Bii dit nr. behoort een bijvoegsel UND VAN AlTHN^ Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. FKIILLFTOV EL NERO. No. 3650. Zaterdag 3 Maart 1917. 4l Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden 0.90, franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën van 16 regels 60 cent. Elke regel meer 10 cent. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmiddag 4 uur ingewacht. BUITENLANDSCH OVERZICHT. «Strijdeh en overwirtnen en dan de vrede«, zoo zeide von Bethmann Hollweg in de groote rede die hij dezer dagen hield in den Rijksdag. Hoe die vrede er uit zal zien Daarover wilde de Rijkskanselier niet spreken. Hij wil alleen een sterk Duitschland en een duurzamen vrede. Of de regeering dan nu geen hoogere eischen zal stellen dan vroeger en niet voornemens is tot vergoeding voor al het geledene den overwonnen vijand een schatting ,op te leggen De conservatieve partij is van dit gevoelen. Bij monde van Westarp gaf zij te kennen Nieuwe! offers eischen nieuwe schade loosstellingen en nieuwe aanspraken. v Tot bescherming tegen gevaren in de toekomst is een ruime schadeloosstelling noodzakelijk, alsmede voor de hervatting van den eco nomischen wedstrijd. Zouden de vijanden werkelijk niet tot schadeloosstelling in staat zijn, waartoe hebben wij dan de met ons bloed veroverde en bezette gebieden met economische waarde in de hand, Koer land en Lithauen, het ertsbekken van Briey enz. Zoo denkt men er rechts over, en van nat. lib. zijde oordeelt men niet veel anders Maar de Kanselier heeft zich, heel wijs daaromtrent niet met stelligheid uitgelaten Eerst moet de strijd worden gewonnen, en dan kunnen de vredesvoorwaarden opge steld, zoo is zijn redeneering. De rede van den kanselier maakte öp den Rijksdag grooten indruk evenals de verzekering dat de duikbootoorlog nu on herroepelijk is. Duitschland moest tot deze wijze van oorlogvoeren overgaan omdat het zijn non-combattanten niet wilde doen be handelen als de Zuid-Afrikaansche vrouwen en kinderen in de concentratiekampen door Engeland. En ook, Duitschland kan zich, in zijn strijd om het bestaan, niet vanwege de belangen der neutralen beperkingen opleg gen bij het gebruik van een wapen, wan neer het aan zijn tegenstanders vergunc blyft om naar believen hun met het volken recht in strijd zijnde middelen aan te wenden. Hij, Von Bethmann, hield zich trouwens overtuigd, dat eenmaal het tijdstip zal komen, 10) Toen don Pelloro, verzekerd van de liefde der schootje Manuela bij don Diaz aanzoek had gedaan om de hand zijner dochter, was hem deze terstond toegestaan gewor den. Wel wist Diaz, dat Pelloro niet rijk was, doch aangezien hij zelf in de aangename positie verkeerde van ieder zijner kinderen een groot vermogen te kunnen medegeven, de Pelloro's daarenboven tot Spanje's oud sten adel behoorden, zoo nam hij het aan zoek van den jongen man gunstig op, vooral daar hij bemerkte, dat Manuela een groo ten hartstocht voor dezen had opgevat. Alleen wenschte don Diaz dat zijn toe komstige schoonzoon, wiens streng recht schapen karakter hij bij een langeren om gang steeds meer had leeren kennen pn waardeeren, zich in de eene of andere betrekking aan den staatsdienst wijden zou, in plaats van op zijn klein slot, bijna mid den in het gebergte, als een kluizenaar te leven. Toen hij dezen dit echter eens te ken nen gaf, stiet hij op zulk een afkeej van Pelloro en eveneens van diens moeder, dat hij terstond van de verwezenlijking er van afzag, en zijne hoop in dit opzicht liever voor goed liet varen, dan dat hij er het geluk van zyn kind mede in de weegschaal waarop de neutralen Duitschland. dank baar zullen zijn, dat het de vrijheid der zee heeft bevochten. Met de bezadigde protesten der Euro- peesche neutralen was de Rijkskanselier ten slotte wel tevreden, doch het optreden der Ver. Staten veroordeelde hij scherp. En uit zijn ontstemming over het feit, dat de Amerikaansche gezant Gerard eensklaps op bevel zijner regeering mondeling de be trekkingen heeft afgebroken een officieel document dienaangaande kwam den kanse lier nog steeds niet in handen blijkt dui delijk, dat het herhaaldelijk in de buiten- landsche pers geuite vermoeden juist is, nl. dat men in Duitschland niet geloofde dat Wilson aan zijn bedreiging gevolg geven zou. Maar oorlog is nog iets anders 1 Het slot van de rede was over het alge- rfieen minder goed te verstaan; wat de belangstelling spoedig deed afnemen. Ook de rijkskanselier zelf werd door het voor lezen vermoeid, zoodat hij aan het eind haast geen stem meer had. Zonder eenige betooging ging na deze rede de Rijksdag over Jtot de agenda. De rechterzijde die den kanselier niet gunstig gezind is gedroeg zich dit keer niet zoo vijandig als bij vorige gelegenheden. Toch zijn er nog altijd die uit alle macht van Bethman Hollweg trachten tegen te werken en zoo mogelijk een beentje te lichten Zoo werd Zondag 1.1. nog een vergadering gehouden die ten doel had «een groote beweging te beginnen om een andere rijks kanselier te krijgen. Voor dat doel stond er in de toelichting dienen vergaderingen in alle groote steden te worden gehouden, kranten te worden gewonnen en geldmiddelen te worden ver zameld. Als dienstig middel werd genoemc «geschillen tusschen burgerlijke en militaire autoriteiten te veroorzaken." Of de vergadering dit program ook heeft aanvaard, is niet bekend geworden. De Korrespondenz Norden seint dat po litieke en leidende kringen van Duitschlanc de conferentie en de mannen die daarachter staan beschouwen als «een bespottelijke poging van een belachelijke kleine groep van amateur-politici om invloed te krijgen op de leiding van de zaken van het rijk Dat deze poging, te oordeelen naar den stand van zaken, zonder eenig effect za moeten blijven, behoeft niet nader te wor den betoogd. Het rheest ongerijmde is misschien de veronderstelling van de fron- stelde. Don Pelloro verklaarde ruiterlijk, nim mer zijn arm of zijne bekwaamheden te kunnen wijden aan eene regeering, die het eigen vaderland bijna aan den rand van een staatsbankroet gebracht hadhij bleef dan nog liever op zijn vaderlijk erfdeel zitten en wachtte andere tijden af en zijne moeder was het in dit opzicht vol komen met hem eens. De zedelijke verwildering aan het hof te Madrid, de meer en meer toenemende achteruitgang van de nationale welvaart, het door de partijen onbetrouwbaar gemaak te, anders zoo dappere leger, de verdor venheid én omkoopbaarheid van den ge- heelen ambtenaarsstand, met slechts luttele uitzonderingen, van den minister af tot den gewonen schrijver toe, de gehuichelde vroomheid, welke aan de grootste ondeug den tot dekmantel strekte, hadden bij Pel loro zulk eene walging van deze toestanden opgewekt, dat hij er zich verontwaardigd van afwendde en een verbitterde vyand dezer regeering werd. Dachten immers niet alle rechtschapen en ware vaderlandsvrienden in het land evenals hij, ja talloozen der hoogste ambte naren wachtten er slechts op om op het geschikte oogenblik het masker af te wer pen en mede te werken aan eene weder geboorte van Spanje tot betere'toestanden, doch in de allereerste plaats tot het af schudden en vernietigen van deze onwaar dige regeering. Ook don Diaz was evenmin als zyn zoon deurs, dat zij tweedracht kunnen zaaien tusschen de burgerlijke en militare autori- riteiten. Behalve de bewuste kleine groep die het niet schijnt te weten,, weet ieder een in Duitschland, dat nog nooit zulk een absoluut vaste eensgezindheid heeft ge- heerscht tusschen dé legeraanvoering en de leiding van het rijk als juist tegenwoor dig. Men doet goed de »adelaarsgroep«, wat de kracht en de politieke rijpheid betreft, te vergelijken met de sociaal-de mocratische arbeidsgemeenschap, welker fronde tegen het rijk evenmin eenig effect heeft. Tot zoover deze blijkbaar officieuze kant- teekening. De Vorwarts acht deze poging om den rijkskanselier een beentje te lich ten, minder belachelijk, acht het een hoogst- bedenkelijk verschijnsel, dat in dezen tijd zeer invloedrijke mannen, patriotten, con- spireeren om tusschen militaire en burger lijke autoriteiten twist te stoken. Op de gevechtsterreinen begint met het naderen yan de lente meer actie te komen. Vooral in Frankrijk komt er beweging Daar zijn de Duitschers aan het terugtrek ken maar op een manier die de vraag doet opkomen of men hier het Fransche spreekwoord in toepassing wil brengen reculer pour mieux santer, d. w. z. Als je over een sloot wilt springen moet je eèrst een eindje terug voor den aaploop Velen zijn van meening dat dit de be doeling is van de Duitsche tactiek aan de Ancre. Al meer en meer verleggen toch de Duitschers, zonder dat zij daartoe recht streeks gedrongen door de tegenpartij, hun linie naar achteren. Wat hebben zij daar mee voor Want dat er iets achter schuilt ligt voor de hand. Men geeft toch zoo maar niet, zonder slag of stoot, sterke stellingen prijs. De Manchester Guardin zegt in een hoofdartikel: Het is nauwelijks te gelooven dat dé Duitschers hun terugtocht tot het beperkte front van 18 K.M. zullen bepalen Wij gelooven dat er iets meer aan de hand is dan enkel een ontruiming van een onhoudbare vooruitspringende stelling. Het ziet er naar uit, alsof deze terugtocht ten doel heeft de plannen die de Duitschers op andere deelen van het front gevormd heb ben, te vergemakkelijken. En wij gelooven dit ook. «Het behoort zeker niet tot de onmogelijkheden, zegt de N. R. C. dat de Engelschen tegen het ge deelte van het front, dat nu in langzame blind voor deze toestanden, doch zijn ambt was niet alleen een zeer winstgevend, maar ook zulk een, dat zijn persoon bij eene poging tot eene staatkundige omwenteling van groot gewicht was. Als een zeer bemind, hooggeplaatst ambtenaar van een tak van administratie, die een klein leger van, hun chef streng onderdanige, zoo noodig ten strijde itoege ruste ambtenaren, meestal oud-militairen commandeerde, behield don Diaz zeer wijse lijk voorloopig zijne meening voor zich komt tijd, komt raad, dacht hij heel ver standig. Inmiddels deed hij zijne plichten in dienst, het overige zou zich dan later wel vinden. Daar de beide minnenden nog jong wa ren, zoo zou het huwelijk eerst over een jaar plaats hebben, daarop stond don Diaz nu eenmaal, en het jonge paar, reeds over gelukkig door de liefde, en daarenboven niet ver van elkander wonend, onderwierp zich bereidwillig aan den wensch van den overigens zoo goedhartigen man. Slechts in stap kon de krachtige bruine van den Pelloro het steil opgaande terrein overwinnen, toen hij echter zoo ongeveer een twintig minuten beigopwaarts geloopen ïad, wendde de weg zich naar eene ter rasvormige hoogvlakte en liep, tevens het ?osch verlatende, langs weiden en wijnber gen voort. Door den snelleren gang van zijn paard en tevens door het herhaalde vroolijke linneken daarvan, dat de dicht bijzijnde stalling daarmede begroette, werd ook don beweging is geraakt, een geweldigen aan val voorbereidden en dat de Duitschers een terugtrekkende beweging, waarvoor zij zelf natuurlijk van te voren alles in gereedheid hadden gebracht, het zekerste middel heb ben geacht, om deze voorbereidnig in de war ie brengen. Een plotselinge onverwach te verschuiving van het front naar voren, over een door den vijand zoo onbruikbaar mogelijk gemaakt terrein, moet noodzake lijk aan het werk van voorbereiding het een en ander toevoegen, moet tijdverlies, meebrengen. De vijand echter, die met zijn eigen plan nhtuurlijk rekening heeft gehou den, heeft geen tijdverlies en kan dus op deze wijze beoogep ten, opzichte van de voorbereiding een voorsprong te krijgen." Eenzelfde gedachte wordt ontwikkeld dopr de Times. Zij zegt, wat ook de on middellijke reden moge zijn voor het op geven van zoovele sterk verdedigde stellin gen, het overheerschende feit ervan is, dat op een gedeelte van ons front, de horden van zwervende barbaren, die het mooie Fransche land zoo lang bezoedeld hebben, ten slotte hun gezicht huis toe gewend hebben. De golf van inval vloeit terug. Men mag hopen, dat wij getuige zijn van het beginstadium van een uitgebreide achter- waartsche beweging, die wij in samenwer king met onze geallieerden zullen moeten trachten te versnellen. De Duitschers zijn niet aan den haal gegaan, maar geven terrein prijs en doen dit, omdat zij er niets aan kunnen veranderen. Wij moeten zorg dragen, om de mogelijke gevolgen hiervan niet te overdrijven. Het verlies van de uit gebreide verdedigingswerken van den vijand kan niet geheel en al een opoffering blij ken. Langzaam en bijna onmerkbaar schijnt de loopgraafoorlog, zooals wij dien allen hebben leeren verstaan, aan het Westelijk front te verminderen. Bijna zonder dat wij het weten, naderen wij de hervatting van van de hervatting van den bewegingsoor log, die stellig de laatste fazes van den strijd moet kenmerken. De methodes en de taktiek van thans zijn niet meer die van een jaar geleden. De loopgraaf heeft minder waarde dan vroeger. Maar de af tocht van de Duitschers kan voor ons meer beteekenen. Hij kan in sommige streken onze plannen voor den voorjaarsveldtocht tijdelijk in de war sturen. Als onze toe bereidselen zijn gemaakt in de verwachting, dat de vijand op een zekere linie zou staan en als hij, wanneer de tijd om toe te slaan, Diego uit zijne overpeinzingen gewekt, en draafde nu wakker naar zijn klein, maar prachtig gelegen kasteeltje toe. Yan de bezittingen der leden van het oude geslacht Pelloro, of gelijk deze met hun vollen titel heettenPelloro, markies van Noielles, grande van Spanje, was hier in de Baskische bergen, na vele zware lotsverwissslingen gedurende de menigvul dige staatsomwentelingen der laatste eeuw, dit kasteel nog alleen overgebleven. Nadat don Diego's vader, een warme aanhanger van don Carlos, den neef van de thans regeerende koningin Isabella, die herhaaldelijk, om in het bezit te komen van de Spaansche koningskroon, de vaan van den burgerkrijg ontplooide, nog op jeugdigen leeftijd was gestorven, had don Diego de erfenis aanvaard. Hij bewoonde het kleine, hechte, met hoektorentjes voorziene en in oud-Kasti- liaanschen stijl gebouwde kasteel alleen met zijne zich in Biarritz bevindende moeder en een klein bediendenpersoneel. Eene groote, niet ver van het kasteel gelegen hoeve met bouw- en weilanden en wijnbergen, behoorde he n eveneens toe, doch deze was door hem verpacht. Slechts aan weinigen zijner buren, die lij overigens eerst op een half hur afstands ïad, was don Diaz persoonlyk nader be- lend, want, wanneer hij niet óp reis was, eefde hÜ stil en teruggetrokken te huis, en eerst zijne betrekking met de familie van den genernaal-toldirecteur was aanlei ding, dat hij zich heden in Irun bevond. gekomen is, vele mijlen achter die linie staat, is vertraging onvermijdelijk. Ver moedelijk heeft de Duitsche legerleiding, welker besluit om terug te trekken, stellig niet pas sedert gisteren genomen is, ten slotte op deze overwegingen berekend. Aan den anderen kant doet de Duitsche terug tocht aan de Somme vermoeden, dat de vijand ten slotte toch voornemens is dit jaar in het Westen defensief te blijven. Deze veronderstelling ligt ook inderdaad voor de hand. Naar de Engelsche tele grammen melden doen de Duitschers alle mogelijke moeite om de opmarsch der ge allieerden te belemmeren Kleine uitgelezen troepen moeten de aftocht der Duitschers dekken. Al wat vernietigd kan worden wordt neergehaald zoodat de vervolger geen huis, geen muur, geen enkele schuil plaats meer vindt die hen tot dekking kan dienen. Ook worden allerlei truc bedacht om den aanrukkenden vijand afbreuk te doen. Zoo zagen de Australiërs een hel ling gespannen over een kuil. Zij wilden hem wegleggen, toen een Anzacveteraan riep: «niet aanraken*. Inderdaad bleek dat de ketting aan een mijn vastzat, die een heel regiment had kunnen dooden. Een klein deel van het front is dus in beweging gekomen. Of zij zal. worden voortgezet tot werkelijk operatieruimte is genomen, zullen de. komende dagen leeren. We kunnen nog niet gelooven, dat het gelukken zal in het verstarde westelijke front iets meer dan eene sidderende bewe ging te brengen, van welke zijde dat ook wordt beproefd. Toch is men bij de en tente-volkeren vol hoop op de toekomst en als de Times schrijft, dat generaal Haig stap voor stap het «jaar van beslissing* in het westen binnentreedt, leest men tus schen de regels, hoe het blad zich die be slissing denkt. Over een «beslissing* met de wapenen, naar welke zijde dan ook, blijven we ech ter pessimistisch' gestemd en we sluiten ons liever aan bij hetgeen Trevelyan in het Lagerhuis sprak«De optimistische voorspellingen vóór het spel begint, zijn altijd dezelfde en komen altyd jarhmerlijk verkeerd uit. De oorlog zal eindigen met een remise, tenzij de Duitschers St. Pe tersburg en Parijs of de geallieerden Ber lijn en Weenen binnenrukken, maar noch het een noch het andere is mogelijk.* Nog menige bloedige ontgoocheling zal moeten komen voor de waarheid van, deze Toen Pelloro voor het portaal zijner woning afsteeg, snelde er een stalknecht toe, die het paard in ontvangst nam, ter wijl er op de bovenste trede van het kleine bordes een bejaarde bediende met wit haar en in een eenvoudige livrei gekleed ver scheen. «Blijf maar boven, Alvarez 1* riep Diego vriendelijk den ouden dienaar toe, «ik kom "Wel, mijne beenen zijn vlugger dan die van u.* Dit zeggende snelde hij de trappen op, hoed en karwats aan den bediende over gevende, rechtstreeks van de veranda, door eene glazendeur in een klein gelijkvloersch salon en dit, door Alvarez gevolgd, door schrijdend naar zyne daaraan grenzende woonkamer. «Is er geen brief van mijne moeder gekomen vroeg de jonge man, zich met behulp van zijn bediende van jas en laarzen ontdoende en een huisgewaad, zoomede zwart fluweelen schoenen met een eenvou dig borduursel aantrekkende. «Neen, maar er ligt een andere bripf op uwe schrijftafel Don Diego beval den dienaar licht te brengen, daal* de avond reeds begon te vallen, opende eene deur, die naar zyn klein, slechts van één venster voorzien ge makkelijk en gezellig ingericht werkvertrek voerde, en nam voor de gebeeldhouwde schrijftafel in een leuningstoel plaats. Op het blad van de tafel stond een glazen schaal en daarop lag de bewuste brief. Wordt vervolgd 1 i 1 2UWSBLAB voor Hot Land van Hoosden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1917 | | pagina 1