doet zijn best den dag des vredes te ver
schuiven en draagt er dus toe bij, de
stapels dooden op te hoopen en de rivieren
van bloed te verwijden. Holland voedt
Duitschlandmaar Holland voedt niet
alleen Duitschland, het doet zijn best om
ons uit te hongeren.Er is veel in en
buiten het Parlement over de zaak ge
sproken, maar de ministers doen niets,
vindt de schrijver. «Als onze regeering
Holland slechts met ware gestrengheid be
handelde en haar glacé-handschoenmanieren
liet varen, konden we nog een verandering
zien. Want, laat men het niet vergeten,
we hebben het wapen tot onze beschikking,
de vloot heeft op het oogenblik allen
tijd. Bovendien zullen wij, door de Hol
landers een lesje te geven, iets meer bij
dragen tot de groote en prachtige samen
werking van de geallieerden, die het eind
van den oorlog in zicht brengt. Wij alleen
hebben de macht om het offensief ter 'zee
te voegen bij dat te landwij zijn de
opperste zeemogendheid in de wereld. Als
de Hollanders voortgaan hun zakken te
vullen met aan de Duitschers te verkoopen
en te weigeren aan ons te verkoopen, dan
in den naam van onze heerschappij ter
zee en in den naam van het gezond ver
stand laten wij den toevoer naar Hol
land aanhouden en aldus dit onzijdige land
beletten Duitschland, gelijk het doet, even
afdoende te helpen als wanneer zijn troepen
te velde met de strijdkrachten der Hunnen
samengingen.*
De schrijver zet dan uiteen, dat Duitsch
land van ons allerlei ontvangt, maar wil
niet de eenige oplossing geven die er voor
te vinden is, dat h.L de Duitschers een
goeden prijs voor onze waren willen be
talen maar de Engelschen niet. Dan ver
volgt hij
Nu, Holland moet weten wat het doet,
maar Engeland zal ook weten wat het
doet, vervolgt de schrijver. iWe kunnen
morgen aan den dag een eind maken aan
dat vuile bedrijf van neutrale schatten,
gewonnen ten koste van het bloed en lijden
der geallieerden. Wij kunnen, en behooren
te beletten dat voedingswaren over zee in
Holland komen, d. w. z. wat het meer
dan het voor den oorlog krijgt. Terwijl
wij toelaten, dat Holland van over zee ge
voed wordt, is het in staat de levensmid
delen van zijn eigen grond naar Duitsch
land te zenden. Onze vloot beheerscht de
zeeënhet is een kostbaar wapen van
aanval en verdediging, en het kan tot geen
rechtmatiger doel worden gebruikt dan om
Duitschland uit te hongeren. Hoe gauwer
de buik van den Hun genepen wordt, hoe
beter voor iedereen, ja zelfs voor den
Hun, ofschoon dat mij niet kan schelen.
«Laat de neutralen jamméren. Ze zouden
nog wel anders gejammerd hebben, als we
onze bondgenooten alleen hadden laten
vechten en de Hun overwinnaar was ge
bleven. Door nu te jamméren zullen zij
inderdaad voor hun eigen bestwil jamme
ren. Wij moeten voor de uithongering
van Duitschland een onmeedoogende politiek
volgen,Na een uitval over de be
noeming van Engelsche ambtenaren met
Duitsch bloed, eindigt de schrijver. Hol
land moet tot rede worden gebracht, her
haal ik, en we hebben de middelen om
het te doen, en het drastisch te doen. De
Hollanders kunnen zich niet beklagen,als
wij de belangen van ons zelf en van onze
bondgenooten boven elke andere overweging
stellen.Het is tijd, dat wij onze manier
wijzigen en dat de Hollanders onderscheiden
tusschen vriend en vijand, tusschen Enge
land en Duitschland, Kom, Holland, be
slist, wat zal het zijn
Het kan niet anders of zulke woorden
zetten kwaad bloed vooral in Engeland.
Het volk wordt opgehitst. De haat neemt
toe. Nederland gaat, wie weet, nog zeer
bange dagen tegen.
Op de verschillende gevechtsterreinen
gaat het met onverminderde woede voort.
In de Dobroedzja, hebben de Duitschers
en Bulgaren na Toertakai ook de vesting
Silistria genomen, dat gelegen is ten Zui
den van den Donau, noordoostelijk van
Toertakai. Het was in vroegeren tijd een
der sterkste Donauvestingen, geraakte een
tijdlang in verval, kreeg in den oorlog van
185356 weer beteekenis en kwam in
1943 aan Roemenië. De stad telt onge
veer 15000 inwoners.
Ongetwijfeld een niet gering voordeel
voor de Bulgaren doch daar staat tegen
over dat de Roemenen en Russen de ver
overing melden van Dobric, dat de vorige
week in het bezit der Bulgaren was ge
komen. Hieruit blijkt dat voor het eerst
dat de Russische-Roemeensche legers op
den oostelijken vleugel van het Dobroedzja
front sterker zijn geworden dan de Cen-
tralen en dat nu misschien spoedig een
treffen mag verwacht worden waaruit blij
ken zal wie hier de baas zal zyn. Ook
aan de Hongaarsche grens hebben de Roe
menen een succes van beteekenis bevochten.
Zij hebben Orsowa, de Hongaarsche stad
aan de IJzeren Poort aan de Oostenrijkers
en Hongaren ontnomen. Het bericht erover
is nu van Boekarest uit officieel bevestigd.
De bezetting van Orsowa, dat 10 K.M.
van de IJzeren Poort ligt, brengt de Roe-
meniërs ten westen van den spoorweg
TemesvarBoekarest en over de rivier de
Tsjerna en stelt hen in bezit van een der
voornaamste Donau-overgangen.
De stad heeft een bevolking van 5000
inwoners, waarvan een gedeelte Roemeni-
ërs zijn, en ligt 5000 M. van de Roe-
meensche grens. Van Orsowa uit was ver
leden jaar herfst een Oostenrijksch-Duitsche
legermacht den Donau overgetrokken voor
den inval in Servië. Van Orsowa gaat ook
een spoorweg naar Boedapest.
Voor Turkije en Bulgarije kan de inna
me van deze stad een groot gevaar op
leveren. Zij toch hangen van de centralen
geheel af wat militaire voorraden en mu
nitie betreft.
Duitschland en Oostenrijk van hun kant
rekenen op groote voorraden uit Turkije.
Veel van het vervoer gaat per spoor, maar
de omvang van het verkeer is zoo groot,
dat tot dusver een groot deel langs de
Donau is gegaan. Het feit dat dit ver
keersmiddel nu grootendeels gestremd is
kan groote uitwerking hebben.
Aan het Oostenrijksch-Russische front
duurt de verbitterde strijd bij Brzezany en
Halicz voort. Halicz is nog altijd niet in
handen van de Russen, hoewel dezen vol
gens hun berichten ten N. en ten Z. van
die plaats staan en haar uit het Oosten
nog steeds onder artillerie-vuur houden.
De stad zou dus van drie kanten ingeslo
ten zijn. Naast Oostenrijkers en Duitschers
strijden daar ook »verbroederings<r-Turken.
En op het Westelijk gevechtsterrein. Bij
Verdun «knabbelen de Franschen het
Duitsche front wat af. Sedert half Juni
hebben zij nu de Duitschers uit het dorp
Fleury, van den rug van den Kouden Grond
(Froide Terre) uit Sainte Fine en uit de
helft van het Chapitrebosch teruggedrongen,
't Is wel niet veel in drie maanden tijds.
Aan de Somme hebben de Engelschen
Ginchy veroverd, 't Was reeds in hun
bezit geweest, maar door Duitsche tegen
aanvallen waren zij er weer gedeeltelijk
uit verdreven. Nu zijn zij er voorloopig
vast ingenesteld.
Als blijk, hoe in de huidige oorlogswe
reld met trouw en oprechtheid wordt gesold
volge hier ten slotte dit uittreksel
Een medewerker van de Neue Zürcher
Zeitung heeft te Lausanne met Milljoekof,
den leider der kadetten in de Russische
Doema, een gesprek gehad.
'In de eerste plaats kwam Roemenië ter
sprake. Voor alle ingewijde politici te St.
Petersburg stond het al maanden geleden
vast, zeide Milljoekof, dat Roemenië zijn
onzijdigheid zou opgeven en met de Entente
zou meevechen. Alles was afgesproken,
alles vastgesteld, en Roemenië's verdragen
met de centrale konden niemand in Rus
land van de wijs brengen. Bratianu heeft
zeer slim gehandeld. Het land had geld
en geneesmiddelen noodig, om oorlog te
kunnen voeren. Dat hebben de centralen
het, in ruil voor graan, geleverd. Aan den
anderen kant trof Bratianu de noodige
regelingen met de geallieerden en verbond
zich, om tegen Zevenbergen op te rukken
en voor de Russische troepen den weg
naar de Dobroedzja te openen. Miljoekof
kon niet met stelligheid zeggen, hoe sterk
de Russische troepen in de Dobroedzja
waren, maar wel wist hij, dat Roemenië
van Rusland een leger van ongeveer 300,000
man had verlangd, die nu wel op Roe-
meensch gebied zullen staan.
Dit lezende, zouden wij er toe kunnen
komen met den gewijden zanger te klagen
Bij menschen is noch trouw noch waar
heid meer.
BUITENLAND.
Nieuwe verdedigingsmiddelen.
De «Roesskoje Slowo* zegtDe Duit
schers hebben allerlei soort mechanische
middelen bedacht om het tekort aan men-
schenmateriaal te vergoeden. Ieder fort is
omgeven door draadversperringen en be
schermd met machinegeweren.
In sommige Duitsche forten vindt men
inrichtingen om zes geweren tegelijk af te
schieten.
De draadversperringen zijn meestal van
staal. Sommige zijn uit een bijzonder soort
prikkeldraad vervaardigd, dat een schitte
rend licht afgeeft als het doorgesneden
wordt, zoodat de Duitschers op deze wijze
een signaal krijgen, waardoor zij precies
weten waar dit geschied is.
De schrijftelefoon.
Na lang zoeken hebben de Berlijnsche
ingenieurs Seelau en Newmann een uit
vinding gedaan, die de telefoon zeer be
langrijk verbetert. De nieuwe vinding
maakt het mogelijk ook dan de telefonische
gesprekken te houden, wanneer de opge-
roepene niet komt.
Daartoe is aan het telefoontoestel een
ander toestel verbonden, dat door een hef
boom aan het telefoontoestel gekoppeld kan
worden. Als nu de telefoonbezitter zijn
huis verlaat, verbindt hij de beide toe
stellen. Wordt hij tijdens zijn afwezig
heid opgeroepen, dan brengt de telegra-
phoon (zoo heet 't nieuwe toestel) zelf
standig spreekrollen in beweging, waarop
de voor hem bestemde mededeelingen
aangeteekend zijn. Vooraf deelt echter de
telegraphoon den opbeller mede, wat de
opgebelde achtergelaten heeft, b.v. dat hij
hier of daar, onder dit of dat nummer te
bereiken is.
Van bijzondere beteekenis is, dat het
telefoonbureau volstrekt niet meewerkt.
Komt de opgebelde thuis, dan hoort hij
de ontvangen gesprekken van de rollen of
het toestel kan ook gesloten worden, zoo
dat een onbevoegde derde de spreekrollen
niet kan gebruiken.
De telegraphoon kan ook in beweging
gebracht worden wanneer de gebruiker er
van thuis is. Hij kan door middel van
de telegraphoon een gesprek voeren, dat
de telefonische onderhandeling van beide
partijen in de oorspronkelijke stemmen
vastlegt. Er is dus sprake van een ver
binding van spreekmachine en telefoon.
Dreigende staking in Engeland.
Reuter seint uit Cardiff:
Een vergadering van 3000 spoorweg
beambten uit heel Zuid-Wales heeft in een
besluit aangekondigd, dat zij den 17en dezer
zouden staken, als hun eisch van tien shil
ling opslag in de week, gerekend van 1
dezer, dan niet bewilligd zou zijn.
Verder verlangde de vergadering een
stelligen waarborg van de regeering, dat
zij voortaan den toevoer van levensmid
delen zal regelen en de prijzen betalen.
o
Noorwegen.
Op 19 September zal te Christiania op
nieuw een Scandinavische minister-confe
rentie, (Noorwegen, Zweden en Denemar
ken) bijeenkomen.
Vergaan.
De Japansche kruiser «Kasagi* met 440
koppen aan boord, is tijdens een storm ge
zonken.
BINNENLAND.
De onlusten in Djambi.
Blijkens een van den Gouverneur-Generaal
van Ned.-Indië ontvangen bericht zijn 6
dezer uit Djambi vijf brigades infanterie
vertrokken naar Moeara Tambesi, waar
de rebellen op den tweeden dezer vijftig
dooden hadden en twee der onzen licht
werden gewond.
De controleur van Ebbenhorst Tengber-
gen van Moeara Tambesi, omtrent wien
eerst werd bericht dat hy waarschijnlijk
vermoord was, schijnt in veiligheid te zijn.
Twee compagnieën gaan heden van Pa-
lembang naar Moeara Roepit in het westen
der gelijknamige residentie, en troepen van
Soengei Penoe, vermoedelijk die uit Padang
over Indiapoera gezonden zijn, naar Bangko.
De telefoonverbinding tusschen Moeara
Tebo en Moeara Boenga is hersteld.
Van Moeara Tebo luiden de berichten
gunstig. Alles is daar wel.
De Indische correspondent van de Tel.
seint
De troepen hebben Moeara Tebo bereikt
en deze plaats ontzet. De Europeanen te
Moeara Tebo zijn allen in veiligheid.
De opstandelingen hebben Moeara Tambesi
stormenderhand genomen, na den dokter-
djawa en den marktmeester te hebben
vermoord.
De pradjoerits (inlandsche politie) zijn
tot de Sarekat Islam overgeloopen.
Ik verneem, dat er nu weer ongeregeld
heden zijn voorgevallen te Palembang. De
noodige voorzorgsmaatregelen zijn genomen.
o
Beschoten.
De schipper van den zeillogger V.L.
191 heeft bij binnenkomst in de Vlaar-
dingsche haven gerapporteerd, dat zijn schip
op de Noordzee herhaaldelijk door een duik
boot van onbekende nationaliteit is beschoten,
zonder echter te zijn getroffen.
o
De doodelijke draad.
De 26-jarige zoon van kleermaker Konings
onder Lille St. Hubert is gedood door den
electrischen afsluitingsdraad.
Een ander slachtoffer was nog zekere
Berghs uit Hamont.
o
Aan den doodelijken draad te Bergeijk
is Donderdag een vijfjarig meisje verkoold
gevonden. De moeder van de kleine kon
nog juist het tweede meisje redden, voor
het aan den draad was gekomen.
Duitsche spionnage in ons land.
De «Tel.* verneemt van zijn correspon
dent nader:
Omtrent het spionnagegeval en de ar
restatie van een Duitscher te Vlaardingen
en den Hollander te Maassluis vernemen
wij nader, dat er sterke aanwijzingen zijn,
dat het tweetal de hand heeft gehad in het
in brand schieten van den Hollandschen
motorschoener «Zeearend* verleden week
Vrijdag.
Doch nog sterker zijn de bewijzen dat
zij de Duitschers op de hoogte hebben
gesteld van vertrekuur, lading, en passa
gierslijst van de «Batavier IV*.
De Hollander had dit bericht gestuurd
aan den Duitscher te Vlaardingen. Deze
zond het verder naar de Duitschers. De
directie van de Batavierlijn, die tijdig op
de hoogte was gesteld van deze schurken
streek heeft het vertrek van de «Batavier
IV* toen een dag opgehouden en het stoom
schip 24 uur aan den Hoek van Holland
laten liggen.
Reeds lang had de directie der Bata
vierlijn vermoedens, dat het doen en laten
van hare schepen werd bespionneerd, doch
nog vóór dit vermoeden zekerheid was ge
worden had de Rotterdamsche rivierpolitie,
die in deze zaak met groote bekwaamheid
en voortvarendheid heeft gewerkt, op eigen
initiatief reeds een onderzoek ingesteld. De
gangen van het tweetal werden nagegaan,
met het gelukkig gevolg, dat men thans
meent, de bewijzen tegen het tweetal in
handen te hebben.
Wat de «Zeearend* en het bespionneeren
der Noorsche schepen betreft, zijn de aan
wijzingen niet zoo sterk. Wel is gebleken,
dat de Hollander reeds geruimen tijd be
richten over verschillende schepen, ook over
Engelsche oorlogsschepen, die in de nabij
heid van Hoek van Holland waren gezien,
aan den Duitscher heeft gezonden.
Onder het mom van zijn agentuur- en
commissiehandel had deze een groot aantal
personen in dienst om de berichten, die
hij van den ander ontving, verder door te
zenden.
In het complot is ook betrokken een
Duitsche vrouw, die op hare wijze de
employé's van de Batavierlijn trachte te
verleiden tot het geven van allerlei inlich
tingen. Zoo was zij bijzonder gesteld op
de naamlijst van de passagiers der Batavier
lijn en stelde zij ook steeds alles in het
werk om van de schapenslachters der ex
portslachterij te weten te komen, welke
hoeveelheid schapenvleesch aan boord der
Batavierbooten werd geladen.
Heden hebben er uitgebreide huiszoekin
gen plaats gehad bij verschillende hand
langers van de gearresteerden. Er hadden
nog geen nieuwe arrestaties plaats, doch
ze worden wel verwacht.
Wij vernemen nog, dat de Hollander
tot Maart van dit jaar optrad als Britsch
consulair agent te Maassluis. De Engelsche
consul-generaal te Rotteram heeft hem
echter wegens zeer geldige redenen zijn
ontslag gegeven en plaatste een annonce
in de bladen om tegen het heerschap te
waarschuwen.
Uit wraak schijnt hij zich daarop in dienst
te hebben gesteld van Engelands vijanden.
Er is nog een eigenaardige bijzonderheid
bebend van de wijze, waarop hij de hand
heeft gehad in ontsnappen van Duitsche
schepen uit de Rotterdamsche haven. Het
is gebleken, dat hij, hoewel aangesteld als
Lloyd's agent, het vertrek van Duitsche
schepen van Rotterdam en Hoek van Holland
geregeld 24 uur te laat opgaf, zoodat bij
het verzenden van het bericht de vaartuigen
meestal te Emden gearriveerd waren.
Droogmaking van de Zuiderzee.
Naar wij vernemen is thans bij de
Tweede Kamer ingediend een wetsontwep
tot afsluiting en droogmaking der Zuiderzee
omvattende uitvoering van de volgende
werken le. afsluiting der Zuiderzee door
een afsluitdijk, loopende van de Noord-Hol-
landsche kust door het Amsteldiep naar het
eiland Wieringen en van daar naar de
Friesche kust bij Piaam 2e. droogmaking
in vier gedeelten van de afgesloten Zuider
zee. n.l. een noordwestelijk, zuidwestelijk,
zuidoostelijk en noordoostelijk gedeelte, be
nevens werken in het belang der water-
keering, afwatering en scheepvaart en tege
moetkoming aan de Zuiderzee-visschersbe-
volking.
Voorgesteld wordtmaatregelen te treffen
en werken uit te voeren noodig ter voor
ziening in het bolang der landsverdediging.
Bedoelde verdedigingswerken zullen bij af
zonderlijke wet worden vastgesteld, welke
wet moet zijn tot stand gekomen, alvorens
met de uitvoering der afsluitings- en droog-
makingswerken zal worden begonnen.
Bij de wet zal worden ingesteld een
fonds ten behoeve der uit te voeren werken,
voor welk fonds gedurende 14 jaren een
bijdrage ad Is/* millioen op de Staatsbe-
grooting zal worden gebracht.
Het jaar, waarin met de droogmaking
van het zuid- en noordoostelijk gedeelte
wordt begonnen, nader bij de wet worden
bepaald.
Gerekend wordt, dat de uitvoering van
het beperkte plan, waarvan de kosten, on
gerekend die voor de defensie, geraamd
worden op 110 millioen, in 15 jaren kan
geschieden.
In verband met den moord op den me-
rechaussée G. Molenaar in Geldrop kan
gemeld worden, dat de getuigenverhooren
heden zijn geëindigd; waarna de vijf ver
dachten met den gearresteerden J. v. Din-
ther uit Stratum zwaar geboeid onder sterk
politiegeleide naar 's-Bosch zijn getrans
porteerd. Hoewel tot heden nog geen
bekentenissen zijn afgelegd moeten uit de
getuigenverhooren reeds zooveel aanwijzin
gen aan het licht zijn gekomen, dat met
zekerheid kan worden aangenomen, dat zich
onder de gearresteerden de dader bevindt,
die den verslagene de doodelijke wonden
heeft toegebracht.
Als een der voornaamste getuigen werd
heden ook gehoord de korporaal H. Schol
ten van het 2e Regt. Veldartillerie die
nadat Molenaar machteloos was neerge
zegen; met diens sabel de aanvallers zoo
geducht heeft afgerammeld, dat deze bloe
dend het hazenpad kozen en daardoor de
oorzaak is geweest, dat de veldwachter
Snoeks en de marechaussée Ruijssen het
leven er af hebben gebracht. Met de meeste
belangstelling wordt vanhier het verdere
verloop der zoo innig droevige gebeurte
nis te gemoet gezien.
Aardappelen.
De aardappelmeelfabrieken hebben vol
gens de »N. R. Ct.aanschrijving ontvan
gen, dat op last van den minister het
vermalen van voor de consumptie geschikte
Eigenheimers en andere voor consumptie
geschikte variëteiten van aardappelen ver
boden. is.
o
Varkens als melkdieven.
Enkele koeien van den veehouder S. te
Lopik hadden eiken morgen bij 't melken
leege uiers. Niemerid begreep hoe dat kwam.
Dezer dagen betrapte men de dieven op
heeterdaad: vier groote zeugen zogen de
uiers zoover leeg tot ze verzadigd waren.
o
Engelsch uitvoerverbod.
Reuter seint ons uit Londen
Officieel wordt bekend gemaakt, dat tot
nadere kennisgeving geen faciliteiten meer
zullen verleend worden voor den invoer in
Nederland van biscuits, borstelwerk, eieren,
eierdooiers, eiwitten, traan, vruchten, noten
en pitten, gomstoffen, haar, honing, lqci-
fers, pek, verduurzaamde en in blik be
waarde levensmiddelen, zwavel, spiritualiën,
specerijen, stijfsel, rubber en balata, kalk-
poeder, teer, plantaardige vezels en gist.
Twee Duitsche deserteurs zijn te Vlis-
singen aangekomen. Zy zeggen met hun
twintigen te zijn gedeserteerd. Van hen
zijn 18 aan den electrischen daad dood
gebleven.
Te Kaatsheuvel is ingebroken in de
fabriek van den heer M. van Nieuwstad.
Er wordt voor honderden guldens chroom-,
bokskalfs- en lakleer vermist.
o
Proefmobilisatie.
Het Centr. kan na ingewonnen berich
ten melden, dat omtrent een proefmobili
satie nog geen besluit is genomen, maar
dat er zeer ernstige plannen toe bestaan.
Worden die verwezenlijkt, dan zal een
proefmobilisatie worden gehouden, welke
plus minus 4 dagen zal duren. Deze proef
mobilisatie zou dan vóór 20 September
worden gehouden.
De reden er van is, dat de opperbevel
hebber van land- en zeemacht, géneraal
Snijders, niet tevreden is met de theore
tische zekerheid, dat een mobilisatie van
het naar huis gezonden gedeelte, in zeer
korten tijd kan geschieden. Een besliste
zekerheid, gegrond op ondervinding zou
daarom moeten verkregen worden door het
houden van een proefmobilisatie, waarbij
dan tevens zou blijken, in hoever spoor-
en tramwegen, booten en andere middelen
van vervoer in staat zijn, de talrijke mili
tairen te vervoeren. Het reizigersverkeer
zou daarbij niet geheel worden stopgezet,
maar aanmerkelijk beperkt.
o
De Zeemeeuw opgebracht.
Het Nederlandsche motorschip «Zee
meeuw* is 10 dezer in de Noordzee op
gebracht. Het was geladen met contrabande
en op weg van Rotterdam naar Londen.
Het schip meet 400 ton bruto, 230
netto, is in 1911 gebouwd en behoertaan
de N. V. tot Exploitatie van de dubbel-
schroef-motorboot «Zeemeeuw* (Vermeer
Van den Arend) te Rotterdam.
