voor Het Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bonimelerwaard.
De Goudmijn.
Oorlogslasten.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 3313. Woensdag 3 November
FEUILLETON.
1913.
'fcl' UNB AU
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 0.75,
franco per post zender prijs verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke rege
meer 71/» ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag;
middag 12 uur ingewacht.
Sinds volle vijftien maanden woedt
de grootste der verdelgingsoorlogen,
die de geschiedenis ooit geboekstaafd
heeft over de wereld sinds volle vijf
tien maanden dondert en gromt onop
houdelijk het vernietigend oorlogsge-
schut en zaait verwoesting en verdel
ging waarheen het zijn monden richt;
sinds volle vijftien maanden wordt ook
de welvaart der volkeren geschonden
en het geluk der menschen vernietigd.
Bij honderduizenden, ja bij millioenen
zijn de slachtoffers te tellen op de tal-
looze slagvelden in ons werelddeel en
daarbuiteu door het oorlogsmonster ge
maakt welvarende provincies zijn tot
armoedige landstreken geworden, bloei
ende steden en dorpen zijn in puinho
pen verkeerd, handel en nijverheid
verkwijnen in de oorlogslanden, de
materieele welstand van geheele volke
ren lijdt reusachtige verliezen, en by
milliarden slechts zijn de finantieele
aderlatingen te tellen, waaraan de oor
logvoerende rijken onderworpen zijn
geweest en nog zijn. Want instede van
na al die maanden op eenige vermin
dering van oorlogsrampen, op beper
king of inkrimping van oorlogswee te
kunnen wijzen, zijn de laatste weken
integendeel getuigen geweest van een
hernieuwd oorlogsgeweld, van nieuwe
oorlogsverklaringen, van een nieuwen
volkerenkamp daar ginds m den
Balkan. En wie zal durven voorspel
len, dat het oorlogsgebied niet wordt
uitgebreid Waarlijk de rijken, die
niet in oorlogstoestand verkeeren, be
ginnen schaars te worden. Nochtans,
al dan niet rechtstreeks bij den we-
reldkrijg betrokken, dragen ook zij,
deze onzijdig gebleven landen, hun
oorlogsleed, hun oorlogslasten.
Ook ons land kent in ruime mate
zulk leed en ook Nederland torst, nu
reeds al die maanden, zijn deel aan
de oorlogslasten. De mobilisatie, al
dien tyd, die ons maatschappelijk le
ven voor een groot deel ontwricht
de achteruitgang van duizenden en
duizenden onzer medeburgers, waar
door ons economisch leven ontzagge
lijke schade lijdt; de angst en kom
mer in menig huisgezin, het dreigend
gebrek bij het naderend koude jaarge
tijde in zoovele schamele woningen,
de vrees voor den dag van morgen in
het gemoed van zoo menig huisvader,
de schrik van elk naderend onheil, dat
het geluk harer zonen kan bedreigen
in het hart van vele moeders, hoe
lijdt ook het gemoedsleven van ons
volk, gelijk van zoo menig ander neu
traal gebleven natie, niet ontzaggelijk
onder dat alles.
En toch mogen wy ons gelukkig
rekenen in vergelijking met het lot,
dat aan andere kleine volken, aan het
ongelukkige Belgie, aan het verscheur
de Servie, beschoren was.
Inmiddels, met den duur van den
oorlog nemen ook voor ons de lasten
toelasten van zuiver materieelen
aard, als gevolg der reusachtige on
kosten door den oorlogstoestand om
ons heen geschapen. Tot welk een
hoogte die lasten uit den oorlog voort
vloeiende gestegen zijn, daaraan wer
den wij in den loop der vorige week
herinnerd, door de groote reeks belas
tinghervormingen, door onzen minister
van financien aan de orde gesteld.
In een bedrag van »iet minder dan
60 millioen gulden jaarlijks zal moeten
worden voorzien, boven de opbrengst
der thans vigeerende belastingen, wil
het schip van staat koers kunnen blij
ven houden en bestand zijn tegen den
drang der tijden.
Deze belastinghervormingen, waarvan
aan onze lezers in hoofdzaak de in
houd werd medegedeeld, zijn zoowel
in aantal als in vérgaande strekking
zoo omvangrijk, als wellicht nog nim
mer in 's lands bestaan zijn vooige
komen.
De eerstvolgende parlementaire tijd
zal dan ook geheel in het teeken dezer
omvangrijke wetgeving staan, waarbij
en van de regeering en van de Kamer
een ontzaggelijke inspanning zal wor
den geeischt, bij de tot stand koming
van deze geheele omwerking van ons
belastingsysteem.
Zonder in bijzonderheden over deze
talrijke voorstellen uit te weiden, die
in een viertal hoofdgroepen, namelijk
zakelijke-, persoonlyke-, verkeers- en
verteringsbelastingen verdeeld kunnen
worden en die alle te hunner tijd uit
voerig bediscussieerd zullen worden,
wanneer zij in 's lands vergaderzaal
aan de orde komen, kan worden ge
zegd, dat in hoofdzaak, en gegeven de
onoverkomelijke noodzakelijkheid, het
geen door minister Treub wordt voor-
9)
„En ik ben vrij zeker, dat hij hier is,
of anders hier geweest is."
„Hoe weet gij dat?"
„Ik volg hem al verscheidene maanden.
Ik vond zijn spoor eindelijk te Austin City,
uwe hoofdstad. Hij was daar twee maanden
geweest, en vandaar naar Galverston ver
trokken."
„Is dat zeker?"
„Ja."
„Waarom heeft de politie van Austin
City hem dan niet kunnen pakken vroeg
de directeur sarcatisch.
„Alle politie is niet, zooals die van Gal
verston", antwoordde Filippo.
„Is het wel zeker, dat hij naar Galver
ston gegaan is?"
„Volkomen zeker."
„Is hij niet tusschentijds uitgestapt En
al is hij hier ge' omen, is hij niet reeds
weer vertrokk<n? Onze haven is een van
de drukst bezochte van Ameiika en staat
in directe verbinding met Europa.
„Dat is niet onmogelijk," zei Filippo
nadenkend.
„Gij moet het dus niet dadelijk aan ons
wijten, dat de man niet in onze handen
is."
„Dat doe ik ook ;niet. Ik verzoek u alleen
een oog in het zeil te houden, met betrek
king tot den misdadiger, en als hij zich
in deze stad bevindt, hem te vatten."
„Ik zal mijne maatregelen nemen. Hoe
kunnen wij hem herkennen
Q„Hier hebt gij zijne fotografie," zei Fi
lippo, een carton te voorschijn halend en
het den directeur overreikend.
„Gemaakt in de Sing" (gevangenis te
New-York) riep de directeur uit, de foto-
grafij bekijkende.
„Ja."
„Het oorspronkelijke bevindt zich daar
dus ook?"
„Juist."
Lang keek de directeur naar de fotogra
fie, aandachtig. Het stelde een knap jong-
mensch voor, met prachtig zwart haar en
schrandere oogen, met een zwarten knevel
doch verder gekleed in het ruwe pak der
gevangenen. Dat gelaat was sympathiek,
en het zou onmogelijk zijn geweest in de
trekken iets te vinden van ontaardheid,
die men anders bij alle groote misdadigers
vindt.
„Dat gelaat komt mij niet onbekend
voor," mompelde hij.
„Hebt gij het soms meer gezien Denk
eens goed na," zei Filippo vol verwach
ting.
„Ik weet niet, of ik hem ooit gezien
heb. Ik geloof dat ik een dergelijk gezicht
meer heb gezien, maar ik herinner mij
niet van wien. Ik zal eens goed nadenken,
en als ik het mij herinner, zal ik het u
zeggen."
„Gij bewijst mij daarmee een groote
gunst."
„Hebt gij nog documenten om uwe woor
den als waarheid te staven?"
De woudlooper lichtte zijn jas ©p, haalde
uit een binrenzak een oude lederen por
tefeuille, haalde daaruit een document,
reikte het den directeur over en zei„lees".
Het was een volmacht van den directeur
der gevangenis te New-York die den woud
looper „El nino Filippo, het recht gat om
te vervolgen en gevangen te nemen de per
soon van Diego Mason.
„Dit document is meer dan voldoende,"
gesteld, niet onaannemelijk schijnt. De
druk wordt, voor zoover daar thans
over te oordeelen valt, over een groot
deel der bevolking verspreid, hetgeen
de lasten allicht miDder zwaar zal doen
vallen. Nochtans komt het ons voor,
dat wel eenigszins te weinig het En-
gekche voorbeeld wordt gevolgd, waar
bij van de zeer groote inkomens een
bijzondere zware belasting geheven
wordt, en derhalve de druk van min
der krachtige schouders eenigermate
wordt afgewenteld.
Belastinghervorming echter is nu
eenmaal een uiterst teere kwestie en
zoo ergens, dan is het vooral bij deze
materia onmogelijk het een ieder naar
den zin te maken.
Het wil ons evenwel voorkomen, dat
bij de aanvaarding van dit nieuwe be
lastingstelsel het voor alles aankomt
op den geest, die de natie bezielt en
hare bereidvaardigheid om zich in het
onvermydelijke te schikken.
Men doet daarbij goed minder te
letten op het middel dan wel op het
doelen dit doel is om, niettegen
staande de reusachtige bezwaren en
moeilijkheden van het oogenblik, het
hoofd boven water en onze toekomst
zooveel als mogelijk is verzekerd te
houden.
De nieuwe millioenen toch zullen
waarlijk niet in de laatste plaats de
bestemming hebben om de sociale toe
standen tot verbetering te brengen,
om ellende en nood te voorkomen of
te lenigen, om binnen onze landspalen
de rust en den vrede te bewaren en
niet minder om pal te kunnen staan,
waar het de beveiliging van ons volks
bestaan geldt tegen welken buitenland-
schen vijand ook.
In dit licht beschouwd zullen wij
te eerder de offers die de nieuwe toe
stand van ons vraagt, als zijnde de
oorlogslasten, die wij op onze beurt te
dragen hebben, ons gewillig getroosten
in lachtig aan die groote mogelijkheid,
dat het lot ons veel ergers had kun
nen brengen.
VI. Ct.
Buitenland.
De Servische gezant te Parijs, op de
hoogte gebracht van de geruchten die
er omtrent den Balkan in omloop zijn,
heeft verklaard dat het Servische leger
de zekerheid heeft verkregen van de
afdoende hulp der bondgenooten. Het
zal vechten tot den laatsten man. De
bevelhebbers zijn vol vertrouwen inde
toekomst, ondanks de aanvallen op drie
fronten.
Ingevolge opdracht uit Londen zijn
de Engelsche troepen uit Saloniki naar
het Servische front vertrokken en heb
ben hun vereeniging met de Servische
troepen thans volbracht.
Aan de Kölnische Zeitung seint
men
De Bulgaren rukken steeds dichter
op Nisj aan, uit het Noorden door de
Duitschers gesteund. De ijzeren ring
om de Serviers is nu zoo vast gesloten
dat de beslissing ophanden is.
Bij de wapenschouwing door koning
George van Engeland is het paard van
den Koning gestruikeld en gevallen.
De koning werd ernstig gekneusd. Hij
bracht een tamelijk goeden nacht door.
De algemeene toestand is verbeterd.
Er deden zich tot heden geen compli
caties voor.
De Engelsche hulp- en mijnveger
„Hythe" is bij het schiereiland Galli-
poli gezonken na een botsing met een
ander oorlogsschip. Van de bemanning
van 250 koppen, worden 2 officieren en
153 man vermist.
De „Nordd." schrijft onder den titel:
Een valsch gerucht:
Het door verschillende Nederland-
sche bladen vermelde gerucht als zou
den onlangs ongeveer dertig Bulgaren
wegeus oorlogsverraad en spionuage te
Luik ter dood zijn veroordeeld, is vol
komen ongegrond.
Te Luik zijn in den laatsten tijd
noch doodvonnissen wegeus hulpver
leening aan Belgen om in de vijande
lijke legers te treden, gewezen, noch is
daar eenige dergelijke strafzaak aan
hangig.
De «Daily Tel." verneemt dat de
Russen meer dan 600.000 man in Bess
arabie en den Krim hebben geconcen
treerd, om Servie hulp te bieden.
De onderhandelingen tusschen Rus
land en Roemenie, over een eventu-
eelen doortocht van de Russische
troepen, die in Bessarabie verzameld
zijn, over Roemeensch grondgebied,
ten eind© Servie te hulp te komen,
worden met gunstig vooruitzicht voort
gezet.
De Grieksche kroonprins heeft, naar
de „Weekly Dispatch" zich uit Salo
niki laat seinen, de elfde divisie van
zei de directeur, „maar vertel mij nu de
noodige bijzonderheden omtrent Mason."
„Hij is uit de staat Florida afkomstig,
en zal ongeveer dertig jaar oud zijn. Hij
is nog jong, maar heeft reeds een misdadig
leven achter den rug. Negen jaar geleden
vermoordde hij in New-York eene oude
dame, die hem tot haren secretaris had
aangesteld en hij werd veroordeeld tot le
venslange gevangenisstraf.
In Sing was hij een van de lastigste ge
vangenen. 't Was niet mogelijk met hem
om te gaan. Hij werd dus alleen opgeslo-
ten en streng bewaakt. Toch, in spijt van
deze buitengewone waakzaamheid, slaagde
hij er, 5 jaar geleden in, om te ontvluchten.
Niemand weet, hoe.
Zijn vlucht is tot heden toe geheimzin-
nig gebleven. Op een morgen toen de cipier
zijne cel binnentrad was deze leeg, deijze-
ren staven die het venster afsloten waren
weg, en de gevangene was gevlogen. Dit is
het eenige geval dat het ooit een gevan
gene gelukt is uit den Sing te vluchten.
De politie te New-York deed het moge
lijke om den vluchteling te pakken, de
handigste detectives werden uitgezonden om
hem op te sporen, maar alles vergeefs.
De moordenaar was in vrijheid niet al
leen, maar nam den strijd op tegen de
New-Yorksche politie,
j Enkele maanden na zijn geheimzinnige
verdwijning, bracht eene gewapende bende,
goed georganiseerd, schrik over de geheele
stad. Ontvoeiingen, gewapend optreden,
diefstal en moord waren aan de orde van
den dag. De stoutste misdrijven werden
uitgevoerd en nooit gelukte het de daders
te vatten, en uit alles bemerkte men, dat
deze bende werkte onder bevel van Mason.
De brutaliteit werd zoover gedreven, dat
zij een inval deden in een politiebureau,
een detective gevangen namen, die uitge
zonden was om hen te zoeken, dat ze hem
een pak slaag gaven, en dat ze hem toen
weer lieten loopen, met de boodschap dat
de bende van Mason almachtig was, en
dat zij zich op vreeselijke wijze zoude
wreken.
Mason beging een groote fout, dien de
tective in leven te laten. Deze woedend over
de aangedane smaad, zwoer zich te wreken
of te sterven en ging met alle voorzorgen
aan het werk. Hij had de misdadigers niet
gezien, maar hij had hun stem gehoord.
Hij zou hem uit duizenden kennen aan
de klank yan de stem, en twee mannen
werden gegrepen. Zij verrieden de schuil
plaats der anderen. Velen werden gevat,
het proces tegen hen verwekte veel opzien,
drie werden electrisch gedood, Mason even
wel had zich weten te bergen. Ik bevond
mij toen in Mexico.
Ik had ten zeer goed vriend. Eigenlijk
was die vriendschap wat bekoeld, ik was
de arme woudlooper gebleven, en hij had
veel geld verdiend in de mijnen, niet met
goud graven, maar met koopen.
Gij moet weten, mijnheer, dat de goud
zoekers hun goud niet zelf wegbrengen, uit
angst voor misdadigers, die ze in de prairiën
zouden kunnen tegenkomen, maar dat zij
hun goud op de wegen zelf verkoopen, en
in papier geld omzetten, en dit verzenden.
De post neemt de brieven aan en gaat
onder gewapend geleide naar het spoorweg
station. Ze nemen dus die groote goud
massa's niet mee, die lastig te vervoeren
en moeilijk te verdedigen zijn.
De gouddelvers verkoopen dus hun goud
tegen vrij lagen prijs en een flinke kerel
kan veel geld daarmee verdienen, als hij
het goud van hen koopt en er op uit durft
gaan, en het goud naar de bewoonde wereld
durft traDsporteeren.
Zoo'n transport, dat meestal uit een groot
aantal gewapenden bestaat, kost veel geld.
Doet men het alleen, dan is er dus veel
het Grieksche leger geïnspecteerd, wel
ke geheel gereed en uitgerust is om te
velde te trekken.
Volgens berichten maken de Duit
schers prikkeldraadversperringen langs
de grens van den Elzas tot aan het
kanton Bazel ter hoogte van 2 M. ten
einde de steeds talrijker wordende de
serteurs tegen te gaan.
De Italiaansche bladen „Corriere
deila Sera" en „Tribuna" uiten de
vrees dat Griekenland met geweld den
opmar8ch aer landingstroepen te Salo
niki zal trachten te beletten. Het
Grieksche leger wordt samengetrokken
bij Saloniki, terwijl de Bulgaarsche
grens onbezet blijft.
Voorts verneemt de „Tribuna" uit
Athene dat de partij van Venizelos
besleten heeft het kabinet omver te
werpen. In dit geval is het zeer waar
schijnlijk dat er een zakenkabinet zal
komen, met het mandaat om demobi
lisatie en ontbinding van de Kamerve
gelasten.
Volgens een bericht in de „New-
York Herald" hebben de werven van
Vickers in Canada opdracht gekregen
tot het bouwen van duikboot jagers
voor rekening van Engeland. Er zijn
er al 25 geleverd en acht daarvan zijn
onder eigen stoom den Atlantischen
Oceaan overgestoken. De schepen zijn
75 voet lang en kunnen, als ze op het
water varen, een snelheid van 20 mijl
halen en onder water 15 mijl. Ze heb
ben geen torpedo's maar zijn voor en
achter uitgerust met kanonnen van 75
mM.
Het aantal der in October door de
Duitsche troepen op het oostelijk ge
vechtsterrein gemaakte gevangenen en
de behaalde buit bedraagtLegergroep
Hindenburg: 98 officieren en 14.412
man, 40 machinegewerenlegergroep
Leopold van Beieren32 officieren en
4134 man, 2 machinegeweren; leger
groep von Linsingen 56 officieren en
8971 man, 21 machinegeweien; leger
groep van gen. Bothmer: 3 officieren en
iö25 man, 1 machinegeweer; legergroep
von Mackensen55 officiereu, 11,937
man, 23 kanonnen.
De correspondent van de „Az Est"
seinde aan zijn bladOp den thans
vrijgemaakten Donau kunnen wij Bul
garije en Turkije nu alles toevoeren,
waar wij overvloed van hebben, als
levend vee, graan, levensmiddelen, ko
per, wol, katoen, leder en ook grond
stoffen, die de oorlogsindustrie noodig
heeft.
uee te verdienen. Zoo ook deed mijn vriend.
Hij, onaanzienlijk gekleed, viel niet op, en
verzamelde in weinig jaren een groot kapi
taal.
Elke keer kon hij grooter sommen te
gelijk inkoopen in verband met de winst
die hij telkens maakte.
Ongeveer achttien maanden geleden kreeg
ik bericht dat mijn vriend vermoord was,
in een van de mijnen van Californie, ter
wijl hij daar met een groot kapitaal, een
half millioen dollar, was heengegaan.
Dat bericht trof mij als een bliksemstraal
uit den helderen hemel, en de raad van
den ouden giftfabrikant in den Wind slaande,
die mij gezegd had, dat ik alleen onder
den zuidelijken hemel mocht leven, ging
ik naar Caliiornie, ik wilde den moorde
naar vinden en straffen.
Ik zat voor het eerst van mijn lèvën in
een spoortrein die mij naar jFrisco (San
Francisco) bracht, vanwaar ik mij te jiaard
naar de mijn begaf.
Zij was verlaten. Het goud werd er maar
in gering gehalte gevonden. Alleen de her
bergier en een viertal mannen waren ach
tergebleven en zetten het werk voort.
Ik vroeg aan de mijnwerkers naar mijn
vriend. Niemand gaf mij bericht. Twee
maanden waren na zijn dood verloopen,
zoo lang had het geduurd eer het bericht
mij in de prairiën bereikt had. Niemand
herinnerde zich meer iets van het geval.
De herbergier evenwel, na veel gevraag, en
enkele dollars als fooi, herinnerde zich het
feit. Mijn vriend was gekomen in gezel
schap van een secretaris, dien hij in Frisco
had aangenomen, de eerste nacht reeds was
hij vermoord. De eerste mijnwerker die
den volgenden morgen de tent wilde bin
nentreden vond hem dood, badende in zij n
bloed.
Niemand twijfelde er aan of de secretaris
was de misdadiger omdat deze met het geld