porten voor Roemenië gereed, maar Rus
land wilde die niet doorlaten. De reden
lag voor de hand. Waarom zou het munitie
in Roemenië laten komen, als het geen
zekerheid had tegen wien zij zou worden
verschoten Er is tusschen Roemenië en
de entente over die munitietransporten
druk onderhandeld, maar langen tijd zonder
succes. Tot op eens omtrent den 20sten Juli
bekend werd, dat het eerste munitietrans
port was doorgevoerd en dat wel met
groote haast. Dit wees op een nieuwe
toenadering tusschen Roemenië en de entente.
Van dat oogenblik af heeft de Roe-
meensche regeering naar den vorm gerust
stellende, maar naar den inhoud nietszeg
gende mededeelingen verspreid. Het ont
brak niet aan berichten uit Boekarest, die
er op berekend waren, gedurende de laatste
periode van voorbereiding de openbare
meening over de ware voornemens van
Roemenië in het onzekere te houden, ter
wijl juist de Duitsche correspondenten vol
hielden, dat men zich te Weenen en te
Berlijn geen illusies moest maken.
De groote kroonraad van Zondag heeft
de beslissing genomenoorlog aan Oosten-
ryk-Hongarijede geschiedenis van de
laatste weken had waarschijnlijk het nemen
van een andere beslissing reeds vrijwel
onmogelijk gemaakt.
En dat waarom? Zie Roemenië hinkte
op tweë gedachten. Het wou graag Bes-
sarabië terug hebben dat Rusland indertijd
had ingepalmd en Zevenburgen dat in het
bezit van Oostenrijk was.
Roemenië kon dus kiezen. ^Strijdend
voor een verheven nationaal oogmerk,
kon het zoowel tegen Rusland als tegen
Hongarije van leer trekken, op het mo
ment, dat een van beiden in zijn worste
ling tegen zijn grootere vijanden niet meer
in staat zou schijnen, den slag af te we
ren.
Het partijkiezen moest dus niet te vroeg
gebeuren. Wie aan de verliezende hand
was, zou zich kunnen herstellen en zich
op den kleinen meedoener kunnen wreken.
Maar het moest ook niet te Iaat geschie
den. De winnende partij zou dan aan de
hulp te weinig meer hebben die hulp zou
geen groote belooning meer waard zijn.
Waarom heeft het nu Zevenburgen ver
kozen boven Bessarabië
Dat is toe te schrijven aan tweeërlei
oorzaak.
Er was een oude veete tegen Oosten
rijk. Toen nl. gedurende den laatsten
Balkanoorlog in 1913, Roemenië, door
Bulgarije in den rug aan te vallen, zich
bij machte voelde als lotsbeschikker van
den balkan op te treden, verzette zich
Oostenrijk tegen het vredestractaat van
Boekarest, en wilde Roemenië in de wielen
rijden. Dat gaf verwijdering tusschen
beide staten. De sympathie van het volk
was dan ook in dezen oorlog voor het
grootste deel aan de zijde der Entente.
Maar ook de krijgsgebeurtenissen leidden
er toe, dat de kans om Zevenburgen te
krijgen veel grooter scheen, dan Bessarabië
terug te erlangen.
Immers by herhaling werden de Oos-
tenrijksch-Hongaarsche legers uit de Boe-
kowina en Galicë op de Karnathen terug
gedreven. Bij herhaling reikte Rusland
Roemenië als het ware de hand doe mee,
het scheelt zoo weinig, als gy meedoet zal
de beslissing gauw vallen, en dan krijgt
ge Zevenburgen.
Toch moesten de Russen voor de tweede
maaltot voorbij den Jablonitzapas in de
Karpathen komen te staan, voor de Roe-
meniërs konden besluiten.
Deze nieuwe oorlogsverklaring kan van
verstrekkende gevolgen zijn. Hongarije is
nu voor jeen goed deel omsingeld, en de
Russen zullen natuurlijk door Roemenië
trekken en aldus Bulgarije tusschen twee
vuren zetten.
Het Roemeensche leger zal wel tegen
Zevenburgen opereeren maar het vooreerst
nog niet in bezit hebben. Een machtige
bergketen vormt de grens en het zal, vol
gens den Roemeenschen generaal Gardes-
cu, wel een jaar duren alvorens men
die is overgetrokken.
Indien het krijgsgeluk der Entente
gunstig blijft, zal men in September en
October wel van een grootsch opgezetten
Balkanveldtocht hooren, die opnieuw den
weg naar Constantinopel in bezit hoopt te
krijgen, en de centrale machten te isolee-
ren om vervolgens rechtstreeksch tegen
Konstantinopel op te rukken. Dat op deze
wijze de oorlog, hoezeer men ook heeft
gemeend, dat een beslissing uitsluitend in
het westen zou vallen, snel zijn einde zou
naderen te midden der uitgeputte volke
ren, ligt voor de hand.
Dat voor het overige ook aan het Oos
telijke front de Russen nieuwe en ont
zaglijke voorbereidingen hebben getroffen
om eerlang het leger van Hindenburg en
den Oostenrykschen aartshertog achteruit
te dringen, laat zich wel niets anders den
ken, daar Roemenië hetwelk ook op
dit punt volstrekt zekere inlichtingen zal
hebben te eischen onder Russische be-
seherming het lot over zijn toekomst laat
werpen.
Vermoedelijk zal Roemenië's optreden
den oorlog, die was vastgeloopen, weer
verlengen. Het zomeroffensief der gealli
eerden was mislukt en als gevolg daarvan
leek de vrede meer dan ooit aanstaande.
Het is mogelijk dat Roemenië's landhonger
die hoop opnieuw heeft doen vervliegen.
Ofzou dit het gevolg kunnen zijn
dat Oostenrijk-Hongarije zich zóó bedreigd
gevoelt, dat het, met goedvinden van het
toch ook aan alle kanten besprongen Duitsch-
land, de eerste stappen doet, die tot vredes
onderhandelingen kunnen leiden We moe
ten afwachten.
Wij zijn de tel kwijt geraakt hoeveel
oorlogsverklaringen deze oorlog al heeft
opgeleverd, maar daar zullen er wellicht
nu nog wel een paar bijkomen. Duitsch-
land en Roemenië, Roemenië en Bulgarije
zullen nu toch ook wel geen vrienden
kunnen blijven. Als de tijd er voor komt
zal dus de officieele breuk wel wereld
kundig gemaakt worden.
Van de verschillende gevechtsterreinen
valt niets van beteekenis te melden.
BUITENLAND.
De Daily Telegraph verneemt uit New-
York dat door de Deutschland aange
voerde verfstoffen daar geen koopers vin
den, daar de pry zen 10 ét 12 maal zoo
hoog zijn als de normale. Men behelpt
zich reeds vrijwel met de in Amerika ver
vaardigde kleurstoffen.
o
Liebknecht heeft hooger beroep aange-
teekend tegen zijn vonnis.
Wegens de vele deserties van Pruisische
militairen is het verlof voor militairen,
welke dicht bij de Hollandsche grenzen
wonen, tot eenige dagen beperkt.
Amerika.
In de Vereenigde Staten dreigt een alge-
meene spoorwegstaking uit te breken.
Roemenië.
Te Urlecenie in Roemenië zijn groote
opslagplaatsen voor tabak verbrand. De
schade bedraagt meer dan 3 millioen.
De Matin vertelt van een kleinen jongen
van dertien jaar, Léon Marie, te Ouistre-
ham, een klein dorp, ergens bij de Fran-
sche kust, die alleen de zeven hectaren
grond van zijn vader bebouwt. De vader
is in den oorlog zwaar gekwetst en onge
schikt om te werken uit Duitschland terug
gekomen. Een jaar verzorgt het kind nu
al de bezitting, het heeft geploegd, gezaaid
en geoogst. Als hij zijn paard, Rouflote,
een grijzen appelschimmel, wil inspannen,
moet hij ergens op gaan staan, anders
kan hij het paard niet in het tuig krijgen.
De oogst van den kleinen man is vrij goed
uitgevallen, de aardappelen waren uitste
kend, boekweit en andere gewassen zeer
voldoende. Alleen het koren had Léon te
laat gezaaid en de kraaien hadden het
zaad weggepikt.
o
Groote brand in Keulen.
Zaterdagavond te 11 uur is er te Keu
len een kolossale brand uitgebroken op de
Keulsche slacht- en veemarkt. Verscheidene
stallingen stonden in vlammen en de ge-
heele Keulsche brandweer was bezig om
het vuur meester te worden. Nadere bij
zonderheden ontbreken nog op het oogen
blik.
o
Dreigende spoorwegstaking.
Tengevolge van de verwerping van de
voorstellen van Wilson door de directies
der Amerikaansche spoorwegmaatschappijen
en de onverzoenlijke houding van het spoor
wegpersoneel, dreigt er ernstig gevaar voor
staking op alle spoorwegen. Alleen een
spoedig ingrijpen van het Congres, zoo
meent men, kan een ernstigen toestand
afwenden. De spoorwegmannen staan ge
reed om op een enkel woord van de lei
ders het werk in den steek te laten.
o
Duitschlands oorlogsverklaring aan Roe
menië.
Nu Roemenië smadelijk de met Oosten
rijk-Hongarije en Duitschland gesloten ver
dragen verbroken en onzen bondgenoot
gisteren den oorlog verklaard heeft, heeft
de Duitsche gezant in Roemenië last ge
kregen zijn passen aan te vragen en aan
de Roemeensche regeering te verklaren,
dat Duitschland zich thans eveneens be
schouwt als met Roemenië zich in oorlogs
toestand te bevinden.
bericht, dat generaal Doesmanis en kolonel
Metaxas, resp. chef en sous-chef van den
Griekschen generalen staf, die bekend staan
als pro-Duitsch, bij koninklijk besluit ont
heven zijn van hun functiën.
Doesmanis aan wien een verlof van 45
dagen is verleend, wordt vervangen door
generaal Moschopoelos, chef van het derde
legercorps, die nooit een geheim heeft ge
maakt van zijn sympathie voor de gealli
eerden. De besluiten hebben te Athene
grooten indruk gemaakt."
Uit Athene wordt aan Fransche bladen
bericht, dat rumoerige betoogingen te Sa-
loniki zijn gehouden. De menigte, die zeer
gebeten is op den Griekschen staf, welken
zij van medeplichtigheid met de Bulgaren
verdenkt, heeft de naamborden van de
Does man is- en Metaxas-straten afgerukt.
BINNENLAND.
Koersverandering in Griekenland.
De Atheensche »Temps«-correspondent
Een vreemd geval.
In het N. v. d. D. lezen wij het vol
gende
In de Ruyschstraat 85—89 te Amster
dam bevindt zich de fabriek van de Maat
schappij voorheen D. van Dantzig Zn.,
waar, behalve enkele andere genotmiddelen
in hoofdzaak een soort pudding bereid
wordt, die onder den naam van Humbeer-
pudding in den handel gebracht wordt.
Er werken ongeveer 21 meisjes van 46
tot 20 jaren op de fabriek.
Zaterdag in den namiddag vertoonden
zich bij een dezer meisjes ziekteverschijn
selen van een nerveus karakter, welke
verschijnselen al spoedig oversloegen op een
tweede, daarna op een derde totdat wel
dra een negental waren aangetast. Som
migen kregen onbedaarlijke lachbuien, an
deren barsten in huilen uit en vielen van
zich zeiven, terwijl weder anderen zich zoo
woest en zonderling aanstelden, dat men
niet beter wist te doen dan om hulp van
den geneeskundigen dienst te telefoneeren.
Ook de politie werd gerequireerd. In
middels openbaarden de verschijnselen zich
ook bij een der mannelijke bedienden.
Toen eenige verplegers van den genees
kundigen dienst met de ziekenauto waren
aangekomen bleek het noodig om twee van
de meisjes het dwangbuis aan te doen.
Deze beide patiënten werden in dezen toe
stand ijlings naar het Wilhelminagasthuis
vervoerd.
Gaandeweg kwamen de anderen eenigs-
zins tot bedaren en was het gelukt de in
zwijm gevallende weder bij te brengen.
Dezen konden daarop naar hunne woning
gaan of derwaarts geleid worden. Ook de
mannelijke bediende kwam allengs weder
tot kalmte.
Door den inspecteur van politie, den heer
W. F. Ie Cocq d'Armendville en den schei
kundigen politie-expert den heer W. J. van
Ledden Hulsebosch, wiens hulp ook was
ingeroepen, werd daarop in de fabriek een
onderzoek naar de oorzaak van het gebeurde
ingesteld. Wijl geen andere verklaring
van het vreemdsoortige geval voor de hand
lag was er aanleiding om aan vergiftigings
verschijnselen te denken, wellicht gelegen in
de stof, die bij het vervaardigen van de
pudding gebezigd werd. De heer van
Ledden Hulsebosch nam daarom een hoe
veelheid van elk der daarvoor gediend heb
bende ingrediënten in beslag om ze in zijn
laboratorium aan een onderzoek te onder
werpen.
Uit den aard der zaak zal het resultaat
van dit onderzoek eerst later kunnen blijken.
De beide naar het gasthuis vervoerde
meisjes Christina Tempelaars en Johanna
van Putten, zijn aldaar in paviljoen III
opgenomen.
Den geheelen avond bewoog zich voor
het fabrieksgebouw een dichte menigte,
die het vreemdsoortige geval druk stonden
te bespreken en er allerlei commentaar bij
maakte, het een al fantastischer dan het
ander.
o
Opkomst Landstorm 1910.
De Minister van Oorlog heeft bepaald,
dat de thans nog niet opgeroepen land-
stormplichtigen van de jaarklasse 1910
zullen worden in dienst gesteld als volgt
1. de landstormplichtigen, toegewezen
aan de a. infanterie, wier geslachtsnamen
beginnen met de letter B.b. genietroepen,
wier geslachtsnamen beginnen met een der
letters G. tot en met Z.c. wielrijders
d. pontonniers in het tijdvak van 25
October e. k.
2. de landstormplichtigen, toegewezen
aan de vesting-artillerie, in het tijdvak van
1620 October e. k.
3. de landstormplichtigen, toegewezen
san de infanterie (hieronder begrepen de
hospitaalsoldaten en de ziekendragers) wier
geslachtsnamen beginnen met een der letters
E. tot en met Z.in de provincie Gronin
gen op 8 en 9 November e. k., in de
provincie Drenthe op 10 November e. k.,
in de overige provinciën op 9 en 10 No
vember e. k.
4. de landstormplichtigen, bestemd voor
de zeemachtin de provinciën Noord-Hol
land, Zeeland, Utrecht, Noord-Brabant,
Drenthe en Limburg op 14 November e.k.
en in de overige provinciën op 15 No
vember e. k. (Hbl.)
Onze »nouveaux richest In een groot
hotel-café te Rotterdam deed een nouveau
richec, die een goede zaak heeft, een be
diende eiken middag een biljart in beslag
nemen, tot het uur gekomen was, dat hij
zelf zijn zaak kon verlaten en hoogst eigen
handig de queue opnemen.
Want hij is op biljarten even dol als op
oorlogswinst en hij wil niet wachten.
Dat verdroot den gérant, die den goeden
rijken klant beleefdelijk onder 't oog bracht,
dat zijn methode niet fraai was. Er zijn
meer menschen die graag biljarten 1
De goede rijke klant hief den krop en
sprak toornig
Zwijg man. Wat let me of ik koop
alle aandeelen op en gooi jou er uit 1
Dat moet u weten, mijnheer, ant
woordde de gérant beleefd. Maar nu ben
ik hier nog baas en nu gooi ik u er uit.
Da&r is de deur 1
De klant ging en koopt thans alle aan
deelen op. (Rott. Nbl.)
—o
Duitsche Deserteurs.
Bij Assenede is over de grens gekomen
door ondergraving van den electrischen draad
een Feldwebel van het 165ste Beiersche
regiment, die door den honger gedreven
met 2 soldaten van het front bij Verdun
deserteerden.
Hij schreef het gebrek aan levensmid
delen 'toe aan het stukgeschoten zijn der
wegen achter het front, waardoor aanvoer
niet mogelijk is.
Hij was uitgezonden met 2 soldaten voor
verkenning der Fransche stellingen, doch
nam in plaats van den goeden weg, den
weg naar Nederland.
Na 16 dagen marcheeren bereikten zij
de grens. De 2 soldaten kwamen met den
electrischen draad in aanraking en werden
gedood.
De eenige overgeblevene van het trio
klaagde zeer over het gebrek dat de sol
daten lijden en ook dat de legers der bonds
staten, voornamelijk de Beieren, steeds in
de vuurlinies worden gezonden, terwijl de
Pruisische regimenten worden gespaard.
Hij zal trachten alhier werk te vinden.
o
Door rijks-ambtenaren, versterkt met sol
daat-kommiezen, zijn in den nacht van
Vrijdag op Zaterdag onder Nispen 32 smok
kelaars aangehouden, benevens twee mili
tairen, die mede aan de fraude actief hadden
deelgenomen; 1800 kilo vet en een groote
partij stukken zeep vielen den aanhouders
in handen.
Bij een nachtelijke oefening in de duinen
nabij Scheveningen had een droevig ongeval
plaats. De landstormman J. S., afkomstig
uit Roermond, kwam van een hoogte af-
loopen in de boschjes nabij den Watertoren
en viel in de gevelde bajonet van een an
deren landstormman, die aan de voet van
de hoogte in geknielde houding zat. Hij
werd in 't hart getroffen en was binnen
tien minuten dood. De overledene was vader
van twee kinderen.
o
De Daily Mail schrijftZaterdag werden
de overeenkomsten geteekend tusschen ver
tegenwoordigers van de Nederlandsche vis-
scherijvereenigingen en de Engelsche regee
ring, betreffende de wijze, waarop de Neder
landsche haringvangst voortaan zal worden
verkocht. De in Schotland nog vastge
houden Nederlandsche visschersvaartuigen
worden vrijgelaten onder voorwaarde dat
Duitschland hoogstens 20 pCt. ontvangt van
de vangst van het geheele seizoen, Neder
land 20 pCt. en de overblijvende 60 pCt.
naar de andere neutralen gaan.
Postdiefstal.
Reeds geruimen tijd werden te Amster
dam in dezelfde wijk brieven vermist. Wel
rees al spoedig het vermoeden dat een der
brievenbestellers daarin de hand zou heb
ben, maar het bewijs viel nog niet te le
veren. Inmiddels werden 's mans gangen
nauwkeurig nagegaan. Ten slotte meende
de politie voldoende aanwijzing te hebben
om tot zijn arrestatie over te gaan, het
geen Zaterdagmorgen geschiedde. Onmid
dellijk werd ook in zijn woning een huis
zoeking gedaan, met het gevolg dat ver
schillende bewijsstukken werden gevonden.
Nader vernemen we nog dat ook een
tweede brievenbesteller werd gearresteerd.
De aanhouding geschiedde na den nacht
dienst. Eenige brieven die besteld moesten
worden werden op hem bevonden.
Nederlander gearresteerd.
Wederom is over de Duitsche grens een
Nederlander gearresteerd, thans een inge
zetene van Zevenaar. De reden van deze
inhechtenisneming is onbekend. De man
wordt in Kleef gevangen gehouden.
De nieuwe gouverneur van Suriname.
De heer Staal, nieuwbenoemd gouverneur
van Suriname, zal 3 November naar Suri
name vertrekken.
Zeppelins.
Boven Terschelling passeerden gister
morgen eenige Zeppelins, koersende naar
het Oosten. Ze werden beschoten.
Smokkelaar doodgeschoten.
Een Nederlandsche grenswacht heeft
gisteravond te Veelerveen in Groningen
een daar woonachtigen smokkelaar dood
geschoten. De jongen liep, na te zijn ge
troffen, nog over de grens, zoodat het lijk
op Duitsch grondgebied kwam te liggen.
De vroege winkelier en de gefopte in
breker.
Te Weesp is, naar het Hbl. verneemt,
gisternacht ingebroken. Een winkelier
wonende aan 'de Verlengde Nieuwstraat
had zijn wekker op halfdrie gezet. Toen
de man op dien tijd wakker werd zag hij
tot zijn schrik dat een persoon voor zijn
bed stond bezig zijne kleeren te doorzoe
ken, die op een stoel voor het bed lagen.
Op het klingelen van den wekker maakte
de inbreker zich onmiddellyk uit de voeten
en wierp in zijn vlucht een deur achter
zich in het slot, waardoor het den winke
lier onmogelijk was hem te achtervolgen,
zoodat hij ontsnapte. In den vroegen
morgen legde de politie de hand op een
bekend persoon. Een nader onderzoek zal
echter nog moeten uitwijzen of deze de
dader is. De winkelier vermist eenig geld
en sleutels.
o
Onlusten in Djambi.
Blijkens een uit Ned.-Indië ontvangen
telegram is den resident van Djambi (Su
matra) bèricht, dat het postkantoor én de
gebouwen der politie te Moeratembesi door
kwaadwilligen zijn vernield. De telegrafische
gemeenschap met die plaats, waarheen de
resident onmiddellijk is vertrokken, is ver
broken. Vermoed wordt dat leden van de
Sarekat Islam in een en ander de hand
hebben gehad.
Nederland in Roemenië.
Naar de Neue Freie Presse meldt, ver
zocht de Oostenrijksch-Hongaarsche regee
ring aan de Nederlandsche, de bescherming
der Oostenrijksch-Hongaarsche belangen in
Roemenië op zich te willen nemen.
o
De weerbaarheid van Indië en een par
lement.
Uit Weltevreden wordt aan de Tel.
geseind, dat de Locomotief verneemt, dat
de Sarekat Islam, de leden van de ver-
eeniging Insulinde en de sociaal-democraten
te Semarang op Koninginnedag een ver
gadering zullen houden tegen die ten gunste
van de weerbaarheid. Er zal een motie
worden voorgesteld, behelzende, dat alleen
een door verkiezingen samengesteld Indisch
parlement in staat is, een beslissing te
nemen in zake de weerbaarheid van Neder-
landsch-Indië. Deze motie zal voorts een
protest inhouden tegen de pressie, die
van de zijde der regeering op de inboor
lingen-organisaties wordt uitgeoefend ten
gunste van de defensiemeeting.
PLAATSELIJK NIEUWS.
HEUSDEN. De chauffeur Brus stapte
Zondag van zijn fiets, struikelde en brak
zijn pols. Dr. Herman verleende heel
kundige hulp.
De Floraliavereeniging stelt weder
evenals op vorige jaren, op 31 Augustus,
de verjaardag van H. M. de Koningin de
gelegenheid open tot tentoonstelling der
gekweekte bloemen. Ten gevolge van het
ongunstige weer zyn echter verschillende
planten niet tot voldoende ontwikkeling
gekomen en zal dus de inzending niet zoo
groot zijn dan andere jaren, aangezien
alleen de mooiste planten voor eene be
kroning in aanmerking komen. Op Woens
dag 6 September wordt voor de kinderen
die planten hebben afgehaald een feestje
georganiseerd.
Vergadering van den Raad dezer
gemeente op Donderdag den 31 Aug. 4916,
des vóórmiddags te 11 ure, ten Raadhuize
dezer Gemeente.
Te behandelen onderwerpen
1. Notulen der vorige vergadering.
2. Mededeeling van ingekomen stukken.
3. Beslissing verkoop schuren c. a.
AALBURG. Bij den landbouwer A. M.
vertoont zich sedert eenige dagen een ge
heel wit vogeltje. Men beweert dat het
een witte huismusch is, die zeer zelden
voorkomt.
i
