jaren moet doorloopen.
Het nieuwste op het gebied van
licht is thans den vrij algemeenen
wensch om één uur langer daglicht.
De minister van binnenlandsche
zaken heeft in antwoord op de vra
gen van het Kamerlid den heer Van
Doorn medegedeeld, dat een wets
ontwerp tot vervroeging van den
wettelijk vastgestelden tijd met één
uur gedurende den aanstaanden zomer
het departement van binnenlandsche
zaken heeft verlaten.
Met belangstelling ziet men het
besluit der Regeering tegemoet. Wordt
het daglicht met één uur verlengd,
dan zal er in elk gezin eene groote
bezuiniging aan kunstlicht worden
aangebracht en bezuinigen is in
dezen tijd niet alleen gewenscht,
maar in tal van zaken en huishou
dens een gebiedende plicht geworden.
¥uitenlandsch overzicht.
Gelijk Von Bethmann Hollweg, de Duitsche
rijkskanselier heeft Asquith de Engelsche
eerste minister een rede gehouden om den
huidigen toestand te teekenen. Wanneer
wij die beide toespraken vergelijken blijkt
het, dat beide staatslieden feitelijk hetzelfde
wenschen. In bijna dezelfde woorden zeggen
zij, dat Europa na den oorlog voor alle
volken gelegenheid moet bieden voor vreed-
zamen arbeid. Maar als dat zoo is, waarom
vechten zij dan nog voor beginselen, waar
over de leidende staatslieden het zeggen
eens te zijn en waarover de volken het
stellig eens zijn? Het is in alle gevalle al
een toenadering wanneer men gelijk
dr. Labour Leader opmerkt het En
gelsche volk niet instemt met het geschreeuw
van de Jingo's, dat men Duitschland moet
verpletteren, tot stof vermalen. Dat is,
verzekert genoemd blad, noch het doel
van het Engelsche volk, noch van de
duizenden, die dienst hebben genomen om
voor de vrijheid te vechten. Het blad haalt
dan met instemming aan Asquith's toespraak
tot de Fransche parlementsleden, waarin
hij aan het slot zeide: Het doel der ge
allieerden is, den weg te banen tot een
stelsel dat »gelijke« rechten voor alle be
schaafde staten beoogt.. Nu als dat waar
is, laat men dan ophouden met de be
dreiging, dat men na deze militairen oorlog
een handelsoorlog tegen Duitschland zal gaan
voeren. Dat beteekent niets meer of minder
dan Duitschland te willen worgen.
Wat het zou beduiden, als het plan, om
na den oorlog aan »den handel van Duitsch
land®* met de entente-bondgenooten een
einde te maken, gelukte, kan blijken uit
den omvang met dien handel met Rusland,
Frankrijk, Italië en België in 1913. Volgens
een opgave van Runciman, den Engelschen
minister van handel, op de vraag van een
Parlementslid, hadDuitschlands uitvoer een
waarde, naar Rusland 48.100.000 pond,
naar Frankrijk 36.800.000 pond, naar
Italië 19.300.000 naar België 27.100.000
pond, als men bedenkt dat een pond f 12
is kan ieder uitrekenen welk een enorme
bedragen het zijn en hoe Duitschland's
industrie zou vleugellam geslagen worden
indien het den vijand gelukte zijn plan tot
uitvoering te brengen. Maar voor het zoo
ver komt moeten de geallieerden eerst hun
tegenstander onder den voet geloopen heb
ben. En dat zal zoo makkelijk niet lukken.
We zien het bij Verdun. De Duitschers
zijn er nog steeds de aanvallende party.
Het is er nu wel stilstand. Sedert de
Duitschers in het begin der vorige week
het offensief hernomen hebben is er niets
meer van belang geschiedt. Het is weer
de stilte vóór den storm. Een nieuwe aanval
wordt er voorbereid. Ondertusschen beschiet
de zware artillerie stelselmatig de stellingen
aan de beide Maasoevers, waarop van
Fransche zijde natuurlijk krachtdadig ge
antwoord wordt. Heden is de 58ste dag
van den slag aldaar aangebroken. Wij lezen
daar zoo makkelijk over heenwij kunnen
ons niet indenken wat dat beteekent voor
mannen, die dag aan dag, aan verwonding,
verminking en dooding zijn bloodgesteld,
onder de uiterste spanning van lichaam en
geest. Tracht u eens voor te stellen hoe
het toegaat bij de verovering van vijande
lijke stellingen zooals Colin Ross ons die
beschrijft in de Voss. Zeitung. Hij is oog
getuige geweest van het dorpje Haucourt.
Voor den ingang van het dorp liggen nog
de mannen, die het bewaakten. Franschen
met ingeslagen schedels en bloedige lichamen.
Daartusschen Duitsche lijken. Wie heeft
hier tijd, om de dooden te begraven?
Ternauwernood staat nog één muur in
het dorp overeind. Wat was straat, wat
was erf, wat vroeger woning? Men kan
niets meer onderscheiden. Alles is puin en
losse steenen. En toch wordt Haucourt
beschoten. Het rookt en rookt. Alleen maar
rook en vuur. Wat zou er ook branden
in het dorp waar alles steen en puin is?
Toch vliegen de granaten naar binnen als
wilde dieren. Rook en stof vliegen hoog
op. Dan plotseling houdt het vuren op.
Tegelijkertijd verschijnt onze infanterie, als
uit de aarde te voorschijn gekomen. Daar
loopt de dunne reeks. Zij gaat over het
land. Daar weer een groep, daar weer een
paar man. Tusschen de puinhoopen komen
zij weer te voorschijn. In 't dorp staat de
verdediger bij de weinig en onbeschadigd
gebleven machinegeweerstellingen. Op het
steunpunt echter moeten zij nog zóó onder
den indruk van de zware beschieting staan,
dat niemand het waagt het hoofd te voor
schijn te brengen. Veilig nadert de eerste
golf van de bestormingover het land volgt
de tweede en de derde.
De eerste springen in de vijandelijke
loopgraven. Man na man verdwijnt in den
grond, niemand ziet men meer. Daar ko
men gedaanten te voorschijn, blauwachtige
mantels, en ovaal gebogen helmen. Het
karakteristieke silhouet van de Franschen.
Eerst slechts weinigen. Dan steeds meer.
De Fransche artillerie heeft gemerkt wat
er voorvalt en legt een vuurgordijn be
schermend voor Hancourt.
Te laat. Reeds is de hoofdmacht van
de onzen er doorheen.
Het steunpunt is in onze handen, maar
in het dorp wordt nog steeds gevochten.
Aan den 'zuidooostelijken rand staat een
huis, een stukje muur en de rest van het
dak waren het. Twee granaten treffen
het. De gele fonteinen spoten omhoog.
Toen was het nog slechts puin en nu ra
telt daar nog een machinegeweer. In de
een of andere veilige mijngang moet het
verborgen geweest zijn. Zij hebben het
nog tot vuren gebracht 1
Puinhoopen, diepe gaten, een verward
dradennet. Stormloopende soldaten komen
er ternauwernood doorheen. Nog steeds
knettert het machinegeweer. De eene loop
graaf of juister de rest van een loopgraaf
tusschen puin en steenen willen zij niet
ontruimen. Een fel bliksemend vuurschijn-
sel bij het huis met het machinegeweer.
Is een ammunitiedepót in de lucht gegaan
Zware rookwolken stijgen omhoog. Wie
schiet nog in het dorp, waar vriend en
vijand man tegen man worstelen Weer
een vlam. Als een vurige slang loopt ze
langs de loopgraaf. O zoo, de vlammen
werper. Het machinegeweer verstomt. De
mannen in de blauwe jassen komen te
voorschijn, met de handen omhoog. Nu
is het ook hier uit.
De infanterie is weer in de aarde ver
dwenen. Men ziet niets meer. Slechts
ver terug de in colonnes aftrekkende ge
vangenen en dragers met baren.
Hoe siddert ons hart als wij denken
aan alle lichaams- en ziele-foltering die
zoo'n enkele aanval aan duizenden toebrengt.
En zoo is het maar niet alleen om Verdun.
Zoo is het aan alle fronten. Al zeer hevig
op het oogenblik op het Russisch-Turksche
gevechtsterrein. Daar hebben de Russen
de Turken uit de geweldig versterkte stel
ling op den linkerover van de Karadere
25 werst ten oosten van Trebizonde ge
worpen. Zij vervolgen den vijand krachtig.
Er kan verwacht worden dat zij Trebizonde
spoedig zullen innemen. Ook op het Ita-
liaansch-Oostenrijksche terrein verhoogde
actie. Tot vijf keer toe hebben de Ita
lianen getracht over de Isonzo op te ruk
ken, maar het is hun tot nu toe mislukt.
Met belangstelling mag nu worden ver
nomen dat zij na ongeveer een jaar oorlog
een ander punt voor een offensief op groote
schaal hebben uitgekozen en wel Zuid-Tirol.
Of de oorlogskans hen dan gunstiger zal
wezen
Uit de Vereenigde Staten nog steeds
berichten over de verbolgenheid naar aan
leiding van de torpedeering van de Sussex,
Men schijnt een ultimatum aan Duitschland
te willen stellen. Den duikbootenoorlog voor
goed opgeven daar de onzijdigen er onder
lijden of andersde diplomatieke be
trekkingen zullen worden afgebroken. Niet
vergeten, dat dit alarmeerende bericht komt
uit Engelschen koker.
Wij begonnen met de redevoering van
Asquith en Bethmann Hollweg. Laat ons
besluiten met die van Sonnino in de Ita-
liaansche kamer. Nadat deze eerste Minister
hoogelijk geroemd had de voordeelen van
de aansluiting bij de entente, besluit hij
zonder blikken of blóozen»Verzekerd van
het recht aan onzen kant te hebben, strij
den wij voor de overwinning. Die over
winning zal een nieuw tijdperk inleiden,
niet van haat en overmacht, gelijk onze
vijanden willen, maar van recht en een
heid voor alle volken. Deze oorlog betee
kent het aanbreken van een nieuw tydperk
in de geschiedenis der beschaafde® we
reld®. Wij helpen het hem wenschen.
Als dat tijdperk dan ook in zooverre nieuw
mag zijn dat er van een schaamtelooze
woordbreuk, als waaraan Italië zich schul
dig maakte, geen sprake meer zal zijn.
—O
BUITENLAND.
De gruwelen in Armenië.
De correspondent van de T ij d te Keu
len meldt
De katholieke kerkelijke overheid in
Duitschland heeft van bevoegde zijde uit
het katholieke missiegebied de volstrekt
betrouwbare mededeeling ontvangen, dat
meer dan een millioen Armeniërs door de
Turken zijn vermoord, hetzij door uithon
gering, hetzij door mishandelingen. Tot
dit millioen behoorden nagenoeg 100.000
katholieken, onder wie vier bisschoppen.
In Armenië was de volksstemming tegen
de Turken opgestookt door de Engelschen.
Moderechters.
De politieke overheid te München heeft
een verordening uitgevaardigd, waardoor
den agenten van politie wordt gelast al te
opzichtig gekleede dames op straat aan
te houden en naar den politiepost te voe
ren. De eerste dezer aanhoudingen heeft
thans plaats gehad.
Dezer dagen werd een erg gepoederde
dame, die over den Bahnhofsplatz wandelde,
plólseling gearresteerd en naar het politie
bureau gebracht, waar zij eerst afgeschminkt
en 'vervolgens weder vrijgelaten werd. De
politie is van plan om voortaan regelmatig
tegen alle dames, die wat te veel zorg
aan haar uiterlijk besteden zoo op te tre
den, teneinde haar het verkeerde daarvan
aan het verstand te brengen.
Van het Russisch-Turksche gevechts
terrein.
Konstantinopel. (Wolff.) OfficieelIn het
Tsjoroch-dal en aan den linker vleugel is
het tot plaatselijke gevechten gekomen.
In de andere sectoren is niets veranderd.
o
St. Petersburg. (P. T. A.) OfficieelIn
de kuststreek hebben onze troepen bij de
vervolging van den vijand het dorp Arsene
Kalesji bereikt, 18 werst ten oosten van
Trebizonde.
In het dal van de boven-Tjoroch duren
de gevechten in ons voordeel voort.
o
New York. (Reuter.) Een hier ontvangen
telegram uit St. Petersburg gewaagt van
de groote voordeelen, door de Russen in
de jongste zware gevechten aan het Kau-
kasische front behaald. De geweldige in
spanning der Turksche troepen om weer
stand te bieden aan den verderen West-
waartschen opmarsch voorbij Erzeroem van
de Russische legers van het centrum, be
reikte haar hoogtepunt in een hardnekkigen
zesdaagschen slag, waarvan de beteekenis
ternauwernood wordt aangegeven door de
korte mededeelingen in de officieele com-
muniqué's. De Turken boden den Russen
niet alleen vastberaden het hoofd langs het
heele front van de Zwarte Zee-kust tot
Bitlis, doch zetten een aanval op touw,
waarvan het blijkbare doel was Erzeroem
te hernemen. Het lag in het Turksche
plan om door een plotselingen druk op
den Russischen rechtervleugel een verplaat
sing van Russische troepen van het centrum
naar de Zwarte Zee-kust te veroorzaken.
Rekenende op de hieruit voortvloeiende
verzwakking van het Russische centrum
wierpen de Turken hun hoofdmacht op de
Russische troepen ten Westen van Erze
roem, hopende door te breken en de Rus
sische strijdmachten in het kustgebied te
noodzaken terug te trekken om aan om
singeling en afsnijding van haar verbindings
lijnen te ontkomen. De Russische troepen
waren echter in staat om, zonder krimp
te geven, met goed gevolg het hoofd te
bieden aan de Turksche stormloopen, en
een strijd van 6 dagen, zoo verwoed als
sedert den val van Erzeroem niet is ge
leverd, trokken de Turken terug. Een aan
zienlijk getal Turksche krijgsgevangenen
viel in Russische handen.
De Turken, die te zeer vertrouwd hadden
op hun succes, hadden zich te ver binnen
de Russische linies gewaagd. De Russen
hebben thans hun opmarsch hervat.
o
De duikboot- en mijn-oorlog;.
Londen, 17 April. (Reuter.) Volgeqs een
Lloyds bericht is het Noorsche schip Glendoon
door geschutvuur tot zinken gebracht.
Het onbewapende Engelsche stoomschip
Harrovian is in den grond geboord.
(De Glendoon mat 1917 ton bruto, was
in 1894 gebouwd en behoorde aan O. Go-
taas te Christiania.
De Harrovian, bruto 4309 ton, was in
1904 gebouwd en behoorde aan de Gam-
brian Steam Nav. Co. Ld. te Londen. Red.)
Londen, 17 April. (Reuter.) Het Noorsche
stoomschip Papelera is in den grond ge
boord. De bemanning, die een kwartier
tijd kreeg om van boord te gaan, is een
uur later door een ander Noorsch stoom
schip gered.
(De Papelera mat 1591 ton en behoorde
aan de mpij. Garonne te Kristiania. Red.)
Washington, 17 April. (Reuter.) Blijkens
inlichtingen door het departement van
buitenlandsche zaken ontworpen, waren
twee Amerikanen aan boord van het ss.
Imperator, dat de vorige week op weg
van de Ver. Staten naar Marseille zonder
voorafgaande waarschuwing door een Oos-
tenrijksche duikboot is beschoten. Een
Amerikaan is gewond.
PLAATSELIJK NIEUWS.
HEUSDEN, Wegens groote drukte
ten Postkantore, is als tijdelijke assistente
in dienst gesteld Mej. Margaretha v. d.
Berg alhier.
De heer Ph. van Alfen, Hoofd der
M.U.L.O. School, ontving nog eene vierde
benoeming en wel als Hoofd der School
te Aalten.
ANDEL. Tot lid van den gemeente
raad is gekozen de heer J. G. Schouten.
Naar we vernemen is door de bakkers
alhier, welke gedurende de mobilisatie het
brood voor de militairen geleverd hebben,
verhooging van prijs gevraagd terwijl door
het rijk een lagere prijs wordt bedongen,
wat waarschijnlijk ten gevolge zal hebben
dat aan andere personen de levering zal
worden opgedragen.
De landbouwer Ant. de F. vond
Maandagmorgen een éénjarig veulen, ter
waarde van f250, verdronken.
BENEDEN-LANGSTRAAT. Naar
vette kalveren is vrij goede vraag en vette
varkens zijn moeilijk te koopen. Nuchtere
kalveren en biggen worden hoog omgezet
en ook jonge lammeren gaan vlug van |de
hand. Men besteedt voor vette kalveren
75 92 cenis per K.G. naar kwaliteit,
vette varkens 55 k 57 cents per Va K.G.
nuchtere kalveren f24.k f30.per
stuk, biggen f 12 k f 18 en lammeren f10.
k f 14.—.
GENDEREN. De Jongenheer J. H.
Boll had het genoegen te slagen voor de
Rijkskweekschool te Maastricht.
's-GRAVEMOER. Op 15 Mei a. s.
zal in deze gemeente de derde kantwerk
school in Nederland officieel worden ge
opend. Als directrice dezer school »Bra-
bantia« is benoemd mej. M. Waalberg uit
's-Gravenhage, als zoodanig gediplomeerd.
Lang heeft het bestuur der vereeniging
Vt Kantkloske« zich beijverd om die alhier
van ouds beoefende huisindustrie meer te
doen opleven en in verband daarmede ook
het kantmaken door vrouwen en meisjes
meer loonend te maken. Met hulp van
verschillende zijden is het nu zoover ge
komen, dat er voor beoefenaars dezer
schoone kunst van hier en omliggende
plaatsen eene prachtige gelegenheid komt
om dit vak in alle onderdeelen aan te
leeren.
GEERTRUIDENBERG. Aan het
station waren eenige kinderen aan het
spelen op de tram, juist toen deze zich in
beweging zette. De conducteur Krijnen
wilde hen verwijderen, maar raakte zelf
onder de tram, waardoor hij zwaar aan
den enkel gekneusd, liggen bleef. Dadelijk
werd hij opgenomen en binnengebracht in
het stationskoffiehuis van mej. A Zweep,
waar geneeskundige hulp verleend werd
door dr. Berkenstein. »Tel.«
GORINCHEM. Na gehouden toela
tingsexamen op 10 en 11 April zijn als
leerlingen tot de Chr. Kweekschool alhier
toegelaten de jongens W. van Aken te
Gorinchem, M. van Helden te Nieuwendijk,
C. Nieuwenhuizen te Sprang, C. L. Ver
voorn te Brakel, (een voorwaardelijk) en de
meisjes G. H. Bernard te Gorinchem, S.
de Jong te Sliedrecht, J. Knol te Wer
kendam, A. N. Swets te Hardinxveld, B.
van der Vlist te Wijngaarden en H. H.
Zijl te Gorinchem.
KAATSHEUVEL. Door [den raad
dezer gemeente is benoemd tot onderwijzer
te Berkdijk de Heer P. van Groeningen
te Lithoyen;
is besloten zich bij de N. V. Electrische
Prov. Centrale aan te, sluiten en is aan
de Geiten vereeniging eene subsidie van f50
toegekend
OUDHEUSDEN. Onze nieuwe Bur
gemeester, de heer F. A. J. van Liempt,
legde Zaterdag 1.1. bij den Commissaris der
Koningin den eed af en bereikte des na
middags onze gemeente, alwaar van schier
alle woningen de vlaggen wapperden.
Op verzoek van den Burgemeester bleven
feestelijkheden achterwege.
Na door den oudsten Wethouder te zijn
geïnstalleerd, nam Z.E.A. het bewind over.
Laat ons hopen en verwachten dat hij
onze gemeente ten zegen zal zijn.
RAAMSDONK. De heer Johs. Schoen
makers verkocht gisteren een prachtige
Paaschkoe aan den vleeschhouwer Jan
Mouthaan te Capelle voor den prijs van
f500.—
Zaterdagavond vergaderde de leden
van het Onderlinge Paardenverzekeringfonds
bij J. Boons-Staal. Besloten werd de 187
aangesloten paarden vóór 1 Mei te her-
schatten en doode paarden in 't vervolg
aan den meestbiedende te verkoopen.
ROSSUM. Door den slager Stranders
werd dezer dagen een Paaschkoe gekocht,
die het gewicht van 1518 pond had. Voor
waar een lekker boutje tegen de aanstaande
feestdagen.
WAALWIJK. Tot directeur van de
R. K. Handelsdagschoöl alhier is benoemd
Dr. H. H. Knippenberg, sedert jaren leeraar
aan de Rijks H. B. S. met vijfjarigen cur
sus te Venlo en schrijver van verschillende
werken op het gebied van letteren en ge
schiedenis.
ZALTBOMMEL. Mejuffrouw G. A.
Goudkade, verpleegster, waarnemend direc
trice in het Groote Bommelsche Gasthuis
alhier, is benoemd tot directrice dier in
richting.
Onder de betaalde postbewijzen ten
postkantore alhier werd er een ontdekt
waarvan het bedrag van één gulden in
tien was veranderd, welk bedrag ook was
uitbetaald op den naam Van der Horst.
De politie, met deze vervalsching in kennis
gesteld, spoorde den dader op, wiens wer
kelijke naam bleek te zijn Ferwerda, koop
man, wonende te Sloten. Uit verdere on
derzoekingen bleek, dat een veertig-tal
vervalschte postbewijzen op verschillende
plaatsen ter inning waren aangeboden. F.
is te Arnhem in verzekerde bewaring ge
steld.
Verslag van den Raad der Gemeente
Heusden op Maandag 17 April
des morgens elf uur.
Voorzitter v. Everdingen, l.V.
Secretaris v. Eggelen.
Tegenwoordig alle leden, behalve L. de
Moll.
Nadat de locovoorzitter mededeeling heeft
gedaan dat de Voorzitter wegens ziekte
verhinderd is, deze vergadering te leiden,
opent hij te ruim kwart over 11 de ver
gadering. Hierna leest de secretaris de
notulen der vorige vergadering welke on
veranderd worden goedgekeurd en daarna
vastgesteld.
Ingekomen: 1. Verslag van de commis
sie tot wering van schoolverzuim over 1915,
met kennisgeving dat in de vergadering
van den 6en dezer voor 1916, tot Voor
zitter en Secretaris dezer commissie zijn
gekozen de heeren: J. H. Verhoeven en
W. van Wijnen.
2. Verslag over den toestand der ge
meente.
3. Idem van de teekenschool.
4. Procesverbaal van kasopneming, met
mededeeling dat alles in orde is bevonden.
5. Brief Ged. Staten, inhoudende goed
keuring Raadsbesluit tot wijziging der ge-
meentebegrooting over 1915. Welke allen
voor kennisgeving worden aangenomen.
Daarna komt in behandeling een schrijven
van de heeren de Haan en» Oerlemans,
scheepsbouwers alhier, behelzende het voor
stel tot onderhandschen aankoop van een
perceel gemeentegrond gelegen aan den
Demer, sectie A. 1116 groot 860 vier
kante meter, grenzende aan de woning
van de Gebr. Oudheusden voor den prijs
van f 600.voor het geheele terrein, of
voor een gedeelte over een lengte van 30
Meter voor den prijs van f 550,
Tevens bieden genoemde heeren aan
onderhandschen aankoop van de stadswerf,
achter de kerk, grenzende aan het perceel der
godshuizen, met de beide schuren respectie
velijk groot 244 en 230 vierkante meters
voor f711.
De Yoorziter stelt voor deze aanbiedingen
in een volgende vergadering te behandelen
aangezien B. en W. eerst advies willen
uitbrengen.
De heer v. Andel, zegt dat het eerste
schrijven dateert van 24 Maart en dat hij
gaarne meer voortgang zou zien.
De Voorzitter zegt het eerste gedeelte
wel te kunnen behandelen doch dat B.
en W. er tegen zijn het voor de geboden
som af te staan, dat zij het echter wel
tegen den gewonen prijs van f 3.per
vierkante meter willen geven.
v. Andel. Wij behoeven ons niet aan
dien prijs te houden, als de heeren zich
altijd aan dezen prijs hadden gehouden,
dan hadt de grond van de scheepswerf
wel f 60.000.opgebracht, ik vind als
er f800 voor werd gegeven, wij er maar
toe moesten besluiten.
Prins. Kan de raad geen subsidie vragen
om zelf te bouwen?
Voorzitter. Daar ben ik niet voor.
v. Andel. Hoeveel brengt het hoekje
tegenwoordig op Nadat de secretaris heeft
medegedeeld dat dit. slechts f 5.is, en
Veerman opmerkt, dat in een volgende
vergadering waarschijnlijk de heer Mol aan-