Het Land van Hensden en Altena, de Langstraat en de Sommelerwaard.
GEÏLLUSTREERD7'
ZONDAGSBLAD.'
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 34SS. Zaterdag 7 Augustus
1915.
Uitgever van
deze Courant,
a 45 ets- ner 3 meerdei
VOOB
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per B maanden f 0.75,
franco per post zender prijsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke rege
meer 71/» ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag
middag 12 uur ingewacht.
Buitenland.
De werving voor bet Britsche leger
in Australië is Maandagochtend begon
nen met een betooging te Adelaide.
Sir Henry Gal way, de gouverneur, wees
in een vaderlandslievende redevoering
op de noodzakelijkheid en den plicht
van iederen geschikten man om naar
het front te gaan. Crawford Vaughan,
de eerste minister, zeide: de strijd in
Europa gaat ons evenveel aan, alsof hij
hier in ons land gestreden werd. Wan
neer de deur van Konstantinopel ge
opend wordt, is de ondergang van
Duitschland verzekerd. Zullen wij deel
hebben aan die zegepraal? (GeroepJa.)
„N. R. Ct."
Uit Konstantinopel wordt aan de
Deutsche Tageszeitung" gemeld, dat
een over geheel Griekenland verspreide
oproeping van den Engelschen mili
tairen attaché te Athene ten doel heeft
Grieksche reserve-officieren onder de
meest aantrekkelijke voorwaarden voor
de operatiën tegen de Dardanellen aan
te werven.
Behalve een verdubbeld oorlogstrac-
tement wordt aan de officieren een
hoogere rang aangeboden.
De Regeering te Athene heeft de op
roeping, waar die aangeplakt was, laten
wegnemen en tegelijkertijd met kracht
bij den Engelschen gezant geprotesteerd
met uitnoodiging om dat onwettelijk
optreden te staken.
Uit Laibach wordt aan de „Frank
furter Zeitung" gemeldZaterdagmor
gen wezen de gezamenlijke instrumen
ten een zeer hevige aardbeving aan op
een afstand van 8300 K.M. Het begin
was om 2 uur 44 minuten 48 seconden
in den morgen. De grootste bodembe
weging van 0.03 m.M. werd om 3 uur
16 min. 58 seconden vastgesteld. De
beweging eindigde tegen 5 uur. Op de
plaats waar zij geschiedde moet de aard
beving vernielend geweest zijn.
De Gazetta del Popoio meldt dat de
jongste Italiaansche ministerraad heeft
besloten een nieuwe heftige nota aan
de Porte te zenden en den tekst reeds
aan den gezant te Konstantinopel heeft
geseind. Onder de in Turkije tegenge
houden Italianen zijn naar de nota
betoogt 700 dienstplichtigen. Ook
weigert Turkije nog steeds aan de ei
genaren der sleepboot Mombello elke
schadevergoeding en gaat voort de
Italiaansche vlag in de Dardanellen te
misbruiken.
1
Ter gelegenheid van den jaardag van
het begin van den oorlog geven de
Dui tsche bladen de navolgende statistiek:
Het overige groote gedeelte van de
veroverde kanonnen en mitrailleurs ie
niet terug gezonden maar bleef bij de
troepen om tegen den vijand gebruikt
te worden.
Nauwkeurige getallen hiervoor ont
breken.
In het geheel kan men rekenen op
een krijgsbuit van zeven tot acht dui
zend kanonnen en twee tot drie dui
zend mitrailleurs.
Aan de „National Tidende" wordt
uit Parijs geseind, dat de uitzending
van Japansche hulptroepen ten getale
van 500.000 man een uitgemaakte zaak
is. Deze troepen zullen over Wladiwo-
stok naar het Russische front gaan.
Aan den „Berliner Lokal Anzeiger"
wordt uit Genève medegedeeld door een
aldaar aangekomen Zwitser, dat nog
zes klassen der marine-reserve in Italië
gemobiliseerd zijn.
Ook andere voorteekens wijzen er op,
dat Italië zich op een expeditie Daar
Turkije voorbereidt, welke vermoedelijk
Klein-Azië tot doel heeft.
De Deutsche Tageszeitung verneemt
uit Kopenhagen, dat tusschen de En-
gelsche regeeriDg en de Lanston Mo
notype Company te Philadelphia eene
overeenkomst is getroffen, waarbij
deze maatschappij, welke tot nu toe
slechts zetmachines aanmaakte, voor
Engeland kanonnen van groot kaliber
zal fabriceeren. Het smeedstaal daar
voor zal door Engeland worden ge
leverd.
De fabricage is reeds onder toezicht
van Engelsche zaakkundigen, begonnen
en de eerste bezending grondstoffen
uit Engeland aldaar aangekomen.
Een telegram uit Londen van giste
ren meldt, dat bij Kon. Besluit vanaf
13 dezer de uitvoer van steenkool naar
het buitenland verboden zal zijn.
Naar uit Rome wordt gemeld hebben
de Italianen, hoofdzakelijk aan de
Ison-o, thans 17000 gevangenen ge
maakt, waaronder 380 officieren.
Bij een grooten brand te Conetanti-
nopel, welke enkele dagen geduurd
heeft, zouden niet minder dan 5000
gebouwen een prooi der vlammen zijn
geworden, waaronder het Duitsche
hospitaal, dat vol gewonden lag.
Te Temple in den Amerikaanschen
staat -Texas, is een neger, beschuldigd
van moord op 8 blanke kinderen,
uit de gevangenis gehaald en door
de bevolking ten aanschouwe van dui-
zende vrouwen en mannen levend
verbrand.
Naar wordt gemeld is het Servische
leger thans geheel gereorganiseerd en
w iiUWlVlk
schappen. In Oosienrijk-Hongarije zijn
3190 officieren en 610.000 onderoffi-
ren en manschappen, waarvan het
grootste deel door de Duitsche troepen
gevangen genomen is.
Het totaal Russische krijgsgevange
nen is 8790 officieren en 1.330.000 on
derofficieren en manschappen.
3o. Aan krijgsbuit werden in de
Duitsche stapelplaatsen tot Juni gesteld
5234 buitgemaakte kanonnen en 1556
mitrailleurs.
In de „Fortnighty Review" van
Augustus noodigt de schrijver, die on
der den naam En Vedette schuil gaat,
Nederland nogmaals uit, aan den oor
log deel te nemen. Het is nu „Hol
lands kans"
Wordt België of blijft België Duitsch,
dan is net met Nederland gedaan. Dat
ziet men hier te lande zoo de schrij
ver meer en meer in-
België vertrouwde op zijn „vod pa
pier" in plaats van een inillioen soldaten
op de been te brengen. Het lijdt nu
door de fouten van zijn politici, die
meenden dat België te goed door ande
ren beschermd was om het noodig te
maken zich zelf te beschermen. Laat
Nederland die les ter harte nemen.
Het weet, dat als de bondgenooten er
niet in slagen, de Duitschers uit Bel
gië te gooien en uitgeput zich aan den
strijd ontrekken, het zelf dat op zijn
eigen hand niet zal vermogen, en dan
zal het later berouw hebben, dat het
niet door op het rechte oogenblik in
te grijpen de schaal heeft doen door
slaan en daarmede zijn buur en zich
zelf niet de vrijheid verzekerd heeft.
O, mocht er voor Hollands eigen be
lang, zoowel als voor de belangen van
de menschheid in het algemeen, een
Willem de Zwijger of een Willem de
Derde opstaan
En Nederland is niet machteloos,
pleit de schrijver verder. Zijn strate
gische positie de waterlinie, onge
lijk sterker dan de Maaslinie van Bel
gië maakt het ongewoon sterk. Met
zijn linkervleugen op de waterlinie
rustende, zou het Nederlandsche leger
zijn aandacht kunnen samentrekken en
de overgangen niet alleen van de Maas,
maar van „de belangrijke kanalen die
er evenwijdig aan loopen" De er
kenning, dat ten Westen van de Ne
derlandsche Maas de opmarsch lang
zaam zou zijn, was waarschijnlijk de
reden waarom de Duitschers in Aug.
niet in Nederlandsche grondgebied heb
ben geschonden, toen de meeste mili
taire autoriteiten verwachtten, dat zij
het zouden doen.
Hij becijfert vervolgens, dat ons le
ger nu bestaat uit 260.000 man. Met
die 260.000, het dubbelen van wat Bel-
gie in Augustus klaar had, behoeft
ons land niet te vreezen, gelijk Belgie
onder den voet te worden geloopen.
Om de Duitscher neer te werpen,
hebben Engeland en Frankrijk alle
mogelijke hulp noodig, geen hulp, van
welken kant komende, mag onverzich-
tiglijk verworpen worden. En hoe kan
Nederland er buiten willen blijven,
vraagt de schrijver, nu het evengoed
als gij weet, dat de bondgenooten den
strijd van zijn onafhankelijkheid strij
den? Nederland wordt net zoo goed
met onderwerping onder 't Duitscho
juk bedreigd als Engeland en Frank
rijk. Zijn belang is dus duidelijk:
op het juiste oogenblik toe te slaan,
n.l. wanneer zijn meedoen den toestand
een beslissenden keer kan bezorgen.
Zelfs als alles prachtig gaat, zullen
de Hollanders er bij willen zijn, maar
te meer, wanneer het niet zoo goed
gaat. Alle onzijdige staten zullen in
zien, dat Duitschland (en Oostenrijk)
verpletterd moeten worden. Er zijn in
Europa nog negen landen onzijdig.
Met uitzondering misschien van Spanje
zal hun heden en toekomst er onder
lijden indien zij niet aan den oorlog
deelnemen. Neem Zwitserland I Wint
Duitschland het, dan zal het alleen
bestaan bij de genade van den Ber-
ijnschen meester. Maar Nederland heeft
het meest van een Duitschen overwin-
raar te vreezen. Slechts door metter-
laad in te grijpen zal Nederland voor
komen, dat bij een overwinning van
Duitschland het lot van Belgie het
treft, of dat het aan waardigheid en
achtiDg in de wereld verliest.
Onzijdigheid is een achtenwaardige
loudig, zoolang'er wordt gevochten om
krijgsroem of uit ouden volkshaat, maar
het is lafhartige verloochening vau
plichten der gemeenschap, als men toe
laat, dat een groote misdaad in eenige
maanden de beschaving van eeuwen
vernietigt.
Ten slotte stelt de schrijver ons ge
rust. We hoeven niet bang te zijn. De
Duitschers zijn zoo sterk niet meer als
toen zij België overstroomden. Nu is
het juiste oogenblik om aan een Duit
schen inval het hoofd te bieden. Bo
vendien zullen wij bondgenooten heb
ben, die, onverschillig of Nederland er
al dan niet bij komt, moeten aangroeien
„totdat het zoo goed als eenzaam en
alleen staat te midden van een veront
waardige en afkeurende wereld". Nu
is er voor Nederland, dat zooveel voor
de vrijheid heeft gedaan, nog een plaats
in de voorhoede.
Er is nog een reden, waarom hel er
op aankomt, dat Nederland meevecht.
Zijn strategische positie is de gewich
tigste in West-Europa, en het moet
meadoen, wil er een dramatische keer
komen in den langdurigen loopgraaf-
oorlog van Nieuwpoort tot de Vogezen.
De Duitschers hebben van België éen
vesting gemaakt. Alleen Nederland kan
die geweldige stelling omtrekken en de
deur openen voor een nieuw oorlogs-
tooneel waardoor de vesting Belgie baar
waarde zou verliezen. Daarom zou de
medewerking van Nederland zoo wel
kom zijn en zoo hoog worden gewaar
deerd. „Wil Nederland de kans waar
nemen om zijn eigen belang te verze
keren en de bondgenooten den groot
sten dienst te bewijzen waaraan zij
behoefte hebben?" Het zal dan ook
Belgie een nieuw martelaarschap be
sparen en een rol spelen, zijn geschie
denis waardig.
Het „Centrum" zegt in een beschou
wing over dit artikel dat het niet te
verwachten is dat dergelijk geschrijf
veel uitwerking zal hebben op de stem
ming in ons land.
Geen vreemdeling, noch ten Westen,
noch ten Oosten, of waar ook, behoeft
ons voor te schrijven, welke onze taak
is en wat ons belang vordert.
Wij kunnen dat zeiven het best be-
oordeelen en de leiding onzer zaken
berust bij de Regeering in den liaag.
Nederland wil den vrede en niet den
oorlog.
Het heeft van meet af aan een on
zijdigheid betracht, waaraan nog kort
geleden zoowel van Engelsche als van
duitsche zijde recht is wedervaren.
Wij willen die onzijdigheid hand-
raven naar alle kanten en ons door
;een der strijdende partijen als troef-
caart laten uitspelen, of als stormram
gebruiken.
Wij verkeeren niet in de positie van
de Balkan Staten en gaan niet uit op
verovering van grondgebied.
Wij hebben trouwens te veel van
den oorlogsgruwel moeten aanschou
wen, om daaraan nog grootere uitbrei
ding te willen geven.
Wie de rust en de vrije ontwikke-
ing der volken wenscht, en het behoud
van een behoorlijk evenwicht in Eu
ropa, verlangt ook geen verplettering
van de eene of andere mogendheid,
maar hoopt vurig, dat de stem, die op
den verjaardag van den oorlog uit het
Vaticaan over de wereld ging, spoedig
weerklank moge vinden bij de Euro-
>eesehe Kabinetten.
De Koninklijke Nederlandsche Stoom-
joot-Maatschappij te Amsterdam is
Woensdagmorgen op brutale wijze op
gelicht voor 150 balen koffie. Ingevolge
een telefonische opdracht, die van het
Ilaauwhoedenveem zou komen, werden
aan een onbekenden schuitenvoerder
150 balen koffie, ter waarde van onge
veer f 6000, afgegeven. Deze balen wer
den op eon dekschuit geladen, die door
een sleepboot wer 1 weggesleept. Bij na
dere informaties kwam echter uit, dat
van een dergelijke opdracht bij het
Blaauwhoedenveem niets bekend was,
zoodat bleek, dat men hier met een
brutale oplichting te doen had.
Des avonds heeft de politie de hand
gelegd op een loodschef van de Konink
lijke Nederlandsche Stoombootmaat
schappij en een zoon van een bekenden
opkooper van de Gelderschekade te
Rotterdam, als verdacht van deze op
lichting.
Uit Oostburg meldt men dat tusschen
St. Laureyens en Stroobrugge aan den
Bierendijk het lijk van een Belgisch
persoon aan den contact-draad is blij
ven hangen.
Zaterdagmorgen zou een inwoner der
gemeente Philippine, G. Bonte ge
naamd, een en ander aan de grens
overreiken. Hij raakte daarby met den
arm den draad aan, waardoor een elec-
trische stroom geleid wordt. De stroom
ging hem door het lichaam, wat den
dood ten gevolge had.
Zondagavond heeft er op de kermis
te Heiloo een ernstig ongeluk plaats
gehad. Terwijl de overvolle tram naar
Alkmaar reeds in beweging was, wilde
de heer S. uit Alkmaar met zijn 18-ja-
rige logé (een meisje uit Hoorn) nog
op de tram springen, met het nood
lottig gevolg, dat S. viel en zijn logé
van het balcon gleed tusschen loco
motief en wagen, tengevolge waarvan
beiden werden overreden De heer S.
zal vermoedelijk een zijner beenen
moeten missen; zijn logé was onmid-
delijk dood.
Toen H. M. de Koningin Zondag na
afloop van de godsdienstoefening in de
Groote Kerk te 's-Gravenhage in* het
rijtuig wilde stappen, trachtte een man
haar een enveloppe te overhandigen.
Een brigadier en een agent van politie
hebben dit verhinderd. Zij hebben den
man aangehouden.
In Juli van dit jaar is in de Rijks-
vischhal te IJmuiden ondanks het op
leggen van een deel der vloot rond
f 450.000 meer omgezet dan in Juli
1914.
Van 1 Januari af tot 1 Augustus
bedroeg de omzet ruim 6,2 millioen
gulden, welk cijfer 4 jaar geleden nog
niet eens een geheel jaar behaald werd.
De minister van Landbouw heeft aan.
de burgemeesters een lijst van artikelen
met maximumprijzen doen toekomen
en de bepaalde wensch uitgesproken
dat de gestelde maximum-prijzen streng
in acht zullen genomen worden.
Verschijnt wekelijks.
schat van Illustraties
aanscbsQwelijlc beeld van^tv-eri.°°p
Verkrijgbaar
bij den
(fr. p. post 52® ets.)
I*roeimiiimiers
IIEIIWSBLAD
T'-ar aar rvPP/i-no iof t.flprfln
van den Oorlog-.
De geringe prijs zai voor
geen onzer lezers een beletsel
zjjn om in te teekenen.
op aanvrage gratif.
ENTEEKEN BILJET
Ondergeteekende wenscht geregeld te ontvangen,
GEILItrSTRETKD ZON fJ AG3BLAJ)
tegeii den prijs ran 4o cents per S maanden.
Woonplaats, HAAK.
