Geheimschrift. Und van altera f Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. No. 3673. Woensdag 23 Mei 1917. FKUIIiLKT'OX. EL NERO. Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden 0.90, franco per post zonder prijsverbooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën van 16 regels 60 cent. Elke regel meer 10 cent. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmiddag 4 uur ingewacht. (Slot.) Het beroemde geheime alfabet van den Kardinaal Richelieu, waarvan in de geschiedenis van Lode wijk XIII zoo dikwijls gewag gemaakt wordt, bestond uit zekere verplaatsing der letters het gebruik daarvan is lastig en tijdroovend, doch 't behoort tot de weinige systemen, die voor oninge- wijden hoogst moeielijk te ontdekken vallen. Een enkel voorbeeld moge daarvan eenig denkbeeld geVen. Aan nemende dat de volgorde der schrijf letters zal zijn 5 1 4 2 3, zoo moet de eerste letter van den brief vervangen worden door de 5de, de 2de door de le, de 3e door de 4de, de 4de door de 2de en de 5de door de 3de. Vervolgens weer de 6de door de 10de, de 7de door de 6de enz. Het woord Nieuwsblad komt b.v. zóó te staan wnuiedsabl en de zin„het schip is vertrokken" alduschs etshi ip rvternoekk. Bij dit voorbeeld, bestaande uit 4 maal 5 letters, blijft geen enkele letter overwaar dit het geval is, doet men wèl een paar willekeurige letterteekens toe te voegen tot men nog een vijftal krijgt. Eveneens zeer moeilijk te ontraad selen en tamelijk eenvoudig is het geheimschrift, dat op zeker boek gebaseerd is men noemt het boek schrift. Daarbij wordt alles met cijfers geschreven en wel zoo dat voor elke letter vijf cijfers onder elkaar komen te staan. Het eerste beteekent de pagina van 't werk, het tweede den regel, het derde 't woord, het vierde de lettergreep en 't vijfde de letter. Hoofdzaak daarbij is dat het boek geheim blijfthet beste daartoe leent zich een woordenboek. De beroemde Baco heeft een inte ressante cijfermethode uitgevonden die we hier niet willen passeeren. Ze berust uitsluitend op de verplaat sing der letters a en b waarbij steeds vijf dezer teekens nevens elkaar ge plaatst worden. Zijn alfabet bestond uit 33) «Er zijn zaken,® antwoordde de minister kalm, die men eigenlijk in 't geheel niet uitspreekt, en wanneer ik mij veroorloof om Uwe Majesteit in mijne ambtelijke hoe danigheid eene lijst der hoog- en landver raders voor te leggen, op welke Uwe Ma jesteit een naam vindt, die Hoogstdezelve daar nimmer op verwachttet, dan geschiedt zulks op grond van mijne ambtelijke ont dekkingen, voor wier juistheid ik echter slechts in zoover kan instaan, als overeen stemt met mijn vertrouwen op de ontwij felbaarheid mijner bronnen en de rapporten myner beambten, die, evenals ik, over de veiligheid van den staat en de regeering te waken hebben. Dit vertrouwen nu is van mijn kant met betrekking tot de juist heid dezer lijst rotsvast ja, er ontbreekt op deze lijst zelfs een naam, die mij even eens genoemd werd, maar dien ik wegliep wyl het hier onmogelijk was het bewijs omtrent de persoonlijkheid van den ver dachte te leveren «En welke naam is dat?® «Uwe Majesteit sta mij toe, dat ik dezen naam zoolang verzwijg, totdat ik een onder zoek in het werk heb gesteld.® «Dat kunt ge toch wel ook ik weet te zwijgen, waar het welzijn van den staat A B C D aaaaa aaaab aaaba aaabb E F G H enz. aabaa aabab aabba aabbb De volgorde der letters a en b is geheel willekeurig men gaat daarbij volgens overeenkomst te werk en kan ook andere teekens kiezen. Ook speelkaarten hebben meerma len als draagsters van geheime me- dedeelingen dienst gedaan en zijn n.l. daar met goed gevolg gebruikt waar de toegang tot den adressant verboden of nauwkeurig bewaakt werd, als in gevangenissen, belege ringen enz. De manier waarop men een kaartspel tot boodschapper inricht is de volgende. Men komt overeen omtrent de ligging van het spel, die schijnbaar geheel willekeurig moet zijn, doch voorziet ze van een teeken, waardoor 't hoofd- en benedendeel kenbaar is. Vervolgens legt men ze op elkaar, perst ze stevig bijeen en schrijft zijn mededeeling op den rand van 't spelworden nadat de inkt goed droog is, de kaarten dooreen geschud, dan is 't voor elk, die de or$e der oorspronkelijke ligging niet kent, onmogelijk uit dien rand met stippen woorden te vormen. Het zou interessant zijn al die honderde en duizende verscheidene, meestal zeer geestig gevonden mid delen te kennen, door welke men in den loop der eeuwen, door dikke muren en vastgesloten liniën, door traliewerk en deursloten, trots dui zende waakzame oogen geheime dé pêches heeft weten te bezorgen. Niet slechts koene boden en kondschappers in alle mogelijke verkleeding, niet slechts afgerichte dieren als duiven en honden, ook borden en schotels, spijzen en dranken, degenscheden, flesschen, haarvlechten, hemdskragen, zweepen genoeg, alle denkbare materialen hebben tot voertuigen gediend van geheime briefwisseling. Ook in ons land was men daarin vindingrijk. In den Spaanschen tijd verborgen de spionnen der Staatschen de briefjes in den mond, tusschen de zolen hunner schoenen, in hunne haren en tusschen de kleeren. Was derhalve voor de Spanjaarden de kans om ze te vinden groot, uit de briefjes zelf konden ze maar ten deele wijs zulks vereischt, nu Ik wacht.® «Wanneer Uwe Majesteit het beveelt het is Uwer Majesteits Minister van Oor log, maarschalk Prim.® De Koningin staarde den minister eenige oogenblikken aan en daarop zeide zij beslist, ja, bijna heftig «Don Brabanto, het schijnt bijna alsof ge u door uw haat tegen mijne maarschal ken te ver liet medeslepen, wanneer ik ten minste niet aan moet nemen, dat ge zelf misleid werdt of, dat ge eenvoudig niet wel bij het hoofd zijt De minister werd bij deze beleediging eerst vuurrood en daarop doodsbleek al mocht zijn bestuur en zijn karakter ook nog zoo erbarmelijk frijn, zyne trouw jegens de Koningin was onaantastbaar en daarom dan ook gevoelde hij zich diep beleedigd De Koningin zag terstond in, dat zij zich doorhaar al te levendig temperament te ver had laten medeslepen, zij legde daar om als verzoenend hare hand op den arm van den diepbeleedigde. «Vergeef mij mijn heftige woorden, don Brabanto, ik weet immers- zeer goed, dat ik geen trouweren en betrouwbaarderen dienaar heb, dan gij. Maar met betrek king tot Prim en ook tot Serrano vergist ge u bepaald.® Uwe Majesteit,® antwoordde de minister slechts halt verzoend door het tegemoet komen der Koningin, «ik houd my aan de naakte feiten. En een feit is het dat ten minste maarschalk Serrano meerdere ver worden, daar alle personen en plaat sen met verdichte namen werden geschreven. Zoo bv. heette Willem v. Oranje Maarten Willemsz, Enk huizen, Alkmaar en Hoorn enz. wer den genoemd Triton, Pluto en Pollux. Een gewichtige rol speelt het ge heimschrift in het politiewezen. Zon der dit hulpmiddel wordt het geven van wenken en bevelen zeer bezwaar lijk, ja onmogelijk gemaakt. Het geheime politieschrift bepaalt zich niet tot eenig alfabet of cijferstelsel, maar hierbij komen óok het formaat en de kleur van 'tpapiër, de tekst omraming, de wijze van linieering en een menigte andere bijzonderheden in aanmerking, nl. bij passen, marsch- orders enz. Tijdens de Fransche Revolutie gaf de politie z.g. zeker- heidskaarten af, die aan onschuldig bevondenen door hun wijze van samenstelling zekerheid gaven, niet weer geVat te worden. De Graaf de Vergennes, minister van buitenlandsche zaken onder Lo- dewijk XVI, heeft voor de diploma tieke agenten zijns rijks een merk waardig soort van geheimschrift uit gedacht. De agenten bezigden dit bij het uitreiken van aanbevelings brieven voor vreemden, die naar Parijs trokken. Hun instructie schreef voor op die kaarten alles te vermelden wat tot kenschetsing des persoons dienen kon. Weinigen wisten dat ze met deze kaarten niet slechts hun signalement, maar ook hun karakter trekken en de geschiedenis van hun doen en laten in vreemde handen overbrachten. Bij aankomst in Parijs ontving een districts-commissaris deze kaarten en rapporteerde in sommige gevallen zijn chef, die terstond voor zorgsmaatregelen nam om den vreem deling onder politietoezicht te stellen. Geen streep, geen punt, geen kleur of versiering was op deze kaarten zonder bedoeling aangebracht. Ze behelsden een volkomen beeld van den houder. Een voorbeeld zal het best duidelijk maken. De Parijsche politie ontvangt van den heer Eugène Gautier een vreemdelingenkaart. Ze leest daarop dat deze een Belg is, want de kleur dezer kaart is wit; onder de 45 jaren, want 't formaat is een achthoek gaderingen der samenzweerders in persoon heeft bijgewoond. Van maarschalk Prim echter is alleen te bewijzen dat hij, of zoude dit een toeval zijn, in twee bewezen gevallen, waarin er vergaderingen in klei nere steden plaats vonden, eveneens op die dagen in die steden aanwezig was, oogen- schijrdijk, dat is waar, om daar het gar nizoen te inspecteeren. Daar echter vele samenzweerders bij hunne bijeenkomsten maskers dragen, zoo kan ook hij zijn ge zicht zoo verborgen hebben. Inmiddels «Het is goed, mijn getrouwe don Bra banto, ik dank u hartelijk voor uwe zorg voor ons welzijn en dat van den Staat, uwe verdenking tegen Prim verklaart zich van zelf en wat Serrano aangaat «Welnu?® vroeg de minister in gespan nen verwachting. «Zet uwe nasporingen met denzelfden ijver als tot dusver voort en wees verze kerd van mijn koninklijken dank en van mijn gunst. Ik heb den maarschalk tot aan de treden van den troon verheven, hij neme zich dus in acht, want des te dieper zoude wel eens zijne val kunnen zijn.« Isabella was opgestaan en sprak de laat ste woorden met koninklijke waardigheid, daarop reikte zy don Brabanto minzaam de hand, die deze, thans weder geheel verzoend, kuste, en wenkte hem nogmaals genadig toe, toen hij met zijne portefeuille onder den arm het kabinet zijner Souve- reine verliet. Ernstig en peinzend zat de Koningin groot van persoon, want de omlijsting is breed scheef van gestalte, want de lijst bestaat uit zigzaglijnenge huwd, want de lijst is met een band omwonden vermogend, want de band heeft knoppen zonder paruik, want in een der hoeken staat een zonne bloem zoekt een betrekking in den krijgsdienst, want binnen de lijst staan vier kleine cirkelslichtzinnig, want onder zijn naam is een slang vormige lijn getrokkenrijk aan ken nissen, want in zekere hoeken staan getallen verdacht bij de politie, want ouder den naam staat ook een pijl enz. Om dit schetsje eenigszins volledig te maken, vermelden we ten slotte nog de bloemenspraak, waarin naar men zegt, de dames in 't Oosten bijzonder bedreven zijn. De minnende paren correspondeeren daar door middel van bouquetten. Er is een tijd geweest waarin ook in Europa dergelijke liefhebberijen en zotter nijen zeer veel beoefenaars vonden. Iedere bloem heeft daarin haar eigen beteekenis en te zamen gerangschikt vormen ze een liefdesverklaring, een uitnoodiging of iets anders. Er be staan in onze taal nog handleidingen tot deze sprake. Voor verliefden zouden die een nuttig tijdverdrijf in de winteravonden bevatten, wanneer juist dit seizoen niet zeer ongunstig was om zich de taal praktisch eigen te maken. Ofschoon die bloemenspraak thans bijna geheel uit de mode is, verdient ze toch wel vermelding, daar ze waarschijnlijk het oudste geheim schrift is, waarvan 't menschelijk geslacht zich bediend heeft. BUITENLANDSCH OVERZICHT. «Neen maai-, de oorlog duurt geen jaar meer. 1917 zal het vredejaar zijn.® Zoo boort men op allerlei toon profeteeren in deze dagen En als men dan vraagt op welken grond men deze verwachtingen koestert, klinkt het antwoord: «We1 zóó kan het toch niet lang meer duren. De nood klimt te hoog. Bovendien Engelanc zal den trotschen nek moeten buigen. De duikbooten zullen het dwingen zijn onmo gelijke eischen te laten varen. En dan Rusland vecht niet meer mee. Straks eenige oogenblikken in haar leuiningstoel. «Zoude het mogelijk zijn,® fluisterde zij voor zich uit. «Zoude ik inderdaad reeds door mijne hoogste dienaren verraden zijn Zij zuchtte zacht. Maar toen flikkerde er een wild vuur in hare oogen op. «Nog ben ik Koningin, en behoort mij de macht om hem in het niet terug te slingeren, dien ik uit het niet ophief en met mijn gunst gelukkig maakte. Zij schelde weder. «Is de Minister van Oorlog, de maar schalk Prim in de voorkamer vroeg zy aan den binnentredenden kamerheer. «Zijne Excellentie heeft zich laten ver ontschuldigen, doch in zijne plaats is de hertog de la Torre, maarschalk Serrano gekomen, die om gehoor verzoekt.® «Hij kome binnen,® beval Isabella. «Ha,® mompelde zij voor zich uit, »hy komt juist vari pas.® De deur ging open en de hooge gestalte van den hertog, die eerst kortelings tot hertog de la Torre verheven was gewor den, trad de kamer binnen. De hertog boog diep voor zyne souve- reine, vervolgens richtte hij zich trotsch op en beiden keken elkander een oogenblik ernstig, alsof zij elkander wederkeerig wil den onderzoeken in de oogen. «Uwe Majesteit gelieve het te veront schuldigen, zeide Serrano, «wanneer ik heden op verzoek van Zyne Excellentie den minister van oorlog hier verschijn. Maar- komt er een wapenstilstand. Dan moeten de geallieerden het wel opgeven. Gij zult het zien, eer het herfst is hebben we vrede. Wij helpen het wenschen. Maar voors hands ziet het er niet naar uit. Daar hebt ge allereerst den steeds stijgenden nood over heel de wereld. Maar die ellende is al bijna drie jaren gedragen. Door de 'oorlogvoerenden veel zwaarder dan door de neutralen, en bij .de eersten hoort men nog niet van een beeindigen der twistzaak. Al wordt het nog erger, al zou het leven nog droever en gedrukter en zwarter worden, geen van beide par tijen wil het opgeven voor den ander. Want als dat geschiedt zal de onderlig gende partij geducht geplukt worden eri dat wil ze niet. Noch de centralen, noch de geallieerden willen een vrede die het alles bij het oude laat. Misschien de cen tralen nog wel het meest, hoewel daar zijn in Duitschland nog zeer velen die er maar niet van hooren willen dat de tegen standers zonder oorlogsvergoeding er af komen. En annexatie van het een' of' andere veroverde gebied lokt eveneens nog velen aan. Wat generaal von Bissing, de op 18 April te Brussel gestorven, Duitsche gou verneur generaal van België, omtrent de toekomst van dit land zich voorstelde, wordt nog als een begeerlijke zaak bij velen beschouwd, al spreekt men het niet meer onomwonden uit. Von Bissing heeft n.l. een geschrift na gelaten, waarin hij spreekt van Duitsch- lands heiligen plicht om België voor den- Duitschen invloed, de Duitsche machtssfeer te behouden, het voor Duitschlands veilig heid niet meer vrij t^ laten. Wij moeten, zegt hij verder, ons reeds thans duidelijk maken, dat een hersteld België jof het tot een neutraal land verklaard wordt of niet met natuurkracht in het kamp van onze vijanden niet slechts zal binnendringen, maar er door dezen binnengetrokken zal worden. Zelfs wanneer men aan verzoeningsillusies mocht vasthouden en door nog zulke goede verdragen waar borgen zou kunnen maken, zal België volgens alle verwachting tot een opmarschgebied en voorpoststelling van onze vijanden ge maakt en gebruikt worden. Wanneer men, meent von Bissing, de beteekenis van België als opmarschgebied voor de Duitsche legers en als het gebied beschouwt, dat verdere krijgsverrichtingen schalk Prim is een weinig ingesteld en daai hij uwe Majesteit niets bijzonders heeft voor te dragen, verzocht hij mij, om mo gelijke bevelen en beschikkingen van Uwe Majesteit in ontvangst te nemen voor zijn departement. De Koningin ging zitten en wees op den stoel tegenover haar, waarop nu Ser rano plaats nam. «Het is mij aangenaam, dat ge geko men zijt, hertog,® antwoordde de Konin gin, «daar ik u spreken wilde over eene zaak, welke don Brabanto mij voor eenige minuten heeft gemeld. Tot mijne uiterste verbazing heeft hy mij medegedeeld, dal ondanks "de strenge bevelen, die ik tegen alle duellanten heb laten uitvaardigen, er niet alleen gisteren tusschen den graaf Castilio en den markies de Noielles een duel heeft plaats gehad, waarbij eerstge noemde zwaar verwond werd, maar dat zoowel de maarschalk Prim, als gij, myn heer de hertog, dit bijgewoond, ja als 't ware in zekeren zin beschermd hebt. Ik verwacht hieromtrent uwe opheldering mijnheer de hertog.® «Ik had het twijfelachtige genoegen,® zeide Serrano ietwat spottend, «om de minister van justitie van Uwe Majesteit in de voorkamer tegen te komen en kon wel zoo half en half denken, dat hij Uwe Majesteit mededeelingen omtrent deze zaak ïad gedaan. Wordt vervolgd. Hst Land van Hensien en Altena, is Liiistriit en de Bommelerwaard. i

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1917 | | pagina 1