voor llel Laud van ileusden en Vltena, de Langstraat en de Bomntelervvaard.
levert
Unb
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
IVo. 3300. Zaterdag IS September
j
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 0.75,
franco per post zender prijsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
1913
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke rege
meer 7*/» ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag^
middag 12 uur ingewacht.
Buitenland.
gende jaar onder de wapenen zullen
moeten blijven, hetwelk veel grooter
zal zijn dan hetgeen thans in het veld
is. Men twijfelt niet of het vrijwilligers-
stelsel zal de noodige mannen ople
veren.
In de „N. R. Ct." van 11 dezer lezsn
wij het volgends telegram uit Peters
burg
Behalve dat een verbeterin is inge
treden over het geheele Russische front,
is vooral één ding op het oogenblik
duidelijk geworden, en wel dat de Duit
sche legeraanvoering er vóór alles naar
streeft om snel oostwaarts naar het
binnenland van Rusland door te drin
gen, zonder zich te laten weerhouden
door de terreinmoeilijkheden.
Het is nog onzeker, in welke richting
de vijand zijn beslissenden slag voor
bereidt.
Volgens de Retsj wachten de Rus
sische militaire autoriteiten de ontwik
keling der gebeurtenissen rustig af,
daar zij er van overtuigd zijn, dat het
effectief van het Duitsche leger, al is
het ook groot, weinig gunstige kansen
biedt.
Er zijn op het oogenblik meer dan
100 legerkorpsen van den vijand aan
het Russische front geconcentreerd,
waarvan 90 gewone legerkorpsen, 11
Oostenrijksch-Hongaarsche eavalerie-di-
visies en 9 Duitsche cavalerie-divisies.
Een deel van die troepen bestaat uit
honveds, landweer en zelfs landstorm.
Het contingent van elk dier corpsen
overschrijdt in totaal de 25,000 of 20,000
niet. Men mag aannemen, dat in het
geheel op het Russische front een vij
andelijke troepenmacht van 2,560,000
a 2,800,000 man staat, en wel in de
Oostzee-provincies en Littauen onge
veer 28 legerkorpsen, in Polesië 20
korpsen en op het (Russische) Zuid-
West-front 12 Duitsche en 30 Oosten-
rij ksch- Hongaarsche
De verliezen van den vijand hebben
gedurende de laatste twee maanden van
het offensief op Russisch gebied l]/2
millioen bedragen. Met andere woor
den: het Duitsche leger gaat met ras-
sche schreden zijn uitputting tegemoet.
Reeds zijn alle reserves in het ge
weer gebracht. En waar nu bekend is
geworden, datde Duitschers met koorts
achtige haast werken aan de forten van
Kowno en zij ten westen daarvan twee
nieuwe forten aanleggen, waartusschen
een dubbele loopgravenlinie, uitgevoerd
in gewapend beton en verdedigd met
kanonnen van reusachtig kaliber, moet
men zekerlijk hun buitengewone geest
kracht erkennen, waarbij men de reus
achtige offers waartoe het Duitsche volk
zich gedwongen ziet, moet betreuren en 1
die aan den vooravond van zijn on
dergang tevergeefs worden gebracht.
Het schfjnt thans tot het besef van
het Duitsche volk door te dringen, dat
de ontzaglijke opofferingen nutteloos
zijn. De bedreiging van een Duitsch
blad, dat een eskader Zeppelins de Eu-
gelsche steden zal vernielen, schijnt
thans een noodkreet.
In het gouvernement Grodno worden
thans heele steden en dorpen door de
bevolking ontruimd. De correspondent
der Daily Chronicle te St. Petersburg
seint dat duizenden vluchtelingen in
de bosschen huizen, opweg naar Baro-
nowitsj, het kruispunt der spoorwegen
WilnaRowno en Brest-Lltowsk-Minsk.
Zij hebben veel van koude en nattig
heid te lijden.
De „Az Est" verneemt dat de bladen
een telegram uit Petrograd publiceeren,
volgens hetwelk de tsaar generaal lioess
ki tot zijn generaal-adjudant heeft be
noemd, teneinde op deze wijze het feit
te bemantelen, dat generaal Roesski
in werkelijkheid thans de opperbevel
hebber van het Russische leger is.
T e Belgische gezant bij het Neder-
landsche Hof, Baron Fallon, die door
bemiddeling van den Spaanschen ge
zant te Brussel, belast met de behar
tiging van de Belgische belangen, het
bericht had gekregen van het over
lijden van zijn vader, had door bemid
deling van dienzelfden diplomaat, het
Duitsche bestuur in België zijn ver-
China lezen wij in de N. R. Ct,
H-1 Soerabajaasch Handelsblad ont
leent aan de Hongkongsche bladen van
16 en 17 Juli uitvoerige bijzonderhe
den over de ramp, die Zuid-China
heeft geteisterd.
In het begin der vorige week, aldus
de bladen van 15 Juli, wies het water
snel in de West-rivier en de bevolking
begon ongerust te worden. De regens
van de laatste dagen deden het water
met angstwekkende snelheid stijgen en
thans staat een volkrijke streek geheel
blank en moeten duizenden menschen
den dood in de golven gevonden heb
ben. Zoolang het water niet zakt valt
er aan redding, op welke manier ook,
niet te denken.
Talrijke dorpen en kleine steden zijn
ondergeloopen en de bevolking, die
nog tijdig voor het wassende water
wist te vluchten, verkeert in een toe
stand van de grootste ellende. Ver
scheidene schepen met rijst zijn reeds
uit Hongkong naar de zwaarbezochte
streken vertrokken.
De kapitein van de Listan, die juist
met zijn schip van de West-rivier
kwam en te Hongkong arriveerde, ver
klaarde nimmer zulk een overstroo
ming te hebben gezien.
De ontzettende overstroomingen in
het vorige jaar waren betrekkelijk on
beduidend, bij deze ramp vergeleken,
Te Woetsjow, vertelde hij, klom het
water tot 79 voet. Het verlies aan
douin flinke machines bezit, werd zij
in een soort draaikolk getrokken en
beide ankers moesten gelicht worden
om een ongeluk te voorkomen.
Tot overmaat van ramp brak in de
zoo zwaar geteisterde plaats in den na
middag van 13 Juli nog een brand
uit, waarbij een enorm aantal winkels
in de asch gelegd werden en vele
menschen omkwamen. De bewoners
van de winkels waar brand uitbrak,
waren voor het stijgende water op den
zolder gevlucht, en toen het vuur hun
schuilplaats bereikt had, was geen red
ding meer mogelijk. Zij stonden voor
de keuze zich te laten verbranden of
in het water te springen.
De brand, die het werk van roover9
geweest is, waarvan er thans honder
den aan het plunderen zijn, ontstond
op Sampang Hong, in de Chineesche
stad, welke in de buurt van het doua
nekantoor ligt. Alle hulp was tever
geefs, het vuur verbreidde zich met
een ongelooflijke snelheid.
Het is nog moeilijk vast te stellen,
hoeveel huizen en winkels in vlammen
zijn opgegaan.
Telegrammen noemen een aantal van
12 d 1300.
De Heung Sjan kwam met geredden
uit Kanton te Hongkong aan. De men
schen waren geheel uitgeput, half
waanzinnig door de uitgestaue angsten
en het aanzien was een ontzettend
schouwspel. De kapitein vertelde, dat
gerdood sterven. Duizenden mannen,
vrouwen en kinderen zullen dit lot
moeten ondergaan.
De brand woedde het hevigst in de
winkelwijken. Oliepakhuizen hadden
hun inhoud aan den watervloed moe
ten afgeven, De drijvende olie vatte
vlam en de gevolgen daarvan behoe
ven niet nader beschreven worden.
De gevolgen van de ramp zijn nog
niet te overzien. Men vreest algemeen
het uitbreken van vele besmettelijke
ziekten.
langen doen kenbaar maken om bij de
begrafenis tegenwoordig te zijn.
Naar wij vernemen heeft het Duit
sche bestuur echter aan de ambtelijke
positie van Baron Fallon de reden ont
leend om tegen de inwilliging van het
verzoek bezwaar te maken.
Naar de Weensche bladen uit St.
Petersburg melden, heeft de Russische
minister van financiën in deRijksdoe-
ma de door krijgsbedrijven aangerichte
schade op Russisch grondgebied op 8
milliard roebel geraamd.
De Petite Gironde schrijft dat ge
heimzinnige personen in Noord-Spanje
alle petroleum opkoopen en naar ha
vens aan de Golf van Biscaye zenden,
vanwaar ze aan Duitsche duikbooten
zouden geleverd worden. Hiermede
brengt het blad in verband het feit dat
dezer dagen het stoomschip Marcella
met 300 vaten petroleum uit Bilbao
vertrok en dat kort daarna ledige vaten
op zee drijvende werden gevonden. In
Juni is ook al eens gemeld dat opeen
punt van de kust, bekend als Concho
de Artedos, een schip uit Bilbao pe
troleum aan boord van een Duitsche
duikboot heeft gebracht, waarvooi de
bemanning zwaar is betaald.
I De Yossische Ztg. verneemt indirect
uit St. Petersburg
In de laatste dagen vertoont Kiëf
teekenen van een paniek. De burge
meester Djakof en Doemalid Demtsjen
ko zijn van den opperbevelhebber Iwa-
nof met verontrustende berichten ge
komen. Deze zou besloten hebben
misschien het Zuidwesten van Rusland
uit strategische overwegingen, mogelijk
ook Kiëf zelf, op te geven, en allicht
ook Rowno, dat nog 300 kilometer van
Kiëf ligt.
Het officieuse blad Kiewjanin bevat
eveneens een hoofdartikel, dat door de
censuur doorgelaten is, ten betooge dat
het prijsgeven van Kiëf niet uitge
sloten is.
De „Daily Chronicle" meldt: Lord
Kitchener heeft aan het kabinet een
raming voorgelegd van het aantal sol
daten, die op het vasteland het vol
Volgens berichten uit Petrograd heeft
de minister van financiën Bark aan
een groep van de rechtsche Doema af
gevaardigden in streng vertrouwen mede
gedeeld, dat de regeering voornemens
is in Amerika een leening van l/% mil
liard dollar af te sluiten. Als voor
waarde moet van Amerikaansche zijde
vestingginsvrijheid voor de Joden ge
steld zijn.
Omtrent de overstrooming in Zuid-
menschenlevens moet verschrikkelijk
zijn.
Kanton ontkwam niet aan de ramp.
De Shameen stond onder 2 voet water.
De meeste wijken der stad waren over
stroomd en talrijke booten met vluch
telingen sloegen om. Zij vonden een
jammerlijken dood in de woedende
elementen.
Het geheele bootverkeer op de West
rivier moest worden stopgezet. Het
verkeer met Kanton kon slechts met
groot gevaar worden onderhouden. La
ter moest ook dit worden gestaakt. De
booten konden niet meer op tegen het
nog voortdurend wassende water. Tal
rijke booten moesten onverrichter zake
terugkeeren.
De meeste huizen staan tot aan de
eerste verdieping onder water en om
de bewoners te bereiken, moeten heel
wat moeilijkheden overwonnen worden,
daar de nauwe straten een vlug heen
en weer varen belemmeren. Het gevolg
hiervan is dat velen het grootste ge
brek lijden.
Kapitein Marabal van de Charles
Handouin noemde het water op de an
kerplaats te Kanton een waren zond
vloed, letterlijk bezaaid met omgesla
gen jonken en sampans, huisraad en
andere voorwerpen. Een gedeelte was
bedekt met millioenen lucifersdoosjes,
die uit een lucifersfabriek waren weg
gespoeld.
De zeeman zeide, dat de grootste
moeilijkheid voor de scheepvaart was
het ontbreken van boeien, die alle zijn
weggeslagen. Ofschoon de Charles Han-
hij des nachts de stad had verlaten.
Het was of zij geheel in vlammen
stond de vuurgloed weerkaatste in het
water, dat de geheele streek had over
stroomd. Tallooze lijken dreven rond
het schip en iu enkele booten waren
een aantal overlevenden de uitputting
nabij. Hem was vertelt, dat alleen in
Kanton 10.000 menschen waren omge
komen. Een juiste raming der verloren
levens zal wel nimmer kunnen worden
gemaakt.
Om de ellende nog te verhoogen,
lïepen rooversbenden de geteisterde
streken af.
De streken, hoogerop aan de West
rivier gelegen, zijn geheel vernield,
van den oogst is niets overgebleven.
De bevolking sterft van honger, en
voorraden kunnen nog niet worden
aangevoerd.
Men slaagde er in 20.000 menschen
te redden, die naar het heuvelland
buiten de stad konden worden ver
voerd.
Ieder half uur, vertelde een oogge
tuige, hoorde men het geraas van in
stortende huizen. Een neerstortende
gevel viel op een reddingsboot. Niet
een der inzittenden ontkwam aan den
dood. Enkele booten slaagden er in,
het brandende stadsgedeelte in te va
ren en nog 600 personen te redden.
Later werd de hitte van den vuurgloed
te groot en moest men hier het red
dingswerk opgeven.
Sommige stadswijken zijn totaal af
gesloten. De menschen, die er nog in
zijn moeten of verdrinken of den hon
In het Fransche leger, dat opgesteld
staat achter de loopgraven schrijft
een gemobiliseerde in de „Matin"
zijn twee categorieën: de zoons en de
vaders, de jongen en de ouden. Zij die
de lauweren verdienen zijn de jongeren.
Ik weet zeer goed wat ik zeg, want ik
ben een oude.
O, het is niet omdat wij niet dezelfde
liefde en denzelfden haat in het hart
dragen, liefde voor dien grond van
Frankrijk waarvan wij de schoonheid
ook hier in de verte genietenhaat
voor de barbaren, die haar bevuilen en
schenden. Maar de jongens en wij wor
den niet altijd door dezelfde gedachte
bezig gehouden.
Dat is merkwaardig duidelijk geble
ken toen het in Juni waarschijnlijk
werd, dat wij nog een wintercampagne
zouden moeten doormaken. By ons ou
den, gingen onze hersens aan het werk.
Onze gedachten werden teruggevoerd
naar de vrouwen en kinderen, die wij
bij den huiselijken haard achtergelaten
hadden. Wij moesten ons inspannen
om smartelijk dierbare voorstellingen
uit onze gedachten te verdrijven, die
plotseling opdoemden met pijn en
angst, wij moesten ons inspannen om
slechts éen beeld in gedachte te hou
den: dat van het Vaderland, dat stap
voor stap van een schandelijk juk be
vrijd moest worden. Maar zij, de jon
gens, zij hebben zelfs niet hoeven na
denken, om in dien geestestoestand te
geraken zij zijn er door de vlucht van
hun ziel vanzelf heengedragen. Een
wintercampagne, twee wintercampagnes,
wat maakt het uit
Dat is mij ook telkens gebleken als
een monsterlijke granaat door de lucht
suisde en met scherp gefluit over onze
hoofden vloog. Ik kan niet nalaten dan
aan den dood te denken, die in het
oog van het projectiel meesnelt, en
dat die helsche machine straks, als hij
in ginds bosch of in de loopgraaf neer
zal slaan, ongetwijfeld ook een man
van mijn volk neer zal slaan; hij zal
rouw brengen daar ginds, in een huisje
van Saintonge of van Bretagne. Maar
weet ge wat de jongens doen, wanneer
een granaat voorbij fluit? Zij zingen,
of zij fluiten ook.
Zij lachen altijd, zij blaffen altijd.
Zij vormen de zon, die het leger ver
licht. Alle kwinkslagen, alle onbetaal
bare grappen, alle onsterfelijke streken,
die men iedersn dag van ons verhaalt,
zijn van hen, van de jongens. De pop
pen die men opstelt boven de loopgra
ven om de „Boches" tot schieten te
verleiden en die men dan links en
rechts laat dansen om te laten zien
dat ze daarover zoo'n pleizier hebben
die poppen zijn uitgedacht door de
jongen». Het woord „Boche", dat zal
blijven bestaan zoolang als de aarde
bestaat, is een uitvinding van de jon
gens.
En bovendien, niemand laat zich zoo
blijmoedig dooden dan die jongens,
niemand sneuvelt zooals zij. Als ergens
in Frankrijk een moeder vergeefs
wacht op haar kind, die met verlof
thuis zou komen, dan wete zij, dat hij
gestorven is, zooals die jongens sterven
met een glimlach op het gelaat 1"
De Franschen zijn voornemens een
nieuw koloniaal leger op de been te
brengen en zij rekenen erop, tegen het
volgend voorjaar 700.000 kleurlingen
uit deze nieuwe lichting onder de wa
penen te hebben. Ongeveer tegelijk met
dit bericht bevatten de Engelsche bla
den meldingen, waaruit men kan af
leiden, dat ook de Engelschen hun
troepen zullen aanvullen met een groo
ter aantal inboorlingen uit de koloniën,
dan tot dusver. De „Daily Mail" meldt,
dat de bruine bevolking van Polynesië
1IIIIWM1B
Drukkerij L J. Veerman te Heusden
SOLIED DRUKWERK.