den weg naar den vrede te helpen banen.
Grey antwoordde De onrechtvaardigheid,
door dezen oorlog begaan, is niet wegge
nomen. De bondgenooten kunnen geen
vrede dulden, die het onrecht van dezen
oorlog onhersteld laat. Wanneer er men-
schen met vredelievende raadgevingen naar
mij toe komen, dan behoorde zij mij te
vertellen wat soort van vrede hun voor
den geest staat. Zij behoorden mij te
laten weten aan welke zijde zij staan, want
de tegen elkaar oorlogvoerende partijen zijn
het niet eens. Wanneer zij bijv. van mee
ning zyn, dat België onschuldig was, dat
het onuitsprekelijk onrecht geleden heeft,
dat het hersteld behoort te worden door
hen, die het nederwierpen, dan moesten
ze dat zeggen. Vredesvergaderingen, die
zuiver abstract te werk gaan en geen po
ging doen om onderscheid te maken tus-
schen recht en onrecht, zijn doelloos en
ongepast.
M. a. w.Neutrale landen, indien gij
geen partij kiest en u niet bij ons aansluit,
zullen wij naar uw roepstem niet luisteren.
De correspondent zeiU heeft opgemerkt,
dat volgens von Bethmann Hollweg Enge
land ^het Vereenigde vrije Duitschland#
wil vernietigen. Nu dat hebben wij meer
malen kunnen opmerken in verscheiden
uitlatingen van de Engelsche pers. Doch
wat zegt nu minister Grey. We zijn nooit
zoo krankzinnig geweest. Wij willen niets
van dien aard. En von Bethmann Hollweg
weet dat. Wij zouden blij zijn, als wij
het Duitsche volk vrij zagen, gelijk wij
zelf vrij willen zijn en wij de andere vol
ken van Europa vrij willen zien. Het be
hoort tot de grondbeginselen van de poli
tieke wetenschap, en de geschiedenis leert
het overvloedig, dat men geen volk tot
slaven kan maken. Het lukt niet. Men
kan de ziel van een volk niet door buiten-
landsch despotisme of hardheid dooden.
Wij denken er niet aan ons te begeven
in zoo'n dwaasheid tegenover een ander
volk. Wy gelooven, dkt het Duitsche volk,
wanneer eens de droomen van een wereld
rijk, door de pangermanisten gekoesterd,
vervlogen zyn, zal aandringen op een con-
tróle over zijn regeering. En daarin ligt
de hoop om de vrijheid en de onafhanke
lijkheid van de naties in Europa te ver
werven. Want de Duitsche democratie zal
geen oorlogen op touw zetten, gelijk het
Pruisische militairisme heeft gedaan om
oorlog te maken, op het tijdstip dat het
daartoe zou kiezen.
Als de menschheid niet uit dezen oorlog
leert om voortaan oorlogen tefvermijden,
is de worsteling vergeefs geweest. Boven
dien komt het mij voor, dat dan de be
dreiging van vernietiging over de mensch
heid zal hangen.
Dit is alles heel fraai gezegd, maar hoe
stelt Engeland zich nu toch voor het Prui
sische militairisme klein te krijgen? Dat
zouden wij wel eens willen vernemen. De
Engelschen schijnen alles te verwachten
van een uitputtingsoorlog. Maar de Fran-
schen zijn van een tegenovergesteld gevoelen.
Zoo schreef de Parijsche Debats»Met een
uitputtingsoorlog is Engeland niet klein te
krijgen. De Entente mogendheden moeten
aanvallen met alle krachten die beschikbaar
zijn, niet op een enkel front, maar op alle
fronten tegelijk en beproeven door te bre
ken daar, waar het met het geringste ver
lies kan geschieden.Dus een offensief in
het westen, in 't oosten, op den Balkan,
overal waar maar vijandelijke legers te
vinden zijn. Of het tot het gewenschte
succes leiden zal? Bij Verdun zeker nog
niet. Daar zijn de Duitschers nog steeds
in het voordeel. Hun streven blijft onver
anderd naar dit gedeelte van het gevechts
terrein zooveel mogelijk troepen des tegen
standers te trekken en daar vast te houden.
Zoo kunnen zij hen de wet voorschrijven
en verhinderen eigen beraamde plannen
ten uitvoer te brengen. Misschien ligt het
ook wel in de bedoeling den tegenstander
te nopen zijn post op andere punten zoo
te verzwakken, dat er voor de Duitschers
een "goede kans komt door te breken. Hier
dus voorloopig nog geen kijk er op als zou
de Entente er den vijand verpletteren. En
elders? Schier van alle gevechtsterreinen
niets nieuwsc, dus geen doorbraak, geen
beslissing. Alleen een bericht uit Mesopo-
tanië dat Russische troepen in de richting
van Mosoel, de streek Revandoes hebben
bezet. Gelijk wij weten zijn de Russen
op weg naar Bagdad. Mosoel (het oude
Ninevé, bekend uit de Israëlitische geschie
denis, de stad, waarheen de profeet Jona
gezonden werd) ligt 300 Kilometer van
Bagdad en Revandoes 150 Kilometer ten
Noordoosten daarvan. Daar moet dus nog
heel wat gemarcheerd worden eer de Rus
sen hun doel bereikt hebben. Of zij er
komen zuilen is een tweede. Iemand die
lange jaren met de Turken verkeerd heeft
en hun volksaard kent, deelde mij mee,
dat de Turken, laks en loom als ze zijn,
de bezwaren van een winterveldtocht schu
wen, maar in de lente en zomer zich als
soldaten van den eersten rang gedragen.
Hij verwachtte, dat wij nog verrassende
berichten uit deze streek zouden vernemen.
De vorige maal schreven wij naar aan
leiding van Asquith's rede tot de Russische
Doemaleden, (waarin hij wees op de over
eenstemming, die- er tusschen Engeland en
Rusland was gekomen, wat de wederzijdsche
belangen in Europa en Azië betreft), dat
er nog wel wat anders zou loskomen als
Rusland met zijn eischen kwam. Maar
niet alleen dit laatste land, ook Italië zal
wat in de melk te brokkelen willen hebben.
Dat blijkt 'reeds uit wat de Italiaansche
afgevaardigde Torre hierover in 't midden
brengt. Hij vraagt of de Italiaansche re
geering van de overeenkomst tusschen Rus
land en Engeland nopens het nabije Oosten
op de hoogte is en of de belangen van
Italië daarvan niet zullen hebben te lijden.
Hij vermoedt, dat Rusland zich Engeland's
goedkeuring Voor het krijgen van een uit
weg, door Klein-Azië heen, naar de Mid-
dellandsche Zee heeft verzekerd en Enge
land zich Rusland's toestemming voor een
weg overland van Egypte naar Perzië en
Britsch-Indië. Daarmee zou het lot van
geheel Aziatisch Turkije bezegeld zijn, Rus
land en Engeland zouden het feitelijk ver-
deelen. Het is echter de vraag, of deze
twee mogendheden zoo verstrekkende af
spraken kunnen maken, zonder hun bond
genooten daarover te raadplegen. Wanneer
dat wèl geschied is, blijft het de vraag,
of Italië voor zijn belangen heeft gezorgd.
Dus sc,hele oogen onder de bondgenooten.
Ook na den oorlog.
Een blijvende vrede zal niet licht hier
op aarde heerschen of de mensch moest
een ander wezen worden zonder zonde en
zelfzucht.
BUITENLAND. 7
Blokkade en duikbootenoorlog.
Naar aanleiding van Duitschland's klacht
aan de regeering der Vereenigde Staten
over de uithongering van vrouwen en kin
deren, vraagt de Figaro, dat de Duitsche
regeering een lijst overlegge van door hon
ger omgekomen vrouwen en kinderen.
Het blad geeft zelf een lijstje van de
door den duikbootoorlog tusschen 1 Aug.
1914 en 25 Maart 1916 omgekomen
vrouwen en kinderen van neutralen alleen.
In het genoemde tijdstip werden dan
door de Duitschers tot zinken gebracht:
97 Noorweegsche, 50 Zweedsche, 28 Deen-
sche en 28 Hollandsche handelsvaartuigen.
Van deze schepen gingen 136 door duik-
booten, 66 door mijnen en 1 door een
oorlogsschip ten gronde. Alle deze schepen
meten tezamen 140.023 ton.
Tijdens het jaar 1915 hebben de Duit
schers 6 groote passagiersschepen doen
zinken Falaba (101 dooden), de Lusitania
(1198 dooden), Arabic (39 dooden), Hes-
peria (32 dooden), Ville-de-la-Ciotat (86
dooden), en de Perzië (323 dooden). Te-
zafhen 1.987 neutrale slachtoffers, waarvan
de groote meerderheid vrouwen en kinderen.
Met de te Koet el Amara gevangen
genomen vijf generaais, worden gelijktijdig
naar Konstantinopel getransporteerd de beide
dochters van generaal Towshend, die den
tocht naar Bagdad met hun vader hebben
willen medemaken, en dus het beleg met
hem hebben moeten doorstaan. Naar uit
Konstantinopel gemeld wordt, heeft de
Turksche opperbevelhebber herhaaldelijk aan
beide dames vrijen doortocht aangeboden,
wat echter steeds geweigerd werd. De
meisjes zullen de expeditie trouwens wel
niet als gezelschapsdames van haar vader,
maar als verpleegsters hebben medegemaakt,
en dus hun werk niet in den steek hebben
kunnen laten.
o
Interview met den Griekschen koning.
Het te Athene verschijnende blad Hes
perink publiceert een gesprek met koning
Konstantijn, waarin deze verklaart bij zijn
tot dusver gevolgde politiek te zullen vol
harden. De koning is besloten niet te buigen
voor nog grooteren dwang van buitenaf,
evenmin als voor binnenlandsche troebelen,
indien deze mochten uitbreken.
Maar indien de algemeene toestand een
wending neemt, die hem overtuigt, dat
oorlog voordeelig is voor de Grieksche na
tionale belangen, dan zal de koning niet
aarzelen.
o
In 'Duitschland gaat men thans ook het
loof van gele wortelen, als spinazie bereid,
als groete gebruiken. Het moet zeer smake-
lyk en voedzaam zijn.
o
Vred esbeschou wingen
Parijs, (Havas.) De Fransche bladen
brengen hulde aan de onverbloemde be
woordingen waarin de president der repu
bliek verklaard heeft dat de bondgenooten
den strijd niet zullen staken alvorens de
vijand zich gewonnen geeft,
De dubbelzinnige termen, door den Duit-
schen Rijkskanselier op de Rijksdagtribune
en in de Duitsche nota aan de Vereenigde
Staten gebezigd, zegt de Matin
strekken slechts om de onzijdigen te be
driegen en de volken die met Duitschland
in oorlog zijn te mislijden. Het was een
goed ding, dat het hoofd van den Franschen
staat is opgestaan om deze wijze van doen
bloot te leggen en deze onbeschaamdheid
te brandmerken.
Alfred Capus schrijft in de Figaro: De
president heeft opnieuw met bijzondere
scherpte ons nationale vredesbeginsel ge
steld tegenover het gedoe der Duitsche
diplomatie.
De République Frangaise is van oordeel
dat men nooit genoeg kan herhalen dat
wij oorlog voeren om der wille van den
vrede, een grooten oorlog om een grooten
vrede.
Slechts één vrede is mogelijk aldus
de Echo de Paris die, volgens Poincaré,
Duitschland- de gelegenheid zal ontnemen
opnieuw een oorlog te beginnen,
PLAATSELIJK NIEUWS.
HEUSDEN. Op 12 Mei 1.1. overleed
te Brummen, na een kort ziekbed, in den
ouderdom van 77 jaar, de Eerwaarde
Heer G. J. B. Gelderman.
De overledene, die nog bij eenigen onzer
lezers bekend is, aanvaardde in 1862 zijn
predikambt te Opperdoes, was in 1863
Predikant te Biezelinge, in 1869 te Schoon-
rewoerd, in 1872 te Heusden en in 1873
te Twello; alwaar hij op 1 November
1909 zijn émeritaat nam.
ANDEL. 5 jaren geleden werd door
den heer v. A. een schildpad vermist en
2 jaar later op ongeveer een kwartier af-
stands teruggevonden. Toen werd hij
(door het boren van een gaatje in het
schild) met koperdi4tad zoo bevestigd dat
wegloopen onmogelijk scheen. Toch was
hij een dag later weer verdwenen. Thans
na 3 jaar blijkt het dier te Genderen ge
vonden te zijn. Voorwaar wel een bewijs
hoeveel uithoudingsvermogen zoo'n beest
heeft.
BENEDEN-LANGSTRAAT. Vette
kalveren hebben redèlijke vraag, doch vette
varkens worden minder omgezet. Ook
nuchtere kalveren en biggen staan lager in
prijs lammeren worden goed verkocht en
jonge hanen zijn verbazend duur.
Men besteedt voor vette kalveren 75 k
90 ets, per K.G. vette varkens 48 k 50
ets. per X K.G., nuchtere kalveren f 17
k 22, biggen f 10 f 15, lammeren fll
k f14 en jonge hanen f 0.75 fl.25
per stuk.
CAFELLE. Tot tijdelijk onderwijzer
aan de School in de Nieuwstraat is be
noemd de heer J. van Tilborgh, alhier.
Met ingang van 1 Juni a.s. zullen alleen
broodkaarten wordert uitgereikt aan hen,
die niet of die naar een belastbaar inkomen
van minder dan f1000.in den hoofde-
lijken omslag zijn aangeslagen.
Door Mej. W. A. Rijnders, onderwijze
res aan de openbare lagere school in de
kom is eervol ontslag aangevraagd.
's-GRAVEMOER Maandag had de
opening plaats der Kantwerkschool »Bra-
bantia« alhier, bij welke gelegenheid de
heer D. Smits als voorzitter eene toespraak
hield, terwijl ook eenige photografische
opname van bestuur en deelnemers werden
gedaan.
SPRANG. Jl. Maandag, sloeg een
span paarden, gespanhen voor een militairen
fouragewagen op hol. In dolle vaart reden
ze een telefoonpaal stuk. Ook den wagen
was geheel beschadigd. Boven wonder
liep alles zonder persoonlijke ongelukken af.
Wegens huwelijk van haar voorzitter
C. Klootwijk is door het bestuur der
Jongel. Vereen, op G.G. »Timotheus« al
hier, haar oud-voorzitter W. Dalmeijer
aangezocht de leiding dezer vereeniging op
zich te nemen.
Naar men ons meedeeld heeft genoemde,
ziende de omstandigheden waarin deze
vereeniging op het oogenblik verkeerd
dit aanbod aanvaard.
RAAMSDONK. Als voorloopige be
stuursleden van den kolenbond zijn geko
zen de heeren C. Kanters, (Voorzitter) J.
v. Spelde (Secretaris) en A. Pols (Pen
ningmeester).
De heer Joach. Schoenmakers ver
kocht twee stamboekkoeien aan den vee
handelaar M. Koperenberg voor f 1400.
Voorwaar iets buitengewoons.
BINNENLAND.
H. M. de Kóningin.
Hare Majesteit de Koningin, die heden
eene inspectie zal houden over een deel
der in deze provincie liggende troepen, zal
heden voormiddag met den koninklijken
trein omstreeks ten 9.25 te s-Bosch aan
komen.
Hare Majesteit met gevolg zal plaats
nemen in gereedstaande automobielen en
zich begeven in de richting Vught.
De Koninklijke trein zal van hier door-
stoomen naar Geertruidenberg en aldaar
H. M. des namiddags opwachten.
o_
Veeuitvoer.
Dinsdag Woensdag en Donderdag wordt
wederom een 1000tal runderen van Utrecht
naar Duitschland gezonden.
Maandag vertrokken wederom met ver
schillende extra-treinen van Rotterdam meer
dan 3000 stuks vee naar Duitschland.
o
Bang vooruitzicht.
Wij gaan, wat de voorziening met levens
middelen betreft, een bangen, waarschijnlijk
den bangsten tijd, tegemoet.
Schaarschte, hooge prijzen en vermin
derde koopkracht liggen in een zeer nabij
verschiet, ten deele doen deze factoren
zich nu reeds gelden.
Ten einde in den te duchten nood te
voorzien heeft de regeering een crediet van
twintig millioen aangevraagd.
Er kan minder, er kan ook veel meer
noodig zijn, het cijfer van twintig mil
lioen is niet eens een raming, het is een
gissing.
Alles hangt er van af, wat de gemeente
besturen zullen doen.
Voor een vierde zijn de gemeenten bij
de kosten betrokken, terwijl zij bovendien
den last en de uitgaven van contróle en
distributie hebben te dragen.
Indien nu maar niet vele gemeentebe
sturen er een aanmoediging in lezen om
niets te doen.
Niet, allereerst, omdat zij zich 's Rijks
financiën zoo bijzonder aantrekken, maar
omdat ze de gemeentekas liefst voor al
dergelijke uitgaven gesloten houden en per
soonlijk van alle soesah vrij blijven.
Wat we in het verleden gezien hebben
wettigt eenig wantrouwen.
Het vorig jaar had de minister aan alle
burgemeesters inlichtingen gevraagd om
trent de behoeften aan eerste levensmid
delen.
Meer dan 600 burgemeesters antwoord
den in het geheel niet, 430 zeiden dat
voorziening niet noodig was, en slechts 70
achtten voorziening in eenig opzicht noodig.
Als het thans weer in dezelfde of na
genoeg dezelfde verhouding gaat, komt de
schatkist er voordeelig af, maar zyn de
menschen niet geholpen.
Toch is het hierom te doen.
Verleenen de gemeentebesturen hun mede
werking, dan is het nog de vraag, wie ge
holpen zullen worden, welke grenzen men
zal trekken.
Indien alleen de armen en volstrekt on-
vermogenden er van profiteeren, wordt het
doel niet bereikt.
Wat regeering en gemeente samen bij
passen, is geen aalmoes, geen bedeeling,
maar een tijdelijke tegemoetkoming aan
allen, wier middelen niet veroorloven, zich
en hun gezin fatsoenlijk door dezen abnor-
maien tijd heen te slaan.
Verkwisting is streng te laken, een toe
lage aan welgestelder! tegen de bedoeling,
maar van den anderen kant is schrielheid
evenzeer afkeurenswaardig.
Moge men overal naar het juiste midden
streven en de burgemeesters wel beseffen,
dat zij zich thans meer dan ooit burger
vader hebben te toonen. (Huisgezin).
o
Minister Cort van der Linden.
H. M. de Koningin ontving Zaterdag
middag op het Huis ten Bosch minister
Cort van der Linden in verband met zijn
70sten verjaardag.
De Koningin wenschte den minister en
diens echtgenoote hartelijk geluk met hun
huiselijk feest en vereerde den verjarenden
staatsman met haar portret, gevat in prach
tige lijst. De Koningin heeft met eigen
hand op dit portret geschreven»Nunc
aut Nunquam, zij indachtig hij die bestuurt
het roer van staat. Wilhelmina.«
Mevrouw Cort van der Linden kreeg van
prinses Juliana een bloemruiker.
In de zaal van het departement van
Justitie, heeft mr. Cort van der Linden
Zaterdagmiddag ter gelegenheid van zijn
70sten verjaardag van zijn ambtgenooten
een blijk van groote sympathie en hoog
achting ontvangen. Den tijdelijken voor
zitter van den ministerraad werd daar een-
schilderij van Van Soest aangeboden, voor
stellende een winterlandschap, sterk be
schenen door de zon. Dit doek is bedoeld
als een symbolische voorstelling van de
grijsheid van den staatsman, wien het werd
aangeboden.
De vice-president van den ministerraad,
dr. Lely, minister van Waterstaat, sprak
hierbij een hartelijk woord.
Op den verjaardag heeft de 70 jarige
minister-president tal van hu(de- en sym
pathiebetuigingen ontvangen in telegrafischen
en schriftelijken vorm of zich uitend in
bloemstukken. Ook de Belgische vluchte
lingen hadden de oplettende gedachte ge
had, een bloemstuk te zenden.
De receptie ten huize van den minister
in den namiddag was zeer druk bezocht.
Onder de eersten was Prins Hendrik, die
den verjaarden staatsman zijn portret ten
geschenke gaf. Talloos velen uit alle ambte
lijke hof-, militaire en andere kringen kwa
men hun opwachting maken. De ambtge
nooten van den minister kwamen hem te
zijnen huize de hand drukken. De burge
meester van Den Haag, de commissaris
der Koningin in Zuid-Holland, de opper
bevelhebber van land- en zeemacht, de
voorzitter van de Tweede Kamer, vele leden
van Eerste en Tweede Kamer, de gouver
neur der residentie-,, verschillende gezanten
en andere belangstellenden kwamen den
heer Cort van der Linden persoonlijk ge-
lukwenschen.
Onder de telegrafische gelukwenschen
was een zeer hartelijk gestelde van de
Koningin-moeder.
o
Dure kippen.
Men schrijft van de Veluwe:
Ontzettend hooge prijzen worden momen
teel besteed voor de kippen. Ongetwijfeld
zal een en ander verband houden met de
hooge eierprijs, doch verhoudingsgewijs is
de stijging abnormaal. Dezer dagen werd
voor 100 kippen, niet eens raskippen, het
respectabele bedrag van f 230 besteed.
o
Verbod van uitvoer van honden.
Het Stbl. no. 185 bevat een Kon. be
sluit van den 9den dezer, houdende verbod
van uitvoer van honden.
Het uitvoerverbod van honden strekt om
te voorkomen, dat er hier te lande gebrek
zou kunnen ontstaan aan honden geschikt
voor de bespanning van mitrailleurs.
Te Biggekerke heeft zich een drama
afgespeeld, waarvan de sergeant-majoor
J. Zonruiter het slachtoffer werd. Het heeft
zich als volgt toegedragenEen soldaat
werd op het compagniesbureau geroepen
en werd hem daar medegedeeld dat een
sergeant een rapport tegen hem had op
gemaakt. Daar de soldaat dit. rapport
geheel onrechtvaardig achtte, ontstak hij
in woede en gaf den sergeant een klap in
het aangezicht, waarop hij werd gearres
teerd. Later wist hij te ontkomen en zich
met zijn geweer wapenende ging hij naar
het compagniesbureau, schoot door de rui
ten op den sergeant, maar raakte onge
lukkig den sergeant-majoor, die onmiddel
lijk een lijk was. De sergeant-majoor was
gehuwd en woonde te Bergen op Zoom,
tot voor korten tijd had hij als sergeant
te Middelburg gewoond. De dader is naar
wy vernemen afkomstig uit Dordrecht en
eveneens gehuwd. Hij werd naar Vlis-
singen overgebracht.
o v
Tarwe voor de varkens.
Men schrijft aan de Tijd
De Minister heeft aan de bakkers ver
boden wittebrood te bakken, doch laat toe,
dat onze beste inlandsche Zeeuwsche tarwe
bij duizenden H.L. aan de varkens tot
voedsel wordt verstrekt. Deze tarwe, die
ongeveer f 2 meer waard is op de 80 K.G.
dan de buitenlandsche tarwe, waarvan
thans ook bruin brood wordt vervaardigd,
voedert men aan de varkens omdat ze
goedkooper is dan de mais.
In sommige opzichten krijgen derhalve
deze beestjes thans oneindig beter en sma
kelijker voedsel dan de menschen.
Onze handel met Amerika.
Naar het Nederlandsche Telegraaf-Agent-
schap meldt, heeft president Wilson een
commissie ontvangen, bestaande uit ver
tegenwoordigers van de Nederlandsche re
geering en zakenmenschen, wier doel het is
de handelsbetrekkingen tusschen Nederland
en de Vereenigde Staten te versterken.
Leden van de commissie zijn de heeren
J. E. Inckel, directeur van het technisch
bureau van het departement van Koloniën,
J, C. Ankersmit, hoofdingenieur eerste
klasse aan dat bureau, en D. de Vries als
vertegenwoordiger van de belanghebbenden
uit den handel.
o—
Zoolang de oorlog reeds duurt, was er
van kermishouden in het in staat van beleg
verklaarde gebied van Noord-Brabant en
Limburg geen sprake meer. Thans echter
heeft de commandant van het Veldleger,
aldus het »Hbl,c, toegestaan, dat de ker
missen gevierd mogen worden in de ge
meenten, welke op grooter afstand dan
vyf kilometer van de grens zijn gelegen.
o-
De Gentsche hoogleeraren,
Naar wordt gemeld heeft de Nederland
sche regeering reed;s eenigen tijd geleden
stappen gedaan bij de Duitsche regeering
