complot op het spoor zijn.
Eenigen tijd geleden ging te Bologna
de Duitsche bierbrouwerij Spiess failliet.
Het Italiaausche personeel kreeg zijn
ontslag, evenals in de opslagplaatsen
te Rimmi, Padua, Ferrare, Bologm,
Mestra en Virona, welke alle gesloten
werden. Alleen een aantal Duitsche
werklieden bleven iu functie, evenals
de directeur Schmidt, een schoonzoon
van den eigenaar der brouwerij.
Het schijnt, dat er redenen zijn om
aan te nemen, dat de opslagplaatsen
opzettelijk gesloten zijn, en dat men
ze ondermijnd heeft, teneinde ze op
het juiste oogenblik in de lucht te doen
springen. Het is opmerkelijk dat alle
opslagplaatsen van de firma Spiess steeds
gelegen zijn nabij de spoorwegstations
en wel op korten afstand van de voor
naamste spoorwegvertakkingeu.
In de verschillende sted n werden
geregeld beschuldigingen tegen de firma
uitgebracht, welke thans te Bologna
door de autoriteiten nauwkeurig onder
zocht worden. Te dien einde is een
ploeg werklieden onder leiding van 2
ingenieurs aan het werk gezet.
De „Times" zegt, dat het met de
werving in Engeland niet goed meer
gaat. Er zijn nog heel wat meer mannen
noodig voor de taak om de Duitschers
uit Frankrijk en België weg te dringen.
De regeering moet openhartig aan het
land zegge i, boe het er mee staat. Zij
moet feiten geven en zich niet bepalen
tot een vaag en vernederend beroep
op de menschen, dat de spot van de
naburen, van de neutralen en van den
vijand wordt.
Allerlei verwerpelijke manieren wor
den te baat genomen om de werving
aan te wakkeren, soms dwaze, soms
onbillijke maatregelen; soms gaan ze
gepaard met bedekten dwang, b.v. tegen
over een grootaantal spoorwegbeambten,
die men voor de keuze stelt van te
dienen of op straat te worden gezet.
Aan den anderen kant worden krach
tige jonge mannen onder allerlei voor
wendsels thuis gehouden allerlei baan
tjes zijn gemaakt, die min of meer met
den oorlog in verband staan, enz. De
„Times" wil, dat de regeering het land
ruiterlijk dan toestand zal bloot leggen,
anders komen ernietgenoegvrijwilligers.
In het kabinet van den markies, zeide
burggraaf Cesar tot den griffier, die zich
gereed maakte om den avondtrein naar
Mayenne te halen:
Martha Ribout, mij dunkt dat ik dat
meisje ergens ontmoet heb.
XX.
De menscli wikt
't Was een verstandige raad, dien de
coocierge gegeven had, en Cabiral zou hem
gevolgd hebben als niet juist Straub zich
op zijn weg bevonden had. De argwaan
van den laatste was gaande gemaakt door
het dien middag van baron Raynaud ont
vangen telegram en hij had zich direct op
weg begeven om nasporingen te doenmaar
helaas te vergeefs 1 De blinde was spoorloos
verdwenen en niemand kon zeggen waar
hij gebleven wasEen paar agenten hadden
nu en dan wel een blinden bedelaar, door
een witten poedel geleid, in de avenue
Gabriel opgemerkt, maar dat was alles,
wat hij te weten kon komen. Niemand kon
zeggen vanwaar hij gekomen, of waar hij
heengegaan was.
Aan 't eind van zijn vruchtelooze na
sporingen wa; hij weer op 't kantoor in
de rue Castiglione gekomen en had daar
bemerkt dat er verraad gepleegd was en
niemand anders dan Cabiral daaraan schul
dig kon zijn want. na twee dagen van
zelfbeheersching had Martha Ribout zich
niet langer kunnen inhouden en was de
bom tusschen haar en Pidon losgebarsten.
Een toevallige omstandigheid had tot de
uitbarsting aanleiding g- geven, want toen
Lazare, die reeds voor dien dag zijn afscheid
genomen had, on ver wacht'even terugkwam,
verraste hij zijn verloofde, terwijl zij haar
koffer pakte om het huis, dat haar zulk
een afschuw inboezemde, te verlaten, en
werd door haar met de grootste minachting
De Amerikaansche bladen publi-
ceeren vau tijd tot tijd interviews met
verschillende leidende personen, welke
interviews niet altijd betrouwbaar blij
ken te zijn. In hoe verre dus de mede-
deeling van de „New York World"
o/er een uitlating van Keizer Wilhelm
juist is, blijft de vraag, maar volledig
heidshalve zij hier toch van die mede-
deeling melding gemaakt. Keizer Wil
helm dan zou aan den heer Balliu, den
bekenden leider vau de Hamburg
Amerika Lijn, die op verzoek van den
correspondent van de „World" den
Keizer om een verklaring zou hebben
gevraagd, hebben gezegdIk wenschte
dezen gruwelijken oorlog niet. Mijn
grootste wensch was steeds dat ik mijn
leven zou mogen eindigen zonder
Duitschland in oorlog te zien. Ik heb
door alle daden gedurende mijn zes en
twintigjarige regeering wel getoond,
dat ik noch dezen noch een anderen
oorlog wilde.
Ik weet dat deze oorlog niet is ge
komen door Duitschland, maar door
de andere natiën die thans tegen ons
strijden. Maar nu de oorlog over ons
is gekomen, acht ik het mijn plicht te
volharden en ik ben overtuigd dat de
oorlog met een overwinning voor
Duitschland zal eindigen. Hij zal voor
Duitschland goed afloopen. Ik ben in
het veld met mijn dappere soldaten.
De overwinning zal aan ons zijn.
Omtrent de Dardanellen seint de
correspondent van de „Neue Freie
Presse" te Athene
Van Lemnos wordt gemeld dat in den
krijgsraad der geallieerden, waaraan de
admiraals en generaal d'Amade deel
namen, besloten is, de forceering van
de Dardanellen uit te stellen, daar tot
dusver het voor de Dardanellen bijeen
getrokken leger niet meer dan 30.000
telt en de operatiën dus geen uitzicht
op slagen bieden. Tot dit besluit droeg
ook bij het feit, dat de eilanden voor
de Dardanellen voor de concentratie
van zoo groote troepenmachten onge
schikt zijn wegens gebrek aan water,
veevoeder en woonplaats, en de man
schappen op de transportschepen teveel
zouden hebben te lijden, zoodat gevaar
voor epidemieën zoude dreigen.
Het Fransche stoomschip Emma, van
Havre, is zonder waarschuwing, bij Bea-
chy Head door een Duitsche duikboot
getorpedeerd. Het schip zonk oogen-
blikkelijk. Volgens bericht zijn 17 van
de 19 man van de bemanning ver
dronken.
behandeld. Zij verheelde hem niet, dat zij
hem tot iedere misdaad in staat rekende,
en dat zijn ontrouw niet de eenige reden
voor haar vertrek wa«. Een toespeling op
de zaak Orgères maakte den medeplichtige
de zaak duidelijk.
Er viel niet aan te twijfelen, Cabiral
moest gebabbeld hebben, en werd dus lang
zamerhand al te gevaarlijk.
Martha was flink genoeg om weerstand
te bieden aan de smeekbeden en betuigingen
van berouw van Pidon; onvermurwbaar
bleef zij bij haar voornemen en liet zich
per rijtuig naar het station brengen, waar
zij den trein naar Bretagne nam. Zonder
rijk te zijn, had zij genoeg geld overgespaard
om onafhankelijk te kunnen leven.
Na haar vertrek overlegden Straub en
Pidon, hoe nu te handelen, de toestand
was ernstig; wel maakte de laatste zich
sterk de voegere linnenmeid van Combiers
binnen een paar dagen gerust te stellen,
maar Cabiral boezemde hun onrust in. Hoe
kon men hem beletten verder te babbelen?
Er werd om hem gezonden, maar hij was
nog niet thuis en nergens te vindenGeen
wonder dus dat Straub, in een even slecht
humeur als een jager, die het wild gemist
heeft, met langzame schreden zijn woning
weer opzocht, en toen hij bij het licht van
een gaslantaarn den Gasconjer ontdekte,
een zucht van verlichting slaakte. Nu zou
hij ten minste te weten komen, wat hij te
duchten had.
Het hotel van den markies d'Anguilas
heeft twee ingangen en twee concierges en
ofschoon hij de huurder van een gedeelte
van het hotel was, ging Straub nooit door
de poort aan de avenue d'Autin binnen,
ook nu trad hij de deur aan de straat Jean
Goujon binnen, waar de concierge, die hem
opende, lang zulk een deftig personage niet
was als haar collega Sauvagnat.
't Was een weduwe van ongeveer vijf en
De president van de Fransche Repu
bliek bracht Zondag een bezoek aan
het leger in Champagne, hetwelk hij,
evenals generaal Jofire had gedaan,
persoonlijk geluk wilde wenschen met
de schitterende blijken van moed en
voortvarendheid, die de troepen onlangs
in de streek van Perthes, Souain en
Mesnil-le8-Hurlus hadden betoond, waar
door het Fransche leger groote voor-
deelen heeft kunnen behalen.
De president nam alle plaatsen waar
onlangs gevechten zijn geleverd, in
oogenschouw, constateerde ook de waar
de van het gewonnen terrein, bezocht
de gewonden en ontbeet te midden der
troepen.
Den volgenden dag bracht Poincaré
zijn geluk wenschen aan de troepen in
Argonne, die zich in de jongste dagen,
vooral bij Vauquois, zoozeer onder
scheiden hadden, hij bezocht de artil
lerie-stellingen en loopgraven en voer
de gesprekken met officieren en sol
daten in hunue kantonnementen.
De president kon constateeren, dat
in Champagne en Argonne de chefs
vol vertrouwen waren en dat de man
schappen een bewonderingswaardige
blijmoedigheid en gehardheid toonden.
Allen zijn bewust van de moreele su
perioriteit, die zij op den vijand heb
ben gekregen en hebben een vast ver
trouwen in de eindelijke overwinning.
Het groote Noorsche stoomschip
„Bergensfjord" dat op Amerika vaart
en op weg van New York naar Chris-
tiania was, wordt vermist. Het had
Zondag in Bergen moeten zijn; tot nu
toe heeft men geen bericht ontvangen.
Het schip had koren voor de regeering
en een andere belangrijke lading, be
stemd voor Noorwegen, aan boord. Er
bevonden zich ongeveer 1000 passagiers
aan boord, die het Paaschfeest in hun
vaderland wilden doorbrengen. Man
vreest te Christiania, dat het schip
onderweg is aangehouden.
De Milaneesche „Avanti" gaat heftig
te keer tegen het verbod van publi
ceering van militaire berichten, waar
mede alle vrijheid van drukpers h.i.
ophoudt. Het blad maakt verder sol
datenbrieven openbaar, waarin de schrij
vers zich tegen den oorlog uitspreken
en voorspellen, dat er ingeval van een
ingrijpen door Italië revolutie zal uit
breken. Eerstdaags zal dan ook, in
weerwil van het verbod der overheid,
in Milaan een groote betooging voor
de handhaving der onzijdigheid worden
gehouden.
veertig jaren, die veel van een pretje hield
en vaak vrij biljetten voor theater en con
certen van den tweeden rang kreegzij
heette Félicie Bertin en was ondergt schikt
aan Sauvagnat, die als heer en meester het
bevel voerde over de beide ingangen, die
op het binnenplein lamenkwamen.
Wat drommel, kon Cabiral hier uitvoeren,
was de eerste gedachte, die Straub op het
zien van zijn bediende te binnen schoot.
Het gebeurde had hem wantrouwend ge
maakt en 't was een verzuim geweest, dat
hij niet gezorgd had beter ingelicht te zijn
omtrent de vreemdelingen wier Oostersch
fortuin de menschen verblindde, en zand
in de oogen strooide.
Dat verzuim moest, hoe eer hoe beter,
hersteld worden!
Toen hij het gebouw verliet stond Cabi
ral vlak voor Stra b, wiens valech gelaat
een welwillende uitdrukking had aangeno
men en die met een honingzoete stem
vroeg
Zijt gij hier geweest?
Zooals gij ziet.
Een goede boel
Dat geloof ik ook wel
Is 't onbescheiden te vragen, wat gij
daar te maken hadt?
Volstrekt niet.
Het instinct van zelfbehoud fluisterde den
Gasconjer een leugen in en hij zeide op
geheim zinnigen toon
Ik maak haar het hof, of is dat mis
schien verboden
Men kan zijn eigen zaken behartigen
als men er voor de zaken van anderen
komt.
Begrepen
't Is niet mogelijk iets voor u verborgen
te houden.
Wordt vervolgd
