entente nu eindelijk van het defensief tot
het offensief zal overgaan en dat de con
ferentie moet aantoonen, dat de Duitsche
«vredesmanoeuvre® niet aan den wil der
geallieerden, om den oorlog voort te zet
ten, heeft gewrikt. Men wil in de eerste
plaats de samensmelting tot een eenheid
van het militaire en politieke front. Ern
stige fouten mogen niet herhaald worden.
Andere bladen hopen, dat de entente einde
lijk de bijzondere groote beteekenis van
den Italiaanschen oorlog tegen Oostenrijk-
Hongarije zal inzien en begrijpen, dat
Duitschland over de Donau-monarchie heen
moet worden getroffen. Naar de Kölniscbe
Zeitung van de Italiaansche grens ver
neemt, stellen andere bladen zich te weer
tegen het vermoeden, dat de oorlogsraad
Italië zou willen bewegen, troepen naar
andere gevechtsterreinen te zenden.
De Corriere della Sera verneemt uit
Rome, dat de regeeringen van de gealli
eerden na de opstelling van de laatste nota
wel gedwongen waren, zich nopens de
voortzetting van den oorlog onderling te
verstaan. Dit moet te Rome geschieden
De Secoio meent, dat nu het laatste hoogte
punt van de worsteling op handen is. De
Perseveranza geeft de meening van eenige
personen weer, dat men het op de confe
rentie over de richtsnoeren eens moet
worden, die de staten van de entente
tegenover een volgende stap in het «diplo
matiek offensiefvan middelmachten heb
ben te volgen.
Zou dit nu waarlijk de reden zijn waar
om men te Rome vergaderd. Zou de
oorzaak niet dieper liggen? Als wij ons
wel inprenten dat deze groote krijgsraac
dienen moet om nog meer eenheid en
samenwerking te verkrijgen onder de En
tente in de gemeenschappelijke actie en
wij ons herinneren dat vooral de bant
tusschen Italië en de overige bondgenooten
wat slap is kunnen we ons begrijpen dat
men juist te Rome vergadert.
Het verschil van inzicht betreft n. 1
Griekenland. Het is Italië een doorn in
het oog dat Venizelos en de zijnen streven
naar een grooter Griekenland, want zoo
zou dit land een gevaarlijke mededinger
worden in de Middelandsche Zee. Nu heeft
de Entente Koning Konstantijn en zijn
partij gekneveld ën Italië vond dit koste
lijk. Hoe meer de boeien knelden hoe
liever. Maar tegelijkertijd werd Venizolos
gesteund. En dat prikkelde Italië. Dat was
gericht tegen Italië's belangen en dus ver
zette het zich daartegen met hand en tand.
Bovendien heeft Italië weinig lust me
zijn troepen mee te doen aan krijgsopera
ties, die niet tot het Italiaansche veld
tochtsplan in engeren zin behoorenhet
weigerde tot nu toe mee te vlechten op
den Balkan. Ons dunkt in de beide
kwesties ligt reden genoeg om te Rome
te vergaderen en aldaar aan te dringen
op eenheid en samenwerking. Zal het
resultaat beantwoorden aan de bemoei
ingen Het zal binnen korten tijd we
bekend worden. Maar in alle gevallen
blijkt uit deze samenspreking wel dat de
leuze ook aan de zijde der Entente luidt
De oorlog duurt voort.
Waar wij ons oor ook te luisteren leg
gen, overal vernemen wij de kreet: geen
vrede, geen vrede voor eerst. Zoo zeide
dezer dagen de Engelsche minister van
munitie nog:
Allen verlangen wij naar vrede, maar
de beste weg om tot vrede te komen, is
de gedachte aan vrede uit ons hoofd te
zetten, tot het doel, dat wij ons gesteld
hebben, bereikt is. Het vredesaanbod van
Duitschland noemde spr. niet oprecht, want
het was nog gesteld in den toon van een
veroveraar en in den trant van een moor
denaar. Wy kunnen niet onderhandelen
met een wild dier.
Uit onze vredesvoorwaarden, moet
zeide spr. -r Wilson de verzekering kunnen
putten dat wy geen oorlog voeren om
Duitschland te vernietigen makr om de
militaire macht en den militairen trots te
vernietigen, niet alleen in Duitschland, maar
overal. Voorts, dat wij niet in onderhan
deling kunnen treden vpor Duitschland
België en de andere bezefte streken heeft
ontruimd, voor het zich bereid heeft ver
klaard genoegdoening te geven voor het
aan België en de andere kleine volken
bedreven kwaad en een vredesdocument
te onderteekenen dat door de moreele kracht
van de geheele wereld wordt gesteund.
Ondertusschen is het antwoord der En
tente op Wilsons nota nog niet ingekomen.
Het zal, volgens een Fransch blad, buiten
gewoon lang zyn. Nu, de veelheid van
woorden willen wij hun wel schenken, die
wordt nog al eens gebezigd om de ware
bedoeling te verbergen; als het antwoord
maar belangrijk is in dien zin, dat er een
klank in gehoord wordt, die ons zeggen
doet: de oorlog duurt... niet voort.
Griekenland heeft het ultimatum nog
niet ingewilligd. De blokkade duurt dus
voort. Hoe ook geteisterd, het weigert
tot nu toe geheel en al geknecht te wor
den door zijn beschermers.
Op den Balkan blijkt het dat de Duitsche
soldaten de aansporing van hun keizer om
als staal te worden niet meer noodig hebben.
Heel de Dobroedzja is thans in hun bezit
en wat meer zegt Braïla is genomende
belangrijke havenstad aan de Donau, waar
door den centralen het gebruik van den
waterweg is gewaarborgd.
Toch doen er Russen nog hevige tegen
aanvallen en hebben zij eenig terrein ge
wonnen. Het is voor beide partijen wel
de moeite waard zich in deze streek in te
spannen, omdat hier de poort is van het
gróanland Bessarabië.
BUITENLAND.
Hoschiller, een economist, bespreekt in
de Temps, op gezag van Duitsche docu
menten, den industrieelen toestand van
Duitschland Hij komt fot de conclusie,
dat een nauwgezet onderzoek van den hui-
digen toestand in Duitschland aantoont, dat
het voor het Duitsche productie-vermogen,
ook wat het oorlogsmaterieel betreft, on
mogelijk is om het programma van Hin
denburg uit te voeren. Duitschland kan
er niet alleen niet aan denken de reeds
bereikte grenzen in de metaalindustrie te
overschreiden, het is onmogelijk het thans
bereikte niveau te handhaven. Duitschland
heeft in de eerste plaats te lijden van de
crisis in de transport-middelen. Volgens
het rapport van de vakvereenigingen van
mijnwerkers te Essen, hoopen de hoeveel
heden kolen zich op, bij gebrek aan wa
gons. Tal van mijnondernemingen heb
ben besloten eenige dagen per week niet
te laten delven en bijgevolg worden de
Duitsche fabrieken niet voldoende meer van
kolen voorzien. Het eenige middel zou
zijn uitbreiding van het aantal wagons
maar het tekort aan arbeidskrachten be
lemmert den arbeid.
De geheele arbeid in Duitschland lijdt
onder dat euvel. In de ertsmijnen is het
tekort aan arbeiders groot. De prijzen der
ertsen stijgen, onophoudelijk. De mobili
satie van burgers zal hierin geen verbe
tering brengen, daar er in deze industrie ge
schoolde vak-arbeiders noodig zijn. Gotter
de directeur van een groote onderneming
in de metaal-industrie, schrijft, dat er tij
dens den oorlog in de fabrieken geen
vooorlichting aan de arbeiders gegeven kan
worden als in vredestijd. Wij komen vak-
personeel, dat onderwijs kan geven, te
kort en tevens ook machinis, want reeds
hebben de eigenaars van metaalfabrieken
beseft, hoe gevaarlijk het is, zich van on
geschoolde arbeiders te bedienen. De ma
chines worden snel onbruikbaar.
Het Engelsche varken als huisdier.
Evenals in Duitschland gaat men thans
in Engeland over tot het houden en vet
mesten van particuliere varkentjes.
De regeering moedigt deze nuttige lief
hebberij aan en heeft zelfs een paar nood
wetjes ontworpen om eventueele moeilijk
heden, uit den weg te ruimen. Lord
Rhondda zal den plaatselijken autoriteiten
verzoeken belemmerende bepalingen in te
trekken en al het mogelijke te doen om
de goede zaak te bevorderen.
De bedoeling van dezen maatregel is de
vleeschvoorraden in het land zoo snel moge
lijk aan te vullen, i^ls iedereen aan een
varkentje werkt dan kan de varkensvoor-
raad in Engeland binnen enkele maanden
zeer aanzienlijk toegenomen zijn. En het
onderhoud dier ronde diertjes is betrekke
lijk goedkoop. Groote hoeveelheden waarde
vol varkensvoer worden eiken dag in steden
en dorpen naar de mestvaalt gesleept. Als
maatregelen genomen worden om den afval
van slagers, poliers, vischwinkels, fruitver-
koopers, groenten winkels en van hotels en
pensions niet weg te gooien, dan zou dit
het dagelijksche veriies niet slechts voor
komen, doch omgezet worden in kostbaar
vleesch,
Maar er zijn bezwaren, er zijn gemeente
lijke verordeningen, die «'t houden van
varkens door iedereenverbieden en be
perken. De regeering kan veel doen om
een verordening gewijzigd te krijgen, maar
dan is er nog altijd de weerzin van het
publiek tegen de ongezonde lucht van een
varken zoo dicht bij huis. Want een glad
geschoren Engelschman is van nature af-
keerig van een varken en hij blijft keurig
op zijn persoon en zijn omgeving ook al
meet zijn tuintje slechts enkele vierkante
meters. En dan zijn er nog bezwaren te
duchten van de zijde der verhuurders, de
miseigenaren. Een varken in den tuin is
niet alles I «Het varken is een nederig,
maar zeer vaak weerbarstig beest,?: merkt
de «Daily News® terecht op.
BINNENLAND.
Gebrek aan haver.
In de gemeente Leiden wordt het ge
brek aan haver in den laatsten tijd nijpend
gevoeld. Is dit reeds lastig voor de stal
houders, voor de groote petroleumhande-
laren, zooals de Maatschappij «de Auto
maat?:, en de firma Creygthon, die groote
tanks petroleum per as naar de omliggende
dorpen vervoeren, dreigt deze toestand on
houdbaar te worden. Men dient daarvoor
krachtige goed doorvoede paarden te heb
ben en zonder haver als krachtvoer gelukt
het niet de dieren dit werk op den duur
te doen verrichten. Er worden reeds po
gingen bij den minister aangewend om in
deze haverschaarste te voorzien.
Inbraak op klaarlichten dag.
Op Zondagmiddag hebben inbrekers, na
een wandeling over de daken, een bezoek
gebracht aan de bovenverdieping van een
kantoorgebouw aan het Damrak 88 te
Amsterdam. Daarin zijn verscheidene kan
toren gevestigd, o. a. van de Disconto-en
Effectenbank, van de uitgevers-firma Meu-
lenhoff en assurantie-maatschappijen. In
het gebouw zijn ongeveer tien brandkasten!
De inbrekers zijn blijkbaar gestoord,
want zij hebben slechts op de bovenver
dieping, waar de concierge woont, iets
kunnen meenemen, zonder aan de kantoren
een bezoek te hebben gebracht. De dieven
hebben op twee plaatsen in het dak van
het dienstboden-kamertje gaten gemaakt.
Door een van die gaten heeft een hunner
zijn arm gestoken en de haakjes van het
dakraampje losgemaakt. In dit kamertje
namen zij ongeveer f10 mede, en uit de
huiskamer nog f 14 en een spaarbankboekje
met f 108.
Gisterenmiddag kwam de familie van de
concierge thuis en werd de inbraak ont
dekt. Toen zy onraad hoorde, zijn de in
brekers bijtijds over de daken weer ver
dwenen.
Den volgenden ochtend vond de concierge
het spaarbankboekje, waaraan de inbrekers
toch niets hadden, weer netjes in de brie
venbus gedeponeerd 1
Bij het bootenhuis in het Verbindings
kanaal te Groningen, is het lijk van he
20-jarig meisje, H. A. S., uit het water
opgehaald. Zij werd sedert eenige dagen
vermist en was lijdende aan zwaarmoedig
heid.
o
Deserteur doodgeschoten.
Te Dinxperlo kwam Zondag weer een
Duitsch deserteur over de grens. Een
kameraad, die mede wilde deserteeren
werd vóór hij de grens bereikte door
Duitsche patrouilles doodgeschoten.
o—
De moeilijkheden in de sigarenindustrie
In «Het Volk« lezen we het volgende
«Er is hier te lande een groote bestel
ling van sigaren voor het buitenland ge
plaatst. Menschen, die op de hoogte kun
nen zijn, spreken van een order van meer
dere millioenen stuks.
«Verschillende groote fabrieken in ons
land, die het al leelijk slap hadden, wer
ken nu weer volop. Dit is o. a. het geva
met de firma Otto Roelofs te Amsterdam
en eenige fabrieken te Eindhoven.
«Sommige kranten melden, dat de be
stelde sigaren voor Duitschland zijn bestemd
Naar wij uit betrouwbare bron vernemen
is dit minder juist. Men heeft hier te
doen met een order uit Engeland en de
«rookertjes® zouden bestemd zijn voor het
Engelsche leger.
«Ondanks deze groote bestelling, blijft
het in de sigaren-industrie over het afge
meen stilletjes. Er zijn in het land een
600 sigarenmakers geheel werkeloos, ter
wijl zeer velen «op taak® zijn gesteld.
Samen moet men op een werkloosheid
van totaal 1000 volle arbeidskrachten re
kenen.
Er dreigen nieuwe gevaren. In vak
kringen gaat men n.l. voor gebrek aan
grondstof vreezen.
«Er wordt natuurlijk wel genoeg tabak
aangevoerd, maar de handelaars houden
haar uit speculatieve overwegingen vast.
Men hoopt ril., dat Duitschland binnenkort
weer zijn grenzen voor den invoer van ruwe
tabak zal openstellen en dat men dan zeld
zaam hooge prijzen zal kunnen bedingen
Reeds zijn eenige aangekondigde inschrij
vingen afgelastmen vermoedt omdat een
combinatie van handelaren heel den voor
raad onderhands heeft opgekocht.®
Uitvoer van paarden.
Op het einde der vorige week zyn
extra-treinen met paarden uit Eist, Zwolle
en Rotterdam naar Duitschland vertrokken.
De paardenhandelaren waren zeer ont
stemd over de keuring te Zwolle en over
de prijzen, maar door contract gebonden,
moesten zij leveren. Eén handelaar bere
kende, dat hij op zijn paarden ruim
f 10,000 verloor.
Deze week zal de Paardenvereeniging
eiken dag ongeveer 400 paarden overne
men, te Utrecht, Oldenzaal, Leeuwarden,
Groningen en Amsterdam.
De fokkers zijn hierbij in de gelegen
heid zich te overtuigen, op welke wijze
de overneming geschiedt en welke prijzen
de handelaars ontvangen.
De termijn van overneming sloopt tot
half Februari uiterlijk en daarna is het
niet meer mogelijk paarden te leveren.
De nieuwe staatsleening.
Op de nieuwe staatsleening van 125
millioen is voor iets meer dan 143 mil-
lioen ingeschreven (op de vorige van 125
millioen was voor 186, op de eerste van
275 millioen voor 410 millioen ingeschre
ven). Preferentie is gevraagd voor 23 mil
lioen, blijft over niet preferent ruim 120
millioen. Daarvan wordt 85 pet. toege
wezen, met afronding naar boven voor elke
toewijzing tot het naaste veelvoud van
f 100.
Intusschen werden reeds Donderdag in
schrijvingen op de nieuwe 'staatsleening
met verlies verhandeld.
«De Oldambt.®
De Oldambt schijnt bij het opbrengen
naar Zeebrugge door het duistere* weer
een eind voorbij die haven gevoerd te zijn,
waarna ze bij het zichtbaar worden door
een kustbattery ter hoogte van Oostende
met twee-en-twintig schoten beschoten is.
Een uitgezette boot is daarna door een
Duitsche torpedoboot overvaren, waarbij de
tweede stuurman H. om het leven kwam.
Het stoffelijk overschot is met militair
eerbetoon door de .Duitschers naar de grens
vervoerd en te Aarden burg ter aarde be
steld. Zes leden van de bemanning zijn
vrijgelaten, vier gekwetsten zijn in het
hospitaal jte Oostende opgenomen. De kapi
tein en de Jeerste stuurman zijn te Brugge
moeten achter blijven.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Heusden. De afdeeling Heusden, van
het Comité voor de verzorging in Neder
land van duizend Fransche kinderen, kan
met voldoening neèrzien op haar werk
dank zij de vrijgevigheid der ingezetenen
De Dames Collectanten toch hebben te za-
men de som van f315,50 ingezameld, die
aan het Hoofd-Comité is afgedragen.
De nieuwe bezuinigingsdienst
regeling op de Sporen heeft ook invloec
op het traject 's Bosch— Lage Zwaluwe.
In de richting 's Bosch vertrok tot
Jannari van Drunen een trein v. m. 9.37
aank. te 's Bosch 9.48 en in de richting
Lage Zwaluwe een trein v. m. 10.31 aank.
te L. Zwaluwe 11.29.
Deze beide treinloopen zijn op 8 Januari
vervallen. Overigens is alles bij het oude
gebleven. Voor het vertrek uit Drunen—
Heusden is dus de wijziging niet zoo in
grijpend. Voor de verdere trajecten raad
plege men het uitgegeven nieuwespoorboekje
Het water op de Bergsche Maas
heeft nu waarschijnlijk zijn hoogste punt
bereikt, want reeds enkele dagen is het
boven val.
Eei: groot watervlak staat thans voor
de stad. Alle aanlegsteigers staan onder
water en tegen noodstellingen moeten de
stoombooten en schepen aanleggen.
Zondag-avond maakte een dronken
militaire wielrijder, die nog wel gewapend
was, een opstootje loste zelfs een schot
uit een revolver en gevoelde zich laf-
dapper door eene aaneenschakeling van
vloeken uit te stooten. Dit duurde tot
dat de Wachtmeester der Maréchausseé na
derde, die hij direct als zijn meerdere
erkende en door wien hij spoedig in arrest
werd gesteld. Aan het vloeken was direct
een einde.
Werkendam. Vergadering van den
Raad op Donderdag 11 Januari 1917,
's namiddags om 8 uur.
Onderwerpen ter behandeling
Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders tot aankoop van een terrein gelegen
op Zevenhuizen en in eigendom toebehoo-
rende aan de erfgenamen van A. Roest.
Andel. Loop der bevolking over 1916.
Bevolking op 31 Dec. 1915. 574 m. en
540 v. totaal 1115.
Ingekomen in 1916 12 m. en 18 v.
Geboren 19 18
Vertrokken 20 31
Overleden 7 5
Totale vermeerdering 4 m.
Bevolking op 31 Dec. 1916. 578 m.
en 540 vr. Levenloos aangegeven in 1916.
4. Gesloten huwelijken 3.
Beneden-Langstraat. Naar vette
talveren is minder vraag, terwyl vette
varkens geregeld worden opgeruimd. Big
gen staan redelijk, nuchtere kalveren laag-
n schapen is zeer weinig omzet. Men
besteedt voor vette kalveren 80 90 ct.
)er K.G., zware vette varkens 57 k 60 ct.
>er Vu K.G., nuchtere kalveren f 12 k f 15,
jiggen f8 k f 10 en schapen f 14 16.
De handel in konijnen is levendiger.
Drongelen. Aan Mej. N, J. Bos onder
wijzeres alhier, is een|ver!of ]van jj2 maan
den wegens ziekte verleend.
Getracht zal worden^ gedurende dien
tijd eene plaatsvervangster te verkrijgen.
's Gravemoer. Op 1 Jan. 1916 be
stond de bevolking dezer gemeente uit
679 m. en 641 vr.zij vermeerderde
door geboorten met 17 m, en 11 vr.
door ingekomen met 24 m. en 38 vr.
zij verminderde door overlijden met 4 m.
en 13 vr. door vertrokkenen met 26 m.
en 29zoodat de bevolking op 1 Jan.
1917 bestond uit 690 m. en 648 vr.,
samen 1338.
Er werden 16 huwelijken voltrokken.
Door het hulptelegraaf kantoor wer
den in 1916 behandeld 2039 telegrammen,
waarvan J1008 verzonden en 1031 ont
vangen.
Het aantal telefonische gesprekken be
droeg 466.
Op de Rijkspostpaarbank werden 321
inlagen gedaan tot een bedrag van
f 33595,54, terwijl 188 terugbetalingen
plaats hadden tot een bedrag van f 16418,36®
Meeuwen. Aan het telefoonkantoor
alhier werden gedurende de maand De
cember 1916 ontvangen 24 verzonden 18
telegrammen. Het aantal telefoongesprek
ken bedroeg 10.
Tot Ouderling der Herv. Kerk
alhier is herkozen de heer J. Ockers.
Nederhemert. Het water is nog steeds
wassende, het heeft eene hoogte bereikt
als nooit tevoren, sints de opening van de
Nieuwe Maasvooral de arbeiders onder
vinden veel last van het water, daar vele
in de polders werkzaam waren en thans
niets kunnen verrichten. Ook op de steen
fabriek hebben de grondwerkers wegens
het hooge water het werk moeten neer
leggen. Het is daarom te hopen dat het
water spoedig gaat vallen.
Sprang. J.l. Zaterdagavond kwam de
afd. «Patrimoniumalhier in openbare
vergadering bijeen, waar als spreker op
trad de heer F. H. Hoek, met het onder
werp vakorganisatie en vakopleiding. Na
dat deze vergadering op gebruikelijke wijze
door den voorzitter was geopend, merkte
de geachten referent op, het zich een
voorrecht te rekenen voor een vergadering
van arbeiders te mogen optreden, daar hij
al verschillende malen voor patroonsver-
eenigingen, als uitgezondene door den voor
lichtingsdienst der Rijksvakschool, had ge
sproken.
Allereerst toonde spreker aan, het ont-
.staan van het schoeisel en den vorm der
schoenen in de eerste tijden.
Hoe later in ons land door de lijfijgenen
de schoenen werden gemaakt en vervolgens
hoe dit door de gilden veel werd verbeterd
en dezen tak van industrie door het gilde-
wezen werd uitgevoerd. In het vervolg
van zijn onderwerp maakte spr. zijn gehoor
duidelijk, dat in de eerste helft der 18e
eeuw in onze eigene streek, «n.m. de
Langstraatde schoenmakerij van groo
teren omvang werd. En daar den Noord-
Brabantschen werkman (schoenmakers
knecht) met een zeer sober loon tevreden
was, werd dezen druk onder de arbeiders
der steden zeer gevoeld. Daar het buiten
land met z'n waren hier heen kwam, wiens
modellen werden nagemaakt, kwam allengs
verandering in de werkwijze. Na de uit
vinding der stikmachine werd het bedrijf
vervormd.
In den breede stond spr. stil hoe door
de later allerlei uitgevondene machines,
het bedrijf vervormd werd.
Met enkele gegevens uit den «Gilden-
tijd® toonde spreker aan het nut van het
gildenwezen en hoe deze werkte in het
schoenmakersbedrijf.
Ook dit gildenwezen kon niet meer vol
doen aan de eischen die het maatschappe
lijk leven stelde, waarna spr. aantoonde
dat het individualisme, daarna voorgestaan
geen goede uitwerking had, en toonde aan,
de fouten die door het individualisme wer
den voet gegeven, waarom spr. aanspoorde
dat organisatie moet gezocht worden door
allen die bij de schoenfabricatie werkzaam
zijn. Wil men het bedrijf in alle opzich
ten vooruit brengen, is, naar spr. oordeel,
noodzakelyk dat zoowel patroon als arbeider
zich organiseert. In de huidige omstandig
heden is organisatie dringenden eisch.
Hoe dat door organisatie verbetering te
verkrygen, toonde spr. aan, met op den
arbeid van den R. K. Ledersbewerkersbond
te wijzen, ook, naar spr. oordeel, moesten
de Protestantsche arbeiders in deze streek
een bond organiseeren en keurt af de
louding der Prot. arbeiders tegenover hun