voor Het Laud van iïeusden en Allena, de Langstraat en de Bommelertvaard. HESJE 1 DEN LÜPE10LEN Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden, No. 33QO Zaterdag IS September 1913. FEUILLETON. Bij dit nr. behoort een Bijvoegsel. NIET VERVULD. ET' Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f 0.75, franco per post zender prijsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke reg« meer 71/» ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag; middag 12 uur ingewacht. 't Is nog maar olechts eenige jaren geleden dat schrijver dezes, op een uitstapje in Duitschland, op eenschoo- nen avond aan vader Rijn vertoe vende, de eer had in gezelschap te ra ken van een beschaafde, vrijzinnige Duitsche familie. Het gesprek, waar mee de heerlijke zomeravond werd ge passeerd, achten we belangrijk genoeg om uit onze herinneringen op te diepen, want levendig is de indruk gebleven, dien we van dit interesante onderhoud hebben behouden. Met groote achting werd gesproken over den Keizer, al wist men wel dat er in het oog vallende gebreken waren, die echter beschouwd werden als „les défauts de ses qualités". Mijn zegsman herrinnerde er aan dat velen zich in dertijd het hart vasthielden, toen de jonge Wilhelm, met zijn impressionee- len aard en zijn onstuimig karakter, zich na den vroegen dood van zijn vader aan het hoofd van een zoo groot rijk en een zoo machtig en uitstekend georganiseerd leger als het Duitsche zag geplaatst. Men gevoelde dat de oude Bismarck 't met deze jongen man niet lang zou kunnen vinden, reeds om 't verschil van leeftijd alleen, nog daargelaten 't verschil van aard. Men vreesde voor oorlog. Want men wist zich noch zeer goed te herrinueren wat oorlog was, hoe weinig er boven dien met een oorlog is te winnen, hoe veel te verliezen. Iïoevele officieren waren er ook niet, wier strijdlust en eerzucht, wier wensch alleen reeds om carrière te maken, hen naar een oor log deed verlangen. En u weet im mers, zoo sprak de man, dat wij Mi- litar-Staat zijn. móéten krachtens onze positie in Europa. Thans zijn wij vele jaren verder, vervolgde hij, en is de Keizer nl. grootvader, en, God zij dank, wij hebben nog altijd vrede. Wel heeft 't meer dan eens gespannen, onder meer den nacht vóór de ver kiezing van president Fallières en ook bleven één nacht tijdens de Marrok- kaansche conferentie te Algeciras de telegraafkantoren met het oog op mo bilisatie-telegrammen geopend, zooals ieder hier weet. En ook vroeger span de 't zoo nu en en dan. Maar wij heb- ben vrede sinds 1871 en Europa heeft ook vrede met en door ons. Mijn zegs man drukte verder als zijn meening uit dat in vrijzinnige en industriëele kringen in Duitschland men in goede, althans in vreedzame verstandhouding wenschte te leven met het vrije en machtige Engeland, ondanks de toene mende concurrentie op de wereldmarkt. Ziedaar in hoofdzaak den inhoud van ons gesprek, dat in vele opzichten zeer leerzaam was en tot wederzijdsch genoegen werd gevoerd. Inderdaad, geen grooter gevaar kan de vrije ontwikkeling onzer beschaving bedreigen dan een noodlottige verdel gingsoorlog tusschen de beide Ger- maansche natiën, om voor het 't groote gevaar van ons eigen onafhankelijk volksbestaan maar te zwijgen. Want het zal velen onzer bekend kunnen zijn, dat het een lievelingsdenkbeeld is van den grooten Noordschen schrijver Björnsterne Björnsen dat er een sta- tenverbond tot stand komt tusschen al le volkereu om de Noordzee, allen van één stam, die allen den Leeuwin hun wapen voeren. Ook Gustav Frens- sen is deze meening toegedaan. En beide schrijvers, van erkend vrijzinni ge beginselen, hebben in Duitschland veel invloed, vooral Björnsen. Erkend moet worden dat wij in som mige dingen aan onze oostelijke buren een voorbeeld kunnen nemen. En on der deze dingen is het besef dat wie vrij wil zijn en blijven, voor die vrij heid, voorwaarde van menig kostelijk bezit, heeft te waken. Handel en industrie wenschen den vrede Dit woord van onzen zegsman nog even herhalend, kunnen we tevens nog een en ander memoreeren. Sinds 1870 beleeft Duitschland economisch, met enkele schokken, een verbazenden opbloei. Heette het vroeger arm, wilde mem toen bijvoorbeeld uit onze stre ken n ïar over de grens niet leveren dan tegen contante betaling, uit vrees bij levering op crediet nooit geld te zullen ontvangen, tegenwoordig betaalt onze oostelijke buur uit eigen beweging contant, wel wetende dat hij daarmede de laagste prijzen kan bedingen. Duitsch land wordt rijker. Al wie in Duitsch land reist kan 't zien met eigen oogen. Eenige jaren terug is nog bij eene plechtigheid aan de Bonnsche univer siteit erkend van officiëele, dus ge zaghebbende, zijde, dat het land naar 18) Zij wendde het hoofd af en waggelde met matten tred de trap op. Op haar ka mertje gekomen, zonk zij op de kleine ka- napee neder. Moeder en tante Mie kwamen beurtelings bij haar en spraken haar met liefdevoile woorden toe om haar te troosten, doch zij hoorde alles aan, alsof het onverstaanbare klanken voor haar waren. Slechts dat ééne weerklonk duidelijk in haar ziel: Hij be mint mij niet, hij wil slechts mijn geld en goed uit nood!" Was het inderdaad niet meer dan eenige uren geleden, dat zij onder de oude linde het hoofd aan zijn borst had gelegd en geluisterd had naar zijne woorden Was er sinds niet een eeuwigheid voorbijgegaan, lag tusschen toen en thans niet een zee van ellende en van wee? Zij snikte luid en drukte de handen tegen haar lijdend hart. Waar was haar kortston dige liefdesdroom gebleven? Tante, tante! kermde zij. Schrei maar goed uit, mijn hartje. Dat zal je verlichten. Ach, was de dag van morgen maar reeds voorbij fluisterde het arme kind. Ook de bangste uren gaan voorbij voor hem, die bidden kan. Ik kan nu niet bidden, tante, ik kan niet! Zoo ging de nacht voorbij en brak de dag aan, waarop hij bij vader zou komen om te spreken. Op Liesje's gelaat lag dien ochtend een bijna onnatuurlijke kalmte, alleen de oogen gloeiden koortsachtig. Werk tuigelijk nam zij als naar gewoonte haar kleine huiselijke bezigheden waar. Daar sloeg het elf uur. Thans zou hij komen. Plotseling bleef haar hart stilstaan. Zij had een bekende stap gehoord en daarop vaders luide stem vernomen. Was het niet slecht van haar, hem te laten heengaan, zonder hem de hand tot redding toe te steken Was hij niet Armj, haar goede speel kameraad. Het is immers nog tijd genoeg en alles kan nog geschikt worden Reeds wilde zij de trap afloopen, doch halverwege bleef zij staan. Ach neen, hij heeft mij immers niet lief! Zoo bleef zij daar geruimen tijd bewe gingloos staan. Daar ging de deur van de huiskamer weder open. Hij was het, hijZij zag zijn donkere lokken onder den helm uitkomen. Met geweldige slagen bonsde het hart haar in de borst, de herinnering aan gisteren stond haar levendig voor de oogen, in al haar zaligheid. En, als de straatdeur weder in het slot viel, dan zou alles voorbij zijn, voor immer. Armykreet zij en snelde de trap pen af. Te laat. Met dreunend geluid viel de zware eikenhouten deur dicht Verloren. Reddeloos verloren! XV. De [oude barones zat op haar kamer bij het haardvuur en wachtte met ongeduld op haar kleinzoon. Reeds drie malen had zij Sanna gestuurd, om te vernemen of hij reeds terug was. God sta mij bijklaagde de oude dame. Wat moet er van hem, wat van ons het maatschappelijke verbazend voor uitgaat. En nu? Hoe bedrogen is onze vriendelijke zegsman uitgekomen! Verschillende oorzaken hebben daar toe meegewerkt, waarvan het de moei te waard is ze na te gaan, al is de waarheid moeilijk te ontdekken. Duitenlaiid. Naar de Norddeutsche Allgemeine Ztg. meedeelt zijn door bemiddeling van een onzijdige mogendheid de Duit sche en de Eugelsche regeering over eengekomen om in wederzijdsche ge bied teruggehouden mannen tusschen 17 en 75 jaar toe te staan te vertrek ken, zoover zij niet geschikt zijn voor dienst in den oorlog. Sir Ivor Herbert is voornemens in een der eerstvolgende vergaderingen van het Engelsche Lagerhuis een motie voor te stellen, waarvan de strekking is dat, naar de meening van het Huis, tijdens den verderen duur van den oor log de diensten der geheele mannelijke bevolking in het Vereenigde Koniuk rijk tusschen 18 en 65 jaar ter be schikking van den koning behooren te worden gesteld voor zoodanige werk zaamheden als Zijne Majesteit zal be schikken. Uit Triest werd onlangs gemeld, dat visschers bij 't visschen op tonijnen een monsterachtig grooten haai gevangen hebben. Het ondier had een lengte van bijna 5 meter en een gewicht van 20 centenaar per meter. Het werd ge vangen in de buurt van Mago. In den buik van den haai vond men overblij- sels van kleedingstukken, waaronder de schoenen van een ongeveer 6-jarig kind. In een der schoenen bevond zich nog een stuk vleesch. Verder werden een paar witte linnen handschoenen van een volwassene en een heeren schoen met overblijfsels van een voet, een witten zakdoek met roode strepen, gemerkt met de letter S. en een jon gensbroek gevonden. De overblijfselen van menschelijke lijken werden begra ven. Hoe het mogelijk is het spoor van een duikboot te volgen, legt de marine medewerker van de Daily News" uit. Hij zegt: Hoewel er geheimen zijn, die zeer zorgvuldig bewaard blijven, kunnen wij wel zeggen, dat het onder de zeelieden algemeen bekend is, dat wij het spoor worden Daar gaat hij rustig wandelen, zonder eraan te denken, hoe hij onzen on dergang verhinderen kan. Van mij heeft hij waarlijk geen druppel bloed in de aderen orribile 1 Ik had mij reeds zulk een gelukkige toekomst gedroomd O, die slang, die Blanka. Mijn laatste hoop is nu nog op den hertog gevestigd. Daar werden de portières op zijde ge- schoven en trad haar kleinzoon binnen. Ben je inderdaad al terug van je wan deling? vroeg zij ironisch. Ik heb niet gewandeld, antwoordde hij schijnbaar kalm, doch zijn grootmoeder ontging de opwinding niet, waaraan hij t m prooi was en zag hem uitvorschend aan. Ik heb getracht, ging hij voort, een van uwe raadgevingen op te volgen. De proefneming is echter, helaas, geheel mis lukt. Hoe? Ik begrijp je niet. Eén van mijn raadgevingen? Spreek duidelijker! Ik wilde ik heb zooeven gepoogd een rijk huwelijk aan te gaan, maar, zooals ik u gezegd heb De barones deinsde een stap terug en staarde hem verbaasd aan. U lijkt verwondert/, grootmama, dat is natuurlijk; nog heden ochtend dacht ik er zelf met bevreemding over, dat het u nog niet ingevallen was. Thans echter be- grijp ik, dat u van niets ter wereld zoo afkeerig waart, als van een huwelijk tus- schen mij en Liesje Erving. Wat, ben je krankzinnig geworden, Army? Hoe dat zoo? Heeft uzelve mij niet aangeraden mij door een goed huwelijk te redden; en zij is waarlijk rijk; en zij is waarlijk rijk genoeg, die kleine. Meer heb ik toch, naar uwe meening, niet noodig! Tot zoo iets zal ik nooit mijn toe stemming verleenen, riep de oude dame buiten zichzelve van opgewondenheid uit. van een duikboot, die zich onder wa ter bevindt, kunnen volgen, door een zeer eigenaardige golvenformatie, die zich aan de zeeoppervlakte vertoont. Onze matrozen worden er nu in ge oefend, om deze eigenaardige golf spoe dig in het oog te krijgen. Ook leeken zullen het gemakkelijk begrijpen, dat indien er een groot voor werp onder water is, van ongeveer 1000 ton, dit zelfs op een aanzienlijke diepte een waterverplaatsing aan de oppervlakte moet teweeg brengen. Het is echter niet gemakkelijk, dezen golf slag in het oog te krijgen, vooral niet bij onstuimige zee, maar wij kunnen het doen en wanneer wij het spoor hehben, is het zeer gemakkelijk, dit te blijven volgen, daar de duikboot aanhoudend waterballen aan de opper vlakte doet ontstaan. Wanneer wij eens op het spoor zijn van een duikboot, is deze onherroepelijk tot ondergang ge doemd. De „Tagliche Rundschau" vertelt van de militaire opleiding van den Tsaar, die nu zelf het bevel van zijn troepen op zich genomen heeft. Van alle heerschera. in Europa zegt het blad is de Tsaar A lig het minst militair gezind en het minste soldaat. Reeds de wijze waarop hij soldaat werd, is kenteekenend. Van zijn geboorte af behoorde hij tot het garde-regement van Preobrasjenski. Tot zijn negen tiende levensjaar echter had hij niets met het militaire leven te doen. Eerst toen werd hij naar Krasnoje Selo ge commandeerd, om daar dienst te doen. Wegens het groote gevaar van nihilis ten, werd dit streng geheim gehouden. Zoodra de kroonprins bij den troep aangekomen was, werd kolonel Ka- menski van de garde gendarmerie uit gekozen om voor de veiligheid van den jongen luitenant te zorgen. Overal wer den in de huizen wachten opgesteld om toe te zien, dat er niets gebeurde. De bataljons-commandant richtte bo vendien nog een geheimen dienst on der zijn mannen in, zoodat ieder sol daat een spion was en zich door de anderen bespionneerd gevoelde. Als de kroonprins naderde, waagde niemand zich te bewegen. Hij was van een on gelooflijke weelde omgeven. De regi mentscommandant was grootvorst Ser- gius, die later in Moskou vermoord is. Deze had op den Tsaar een ontzaglijken invloed, die minder op militaire dingen dan wel op politieke betrekking had den. Grootvorst Sergius was nooit geen streng militair opvoeder voor zijn luitenant. Als dagmarschen van dertig kilometer gemaakt zouden wor- Dat onuitstaanbare schepsel ...jou vrouw? Dat schreit ten hemel! Ik zeide u immers reeds, dat die proefneming niet gelukt is! stelde hij haar gerust. Ik ben afgewezen, grootmama, zoo onomwonden mogelijk. Nu moet ik u tevens verzoeken, niet meer te spreken van traag heid en onverschilligheid mijnerzijds. Hij sprak deze laatste woorden met ge veinsde nonchtlance uit en toch was er diep gekrenkte eigenwaarde achter te ont dekker. Afgewezen? vroeg zij verwonderd en ongeloovig. Afgewezen zeg je, Army? Ja. In de eerste plaats verklaarde hij mij, dat hij voor zijn kind een man ver langde, die haar liefhad, hij wilde haar niet beschouwd zien als een lastige toegift op de bruidschat dat was duidelijk, nietwaar? Ik kan het den man niet kwalijk nemen, ik kwam mijzelf, ,toen ik tegenover hem stond, zoo verduiveld armzalig voor, als nooit in mijn leven. Hoogdravende praatje;*! antwoordde zijn grootmoeder schouderophalend. Van de duizend huwelijken wordt er nauwelijks één uit 'n ander inzicht gesloten. Het ver wondert mij, dat die „mijnheer" Erving u zulk een bescheid gaf. Dat soort van lieden betaalt anders graag driemaal zoo veel schulden als jij hebt, wanneer de dochter daardoor mevrouw de barones wordt. Daar steekt zonder twijfel nog iets anders achter, Juist, grootmama, daar steekt ook nog iets anders achter, ofschoon ik den vader verzekerde dat Liesje's geluk steeds mijn oprecht streven zoude zijn, dat ik haar zou beschermen en behoeden, als een man dit verplicht is te doen en dit was geen logen, maar mijn vast voornemen. Inderdaad? vroeg zij spottend. Ja zeker, antwoordde hij. Of meent den, dan was er steeds een wagen bij de hand, waarin de kroonprins achter aan reed. Sergius echter meldde Tsaar Alexander, dat luitenant Nicolaas Alexandrowitsj een groote militaire oefening mee gemaakt had. Tsaar Nico laas woonde steeds de manoeuvres van zijn leger bij, maar allen hadden den indruk, dat hij er niet het geringste belang in stelde. Ze duurden daarom maar kort. In het laatste Russische legerbericht lezen wij In de streek ten westen van de stad Wyszenwec verjoegen onze troepen den vijand uit het dorp Rydowel en' om geving. De vijand trok overhaast terug en werd vervolgens uit het dorp Ros- toki geworpen, waarbij hij groote ver liezen leed. Het aantal gevangenen, tot dusver ingeschreven, bedraagt 20 offi cieren en 2000 soldaten. Ons vuur verijdelde vijandelijke po gingen om ons offensief door tegen aanvallen tot staan te brengen bij de dorpen Gontow en Ditkowec, ten zuid westen van Wysanvec. Wij namen hier gevangen ongeveer 170 officieren en 7300 soldaten, terwijl 1 zwaar kanon, 6 lichte kanonnen, 4 munitiewagens, 26 machinegeweren en veel andore oor logsbuit in onze handen viel. In Galicie achtervolgden wij den te- rugtrekkenden vijand in westelijke rich ting van het front aan de Sereth-rivier. Er hadden enkele hevige gevechten plaats bij de dorpen Gliadka, Cebrow en Juziphowka, ten westen van Tar- nopel, alsook bij het dorp Zwiniscz in de streek van Zalescziki. In de gevechten in de streek van Juziphowka en Zwiniscz, op den 12n dezer geleverd, vielen meer dan 2700 soldaten, 35 officieren en 4 machine geweren in onze handen. Van den 30n Augustus tot 12 Sep tember is het aantal Oostenrijksch- Duitsche gevangenen gestegen boven de 40.000. Men seint aan de „Tijd" van de Zeeuwsch Vlaamsche grens Gedurende de laatste week is dag en nacht het kanongebulder niet van de lucht. Bijna over het geheele westelijke front schijnen de Duitschers het offen sief te hervatten, zoo althans vertelde mij heden een der weinige koeriers, die nog kans zagen over de grensversper- ring te komen. Volgens zijn mededee- lingen is het Duitsche leger in de laatste twee of drie weken, en na de groote overwinningen in het oosten wel met ben paar honderd duizend man versterkt, waarvan de meeste via Brus- u soms, dat ik het meisje, dat vol vertrou wen haar hand in de mijne legde, zou laten gevoelen, dat het niet de liefde was, die mij tot haar voerde, vooral wanneer zulk een kinderlijk rein hart mij werd geschonken als het hare. Wel, wel, waar heb jij die groote ken nis van meisjesharten opgedaan? U vergeet, grootmama, dat wij samen zijn opgegroeid en dat ik in den laatsten tijd gelegenheid te over had, haar te zien en te waardeeren. Zij heeft in den herfst wekenlang mama verpleegd. Ben je soms op die barmhartige pleeg zuster verliefd geworden? Nu ja, de Duit schers vinden een vrouw nooit bekoorlijker dan aan het ziekbed en in de kinderkamer. In ieder geval was 't jou weer eens een afwisseling, zoo'n levende tegenstelling van Blanka Vergelijkingen zijn overbodig, sprak hij met gefronsd voorhoofd. Wij dwalen af. U beweerde, dat er iets bizonders achter stak. Welnu, de reden u duidt het mij, hoop ik, niet ten kwade, dat ik er zoo rond vooruit kom is gelegen in onder vindingen, herinneringen van voorheen, bij een dergelijke geschiedenis; bittere erva ringen, die een familie in rouw gedompeld hebben. Ik zal trouwens alles in het werk stellen om dat geheimzinnige voorval tot klaarheid te brengen. Hij keek de oude dame met onderzoe kende blikken aan. Zij verbleekte een weinig, doch geen trek op haar trotsch gelaat veranderde en zij antwoordde op scherpen toon: Om 't even wat er hem toe aandreef je aanzoek van de hand te wijzen. Zijn familiekroniek ken ik niet. Iedere reden is mij welkom, want mijn toestemming tot zulk een allerwaanzinnigst plan zou ik nimmer gegeven hebben. Vertaald door B. ,u.- Wordt vervolgd).

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1915 | | pagina 1