ken. Zoo hebben wij in één enkel vak
der door ons vermeesterde vijandelijke stel
lingen gewonnen: 21 zoeklichten, 2 kon
vooien, 29 veldkeukens, 47 onderstellen
V8n machinegeweren, 12,000 poed prik
keldraad, 1000 betonnen leggers, 7 mil-
lioen blokken beton, 10,000 poed steenkool,
geweldige hoeveelheden munitie, een grooten
voorraad wapens en ander materieel. In
een ander vak: 30,000 machinegeweer
patronen, 200 kisten met handgranaten,
1000 bruikbare geweren, 4 machinegewe
ren, 2 pointeer-instrumenten, een splinter
nieuwe Norton-installatie (draagbaar toestel
voor het boren van water). Een zoo ont
zaglijke voorraad oorlogsmateriaal, door den
vijand voor verschillende werken gereed
gehouden, levert wel het bewijs, hoe raak
de slag is geweest, dien wij den vijand
hebben toegebracht.
In den loop der daaropvolgende gevechten
hebben wij weder 1 generaal, 409 andere
officieren en 35,100 manschappen krijgs
gevangen gemaakt, 30 kanonnen, 13 ma
chinegeweren en 5 bomwerptuigen veroverd.
Tot dusver hebben wij in deze gevechten
dus krijgsgevangen gemaakt1 generaal,
1649 officieren, meer dan 106,000 man
schappen, en vermeesterd: 124 vuurmonden,
180 machinegeweren en 58 bomwerptuigen.
Hiertegenover laten de Oostenrijksche
oorlogs-correspondenten het uitkomen dat
het weliswaar niet te loochenen is, dat die
troepen in de groote gevechten, welke nu
al dagen lang aan het geheele Russische
front woeden, manschappen en materiaal
hebben verloren, maar ze overschrijden,
zeggen zij, niet de normale grenzen. Naar
het schijnt, schatten de Russen onze ver
liezen naar den maatstaf van de hunne,
die enorm groot zijn, wat zij trouwens zelf
toegeven. Dit is ook verklaarbaar, wan
neer men in aanmerking neemt, dat de
Russen 4ot eiken prijs een voordeel willen
behalen en het menschenmateriaal niet
sparen. De velden met lijken vóór onze
stellingen bewijzen, dat de Russische bevel
hebbers gevolg gevende aan de bevelen
die zij hebben ontvangen, het eene regi
ment voor, het andere na in het vuur jagen.
Toch zijn de Oostenrijksche verliezen
zwaar. Intusschen rukken Duitsche ver
sterkingen in het Noorden aan, om het
Russische offensief te helpen stuiten.
In Griekenland nog altijd gehaspel. Het
volk lijdt onder den druk die van weers
zijden op het arme land wordt uitgeoefend
vreeslyk. Maar indien het partij kiest
wordt het meegesleurd in den rampzaligen
oorlog. Toch zou men gaan vragen of een
oorlog niet verkieselijker ware dan de eer-
looze vrede die het genoten wordt.
Van de andere gevechtsterreinen weinig
belangrijks.
In Italië heerscht een ministerieele crisis.
Bij de beraadslaging in de kamer over de
voorloopige twaalfden voor het dienstjaar
19161917 had minister-president Salan-
dra verklaard, dat de beraadslagingen over
het geheele regeeringsbeleid konden loopen.
Dit is geschied. Na verschillende aanvallen
op en verdedigingen van het regeeringsbeleid
door onderscheiden leden stelde Luciani de
volgende motie voor De Kamer vertrouwen
stellende in het beleid der regeering keert
de voorloopige twaalfden goed.
Na verschillende uiteenzettingen verwierp
de Kamer bij hoofdelijke stemming met
197 tegen 158 stemmen het eerste ge
deelte van de motie, luidende «de Kamer,
vertrouwen stellende in het beleid der
regeering.
Het ministerie zal dus moeten aftreden.
In Amerika moet dit jaar Wilson af
treden als President der Republiek. Reeds
tal van candidaten naar de open te vallen
zetel worden genoemd. Ook Roosevelt de
Oud-President. Deze schijnt echter niet
veel aanhang te vinden. Wel Hughes,
rechter in het hooggerechtshof, die een
candidatuur voor het presidentschap heeft
aanvaard. Er hangt veel van af, wie ge
kozen wordt en welke beginselen hij zal
zijn toegedaan. Hughes verklaarde te zul
len staan op een onwrikbare handhaving
van de rechten der Amerikaansche burgers,
te land en ter zee. De buitenlandsche
betrekkingen der Vereenigde Staten hebben
onberekenbaar geleden door de zwakheid
der politiek van verzoening jegens Mexico.
Hij hechtte ten volle zijn goedkeuring aan
het program van paraatheid na den oorlog
en is ook het herstel van beschermende
voerrechten toegedaan, zoomede maat
regelen voor de uitbreiding van den buiten-
landschen handel der Vereenigde Staten.
Wie tusschen de regels weet te lezen
beseft, dat deze verklaring doelt op de
noodzakelijkheid van een krachtiger militair
optreden van de Ver. St. in de toekomst.
Voorloopig dus nog geen wereldvrede, Na
den oorlog moeten wij gereed zijn tot den
oorlog zegt Hughes. Nu met het oog op
Japan en China kon het zeker wel eens
noodig zijn.
o
BUITENLAND.
De «Daily Telegraph meldt, dat een
Engelsche torpedojager in den slag in de
Noordzee door den moed van een adelborst
behouden bleef. Het schip had juist een
Duitsch oorlogschip getorpedeerd en de
officieren waren op de brug den kapitein
gaan gelukwenschen, toen een granaat in
hun midden viel en alle officieren doodde
op één adelborst na, een jonge man van
ongeveer 16 jarigen leeftijd. De pantser
toren was vernield en alle kompassen waren
stuk. De adelborst slaagde er nochtans in
het schip buiten de gevaarlijke zóne te
brengen, en wist met de overige bemanning
een veilige haven te bereiken.
o
Woensdag is de laatste dag geweest,
waarop gehuwde mannen van militairen
leeftijd in Engeland zich als vrijwilliger
volgens het Derbystelsel konden opgeven,
en hiermede is de werking van dit stelsel
voor de aanwerving dus geëindigd. De
mannen, die zich niet hebben opgegeven,
zullen worden ingelijfd bij het leger krach
tens de wet op den dienstplicht. Op 24
Juli zal de uitvoering van die wet zijn
voltooid.
o
De correspondent van de Scotsman
te Kirkwall deelt de volgende bijzonderhe
den mede over het vergaan van Hamps
hire®
De nacht was stormachtig, maar toch
was de «Hampshire* goed zichtbaar. Een
man op de kust zag plotseling een hooge
waterzuil bij de «Hampshire* opstijgen,
gevolgd door groote wolken rook en stoom.
Twintig minuten later was het schip in
de diepte verdwenen. Vier booten werden
nog neergelaten, doch deze zijn hoogst
waarschijnlijk alle gezonken.
o
Uit Griekenland.
Athene. De ministerraad besloot on
middellijk een decreet uit te vaardigen
waarbij de 12 oudste lichtingen naar huis
worden gezonden.
De Weensche correspondent van de Tijd
schrijft
De oorlogsbehoefte houdt aan, en indien
dit jaar geen vrede komt, zullen steeds
meer kerkklokken aan den afgod Mars ten
offer moeten vallen.
De minister voor eeredienst en onderwijs
heeft verklaard, dat hij in de overtuiging
der vaderlandlievende offervaardigheid van
de kerkelijke overheid, die alles zal doen
wat in dezen mogelijk is, aan haar de re
geling van de in te leveren klokken heeft
overgelaten.
Klokken van kunst-historische waarde
vallen niet onder het inleveringsgebod over
het algemeen worden daartoe gerekend die,
welke vóór 18Ö0 zijn gegoten. Ongeveer
een derde gedeelte der thans voor kerke
lijke doeleinden gebezigde klokken zal
voortaan, in plaats van tot vrede te lui
den, opwekken tot dood en verwoesting.
De staat zal de gerequireerde klokken
betalen met 4 kronen per K.G. bruto
gewicht. Het geld wordt gebruikt voor
een fonds, waaruit later nieuwe klokken
worden betaald.
Een Japansch eskader in Engeland
De Kölnische Ztg. bericht, dat in Enge
land stellige geruchten gaan omtrent een
spoedige deelneming van Japanners, te wa
ter en te land, aan den Europeeschen
oorlog.
De Aftenposten verneemt uit een En
gelsche haven, dat daar een groot Japansch
eskader op stoom ligt. Ook ziet men in
Engelsche havenplaatsen geregeld groote
troepen Japansche zeelieden.
Het eskader staat onder commando van
admiraal Akiyama, die onlangs door den
koning van Engeland in gehoor werd ont
vangen. Het begeleidde aanvankelijk Rus
sische troepentransporten, maar thans schijnt
het voor een ander doel te worden gebe
zigd.
o
De Londensche berichtgever van het
Hbld. schrijft
Ik verneem, dat onder de leden der be
manning, die met de Hampshire, waarop
lord Kitchener zich bevond, ten doode gin
gen, ook was de zoon van een te Londen
gevestigden Nederlander, n.l. de adelborst
John A. G. Kamaar. Deze jongeman, die
in Engeland is geboren, was bij het uit
breken van den oorlog bij de marine-re
serve gekomen.
o
Russen op Roemeensch grondgebied.
Boekarest 12 Juni. Nadat Vrijdag on
geveer 40 Russische ruiters op Roemeensch
gebied geraakt en daar ontwapend waren,
is hedennacht een regiment cavallerie de
Proeth overgetrokken, en Roemeensch ge
bied binnengerukt. De Roemeensche troe
pen in Botosjan hebben bevel gekregen,
den Russen te verzoeken, het gebied te
ontruimen en zoo noodig, hen daartoe te
dwingen. De Roemeensche regeering heeft
bij den Russischen gezant geprotesteerd,
en den Roemeenschen gezant opgedragen,
bij de Russische regeering zich te bekla
gen over de gebiedsschending.
De koning die een reis maakte in het
Donaugebied, is hedennacht teruggekeerd.
o
Het onwaarschijnlijk klinkende bericht,
dat de Hamburg-Amerikalijn een dienst
van onderzeebooten wilde inrichten van
Hamburg naar Amerika wordt tegenge
sproken.
Wij hebben reeds met enkele woorden
gemeld, dat de Fransche vlieger Gilbert,
die in Zwitserland geinterneerd was, den
25ste van de vorige maand uit zijn ge
vangenschap te Zurich is ontsnapt. Hij heeft
zich na zijn ontsnapping nog zes dagen in
Zwitserland verborgen weten te houden
vóór hij de Fransche grens over kon komen.
Per spoor is Gilbert van Zurich naar Bienne
gegaan, van daar per auto naar Genève.
Den ln dezer zond de correspondent van
het Petit Journal uit Bellegarde van Gil
bert's odyssee het volgende verhaal aan
zijn blad
lk was den avond te voren gewaarschuwd,
dat Gilbert van ochtend de grens over zou
komen. Nadat ze de Fransch-Zwitsersche
grens zorgvuldig onderzocht hadden, hadden
de vrienden van Gilbert een plek ontdekt,
die geschikt was om er de grens over te
steken. Het was een vergeten hoekje
tusschen Collonge en Annemasse in de on
middellijke omstreken van het afgelegen
gehucht Veyrier. Daar loopt een klein
slingerpaadje van Zwitserland naar Frank
rijk. De weinige Savooysche boeren, die
af en toe hier de grens overgaan bewegen
zich vrijelijk van het eene land naar het
andere. De grens wordt hier slechts door
een enkelen Zwitserschen gendarme be
waakt. Niet ver van dat Fransch-Zwit
sersche overpad staat een herberg, waar
toeristen, die den Petit-Salève willen be-
.j
klimmen, wat rusten kunnen. In die her
berg waren wij, vriendén van Gilbert, van
ochtend met ons drieën samengekomen.
Terwijl wij deden als of we in gesprek
waren, hielden wij met'n bezorgd hart het
grenspaadje in het oog. De grenswachter
wandelde met machinalen pas. Weldra
staken we ons voorgewende gesprek, want
over de groenende vlakte kwamv iemand
aan. Een grijsaard, krom gebogen en
steunend op een stok. Van het gezicht van
dien armen oude, die zich voortsleept, ziet
men niets dan een langen, ruigen baard.
Verder een groote vuile vilten hoed. Het
oudje gaat met moeite voort over de vlakte
en soms staat hij stil om adem te schep
pen. De grenswachter gaat onverschillig
naar hem toe, om hem naar zijn indentiteit
te vragen. Maar dan laat het oude man
netje zijn stok vallen, neemt zijn beenen
op, vliegt het voetpad over en hij is in
Frankrijk. De Fransche grenswachter, een
alpenjager, verspert hetn den weg, maar
wij komen uit de herberg en roepen in
koorGilbertterwijl wij onzen vriend
omarmen.
Tot zoover de correspondent van het
Petit Journal.
Na nog eenige formaliteiten aan de
Fransche grenswacht is Gilbert toen 's avonds
per trein uit Annemasse naar Lyon ver
trokken om er een fabriek te bezoeken waar
motoren voor vliegtuigen gemaakt worden.
a Hoe een slagschip vecht.
In een artikel over admiraal Jellicoe en
zijn vloot zegt H. W. Wilson in de »Daily
Mail" o. a. het volgende
»Geen schip is zoo indrukwekkend als
een snelvarende slagkruiser. Van de brug
op het voorgedeelte van het schip, die bijna
even hoog reikt als de voorste schoorsteen
pijp en van waar het vaartuig wordt be
stuurd, ziet men de zee een 25 meter
onder zich en verder den houten dekvloer,
op den grooten stuurtoren en op de twee
enorme geschuttorens.
Men heeft daar bij gevecht op grooten
afstand een goed uitzicht. Men kan er
alles gemakkelijk overzien. Het eenige ge
vaar bestaat hierin, dat de brug recht
streeks getroffen wordt en die kans is bij
een gevecht op een 10 of 15 K.M, af-
stands zeer gering.
De moderne geschuttoren is een ware
tempel van machinerie. Het enorme sluit
stuk van het 35 c.M. kanon, welk stuk
verscheidene voet middellijn heeft, wordt
door hydraulische toestellen, die den sluit-
grendel omdraait en wegtrekt, geopend.
Dan wordt automatisch een scherm naar
voren gedraaid, dat den schroefdraad van
het sluitstuk tegen beschadiging vrijwaart.
Uit de ingewanden van het schip rijst
de munitielift, een enorme kooi, waarin
het 1250 Eng. pond wegende projectiel
en de cordietlading welke in zijden
zakken verpakt is, liggen. Dan wordt
een hefboom overgehaald en met een ge
luid als van mitrailleur-snelvuur duwt een
kettingrammer eerst het projectiel en dan
de beide halve ladingen cordiet in het
kanon.
Het scherm zwaait weer naar buiten,
het sluits'tuk draait naar binnen, het wordt
even omgedraaid en het is gesloten.
Van het oogenblik dat het bevel om te
laden werd gegeven, totdat het is uitge
voerd, zijn niet meer dan 24 seconden
verloopen.
Intusschen hebben de kanonniers het
stuk op het doel gericht. Er zijn ver
schillende mechanismen hiervoor in den
geschuttoren aanwezig, om te dienen voor
het geval dat een daarvan door een vijan
delijk projectiel of per ongeluk beschadigd
wordt.
Het 35 c.M. kanon is in den waren zin
des woords een snelvuurkanon en dit geldt
in nog hoogere mate voor het 42 c.M.
kanon, dat ik op de Queen Elisabeth*
heb gezien. Deze 42 c.M. kanonnen wor
den op dezelfde wijze bediend als de 35
c.M. De bediening is dezelfde en geschiedt
in denzelfden tijd, het eenige verschil is,
dat het projectiel dat een kanon van de
«Queen Elisabeth* afvuurtbijna een ton
weegt en dat het vernielingsvermogen van
dat projectiel driemaal zoo groot is als dat
van een 35 c.M. kanon-, terwijl het, zoo
de bedieningsmanschappen hun werk goed
verstaan, nog vlugger kan geladen worden.
De uitwerking van deze groote projec
tielen op een vijandelijk schip is ontzet
tend. In den slag bij Helgoland bevond
de «Princess Royak zich gedurende eenige
minuten op betrekkelijk geringen afstand
van eenige Duitsche lichte kruisers en
opende een snelvuur met 35 c.M. kanonnen
op hen om hen buiten gevecht te stellen.
Door de rookwolken heen, die uit de
Duitsche schepen opstegen, kon men duide
lijk een massa stukken yzer en hout en
ook vonken zien toen het lydiet ontplofte.
o
Azië ontwaakt.
Lovat Fraser schrijft in de «Daily Maik
een artikel onder bovenstaanden titel, dat
als eene waarschuwing aan Europa wel de
algemeene aandacht verdient. Hij zegt
«Men vertelt ons voortdurend, dat de
wereld na den oorlog opnieuw gevormd
moet worden. Wij moeten ons allen ver
eenigen om een hemel op aarde te schep
pen.
Zij, die zoo spreken houden geen reke
ning met één factor. Zij vergeten het Oosten.
Telkens is er sprake van een grootsch
tijdperk van politieke en sociale reconstruc
tie, van een geweldige ontwikkeling van
nijverheid en handel op een georganiseerde
basis, waarvan Duitschland zal worden uit
gesloten. Men doet alsof de wereld bestaat
uit het Vereenigd Koninkrijk, de dominions,
de overige geallieerden en de Vereenigde
Staten. Maar er wonen meer dan 900
millioen menschen in Azië, of meer dan
de helft van de geheele bevolking der
aarde.
Bij al onze plannen moeten wij dus re
kening houden met de naderende indus-
trieele ontwikkeling van Azië en ook met
het feit, dat er in Azië politieke geschillen
te wachten zijn van veel grooter beteekenis
dan die er thans in Europa voorkomen.
Men zegt ons, dat er in Azië nog slechts
met Japan te rekenen valt en dat China,
Indië en Perzië niet meetellen. Maar wij
moeten niet denken aan de .eerste paar
jaren, maar aan wat er in twintig of vijftig
jaar geschieden zal.
De geweldige gebeurtenissen waarin wij
een zoo groote rol spelen, namen onze aan
dacht in beslag. Maar nu de eerste schok
voorbij is en wij de feiten meer in hunne
ware verhoudingen kunnen beoordeelen,
geloof ik toch dat de groote gebeurtenis
van de twintigste eeuw niet deze oorlog,
maar de wedergeboorte van Azië zal zijn.
Wij hebben ons voorgesteld, dat Azië
kalm het wereldgebeuren heeft gadegeslagen
en nu weer tot zijn overpeinzingen is te
ruggekeerd. Maar dit is geheel onjuist.
Nergens volgen de gebeurtenissen elkander
zoo snel op als juist daar. In de laatste
twintig jaren heeft er een veel verbazing
wekkender verandering plaats gegrepen in
Azië dan in de geheele westelijke wereld.
Toen ik voor 't eerst in China kwam
was er een klein stukje spoorweg ergens
ver weg in het Noorden. Ernstige man
darijnen met lange staarten en geborduurde
jakken verzekerden mij, dat China nooit
spoorwegen zou dulden. Maar nu zijn de
staarten verdwenen en zegeviert de loco
motief.
Indië, dat vroeger een stilstaande poel
geleek, werd thans beroerd door nieuwe
denkbeelden en telkens als ik er weder
kom, lijkt het weer veranderd.
De meest onveranderlijke factor in de
geschiedenis der menschheid is de golving
van Oost naar West en omgekeerd. Drie
eeuwen lang is het Oosten overweldigd
door de wetenschap en de wapenen der
Westerlingen. Maar terwijl het Westen
thans zijn eigen mannenkracht en zijn stof
felijke hulpbronnen uitput, wisselt het
getij langzaam en onmerkbaar. De halve
zelfmoord van Europa verschaft het Oos
ten een gunstige gelegenheid.
lk tracht thans niet een angstwekkend
spookbeeld van een nieuw Aziatisch gevaar
van militanten aard op te roepen. Wij
behoeven niet te verwachten dat opnieuw
een Mongoolsche horde naar Moskou zal
oprukken of dat weer een Suliman voor
de poorten van Weenen zal staan. Het
voornaamste Aziatisch gevaar is van indus-
trieelen aard. Het moge dan langzaam
naderen, maar mettertijd zullen wij het
onder de oogen moeten zien. Terwijl wij
onzen rijkdom vernielen, ontwikkelt zich in
het Oosten langzamerhand de mogelijkheid
eener concurrentie, veel grooter dan die
welke wij van Duitschland te vreezen heb
ben.
PLAATSELIJK NIEUWS.
HEUSDEN. De heer J. M. Reas, die
onlangs slaagde voor onderwijzer, is als
zoodanig tijdelijk benoemd te Vuuren.
WERKENDAM. De handel in aard
appelen is zeer levendig. De prijzen stij
gen dan ook verbasend er wordt reeds
voor Bravo's f 5,en f 5.25 per H. L.
betaald.
ANDEL. Herhaaldelijk worden hier
de laatste tijd kippen ontvreemd.
Zaterdagnacht wederom bij 2 verschillende
eigenaars. Bij het hok werden de sporen
eener fiets ontdekt.
Vrijdagavond 16 Juni zal door den
heer Eksteijn uit 's-Gravenhage, in de
militaire cantine alhier eene bioscoopvoor
stelling worden gegeven. Naar het pro
gramma te oordeelen staat de militairen
een gezelligen avond te wachten.
BENEDEN-LANGSTRAAT. Alle
vleesch en vet is momenteel zeer duur.
Men besteedt voor vette kalveren f 0,85
A fl,per K.G., vette varkens 55 A
57 ets per i K.G., biggen f 13 A f 18 per
stuk, nuchtere stierkalveren f12 A f 18,
fokkalveren f 18 k f24, lammeren f 13 A
f18 en jonge hanen f 0,80 A f 1,
De hooigrasverpachtingen nemen
niet zoo'n hooge vlucht als aanvankelijk
werd gedacht. Toch zijn dooreen de pacht
prijzen hooger dan verleden jaar, hetgeen
eenigzins verband houdt met de grootere
opbrengst van het gewas. Men besteedt
van f130 tot f 200 per hectare naar
kwaliteit.
Verlangend wordt nu ook naar hooiweer
uitgezien.
CAPELLE. Dinsdag j.l. behaalde Mej.
B. Timmermans alhier te Breda de akte
voor onderwijzeres.
's-GRAVEMOER. Woensdagavond
hield de raad dezer gemeente eene open
bare vergadering, bijgewoond door alle le
den, behalve de heer C. Blok, wethouder.
De voorzitter opent de vergadering en
leest de notulen der voorgaande vergade
ring, die daarna onveranderd worden vast
gesteld.
Mededeelingen en ingekomen stukken
1. Afwyzende beschikking van Ged.
Staten, dd. 23 Febr., G. no. 20, op het
beroep, ingesteld door L. Louwet in zake
zijn aanslag in den hoofdelijken omslag
over 1915.
2. Kasopneming door B. en W. bij het
Armbestuur op 10 Maart en 14 April.
3. Opbrengst der verpachting van. de
graskanten langs wegen en voetpaden ad
f 18.10 per jaar en opbrengst der verkoo-
ping van snoeisel ad f 7.50.
4. Bezoek van B. en W. aan de beide
scholen op 23 Maart.
5. Kasopneming door B. en W. bij den
Gemeente-Ontvanger op 22 Maart en 21
April.
6. Besluit van Ged. Staten ter goed
keuring van het primitief kohier van den
hoofdelijken omslag over 1916.
7. Schrijven van het Gemeentebestuur
van Nieuwleusen over mutaties der onder
wijzers aan de openbare lagere scholen.
8. Besluiten van Ged. Staten van 5
April, G. nos. 75 en 76,. ter goedkeuring
van de raadsbesluiten tot wijziging der be
grooting over 1916.
9. Schrijven van Gedep. Staten van 26
April, G. no. 172, in zake herziening der
jaarwedden van burgemeester, secretaris
en ontvanger.
10. Schrijven van den heer Inspecteur
der Posterijen en Telegraphie te 's-Her-
togenbosch van 6 Mei, no. 1475, in zake
bezoldiging der kantoorhoudster telephoon.
11. Schrijven van Ged. Staten van 19
April, G. no. 179, in zake jaarwedden en
voorloopige pensioensgrondslagen van bur
gemeester, secretaris en ontvanger en van
