werkelijkheid nog meedoen aan de
even misdadige als domme verheer
lijking van den oorlog? Wie durft
nog te spreken van „eer", waar slechts
plaats is voor schaamte, voor afgrij
zen, voor rouw over zooveel vernield
onschuldig leven en zooveel vermoord
huiselijk geluk I En wie meet de ver
antwoordelijkheid van hen, die
slechts luttel in getal misschien
deze millioenen-slachting hebben voor
bereid, mogelijk gemaakt,, van verre
of van nabij bevorderd en terwille
van een waan van een politiek, di
plomatiek, krijgskundig succes, oi
welke andere minderwaardige be
weegredenen ook, deze onherstelbare
ramp over de wereld hebben gebracht,
terwijl zij nu, na twintig maanden,
nog altijd niet het middel kunnen
vinden, om hare gruwzaamheid te
beëindigen(„Centrum".)
BUITENLANDSCH OVERZICHT.
De Duitsche nota, het antwoord op de
Amerikaansche nota, welke President Wil
son op 20 April j.l. de Duitsche regeering
deed toekomen, is verschenen. Wij her
inneren ons de laatste zinsnede uit dit stuk,
waarin de stellige verzekering voor kwam,
dat, indien de Duitsche regeering haar tak-
tiek in het voeren van den duikbootoorlog,
voornamelijk tegen de koopvaardijschepen,
niet wijzigde, de Vereenigde Staten de di
plomatieke betrekkingen met het Duitsche
rijk zouden verbreken. Hierop nu is de
Duitsche nota een kras, klaar en klemmend
antwoord. In de eerste plaats blijkt er
uit dat de Duitsche regeering geen oorlog
wenscht met de «Nieuwe Werelden be
reid is de eischen der Unie in te willigen.
Zij verklaart daarin tot de «uiterste tege
moetkoming*: besloten te zijn en trekt haar
beruchte blokkade-verklaring van 4 Febr.
1915 in waarbij de kustwateren om
Engeland en Frankrijk tot oorlogsgebied
verklaard werden, en dus alle vijandelijke
schepen gevaar liepen, ook zonder waar
schuwing, getorpedeerd te worden. Voor
taan zullen dus ook binnen het zee-oorlog-
gebied koopvaardijschepen niet zonder waar
schuwing en redding van menschenlevens
in den grond mogen worden geboord, tenzij
zij mochten vluchten of weerstand bieden
Hiermee is dus feitelyk zoo goed als de
geheele duikbootoorlog tegen de handels
scheepvaart prijsgegeven. Doch er komt
een groote «maar* by. De Duitsche nota
gaat namelijk als volgt, verder«In den
stryd, dien Duitschland gedwongen is, om
zyn voortbestaan te voeren, kan echter door
de neutralen niet van dit land gevergd
worden, dat het zich, om de belangen van
de neutralen te ontzien, een beperking van
het bezigen van een doeltreffend wapen
zal opleggen, indien het den tegenstanders
vergund blijft van hun kant naar willekeur
middelen te bezigen die met het volken
recht in strijd zijn.«
Met andere woorden, Duitschland zal het
optreden tegen de handelsvaart niet af
schaffen, tenzij nu ook Engeland zich hou
den gaat aan de algemeen erkende volken
rechtelijke bepalingen 1 De huidige blokkade
der zee, waardoor Engeland zijn vijand
tracht uit te hongeren is in strijd met de
vrije vaart ter zee zooals die in het volken
recht ook in oorlogstijd was erkend. Welnu,
zoo zegt Duitschland, laat Amerika er nu
voor zorgen, dat die onrechtmatige blok
kade wordt opgeheven en ik zal aan de
duikbootcommandanten andere instructies
geven. Gij, Amerika, meet toch met twee
maten. Samen hebben wij door de jaren
heen voor dezelfde nobele beginselen in het
volkenrecht gestreden. Wij wenschen met
u dezen strijd voort te zetten. Wij hebben
met groot leedwezen gezien, «dat de hu
mane gevoelens der Amerikaansche regee
ring, die met zoo groote warmte uitgaan
naar de betreurenswaardige slachtoffers van
den duikbootoorlog, zich niet met even-
groote warmte uitstrekken tot de vele mil-
lioenen vrouwen en kinderen, die naar het
uitgesproken voornemen van de Engelsche
regeering m den honger moeten worden
gejaagd, teneinde door hun hongerlijden de
overwinnende legers van de centrale mo
gendheden tot eene smadelijke capitulatie
te dwingent en wij bieden u thans
door ons besluit ten aanzien van den duik
bootoorlog de gelegenheid, te toonen, dat
uw beroep op het hooge gebod der men-
schelijkheid geen ydel woord geweest is.
«Het Duitsche volk Weet, dat de Ameri
kaansche regeering het in haar macht heeft,
om den oorlog in den zin van menschelijk-
heid en volkenrecht te beperken tot de
strijdkrachten* der oorlogvoerende naties.*
Gebruik dus uw macht.
Behandel Engeland nu met dezelfde kies
heid, als waarmee gij tegen ons optreedt
en deze onzalige kwestie zal de wqjjrid
uit zijn.
Zal Amerika dezen eisch inwilligen? En
zoo ja, zal het bij Engeland gehoor vinden
Wij vreezen van niet. Indien Amerika zich
al laat vinden om als bemiddelaar op te
treden en ook van Engeland eischt dat het
zijn strijd tegen de noncombattanten opgeeft
zal het vermoedelijk weinig succes hebben.
Het is althans de vraag of Engeland,
nu het zal merken, dat zijn blokkade ten
gevolge heeft, dat het Duitsche volk wer
kelijk nijpend gebrek gaat lijden, dit middel
zal willen prijs geven.
Bizondere aandacht verdient in de Duit
sche nota nog deze uitspraakMisschien
zal Engeland het wapen der blokkade niet
eer uit de hand willen leggen, dan wan
neer de oorlog uit is. Welnu, wat dat
aangaat, wij zijn bereid tot vrede. «In
het bewustzijn van haar kracht heeft de
Duitsche regeering zich veroorloofd, twee
maal in de laatste maanden hare bereid
willigheid tot een vrede, waarbij Duitsch-
land's levensbelangen worden gewaarborgd,
openlijk voor de heele wereld kond te doen.
Zij heeft daarmede te kennen willen geven,
dat het aan haar niet ligt, dat den vol
keren van Europa de vrede nog langer
wordt onthouden.Deze passage geeft,
dunkt ons, een wenk, die in Washington
niet kan worden misverstaan.
En als de Unie nu bij Engeland geen
gehoor vindt de blokkade oorlog wordt
voort gezet? Dan zal de duikbootoorlog
met verhoogde kracht worden hervat en
Engeland zal er de schuld van dragen;
Zoo de Duitsche nota. Wat zal America's
antwoord zijn? Wij mogen het nog wel
deze week verwachtenWie weet
gelukkig hebben wij- de hoop nog niet
verloren dat er toch eindelijk eens een
begin van vrede zal komen. Wie weet
wat deze kreet naar vrede zal uitwerken
Over het algemeen is de Americaansche
pers slecht te spreken over de nota, volgens
Reuter die sterk op de hand der Entente
is. Naar men meent, zoo seint hij, zal
Wilson de concessie van Duitschland voor
zoover betreft het uitvaardigen van nieuwe
orders aan de duikbootkapiteins, volgens
welke dezen de regels van den kruiser
oorlog in acht moeten nemen, aanvaarden
voor wat zij waard is. Maar hij zal weige
ren met Duitschland over geschillen tusschen
de Vereenigde Staten en Engeland van
gedachten te wisselen. Wanneer er opnieuw
gewelddaden gebeuren, waar het leven van
Amerikanen bij betrokken is, dan zal, naar
algemeen aangenomen wordt, het af breken
van de betrekkingen terstond volgen.
De Duitsche nota is als onderwerp van
gesprek op den achtergrond geraakt toen
bekend werd, dat de Paus een nota aan
Wilson gezonden had. De inhoud dezer
boodschap wordt geheim gehouden, maar
men gelooft dat zij handelt over het ver
langen van Duitschland om vrede te sluiten.
Het wordt voor zeer onwaarschijnlijk ge
houden, dat Wilson acht zal slaan op het
beroep van den Paus of op de duistere
toespelingen in de Duitsche nota en dus,
doende afsof hij met Engeland over de
vrijheid ter zee onderhandelde, de mogend
heden der entente zou polsen over hun
geneigdheid om met de centrale mogend
heden te onderhandelen.
Een ander bericht uit Washington over
Londen tot ons komend, zegt:
Twee dagen lang zijn nu de bewoor
dingen van de Duitsche nota onderzocht,
maar de teleurstelling en de verontwaardi
ging die men hier erover voelt, is er niet
door verminderd. Er is nauwelyks grond
voor de juistheid van de bewering. Zaterdag
in vele perstelegrammen uit Washington,
volgens welke de president over de nota
voldaan en dat een breuk vermeden was.
Het is waar, dat een onmiddelijke breuk
vermeden kan worden, maar meer kan
niemand zeggen. Al wat duidelijk is, is dat
de president zal weigeren om de bestendi
ging van de betrekkingen met Duitschland
te koopen ten koste van een twist met
Engeland over de blokkade. Hoe hij ook
over de blokkade moge denken, eens voor
al kan gezegd worden dat hij zal voortgaan
de twee kwesties te scheiden en dat zijn
politiek de goedkeuring van het volk zal
wegdragen.
Dat klinkt niet erg bemoedigend. Doch
wij willen afwachten en hopen, hopen 1
Nog een naastige blik op het oorlogs
terrein. Bij Verdun verhoogde actie der
artillerie van Duitschen kant. De Fransche
berichten dat er hevige aanvallen zijn ge
daan tegen heuvel 304 en den Mort Homme.
Die heuvel 304 is een. van de gewichtigste
steunpunten van de linie, die de Fransche
aan den Westhoek van de Maas op het
oogenblik bezet houden. De Duitschers zijn
er niet in geslaagd deze stelling te ver
overen. Zij hebben slechts een verbindings
loopgraaf ten Oosten van dien heuvel kunnen
nemen. Hoe de strijd zich hier verder zal
ontwikkelen zal spoedig blijken. Ten Oosten
van de Maas hebben de Duitschers, bij het
Houdromortbosch 500 meter van de Fransche
loopgraven der eerste linie genomen. Zij
hebben hier dus hun positie eenigszins weten
te verbeteren.
Van de overige gevechtsterreinen geen
nieuws van beteekenis. Op zee niets van
de vloten te bespeuren.
In de lucht Zeppelins op bezoek naar
Engeland. De L 7 is vergaan. Evenzoo de
L 20. 't Moet een ijzingwekkend schouw
spel zijn zoo'n luchtmonster uit de hoogte
te zien neer tuimelen in zee. IJmuider
stoomtreilers waren er Donderdagmorgen
getuigen van, hoe een Zeppelin door een
Engelsche flotielje beschoten werd en ge
troffen omlaag kwam.
Voor de Zeppelin naar beneden stortte
had men een geweldige ontploffing ge
hoord en had men een dichte, zwarte rook
kolom het luchtruim zien instijgen. De
bemanning van den trawler was nog zeer
onder den indruk van het gebeurde, bovenal
van het uit de lucht in wilde schommelingen
neertuimelen van het reuzengevaarte dat
met een donderende slag in zee plofte.
De geheele bemanning schijnt te zijn om
gekomen.
Wij besluiten met een kort bericht dat
diepten van ellende doet zien.
In Pruisen moeten zich alle landstorm-
plichtige jongelieden, die in April 17 jaar
zijn geworden, onmiddelijk bij de militaire
overheid aanmelden.
BUITENLAND.
Vredesonderhandelingen aanstaande
De Engelsche bladen vernemen uit Was
hington, dat daar een lange mededeeling
van den gezant te Berlijn nopens den
toestand te Berlijn is ontvangen. Men ver
neemt, dat de gezant aan het ministerie
van buitenlandsche zaken heeft gemeld,
dat er in Duitschland veel over vrede ge
sproken wordt. De keizer moet den wensch
koesteren, dat de Vereenigde Staten het
initiatief zullen nemen, om onderhandelin
gen met de geallieerden te bewerken.
De bewerker van den wereldoorlog.
Princip, de moordenaar van den Oosten-
tenrijkschen troonopvolger en diens gemalin,
ligt op sterven. Er deden zich reeds voor
geruimen tijd teekenen van long-tuberculose
en godsdienstwaanzin bij hem voor.
Een reusachtig kerkhof.
In alle stilte, zegt de Köln. Ztg., is op
de slagvelden van West-Galicië, die juist
één jaar geleden het tooneel waren van
een verschrikkelijker strijd, reeds sedert
maanden aan een geweldig mausoleum voor
de gevallen soldaten gearbeid. Het is niet
een mausoleum met steenen muren, maar
bestaat uit aan elkaar grenzende parken,
waar de dooden begraven liggen, een land
schap van kerkhoven, die van Gorlice reiken
tot aan heuvel 419 bij Tarnow. Van kerkhof
komt men op kerkhof, van het eene ge
vechtsterrein op het andere en de graven
van Oostenrijksche, Hongaarsche en Rus
sische soldaten, vormen eindelooze rijen.
Op dit terrein bevinden zich ruim 600
geweldige kerkhoven en meer dan 400
reusachtige massagraven. Hier rusten, te
midden van een bloemenpracht die droevig
aandoet, vriend en vijand te samen 40000
soldaten zijn begraven op de plaats waar
het Russische leger tot staan werd gebracht.
De heuvel van Jabloniec wijst de plek aan
waar tallooze met roem overladen Radetzky-
huzaren sneuvelden.
Terechtstellingen.
De vier terechtgestelde Sinn-Feiners zijn
Joseph Plunkett, Edward Daly, Michael
O'Hanlow en Willam Pearse. Van 15 an
deren, die ter dood veroordeeld waren, is
het vonnis veranderd in 10 jaar tuchthuis.
Twee mannen zijn veroordeeld tot 10 jaar
tuchthuisstraf, één werd ter dood veroor
deeld, maar diens straf veranderd in 8
jaar tuchthuis. De verdere gedingen duren
voort.
PLAATSELIJK NIEUWS.
HEUSDEN. Zaterdag, 6 Mei, hadden
de troepen uit Heusden en Herpt weer een
ontspanningsdag. 's Morgens vonden wed
strijden plaats in het revolverschieten voor
al het personeel, en in het snel en juist
in de richting brengen van een vuurmond
voor degenen die speciaal als richters zijn
opgeleid. Uit een militair oogpunt twee
belangrijke wedstrijden, aangezien zoowel
revolverschieten als richten voor de artille
risten van het grootste gewicht zijn.
's Middags eerst eenige nummers athle-
tiek, n.l. discuswerpen (een klassieke sport
die tegenwoordig zeer veel wordt beoefend),
kogelstooten en hoogspringen met aanloop.
Hoewel het weer, dat den geheelen morgen
al gedreigd had, de militairen nu in den
steek liet, zoodat eenige malen moest wor
den gestaakt, verliepen de wedstrijden toch
naar wensch, dank zij het goede terrein
en het muziekcorps van het 1ste Reg.
Veldart., dat de stemming er wist in te
houden. De prestatie's.leden er wel wat
onder, maar ze waren toch nog zeer goed.
De deelname was veel beter dan de vorige
maal, een bewjjs dat dergelijke wedstrijden
een goede propaganda zijn voor de sport.
Hierna weer een militair nummer, dat
erg in den smaak viel, zoowel bij de deel
nemers als bij de toeschouwers. Het- was
een wedstrijd tusschen vier volledige stuk
ken. Terwijl zij in bivakvorm waren op
gesteld (dus met afgespannen en afgeza
delde paarden) werden de stukken gealar
meerd en moesten ze zoo snel mogelijk op
100 M. afstand stelling nemen. Het
was aardig om te zien hoe stukrijders en
kanonniers zich haastten om de paarden
van hun stuk zoo gauw mogelijk op te
tuigen en aan te spannen, dan vlug hun
plaatsen op de paarden of de voertuigen
innamen en in galop ervan doorgingen om
het stuk op de aangegeven plaats in stel
ling te brengen.
Tot slot werd door eenige miliciens nog
een demonstratie gegeven in hoogspringen
zonder aanloop. De vorm van den sprong
maakte op den leek een eigenaardigen in
druk, maar de hoogte die werd bereikt
bewees de doelmatigheid ervan.
Hierna trokken deelnemers en toeschou
wers in optocht achter de muziek door de
stad, waar ondanks de Zaterdagmiddag-
drukte veel menschen het werk in den
steek lieten, om het ongewone schouwspel
gade te slaan.
In den nacht van Zondag op Maan
dag is door baldadige handen aan het tram
station een ruit ingeworpen en eene inge
drukt.
De politie heeft de zaak in onderzoek.
Naar wij vernemen, hebben zich
voor Hoofd der M.U.L.O.School reeds vyf
sollicitanten aangemeld.
Aan de bijzondere R.-K. jongens
school alhier is tot onderwijzer benoemd
de heer Langerhorst, thans als zoodanig
werkzaam aan de openb. school te Elshout.
WERKENDAM. Vrijdag 1.1. ver
gaderde de Raad dezer gemeente. Velschil
lende ingekomen stukken werden voor
kennisgeving aangenomeno.a.'t verslag
der gezondheidscommissie over 1915, dat
van de commissie tot wering van School
verzuim; 't proces-verbaai van kasopneming
dat tot goedkeuring door de Ged. Staten
van 't Raadsbesluit tot verhooging der sala
rissen v£?h den Burgemeester, den secretaris
en den ontvanger; benevens dat van den
Groepscommandant inzake wijziging van
het reglement voor het slachten van vee.
Een adres van den Heer Johs. van Breugel
werd gesteld in handen van B. en W.
ten einde een onderzoek naar aanleiding
daarvan in te stellen. Op voorstel van den
Heer M. J. Meijer werd besloten om voor
1/6 bij te dragen in de kosten noodig
voor het verharden van den weg aan het
eind der Ka. Vervolgens werd aangeboden
het gemeenteverslag over 1915, waarna
besloten werd aan den Heer B. W. Rid
derhof een jaar verlenging te verleenen
van de huur van zijn woonhuis, terwyl
B. en W. werden gemachtigd een voor-
loopige opneming voor verbouwing van het
Raadhuis te laten doen. Ten slotte werd
besloten aan de onderwijzers voor 1916
een duurtetoeslag te verleenen van f 50.
Niets meer in het openbaar te behandelen
zijnde werd overgegaan tot een vergadering
met gesloten deuren tot vaststelling van
den H. Omslag over 1916.
Vrijdag 11. werd van Roozendaal
naar hier vervoerd het stoffelijk overschot
van den in dienst overleden M. de Gelder,
van hier. Maandag 1.1 werd het aan den
schoot der aarde toevertrouwd. Een harde
slag voor de ouders en familie.
ANDEL. Op het hulptelegraafkantoor
werden gedurende de maand April 145
telegrammen en 150 gesprekken behandeld.
Tot melkcontroleur is door de onder
linge melk veehouders vereeniging benoemd
de heer C. Redert alhier.
Tot Wethouder alhier is benoemd
de heer H. van Wijgerden.
In deze gemeente is een geval van
roodvonk (in lichten graad) geconstateerd.
BENEDEN-LANGSTRAAT. Nu
de voorraad hooi uitgeput raakt, staat de
handel ook zoo goed als stil. Men besteedt
nog f 28 k f 35 per 500 Kg. naar kwaliteit.
Begunstigd door zeer goed weder, groeit
het gras verbazend. De hooilanden liggen
er prachtig voor en beloven eene groote
opbrengst. De pachten zullen ook onge
twijfeld hoog zijn.
BAARDWIJK, Maandag is van den
heer V. een fiets, die hij even voor zyn
woning had neergezet, gestolen. Aanstonds
is bij de politie aangifte gedaan.
CAFELLE. De heer A. J. de Roon
alhier is benoemd tot hulptaxateur bij de
vorderingscommissie van legerpaardea in
het district Meeuwen.
Ten huize van M. S. in de Nieuw-
straat alhier heeft zich een geval van
typhus voorgedaan.
Zaterdag j.l. slaagde onze dorpsgenoot
de heer J. van Tilborgh te Breda voor
het onderwijzers examen.
ELSHOUT. In de Donderdag 11. ge
houden vergadering van den gemeenteraad
is benoemd tot Secretaris de heer F. van
Liempd, Burgemeester. Sollicitanten waren
de Burgemeester voornoemd, de heer J.
Gijzeis, lid van den gemeenteraad, en de
heer A. van Hest, Secretaris te Boven-
karspel. In dezelfde vergadering werd de
Burgemeester ook benoemd tot Ambtenaar
van den Burgerlijken Stand. Tevens werd
besloten dit jaar geen kermis te houden.
Door Ged. Staten zijn de jaarwedden
vastgesteld als volgtBurgemeester f 550,
Secretaris f 650 en Ontvanger f 235.
HERFT. Zondagmiddag had op de
weg naar Heusden een wielrijder uit Vlij
men, die met een flinke vaart reed, het
ongeluk dat de voorvork zijner fiets brak.
Hij maakte een buiteling en kreeg zulke
verwondingen aan het hoofd, dat de hulp
van Dr. Herman moest worden ingeroepen.
Wegens verandering van woonplaats
heeft de heer A. Buijs Mzn. eervol ont
slag gevraagd als opperbrandmeester en
als lid van het burgerlijk armbestuur.
Dat hier nogal trouwlustige paartjes
wonen, blijkt wel, dat thans niet minder
dan 8 huwelijksafkondigingen aangeplakt
zijn.
KAATSHEUVEL. Dezer dagen heb
ben zich in onze gemeente weer bosch- en
heidebranden voorgedaan. Verschillende per-
ceelen zijn ten prooi der vlammen geworden.
Men vermoedt, dat er kwaadwilligheid in
'tspel is.
Hoewel tot nog toe overvloed van
werk is in de schoenindustrie, wordt eer
lang daarin een kentering verwacht ge
zien de schaarste aan chroomleder.
Vorige week is de heer A. Oversteeg,
wonende op de Zandschel alhier, bij het
te Breda gehouden onderwijzersexamen ge
slaagd.
Vrijdag j.l. is te Loon op Zand de
arbeiderswoning, toebehoorende aan V. en
bewoond door A. v. J. totaal afgebrand.
Assurantie dekt de schade.
Aan het postkantoor alhier met de
daaronder ressorteerende hulppostkantoor,
werd gedurende de maand April j.l. inge
legd f7860,45 en terugbetaald f 5531,86.
Er werden 11 nieuwe boekjes uitgegeven.
Van Zaterdagnacht op Zondag j.l.
werden bij A. H. te Loonschendijk ver
schillende boompjes afgesneden of beschadigd.
Van dader tot nog toe geen spoor.
De schoenfabriek van C. V. wordt
aanmerkelijk uitgebreid door plaatsing van
een zuiggasmotor van circa 20 P.K. met
de noodige machines.
RAAMSDONK. Met ingang van
heden is tot tijdelijk onderwijzer aan de
O. L. School te R'veer benoemd de heer
P. Broeders aldaar.
Op de in het café van den heer
P. Haere gehouden vergadering, werd het
rijden van den melkwagen voor de zuivel
fabriek, route R'veer, aangenomen door J„
Broeders 45 cent de 100 L.
De heer A. C. Timmermans ver
kocht een zijner stamboekkoeien voor
f 625.—.
TEEN. Mejuffrouw W. M. S. Weeda,
vroeger onderwijzeres aan de Openb. School
alhier, behaalde dezer dagen de acte slöjd
(diploma A.)
WAALWIJK. 9 Mei. Gisteren heb
ben eenige dames van een rondreizend circus
in den goud- en zilverwinkel van de fir
ma T. een aantal gouden ringen ontvreemd.
Later werden door de marechaussées twee
der dames te Kaatshenvel gearresteerd.
ZALTBOMMEL. 5 Mei. Heden had
de openning der stembussen plaats van de
Donderdag gehouden stemming voor een
hoofdgeërfde in het polderdistrict Bomme-
lerwaard boven den Meidijk. Uitgebracht
waren 1184 stemmen, waarbij 3 van on
waarde. Hiervan verkregen de heeren A.
J. H. Maas te Aalst 789, J. Opstelten te
Aalst 411 en W. den Treffer te Kerkwijk
1 stem. Gekozen is dus de heer A. J. H.
Maas.
BINNENLAND
Inlijving Militie 1916 en Landstorm.
Officieel. De dienstplichtingen der militie,
lichting 1916, wier opkomst, aanvankelijk
bepaald in het tijdvak van 1620 April
of in het tijdvak van 15 Mei j.l., werd
uitgesteld, zullen worden ingelijfd in het
tydvak van 16—20 Mei.
